Kinderwens? Bereid je lichaam voor met de juiste voeding Spreekuurlocaties in Vlijmen en Den Bosch Centrum Even voorstellen Eerst 20 jaar in het bedrijfsleven gewerkt Onderzoeksvraag afstudeerscriptie: welke rol speelt de NL diëtist bij de begeleiding van gezonde zwangere vrouwen naar een betere voedingstoestand en een gewenste gewichtstoename Onderwerp eindpresentatie: voeding & vruchtbaarheid Zelfstandige Diëtistenpraktijk in Vlijmen + spreekuur in Den Bosch bij Verloskundigenpraktijk bij Volle Maan Behandeling zwangere vrouwen met zwangerschapsdiabetes De diëtist • • • Specialist op het gebied van voeding en gedrag in relatie tot gezondheid en ziekte. De titel ‘diëtist’ is beschermd en mag alleen gevoerd worden met een diploma van een erkende 4-jarige HBOopleiding Voeding & Diëtetiek. Evidence-based! INHOUD Gezond gewicht Voedings- en leefstijlfactoren van invloed op vruchtbaarheid. Gezonde voeding Wat is Gezond gewicht BMI = gewicht in kg/lengte in m2 Middelomtrek is misschien nog wel bepalender voor de gezondheidsrisico's! Gevolgen overgewicht/obesitas Verhoogt risico op: Diabetes mellitus type 2 Hart- en vaatziekten: myocard infarct, hartfalen en beroerte Enkele soorten kanker: slokdarm-, alvleesklier-, dikke darm-, galblaas, borst- (postmenopauzaal), baarmoeder- en nierkanker Aandoeningen van de galblaas Aandoeningen van het bewegingsstelsel (waaronder artrose) Aandoeningen van de ademhalingswegen (verminderde longfunctie, slaapapneu) Onvruchtbaarheid Depressie (stemmingsstoornissen) Angststoornissen % volwassenen in de vruchtbare leeftijd met overgewicht/obesitas (2015) Leeftijd BMI 25-30 BMI ≥ 30 Mannen 20-29 26,2 5 Mannen 30-39 36,9 8,4 Vrouwen 20-29 19,9 6,3 Vrouwen 30-39 28,4 10,1 Een serieus probleem dus! vruchtbaarheidsproblemen door overgewicht zijn o.a.: Ovulatie minder vaak en/of onregelmatiger Ontregelde hormoonhuishouding Door overgewicht (insulineresistentie en hyperinsulinemie) meer oxidatieve stress en ontstekingsbevorderende cytokines. Insulineresistentie wordt in verband gebracht met PCOS Oxidatieve stress • • • Kan leiden tot beschadiging van de geslachtsorganen en de zaad- en eicel. Wordt in verband gebracht met endometriose. Tussen de 30-80% van de mannelijke onvruchtbaarheid is te wijten aan de schade door oxidatieve stress aan sperma -> lagere beweeglijkheid van de spermacellen. oxidatieve stress wordt veroorzaakt door: 1. Overgewicht 2. Onvoldoende inname anti-oxidantrijke voeding 3. Excessen beweging (te weinig/te veel) 4. Stress 5. Roken 6. Alcohol 7. Milieu, infecties, diverse aandoeningen zoals diabetes, auto-immuunziekten Anti-oxidanten neutraliseren de schadelijke werking van oxidatieve stress! Belangrijke anti-oxidanten: carotenoïden, vitamine C en E, zink, selenium, glutathion, carnitine, co-enzym Q10 en bioflav0nöiden. Voedingsmiddelen rijk aan anti-oxidanten zijn o.a.: felgekleurde (rood, paars, geel, oranje) groenten en fruitsoorten, zoals: bessen, druiven, frambozen, sinaasappels, tomaten, asperge, avocado, vette vis, volle granen en volkorenproducten, peulvruchten, veel soorten kruiden en specerijen (knoflook, geelwortel, gember, rozemarijn), groene thee, koudgeperste olie, ongebrande noten en zaden. Ander probleem: MENSEN MET OVERGEWICHT ZIJN VAAK ONDERVOED!!!!!! Voorbeelden: Tekort aan vitamine B11 (foliumzuur), al dan niet i.c.m. B6 en B12 tekort, zorgt ervoor dat de homocysteïnestofwisseling niet goed verloopt. Gevolg: verhoogd homocysteïnegehalte in het bloed -> verhoogd risico op verminderde vruchtbaarheid man en vrouw, zwangerschapsproblemen en aangeboren afwijkingen bij de foetus. (B2, magnesium en zink zijn ook betrokken bij het reguleren van het homocysteïnegehalte) Andere voorbeelden: Een tekort aan vitamine A, C, D, E, B1, B2, foliumzuur en B12 wordt in verband gebracht met een verhoogd risico op vruchtbaarheidsstoornissen, miskramen en aangeboren afwijkingen bij het ongeboren kind. Vitamine A en E tekort -> bij een vetarm dieet Vitamine B2 tekort -> bij weinig of geen zuivel Vitamine B12 tekort -> bij veganisten, vegetariërs, mensen met een zwakke spijsvertering en auto-immuunaandoening, maagzuurremmers! Optimaliseren voeding hoe doe je dat? Allereerst: schakel je natuurlijk een diëtist in Besef de kracht van voeding; er is geen quick fix of magic bullit! Gezond eten draait niet om aparte voedingsstoffen of producten, zoals: antioxidanten, vitamines, mineralen, visvetten, wijn, koffie, calorieën, etc. Het gaat om écht eten, om het complete voedingspatroon. Ik ben voorstander van een PuurGezond eetpatroon, met veel pure en onbewerkte producten. We knutselen met ons eten! • • • • Havermout: alleen havermoutvlokken Brinta: volkoren tarwemeel, zout Wake Up: gepofte gemalen volkorengranen, suiker, tarwevezel, maltodextrine, smaakstoffen, bananenpoeder 1,2%, saffloer-extract, toegevoegde vitaminen. Chocos: tarwemeel, chocoladepoeder (28%) (suiker, cacaopoeder), suiker, glucosesiroop, gerstmoutextract, zout, kaneel, smaakstoffen, toegevoegde vitaminen en mineralen Hoe meer bewerkingen deste minder voedingswaarde! WAT IS PuurGezond? Echt eten, geen knutseleten Denk in producten, niet in calorieën Puur en duurzaam Eten dat je verzadigt Voeding i.p.v. vulling Gezond Zelfgemaakt, niet kant-en-klaar Lekker! Én 100% “goeroe-vrij” Eet gezond, eet PuurGezond! HULPMIDDEL samenstellen volwaardige, gezonde voeding: De PuurGezond Piraminde PuurGezond Piramide – Rondom de Piramide BEWEGING & ONTSPANNING Beweeg het liefst een uur per dag en ook buiten, zo weinig mogelijk zitten De beste ondersteuning voor je gezondheid: PuurGezond Piramide – laag 1 Drink: 2 liter per dag Water is de meest pure dorstlesser Kofie, thee, kruidenthee zonder suiker PuurGezond Piramide – laag 2 Eet meer groenten!!!!!: 300-400 gram/dag, meer mag ook Bij de lunch, warme maaltijd, tussendoor, soep, salade, rauwkost, door een smoothie, etc. Veel fruit: 3 stuks (bij ontbijt, als tussendoortje, in een smoothie, etc.) PuurGezond Piramide – laag 3 Peulvruchten: min.200 gram per week -> goede vleesvervangers Noten: 25-40 gram per dag Aardappelen, brood, rijst, pasta: PuurGezond Piramide – laag 4 Eiwitten -> geeft de meeste verzadiging! + bouwstof 125 g vlees, vis, ei of vega per dag 1,5 portie vis per week (omega-3) 3 porties (volle*) zuivel (incl kaas) per dag *) smaakt beter, verzadigt meer én werkt preventief bij DM2 PuurGezond Piramide – laag 5 Vet is gezond -> bouwstof -> vetoplosbare vitamines en vetzuren Vette vis: 1,5x per week Noten: 25 g per dag (Olijf)olie, roomboter, pesto, notenpasta PuurGezond Piramide – laag 6 Snoep en snacks Hoeveel? Afhankelijk van activiteiten en gewicht Houdt maat en regelmaat Topje PuurGezond Piramide – de zon Naar buiten! Zon = vitamine D Zon = energie, een goed humeur Tot slot De inname van ca. 95% van de vruchtbare NL’ers ligt onder de aanbeveling!!! O.i.v. bijv. stress, ziekte, ongezonde leefstijl, gebruik van medicijnen of erfelijke afwijkingen, kan de opname verminderd zijn. Stap 1: optimaliseren voeding- en leefstijl. Stap 2: kan zijn een goede multivitamine/mineraalformule. Aandachtspunten multi Vrij van kunstmatige toevoegingen. Van A t/m Zink (het suppleren van slechts enkele soorten vergroot de kans op onbalans). Niet te veel ijzer. Niet te veel vitamine B6 (klachten zenuwstelsel, tintelingen, gevoelloosheid) Vitamine D: als dit niet voldoende in de multi zit -> extra suppleren Veiligheid suppletie bij kinderwens Houdt er rekening mee dat de vrouw elk moment zwanger kan zijn. Kies derhalve altijd voor een multivitamine die speciaal is ontwikkeld voor zwangerschapswens/zwangerschap. Let op: van veel kruidensupplementen, medicinale kruidentheeën, hoge potenties homeopathie en hogere doseringen nutriënten is de veiligheid voor de foetus tijdens de zwangerschap niet gegarandeerd. Vragen? Locatie Vlijmen: de Savornin Lohmanlaan 1, 5252 AX VLIJMEN Locatie Den Bosch: Halvemaanstraat 13 Tel: 073-5116298 / 06-44624781 [email protected] www.voedingsadviesvlijmen.nl Disclosure belangen spreker (potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven Sponsoring of onderzoeksgeld Honorarium of andere (financiële) vergoeding Aandeelhouder Andere relatie, namelijk … Geen / Zie hieronder NVT NVT NVT NVT NVT