Hoofdstuk 5 De Romeinen

Hoofdstuk V: Rome
Les 5: Keizer Augustus
H5:§ 5:p
Strijd in Rome
• Steunde de bevolking de moordenaars?
• Ontstond er een nieuwe burgeroorlog tussen?
Gevolgen moord op Caesar
einde Republiek
• Nieuwe burgeroorlogen:
– Eerst tegen moordenaars Caesar
– Later Octavianus en Marcus Antonius onderling
• Octavianus won
– Herstelde de macht van de Senaat niet
– Was feitelijk de eerste keizer van het Romeinse Rijk
• Keizer = Caesar
Marcus Antonius
Octavianus
Octavianus wordt Augustus
• Waarom veranderde Octavianus’ naam?
– In 21 VC kreeg hij in de senaat de titel “Verhevene” er
werd hij ook formeel de belangrijkste senator
• Op welke manier probeerde Augustus te laten
lijken alsof hij nog steeds geen alleenheerser
was?
– Romeinse staatsinrichting en functies bleven bestaan
– Senaat bleef raadgevende instantie
– Noemde zich eerste burger
Augustus
• Waaruit bleek dat hij op alleenheerschappij uit
was?
– Zorgde ervoor dat de senaat hem in 27 v Chr. nog
meer macht in handen gaf:
“Nadat ik de burgeroorlogen beëindigd had en toen ik met instemming
van iedereen de hoogste macht in handen had, heb ik in mijn zesde en
zevende consulaat (28 en 27 v.Chr.) het bestuur over de staat [rem
publicam] vanuit mijn macht weer overgedragen in handen van de
senaat en het volk van Rome. Als dank voor deze weldaad heb ik bij
senaatsbesluit de titel 'Augustus' gekregen, (…) Na dit tijdstip stond ik
in invloed ver boven ieder ander, maar ik heb niet meer macht gehad
dan de mensen die in de verschillende ambten mijn collega waren”
• Liet zich vereren, buiten Italië zelfs als een god
Organisatie rijk
• Augustus wilde een goed bestuur:
– Bestuursapparaat  ambtenaren, rechters, belastingophalers
• Augustus erkende het belang van de trouw van het leger:
– Soldaten werden beloond met grond of salaris (na 16 jr. dienst)
– Noemde vertrouwelingen tot bevelhebbers (maar niet voor te
lange tijd!)
– Moesten aan de keizer zweren (eer)
• Augustus wilde ook veiligheid op zee:
– Vloot tegen piraterij
Ontstaan van de Pax Romana
- ca 27 VC – 180 NC
• Begin Pax Romana (Pax Augusta):
–
–
–
–
–
Goed bestuurssysteem
Goede logistiek, dankzij
Goede infrastructuur
Heldere politiek  kleinere Senaat, duidelijk wie de baas is
Goede overheidsfinanciën, algemeen betaalmiddel: denarius)
• Gehandhaafd door een sterk staand leger (30 legioenen)
– Permanent bewaakte grenzen
– Over de wegen konden de legers ook weer snel verplaatst worden.
Rijk onder Augustus
Huiswerk
• SO par 1-4 op vrijdag 15 maart