0 Inhoudsopgave werkboek cursus sociale netwerken. Hoofdstuk 1. Wat is een sociaal netwerk. blz. 2 Hoofdstuk2. Hoe ziet je sociale netwerk eruit? blz. 3 Hoofdstuk 3. Je wensen over je netwerk. blz. 4 Hoofdstuk 4. Je eigen rol in je netwerk. blz. 6 Hoofdstuk 5. Mogelijkheden voor uitbreiden van je netwerk. blz. 7 Hoofdstuk 6. Hoe onderhoud ik een netwerk? blz. 8 Hoofdstuk 7. Veilige contacten, vertrouwen, grenzen en misbruik. blz. 9 Hoofdstuk 8. Contacten via de computer. blz. 11 1 Cursus netwerken. Hoofdstuk 1. Wat is een netwerk ? kring Inleiding. Elk mens heeft als het ware een soort netwerk van mensen om zich heen. Hiermee bedoelen we dat elk mens leeft, woont en beweegt tussen en met andere mensen. Dit denken we is noodzakelijk voor ieder mens om te kunnen leven. Je kunt je voorstellen dat zonder mensen om je heen je erg eenzaam zou zijn. Je zou misschien zelfs ziek kunnen worden. Al deze mensen om je heen noemen we met een deftig woord het sociale netwerk. Voorbeelden van mensen die tot je netwerk behoren zijn: familie, buren, vrienden, begeleiding, huisgenoten, collega’s, mensen uit bijvoorbeeld een vrije tijd of hobbyclub. Alle contacten met deze verschillende mensen over en weer is ons sociale netwerk. Dit houdt in dat we over en weer met elkaar contact hebben, met elkaar praten of activiteiten ondernemen. Voor wat betreft je eigen netwerk moet je jezelf voorstellen in het middelpunt van een denkbeeldige kring. Vanuit dit middelpunt dus vanuit jou lopen er allerlei denkbeeldige lijnen naar de mensen die jij kent en belangrijk in je leven zijn. Naar de ene persoon lopen bij wijze van spreken meer lijnen en kortere lijnen dan naar andere personen binnen je netwerk. Met andere woorden de ene persoon vervult een belangrijker plaats in je leven dan de andere persoon. Met een oefening kunnen we je duidelijk laten zien hoe jouw sociale netwerk eruit ziet. Welke mensen tot je netwerk behoren en hoe dicht ze bij je staan. In het volgende hoofdstuk zullen we deze oefening uitleggen en oefenen. 2 Met deze oefening kun je zien of er veel mensen tot je netwerk behoren of niet zoveel. Jij kunt dan bepalen of je dit voldoende mensen vindt of dat je graag wat meer contacten dus een wat groter netwerk zou willen. In deze cursus gaan we je helpen om je netwerk te vergroten als je dat wilt. Dit betekent dat je er zelf hard voor moet werken. Hoe je hieraan kunt gaan werken daar gaat deze cursus je bij helpen. Hoofdstuk 2. Hoe zit jouw sociale netwerk eruit? In het vorige hoofdstuk hebben we uitgelegd wat een sociaal netwerk is en voor je kan betekenen. In dit hoofdstuk doen we een oefening om een duidelijk beeld en in kaart te brengen hoe jou netwerk eruitziet. Hieronder zie je een tekening waarin we je netwerk gaan tekenen. kring 3 NETWERKKAART Hoofdstuk 3. Je hebt nu een duidelijk beeld gekregen van je eigen sociale netwerk. Je kunt nu goed zien hoeveel contacten je in je netwerk hebt en hoe dicht ze bij je staan. 4 Opdracht. Bekijk elkaars netwerkkaart. Wat valt je op? Schrijf je reacties hieronder. __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ Zou je iets willen veranderen? Kun je vertellen wat je wensen zijn? Hieronder is er ruimte om je wensen op te schrijven. __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ 5 kring Hoofdstuk 4. Wat is je eigen rol in je netwerk? Hier mee bedoelen we hoe belangrijk is je netwerk voor jou? Ben je bewust bezig met je netwerk bezig ? __________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________ _________________________________________________________________________ Welke activiteiten onderneem jezelf om je eigen netwerk in stand te houden of te vergroten? __________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________ _________________________________________________________________________ 6 O Vrijetijd Hoofdstuk 5. Mogelijkheden tot uitbreiding sociale netwerk. Waar liggen mogelijkheden voor uitbreiding van je netwerk ? Heb je zelf ideeën? Schrijf ze hieronder op. __________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________ Vertel elkaar je ideeën en wat spreekt je aan? Mogelijkheden voor uitbreiding. Opnemen in het ondersteuningsplan. Wekelijks gesprek. Deelname aan clubs en ontspanningsactiviteiten. Op zoek naar vrijwilligers. Kijken naar contacten van vroeger met behulp van levensverhaal. Actief kijken naar contacten in de buurt. Binnen team een netwerkbegeleider aanstellen. 7 Hoofdstuk 6. Hoe onderhoud ik mijn netwerk? Schrijf hieronder op hoe jij jouw netwerk onderhoudt? ___________________________________________________________________ ___________________________________________________________________ ___________________________________________________________________ ___________________________________________________________________ ___________________________________________________________________ ___________________________________________________________________ ___________________________________________________________________ afspraak Tips. Een belangrijke tip die we je mee kunnen geven is : Begin in het klein! Met andere woorden: Zoek het niet te moeilijk en niet te ver weg.. Denk aan attent zijn, stuur een kaartje als iemand jarig is, of een telefoontje krijgen vindt iemand vast fijn. Het feit dat je aan iemand denkt daar maak je vrienden mee. Ook het feit dat je af en toe iets voor iemand kan betekenen. Nodig iemand die je aardig vindt uit voor een kopje koffie. Dit kan de buurvrouw of een collega of andere bekende zijn. Wees zelf actief ! Hoe actiever jezelf hierin bent,hoe gemakkelijker je vrienden kunt maken. en vraag hulp van begeleiding. Kijk bewust welke interesses je hebt. Wat gaat je goed af en wat vind je moeilijk ? ___________________________________________________________________ ___________________________________________________________________ ___________________________________________________________________ ___________________________________________________________________ ___________________________________________________________________ ___________________________________________________________________ ___________________________________________________________________ ___________________________________________________________________ 8 Hoofdstuk 7. Veilige contacten, vertrouwen, grenzen, misbruik. Veilige contacten. Het krijgen van nieuwe vrienden is fijn maar belangrijk is dat het veilige contacten zijn. Hiermee bedoelen we dat je nieuwe mensen die je hebt leren kennen kunt vertrouwen. De meeste mensen die je ontmoet hebben goede bedoelingen maar helaas zijn er altijd mensen die minder goede bedoelingen hebben. In deze cursus willen we je handvatten meegeven waaraan je deze mensen misschien kunt herkennen. Ook willen we met elkaar praten over grenzen in contacten. Waar liggen jouw grenzen? Hiermee bedoelen we niet dat je bang moet zijn om nieuwe contacten aan te gaan. Een uitgangspunt moet zijn dat jij het contact plezierig vindt. Jij bent belangrijk hierin. Iets tegen je zin doen is meestal niet de goede weg om echte vrienden te maken. Als er iets gevraagd wordt van je dat je niet prettig vindt is het goed om na te denken of je dat wel wilt. Als je ook maar enigszins twijfelt of je een nieuwe kennis kunt vertrouwen is het verstandig dit met je begeleiding te bespreken bent wanneer je nieuwe mensen ontmoet. Jullie kennen vast het spreekwoord wel: “Een gewaarschuwd mens telt voor twee”. In de volgende oefening gaan we met elkaar bespreken wat jij belangrijk vindt in een goede vriendschap. Eerst gaan we voor ons zelf opschrijven wat jij goed en belangrijk vindt. Vervolgens gaan we opschrijven wat geen goed vriendschap is. Zo kunnen we van elkaar leren en misschien met elkaar bedenken waaraan een nieuwe kennis moet voldoen om. vrijen 9 Wat hoort bij een goede vriend/vriendschap? __________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________ Schrijf nu op wanneer jij denkt dat iemand geen goede vriend is en misschien niet zulke goede bedoelingen heeft? __________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________ _________________________________________________________________________________ ja 10 Hoofdstuk 8. Contacten via de computer. De computer is niet meer weg te denken in deze tijd. Het gebruik van de computer is belangrijk geweest op veel gebieden. Vooral de komst van het internet heeft de wereld erg klein gemaakt. Hiermee bedoelen we dat we over de hele wereld supersnel met elkaar kunnen praten. Ook kunnen we heel snel informatie opzoeken. Vroeger ging dat allemaal veel langzamer . Brieven en pakketjes versturen hebben veel tijd nodig. Telefoneren over de hele wereld kon wel maar is erg duur. Met de komst van het internet is dit allemaal eenvoudiger en sneller geworden. Feit is dat dit een groot voordeel is, maar er zitten ook bezwaren aan. Je hebt vast weleens over de gevaren van chatten gehoord. Dit is het contacten leggen via de computer. Vooral jonge mensen zijn opgegroeid met de computer en maken dan ook veel gebruik van b.v. chat of MSN verkeer. Dit is het praten met elkaar via de computer. Je kunt je voorstellen dat dit gevaarlijk kan zijn. Je kunt namelijk niet zien wie er met je praat, dus degene kan zich heel anders voordoen dan hij of zij is. Een afspraak maken met een chatvriend kan dan ook erg teleurstellend en gevaarlijk zijn. We willen graag weten wie van jullie kan er omgaan met een computer en gebruikt deze ook om te chatten en te msn-en. Kun jij vertellen aan degene die niet met de computer om kan gaan hoe dit werkt? Wie van jullie zouden het graag willen leren? computer 11 mening hebben Nawoord en evaluatie. In dit laatste hoofdstuk willen we graag even met jullie napraten over de cursus . Jullie hebben 8 bijeenkomsten gehad . Hierin hebben we geprobeerd om samen met jullie aandacht te besteden aan het vergroten of onderhouden van je netwerk. We hebben geprobeerd te laten zien dat een netwerk van mensen om je heen niet alleen erg fijn is maar ook voor de meeste mensen van levensbelang. Belangrijke conclusie hierbij is dat jezelf actief moet zijn en blijven om vrienden te maken en te houden. Graag willen we dat jullie hieronder opschrijven wat jij geleerd hebt in deze cursus. __________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________ Denk je dat je in de toekomst zelf of eventueel met behulp van de begeleiding aan je netwerk kunt werken. Kun je aangeven hoe je dit gaat doen? __________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________ 12 Zijn er veel zaken aan de orde gekomen die je nog niet wist dus nieuw voor je waren? __________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________ Zijn er onderwerpen die je gemist hebt? __________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________ 13