Zweeds kruidenbitter In haar boek "Gezondheid uit de apotheek van god" schrijft Maria Treben dat de Zweedse arts Dr. Samst het kruiden elixer in zijn huidige vorm heeft beschreven en toegepast. Het oude recept werd na zijn overlijden bij zijn notities gevonden, hij gebruikte het zelf elke dag. Dr. Samst stierf na een noodlottig ongeval tijdens het paardrijden, hij was toen 104 jaar oud.Hoewel het in eerste instantie lijkt of het hier gaat om een oud Zweeds kruiden recept wijst onderzoek uit dat de oorsprong van dit middel moet worden gezocht in de gebieden rond de Middellandse Zee uit een tijd ver voor onze jaartelling.In ons land genoot het Zweeds kruidenelixer waarschijnlijk de grootste bekendheid in de periode 1550-1680. Hoe bekend en veel gebruikt het middel was mag blijken uit het volgende bericht; In 1667 ontvangt Johannes ten Hove als "Intendant over de dispensary van de Theriak" een jaargeld van 50 florijnen, aldus een notitie in het kasregister van Dr. R. Krul, stadsarts van ’s Gravenhage.Ten tijde van de Romeins keizers werd "Theriak" alom gebruikt als ontgiftingsmiddel (detoxicum) en ook in die tijd was al bekend dat een lepel van dit middel na een overdadige maaltijd snel verlichting kon brengen. Aangenomen mag worden dat zowel de Griekse als Romeinse geleerden moeten hebben geput uit de ervaringen van hun Egyptische voorgangers aangezien in Egypte een dergelijk ontgiftingsmiddel reeds lang werd toegepast. Zweedse kruiden Het recept voor het Zweedse kruidenbitter duiken elke eeuw in een of andere vorm op in de geschiedenis van de geneeskunde, vanaf de Ptolemeische periode in Egypte (323-30 voor Christus) tot in de 20e eeuw. De huidige receptuur is echter te danken aan de Zweedse arts Kristian Hendrik Hjärne uit Stockholm. Hij schrijft de volgende kruiden voor: 10 gram Aloë 5 gram Myrrhe 0,2 gram Safraan 10 gram Senneblaadjes 10 gram Kamfer 10 gram Rabarberwortel 10 gram Zitwerwortel (kurkuma) 10 gram Manna 10 gram Venetiaanse Theriak 5 gram Zilverdistelwortel 10 gram Engelwortel Zelf maken Bij een goed gesorteerde apotheek of reformzaak kun je de Zweedse kruiden in de juiste verhouding los krijgen. De firma Dr. Theiss brengt ze als Sweden Kruiden Mengsel onder het merk Maria's Kruidentuin op de markt. Met de kruiden en de aangegeven hoeveelheid Jenever (heeft een karakteristieke eigen smaak) of Brandewijn (is wat neutraler) kun je het elixer zelf bereiden. De Zweedse kruiden worden in brandewijn van 38% tot 40% gedaan in een fles met een brede hals. Laat het geheel 14 dagen in het donker en niet te koud trekken. Dagelijks goed schudden, ook voordat alles in kleine flesjes wordt gedaan of voordat het wordt gebruikt. Het mengsel dat niet wordt gebruikt mag onbeperkt in de fles blijven staan. Indien het vocht in kleine flesjes wordt gedaan, die dan goed afsluiten en koel bewaren. Dit elixer kan jaren lang bewaard worden, indien het elixer langer staat neemt de geneeskracht toe. Kant en klaar Het Zweedse kruidenelixer, volgens de oorspronkelijke bereiding, is ook kant en klaar verkrijgbaar. Ze wordt zowel door de firma Jacob Hooy als door de firma Dr. Theiss op de markt gebracht. Dit is bij een goed gesorteerde drogist of reformzaak gewoon verkrijgbaar. Inwendig gebruik Zweeds kruidenbitter is sterk bloedzuiverend; het ruimt overtollige stofwisseling afvalproducten op door de grote uitscheidingsorganen lever, nieren en darmen aan te zetten tot deze opruimactie. Deze eigenschap is vooral goed merkbaar bij de volgende klachten: reumatische pijnen vermoeidheid uitputting lusteloosheid Hierbij is een kuurmatige aanpak van 8 à 10 weken wenselijk. Neem 's ochtends, 's middags en 's avonds vóór het eten een theelepel in. Verdun het desnoods met wat kruidenthee. Door de sterke werking op de spijsverteringsorganen is het Zweeds kruidenbitter erg succesvol in te zetten in geval van: vol gevoel winderigheid spanningspijn in de buik buikkrampen niet kunnen verdragen van vet verstopping misselijkheid brandend maagzuur gebrek aan eetlust ernstige hoofdpijn na de maaltijd De juiste dosering bij deze klachten is 's ochtends, 's middags en 's avonds vóór het eten een theelepel innemen. Als je zwaar getafeld hebt of dat wat je gegeten hebt niet helemaal vertrouwd, is het ook zinvol om ná het eten 1 - 2 theelepels in te nemen. Omdat het middel nogal bitter is kun je het desgewenst verdunnen met wat water, kruidenthee of sap. Het schijnt zelfs dat een glas sinaasappelsap met 2 theelepels kruidenbitter smaakt naar Campari - jus d'orange. Contra-indicatie De enige contra-indicatie voor het inwendig gebruik van Zweeds kruidenbitter is diarree. In dat geval onmiddellijk stoppen met gebruik omdat anders de diarree nog zal toenemen. Ook mensen die snel diarree krijgen moeten voorzichtig zijn met de dosering (maximaal 1 tl per dag). Uitwendig gebruik Bij uitwendig gebruik werkt het Zweeds kruidenbitter verkoelend, ontstekingswerend, bloedstelpend, desinfecterend en bevorderend voor de plaatselijke bloedcirculatie. Je kunt het uitwendig gebruiken in de volgende gevallen: koortsblaasjes (verdunnen - deppen) puistjes (verdunnen - deppen) waterpokken (verdunnen - deppen) insectenbeten (deppen) gewrichtspijnen (omslag) middenoorontsteking (omslag) hoofdpijn (omslag) heesheid (gorgelen) keelontsteking (gorgelen & omslag) amandelontsteking (gorgelen & omslag) buikpijn (omslag) wonden en slecht genezende wonden (omslag) Deppen Deppen kun je doen met het onverdunde middel of, afhankelijk van de klacht, met een iets met water verdunde oplossing. Gorgelen Gorgelen kun je het beste doen met een verdunning van 3 eetlepels op een glas water. De echte doorzetters kunnen gorgelen met het onverdunde middel. Omslag met Zweedse Kruiden Al naar gelang van de grootte van de te behandelen plaats, neem je een groot of klein stuk watten of celstof, maak die met het Zweeds kruidenbitter vochtig en leg dat dan op het aangedane lichaamsdeel. Gevoelige huiddelen eerst inwrijven met goudsbloem of calendula zalf, omdat het Zweeds kruidenbitter alcohol bevat wat de huid behoorlijk kan irriteren. Dek de watten af met een stukje plastic folie zodat de kleding niet vies wordt. De folie dek je dan weer af met een doek of een verband. In sommige gevallen (hoofdpijn, vermoeide ogen, keelontsteking) kun je volstaan met het opbrengen van een washandje bevochtigd met het iets verdunde middel. De omslag laat je 2 tot 4 uur inwerken (de tijdsduur is afhankelijke van de klacht). Als de patiënt het kan verdragen, kan dit omslag ook een nacht lang blijven zitten. Bij gevoelige patiënten kunnen huidreacties ontstaan: in dat geval de omslag korter gebruiken of gedurende enige tijd niet. Personen die allergisch zijn, kunnen het beste een doek in plaats van de folie gebruiken. Niet vergeten de huid in te vetten! Indien een huidreactie (is) ontstaat dan met goudsbloem of calendula zalf inwrijven.