Soort expertise

Overzicht van soorten expertises
Versie januari 2010
Dit overzicht heeft niet de pretentie volledig te zijn. Ook kan het geen absolute zekerheid bieden. Met name de
status van het blokkeringsrecht is nog niet helemaal uitgekristalliseerd. Bij twijfel wordt aanbevolen om wél
gelegenheid te bieden tot uitoefening van het blokkeringsrecht. Aan dit overzicht kunnen geen rechten worden
ontleend.
Toepasselijke regelgeving
Verhouding waarop de
expertise betrekking heeft
Algemene
Bepalingen
WGBO
TENZIJ
art. 7:464 lid 1
BW van
toepassing is
Keuringen in verband met
letselschade, in een
gerechtelijke procedure op
benoeming van de rechter.
Keuringen in verband met
letselschade op gezamenlijk
verzoek van partijen in een
buitengerechtelijk geschil
(keuring in opdracht van
beide partijen)
Keuringen in verband met
letselschade op verzoek van
één partij
lopende particuliere
verzekeringen zoals een
particuliere
arbeidsongeschiktheidsverze
kering (AOV) of een
particuliere ongevallen polis
beoogde
arbeidsverhoudingen, zowel
bij een particuliere werkgever
als bij aanstelling in
openbare dienst
Blokkerings
recht
Art. 7:464 lid
2 sub b BW
X
X
X
?
**
X
(Beperkt tot:
levensverz., arbeidsongeschiktheidsverz. en
pensioenverz.)
X
X
X
X
X
X
X
(Beperkt tot:
levensverz., arbeidsongeschiktheidsverz. en
pensioenverz.)
X
X
beoogde particuliere
verzekeringen
keuringen i.v.m. toelating tot
een opleiding
opleidingen waartoe
betrokkenen al zijn
toegelaten
keuringen ter verkrijging van
een bevoegdheid (bijv.
rijbewijs of
invalidenparkeerkaart)
X
X
Protocol
Verzekeringskeuringen
*
X
X
Wet Medische
Keuringen
?
***
Dit document hoort bij de ‘Aanbeveling procedure medisch deskundigenbericht’ van de Projectgroep medische
deskundigen in de rechtspleging van de Vrije Universiteit
Vindplaats: http://www.rechten.vu.nl./iwmd > Projecten > Procedure deskundigenbericht
X
WAO-keuringen
sociale zekerheid
sociale voorzieningen
X
X
X
pensioenregelingen
X
collectieve
arbeidsovereenkomsten
Wettelijk verplichte
keuringen: keuringen i.v.m.
bijzondere risico’s voor
derden bijv.
beroepspersonen
vervoer etc.
X
(mits vallend onder
Pensioen- en
Spaarfondsenwet)
X
X
X
*.. Artikel 7:464 lid 1 BW breidt het toepassingsgebied van de WGBO uit tot tal van medische
situaties - waaronder medische keuringen - waaraan geen behandelingsovereenkomst ten grondslag
ligt. Dit betekent dat de ‘algemene’ patiëntenrechten uit de WGBO ook bij medische keuringssituaties
kunnen gelden. Een voorbeeld hiervan is het aanvullingsrecht van patiënten (art.7:456 BW) dat
bedoeld is voor de behandelingssituatie waarin patiënten desgewenst een eigen verklaring aan hun
dossier kunnen toevoegen. Echter: de WGBO wordt niet zonder meer één op één van
overeenkomstige toepassing verklaard in niet-behandelingssituaties. Art. 7:464 lid 1 biedt een
'ontsnappingsclausule' voor de gevallen dat onverkorte van toepassingverklaring zou gaan wringen:
de WGBO is van toepassing, tenzij de aard der rechtsbetrekking zich daartegen verzet. Een voorbeeld
van dit laatste is art. 7:460 BW waarin is bepaald dat de hulpverlener de behandelingsovereenkomst
niet kan opzeggen (behoudens gewichtige redenen). Een ander voorbeeld is de geheimhoudingsplicht
(art. 7:457 BW). In een keuringssituatie geldt immers het inzage- en blokkeringsrecht (art. 7:464 lid 2
sub b BW) en als een betrokkene daar geen gebruik van maakt hoeft de arts zich uiteraard niet aan
zijn geheimhoudingsverplichting te houden.
**
De projectgroep gaat er vanuit dat het blokkeringsrecht geen rol speelt in de medische advisering
van de medisch adviseur (of een door hem ingeschakelde medische deskundige) van het slachtoffer
aan (de belangenbehartiger van) het slachtoffer. In dat geval is immers geen sprake van een opdracht
van een ander, maar van het slachtoffer zelf (of de belangenbehartiger als zijn vertegenwoordiger.
Voor adviezen van de medisch adviseur van de verzekeraar (of een door hem ingeschakelde
medische deskundige) ligt dit wellicht anders. Bij een (dossier)onderzoek door de medisch adviseur
van de verzekeraar is immers wel sprake van de beoordeling van de gezondheidstoestand van het
slachtoffer in opdracht van een ander, nl. de verzekeraar, in verband met de vaststelling van
aanspraken of verplichtingen. De conclusie dat het blokkeringsrecht ook van toepassing is op de
adviezen van de medisch adviseur van de verzekeraar in een letselschadezaak onafwendbaar.
Desondanks verschillen de meningen in de literatuur over dit onderwerp en is ook de rechtspraak
verdeeld. Zo oordeelde de rechtbank Rotterdam op 4 maart 2009 dat het slachtoffer ten aanzien van
adviezen van de medisch adviseur van de verzekeraar (of door hem ingeschakelde medische
deskundigen) geen blokkeringsrecht toekomt, terwijl het Hof van Discipline er in een uitspraak van 30
november 2009 zonder meer vanuit gaat dat het blokkeringsrecht in dergelijke situaties wel van
toepassing is.
***
In de literatuur en jurisprudentie bestaat al lange tijd onduidelijkheid over de vraag of het
blokkeringsrecht ook geldt bij rijbewijskeuringen op grond van de Wegenverkeerswet. Op 30 oktober
2008 heeft het Centraal Tuchtcollege een uitspraak gedaan waarmee op het eerste gezicht een einde
gekomen leek te zijn aan deze onduidelijkheid. Het Centraal Tuchtcollege oordeelde dat het
blokkeringsrecht niet van toepassing is bij rijbewijskeuringen: het allesoverheersende belang van
publieke veiligheid dat met de rijbewijsrapportage gemoeid is, brengt volgens het Centraal
Tuchtcollege met zich dat de aard van de rechtsbetrekking tussen CBR, rapporteur en de betrokkene,
een blokkeringsrecht uitsluit. In de literatuur is deze uitspraak van het Centraal Tuchtcollege kritisch
Dit document hoort bij de ‘Aanbeveling procedure medisch deskundigenbericht’ van de Projectgroep medische
deskundigen in de rechtspleging van de Vrije Universiteit
Vindplaats: http://www.rechten.vu.nl./iwmd > Projecten > Procedure deskundigenbericht
ontvangen. Het voornaamste bezwaar dat naar voren komt, is dat het Centraal Tuchtcollege het
wettelijke blokkeringsrecht – dat van dwingend recht is (artikel 7:468 BW) – te eenvoudig buitenspel
heeft gezet. Daarbij wordt betwijfeld of de publieke veiligheid hier wel echt in het geding is. Als een
bestuurder namelijk een rapportage in opdracht van het CBR zou blokkeren, wordt dat aangemerkt als
het niet verlenen van de vereiste medewerking aan een onderzoek naar de geschiktheid als bedoeld
in artikel 132 lid 1 WVW en wordt zijn rijbewijs op grond van artikel 132 lid 2 WVW onverwijld ongeldig
verklaard. De publieke veiligheid lijkt dan niet langer in het geding te zijn. Op grond van exact deze
redenering heeft de Raad van State in een uitspraak van 25 februari 2009 geoordeeld dat een
bestuurder in het kader van een rijbewijskeuring wél een beroep op het blokkeringsrecht toekomt.
De stand van zaken met betrekking tot de vraag of het blokkeringsrecht van toepassing is bij
rijbewijskeuringen is dus dat er tegenstrijdige rechtspraak van het Centraal Tuchtcollege en de Raad
van State ligt en het bestaan van het blokkeringsrecht in dergelijke zaken nog steeds omstreden is.
Op 21 april 2009 heeft het Regionaal Tuchtcollege te Amsterdam, onder verwijzing naar deze
tegenstrijdige rechtspraak, een klacht afgewezen tegen een psychiater die door het CBR was
ingeschakeld in het kader van een rijbewijskeuring en de bestuurder geen gelegenheid tot blokkering
had gegeven: als in de rechtspraak (en literatuur) al verschillend wordt gedacht en geoordeeld over de
toepasselijkheid van het blokkeringsrecht bij rijbewijskeuringen, kan van de betrokken artsen natuurlijk
niet worden verwacht dat zij het ‘goed’ doen.
Dit document hoort bij de ‘Aanbeveling procedure medisch deskundigenbericht’ van de Projectgroep medische
deskundigen in de rechtspleging van de Vrije Universiteit
Vindplaats: http://www.rechten.vu.nl./iwmd > Projecten > Procedure deskundigenbericht