pathologie van mamma en long

advertisement
pathologie van
mamma en long
Hans Blaauwgeers
patholoog
de impact van nieuwe anti-tumortherapie
masterclass
verpleegkundig specialisten
10 april 2017
MYCENA myoomcursus 3 februari 2017
J.L.G. (Hans) Blaauwgeers
patholoog
No
s
behalve vergoedingen nascholingsactiviteiten:
• Lilly
• Pfizer
pathologie
soort materiaal
long
macroscopie
microscopie
mamma
criteria
differentiaal diagnose
take home messages
• long- en mammacarcinoom zijn totaal verschillende
typen solide tumoren:
•
•
prognose
diagnostische/therapeutische ontwikkelingen
• rol van de patholoog:
•
•
•
diagnose (benigne/maligne, classificatie)
prognose (tumor kenmerken)
predictie (therapiekeuze)
• diagnostiek patholoog:
•
•
interpretatie; geen ‘exact getal’
subjectief
mamma
long
verschillend
mamma
long
prognose verschillend
mamma
long
long
mamma
long
targetted therapy
o.b.v. mutatie analyse
immunotherapie
mamma
diagnostische/therapeutische ontwikkelingen
long
90% van
longkanker
patiënten is roker
“slechts” 11-15%
van rokers
krijgt longkanker
long
in sigaretten 100-en carcinogenen
…. en verslavende stoffen
ONCOGENESE
meerstapsproces met een
moleculair genetische achtergrond
ONCOGENESE
intracellulaire signaal overdracht
signaal
overdracht
suppressor
oppervlakte receptoren
genen
eigenschappen tumorcellen
tumor heterogeniteit
rol van de patholoog
•
•
•
diagnose (benigne/maligne)
prognose (tumor kenmerken)
predictie (therapiekeuze)
benigne
maligne
benigne
maligne
Pathologisch Anatomisch Landelijk Geautomatiseerd Archief
2016
maligne
incl. in situ: 394.082
maligne: 394.082
bronchus/long
totaal: 43.004
mamma
totaal: 98.464
mamma invasief
maligne: 12.886
mamma in situ
35.825
14.040
maligne: 49.865
totaal: 1.643.746
rol van de patholoog: stellen van diagnose
classificatie
rol van de patholoog: stellen van diagnose
vroeger was het eenvoudig
grootcellig
kleincellig
rol van de patholoog: stellen van diagnose
vroeger was het eenvoudig
rol van de patholoog: stellen van diagnose
nu is het ingewikkelder
rol van de patholoog: stellen van diagnose
nu is het ingewikkelder
rol van de patholoog: stellen van diagnose
steeds meer, op steeds minder, steeds sneller
“Ik wil een diagnose:
…….. NU”
rol van de patholoog: stellen van diagnose
steeds meer, op steeds minder, steeds sneller
rol van de patholoog: stellen van diagnose
classificatie
the issue is tissue
rol van de patholoog: stellen van diagnose
classificatie
• niet-kleincellig carcinoom (NSCLC)
• adenocarcinoom
• plaveiselcelcarcinoom
• not otherwise specified (nos)
• kleincellig carcinoom
• ductaal carcinoom in situ
• invasief ductaal carcinoom
(invasief carcinoom NST)
• lobulair carcinoom in situ
• invasief lobulair carcinoom
&
gradering
(Bloom&Richardson)
graad 1-3
&
receptorstatus
(ER/PR/Her2)
rol van de patholoog
classificatie van belang voor prognose
… en behandeling
pemetrexed
rol van de patholoog
classificatie van belang voor prognose
… en behandeling
rol van de patholoog
classificatie
diagnose??
adenocarcinoom
classificatie
plaveiselcelcarcinoom
classificatie
diagnose??
kleuringen
p63; p40; CK5/6
CK7
TTF-1
plaveiselcelcarcinoom
adenocarcinoom
HE
SqCC
aanvullende
kleuring
P40 +
TTF-1 slijm –
NOS
P40 –
P40 +
NSCLC,
voorkeur
SqCC
Diagnose
TTF-1 –
slijm –
AdenoCA
P40 -
TTF-1 +
en/of
slijm +
TTF-1 +
slijm +
NOS/AdenoSq
NSCLC,
voorkeur
AdenoCA
2012
moleculair onderzoek
rol van de patholoog
classificatie
calcificaties
rol van de patholoog
classificatie
calcificaties
cilindercel afwijkingen
FEA
DCIS graad 1
classificatie
radicaliteit
rol van de patholoog
classificatie
diagnose??
invasief lobulair carcinoom
classificatie
invasief carcinoom NST
(No Special Type)
classificatie
score 3-5: graad 1
score 6-7: graad 2
score 8-9: graad 3
classificatie
graad?
•
tubulair: 10-75%: 2
•
kernen: matige variatie: 2
•
mitosen: 7-14/mm2: 2
score 6: graad 2
rol van de patholoog
classificatie
o.b.v. gen profiel
rol van de patholoog
classificatie
o.b.v. gen profiel
rol van de patholoog
predictief
welke behandeling zal potentieel aanslaan?
targetted therapy
o.b.v. mutatie analyse
immunotherapie
immunotherapie
ipilumimab
nivolumab
predictieve test
immunotherapie:
1e lijn: PS > 50%
2e lijn: PS >1%
rol van de patholoog
predictief
welke behandeling zal potentieel aanslaan?
hormonale therapie
anti-Her2 therapie
chemotherapie o.b.v. gen profiel
rol van de patholoog
predictief
anti-Her2 therapie
rol van de patholoog
predictief
chemotherapie o.b.v. gen profiel
rol van de patholoog
predictief
chemotherapie o.b.v. gen profiel
vragen?
Download