Klachten Kenmerkend voor zwangerschapsgerelateerde pijnklachten in het bekken is dat zij houdings - en of bewegingsgerelateerd zijn. Meestal nemen de klachten weer af door even te gaan liggen. Later in de zwangerschap gaan ook andere factoren een rol spelen bij het ontstaan van pijn. O.a. gewichtstoename, verminderde kracht van de buikspieren, verkeerd spiergebruik. Verkeerd spiergebruik ontstaat doordat je als zwangere om het bekken te ontlasten vaak automatisch allerlei spieren aan gaat spannen. Wanneer je niet de juiste spieren efficiënt gebruikt kan dit juist weer leiden tot overbelasting van die spieren (bilspieren, buikspieren, bekkenbodemspieren). Meestal is er sprake van een samenspel van factoren waarom zich klachten ontwikkelen. Rugklachten/ bekkenklachten in het verleden kunnen daarbij zeker een rol spelen. Onderzoek wijst uit dat 50% van alle vrouwen tijdens de zwangerschap in meerdere of mindere mate last heeft van deze klachten. Bij de meeste vrouwen verdwijnen deze klachten spontaan binnen enkele weken tot maanden na de bevalling. Goede balans tussen belasting en belastbaarheid Gedurende de zwangerschap is het bekken minder belastbaar, omdat de banden en kapsels tijdelijk meer elastisch worden zodat er tijdens de baring voldoende ruimte is om de baby door het geboorte kanaal te laten gaan . De belasting neemt tijdens de zwangerschap echter toe. Allereerst door het gewicht . Er is een duidelijke relatie tussen overgewicht en klachten. Vaak verandert er ook veel op het gebied van werk, wonen, moet er verbouwd worden of dingen geregeld rondom het ouderschap. Het is raadzaam om vaker rustpauzes te nemen of even te gaan liggen of zitten tussen de activiteiten door. Activiteiten die te zwaar zijn (zoals stofzuigen, zware dingen tillen, boodschappen sjouwen, lang lopen en slenteren) kun je aanpassen of delegeren. Te veel of langdurige stress heeft ook effect op de pijnklachten. Vaak is er ook een relatie met klachten in het bekkenbodemgebied. Bijvoorbeeld urineverlies, moeizame ontlasting of obstipatie, niet goed uit kunnen plassen. Behandeling Na een uitgebreide intake en onderzoek en het eventueel invullen van vragenlijsten kan een goede diagnose gesteld worden. Samen met u wordt een behandelplan opgesteld waarna kan worden overgegaan op de behandeling. Tijdens de zwangerschap zal de behandeling gericht zijn op klachtenvermindering en voorkomen van uitbreiding van de klachten. Na de bevalling zal de behandeling daarnaast ook gericht zijn op het uitbreiden van de activiteiten. De behandeling kan bestaan uit: • • • • • Uitleg geven van de anatomie van het bekken; Uitleg over de betekenis van pijn. (Pijn heeft een functie); Adviezen voor het dagelijks leven (houding, tillen); Het in balans brengen van de belasting en de belastbaarheid; Het goed leren gebruiken van de juiste spieren om de stevigheid van het bekken te bevorderen tijdens bewegen. Onderzoek wijst uit dat dit zeer positieve resultaten geeft, mits goed aangeleerd en goed begeleid door een therapeut: • • • • • • • • • • Rekkings - en ontspanningsoefeningen; Adviezen over hulpmiddelen: step-in, bekkenband, buikband, buik doeken, tape, inlegzooltjes; Het behandelen van bewegingsbeperkingen in de gewricht en of een veranderde bekkenstand; Pijnstilling door middel van massage; Adviezen t.a.v. de bevalling en het kraambed; Het begeleiden van de zwangere vrouw bij oefenen in de oefenruimte: Zwangerfit; Na de bevalling oefeningen en adviezen voor de bekkenbodemspieren; Sportadviezen; Oefeningen en adviezen bij klachten m.b.t. plassen en ontlasten, of op seksueel gebied; Bespreken van vragen over een eventuele volgende zwangerschap. Vergoedingen zorgverzekeraar In de wachtkamer en op de website vindt u de tarieven die gelden wanneer u niet verzekerd bent. U kunt zelf nagaan bij uw zorgverzekering of u verzekerd bent voor (bekken)fysiotherapie en hoeveel behandelingen u per jaar vergoed krijgt. U heeft geen verwijzing nodig behalve wanneer u komt voor klachten van urineverlies, deze bekkenfysiotherapie behandelingen worden door de basisverzekering vergoed. Contact Marianne Voet is geregistreerd bekkenfysiotherapeut en heeft reeds 25 jaar ervaring in het behandelen van vrouwen met bekkenpijn en klachten gerelateerd aan de zwangerschap of bevalling. Roos Veldt is fysiotherapeut en behandeld sinds 2011 vrouwen tijdens en na de zwangerschap. Haar specialisatie ligt op het gebied van bekkenpijn. Daarnaast geeft zij ZwangerFit lessen aan vrouwen tijdens de zwangerschap en na de bevalling. Ook is zij werkzaam als Hatha Yoga docent. Marianne Schmetz is ruim 25 jaar werkzaam als geregistreerd bekkenfysiotherapeut . Als ZwangerFit docent is zij al ruim 10 jaar actief. Sinds 2012 werkt zij bij Da Costa Fysiotherapie. Allen zijn zij aangesloten bij het Centraal Kwaliteitsregister, lid van NVFB en pre- en postpartum gezondheidszorg en het KNGF. De behandeling is persoonlijk gericht, individueel en in groepsverband. De therapeuten hebben op dit gebied een uitgebreide opleiding genoten en zijn op de hoogte van de meest actuele ontwikkelingen en onderzoeken op dit gebied. Da Costa Fysiotherapie Da Costastraat 16 1053ZB AMSTERDAM Tel: (020) 6166401 www.dacostafysiotherapie.nl [email protected] Bekkenfysiotherapie tijdens de zwangerschap en na de bevalling Oorzaken van pijn Tijdens de zwangerschap verandert er veel in het lichaam: het is zich zowel geestelijk als fysiek aan het voorbereiden op de bevalling. Zo is er een toename van het hormoon Relaxine. Dat zorgt er voor dat alle bindweefselstructuren in en rondom het bekken elastischer worden zodat het bekken flexibeler is tijdens de bevalling. Toegenomen beweeglijkheid kan al vroeg in de zwangerschap tot klachten leiden: • Pijn in het staartbeen (stuitje), rond het heiligbeen, in de lage rug, de bilstreek, de liezen , de bekkenbodem en rond het schaambeen (met uitstraling in de benen); • Minder lang kunnen lopen, zitten of staan; • Klachten bij verandering van houding, zoals het omdraaien in bed, opstaan uit een stoel. Vaak ook bij specifieke bewegingen als traplopen en/of bukken. • Stijfheid bij het starten van een beweging na rust.