VEILIGHEIDSINFORMATIEBLAD Op basis van Verordening (EG) nr. 1907/2006, zoals aangepast door Verordening (EG) nr. 453/2010 cadmium, metaal, in massieve vorm RUBRIEK 1: Identificatie van de stof of het mengsel en van de vennootschap/onderneming 1.1 Productidentificatie: Productnaam Synoniemen Registratienummer REACH Producttype REACH CAS-nummer EG-catalogusnummer EG-nummer RTECS-nummer Moleculaire massa Brutoformule : cadmium, metaal, in massieve vorm : cadmium (gestabiliseerd); cadmium : 01-2119489023-40-0013 (Nyrstar Budel BV) : Stof/mono-constituent : 7440-43-9 : 048-002-00-0 : 231-152-8 : EU9800000 : 112.41 g/mol : Cd 1.2 Relevant geïdentificeerd gebruik van de stof of het mengsel en ontraden gebruik: 1.2.1 Relevant geïdentificeerd gebruik IU01 Productie van cadmiummetaal RLE (GESCd 0) IU02 Productie van cadmiummetaal door pyrometallurgie (GESCd 0) IU03 Opslag van baren/platen in magazijnen (GESCd 1) IU04 Productie van chemicaliën (pyro) (GESCd 3) IU05 Productie van chemicaliën (hydro) (GESCd 3) IU06 Additief voor de productie van anorganische katalysatoren (GESCd 2) IU07 Smelten, legeren en gieten (GESCd 1) IU08 Productie van doelmaterialen ('targets') door (EB) PVD (GESCd 1) IU09 Gieten en rollen van cadmium (GESCd 1, GESCd 6) IU10 Fabricage van draden en staven (GESCd 1, GESCd 6) IU11 Component voor hardsoldeerproducten (GESCd 1, GESCd 6) IU12 Component voor soldeerproducten (GESCd 1, GESCd 6) IU13 Downstreamgebruik van hardsoldeerproducten op cadmiumbasis (GESCd 8) IU14 Downstreamgebruik van soldeerproducten op cadmiumbasis (GESCd 8) IU15 Fabricage van cadmiumpoeder (legering) (GESCd 2) IU16 Poeders voor contactmaterialen (GESCd 7) IU17 Gebruik van actieve poeders voor batterijen (GESCd 7) IU18 Gebruik van fijne poeders voor mechanisch plateren (GESCd 7) IU19 Vervaardiging van cadmiumhoudende legeringen (GESCd 1) IU20 Gebruik van cadmiumhoudende zilverlegeringen (GESCd 6) IU21 Elektrodepositie (GESCd 1) IU22 PVD / coating (GESCd 8) Voor meer gedetailleerde informatie over de geïdentificeerde gebruiken en de overeenkomstige blootstellingsscenario's: zie het bijgevoegde aanhangsel 1.2.2 Ontraden gebruik Zie rubriek 15.1: Reach Bijlage XVII - Beperking 1.3 Details betreffende de verstrekker van het veiligheidsinformatieblad: Verstrekker van het veiligheidsinformatieblad Nyrstar Budel B.V. on behalf of Nyrstar Sales & Marketing A.G. Hoofdstraat 1 6024 AA Budel-Dorplein Tel: +32 14 44 96 80 Fax: +32 14 44 95 52 [email protected] Fabrikant van het product NYRSTAR Sales & Marketing AG Tessinerplatz 7 CH-8002 Zürich Tel: +41 44 745 81 00 Fax: +41 44 745 81 10 [email protected] Opgesteld door: Brandweerinformatiecentrum voor gevaarlijke stoffen vzw (BIG) Technische Schoolstraat 43 A, B-2440 Geel http://www.big.be © BIG vzw Reden van herziening: 15.1 Herzieningsnummer: 0101 Publicatiedatum: 2011-12-27 Datum van herziening: 2013-04-19 Productnummer: 51612 1 / 14 134-16274-381-nl-BE 1.4 Telefoonnummer voor noodgevallen: cadmium, metaal, in massieve vorm 24u/24u (Telefonisch advies: Engels, Frans, Duits, Nederlands): +32 14 58 45 45 (BIG) RUBRIEK 2: Identificatie van de gevaren 2.1 Indeling van de stof of het mengsel: 2.1.1 Indeling volgens Verordening EG nr. 1272/2008 Ingedeeld als gevaarlijk overeenkomstig de criteria van Verordening (EG) nr. 1272/2008 Klasse Carc. Muta. Repr. Categorie categorie 1B categorie 2 categorie 2 Acute Tox. categorie 2 STOT RE categorie 1 STOT RE categorie 1 Aquatic Acute categorie 1 Aquatic Chronic categorie 1 Gevarenaanduidingen H350: Kan kanker veroorzaken. H341: Verdacht van het veroorzaken van genetische schade. H361fd: Wordt ervan verdacht de vruchtbaarheid te schaden. Wordt ervan verdacht het ongeboren kind te schaden. H330: Dodelijk bij inademing. H372: Veroorzaakt schade aan organen bij langdurige of herhaalde blootstelling bij inademing. H372: Veroorzaakt schade aan organen bij langdurige of herhaalde blootstelling bij inslikken. H400: Zeer giftig voor in het water levende organismen. H410: Zeer giftig voor in het water levende organismen, met langdurige gevolgen. 2.1.2 Indeling volgens Richtlijn 67/548/EEG-1999/45/EG Ingedeeld als gevaarlijk overeenkomstig de criteria van Richtlijn 67/548/EEG Carc. Cat. 2; R45 - Kan kanker veroorzaken. Muta. Cat. 3; R68 - Onherstelbare effecten zijn niet uitgesloten. Repr. Cat. 3; R62 - 63 - Mogelijk gevaar voor verminderde vruchtbaarheid. Mogelijk gevaar voor beschadiging van het ongeboren kind. T+; R26 - Zeer giftig bij inademing. T; R25 - 48/23/25 - Giftig bij opname door de mond. Giftig: gevaar voor ernstige schade aan de gezondheid bij langdurige blootstelling bij inademing en opname door de mond. N; R50-53 - Zeer giftig voor in het water levende organismen. Kan in het aquatische milieu op lange termijn schadelijke effecten veroorzaken. 2.2 Etiketteringselementen: Etikettering volgens Verordening EG nr. 1272/2008 (CLP) Hoewel deze stof/dit mengsel als gevaarlijk is ingedeeld, is geen etiket vereist omwille van de vorm waarin het in de handel wordt gebracht (Verordening (EG) nr. 1272/2008 Bijlage I punt 1.3.4) 2.3 Andere gevaren: RUBRIEK 3: Samenstelling en informatie over de bestanddelen 3.1 Stoffen: Naam (REACH Registratienr.) CAS-nr. EG-nr. cadmium (gestabiliseerd) (01-2119489023-40) 7440-43-9 231-152-8 Conc. (C) 99.99 % Indeling volgens DSD/DPD Carc. Cat. 2; R45 Muta. Cat. 3; R68 Repr. Cat. 3; R62 - 63 T+; R26 T; R25 - 48/23/25 N; R50-53 Indeling volgens CLP Voetnoot Opmerking Carc. 1B; H350 Muta. 2; H341 Repr. 2; H361fd Acute Tox. 2; H330 STOT RE 1; H372 Aquatic Acute 1; H400 Aquatic Chronic 1; H410 (1)(2)(10) Mono-constituent (1) Voor volledige tekst van R- en H-zinnen: zie rubriek 16 (2) Stof waarvoor binnen de Gemeenschap een blootstellingsgrens op de werkvloer geldt (10) Onderworpen aan beperkingen van Bijlage XVII van Verordening (EG) nr. 1907/2006 3.2 Mengsels: Niet van toepassing RUBRIEK 4: Eerstehulpmaatregelen 4.1 Beschrijving van de eerstehulpmaatregelen: Algemeen: Indien men zich onwel voelt, arts raadplegen. Na inademen: Na inademen van rook: Breng het slachtoffer in de frisse lucht. Bij ademhalingsproblemen: arts/medische dienst raadplegen. Na contact met de huid: Reden van herziening: 15.1 Publicatiedatum: 2011-12-27 Datum van herziening: 2013-04-19 Herzieningsnummer: 0101 Productnummer: 51612 2 / 14 cadmium, metaal, in massieve vorm Niet van toepassing. Na contact met de ogen: Na contact met rook: Spoelen met water. Slachtoffer naar arts/medische dienst brengen als irritatie aanhoudt. Na inslikken: Niet van toepassing. 4.2 Belangrijkste acute en uitgestelde symptomen en effecten: 4.2.1 Acute symptomen Na inademen: NA INADEMEN VAN ROOK: Neusslijmvliesirritatie. Irritatie luchtwegen. Hoesten. Ademhalingsmoeilijkheden. Kans op longoedeem. Kans op ontsteking van de luchtwegen. Aantasting/degeneratie longweefsel. VOLGENDE SYMPTOMEN KUNNEN VERTRAAGD OPTREDEN: Metaalrookkoorts. Na contact met de huid: Niet van toepassing. Na contact met de ogen: Na contact met rook: Irritatie van het oogweefsel. Na inslikken: Niet van toepassing. 4.2.2 Uitgestelde symptomen Indien van toepassing en beschikbaar, wordt dit hieronder weergegeven. 4.3 Vermelding van de vereiste onmiddellijke medische verzorging en speciale behandeling: Indien van toepassing en beschikbaar, wordt dit hieronder weergegeven. RUBRIEK 5: Brandbestrijdingsmaatregelen 5.1 Blusmiddelen: 5.1.1 Geschikte blusmiddelen: BIJ OMGEVINGSBRAND: Alle blusmiddelen toegestaan. 5.1.2 Te mijden blusmiddelen: Geen te mijden blusmiddelen gekend. 5.2 Speciale gevaren die door de stof of het mengsel worden veroorzaakt: Bij verbranding: vorming van metaalrook (cadmiumoxide). Bij verhitting (>160°C): vorming van metaalrook (cadmiumoxide). 5.3 Advies voor brandweerlieden: 5.3.1 Instructies: Toxische gassen verdunnen met verneveld water. 5.3.2 Speciale beschermende uitrusting voor brandweerlieden: Handschoenen. Beschermende kleding. Bij verhitting/verbranding: ademluchttoestel. RUBRIEK 6: Maatregelen bij het accidenteel vrijkomen van de stof of het mengsel 6.1 Persoonlijke voorzorgsmaatregelen, beschermde uitrusting en noodprocedures: Geen open vuur. 6.1.1 Beschermende uitrusting voor andere personen dan de hulpdiensten Zie rubriek 8.2 6.1.2 Beschermende uitrusting voor de hulpdiensten Handschoenen. Beschermende kleding. Geschikte beschermkleding Zie rubriek 8.2 6.2 Milieuvoorzorgsmaatregelen: Geen gegevens beschikbaar 6.3 Insluitings- en reinigingsmethoden en -materiaal: Product verzamelen. 6.4 Verwijzing naar andere rubrieken: Zie rubriek 13. RUBRIEK 7: Hantering en opslag De informatie in deze rubriek is een algemene beschrijving. Indien van toepassing en beschikbaar worden de blootstellingsscenario's in de bijlage opgenomen. U dient steeds de relevante blootstellingsscenario's te gebruiken die overeenkomen met uw geïdentificeerd gebruik. 7.1 Voorzorgsmaatregelen voor het veilig hanteren van de stof of het mengsel: Stofontwikkeling vermijden. Strenge hygiëne. Reden van herziening: 15.1 Publicatiedatum: 2011-12-27 Datum van herziening: 2013-04-19 Herzieningsnummer: 0101 Productnummer: 51612 3 / 14 cadmium, metaal, in massieve vorm 7.2 Voorwaarden voor een veilige opslag, met inbegrip van incompatibele producten: 7.2.1 Voorwaarden voor veilige opslag: Opslaan bij omgevingstemperatuur. In orde met de wettelijke normen. 7.2.2 Product verwijderd houden van: Warmtebronnen, (sterke) zuren, oxidatiemiddelen. 7.2.3 Geschikt verpakkingsmateriaal: Geen gegevens beschikbaar 7.2.4 Niet geschikt verpakkingsmateriaal: Geen gegevens beschikbaar 7.3 Specifiek eindgebruik: Indien van toepassing en beschikbaar worden de blootstellingsscenario's in de bijlage opgenomen. Zie de aanwijzingen van de fabrikant. RUBRIEK 8: Maatregelen ter beheersing van blootstelling/persoonlijke bescherming 8.1 Controleparameters: 8.1.1 Beroepsmatige blootstelling a) Grenswaarden voor beroepsmatige blootstelling Indien grenswaarden van toepassing en beschikbaar zijn, worden deze hieronder weergegeven. Nederland Cadmium (inhaleerbaar) Tijdsgewogen gemiddelde 8u 0.005 mg/m³ Tijdsgewogen gemiddelde 8u 0.002 mg/m³ Tijdsgewogen gemiddelde 8u 0.01 mg/m³ USA (TLV-ACGIH) Cadmium Cadmium, compounds, as Cd Cadmium Tijdsgewogen gemiddelde 8u Tijdsgewogen gemiddelde 8u Tijdsgewogen gemiddelde 8u 0.01 mg/m³ 0.01 mg/m³ 0.002 mg/m³ (R) Cadmium, compounds, as Cd Tijdsgewogen gemiddelde 8u 0.002 mg/m³ (R) Frankrijk Cadmium et composés, en Cd Cadmium (oxyde de), en Cd Tijdsgewogen gemiddelde 8u Kortetijdswaarde 0.05 mg/m³ 0.05 mg/m³ VL: Valeur non réglementaire indicative VL: Valeur non réglementaire indicative Tijdsgewogen gemiddelde 8u Kortetijdswaarde Tijdsgewogen gemiddelde 8u 0.025 mg/m³ 0.05 mg/m³ 0.025 mg/m³ Workplace exposure limit (EH40/2005) Workplace exposure limit (EH40/2005) Workplace exposure limit (EH40/2005) België Cadmium en verbindingen, als Cd (inadembare deeltjes) Cadmium en verbindingen, als Cd (inhaleerbare deeltjes) UK Cadmium Cadmium oxide fume (as Cd) Indicatief; inhaleerbaar TLV - Adopted Value TLV - Adopted Value TLV - Adopted Value; R: Respirable fraction TLV - Adopted Value; R: Respirable fraction b) Nationale biologische grenswaarden Indien grenswaarden van toepassing en beschikbaar zijn, worden deze hieronder weergegeven. 8.1.2 Meetnormen Productnaam Test Nummer Cadmium OSHA ID 189 Cadmium NIOSH 7048 Cadmium & Cpds (as Cd) NIOSH 7048 Cadmium (Cd) NIOSH 8005 Cadmium (Cd) NIOSH 8310 Cadmium (Elements on wipes) NIOSH 9102 Cadmium (Elements) NIOSH 7300 Cadmium (Elements, aqua regia ashing) NIOSH 7301 Cadmium (Elements, hot block/HCl/HNO3 digestion) NIOSH 7303 8.1.3 Bij het beoogde gebruik toepasselijke grenswaarden Indien grenswaarden van toepassing en beschikbaar zijn, worden deze hieronder weergegeven. 8.1.4 DNEL/PNEC-waarden DNEL - Arbeiders cadmium, metaal, in massieve vorm Reden van herziening: 15.1 Publicatiedatum: 2011-12-27 Datum van herziening: 2013-04-19 Herzieningsnummer: 0101 Productnummer: 51612 4 / 14 cadmium, metaal, in massieve vorm Drempelwaarde (DNEL/DMEL) Type DNEL Locale effecten op lange termijn inademing DNEL - Grote publiek cadmium, metaal, in massieve vorm Drempelwaarde (DNEL/DMEL) Type DNEL Systemische effecten op lange termijn oraal PNEC cadmium, metaal, in massieve vorm Compartimenten Waarde Zoet water 0.19 µg/l Zeewater 1.14 µg/l STP 20 µg/l Zoet water sediment 1.8 mg/kg sediment dw Zeewater sediment 0.64 mg/kg Bodem 0.9 mg/kg bodem dw Oraal 0.16 mg/kg voedsel 8.1.5 Control banding Indien van toepassing en beschikbaar, wordt dit hieronder weergegeven. Waarde Opmerking Waarde 1 mg/kg bw/dag Opmerking Opmerking 8.2 Maatregelen ter beheersing van blootstelling: De informatie in deze rubriek is een algemene beschrijving. Indien van toepassing en beschikbaar worden de blootstellingsscenario's in de bijlage opgenomen. U dient steeds de relevante blootstellingsscenario's te gebruiken die overeenkomen met uw geïdentificeerd gebruik. 8.2.1 Passende technische maatregelen Stofontwikkeling vermijden. 8.2.2 Individuele beschermingsmaatregelen, zoals persoonlijke beschermingsmiddelen Strenge hygiëne. Niet eten, drinken of roken tijdens het werk. a) Bescherming van de ademhalingswegen: Niet vereist onder normale gebruiksomstandigheden. Bij stofontwikkeling: stofmasker met filtertype P3. Bij veel stofontwikkeling: ademluchttoestel. b) Bescherming van de handen: Handschoenen. - materiaalkeuze beschermkleding (goede bescherming) Leder. c) Bescherming van de ogen: Bij stofontwikkeling: nauwaansluitende bril. d) Bescherming van de huid: Beschermkleding. 8.2.3 Beheersing van milieublootstelling: Zie rubrieken 6.2, 6.3 en 13 RUBRIEK 9: Fysische en chemische eigenschappen 9.1 Informatie over fysische en chemische basiseigenschappen: Verschijningsvorm Metaal Geur Reukloos Reukgrens Niet van toepassing Kleur Zilver Deeltjesgrootte Niet van toepassing Explosiegrenzen Niet van toepassing Ontvlambaarheid Niet ontvlambaar Log Kow Niet van toepassing Dynamische viscositeit Niet van toepassing Kinematische viscositeit Niet van toepassing Smeltpunt 321 °C Kookpunt Niet van toepassing Vlampunt Niet van toepassing Verdampingssnelheid Niet van toepassing Dampdruk Niet relevant Relatieve dampdichtheid Niet van toepassing Oplosbaarheid water ; 2.3 mg/l ; 20 °C minerale zuren ; oplosbaar Reden van herziening: 15.1 Publicatiedatum: 2011-12-27 Datum van herziening: 2013-04-19 Herzieningsnummer: 0101 Productnummer: 51612 5 / 14 cadmium, metaal, in massieve vorm Relatieve dichtheid 8.60 ; 20 °C Ontbindingstemperatuur Geen gegevens beschikbaar Zelfontbrandingstemperatuur Niet van toepassing Ontploffingseigenschappen Geen chemische groep geassocieerd met ontplofbare eigenschappen Oxiderende eigenschappen Geen chemische groep geassocieerd met oxiderende eigenschappen pH Niet van toepassing Fysische gevaren Geen fysische gevarenklasse 9.2 Overige informatie: Absolute dichtheid 8600 kg/m³ ; 20 °C RUBRIEK 10: Stabiliteit en reactiviteit 10.1 Reactiviteit: Geen gegevens beschikbaar. 10.2 Chemische stabiliteit: Stabiel onder normale omstandigheden. 10.3 Mogelijke gevaarlijke reacties: Geen gegevens beschikbaar. 10.4 Te vermijden omstandigheden: Stofontwikkeling vermijden. 10.5 Chemisch op elkaar inwerkende materialen: (sterke) zuren, oxidatiemiddelen. 10.6 Gevaarlijke ontledingsproducten: Reageert met (sommige) zuren: vorming van licht ontvlambare gassen/dampen (waterstof). Bij verhitting (>160°C): vorming van metaalrook (cadmiumoxide). Bij verbranding: vorming van metaalrook (cadmiumoxide). RUBRIEK 11: Toxicologische informatie 11.1 Informatie over toxicologische effecten: 11.1.1 Testresultaten - Toxicokinetiek: samenvatting Toxicokinetiek (absorptie, metabolisme, distributie en eliminatie). De opname van cadmium in mensen kan gebeuren via de inademing van vervuilde lucht, de inname van verontreinigd voedsel of drinkwater en, in geringe mate, door blootstelling van de huid aan stof of vloeistoffen die met dit element verontreinigd zijn (JRC, 2008; SCOEL, 2009). In werksituaties treedt vooral inhalatieblootstelling op, alhoewel de dermale route ook een rol zou kunnen spelen wanneer metaal, poeder of stof gehanteerd wordt of tijdens machineonderhoud. Daarnaast is ook opname mogelijk via voedsel en tabak (bijvoorbeeld bij werknemers die eten of roken op de werkplek). Bij de algemene bevolking vindt opname van cadmium met name plaats via de inname van voedsel of, in mindere mate, van verontreinigd drinkwater. Op industriële locaties die zijn vervuild met cadmium kan de inademing van lucht en/of het binnenkrijgen van bodemmateriaal of stof bijdragen aan een significante blootstelling. Tabak is een belangrijke aanvullende bron van cadmiumopname in rokers. Tot slot kan de consument worden blootgesteld (via de huid, door inhalatie of oraal) door het gebruik van consumptiegoederen. Absorptie: De gastro-intestinale absorptie van cadmium bedraagt gewoonlijk minder dan 5%, maar varieert afhankelijk van de vorm waarin de cadmium aanwezig is, de samenstelling van het dieet, de leeftijd en de ijzerstatus van het individu. Er zijn bijvoorbeeld hoge gastro-intestinale absorptiepercentages (tot 20%) waargenomen in vrouwen met een verlaagde ijzervoorraad (serumferritine <20 μg/L) (Sasser en Jarboe, 1977; Weigel et al., 1984; JRC, 2007). Het percentage cadmium dat door de ademhalingsroute wordt geabsorbeerd varieert van 2 tot 50% afhankelijk van het soort cadmiumverbinding waar het om gaat (wateroplosbaar of niet), de deeltjesgrootte (stof of dampen), het depositiepatroon in de luchtwegen en de ventilatiesnelheid. Waarden van 10 tot 30% voor stof en van 25-50% voor dampen worden geciteerd in het EU-risicobeoordelingsrapport (RAR) (JRC, 2007) en diverse publicaties (Boisset et al., 1978; Glaser et al., 1986; Oberdörster et al., 1979; Oberdörster en Cox, 1989; Oberdörster, 1992; Dill et al., 1994; Hadley et al., 1980). De resultaten van studies aan muizen, ratten, konijnen en in vitro menselijke huidmodellen suggereren dat cadmium weliswaar door de huid heen zou kunnen dringen, maar dat de absorptie van oplosbare en slecht oplosbare verbindingen gewoonlijk minder dan 1% bedraagt (Kimura en Otaki, 1972; Lansdown en Sampson, 1996; Wester et al., 1992; JRC, 2008). Distributie: Er wordt aangenomen dat de biodispositie van cadmium (Cd2+) na absorptie onafhankelijk is van de chemische vorm waaraan de blootstelling plaatsvond (JRC, 2007). Cadmium is een cumulatieve toxische stof. Het wordt van de absorptieplek (longen of darmkanaal) getransporteerd naar de lever. Daar induceert het de synthese van metallothioneine, dat cadmium bindt. Het cadmium-metallothioneinecomplex wordt vervolgens langzaam afgegeven door de lever en via het bloed naar de nieren getransporteerd, gefilterd door de glomerulus en gereabsorbeerd in de proximale tubulus, waar het intracellulair kan dissociëren (Chan en Cherian, 1993). Daar kan vrij cadmium opnieuw de synthese induceren van metallothioneine, dat bescherming biedt tegen cellulaire toxiciteit totdat het verzadigd is. Reden van herziening: 15.1 Publicatiedatum: 2011-12-27 Datum van herziening: 2013-04-19 Herzieningsnummer: 0101 Productnummer: 51612 6 / 14 cadmium, metaal, in massieve vorm In niet beroepsmatig blootgestelde personen liggen de cadmiumconcentraties in de nieren gewoonlijk tussen 10 en 50 mg/kg nat gewicht, waarbij rokers 2 tot 5 keer hogere waarden vertonen dan niet-rokers (Nilsson et al., 1995). Na langdurige blootstelling aan lage concentraties is ongeveer de helft van de lichaamsbelasting ('body burden') cadmium opgeslagen in de lever en nieren, waarbij een derde zich in de nieren bevindt en dan vooral in de nierschors (Kjellström et al., 1979). De nier/lever-concentratieverhouding daalt met de blootstellingsintensiteit en is bijvoorbeeld lager in beroepsmatig blootgestelde werknemers (verhouding van 7 tot 8) (Ellis et al., 1981; Roels et al., 1981) dan in de algemene bevolking (verhouding van 10 tot 30) (Elinder et al., 1985). De distributie van cadmium in de nieren is belangrijk, aangezien dit een van de kritische doelorganen is bij langdurige blootstelling. In het bloed is de meeste cadmium te vinden in de erytrocyten (90%). In niet-rokende volwassen proefpersonen die niet beroepsmatig worden blootgesteld, worden gewoonlijk waarden gemeten van minder dan 1 μg/l. Concentraties bloedcadmium (Cd-B) zijn 2 tot 5 keer hoger in rokers dan in niet-rokers (Staessen et al., 1990; Järup et al., 1998; Ollson, 2002). In afwezigheid van beroepsmatige blootstelling ligt de gemiddelde urinaire cadmiumconcentratie (Cd-U) in volwassenen gewoonlijk beneden 1 tot 2 μg/g creatinine. Terwijl de Cd-B zowel wordt beïnvloed door recente blootstelling als door de lichaamsbelasting cadmium, hangt de Cd-U vooral samen met de lichaamsbelasting (Lauwerys en Hoet, 2001). Rokers scheiden meer cadmium uit dan niet-rokers en hun Cd-U is gemiddeld 1,5 keer zo hoog als in niet-rokers. De placenta vormt een relatieve barrière die de foetus beschermt tegen blootstelling aan cadmium. Cadmium kan door de placenta heendringen, maar slechts met lage snelheid (Trottier et al., 2002; Lauwerys et al., 1978; Lagerkvist et al., 1992). Metabolisme: Voor zover bekend, ondergaat cadmium geen directe metabole conversie zoals oxidatie, reductie of alkylering. Het cadmium-ion (Cd2+) bindt zich aan anionische groepen (met name sulfhydrylgroepen) in eiwitten en andere moleculen (Nordberg et al., 1985). In plasma is cadmium vooral gebonden aan metallothioneine en albumine (Foulkes en Blanck, 1990; Roberts en Clark, 1988). Excretie: Geabsorbeerd cadmium wordt zeer traag uitgescheiden, ongeveer in gelijke mate via de urinaire en fecale routes (< 0,02% van de totale lichaamsbelasting per dag) (Kjellström et al., 1985). Het hoopt zich in de loop van vele jaren op, voornamelijk in de nierschors en in mindere mate in de lever en longen. De biologische halfwaardetijd van cadmium is geschat op tussen 10 en 30 jaar in de nieren en tussen 4,7 en 9,7 jaar in de lever (Ellis et al., 1985). In beide organen wordt de halfwaardetijd aanmerkelijk gereduceerd in het beginstadium van renale toxiciteit, wanneer de afvoer van cadmium uit de tubulus wordt versneld. Rond 30-jarige leeftijd bedraagt de totale lichaamsbelasting cadmium ongeveer 30 mg. Biomonitoring: Voor de Cd-B of Cd-U worden in plaats van metingen van luchtconcentraties vaak biomonitoringmethoden gebruikt, omdat die alle mogelijke bronnen van beroepsmatige en omgevingsblootstellingen integreren (bv. digestieve blootstelling op de werkplek, het roken van tabak, en het dieet). Aangezien cadmium een cumulatieve giftige stof is, is daarnaast een maat voor de lichaamsbelasting (d.w.z. de Cd-U) de meest geschikte blootstellingsparameter voor het uitvoeren van risicobeoordelingen. In werknemers met aanzienlijke cadmiumblootstelling (d.w.z. Cd-U > 3 μg/g creatinine) zou een 30 jaar durende blootstelling aan 50 μg/m³ cadmium resulteren in een Cd-U van 3 μg/g creatinine (SCOEL, 2009). Acute toxiciteit cadmium, metaal, in massieve vorm Blootstellingswij Parameter Methode ze Oraal LC50 Oraal LC50 Waarde Blootstellingsduur Soort 2330 mg/kg bw Rat 89 mg/kg bw Muis Dermaal Inhalatie LC50 (aërosol) Conclusie Dodelijk bij inademing. 0.056 mg/l 4 weken Rat Geslacht Waardebepaling Experimentele waarde Experimentele waarde Niet relevant, expertbeoordeling Mannelijk / vrouwelijk Read-across Corrosie/irritatie cadmium, metaal, in massieve vorm Blootstellingswijze Resultaat Oog Methode Blootstellingsduur Tijdspunt Soort Huid Inhalatie Waardebepaling Niet bepaald, vrijstelling volgens REACH Niet bepaald, vrijstelling volgens REACH Niet bepaald, vrijstelling volgens REACH Conclusie Niet ingedeeld als irriterend voor de huid Niet ingedeeld als irriterend voor de ogen Sensibilisatie van de luchtwegen/huid cadmium, metaal, in massieve vorm Blootstellingswijze Resultaat Methode Blootstellingsduur Tijdstip van waarneming Soort Geslacht Huid Waardebepaling Niet bepaald, vrijstelling volgens REACH Reden van herziening: 15.1 Publicatiedatum: 2011-12-27 Datum van herziening: 2013-04-19 Herzieningsnummer: 0101 Productnummer: 51612 7 / 14 cadmium, metaal, in massieve vorm Inhalatie Niet bepaald, vrijstelling volgens REACH Conclusie Niet sensibiliserend voor de ademhaling Niet sensibiliserend voor de huid Specifieke doelorganen toxiciteit cadmium, metaal, in massieve vorm Blootstellingswij Parameter Methode ze Oraal NOAEL Oraal NOAEL Inhalatie (aërosol) LOAEL Equivalent aan OESO 413 Waarde Orgaan 3 mg/kg bw/dag 0.12 mg/kg bw/dag 0.022 mg/m³ Longen Effect Algemene effecten Inhalatie NOAEL 0.013 mg/m³ (aërosol) Conclusie Veroorzaakt schade aan organen bij langdurige of herhaalde blootstelling bij inademing. Veroorzaakt schade aan organen bij langdurige of herhaalde blootstelling bij inslikken. Blootstellingsduur Soort Geslacht Waardebepaling 3 maand(en) Rat 462 weken Aap Mannelijk / Read-across vrouwelijk Mannelijk Read-across 6u Muis Mannelijk / Read-across vrouwelijk 6u Hamster Mannelijk Read-across Mutageniteit in geslachtscellen (in vitro) cadmium, metaal, in massieve vorm Resultaat Methode Negatief Equivalent aan OESO 471 Positief Equivalent aan OESO 473 Testsubstraat Bacterium (S.typhimurium) Effect Waardebepaling Read-across Read-across Mutageniteit in geslachtscellen (in vivo) cadmium, metaal, in massieve vorm Resultaat Methode Beperkt positief Humane testresultaat observatiestudie Blootstellingsduur Testsubstraat Geslacht Mannelijk / vrouwelijk Orgaan Waardebepaling Experimentele waarde Kankerverwekkendheid cadmium, metaal, in massieve vorm Blootstellings Parameter Methode wijze Inhalatie LOAEL (aërosol) Dermaal Oraal LOAEL Waarde 0.03 mg/m³ 3.5 mg/kg bw/dag Blootstellingsd Soort uur < 18 maand(en) Rat 77 weken Rat Geslacht Mannelijk / vrouwelijk Mannelijk Waardebepalin Orgaan g Read-across Longen Niet relevant, expertbeoordel ing Read-across Prostaat Effect Tumorvorming Goedaardige tumorvorming Giftigheid voor de voortplanting cadmium, metaal, in massieve vorm Parameter Methode Ontwikkelingstoxiciteit NOAEL OESO 414 NOAEL OESO 414 Effecten op de vruchtbaarheid NOAEL (P) LOAEL Waarde Blootstellings Soort duur 0.05 mg/m³ 4 - 17 dagen Muis lucht (dracht, dagelijks) 0.5 mg/m³ 4 - 19 dagen Rat lucht (dracht, dagelijks) Geslacht Effect Vrouwelijk Geen effect Read-across Vrouwelijk Read-across 1 mg/kg bw/dag 10 mg/kg bw/dag Rat Vrouwelijk Verminderd foetaal lichaamsgewi cht Geen effect 13 weken Rat (dagelijks, 5 dagen/week) Vrouwelijk 13 weken Orgaan Reden van herziening: 15.1 Publicatiedatum: 2011-12-27 Datum van herziening: 2013-04-19 Herzieningsnummer: 0101 Productnummer: 51612 Waardebepaling Read-across Read-across 8 / 14 cadmium, metaal, in massieve vorm Effecten op de vruchtbaarheid NOAEL (F1) 1 mg/kg bw/dag LOAEL 10 mg/kg bw/dag 13 weken Rat (dagelijks, 5 dagen/week) 13 weken Rat (dagelijks, 5 dagen/week) Mannelijk / vrouwelijk Geen effect Read-across Mannelijk / vrouwelijk Gewichtsver mindering Read-across Conclusie CMR Verdacht van het veroorzaken van genetische schade. Kan kanker veroorzaken. Wordt ervan verdacht de vruchtbaarheid te schaden. Wordt ervan verdacht het ongeboren kind te schaden. Toxiciteit andere effecten cadmium, metaal, in massieve vorm Geen (test)data beschikbaar Chronische effecten van kortstondige en langdurige blootstelling cadmium, metaal, in massieve vorm NA LANGDURIGE/HERHAALDE BLOOTSTELLING/CONTACT: Veranderingen in bloedbeeld of -samenstelling. Urinedebietwijzigingen. RUBRIEK 12: Ecologische informatie 12.1 Toxiciteit: cadmium, metaal, in massieve vorm Parameter Methode Waarde Tijdsduur Andere 0.748 mg/l 96 u Acute toxiciteit ongewervelden LC50 ASTM E72980 0.036 mg/l 48 u Daphnia magna Statisch systeem Zoet water Toxiciteit algen en andere waterplanten EC50 OESO 201 0.070 mg/l 72 u Pseudokirchnerie Statisch lla subcapitata systeem Zoet water NOEC Andere 0.063 mg/l 5 dag(en) Ulva sp. Statisch systeem Zout water NOEC Andere 0.012 mg/l 84 dag(en) Oncorhynchus mykiss Doorstrooms Zoet water ysteem Vergelijkbaar 0.0006 mg/l met UBA 21 dag(en) Daphnia magna Semi-statisch Zoet water NOEC Andere 0.002 mg/l 33 dag(en) NOEC OESO 209 0.2 mg/l 3u Americamysis bahia Bacteria Doorstrooms Zout water ysteem Statisch Zoet water systeem Waarde Tijdsduur 150 mg/kg bodem 84 dag(en) dw 10 mg/kg bodem dw 21 dag(en) Soort Lumbricus rubellus Waardebepaling Read-across Eisenia sp. Read-across 6.25 mg/kg bodem 10 dag(en) dw 25 mg/kg bodem dw 10 dag(en) Avena sativa Acute toxiciteit vissen Chronische toxiciteit vissen LC50 Chronische toxiciteit aquatische NOEC invertebraten Toxiciteit aquatische microorganismen Toxiciteit bodem macroorganismen Toxiciteit terrestriële planten Parameter NOEC Methode Andere NOEC Andere NOEC NOEC NOEC Toxiciteit vogels NOEC NOEC Niet nader bepaald Niet nader bepaald Soort Zoet/zout water Carassius auratus Doorstrooms Zoet water ysteem 3.12 mg/kg bodem dw 10 mg/kg 38 mg/kg Testplan 10 dag(en) 84 dag(en) 42 dag(en) Waardebepaling Read-across; Nominale concentratie Read-across; Dodelijk Experimentele waarde; Groeisnelheid Read-across; Reproductie Read-across; Dodelijk Read-across; Reproductie Read-across; Groei Experimentele waarde Experimentele waarde Brassica campestris Experimentele var. chinensis waarde Lactuca sativa Experimentele waarde Anas platyrhynchas Bewijskracht Coturnix coturnix Bewijskracht japonica Conclusie Zeer giftig voor vissen Zeer giftig voor ongewervelden (Daphnia) Zeer giftig voor algen Remming actief slib Reden van herziening: 15.1 Publicatiedatum: 2011-12-27 Datum van herziening: 2013-04-19 Herzieningsnummer: 0101 Productnummer: 51612 9 / 14 cadmium, metaal, in massieve vorm Ecotoxiciteit is enkel van toepassing wanneer componenten vrijkomen 12.2 Persistentie en afbreekbaarheid: cadmium, metaal, in massieve vorm Biodegradatie water Methode Niet van toepassing (anorganisch) Biodegradatie bodem Methode Niet van toepassing (anorganisch) Waarde Duur Waardebepaling Waarde Duur Waardebepaling Conclusie Biologische afbreekbaarheid niet van toepassing 12.3 Bioaccumulatie: cadmium, metaal, in massieve vorm BCF vissen Parameter BCF Methode Log Kow Methode Waarde 5 - 1385 Opmerking Niet van toepassing Duur 92 dag(en) Soort Salmo salar Waarde Waardebepaling Read-across Temperatuur Waardebepaling Conclusie Geen eenduidige conclusie kan getrokken worden op basis van de beschikbare cijferwaarden 12.4 Mobiliteit in de bodem: 12.5 Resultaten van PBT- en zPzB-beoordeling: Omwille van onvoldoende gegevens kan er geen uitspraak gedaan worden over het al dan niet voldoen van de stof aan de PBT- en zPzB-criteria volgens Bijlage XIII van Verordening (EG) nr. 1907/2006. 12.6 Andere schadelijke effecten: cadmium, metaal, in massieve vorm Ozonafbrekend vermogen (ODP) Niet ingedeeld als gevaarlijk voor de ozonlaag (Verordening (EG) nr. 1272/2008 en 1005/2009) RUBRIEK 13: Instructies voor verwijdering De informatie in deze rubriek is een algemene beschrijving. Indien van toepassing en beschikbaar worden de blootstellingsscenario's in de bijlage opgenomen. U dient steeds de relevante blootstellingsscenario's te gebruiken die overeenkomen met uw geïdentificeerd gebruik. 13.1 Afvalverwerkingsmethoden: 13.1.1 Afvalvoorschriften Afvalstofcode (Richtlijn 2008/98/EG, beschikking 2000/0532/EG). 06 04 05* (afval dat andere zware metalen bevat). 12 01 03 (non-ferrometaalvijlsel en -krullen). Afhankelijk van de industrietak en het productieproces kunnen ook andere EURAL-codes van toepassing zijn. Gevaarlijk afval volgens Richtlijn 2008/98/EG. 13.1.2 Verwijderingsmethoden Herwinnen/hergebruiken. Afval verwijderen volgens lokale en/of nationale voorschriften. Gevaarlijk afval mag niet gemengd worden met ander afval. Verschillende types van gevaarlijk afval mogen niet gemengd worden indien dit een risico inhoudt aangaande vervuiling of indien dit problemen kan doen ontstaan voor de verdere behandeling van het afval. Gevaarlijk afval moet op een verantwoordelijke manier beheerd worden. Alle entiteiten die gevaarlijk afval opslaan, transporteren of hanteren nemen de nodige maatregelen om risico op vervuiling of schade aan mensen of dieren te voorkomen. Niet lozen in oppervlaktewater (2000/60/EG, Beschikking 2455/2001/EG, P.B. L331 van 15/12/2001). 13.1.3 Verpakking Afvalstofcode verpakking (Richtlijn 2008/98/EG). 15 01 10* (verpakking die resten van gevaarlijke stoffen bevat of daarmee is verontreinigd). RUBRIEK 14: Informatie met betrekking tot het vervoer Weg (ADR) 14.1 VN-nummer: Vervoer 14.2 Juiste ladingnaam overeenkomstig de modelreglementen van de VN: 14.3 Transportgevarenklasse(n): Identificatienummer van het gevaar Niet onderworpen Reden van herziening: 15.1 Publicatiedatum: 2011-12-27 Datum van herziening: 2013-04-19 Herzieningsnummer: 0101 Productnummer: 51612 10 / 14 cadmium, metaal, in massieve vorm Klasse Classificatiecode 14.4 Verpakkingsgroep: Verpakkingsgroep Etiketten 14.5 Milieugevaren: Merkteken milieugevaarlijke stof 14.6 Bijzondere voorzorgen voor de gebruiker: Bijzondere bepalingen Beperkte hoeveelheden nee Spoorweg (RID) 14.1 VN-nummer: Vervoer 14.2 Juiste ladingnaam overeenkomstig de modelreglementen van de VN: 14.3 Transportgevarenklasse(n): Identificatienummer van het gevaar Klasse Classificatiecode 14.4 Verpakkingsgroep: Verpakkingsgroep Etiketten 14.5 Milieugevaren: Merkteken milieugevaarlijke stof 14.6 Bijzondere voorzorgen voor de gebruiker: Bijzondere bepalingen Beperkte hoeveelheden Niet onderworpen nee Binnenwateren (ADN) 14.1 VN-nummer: Vervoer 14.2 Juiste ladingnaam overeenkomstig de modelreglementen van de VN: 14.3 Transportgevarenklasse(n): Klasse Classificatiecode 14.4 Verpakkingsgroep: Verpakkingsgroep Etiketten 14.5 Milieugevaren: Merkteken milieugevaarlijke stof 14.6 Bijzondere voorzorgen voor de gebruiker: Bijzondere bepalingen Beperkte hoeveelheden Niet onderworpen nee Zee (IMDG) 14.1 VN-nummer: Vervoer Niet onderworpen 14.2 Juiste ladingnaam overeenkomstig de modelreglementen van de VN: 14.3 Transportgevarenklasse(n): Klasse 14.4 Verpakkingsgroep: Verpakkingsgroep Etiketten 14.5 Milieugevaren: Marine pollutant Merkteken milieugevaarlijke stof nee 14.6 Bijzondere voorzorgen voor de gebruiker: Bijzondere bepalingen Beperkte hoeveelheden 14.7 Vervoer in bulk overeenkomstig bijlage II bij MARPOL 73/78 en de IBC-code: Bijlage II bij MARPOL 73/78 Lucht (ICAO-TI/IATA-DGR) Reden van herziening: 15.1 Publicatiedatum: 2011-12-27 Datum van herziening: 2013-04-19 Herzieningsnummer: 0101 Productnummer: 51612 11 / 14 cadmium, metaal, in massieve vorm 14.1 VN-nummer: Vervoer 14.2 Juiste ladingnaam overeenkomstig de modelreglementen van de VN: 14.3 Transportgevarenklasse(n): Klasse 14.4 Verpakkingsgroep: Verpakkingsgroep Etiketten 14.5 Milieugevaren: Merkteken milieugevaarlijke stof 14.6 Bijzondere voorzorgen voor de gebruiker: Bijzondere bepalingen Passagiers- en vrachtvervoer: beperkte hoeveelheden: max. netto hoeveelheid per verpakking Niet onderworpen nee RUBRIEK 15: Regelgeving 15.1 Specifieke veiligheids-, gezondheids- en milieureglementen en -wetgeving voor de stof of het mengsel: Europese wetgeving: REACH Bijlage XVII - Beperking Onderworpen aan beperkingen van Bijlage XVII van Verordening (EG) nr. 1907/2006. Betreft beperkingen op de vervaardiging, het in de handel brengen en het gebruik van bepaalde gevaarlijke stoffen, mengsels en voorwerpen. · cadmium (gestabiliseerd) Benaming van de stof of groep van stoffen of van het mengsel Beperkingsvoorwaarden Cadmium en cadmiumverbindingen De tussen vierkante haken vermelde codes en hoofdstukken zijn de codes en hoofdstukken van de tarief- en statistieknomenclatuur van het gemeenschappelijk douanetarief zoals vastgesteld bij Verordening (EEG) nr. 2658/87 (PB L 256 van 7.9.1987, blz. 42).1. Mag niet worden gebruikt in mengsels en voorwerpen die uit de volgende synthetische organische polymeren (hierna „kunststof” te noemen) zijn vervaardigd: — polyvinylchloride en copolymeren daarvan (pvc) [3904 10] [3904 21] — polyurethaan (PUR) [3909 50] — polyethyleen met lage dichtheid (LDPE), met uitzondering van polyethyleen met lage dichtheid dat wordt gebruikt voor de vervaardiging van gekleurde basispolymeren [3901 10] — celluloseacetaat (CA) [3912 11] — celluloseacetaatbutyraat (CAB) [3912 11] — epoxyharsen [3907 30] — melamineformaldehydeharsen (MF) [3909 20] — ureumformaldehydeharsen (UF) [3909 10] — onverzadigde polyesters (UP) [3907 91] — polyethyleentereftalaat (pet) [3907 60] — polybutyleentereftalaat (PBT) — kristallijn/standaard polystyreen [3903 11] — acrylonitril-methylmethacrylaat (AMMA) — vernet polyethyleen (VPE) — slag-/schokvast polystyreen — polypropyleen (PP) [3902 10] Het is verboden uit de bovengenoemde kunststoffen vervaardigde mengsels en voorwerpen in de handel te brengen met een cadmiumconcentratie (uitgedrukt als Cd metaal) van 0,01 gewichtsprocent of meer van de kunststof. De tweede alinea is echter niet van toepassing op voorwerpen die vóór 10 december 2011 in de handel zijn gebracht. De eerste en tweede alinea zijn van toepassing onverminderd Richtlijn 94/62/EG (PB L 365 van 31.12.1994, blz. 10) en op grond daarvan vastgestelde besluiten.Uiterlijk op 19 november 2012 zal de Commissie het Europees Agentschap voor chemische stoffen overeenkomstig artikel 69 verzoeken een dossier overeenkomstig de voorschriften van bijlage XV samen te stellen om te beoordelen of het gebruik van cadmium en cadmiumverbindingen in andere kunststoffen dan die welke in punt 1 zijn vermeld, moet worden beperkt.2. Mag niet worden gebruikt in verf [3208] [3209]. De cadmiumconcentratie (uitgedrukt als Cd metaal) in verf met een zinkgehalte van meer dan 10 gewichtsprocent van de verf mag geen 0,1 gewichtsprocent of meer bedragen. Het is verboden geverfde voorwerpen in de handel te brengen met een cadmiumconcentratie (uitgedrukt als Cd metaal) van 0,1 gewichtsprocent of meer van de verf op het geverfde voorwerp.3. De punten 1 en 2 zijn echter niet van toepassing op voorwerpen die om veiligheidsredenen met cadmiumhoudende mengsels zijn gekleurd.4. De tweede alinea van punt 1 is echter niet van toepassing op: — uit pvc-afval vervaardigde mengsels (hierna „nuttig toegepast pvc” te noemen), — mengsels en voorwerpen die nuttig toegepast pvc bevatten, indien de cadmiumconcentratie ervan (uitgedrukt als Cd metaal) niet hoger is dan 0,1 gewichtsprocent van de kunststof voor de volgende toepassingen van hard pvc: a) profielen en stijve platen voor bouwtoepassingen, b) deuren, ramen, luiken, muren, jaloezieën, hekken en dakgoten, c) dekken en terrassen, d) kabelgoten, e) leidingen voor water dat geen drinkwater is, indien het nuttige toegepaste pvc in de middelste laag van een meerlagige leiding wordt gebruikt en geheel wordt bedekt door een laag van nieuw geproduceerd pvc dat aan de bepalingen van punt 1 voldoet. Alvorens mengsels en voorwerpen die nuttig toegepast pvc bevatten voor het eerst in de handel te brengen, zorgen leveranciers ervoor dat zij voorzien zijn van de volgende zichtbare, leesbare en onuitwisbare vermelding: „Bevat nuttig toegepast pvc”, dan wel van het volgende pictogram:Pictogram PVCOvereenkomstig artikel 69 van deze richtlijn zal de in punt 4 genoemde uitzondering vóór 31 december 2017 worden herzien, met name om de grenswaarde voor cadmium te verlagen en de uitzondering voor de onder a) tot en met e) genoemde toepassingen opnieuw te beoordelen.5. Voor de toepassing van deze vermelding wordt onder „cadmeren” verstaan het aanbrengen van lagen of bekledingen van metallisch cadmium op een metaaloppervlak. Mogen niet worden gebruikt voor het cadmeren van metalen voorwerpen of onderdelen van voorwerpen die in de hierna genoemde sectoren/toepassingenworden gebruikt: a) apparatuur en machines voor — de voedingsindustrie [8210] [8417 20] [8419 81] [8421 11] [8421 22] [8422] [8435] [8437] [8438] [8476 11] — de landbouw [8419 31] [8424 81] [8432] [8433] [8434] [8436] — Reden van herziening: 15.1 Publicatiedatum: 2011-12-27 Datum van herziening: 2013-04-19 Herzieningsnummer: 0101 Productnummer: 51612 12 / 14 cadmium, metaal, in massieve vorm koelen en invriezen [8418] — drukkerijen en boekbinderijen [8440] [8442] [8443] b) apparatuur en machines voor de fabricage van — huishoudapparaten [7321] [8421 12] [8450] [8509] [8516] — meubilair [8465] [8466] [9401] [9402] [9403] [9404] — toiletartikelen en sanitaire artikelen [7324] — centrale verwarming en klimaatregeling [7322] [8403] [8404] [8415] Ongeacht gebruik of eindbestemming is het in alle gevallen verboden gecadmeerde voorwerpen of componenten van die voorwerpen die in de onder a) en b) genoemde sectoren/toepassingen worden gebruikt en voorwerpen die in de onder b) genoemde sectoren worden vervaardigd, in de handel te brengen.6. Punt 5 is ook van toepassing op gecadmeerde voorwerpen en componenten van die voorwerpen die in de hierna onder de punten a) en b) genoemde sectoren/toepassingen worden gebruikt en voorwerpen die in de hierna onder b) genoemde sectoren worden vervaardigd: a) apparatuur en machines voor de fabricage van — papier en karton [8419 32] [8439] [8441] textiel en kleding [8444] [8445] [8447] [8448] [8449] [8451] [8452]; b) apparatuur en machines voor de fabricage van — verladingsmaterieel [8425] [8426] [8427] [8428] [8429] [8430] [8431] — weg- en landbouwvoertuigen [hoofdstuk 87] — treinen [hoofdstuk 86] — schepen [hoofdstuk 89].7. De beperkingen in de punten 5 en 6 zijn echter niet van toepassing op: — voorwerpen en componenten van voorwerpen die worden gebruikt in lucht- en ruimtevaart, mijnbouw, „offshore” en de nucleaire sector waarbij van de toepassingen een hoog veiligheidsniveau wordt geëist, en tevens op veiligheidsvoorzieningen in weg- en landbouwvoertuigen, treinen en schepen; — elektrische contacten, ongeacht de sector waarin zij worden toegepast, indien dat nodig is voor de betrouwbaarheid van de toestellen waarin zij worden geïnstalleerd.8. Mag niet worden gebruikt in hardsoldeer in concentraties van 0,01 gewichtsprocent of meer. Het is verboden hardsoldeer met een cadmiumconcentratie (uitgedrukt als Cd metaal) van 0,01 gewichtsprocent of meer in de handel te brengen. Voor de toepassing van dit punt wordt onder hardsolderen een verbindingstechniek verstaan waarbij legeringen worden gebruikt en die bij temperaturen van meer dan 450 °C wordt uitgevoerd.9. Punt 8 is echter niet van toepassing op hardsoldeer dat voor defensie- en lucht- en ruimtevaarttoepassingen wordt gebruikt, of op hardsoldeer dat om veiligheidsredenen wordt gebruikt.10. Mag niet worden gebruikt of in de handel worden gebracht in een concentratie van 0,01 gewichtsprocent of meer van het metaal in: i) metalen kralen en andere metalen onderdelen voor de vervaardiging van juwelen, ii) metalen delen van juwelen, namaakjuwelen en haaraccessoires, met inbegrip van: — armbanden, kettingen en ringen, — piercingsieraden, — polshorloges en polssieraden, — broches en manchetknopen.11. Punt 10 is echter niet van toepassing op voorwerpen die vóór 10 december 2011 in de handel zijn gebracht, of op juwelen die op 10 december 2011 meer dan 50 jaar oud zijn. Vluchtige organische stoffen (VOS) Niet van toepassing Nationale wetgeving - Nederland Waterbezwaarlijkheid Afvalidentificatie (Nederland) 1 LWCA (Nederland): KGA categorie 05 15.2 Chemischeveiligheidsbeoordeling: Een chemische veiligheidsbeoordeling werd uitgevoerd. RUBRIEK 16: Overige informatie Etikettering volgens Richtlijn 67/548/EEG-1999/45/EG (DSD/DPD) Hoewel dit metaal als gevaarlijk is ingedeeld, is geen etiket vereist omwille van de vorm waarin het in de handel wordt gebracht (Richtlijn 2001/59/EG, bijlage 6 punt 8.3) Volledige tekst van alle R-zinnen vermeld onder rubrieken 2 en 3: R25 Giftig bij opname door de mond R26 Zeer giftig bij inademing R45 Kan kanker veroorzaken R48/23/25 Giftig: gevaar voor ernstige schade aan de gezondheid bij langdurige blootstelling bij inademing en opname door de mond R50 Zeer giftig voor in het water levende organismen R53 Kan in het aquatische milieu op lange termijn schadelijke effecten veroorzaken R62 Mogelijk gevaar voor verminderde vruchtbaarheid R63 Mogelijk gevaar voor beschadiging van het ongeboren kind R68 Onherstelbare effecten zijn niet uitgesloten Volledige tekst van alle H-zinnen vermeld onder rubrieken 2 en 3: H330 Dodelijk bij inademing. H341 Verdacht van het veroorzaken van genetische schade. H350 Kan kanker veroorzaken. H361fd Wordt ervan verdacht de vruchtbaarheid te schaden. Wordt ervan verdacht het ongeboren kind te schaden. H372 Veroorzaakt schade aan organen bij langdurige of herhaalde blootstelling bij inademing. H372 Veroorzaakt schade aan organen bij langdurige of herhaalde blootstelling bij inslikken. H400 Zeer giftig voor in het water levende organismen. H410 Zeer giftig voor in het water levende organismen, met langdurige gevolgen. (*) = INTERNE CLASSIFICATIE DOOR BIG PBT-stoffen = persistente, bioaccumulerende en toxische stoffen DSD Dangerous Substance Directive - Gevaarlijke StoffenRichtlijn DPD Dangerous Preparation Directive - Gevaarlijke PreparatenRichtlijn CLP (EU-GHS) Classification, labelling and packaging (Globally Harmonised System in Europa) Reden van herziening: 15.1 Publicatiedatum: 2011-12-27 Datum van herziening: 2013-04-19 Herzieningsnummer: 0101 Productnummer: 51612 13 / 14 cadmium, metaal, in massieve vorm De informa e op dit veiligheidsinforma eblad is opgesteld op basis van de aan BIG geleverde gegevens en samples. De opstelling gebeurde naar best vermogen en volgens de stand van kennis op dat ogenblik. Het veiligheidsinforma eblad gee slechts een richtlijn voor de veilige behandeling, gebruik, verbruik, opslag, vervoer, en verwijdering van de onder punt 1 vermelde stoffen/preparaten/mengsels. Van jd tot jd worden nieuwe veiligheidsinforma ebladen opgesteld. Enkel de meest recente versies mogen worden gebruikt. Oude exemplaren dienen te worden vernie gd. Tenzij verba m anders is aangegeven op het veiligheidsinforma eblad is de informa e niet geldig voor de stoffen/preparaten/mengsels in meer zuivere vorm, vermengd met andere stoffen of in processen. Het veiligheidsinforma eblad biedt geen kwaliteitsspecifica e van de betrokken stoffen/preparaten/mengsels. Het naleven van de aanwijzingen op dit veiligheidsinforma eblad ontslaat de gebruiker niet van de plicht alle maatregelen te nemen welke het gezond verstand, de regelgevingen en de aanbevelingen ter zake ingeven of welke noodzakelijk en/of nu g zijn op basis van de concrete toepassingsomstandigheden. BIG waarborgt noch de correctheid, noch de volledigheid van de weergegeven informa e en is niet aansprakelijk voor wijzigingen die door derden worden aangebracht. Dit veiligheidsinforma eblad is enkel opgesteld voor gebruik binnen de Europese Unie, Zwitserland, IJsland, Noorwegen en Liechtenstein. Ieder gebruik daarbuiten is op eigen risico. Het gebruik van dit veiligheidsinforma eblad is onderworpen aan de licen e- en aansprakelijkheidsbeperkende voorwaarden zoals opgenomen in uw licen eovereenkomst of bij gebreke daaraan in de algemene voorwaarden van BIG. Alle intellectuele eigendomsrechten op dit blad zijn eigendom van BIG. Verdeling en reproduc e zijn beperkt. Raadpleeg de vermelde overeenkomst/voorwaarden voor details. Reden van herziening: 15.1 Publicatiedatum: 2011-12-27 Datum van herziening: 2013-04-19 Herzieningsnummer: 0101 Productnummer: 51612 14 / 14