Ontpolderen: onbezonnen, ondoordacht, onverantwoordelijk! Wat zijn de feiten? Cor Scheele 1 Dames en Heren, Zeeuws Vlamingen en mensen van de overkant. Wij hebben het over de Westerschelde. Dit is een rivier die niet alleen maar water afvoert. Het water bevat ook slib. Dat slib bevat weer verontreinigingen o.a. afkomstig van scheepvaart. Maar vooral van de industrie langs de Schelde en langs de zijrivieren van in Frankrijk tot aan Vlissingen. Tot die verontreinigingen behoren giftige tot zeer giftige stoffen zoals bepaalde organische koolwaterstoffen. De zogenaamde PAK’s. Ze zitten bijv. in ruwe olie. In Antwerpen staan- aan de Schelde- 4 olieraffinaderijen. Maar ook stroomopwaarts- worden reeds hoge concentraties PAK’s aangetroffen in het Scheldewater. De internationale Schelde commissie, ISC ,doet al vele jaren achtereen iedere maand metingen in het hele Schelde traject. 1 Waterdunen Hedwige 1a 2 Hier ziet u gehalten van een paar beruchte PAK’s op verschillende plaatsen in de Schelde . Het betreft de uiterst giftige stoffen Benzoperyleen en Idonopyreen. De rode lijn geeft de gemiddelde waarden aan in 2008. De verticale zwarte lijnen geven aan welke waarden er vanaf 2000 tot 2008 zijn gevonden. De normen voor maximaal toelaatbare waarden voor deze gifstoffen zijn vastgesteld op een absoluut nulniveau. Dit is vanwege de sterk kanker verwekkende eigenschappen. De norm wordt nergens gehaald. In het bijzonder bij de Hedwige polder wordt de norm sterk overschreden. Onderzoek in de Schelde in 2008 maar ook in de jaren daarvoor tonen aan dat deze gifstoffen constant aanwezig zijn. De gehalten zijn duidelijk ver boven de norm voor wat maximaal toelaatbaar is. Tot aan Vlissingen en tot aan Waterdunen toe. Zolang het slib met aangehecht gif in het water blijft is er geen direct gevaar. De PAK’s verdampen niet uit het water. In snel stromend water wordt het slib met PAK’s geheel meegenomen richting Noordzee. Daar wordt het gif oneindig sterk verdunt. Het kan dan geen schade meer berokkenen. 2 Maar in een ondergelopen polder komt het water tot stilstand. En bezinkt het slib. Het slib met giftige koolwaterstoffen (PAK’s) komt nu in aanraking met planten en bodemdieren. Door specifieke eigenschappen van de PAK’s en sponswerking van de planten hecht het gif zich aan de oppervlakte van de bladeren. Het wordt ook tot in hoge concentratie opgenomen in de vet fractie van bodemdieren. Er komen plakkaten met gif op de bladeren. Afgestorven bladeren verpulveren en worden als fijn stof met aangehecht gif door de wind verspreid in de omgeving. Het gif wordt ingeademd door mensen De concentratie van PAK’s in bodemdieren en bladeren van planten in een doodlopend stroomgebied (polders) is tot 1000 maal zo hoog als de concentratie in het water. De sterk kankerverwekkende PAK benzopyreen hoopt zich op in biomassa inclusief bacteriën tot 10.000 maal de concentratie in het water. De bacteriën ,bodemdieren en planten in met Scheldewater besmette polders staan aan de basis van de voedselketen. Het gif bereikt op deze wijze ook zo direct de mensen. Andere belangrijke gifstoffen in het Scheldewater zijn zware metalen zoals cadmium, koper, lood en zink. 3 Waterdunen Hedwige 6 Hier ziet u gehalten aan cadmium gemeten op meerder plaatsen in de Schelde. De rode lijn geeft de gemiddelde waarde aan in 2008. Vooral bij de Hedwige polder worden hoge waarden voor cadmium gemeten. De verticale zwarte lijnen laten zien welke waarden gevonden werden tussen 2000 en 2008. De bruine lijn geeft aan de maximale waarden die in 2008 werden gemeten. Het is verontrustend te zien dat in 2008 -in de Westerschelde- tot aan Vlissingen- tot aan Waterdunen, hoge maximale waarden werden gevonden. Die hoger waren dan de gemiddelde waarden in alle voorafgaande jaren. Ook cadmium is goeddeels vastgehecht aan slibdeeltjes. Ook cadmium wordt door snel stromend water meegenomen naar de Noordzee. Daar wordt het oneindig verdund, en kan geen kwaad meer aanrichten. Als het slib bezinkt in een doodlopend stroomgebied wordt met name cadmium een gevaarlijke bedreiging voor alle levende wezens. Als u de bovenste bruine lijn in de grafiek bekijkt kunt u begrijpen wat er gebeurt in een ondergelopen polder langs de hele Westerschelde. Van de Hedwige polder tot aan Waterdunen. Het water komt daar tot stilstand. Cadmium bezinkt. Het gehalte aan cadmium in de bodem wordt na verloop van tijd steeds hoger. Het cadmium is dan zeer giftig voor bodemdieren en voor foeragerende vogels. 4 Waterdunen Hedwige 7 Hier ziet u de gehalten aan koper in de Schelde. De bruine lijn geeft weer de maximale waarden aan in 2008. Weer blijkt dat de maximale waarden in de Westerschelde in 2008 erg hoog zijn. De groene lijn geeft aan de norm voor maximaal toelaatbare waarden. Gevonden waarden voor koper in de hele Westerschelde,- zie de bruine lijn liggen duidelijk boven de norm. In het bijzonder ook bij Waterdunen zijn hoge waarden voor koper gevonden. Ook koper bezinkt in een ondergelopen polder. Ook koper veroorzaakt een giftige bodem voor levende wezens. 5 Waterdunen Hedwige 5c 8 Hier ziet u de gehalten aan zink in de Schelde. Bij de Hedwige polder maar ook bij Waterdunen vond men in 2008 hoge waarden. De groene lijn geeft weer aan de norm voor maximaal toelaatbare waarden. Zolang de metalen in het water blijven leveren ze geen gevaar op. Maar ook zink bezinkt in ondergelopen polders. Zoals in Waterdunen en in de Hedwige polder. Zink in een waterbodem is met name zeer giftig voor vogels. Nu nog iets over cadmium. Cadmium heeft nog meer dan andere metalen een bijzondere eigenschap. Cadmium wordt in hoge mate opgenomen vanuit de bodem, in de bladeren van de planten op de schorren. De concentratie van cadmium in afgestorven bladeren is gemiddeld 15 maal zo hoog als in de bodem. De waarden in de bodem zijn na verloop van tijd ( door opstapeling) weer vele malen hoger dan in het water 1 kg plantendelen ( droge stof) kan tot 1200 mg cadmium bevatten. 6 Afgestorven bladeren met de hoge cadmium gehalten verpulveren. Het stof bereikt, door de wind en mistdruppels de omgeving. Daar wordt het fijne stof met cadmium door mensen ingeademd. Cadmium is een treffend voorbeeld van een toxische stof die,eenmaal gearriveerd in het bloed, daar praktisch niet meer uit verwijderd kan worden. Inademing van slechts geringe hoeveelheden cadmium, gedurende langere tijd, moet als uiterst giftig worden beschouwd. Verhoogde cadmium gehalten in het bloed zijn niet direct dodelijk. Maar ze hebben wel een direct effect op de orgaanfuncties. Chronische vergiftiging met cadmium,kan leiden tot nierbeschadiging, bronchitis, longemfyseem, botafwijkingen en een hoge bloeddruk Bij jonge mensen is aangetoond dat cadmium de groei kan vertragen', De kwaliteit van het leven en de levensverwachting wordt direct door cadmium verminderd. De vrije universiteit van Brussel deed in 2009 onderzoek bij jongeren in het Antwerpse havengebied dat grenst aan Zeeuws Vlaanderen. Deze jongeren woonden bij schorren gebieden dicht bij de Hedwige polder. In de buurt van Groot Buitenschoor, Galgeschoor, Paardenschoor, Schor van Ouden Doel. Men vond dat die jongeren daar- bij die schorren- 25 procent meer cadmium in hun bloed hadden dan andere Vlaamse jongeren. Professor Baeyens uit Brussel zegt hierover : “Wat zijn de effecten van de verhoogde cadmiumconcentraties- in het bloed- als deze jongeren vijftig of zestig zullen zijn? Zullen ze dan ziek zijn? En is er dan een oorzakelijk verband?” PAK;s en cadmium worden door erosie van plantenmateriaal als fijn stof naar de omgeving getransporteerd en wordt ingeademd door de mensen. In de Verenigde Staten zijn risicoanalyses uitgevoerd naar het effect van vervuilde waterbodems (PAK’s en zware metalen) op de volksgezondheid. Het is aangetoond dat het grootste risico voor de gezondheid van mensen, in de omgeving van vervuilde bodems, bestaat uit het blootstaan aan besmette stofdeeltjes. Het fijne stof komt terecht op voedsel en wordt ingeademd. Ik heb zelf literatuur onderzoek verricht naar de gevolgen van de ontpoldering langs de Westerschelde De resultaten van mijn onderzoek heb ik beschreven in een rapport. 7 Het rapport: De ontpoldering; De gevolgen voor natuur en milieu. Effecten hiervan op de gezondheid van mens en dier in de regio. In dit rapport worden nog veel meer gegronde argumenten tegen ontpoldering aangevoerd. Ik heb hier slechts een paar voorbeelden gegeven. Dit rapport is begin 2010 ook verzonden naar de Gedeputeerde staten van Zeeland. Verschillende burgers uit Zeeuws Vlaanderen hebben per brief gevraagd naar de reactie van Gedeputeerde Staten op de feiten en conclusies in mijn rapport. Men kreeg daar ook antwoord op: Brieven van Gedeputeerde Staten van Zeeland aan verontruste bewoners van Zeeuws Vlaanderen. Men antwoordde; Op dit moment is er geen rapport c.q. andere informatie beschikbaar waarin de feiten uit het rapport van de heer Scheele worden weerlegd. Hoogachtend Gedeputeerde staten, Namens dezen. Drs. D.C. Kruis Hoofd afdeling Gebiedsontwikkeling Daar wordt je toch wel even stil van. Men weet dus in Middelburg aan welke risico’s de Zeeuws Vlamingen worden blootgesteld. Men kent de gevolgen van de ontpolderingen voor de gezondheid van mens en dier in Zeeuws Vlaanderen. Ook de volksvertegenwoordigers van de grote politieke partijen in de provinciale staten zoals de Partij van de arbeid de VVD het CDA en de SGP weten wat de heer Kruis,- hoofd afdeling gebiedsontwikkeling - rondschrijft in brieven. Zij weten wat bekend is over de aanslag op de gezondheid van de Zeeuws Vlamingen. En toch gaat men door met Waterdunen. Die volksvertegenwoordigers steunen die aanslag op de gezondheid van Zeeuws Vlamingen met voorbedachten rade. Zoiets noemt men crimineel gedrag.. 8 Wat betreft de vervuiling met cadmium is er nog iets aan de hand. Dit is buiten het meetgebied van de Internationale Schelde commissie. In Vlissingen staat het bedrijf Thermphos. Dit bedrijf is de grootste cadmium vervuiler van heel Europa. Dit bedrijf loost grote hoeveelheden cadmium direct in de Schelde. Dit cadmium heeft straks direct toegang tot Waterdunen. Alleen al om deze reden is Waterdunen totaal onaanvaardbaar. Zeeuws Vlamingen het gaat hier niet alleen om uw eigen gezondheid!!!! Het gaat hier ook om de gezondheid van uw kinderen!!!. En het gaat hier om de gezondheid van uw kleinkinderen!!!. Dit wanbestuur uit Middelburg kan niet geaccepteerd worden. Allereerst kunt u op 2 maart uw stem uit brengen op de partij voor Zeeland. Maar Johan Robesin kan het niet alleen. Als uw stem op de partij voor Zeeland niet voldoende is - dan nog -kunt u Middelburg niet zijn gang laten gaan. Dan zijn alle acties geoorloofd om dit onheil tegen te houden. Ook hele harde acties. Als de ontpolderingen doorgaan!! Wat zijn dan de effecten zijn- voor de jongeren van nu in Hulst, Perkpolder en Breskens - als ze vijftig of zestig zullen zijn. Zullen ze dan ziek zijn ? Is er dan een oorzakelijk verband? Hoe zal dan het oordeel zijn van de jongeren van nu over veertig jaar. En wat zal het oordeel zijn van hun kinderen over zestig, zeventig jaar Over de huidige generatie die de ontpolderingen heeft toegelaten? Het moet eens en vooral duidelijk gemaakt worden aan Middelburg! Met alle mogelijke en denkbare middelen! Ontpolderingen langs de Schelde zijn voor Zeeuws-Vlamingen absoluut ontoelaatbaar!!!!. Daarvoor op de barricaden 9 Tot slot nog dit: Er zijn nog vele andere rapporten die waarschuwen tegen opslag van gifstoffen in een doodlopend stroomgebied. Publicaties in Engeland , Duitsland en Amerika waarschuwen nadrukkelijk tegen de combinatie van schorren of kwelders met vervuild rivierwater. Er zijn in Engeland -aan de universiteit van Cambridge -complete wetenschappelijke handboeken verschenen over de gevaren van schorrengebieden dicht bij industrie aan het water. Maar ook in Nederland: Zijn er meer rapporten over de Westerschelde en de aangrenzende Noordzeekust. Professor Vethaak van de vrije universiteit van Amsterdam: Hij beschrijft in 2010. Een onderzoeksproject bij de Schelde naar de invloed van chemische stoffen in ondiepe kustwateren (ondergelopen polders). En de doorwerking hiervan op hogere niveaus in de voedselketen. En het effect- uiteindelijk- op het ecologische draagvlak van het kustecosysteem. Ik dank u voor uw aandacht. 10