Minor Genetica in de Maatschappij

Vormgeving: Tom de Vries Lentsch
Een greep uit de verschillende weekthema’s:
‘Genetisch paspoort voor pasgeborenen?’
‘Genetische manipulatie’
‘Borstkanker, en ik ben pas 28 jaar!’
‘Psychologische en ethische aspecten van Genetica’
‘Who did it? Human Genetics for person identification’
Wij bieden:
Een kleinschalige minor waarin de studenten vanuit verschillende invalshoeken kennis maken met
Genetica in de Maatschappij. Een indruk van ons programma: vanuit de invalshoek Community
Genetics wordt bekeken wat de invloed is van genetisch screenen op de prevalentie van ziekte en hoe
een screeningsbeleid tot stand komt. Het thema Clinical Genetics gaat in op erfelijkheidsonderzoek
en de daaraan gekoppelde psychologische en ethische aspecten. De forensische genetica focust op hoe
genetisch bewijsmateriaal tot stand komt en hoe houdbaar dit is in de rechtszaal.
Maximaal 25 studenten krijgen 10 weken lang het beste van de Genetica; vooraanstaande sprekers en
uitdagende workshops.
Meld je aan op: www.eur.nl/minor
Deelnemende afdelingen:
Klinische Genetica, Beleid & Management Gezondheidszorg, Medische Ethiek,
Medische Psychologie & Psychotherapie en Forensische Moleculaire Biologie.
Verbredende minor: Genetica in de Maatschappij
48
†
†
- /-
†
Fa
m
i ly
64
3
voedselvoorziening?
65
†
57
- /-
†
68
Fa
m
i ly
4
••Hoe is genetica ontstaan en wat is de invloed van genetica op de maatschappij?
••Hoe komt een genetisch screeningsbeleid tot stand?
••Wat is de ethiek van genetisch testen?
••Wat is de psychologische impact van genetisch testen?
••Hoe werkt genetisch testen?
••Welke invloed heeft genetische manipulatie op de wereldwijde
i ly
†
+/ 6 3
-
†
Fa
m
2
i ly
7
†
Fa
m
17
i ly
12
i ly
Fa
m
-
-
11
Fa
m
10
i ly
63
Fa
m
72
†
8
+/ 7
+/ 5 9
-
-
+
+/ /D
-
?
- /-
+/
Fa
m
-
i ly
C
9
†
Fa
m
30
i ly
14
+/
-
+/
-
†
†
+/
-
63
†
50
- /-
+/
-
†
62
+/
-
†
†
Fa
m
+/
-
i ly
†
5
59
+/
-
+/
- /-
-
+/
+/
-
-
- /-
+/
-
- /-
†
+/
-
64
†
+/
-
69
i ly
- /-
+/
-
Fa
m
+/
i ly
†
6
27
Fa
m
i ly
- /-
1
+/
- /-
+/
-
+/
-
†
70
+/
-
Op al deze vragen en meer zal de student tijdens de minor Genetica het
antwoord krijgen. De studenten wonen lezingen bij van vooraanstaande sprekers
en participeren in uitdagende workshops. Er wordt van de studenten verwacht
dat zij actief aan de slag gaan met Genetica in de Maatschappij.
†
21
+/
-
†
+/
-
64
+/
†
+/
-
78
†
75
Fa
m
40
8
+/
-
- /-
- /-
?
+/
+/
-
-
••Hoe komt genetisch bewijsmateriaal in de rechtszaal terecht?
••Wat komt er kijken bij het testen op een erfelijke aandoening?
D +/
- /- -
C
+/
Fa
m
†
40
H
I - +/
/- -
†
45
H
I ? +/
†
-
†
70
69
A
B - /?
A
B +/
+/ -
Contact:
Dr. S. Riedijk [email protected], minor coördinator
Onderwijscoördinator Klinische Genetica: dr. F. Petrij
i ly
†
16
82
Fa
m
i ly
13
- /-
- /-
-
+/
+/
Zie voor meer informatie en aanmelden:
www.eur.nl/minor/minoren/faculteit/emc/ of
www.erasmusmc.nl/klinische_genetica/research/onderwijs/minor/
Voorwoord
Welkom bij de minor Genetica in de Maatschappij!
We hebben een mooi programma samengesteld met boeiende onderwerpen,
inspirerende sprekers en uitdagende opdrachten. We hopen dat jullie er net zo
enthousiast over zullen zijn als wij.
Wat praktische zaken op een rij:
- Voor elk programma onderdeel geldt een aanwezigheidsplicht. Afwezigheid moet van
tevoren worden overlegd met de minor coördinator (Sam Riedijk) en bij afwezigheid moet
een inhaalopdracht gemaakt worden.
- Voor werkgroepen en hoorcolleges staat standaard 2 uur, tenzij anders vermeld in het
rooster.
- Alle informatie over de week en de roostering kunnen jullie vinden in dit draaiboek en het
rooster op blackboard. Eventuele wijzigingen worden doorgegeven op sin-online.
- De meeste docenten hebben achtergrondliteratuur opgegeven voor hun hoorcolleges.
Aangezien de meesten van jullie geen Geneeskunde studeren is het raadzaam deze
literatuur daadwerkelijk te lezen, zodat de colleges beter te volgen zijn. We hebben de
docenten gevraagd om interessante literatuur, dus het is aannemelijk de
achtergrondliteratuur de moeite waard is. Deze literatuur of de referenties zijn te vinden op
blackboard.
- Het onderwerp van je paper mag je zelf kiezen, wij zoeken dan een expert uit het veld erbij
om je te begeleiden. Kies wijs, want deze begeleider kan een ingang zijn in het veld waar je
wellicht wilt gaan werken.
- De hoorcolleges hebben we vanwege grote interesse onder het personeel open gesteld
voor geïnteresseerden.
- Het tentamen vindt plaats in week 10, dan moeten ook de eindopdrachten ingeleverd
worden (wetenschappelijk paper).
- Bij voldoende aanwezigheid en voldoende tentamen en paper zullen de punten worden
toegekend.
Wij wensen jullie een interessante en inspirerende minor tijd toe!
Hartelijke groet,
Fred Petrij en Sam Riedijk
3
Minor coordinator:
Sam Riedijk; [email protected]; 06-42625210; 010-7036915
Onderwijs coordinator: Fred Petrij; [email protected]; 06-40645848; 010-7036915
OWR = onderwijs ruimte in het nieuwe onderwijs centrum
Ee = faculteitsgebouw
CQ = colloquium zaal
4
Minor Genetica in de Maatschappij
Week 1 INTRODUCTIEWEEK
4-9 do 10.45-11.00
11:00-13.00
13.00-15.00
5-9 vr 11.00-13.00
13.00-15.00
Algemene minor introductie
HC: Ontstaan van de Genetica
Werkgroep (kennis maken)
Erfelijke aandoeningen in vogelvlucht
HC: overervingspatronen
Sam Riedijk
Martinus Niermeijer
Sam Riedijk
Myrthe van den Born
Fred Petrij
OWR 14
OWR 14
Lokaal 16
OWR 4
OWR 4
Deze week zal worden geopend door prof. Niermeijer. Hij heeft als klinisch geneticus de
klinische genetica in Nederland mede op de kaart gezet en blikt met de studenten terug op
het ontstaan van de Genetica.
De leerdoelen van de minor en van de individuele student worden op elkaar afgestemd
tijdens de werkgroep.
Myrthe van den Born zal de studenten een vogelvlucht geven over erfelijke aandoeningen.
Mendel ontdekte in zijn moestuin het autosomaal dominante overervingpatroon en dr. Fred
Petrij zal de studenten inwijden in de verschillende overervingspatronen. Jullie krijgen de
Genetica in vogelvlucht te zien en stellen op basis van hun indruk van de Genetica een
toekomstvisie document op over de plaats die jullie verwachten dat Genetica over 50 jaar
zal innemen in onze maatschappij. Deze toekomstvisie presenteren jullie in week 2.
(http://scifi.dead-donkey.com/viewtopic.php?t=2324)
6
5
2
1
7
8
9
5
Opdracht week 1 Minor
Deze minor staat in het teken van wat genetica betekent in onze maatschappij. Een van de
terugkerende thema’s in deze minor is de toekomst van genetica. Er kan steeds meer.
Technieken worden steeds geavanceerder. Er worden steeds meer genen ontdekt en ook
over de werking van genen is steeds meer bekend.
Jullie eerste opdracht is om een presentatie te houden over wat jullie verwachten dat
genetica in de toekomst in onze maatschappij zal betekenen. Op welke manieren zal
genetica toegepast worden? Wat zal daarvan het effect zijn op hoe we zullen denken over
gezondheid? Wat zal het opleveren op het gebied van het oplossen van misdaad? Wat zal
genetica voor invloed hebben op de maatschappelijke positie van gehandicapten? Op
zwangerschap? Op het genezen van ziekte? Op onze voedselproductie? Wat jullie
verwachten van genetica mag heel breed zijn. Jullie weten nog vrijwel niets. Laat dus je
fantasie de vrije loop! Wat wij van jullie verwachten is dat jullie je toekomstvisie op een
pakkende manier presenteren; een pitch dus, en geen wetenschappelijke presentatie. Laat
je inspireren door boeken, films, nieuwe media, etc..voel je vrij! De pitch mag maximaal 10
minuten duren. Het oog wil ook wat, dus gebruik aansprekend materiaal (filmpjes,
afbeeldingen, mooie powerpoint etc). Jullie zullen presenteren tijdens onze afdelingsbrede
research bespreking.
Aan het einde van de minor, als jullie hebben geleerd hoe het echt zit met genetica, pakken
we jullie pitches er weer bij en zullen we kijken of jullie fantasie in de buurt van de
verwachtingen van professionals komt.
Om een indruk van een pakkende pitch te krijgen zou je eens op youtube naar Dragon’s den
kunnen kijken.
6
Week 2 INTRODUCTIEWEEK
11.00 -13.00
HC: Wat is DNA?
Robert Hofstra
OWR 15
13.00-15.00
HC: Diermodellen
Rob Willemse
OWR 15
10-9 woe 11.00-13.00
HC: Wat is Klinische Genetica?
Shimriet Zeidler
OWR 72
10-9 woe 13:30.00-15.30
Dysmorfologie practicum
Fred Petrij
OWR 72
14.00-15.00
Werkgroep (voorbereiden eindopdrachten)
Sam Riedijk
Lokaal 16
15.30-17.00
Werkgroep: presentatie van toekomstvisie studenten
Sam Riedijk/Fred Petrij
Ee-822
8-9 ma
11-9 do
Prof. Robert Hofstra, hoofd van de afdeling Klinische Genetica leert jullie wat DNA is
(http://www.youtube.com/watch?v=KMETlMOP0pY ). Deze week staat centraal hoe kennis
van Genetica de manier waarop ziekte behandeld wordt heeft veranderd. Prof. Rob
Willemse zal de studenten uitleggen hoe de werking van genen wordt onderzocht en hoe
kennis van de werking van genen wordt vertaald naar effectievere behandeling. Shimriet
Zeidler zal jullie toelichten wat Klinische Genetica precies is
(http://www.youtube.com/watch?v=uuPPdSBAJ2s en
http://www.youtube.com/watch?v=2935O014Z1A ).
De vroege Klinische Genetica hield zich voornamelijk bezig met kinderen met uiterlijke
afwijkingen, dysmorfieën genaamd. Dr. Fred Petrij leert jullie tijdens het practicum wat
normaal is en wat afwijkend.
Verder zullen we afspreken welk onderwerp jullie kiezen voor jullie paper (1 van de 2
examenvormen van de minor) en welke deskundigen uit het veld ieder van jullie zullen
begeleiden.
Op donderdag presenteren jullie je eigen visie op de toekomst van Genetica tijdens de
afdelingsbrede research meeting van de afdeling klinische genetica.
7
Week 3 De techniek achter Genetica
15-9 ma
16-9 di
17-9 woe
18-9 do
10.00-12.00
13:00-17:00
13.00-15.00
10.00-12.30
10.00-12.00
12:30-14:30
HC Cytogenetica
Practicum
Practicum
ZO
Interactief college
HC: verzekeringen
Laura van Zutven
Annelies de Klein
Annelies de Klein
Annelies de Klein
Annelies de Klein
Eric Groenewegen
Ee2037
Ee2037
Ee2037
Ee2037
Ee2037
OWR 3
Gedurende week 3 maken jullie kennis met de verschillende technieken waarmee genen
onderzocht kunnen worden. Op maandag worden jullie in het lab verwacht. De gehele dag
zullen jullie je bezig houden met het isoleren van jullie eigen DNA met behulp van
verschillende technieken (Karyotypering, MLPA, array…). Ook zullen jullie een opdracht
krijgen waarin jullie de diagnostiek zelf zullen moeten uitvoeren. Tijdens de interactieve
werkgroep zullen jullie zelf aan de slag gaan met opdrachten op internet.
Eric Groenewegen, die werkzaam is bij Nationale Nederlanden, zal vertellen over welke
consequenties dragers van erfelijke aandoeningen zoal ondervinden bij
verzekeringsmaatschappijen.
8
Week 4 Klinische Genetica
22-9 ma
23-9 di
24-9 woe
25-9 do
11.00-13:00
12.00-13.30
14:30-16:30
15:00-17:00
11:00-13:00
13:00-14:00
Psychologie en Erfelijkheid
Familie opstelling (+uitdelen opdracht)
Gesprek met familielid at-risk
HC: Psychologie en Erfelijkheid
Gattaca
Workshop counselen
Voorbereiden opdracht GMO
Mariska den Heijer/ Sam Riedijk
Sam Riedijk
Aad Tibben
Fred Petrij/Eline Bunnik
Sam Riedijk/Mariska den Heijer
Sam Riedijk
OWR 15
CQ-F1
CQ-F1
OWR 5
Lokaal-2
Lokaal-2
Week 4 is de eerste week van het thema Klinische Genetica. De term klinisch verwijst naar
kliniek en betekent dat de focus ligt op wat erfelijkheid betekent voor de individuele patiënt
of familie. In week 4 staat de ziekte van Huntington centraal. Bekijk dit filmpje om een
indruk te krijgen van dit erfelijke ziektebeeld https://www.youtube.com/watch?v=JzAPh2vSCQ. Tijdens de familie opstelling zullen jullie je inleven in een erfelijk belaste familie.
Tijdens het gesprek met een familielid at-risk zullen jullie de gelegenheid krijgen een jonge
vrouw die zich heeft laten testen op de ziekte van Huntington te bevragen. Prof. Aad
Tibben, de enige hoogleraar in Nederland op het gebied van de Psychologie van
Erfelijkheid, zal een gelijknamig college houden.
Samen met ethica Eline Bunnik zullen jullie delen uit de film Gattaca bekijken en
bediscussiëren .
9
Opdracht:
Een jonge vrouw van 21 jaar, Danielle, komt uit een familie die erfelijk belast is met de
ziekte van Huntington. Ze woont thuis en studeert Pedagogiek. Haar vader, die zelf geen
verschijnselen van de ziekte van Huntington heeft, is onlangs presymptomatisch getest. Uit
de DNA test bleek dat hij drager is van de ziekte van Huntington. Met deze uitslag weet hij
dan ook dat hij met grote zekerheid de ziekte van Huntington zal krijgen. De moeder van
vader had ook de ziekte van Huntington. Zij is 10 jaar geleden in een verpleeghuis overleden
aan een longontsteking tgv slikproblemen door de ziekte van Huntington. Danielle had
voordat haar vader zich liet testen nooit stil gestaan bij de mogelijkheid dat de ziekte van
haar oma erfelijk kon zijn. Ze is dan ook erg geschrokken van de slechte uitslag van haar
vader.
Ze heeft zich gemeld bij een afdeling Klinische Genetica omdat zij zich zo snel mogelijk ook
wil laten testen. Danielle piekert dagelijks over hoe haar leven zou veranderen als zij zou
horen dat zij ook draagster is. Zal ze dan haar studie nog willen afronden? Zal iemand nog
wel een relatie met haar willen? Ook vraagt ze zich af of ze nu wel uit huis moet gaan, nu
haar vader weet dat hij ziek zal worden. Danielle wil graag weten of zij draagster is, met als
belangrijkste motivatie dat zij in ieder geval zeker wil weten of ze zich niet voor niets zoveel
zorgen maakt. De klinisch geneticus werkt volgens een vast protocol samen met de
medisch psycholoog bij het presymptomatisch testen op de ziekte van Huntington. De
klinisch geneticus die Danielle heeft gecounseld gaf aan zich zorgen te maken om de mate
van angst waarmee zij presenteert.
De medisch psycholoog heeft als doel Danielle te begeleiden bij het overzien van de
mogelijke consequenties van presymptomatisch testen op de ziekte van Huntington, opdat
zij een geïnformeerde beslissing kan nemen. Ook wil zij haar begeleiden met het verwerken
van de uitslag, als Danielle besluit om zich te laten testen. Danielle vond de hoeveelheid
informatie die zij kreeg tijdens het gesprek met de klinisch geneticus moeilijk te behappen.
Het viel haar tegen dat zij zo lang zou moeten wachten op de uitslag.
-
Zoek uit wat de ziekte van Huntington is
Wat is het Huntington protocol in het kader van presymptomatisch
erfelijkheidsonderzoek?
Wat houdt presymptomatisch testen in en hoe verloopt een dergelijk test proces?
Wat is het lange termijn effect van dragerschapsonderzoek in psychologisch
opzicht?
Hoe gaat een medisch psycholoog te werk bij het begeleiden van een adviesvrager?
Aanbevolen literatuur:
Tibben A. (2007) Predictive testing for Huntington's disease. Brain Res Bull; 72: 165-71
Brouwer-Dudokdewit AC, Savenije AC, Zoeteweij M, Maat-Kievit A, Tibben A. (2002). A
hereditary disorder in the family and the family life cycle: Huntington disease as a paradigm.
Fam Process; 41:677-92.
10
Klitzman R. Thorne D. Williamson J. Chung W. Marder K. (2007)Disclosures of Huntington
disease risk within families: patterns of decision-making and implications. Am J Med Genet
A; 15;143A:1835-49.
Riedijk SR, Niermeijer MF, Dooijes D, Tibben A.(2009). A decade of genetic counseling in
frontotemporal dementia affected families: few counseling requests and much familial
opposition to testing. J Genet Couns; 18:350-6.
Tassicker RJ. (2005). Psychodynamic theory and counseling in predictive testing for
Huntington's disease. J Genet Couns;14: 99-107.
Timman R, Roos R, Maat-Kievit A, Tibben A.(2004). Adverse effects of predictive testing for
Huntington disease underestimated: long-term effects 7-10 years after the test. Health
Psychol; 23:189-97.
Schwartz RR. (2010). Ripples from a stone skipping across the lake: a narrative approach to
the meaning of Huntington's disease. J Neurosci Nurs; 42:157-68.
11
Week 5 Genetische manipulatie
Ma 29-9
9:00-10:00
10:00-12:00
Do 2-10
13:00-15:00
Vrij 3-10
13:00-15:00
15:00-17:00
Bespreken opdracht GMO
HC: Genetische manipulatie van
dieren
HC: Genetische manipulatie van
verouderings mechanismen
HC: Genetische manipulatie van
planten
HC: Standpunt van Greenpeace
over GMO
Sam Riedijk
Jeroen Essers
CQ-C
CQ-C
Jan hoeijmakers
OWR-6
Sjef Smeekens
OWR-4
Herman van
Bekkum
OWR-4
Opdracht:
Deze week staat in het teken van genetische manipulatie. De angst voor genetische
manipulatie ontwikkelt zich snel. Dit filmpje gaat over de angst voor het genetisch
manipuleren van gewassen https://www.youtube.com/watch?v=1H9WZGKQeYg. Dit gaat
over de angst voor het genetisch manipuleren van dieren
https://www.youtube.com/watch?v=i88zfHBHll4. En dit is wat er bijvoorbeeld in het
Erasmus MC gebeurt aan de genetische manipulatie van dieren
http://www.erasmusmc.nl/klinische_genetica/research/lijnen/pompe_center/behandeling/.
Dit filmpje gaat over de angst voor de genetische manipulatie van mensen
https://www.youtube.com/watch?v=kvSrg8qT0hY. Verdiep je in deze angsten, en formuleer
per angst 2 vragen die je aan de docenten van deze week kunt stellen om te achterhalen
hoe gegrond deze angsten zijn.
Dr. Jeroen Essers zal een college houden over het genetisch manipuleren van dieren. Prof.
Jan Hoeijmakers zal een verhaal houden over de genetische manipulatie van menselijke
verouderingsmechanismen. Prof. Sjef Smeekens zal een hoorcollege houden over de
genetische manipulatie van gewassen en de toepassing daarvan
http://thebreakthrough.org/index.php/programs/conservation-and-development/thehuman-toll-of-anti-gmo-hysteria. Herman van Bekkem zal het standpunt van Greenpeace
tov GMO vertegenwoordigen.
12
Voor GMO:
http://climategate.nl/2013/01/13/friends-of-the-earth-en-greenpeace-veroorzaaktenmassale-regenwoudkap-brazilie/
Tegen GMO:
http://www.greenpeace.org/international/en/campaigns/agriculture/problem/geneticengineering/
13
Week 6
6-10
ma
7-10
Prenatale diagnostiek
11.00-12.30
12:30-13:00
14.00.16.00
11.00-13.00
13:00-15:00
9-10
11:00-12:30
13:00-14:00
Gesprek met ervarings deskundige
(Caroline Plomp)
Voorbespreken opdracht
HC: Prenatale screening en diagnostiek
HC: Prenatale diagnostiek en
preïmplantatie
genetische diagnostiek
HC: Psychologische aspecten prenatale
diagnostiek
Ethiek van PGD/PND/PNS
Nabespreken opdracht
Sam Riedijk
CQ-6A
Sam Riedijk
Attie Go
Robert-Jan
Galjaard
CQ-6A
CQ-6A
OWR 72
Sam Riedijk
OWR 72
Eline Bunnik
Sam Riedijk
CQ-1A
CQ-1A
In week 6 staat prenatale diagnostiek centraal. Tegenwoordig kunnen we al tijdens de
zwangerschap genetisch onderzoek doen naar de (toekomstige) gezondheid van het
ongeboren kind. Momenteel is er een ontwikkelingsspurt gaande wat betreft de technieken
voor genetisch onderzoek. Het genetisch onderzoek wordt goedkoper, sneller en breder.
Dat betekent dat zwangeren steeds meer te weten kunnen komen over hun ongeboren
kind. Aan het begin van de week zal een jonge vrouw jullie komen vertellen over haar
ervaring met prenatale diagnostiek. Jullie zullen kennis maken met wat prenatale
diagnostiek inhoudt en zullen van een echoscopist en gynaecoloog uitleg krijgen over hoe
prenatale diagnostiek in de praktijk wordt uitgevoerd. Dr. Robert-Jan Galjaard zal een
college houden over wat de verbreding van prenatale diagnostiek inhoudt en wat de
ontwikkelingen in de nabije toekomst zullen betekenen voor zwangerschap en
besluitvorming. Jullie zullen in een opdracht het Nederlandse prenatale screeningsbeleid
onder de loep nemen en een mening vormen over dit beleid op basis van medische,
psychologische en ethische argumenten.
14
Opdracht:
15
Week 7
13-10 ma
Community Genetics
10:00-12:00
13:00-15:00
14-10 di
17-okt vrij
10:00-12:00
10.30-12.30
13.00-14:30
14:30-15.00
HC: Psych. impact van
BRCA1/2 screening
Reflectie op Sequence me
HC:Genetica van Volksziekten
HC: Inleiding in de
Community Genetics
HC: Genetic screening
Introductie opdracht: from
Bench to Bedside
Jessica Gopie
OWR 15
H. Bruggenwirth/F. de
Vries
Prof. Andre Uitterlinden
Lidewij Henneman
OWR 15
Lidewij Henneman
Lidewij Henneman
OWR 5
OWR 5
OWR 15
OWR 5
Week 7 Community Genetics staat in het teken van Community Genetics. Community
genetics is genetica op bevolkingsniveau. Dr. Lidewij Henneman van het VUMC komt
vertellen hoe de vertaling wordt gemaakt van het ontdekken van genen naar een
screeningsbeleid. Hierbij hoort een werkgroep opdracht waarbij jullie zelf aan de slag gaan
met het inspecteren van de wetenschappelijke literatuur van de ontdekking van een gen
naar de implementatie van een screeningsbeleid. Is dit vanzelfsprekend of is er meer nodig
dan het ontdekken van genen? Dr. Jessica Gopie van het LUMC spreekt over de
psychologische impact van het dragen van een erfelijke aanleg voor borstkanker. Prof.
Andre Uitterlinden zal een college houden over de relatie tussen factoren in het hele
genoom en het ontstaan van ziekte.
16
Opdracht:
Zie blackboard voor opdracht From Bench to Bedside
17
Week 8
Forensische Genetica
Ma 20-10 10.00-12.00
12.15-12.45
21-10 di
13.00-15.00
24-10 vrij 10.00-12.00
24-10 vrij 13:00-14:30
HC:Forensische genetica en Recht
Forensic genetics in the media
HC:Genetica en Strafrecht
Nabespreken opdracht Bench to bedside
Nabespreken forensic genetics in the media
Marnix van der Werf
Lakshmi Chaitanya
Peter de Knijff
Sam Riedijk
Lakshmi Chaitanya
OWR-14
OWR-14
Lok-15
OWR-5
OWR-5
In week 9 krijgen jullie een introductie in forensische genetica. Prof. Peter de Knijff is sinds
1994 hoofd van het Forensisch laboratorium voor DNA-onderzoek aan het Leids UMC. Hij is
gespecialiseerd in de reconstructie van evolutionaire stambomen aan de hand van het Ychromosoom en treedt geregeld op als getuigedeskundige in rechtszaken. Hij introduceert
jullie in genetica en strafrecht. De advocaat Mr. Marnix van der Werf verdedigde onder meer
Peter la S. en zal jullie vertellen over de fraudegevoeligheid van DNA bewijsmateriaal in de
rechtszaal. Volgens Science Watch behoort de Rotterdamse hoogleraar Manfred Kayser tot
de drie beste deskundigen ter wereld op het gebied van de forensische wetenschappen. Hij
maakt jullie wegwijs in hoe en wat DNA materiaal op de plaats delict kan vertellen over de
dader, en blikt vooruit op wat hij verwacht dat in de toekomst mogelijk zal zijn. De
opdracht van deze week is het bestuderen van de rol van DNA materiaal in de rechtszaak
van celebrity cases (denk aan OJ Simpson).
18
Week 9
27-10
28-10
30-10
Ancestry genetics
11:00-13:00
11.00-13.00
11.00-13.00
13.00-15.00
HC Future of forensic genetics
HC: Human evolutionary genetics
HC: Human ancestry genetics
HC: Medicine ancestry (Genealogy)
Manfred Kayser
Manfred Kayser
Manfred Kayser
Fred Petrij
Lok-15
OWR-3
Lok-15
Lok-15
Gedurende week 9 zoomen we in op wat onze DNA ons vertelt over onze afkomst. Op
internet zijn allerlei commerciële tests beschikbaar die vooral in Amerika erg populair zijn.
Deze tests vertellen je wat je afkomst is. http://www.youtube.com/watch?v=yHfX-11ZHXM
In Australië is afkomst een heikel punt, omdat daar bevolkingsgroepen zijn die op basis van
hun afkomst recht hebben op een uitkering. Dit is omstreden, want hoe toon je je afkomst
aan? Prof. Manfred Kayser zal deze week vertellen hoe genetisch onderzoek kan leiden tot
inzichten over afkomst. Verder zal Fred Petrij een college houden over hoe genealogie als
instrument in de genetica werkt. Jullie zullen tijdens het practicum zelf aan de slag gaan
met stambomen.
‘DNA technology has already changed our health care, the food we eat, and our criminal
justice system. Unlocking the secrets of our genomes opens the door not only to helping us
understand why we are the way we are and potentially fixing what ails us but also to many
other concerns: What exactly will happen to this information? Will it become just another
marketing tool? Can it help us understand our ancestry, or will it merely reinforce old ideas
of race?’ (Uit: Here Is a Human Being; At the Dawn of Personal Genomics. M. Angrist)
19
Week 10 Tentamen en afsluiting
7-11
8-11 vr
Woudestijn 18:30-21:30
Ee2037
10.00-11.00
Centraal Tentamen
Inleveren eindopdracht + afsluiting minor
20