Luchtweg in beeld

Luchtweg in beeld
preverbale logopedie
Drs. B. Pullens, kinder-KNO-arts
Drs. M. Streppel, logopedist/spraak- en taalpatholoog.
Erasmus MC-Sophia Kinderziekenhuis
Rotterdam, Nederland
“Samen eten, samen sterk”
Declaration of conflict of interest
 No conflicts of interest that may have impacted the content of this
presentation
Stellingen
Bovenste luchtwegafwijkingen bij kinderen
 Klachten van ademhaling, stem,
slikken
 Ademhaling: stridor
 Inspiratoire stridor past bij een
extrathoracale afwijking
 Expiratoire stridor past bij een
inspiratoire afwijking
Diagnostiek voor de kinder-KNO arts
 Anamnese
 Lichamelijk onderzoek
 Stridor in- of expiratoir?
 Intrekkingen? Blauwverkleuringen?
 Anatomische/ syndromale afwijkingen?
 Scopie:
 Wakkere flexibele scopie
 Alleen beoordelen bovenste luchtweg tot aan stemplooien
 Laryngotracheobronchoscopie
 Beoordeling gehele bovenste en onderste luchtweg
Scopie in narcose: stemplooi beweeglijkheid
Scopie in narcose: glottis, subglottis en trachea
Bovenste (?) luchtwegproblematiek
 Laryngomalacie
 Stemplooi stilstand
 Laryngotracheale stenose
 Larynxweb/ atresia
 Hemangioom
 Cystes
 Larynxcleft
Laryngomalacie
 Meest voorkomende oorzaak van stridor bij pasgeborene
 Pathofysiologie onzeker
 Collaps van supraglottische structuren bij inademing
 Zeer variabele kliniek
 Moeilijk te onderscheiden van laryngo-tracheale cleft
 Laryngomalacie met aspiratie: altijd scopie
Laryngo-tracheale cleft
 Zeer zeldzame congenitale afwijking
 Zelfde kliniek als laryngomalacie
 Sluitingsdefect van de wand tussen de trachea en de slokdarm
 Klachten: stridor/ dyspnoe, aspiratie
 Diagnose op basis van scopie in narcose
Laryngomalacie
Laryngo-tracheale cleft
Diagnostiek preverbaal logopedist
 Anamnese
 Lichamelijk onderzoek
 Observatie eten en drinken
 Tracheacanule: gekleurd eten -> uitzuigen
 Aanvullend onderzoek (in bijzijn logopedist)
 FEES/VFS
 HRM (niet in Sophia)
Slikproblemen laryngomalacie*
50% voedingsproblemen
- Moeite met zuigen, slikken en ademen
- Verminderde sensitiviteit van de larynx (GERD)
- Prespillage
- Onvoldoende naslikken
- Vertraagde slikinzet
- Penetratie/aspiratie
Logopedische behandeling:
- Low flow
- Indikken
- Vervroegd lepelvoeding
*Simons et al, 2016
Casuïstiek slikproblemen laryngomalacie
Casus Milou
Meisje 2 maanden oud
Laryngomalacie
MKR: centrale apneus
Uiteindelijk supraglottoplastiek
Larynxcleft slikproblemen
- (stille) aspiratie
FEES/VFS: geen standaardisatie (25% wordt gemist*), pre en post
operatief *
Logopedische behandeling:
Cleft 1:
- Indikken
- Low flow/Pacing
- Aanpassing houding
Cleft type 2-4 wachten (NPO)….pas na sluiting logopedie
* Johnston et al,2014
*Strychowsky et al 2016
Vervolg Larynxcleft
Casus Boaz:
Extreme ex-prematuur. Inmiddels vier jaar oud. Longarts verwezen.
Longproblematiek/recidiverende luchtweginfecties
1e FEES geen aspiratie gezien
VFS
Stemplooi parese/ paralyse
 Zowel aangeboren als verkregen
 Aangeboren:
 Meestal bilateraal
 Neurologie (Arnold Chiari)
 Onbekend
 Verkregen:
 Meestal eenzijdig
 Chirurgie (Open ductus botalli)
 Post-traumatisch (geboorte!)
Stemplooi parese/ paralyse
Stemplooi parese/ paralyse
 Klachten afhankelijk van
 Unilateraal of bilaterale stemplooi stilstand
 Stand van de aangedane stemplooi
 Unilateraal:
 Meestal weinig klachten, tijdelijke heesheid
 Bilateraal:
 Meestal veel ademhalingsproblemen, tracheotomie nodig
Stemplooiparese slikproblemen
- Moeite zuig-/slik-/ademcoördinatie
-
45% (stille) aspiratie (unilateraal) *
-
Vermoeidheid
Logopedische behandeling:
 indikken/ low flow speen (oppassen neurologie)
 Houding aanpassen (unilateraal)
- Laagdrempelig FEES/VFSs
- Terugkeren beweeglijk stembanden, zegt weinig over terugkeer
slikfunctie. Aanwezigheid neurologische problematiek is een betere
voorspeller.
* Setlur et al, 2012 * HSU et al, 2017
Casuïstiek stemplooiparese
Muhammed 4 maanden oud:
Aangeboren bilaterale stembandparese. Onvoldoende intake en
verslikken. Geen tracheacanule.
Drinken na aanpassing. Volledige intake.
Laryngotracheale stenose (LTS)
 Verworven en congenitale vormen
 Verworven als gevolg van intubatieletsel
Laryngotracheale stenose (LTS)
 Klachten afhankelijk van ernst van de stenose
 Vanaf graad II: tracheotomie noodzakelijk
laryngotracheale stenose slikproblematiek
Graad I
- Coördinatie slikken(timing en efficiëntie bolus flow)
- Slikfunctie (Penetratie/aspiratie)
- Bescherming luchtweg/sluiting larynx
Veelal compensatie strategieën subglottisch
Logopedische behandeling:
-
Indikken
-
Makkelijke structuren
-> Betere timing, coördinatie, bescherming luchtweg en minder
penetratie/aspiratie
Tracheacanule slikproblemen
- Weinig bekend over voeding-/slikproblemen bij deze kinderen
- Klinisch onderzoek -> hoog risico aspiratie vloeibaar en
moeite met slikken vast
Tracheacanule slikproblemen
 50-87% van de volwassen patiënten met een canule aspireert!
 Verschillende theorieën:
ANATOMISCH
FUNCTIONEEL
Moeite met larynxheffing door de
canule
Verminderd effectief hoesten om
slijm weg te krijgen.
Verminderde voorwaartse beweging
Dysfunctie, atrofie en
desensitisatie van de larynx
- oesofageale compressie door een
cuff
Verlies van subglottische
luchtdruk
Ongecoördineerde sluiting van de
larynx door omgekeerde ademing
Ongkasuwan et al, Laryngoscope Jun 2014
Casus Tracheacanule
Daan 2 maanden oud
Arnold Chiari malformation type II
Tracheacanule
Stelling (Buzzmaster)
Kinderen met een tracheacanule hebben meer moeite met
slikken door:
-
Moeite met inzetten van de slik
-
Moeite met ademen
-
Sensibiliteitsproblemen
-
Moeite met coördinatie van slikken
Kinderen met spreekdop verslikken zich minder makkelijk
dan kinderen zonder spreekdop
-
Juist
-
Onjuist
Take home message
- Bij inspiratoire stridor en verslikken -> altijd scopie!
- Luchtwegproblemen zorgen vaak voor problemen in coördinatie zuigen,
slikken en ademen. Aanpassen flow en consistentie!
- Bij een tracheacanule:
- Altijd achterliggende oorzaak achterhalen
- Observeren met methyleen blauw/gekleurd eten
- Met en zonder spreekdop observeren
Dank voor uw aandacht