inhoudelijk verslag

EINDVERSLAG
HET LIEP VOORBIJ
Inhoudsopgave
Samenvatting
Evaluatie
Toekomst
pag. 2
pag. 3 t/m 7
pag. 9
SAMENVATTING ‘Het liep voorbij’
‘Het liep voorbij’ is een theatervoorstelling over ouderdom en vechtlust.
Hanna van Mourik Broekman heeft als regisseur een oudere man gevraagd om
een publiek te vertellen over hoe het is om oud te zijn. Maar dat kan hij niet, niet
echt. Daarom hebben ze samen een jonge acteur gezocht die hem gaat spelen.
Deze jonge acteur speelt hem zoals hij naar zichzelf kijkt. Want zoals hij zelf zegt
ik ben niet oud.
Het verhaal gaat over een man die door zijn dochter naar een verzorgingstehuis
wordt gebracht en hoe hij daar mee omgaat. Binnen dit verhaal laat de regisseur
een conflict tussen generaties zien. Aan de ene kant laat zij, als 28 jarige, zien
hoe zij wilt of hoopt dat het gaat zijn. Dit is vaak een theatraal groteske
verbeelding over vechtlust en levensdrang. En aan de andere kant het verhaal
van de oudere man die vertelt dat hij eigenlijk wel tevreden is.
Als je eenmaal in een bejaardentehuis bent opgenomen, wil de wereld je niet meer
terug hoor.
Wij geven de mensen teveel aanstoot.
Wij herinneren mensen er aan dat ze sterfelijk zijn. Dat ze ooit dood zullen gaan.
Dat willen ze niet.
Alleen als wij uit het zicht weggestopt zijn, kunnen ze doen alsof er nooit iets zal
veranderen.
Smakelijk eten.
Tekst uit Het liep voorbij
De voorstelling werd gecombineerd met een voorprogramma onder de naam ‘De
voorkamer’. Met ouderen, jongeren en een kok werden er recepten van vroeger
klaar gemaakt voor een publiek. Het diner werd gecombineerd met gespreken
over thema’s rondom ouderdom. Hiervoor werden gasten uitgenodigd uit het
werkveld. In de bijlage vind u het programma van ‘de voorkamer’.
EVALUATIE
Vooronderzoek
Samen met schrijfster Rineke Roosenboom en dramaturg Emke Idema is
regisseuse Hanna van Mourik Broekman een week in het verzorgingstehuis
Elisabeth Centrum verbleven. Tijdens deze week hebben zij met bewoners,
verzorgers, psychologen en familieleden gepraat. Dit is de basis geworden voor
het stuk ‘Het liep voorbij’. Na deze week hebben zij dit vooronderzoek
gepresenteeerd op de cultuurnacht in Breda. Vanuit het vooronderzoek en de
reacties van het publiek tijdens de presentatie zijn zij gezamenlijk een script
gaan vormen wat uitleg gaf aan de verbeelding van ouderdom.
Door dit vooronderzoek is het stuk een waarheidsgetrouw stuk geworden. Het
biedt herkenning maar ook een nieuwe blik voor publiek. Daarnaast is het ook
een kritische kijk geworden op de perceptie van verschillende generaties op
ouderdom.
Het onderzoek heeft een basis gelegd voor contacten met maatschappelijke
organisaties zoals WIJ, ouderenbond, en Stib, steunpunt informele zorg, die van
belang waren voor het verdere verloop. Het onderzoek heeft er voor gezorg dat
we van onderuit in de thematiek terecht zijn gekomen. We hebben wel
ondervonden dat deze contacten heel actief moeten worden onderhouden om de
betrokkenheid van maatschappelijke organisatie met een kunstproject te
behouden. Volgend jaar wil Tg Nomen daar meer aandacht en ruimte aan geven.
Proces
Het proces is soepel verlopen. Hanna van Mourik Broekman heeft als artistiek
leider de communicatie gedaan tussen de verschillende partijen waardoor
partijen op de hoogte waren van het proces. Door de samenwerking met
PodiumBloos was er op productioneel vlak en qua kaartverkoop een duidelijk
aanspreekpunt voor het publiek. Op artistiek vlak is er genoeg ruimte geweest
om de voorstelling op kwalitatief niveau te brengen. Hanna is als regisseur wel
tot de conclusie gekomen dat er op artistiek niveau nood is aan een
decorontwerper om de dialoog tussen tekst, regie en beeld meer op gang te
brengen. Dit wil Tg Nomen volgend jaar in gang zetten.
Tg Nomen is een voorstander van de realiteit in het theater te brengen. Dit geldt
voor locatie en voor acteurs. Deze productie hebben we op dat niveau anders
moeten aanpakken. We hebben gekozen voor een binnenlocatie die
rolstoeltoegankelijk is voor ouderen. Dit heeft niet voor een spannende locatie
gezorgd. Daartegenover staat dat er een ideale ruimte was voor het
randprogramma met een open keuken en dat de sfeer in de loods van Electron,
waar de voorstelling afspeelde, als zeer positief werd ervaren door het publiek.
Hanna heeft er bewust voor gekozen om een professionele voorstelling te maken
waarbij ze gebruik maakt van professionele acteur, amateurs en mensen die nog
nooit eerder in aanraking zijn gekomen met theater. Hiermee heeft ze als doel
het theater breder te trekken in de samenleving. Mensen laten kennis maken met
theater niet alleen door te kijken maar ook door te ervaren en actief in te zetten
voor het theater.
De samenwerking van professioneel en non-professioneel hebben we dit jaar
doorgezet in de samenwerking tussen één professionele acteur, een professionele
mimer en vijf ouderen die weinig ervaring hadden op het gebied van theater. De
non-professionele acteurs (ze speelde niet oud, ze waren oud) zorgden voor een
oprechtheid in de voorstelling. Daarnaast heeft het de spelers zeer veel
opgeleverd qua ervaring.
Doordat de doelgroep minder flexibel is in energie en bewegelijkheid hebben wij
gekozen om dit jaar met vijf non-professionele spelers te werken om de ervaring
voor de non-professionele spelers kwalitatief te houden. In ons volgende project
kiezen we bewust om hier meer ruimte aan te geven om zo een groter aantal
non-professionele spelers te bereiken.
Ouderen in de voorstelling ‘Het liep voorbij’
Voorstelling
De voorstelling hebben wij als zeer geslaagd ervaren. Het publiek was uitermate
enthousiast.
“Ook nog even per mail mijn waardering. Leuke voorstelling, verrassend, fris, thematiek goed
uitgewerkt. Sprankelende vorm, geestig. Het was soms wat langzaam, maar dat is wellicht bewust
gedaan vanwege de thematiek. Die leent zich niet om in turbotempo door heen te racen. Ik merkte over
de opmerking over de sleutel dat die het publiek aangreep. Na afloop hoorde ik de mensen daar nog over
doorpraten. Is dat al dan niet toevallig gebaseerd op de mevrouw bij Humanitas die op haar 99-ste voor
het eerst in haar leven een eigen sleutel kreeg?” Cees Langenveld – Schouwburg directeur Chasse
Ons doel voor de voorstelling was een breed publiek te laten meekijken door de
ogen van een oudere. Hoe ervaren ouderen de wereld om zich heen? Tijdens het
vooronderzoek hebben we ondervonden dat de ervaring van ouderdom een
perceptie probleem is. Een jongere kijkt naar een oudere en ziet iemand die oud
is terwijl een oudere zichzelf als jong ervaart. In de thematiek wouden we dan
ook het generatieconflict aanwijzen. Voor de beleving van deze thematiek is een
brede doelgroep van belang geweest. De beste voorstellingen waren de
voorstellingen waar ouderen, middenleeftijd en jongeren naast elkaar op de
tribune zaten. Dan onstond er ook een dialoog tussen generaties na afloop van de
voorstelling.
Wij hebben ervoor gekozen om in samenwerking met Stib, Wij en Stichting
Elisabeth één voorstelling speciaal voor minder-validen ouderen te laten
plaatsvinden. In samenwerking met Stichting Rollerisuitbus hebben we bussen
geregeld die ouderen van het verzorgingstehuis vervoerde naar de locatie. Deze
middag is een geslaagde middag geweest. Een conclusie van deze middag was dat
we bij toekomstige hernemingen willen kijken dat naast verzorgers, ouderen ook
hun kleinkinderen en kinderen meenemen. Hiermee ontstaat er een iets diverser
publiek.
De oudste bezoeker van “het liep voorbij’ (96 jaar)
Randprogramma
Tg Nomen beoogt een totaal ervaring vanuit het publiek. Hiervoor is ‘de
Voorkamer’ van belang geweest. Een publiek kreeg een avondvullende ervaring
met muziek, gesprekken, diner en fotografie. Het randprogramma is dit jaar een
pilot geweest voor Tg Nomen. Hierin heeft Tg Nomen geconcludeerd dat door het
thema vanuit verschillende aspecten, muziek, beeldende kunst en debat te
benaderen je meer publiek kunt bereiken maar ook meer dialoog kan laten
ontstaan tussen het publiek. Hierin is van belang dat je alle aspecten op
kwalitatief hoog niveau houdt. Volgend jaar willen we meer aandacht besteden
aan het inhoudelijke debat. Wat wij als positief hebben ervaren is dat de
mantelzorger, de bejaarde, de jongere en de directeur van het verzorgingstehuis
aan één tafel zatten. Volgend jaar willen we de gesprekken die worden gevoerd
meer effect laten hebben op het discours in een stad rondom het thema. Dit
willen we bereiken door een journalist constant verslag te laten doen en de
politiek uit te nodigen voor het randprogramma.
Op educatie gebied hebben we minder kunnen bereiken dan we in oorsprong als
doel hadden. Ons doel was om met drie scholen een verbintenis aan te gaan
doormiddel van workshops en het bekijken van de voorstelling. We hebben met
Mencia de Mendoza in Breda een workshop gegeven aan twee klassen van 30
kinderen. Een klas is hierna naar de voorstelling komen kijken.
Onze conclusie is dat naast dat de budgetten van scholen zeer gering zijn
geworden voor cultuur, de periode in het jaar niet ideaal is. Veel scholen zijn dan
bezig met de afronding en examens. Volgend jaar willen we dit eerder in het jaar
aan deze workshops beginnen. Daarnaast willen we de contacten die we nu
hebben gelegd gebruiken om eerder in het seizoen samenwerkingen met scholen
te gaan vast leggen.
Het marketingproces
Over 2 maanden verdeeld hebben Lisette Spee, marketingmedewerker (door Tg
Nomen ingehuurd) en Sanne Douma publiciteitsmedewerker van Bloos zeer
secuur gewerkt aan het opbouwen van de marketing. Van persberichten tot
nieuwsberichten zijn geleidelijk opgebouwd met nieuwe informatie. Dankzij de
grote kenniskring van deze twee medewerkers en door het specifieke onderwerp,
werd de voorstelling vrij snel goed opgepikt. Vanaf dat de pr actief werd ingezet
hebben we gemiddeld 200 bezoekers per dag gehad aan onze website, meerdere
mediaexposure momenten en nieuw bereik van mensen via prstunts.
In onze oorspronkelijke subsidieaanvraag hadden wij de volgende
marketingdoelen:
-
90 bezoekers per voorstelling.
5.000 unieke bezoekers op de website van Tg Nomen.
200 contactgegevens in totaal.
Een vriendenbestand opbouwen van 60 ‘Vrienden van Tg Nomen’
(sponsoring).
Bezoekersaantallen voorstelling ‘Het liep voorbij’
Datum:
6 juni try out
7 juni
8 juni
11 juni
14 juni
15 juni
16 juni
Totaal
Bezoekers
23
92
80
67
70
87
64
483
Ons doel van 90 bezoekers per voorstelling hebben wij niet gehaald. Gemiddeld
hebben wij 69 bezoekers per voorstelling gehad. Vergeleken met 2011, waar we
een gemiddelde van 50 bezoekers per avond hadden, zijn we gestegen. Onze
conclusie is dat wij in de toekomst over een langere periode moeten gaan spelen
zodat de mond op mond reclame meer zijn werk kan gaan doen. Daarnaast willen
wij volgend jaar meer middelen gaan inzetten voor PR. Dit jaar hebben wij
exposure via lokale media, posters en banners gehad. Volgend jaar willen we dit
uitbreiden met de drievaksborden.
Daarnaast gaan wij de voorstelling volgend seizoen nog hernemen op theater
festivals als Boulevardfestival en Over het IJ festival. Deze bezoekersaantallen
zijn nog niet meegenomen in het totaal.
Op het gebied van unieke bezoekers op de website van Tg Nomen hebben we ons
doel veruit overstegen. Over een periode van een maand hebben wij gemiddeld
200 bezoekers per dag ontvangen. Wat neerkomt op een totaal van 6000
bezoekers in een maand. We gaan binnenkort nog een onderzoek doen naar
waarom deze bezoekers niet naar de voorstelling zijn komen kijken. Wij
vermoeden dat dit heeft te maken met de brug die moet worden geslagen om
verbonden te voelen met het onderwerp en ons gezelschap. Volgend jaar willen
we in een vroeger stadium meer tijd besteden aan het betrekken van publiek bij
ons project.
Wij hebben momenteel 215 contactpersonen in ons gegeven staan. Dit doel
hebben wij gehaald.
Dit jaar hebben we opnieuw onze ‘vrienden van Tg Nomen’ bereikt doormiddel
van voordekunst.nl. Wij hebben dit jaar 40 ‘vrienden van Tg Nomen’. Dit is niet
ons behaalde doel. Onze conclusie is dat voordekunst een afstand creeert voor
een donateur tussen hem en de organisatie. Volgend jaar willen we donateurs
direct benaderen en zich jaarlijks laten verbinden aan ons gezelschap. Op deze
manier creeer je een langere termijn verbintenis.
De voorstelling werd middels drukwerk (500 posters / 5000 flyers) verspreid in
regio Breda. Uitpunt en VVV Breda en Podium Bloos boden ondersteuning door
extra distributie onder regionale (culturele) instellingen en kaartverkooppunten.
Daarnaast hadden we ludiek pr materiaal die veel ogen heeft gehaald. Blikjes
‘Vechtlust’ waarop onze flyer was gedrukt.
Naast het flyeren ging Toneelgroep Nomen tweemaal op stap met een bus langs
een route die dwars door de stad ging. Langs huizen hebben we bewoners
gevraagd om oude stoelen van zolder te halen die wij voor onze tribune konden
inzetten. In de tribune, doordat alle stoelen met een label gemarkeerd waren,
ontstond er een dwarsdoorsnede van de stad. Donateurs van een stoel kregen
10% korting op een toegangskaartje. Dit heeft in totaal 35 bezoeker opgeleverd
wat als nieuw publiek kan worden bestempeld.
http://www.omroepbrabant.nl/?video/80350372/Bredase+theatergroep+Nomen+scoort+stoelen.aspx
In de bijlage vind je enkele artikelen die in de media zijn verschenen. Daarnaast
willen wij u verwijzen naar de site www.tgnomen.nl. Op deze site zijn enkele
verschenen video’s te zien. Zoals Omroep Brabant en de videoblog van onze
repetities.
TOEKOMST
‘Het liep voorbij’ is de tweede voorstelling uit een vijfluik.
“Via een vijfluik die door de leeftijdsfasen van het leven glijdt, wil ik elk
jaar op zoek naar de vergeten mens. Voor elke levensfase wordt een tekst
geschreven die geïnspireerd is op een groepering in die levensfase die we
niet altijd meerekenen op het moment dat we een optelsom maken van wie
wij zijn als ‘mens’. Als een leven waar een begin een midden en een eind aan
zit. Maar middenin lijken het begin en het eind een droom. In verschillende
leeftijdstadia, met verschillende sociale klasse, op verschillende locaties,
door middel van verschillende disciplines, kijken we naar hoe de mens zijn
leven beschouwt en er eigenlijk boven hangt.”
Ten eerste gaan wij ons focussen op de herneming van ‘Het liep voorbij’ in het
komende seizoen. We willen met het gemaakte product nu meer publiek bereiken
omdat wij de thematiek van essentieel belang vinden in tijden waar ouderen
vaak als ‘probleem’ worden neergezet in de media.
Naast het contact met festival Boulevard en Over het IJ festival hebben wij ook
contact met enkele verzorgingstehuizen die geinteresseerd zijn de voorstelling op
locatie te plaatsen.
Ten tweede gaat Tg Nomen verder met haar vijfluik. Volgend jaar gaat zij het
project ‘Uit thuis en de klok tikt nergens’ doen met en over werklozen. Een
eveneens enorm besproken thema dat voornamelijk als ‘probleem’ wordt
neergezet.
De conclusies die zijn getrokken uit het project ‘Het liep voorbij’ zullen worden
gebruikt om in de toekomst een sterkere verbintenis te leggen met de
maatschappij, hogere publieksaantallen te halen en een kwalitatieve voorstelling
neer te zetten.