Fit-4-work Een aanpak van G4-SZW, GGD en UWV Dr. Erik Ruland, consultant voor publieke gezondheidszorg Programmamanager Gezonde Wijkaanpak, Gemeente Den Haag Kwartiermaker G4 Consortium Fit-4-work Coalitie gezond geweten Inhoud 1. Aanpak SEGV in de G4, voorbeeld Den Haag 2. Fit-4-work 3. Evaluatiestudie Fit-4-work 4. MKBA ex ante 5. Conclusie Coalitie gezond geweten Waarom? Coalitie gezond geweten Aanpak langs 4 ‘sporen’: Spoor 4: Gezond kunnen meedoen Sociaaleconomische positie Spoor 1: Gezond en sportief leven Coalitie gezond geweten Wonen Werken Leefstijl Gezondheid Spoor 2: Gezonde leefomgeving Spoor 3: Toegankelijke preventie en zorg Den Haag: Meerjarenplan ‘Samen Gezond’ • 2010-2014 • 29 organisaties • integraal: 4 sporen • 5 thema’s: overgewicht, depressie, roken, eenzaamheid, long- en hartvaatziekten • budget: € 24 mln. • www.gezondgeweten.nl Coalitie gezond geweten Spoor 4. Kunnen meedoen 1. Onderwijs: terugdringen schoolverzuim (VSV) taalvaardigheid, bestrijding analfabetisme 2. Beroep/werk: re-integratie: Fit-4-work 3. Inkomen: armoedebestrijding 4. Participatie: Wmo-beleid Coalitie gezond geweten Stapeling van ongunstige factoren in krachtwijken 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% Ondiep Coalitie gezond geweten Zuilen-Oost Overvecht 7-11 ongunstige indicatoren Subwijk NieuwHoograven Bokkenbuurt Kanaleiland 4-6 ongunstige indicatoren Utrecht overig 11 maten die correleren met een als matig/slecht ervaren gezondheid: • Dagbesteding: werkloos, arbeidsongeschikt, bijstand of gepensioneerd • Financieel: Laag inkomen (<1300 euro) EN enige/grote moeite met rondkomen of schulden maken • Lichamelijke gezondheid: • Psychosociale gezondheid: • Coping: Onvoldoende regie eigen leven of hulp bij invullen vragenlijst • Sociale omgeving: Weduwnaar, gescheiden, één-oudergezin, weinig sociale contacten, ernstig eenzaam, Minimaal 2 chronische aandoeningen of zwaar belemmerd Aandoening depressie/angst/overspannen, medicijnen of hoog risico slachtoffer huiselijk geweld of tamelijk tot zeer belaste mantel zorger • Fysieke omgeving: Woonomgeving<4, Woning<4 rapportcijfer • Middelengebruik: Zware roker, of zware drinker EN • Leefstijl: Obesitas of voldoet niet aan min. 2 voedingsnormen EN beweegnorm • Persoonlijke kenmerken: Laag opgeleid • Zorgbehoefte: > 4 informatiebehoeften of >3 behoefte aan voorzieningen Coalitie gezond geweten problematische drinker Stapeling naar werksituatie 100% 80% 60% 40% 20% 0% 2 t3 k er W w er p r ee m f ro u u Coalitie gezond geweten k ee w s, o klo er W nd ke e o kz r e ik ch s e ng o ds ei b Ar t 7-11 ongunstige indicatoren Bi js it su d n ta g r in ke t ch e r Ut 4-6 ongunstige indicatoren Coalitie gezond geweten HB O, W VO O ,V W O, M BO M AV O ,L La BO ge ro nd er wi js W W er (v kl er er oo ke vr s /a nd oe rb gd eid )p so en ng sio es en ch ik t/b ijs Hu ta nd isv ro Ka uw n /h ro ui nd sm Ka ko an n m ni en et va ro St nh nd ud ui ko en sh m t o en ud va in ko n hu m en ish ou di nk om en HA % inwoners met hoog risico op depressie of angststoornis: stapeling onder uitkeringsgerechtigden 30 5 28 25 20 17 10 7 3 16 % 15 9 9 4 5 4 5 0 2. Fit-4-work • G4 initiatief van Sociale diensten, UWV en GGD’en • Doelgroep: ‘granietenbestand’, psychische klachten, sociale problemen (schulden) • Implementeren van IPS: ‘individual placement en support’ Coalitie gezond geweten IPS leidt tot snellere werkhervatting Coalitie gezond geweten Fit-4-work Aanpak (primair proces): • • • • • • • IPS, werk als medicijn integrale diagnostiek cliënt centraal, aanbod eromheen GGZ en leefstijlprogramma’s werk en participatie ondersteuning op werkplek wijkgericht Coalitie gezond geweten Ontwikkelingsfasen Fit-4-Work • • • • • Probleemanalyse en doelgroepselectie Omvang doelgroep: ± 20.000 in Den Haag Pilot R’dam (n=200); internationale literatuurstudie Samenwerking met EUR, SWA, SEO, e.a. Wetenschappelijke trial in G4: n=1500 – Procesevaluatie – Effectevaluatie (gezondheid en uitstroom) – Maatschappelijke kosten-baten analyse (MKBA) • Raad van Advies (o.a. min. SZW, VWS) • Landelijk interpretatie uitkomsten MKBA Coalitie gezond geweten Wat betekent dit concreet? klanten in lopend bestand klanten in lopend bestand klanten in lopend bestand (externe) dienstverleners Publieke partijen screening potentiele kandidaten F4W ? Randomisatie Verdiepte diagnose Multidisciplinair overleg reintegratietraject begeleiding op de werkplek schuldhulpverlening GGZ wonen etc... MKBA ex ante MKBA ex post wetenschappelijk onderzoek gezondheid wetenschappelijk onderzoek effecten reintegratie Coalitie gezond geweten 3. Evaluatiestudie Fit-4-work • Uitvoering door: • Erasmus MC, afd. Maatschappelijke Gezondheidszorg • SWA Rotterdam • Evaluatie bestaat uit 3 delen: • Formatieve evaluatie (zijn doelen van F4W bereikt?) • Effect evaluatie (wat is de (kosten-) effectiviteit van F4W?) • Summatieve evaluatie (welke elementen dragen bij aan effectiviteit F4W?) • Gerandomiseerd experiment met twee armen: • Interventiegroep F4W interventie • Controle groep standaard re-integratie Coalitie gezond geweten Opzet studie effectevaluatie Aanmelding Randomisatie 1e meetmoment (nulmeting) Fit-4-Work interventie Standaard re-integratie traject 2e meetmoment (12 mnd) 3e meetmoment (24 mnd) Coalitie gezond geweten Gegevensverzameling • Primaire uitkomstmaten: • • • • Ervaren psychische gezondheid Werkhervatting (beëindiging van uitkering vanwege betaalde arbeid) Gedeeltelijke werkhervatting (werk in beschermde situatie) Sociale participatie • Interview van deelnemers • Baseline (nulmeting), 12 maanden, 24 maanden • Data records Sociale diensten en UWV Coalitie gezond geweten 4. MKBA ex ante van Fit-4-work Kosten en baten komen o.a. bij de volgende actoren terecht: 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. Cliënten Omgeving van cliënten (familie, buurt) Uitvoerders: gemeente (SZW), UWV Re-integratie bedrijven, schuldhulpverleningsinstanties Werkgevers Verdrongen werknemers (voorzover van toepassing) Zorgverzekeraars Overige maatschappij (belastingbetaler) Coalitie gezond geweten Van interventie naar kosten en baten Bron: Kok e.a. (2011) Coalitie gezond geweten IPS kan leiden tot meer regulier werk Bron: Michon e.a. (2011) Coalitie gezond geweten Voor doelgroep met psychische klachten: gebruik extramurale zorg neemt eerst toe en daarna af, t.o.v. niet/onregelmatig werkenden Bron: Bush et al. (2009) Coalitie gezond geweten Voorbeeld kosten en baten analyse Tabel Fictief Cliënt en belastingbetaler gaan er op vooruit IPS ten opzichte van regulier traject cliënt familie en vrienden cliënt gemeente/ UWV/ zorgverzek werkgever overige totaal eraar belastingbetaler Kosten Fit4Work -350 -350 Toename productie regulier werk 8.600 0 8.600 Toename productie gesubsidieerd werk bij productiviteit 16% -1.380 0 -1.380 Loonkostensubsidie -1.920 1.920 0 -300 -300 0 0 Toename productie vrijwilligerswerk Bruto loon plus werkgeverslasten 5.300 -5.300 Werkgerelateerde kosten -160 0 -160 Belasting -610 610 0 -3.240 3.240 0 190 190 Minder uitkeringslasten Daling uitvoeringskosten verstrekken uitkering Informele zorg Kwaliteit van leven PM PM PM PM PM Uitgaven gezondheidszorg PM PM PM 1400 1.400 Criminaliteit en overlast PM Verstorende werking belastingheffing totaal 1.290 +PM PM 0 PM 6.710+PM 8.000+PM Toelichting: Effecten Fit4Work ten opzichte van regulier traject over de eerste vier jaar per cliënt, in euro’s Coalitie gezond geweten 5. Conclusie • MKBA is zeer complex • Doelgroep, interventie en intermediaire effecten moeten scherp omschreven zijn • Gevoeligheidsanalyses geven marges in uitkomsten aan • Opzet van Fit-4-work in G4 biedt een unieke kans om via een MKBA ex post veel te leren over rendementen van een integrale aanpak Coalitie gezond geweten