Gebreksculturen

-
Bijlage 4: Gebrekculturen
Het voedingsmedium volgens Julius Sachs:
Per liter gedestilleerd water bevat dit voedingsmedium:
−
−
−
−
−
1,00 g kaliumnitraat
0,25 g calciumfosfaat
0,50 g calciumsulfaat
1,02 g magnesiumsulfaatheptahydraat
0,25 g ijzer(III)fosfaat
Julius Sachs stelde bovenstaande oplossing samen waarin planten even goed groeien als in
vruchtbare aarde.
De reden voor het ontwikkelen van zo´n oplossing was de volgende: hij wilde onderzoeken
hoe een plant groeit wanneer telkens een van deze stoffen wordt weggelaten. Dit geeft
informatie over hoe de weggelaten stof door de plant wordt gebruikt. In een voedingmedium
waarin een van de ionen is weggelaten zal de groei van de plant gebreken vertonen.
Een voorbeeld: zonder ijzerzouten krijgt de plant al gauw een bleekgele kleur. Kennelijk kan
de plant de groene kleur niet maken wanneer het geen ijzer krijgt.
We hebben oplossingen nodig die in alles gelijk zijn aan het volledige voedingsmedium maar
waarin een van de elementen ontbreekt. We vervangen dan in de voedingsstof een
metaalion door een door natriumion en een negatief ion door een chloride-ion.. We moeten
ervoor zorgen dat de molariteit van de andere stoffen niet verandert.
Je moet nu in de gevallen b t/m g een van de zouten vervangen door een ander zout
waardoor een bepaald element gaat ontbreken. We krijgen dan 6 nieuwe voedingsmedia.
Je hebt de volgende oplossingen nodig:
o Volledig voedingsmedium, bevattend per liter gedestilleerd water:





1,00 g kaliumnitraat
0,25 g calciumfosfaat
0,50 g calciumsulfaat
1,02 g magnesiumsulfaat
0,25 g ijzer(III)fosfaat
KNO3
Ca3(PO4)2
CaSO4
MgSO4.7H2O
FePO4
o Stikstofvrij voedingsmedium, gebruik 0,75 gram KCl in plaats van KNO3
o Kaliumvrij voedingsmedium, gebruik 0,84 gram NaNO3 in plaats van KNO3
o IJzervrij voedingsmedium, gebruik 0,63 gram Na3PO4.12H2O in plaats van
Fe3PO4
o Calciumvrij voedingsmedium, gebruik 1,18 gram Na2SO4.10H2O in plaats van
CaSO4 en 0,61 gram Na3PO4.12H2O in plaats van Ca3(PO4)2
o Magnesiumvrij voedingmedium, gebruik 1,33 gram Na2SO4.10H2O in plaats
van MgSO4.7H2O
o Fosfaatvrij voedingsmedium, gebruik 0,27 gram CaCl2 en 0,27 gram FeCl3.
Verdeel het maken van de oplossingen
 De planten worden per drie in bekerglazen met de oplossingen gezet. Zorg ervoor dat de
wortels onder water staan.
 De bekerglazen worden afgedekt met een stuk spons, de planten steken daar doorheen.
 Naast het gat voor de drie plantjes is er nog een vierde gat waar iedere drie dagen met




behulp van een buisje lucht wordt doorgeleid, bijvoorbeeld met een injectiespuit.
Na een week moet je het voedingmedium met gedestilleerd water aanvullen.
Iedere twee weken moet de vloeistof volledig worden ververst.
De bekerglazen met de planten moeten in het licht worden gezet maar niet in de volle zon.
Een vensterbank op het noorden is een ideale plek.
Vergelijk de planten elke week en trek je conclusies uit eventuele verschillen. Let op de
groeisnelheid, de grootte en de vorm van nieuwe bladeren, de wortels en kleur van de plant
enzovoort.