online sdr

ONLINE SDR
Phil Davidson, G0DOR
Phil introduceert de lezers tot de vele online SRD radio’s, beschikbaar om de
amateurbanden te monitoren.
In eerdere publicaties, zoals in “RadioUser” van februari 2013 besprak ik het
gebruik van computers om radio-uitzendingen te ontvangen door gebruik te
maken van afzonderlijke SDR ontvangers, gekoppeld aan het internet, en in het
bijzonder voor het decoderen van data modes. In deze bijdrage zal ik het
specifiek hebben over het ontvangen van radioamateur banden via deze online
mogelijkheden.
Hardware en Software.
Technisch zijn de vereisten voor het gebruik van SDR Online vrij eenvoudig,
namelijk een computer en een breedband verbinding.
De computer kan eender welke Windows versie, of Linux als operating systeem
gebruiken. Ik gebruik Windows XP, Windows 7 en Linux Ubuntu op diversie
laptops en desktop computers.
Mijn breedbandverbinding os een 30MB Virgin Media kabel maar het systeem
werkt ook op veel lagere snelheden zodat dit dus ook geen probleem mag zijn
mocht iemand nog werken met een ADSL telefoonlijn.
De output van de sites geeft zowel en visuele display als geluid zodat he, als je
enkel wil afstemmen voor fonie of CW, je direct kan luisteren via je browser.
Bijkomende software is nodig voor alle andere modes. Mijn voorkeur software
voor de decodering is MixW.
Het is ‘shareware’ en, alhoewel relatief oud, werkt het nog altijd uitstekend.
Andere software die je misschien wenst te gebruiken zijn bijvoorbeeld Ham Radio
De Luxe (shareware, www.ham-radio-deluxe.com )en FLDIGI www.ham-radiodeluxe.com ) en FLDIGI (gratis, www.w1hkj.com/Fldigi.html ).
www.w1hkj.com/Fldigi.html)
SDR ontvangers en Servers.
Er zijn momenteel twee soorten van online radio-ontvangers beschikbaar. Beide
zijn groepen ontvangers, verspreid over de wereld, die servers hebben die
meervoudige toegang aanbieden. Ikzelf gebruik WebSDR, dat gebaseerd is op
SDRontvangers, volledig vrij is voor toegang en geen registratie vereist.
http://websdr.org
De andere is Global Tuners Group. Die bestaat uit een mengeling van analoge en
SDR ontvangers e n wordt gedeeltelijk gratis aangeboden en gedeeltelijk via
inschrijving en registratie. www.globaltuners.com
Beide groepen breiden steeds uit naargelang nieuwe ontvangers worden
toegevoegd. WebSDR omvat nu zo’, 86 servers die 20 amateurbanden bestrijken
van 1,8MHz tot 10.368MHz, een opmerkelijke faciliteit.
Werking.
Voor het beschrijven van hoe deze online faciliteiten werken zal ik WebSDR als
servergroep gebruiken, de Universiteit van Twente (NL) als server en MixW als
software
Om een verbinding te maken gaan wij op het internet en navigeren naar de
WebSDR thuispagina, die normaliter het openingsscherm zal laten zien (Figuren
1, 2 en 3).
Door te klikken op de gewenste server URL zal je doorverwijzen naar het
geselecteerde station waar we en nieuwe pagina krijgen, een pagina in 4 delen
(fig. 4, 5 en 6)
De Java/HTML waarschuwing (fig. 5) verwijst naar kwesties met Java scripts.
Ingevolge licentiezaken is momenteel de Java ondersteuning gelimiteerd door
Adobe. Een omweg, in de vorm van HTML5 scripts is beschikbaar als de Java
script weigert correct te werken.
Kijk op de WebSDR help pagina voor meer informatie over Java. Het is ook
wenselijk de meest recente versie van Java te installeren, mocht dat nog niet het
geval zijn.
Het ‘waterval’scherm zal automatisch opstarten. Het selecteren van de band,
mode en waterval snelheid wordt gedaan door te klikken op de
overeenstemmende selectie. Er is ook een bandspreiding mogelijkheid voor
vastgestelde frequenties en een signaalsterkte wordt ook getoond.
De server van de Universiteit van Twente, ETGD, omvat de volledige HF-band
van 0 tot 30MHz. De huidige antenne is een mini-whip maar desondanks zijn
signalen van over gans Europa beschikbaar, zowel overdag als ’s nachts.
Afstemmen doe je door rechtstreekse numerieke invoer of met een muisklik op
de waterval. De waterval kan ook over het scherm worden gesleept om de
dekking te vergroten of te verkleinen. De minimum schaal is 25kHz terwijl het
maximum de volledige 30MHz is. De virtuele doorlaatband kan ook versleept
worden naargelang dat nodig is.
Wat kunnen we horen/zien?
Zoals reeds vermeld omvat Twente het volledige 30MHz gebied. Alle
amateurbanden zijn beschikbaar in alle modes, met inbegrip van CW, SSB, AM
en FM. Een 40m band waterval beeld en de close-up van een enkel CW contact
worden getoond in fig. 7 en 8; de frequentiebandbreedte en signaalsterkte
worden allemaal getoond.
De snelheid van het waterval vertoon kan zodanig zijn dat de individuele punten
en strepen duidelijk zichtbaar zijn en zelfs op zicht gedecodeerd kunnen worden.
Met een beetje ervaring is het zelfs mogelijk om de signaalmodes te
identificeren. Voorbeelden kunnen op het internet worden gevonden voor al de
gebruikelijke modes plus al de toevoegingen van Olivia tot nieuwere ROS. Een
nuttige data mode beeldengalerij is beschikbaar op de G4UCJ HF radio website.
Voor stations met meervoudige banden is het mogelijk al de watervallen in real
time te selecteren. www.hfradio.org.uk
De volgende stap.
Zoals reeds vermeld, zijn alle amateurbanden beschikbaar van een of meer van
de ontvangers. Daarom, als we nar de 40m band willen luisteren, kunnen wij de
lijst controleren voor een station met een 40m frequentie lijst. Beter nog, wij
kunnen de filterbox aanklikken op de thuispagina (fig. 2) en dat zal dan enkel
40m ontvangststations oplijsten. OP eenzelfde manier kunnen wij een regio
uitfilteren, enkel naar 40m band kijkend in Noord-Amerika, bijvoorbeeld.
De waarde van Online SDR in amateur radio.
Afgezien van het feit dat de Online SDR beschikbaar is, uitstekend werkt r,
goedkoop is, heeft het vele toepassingen voor radioamateurs. Ik heb het
gebruikt om bandcondities te controleren, mijn eigen transmissies te monitoren
voor sterkte en audiokwaliteit, luisterde naar stations die pile-ups behandelden
als mijn eigen stationsbeperkingen het onmogelijk maken ze te horen, laat staan
te werken, en monitoring de FunCube satelliet AO-73 terwijl die om de aarde
toerde.
Eén bijzonder station is dat van Jeff Kelly, K2SDR, in New Jersey. Hij gebruikt
drie SDR-dongles en drie Softrock radio’s om zes banden te kunnen werken van
80m tot 6m. Jeff beschikt ook over EchoLink mogelijkheid zodat gebruikers
voordeel kunnen halen van zijn zeer flexibele setup. www.echolink.com
Met de aanpasbare waterval display is het mogelijk om beide kanten van een
repeater verbinding te monitoren. Zo kon ik bijvoorbeeld op het scherm zien dat
ik via een US repeater werkte over EchoLink terwijl ik de signalen kon zien,
zowel van input als van output. In feite deed ik dat over Kerstmis terwijl ik Jeff
mobiel werkte over EchoLink terwijl ik via zijn lokale repeater keek met zijn
WebSdr ontvanger. Je eigen transmissies monitoren is een interessant gebied
voor experimenteren.
Je kan antennes vergelijken in real time zonder dat een derde nodig is, ofschoon
je de ontvanger antennestatus moet begrijpen als de resultaten een betekenis
willen hebben. Het is zonder twijfel dat nieuwe gebieden voor experimenteren en
ontdekkingen nog kunnen gevonden en gebruikt worden.
Finaal
Ik wil besluiten met wat commentaar. Dit artikel is veelal een introductie over
waarmee ik over de voorbije 12 maanden heb gespeeld. Het is niet technisch
bedoeld maar veelal als en inleiding en aanmoediging om dit te doen.
Er zijn vele laptops en desktop PC’s die tweedehands beschikbaar zijn aan
redelijke prijs. Het is niet moeilijk de schijven te wissen en een gratis Linux
platform te installeren. Dit kan misschien een mogelijkheid zijn om een Radio
station setup op te zetten.
Ten slotte wil ik benadrukken dat de meeste servers als hobby werken.
Desondanks kosten zij de eigenaard geld om een 24/7 beschikbaarheid te
garanderen. Dus, als je wil bijdragen dan is een gift uiteraard steeds welkom.
http://hackgreensdr.org.8901
Bron: Practical Wireless van RSGB
Vertaling en aanpassing: Gust, ON7GZ