Instrumenten voor (keten)innovatie: Six Sigma

© NEVI
pag.: 1 van 2
code: LEV-KETM-kre-021-bl versie 1.1
Instrumenten voor (keten)innovatie: Six Sigma
Six Sigma is een methodische manier om verbeteringen aan te pakken op basis van feiten
en cijfers, en is er met name op gericht om de variatie te beperken en de betrouwbaarheid
van de processen te verhogen. Six Sigma is ontstaan bij Motorola midden jaren 80 van de
vorige eeuw, als een instrument voor de problemen met productkwaliteit en klanttevredenheid. Later, na de grootschalige toepassing bij General Electric met besparingen
van enkele miljarden, kreeg Six Sigma een brede toepassing.
Six Sigma kan worden gezien als een kwaliteitsmanagementmethode (sommigen
beschouwen het zelfs als managementfilosofie), waarbij wordt uitgegaan van statistische
procesbeheersing. Processen kunnen we pas goed beheersen als we weten hoe het
proces verloopt, en om dat te weten te komen moet we meten: ‘meten is weten’. Een ander
element binnen Six Sigma is het continu verbeteren van processen volgens een vaste
methodiek of cyclus, namelijk DMAIC: define, measure, analyze, improve, control.
In de statistiek staat sigma (σ) voor de standaardafwijking of -deviatie ten opzichte van het
gemiddelde of de streefwaarde. Bij een normaalverdeling is de sigma maatgevend voor de
manier waarop een proces al dan niet beheerst verloopt. Bij 6 sigma (daar komt de
benaming Six Sigma vandaan) worden er in theorie 2 fouten per miljard producten of
processtappen toegestaan. In de praktijk vindt er echter op lange termijn een verschuiving
plaats van 1,5 sigma ten opzichte van het lange termijn gemiddelde. Uiteindelijk leidt deze
‘correctie’ tot één fout binnen 3,4 miljoen producten of processtappen. Veel organisaties
zonder kwaliteitsverbeteringsprogramma’s zitten op 3 sigma, wat inhoudt dat er 67 fouten
mogen zitten in 1000 producten of stappen.
Toepassing van Six Sigma kennis en de methodische aanpak van fouten beperkt zich niet
alleen tot productieomgevingen. Six Sigma kan ook worden toegepast in alle (dienstverlenende) processen.
De kracht van Six Sigma ligt op een drietal gebieden. Ten eerste is de focus op de klant
van groot belang. Basis hierbij vormt het voldoen aan de klantenwens en daarnaast het
vergroten van de klanttevredenheid. Hierin zit ook het tweede aspect van Six Sigma,
namelijk een systematische kwaliteitsverbetering. Als laatste leidt Six Sigma tot de
verbetering van het bedrijfsresultaat en de concurrentiepositie. Kwaliteitsverbetering is niet
het ultieme doel, maar een belangrijk middel voor het verbeteren van het ondernemingsresultaat. Kwaliteitsverbetering leidt tot lagere beheersings- en faalkosten, en een hogere
mate van klanttevredenheid.
DMAIC als instrument voor product- en procesvernieuwing
Nagenoeg iedere organisatie, proces en keten kent wel mogelijkheden tot verbetering via
een grondige aanpak met Six Sigma. Belangrijk vertrekpunt is dat problemen worden
herkend en onderkend. Zo kunnen we bijvoorbeeld kijken naar:
• Veel voorkomende afwijkingen in kwaliteit.
• Problemen en stagnatie in productie of voortbrenging.
• Kosten van kwaliteitsafwijkingen.
• Benchmarking; waarom scoren andere bedrijven beter of zijn zij winstegevender?
• De doelstellingen die de organisatie zichzelf stelt.
© NEVI
pag.: 2 van 2
code: LEV-KETM-kre-021-bl versie 1.1
De DMAIC is een belangrijk instrument of hulpmiddel om te komen tot verbetering binnen
het proces of de keten. In onderstaande afbeelding staan de vijf stappen van de DMAIC
cyclus weergegeven, met daarbij voorbeelden van activiteiten per stap (bron:
www.sixsigma.nl).
ontwikkel een project charter
identificeer interne en externe klanten
identificeer klantbehoefte
formuleer probleemstelling
stel de project scope vast
definieer Critical To Quality (CTQ)
ontwikkel process maps
l
ntr
o
measure
• identificeer mogelijke
oplossingen door DOE
• verifieer oplossingen
• maak het proces
mistake proof
define
DMAIC
e
ov
pr
im
• ontwikkel een control plan
• implementeer oplossingen
• verzeker een correcte
implementatie van control
charts
• breng het project over
• meet de voortgang
• houdt de aanwinsten vast
co
•
•
•
•
•
•
•
a
an
lyz
• identificeer procesparameters die CTQ
variabelen beïnvloeden
• analyseer het huidige
meetsysteem
• definieer het basisproces
e
• zorg voor begrip van
het proces
• identificeer common
en special causes
van variatie
• voer hypothesetoetsing uit