Titel van de presentatie

Is de WIA een mirakel?
Nationaal Arbeidsrecht Congres
Noordwijk, 1 november 2013
Philip de Jong
bijz. hoogleraar Economie van de Sociale Zekerheid, UvA
arbeidsongeschiktheid: een lastig risico
 combinatie van twee dimensies: medisch en
arbeidskundig
 partiële arbeidsongeschiktheid als Nederlands
cultuurgoed
 grote moreel risico component = gebruik naar
eigen inzicht en belang
 daarom is een ao-verzekering gebruikt als “sociaal
ventiel”:
- zie internationale vergelijking
- zie diagnoseverdeling WIA
- zie verschil tussen vaste werknemers en zg. vangnetters
De groei zit in de schil, niet in de kern
Objectiveerbare
klachten
AO-uitkeringen als % BBP, 1990-2007
(bron: OECD)
Van WAO naar WIA
WAO
WIA
wachttijd
12 maanden
24 maanden
drempel
15% a.o.
35% a.o.
criterium
verdiencapaciteit
verdiencapaciteit
(schattingsbesluit)
duurzaam voll. a.o.
-
IVA > 80% a.o.
niet duurzaam voll. a.o.
-
WGA > 80% a.o.
gedeeltelijk a.o.
WAO (15-80% a.o.)
WGA (35-80% a.o.)
uitkeringshoogte
14-75% loon (afh. van arbeidsverleden)
28-75% loon (afh. van gebruik
resterend arbeidsvermogen)
Het wonder: instroom (x 1.000) in WAO/WIA, 1990-2012
120
100
80
60
40
20
00
1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012
decompositie van het wonder
• instroom 2009: 29.000 per jaar (–70% tov 2002)
• oorzaken: (Van Sonsbeek en Gradus, 2010)
- premiedifferentiatie
–13%
- poortwachter
–22%
- schattingsbesluit
–13%
- WIA
–23%
totaal
–70%
Samenstelling WIA-instroom, 2006-2012
Flexwerkers als nieuwe hoogrisicogroep (Wet bezava)
Stelling
ziekteverzuim en WIA-toetreding zijn gedrag
gestuurd
dat gedrag wordt beïnvloed door (wets) regels en de
toepassing daarvan
regels kunnen genezen, dus juristen zijn dokters