Editie nr 363

BIBF | Beroepsinstituut van erkende Boekhouders en Fiscalisten
INHOUD
p. 1/ Donderdag 13 juni 2013 :
Het BIBF viert zijn twintigste
verjaardag en geeft het woord aan de
beroepsbeoefenaars !
p. 2/ Geldbeleggingen
p. 5/ Gelijkstelling met een periode van
zelfstandige activiteit : de ziekte- of
invaliditeitsperiodes
Donderdag 13 juni 2013 :
Het BIBF viert zijn twintigste
verjaardag en geeft het woord aan
de beroepsbeoefenaars !
tigste verjaardag.
Deze festiviteiten worden georganiseerd in het Congressenpaleis van Brussel (Square) en bestaan onder
meer uit :
– een kleurrijk spektakel,
– een uitzonderlijk diner en
– conferenties die meetellen als permanente vorming (5 uur).
Het Instituut wenst tevens van de gelegenheid gebruik te maken om de werkelijke rol van de cijferberoepsbeoefenaar in de economie in de verf te zetten. Dit lijkt ons meer dan noodzakelijk binnen de huidige
economische context.
Ontdek snel het programma en de inschrijvingsmodaliteiten in de bijlage bij deze Pacioli.
1
P a c i ol i N r . 363 B I B F - I P C F / 13- 26 m ei 2013
P 309340 – Afgiftekantoor 9000 Gent X – Tweewekelijks – Verschijnt niet in de weken 30-35
Op donderdag 13 juni 2013 organiseert het BIBF een uitzonderlijk evenement ter gelegenheid van zijn twin-
Geldbeleggingen
Inleiding
collectieve beleggingen die haar kapitaal zonder verdere
formaliteiten doorlopend kan verhogen door nieuwe aan-
Huidige uiteenzetting beperkt zich tot het behandelen van
delen uit te geven of verlagen door bestaande aandelen
de beleggingen die doorgaans een ondernemingsporte-
terug te kopen. Deze vennootschappen betalen een divi-
feuille samenstellen. Zullen derhalve niet aan bod komen
dend of kapitaliseren hun winsten. In het eerste geval
de rekeningen 50 «Eigen aandelen» omdat de aankoop van
spreekt men van een «uitkeringsbevek» en in het tweede
eigen aandelen onderworpen is aan een specifieke regle-
van een «kapitalisatiebevek».
mentering voorzien door het Wetboek van Vennootschappen. Worden eveneens niet behandeld de rekeningen 53
Rekening 513 Beleggingsfondsen
«Termijndeposito’s» die beleggingen vertegenwoordigen
Het beleggingsfonds is een onverdeeldheid zonder rechts-
op korte of middellange termijn.
persoonlijkheid die het beheer voert van het geld van de
beleggers, die uitstappen of instappen wanneer ze dat op-
1. Aandelen (rekeningen 51)
portuun vinden. De belegger blijft eigenaar van zijn deel
alsof hij zelf de onderliggende waarden zou hebben aange-
De Commissie voor Boekhoudkundige Normen heeft
1
kocht. De onderlinge rechten en plichten van de partijen
doen opmerken dat de omschrijving van de rubriek 51
worden geregeld door het beheersreglement. Er bestaan
«Aandelen» zou moeten worden aangepast in «Aandelen
distributiefondsen en kapitalisatiefondsen. Het beleg-
en geldbeleggingen andere dan vastrentende beleggingen»
gingsfonds kan in aandelen of in obligaties beleggen.
teneinde een groter aantal beleggingen te kunnen registreren. In huidige uiteenzetting lopen we vooruit door
Rekening 514 Niet vastrentende beleggingen
een eigen onderverdeling voor te stellen.
Rekening 5140 Beleggingen in goud en in kunstwerken
1.1. Inhoud van de rubriek
Wanneer een onderneming goud of een kunstwerk aankoopt uit industrieel of commercieel oogmerk worden
Rekening 510 Aandelen
deze aankopen ingeschreven in een rekening 60 «Aanko-
Deze post mag niet verward worden met de post 284 «An-
pen» en op de rekeningen 60 «Voorraden» wordt geboekt
dere aandelen» in de financiële vaste activa. De aanschaf-
langs de rekening 609 «Voorraadwijziging».
fing van aandelen als geldbelegging heeft niet tot doel
een duurzame band te doen ontstaan met de betrokken
Indien echter een onderneming haar overtollige liquiditei-
vennootschap noch deze duurzaam te ondersteunen. Het
ten aanwendt voor de aankoop van goud of van een kunst-
onderscheid tussen geldbeleggingen en financiële vaste
werk voor hetwelk een liquide markt bestaat, worden de
activa kan afgeleid worden uit volgende kenmerken : zijn
aankopen geboekt op een rekening 51 «Geldbeleggingen»
als geldbelegging te beschouwen aandelen die gemak-
aangepast volgens de aanbevelingen van de Commissie
kelijk en vlot verhandelbaar zijn, die binnen de twaalf
van Boekhoudkundige Normen2.
maanden overgedragen of gerealiseerd zullen worden of
Deze beleggingen worden gewaardeerd aan de regels
in mindere mate aandelen gehouden in betrekkelijk ge-
van toepassing op de geldbeleggingen : aanschaffings-
ringe hoeveelheid.
waarde, eventuele waardeverminderingen en besteding
Aandelen zijn ofwel op naam ofwel gedematerialiseerde
of terugneming hiervan.
effecten in effectenrekening gehouden.
Kunstwerken kunnen aangekocht worden als duurzame
Rekening 511 Niet opgevraagde bedragen (-)
investering en geboekt op rekening 26 «Overige materiele vaste activa». De waarderingsregels zijn deze van toe-
Rekening 512 Collectieve beleggingen
passing op materiële vaste activa : aanschaffingswaarde,
In de post «Aandelen» komen ook aandelen voor in een
afschrijvingen en eventuele latente meerwaarde.
bevek, wat staat voor «Beleggingsvennootschap met veranderlijk kapitaal». De bevek is een vennootschap van
2
1
Commissie voor Boekhoudkundige Normen, advies 2012/7.
2
Commissie voor Boekhoudkundige Normen, adviezen 2011/6 en
2012/7.
P a c i ol i N r . 363 B I B F - I P C F / 13- 26 m ei 2013
Rekening 5141 Rechten op inkomsten van audiovisuele
B. Inventaris
werken
Wanneer de realisatiewaarde op de datum van de jaaraf-
Een fiscale stimulans, «tax shelter» genoemd, werd in het
sluiting lager is dan de aanschaffingswaarde, worden
leven geroepen door de wetgever als aanmoediging van
waardeverminderingen geboekt door debet van rekening
de productie van audiovisuele werken in België3.
6510 «Waardeverminderingen op vlottende activa – Toe-
Het mechanisme is onderworpen aan meerdere toepas-
voeging» en credit van rekening 519 «Geboekte waarde-
singsvoorwaarden.
verminderingen (-)»6. Om de realisatiewaarde te kennen,
De Commissie voor Boekhoudkundige Normen geeft
kan de beurskoers worden geraadpleegd ofwel de waarde
advies over de boekhoudkundige verwerking in hoofde
meegedeeld door de beheerder. Indien per einde boekjaar
4
van de investeerder . De rechten op de (toekomstige) op-
de waardeverminderingen niet meer verantwoord zijn
brengsten die het werk oplevert zijn geen immateriële
worden ze teruggenomen door credit van rekening 6511
vaste activa, maar geldbeleggingen die moeten geboekt
«Waardeverminderingen op vlottende activa – terugne-
worden op een rekening 51 met aangepaste omschrij-
mingen». In geval de waarde van het effect hoger ligt dan
ving.
de aanschaffingswaarde is het niet toegelaten de latente
meerwaarde te boeken7.
Boekingen
C. Realisatie
Op het moment van de ondertekening van de overeen-
Wanneer de beleggingen gerealiseerd worden, zullen de
komst
rekeningen 51 «Aandelen en geldbeleggingen andere
5141
48..
dan vastrentende beleggingen» gecrediteerd worden. Op
Beleggingen in audiovisuele werken
aan Diverse schulden
dit ogenblik zal ofwel een verlies worden geboekt op rekening 652 «Minderwaarden op de realisatie van vlotten-
Op het moment van de eventuele lichting van de put-
de activa» ofwel een winst op rekening 752 «Meerwaar-
optie
den op de realisatie van vlottende activa». In geval op
550.0
Kredietinstellingen R/C
5141
aan Beleggingen in
audiovisuele
werken
de beleggingen een waardevermindering werd geboekt
nettoopbrengst
wordt deze teruggenomen. Deze terugneming wordt geaanschaffingsw.
daan langs het credit van een rekening financiële kosten
(6511) zodat ofwel het globaal verlies vermindert ofwel
de globale winst verhoogt. In geval deze terugneming
Een eventueel verlies wordt in resultaat genomen langs
belangrijk is, kan het gebeuren dat het totaal van de fi-
rekening 652 «Minderwaarden op de realisatie van vlot-
nanciële kosten een creditsaldo vertoont. Vandaar dat
tende activa», een winst langs rekening 752 «Meerwaar-
het schema van resultatenrekening deze mogelijkheid
den op de realisatie van vlottende activa».
voorziet in post 651 waar het teken (+)(-) voorkomt.
Een vorige geboekte waardevermindering wordt teruggenomen langs rekening 6511 «Waardeverminderingen
op vlottende activa – terugneming».
2. Vastrentende effecten
(rekening 52)
Voor de volledige boekhoudkundige verwerking van tax
shelter wordt verwezen naar het CBN-advies nr. 2012/7.
2.1. Inhoud van de rubriek
1.2. Waarderingsregels en boekingen
Rekening 520 Bedrijfsobligaties (Corporates)
Obligaties zijn meestal gedematerialiseerde effecten in
A. Aanschaffing
een effectenrekening gehouden. Rechten en plichten van
Aandelen, beveks en beleggingsfondsen worden op een
de obligatiehouders zijn geregeld door het Wetboek van
rekening 51 geboekt tegen aanschaffingswaarde. De bij-
Vennootschappen8. Het recht op terugbetaling op de ver-
komende kosten met betrekking tot het aanschaffen van
valdag en op een jaarlijkse rente zijn de kenmerken van
geldbeleggingen worden aan de aanschaffingswaarde toe-
gewone obligaties.
gevoegd of mogen rechtstreeks ten laste worden genomen
In principe zijn gewone obligaties niet gewaarborgd.
van de resultatenrekening (659 «Diverse financiële kosten»)
Een obligatie kan onder of boven pari worden uitgege-
van het boekjaar in de loop waarvan ze werden aangegaan5.
ven, maar de nominale waarde blijft dezelfde.
3
Artikel 194ter WIB 1992.
6
Artikel 74 KB/W.Venn.
4
Commissie voor Boekhoudkundige Normen, advies nr. 2012/7.
7
Artikel 57, § 1 K.B./W.Venn. a contrario.
5
Artikelen 36, 1° lid en 41, § 2 KB/W.Venn.
8
BVBA art. 243-248, NV art. 485-495.
3
P a c i ol i N r . 363 B I B F - I P C F / 13- 26 m ei 2013
Rekening 521 Staatsleningen (Govies)
ning financiële opbrengsten met als tegenpost een overlo-
Om haar financiële behoeften te dekken geeft de Staat
pende rekening. De berekening gebeurt aan de interestvoet
ofwel «overheidsobligaties» uit ofwel doet zij beroep op
pro rata temporis op de nominale waarde van de obligatie.
lineaire obligaties (OLO). Interestvoet en uitgifteprijs
worden vastgelegd door de Minister van Financiën. De
c) Boekingen
kredietinstellingen tekenen op het grootste deel in en
Aanschaffing en waardeverminderingen worden geboekt
verdelen die verder bij de particulieren.
zoals hierboven aangeduid voor aandelen, mits gebruik
van de rekeningen 520 en 529.
Rekening 522 Buitengewone obligaties
Bedrijfsobligaties hebben meerdere specifieke eigen-
Verlopen, niet vervallen rente wordt als volgt geboekt :
schappen. Zo hebben achtergestelde obligaties een ho-
Stel een lening van 100 000 euro van 1/06/N tot 31/05/Nx
ger rendement maar in geval van vereffening of faillis-
tegen een rente van 3 % per jaar. Verlopen niet vervallen
sement van de emitterende vennootschap worden deze
rente op 31/12/N : 3 000x 7/12den of 1 750 euro.
obligaties slechts terugbetaald na voldoening van de bevoorrechte, de hypothecaire en de gewone schuldeisers.
Gewaarborgde obligaties dragen minder risico indien
de waarborg betrouwbaar is. Converteerbare obligaties
Op 31/12/N
491
751
kunnen omgezet worden in aandelen van de emitterende
vennootschap (of van haar dochterondernemingen), volgens de voorwaarden vastgelegd door de emittent. Om
Verkregen opbrengsten
1 750
aan Opbrengsten uit vlottende activa
1 750*
* De roerende voorheffing wordt niet afgetrokken omdat ze
nog niet verschuldigd is op balansdatum.
de inschrijvers aan te trekken geeft de aankoop van converteerbare obligaties soms aanleiding tot betaling van
Op 31/05/N+1 betaling totale rente min RV 3000 x 21 %
een premie. Eeuwigdurende obligaties zijn effecten met
of 630
een onbepaalde looptijd en die op gelijk welk ogenblik
terugbetaald kunnen worden door middel van een «calloptie». Tenslotte zijn «zero-bond» obligaties effecten die
geen recht geven op rente (vandaar de naam). De verkrijger schrijft in aan een prijs beneden de nominale waarde
en op de vervaldag zal die nominale waarde worden te-
550.0
6700
491
751
Kredietinstellingen R/C
Verschuldigde voorheffingen
aan verkregen opbrengsten
aan Opbrengsten uit vlottende activa
* 3000 x 5/12de
2 370
630
rugbetaald.
B. Effecten met interestkapitalisatie
Rekening 529 Geboekte waardeverminderingen (-)
a) Aanschaffing
1 750
1 250*
Kapitalisatiebonnen worden geboekt tegen aanschaffings-
2.2. Waarderingsregels
waarde die meestal gelijk is aan hun nominale waarde.
A. Effecten waarvan de terugbetalingswaarde
gelijk is aan de aanschaffingswaarde
b) Inventaris
De waarde in de rekeningen van kapitalisatiebonnen (of
gelijkaardige effecten) moet elk jaar op afsluitingsdatum
a) Aanschaffing
aangepast worden, gezien de inkomsten niet elk jaar uit-
De effecten worden gewaardeerd tegen aanschaffings-
gekeerd worden aan de begunstigde, maar slechts op de
waarde die meestal overeenstemt met de nominale waarde.
eindvervaldag.
b) Inventaris
staat voor nominaal bedrag en i voor de rentevoet. Het re-
Van genoteerde obligaties of obligatiefondsen wordt nage-
sultaat van de formule wordt op de eerstvolgende afslui-
gaan of de realisatiewaarde, gelijk aan de koers, op afslui-
tingsdatum aan dezelfde formule toegepast en zo verder
tingsdatum lager ligt dan de aanschaffingswaarde. Indien
tot de eindvervaldag.
Na elk jaar is de toe te passen formule C(1+i) waarin C
dit het geval is wordt een waardevermindering geboekt.
Indien op eerstkomende afsluiting of op volgende afslui-
c) Boekingen
tingsdata de waardeverminderingen niet meer verant-
Omdat de materie tot de financiële algebra behoort, wordt
woord zijn, worden ze teruggenomen.
verwezen naar de adviezen 148/4 en 148/5 van de Commissie voor Boekhoudkundige Normen voor verdere com-
Per afsluitingsdatum moeten ook de verlopen niet verval-
mentaar en uitgebreid voorbeeld van de boekingen te doen
len interesten worden uitgerekend en geboekt op een reke-
door de oorspronkelijke inschrijver en de latere verkrijger.
4
P a c i ol i N r . 363 B I B F - I P C F / 13- 26 m ei 2013
C. Effecten waarvan de
terugbetalingswaarde niet gelijk is aan de
nominale waarde en «zero-bond» effecten
De ondernemingen hebben de mogelijkheid om :
a) Aanschaffing
– de vastrentende effecten voor hun aanschaffings-
– het verschil tussen de aanschaffingswaarde en de terugbetalingswaarde op lineaire basis pro rata temporis in resultaat te nemen;
In principe worden vastrentende effecten gewaardeerd
waarde in de balans te behouden wanneer actuarieel
aan hun (nominale) aanschaffingswaarde.
rendement en nominaal rendement niet ver van elkaar verschillen.
b) Inventaris
Indien het actuariële rendement bij aankoop, met inacht-
c) Boekingen
neming van de terugbetalingswaarde op vervaldag, ver-
De aanschaffing en de in resultaatneming op actuariële
schilt van de nominale waarde wordt het verschil tussen
basis van het verschil hierboven beschreven wordt als
de aanschaffingswaarde en de terugbetalingswaarde pro
volgt geboekt :
rata temporis voor de resterende looptijd van de effecten
– Aanschaffing
in resultaat genomen.
Dit verschil stemt overeen met de renteopbrengst van
520
Vastrentende effecten
550.0
aan Kredietinstellingen R/C
nominaal
nominaal.
deze effecten en naargelang het geval, toegevoegd aan
of afgetrokken van de aanschaffingswaarde van de effecten. De in resultaatneming van het verschil geschiedt
op geactualiseerde basis, uitgaande van het actuarieel
– Inventaris : in resultaatneming van de rente
520
751
rendement bij aankoop9.
Vastrentende effecten
aan Opbrengsten
vlottende activa
rente
rente
Het actuarieel rendement wordt berekend aan de hand
van actualisatietechnieken en uitgedrukt in jaarper-
Voor een volledig voorbeeld van de boekingen en voor
centage. De formule is vrij ingewikkeld en dat is waar-
de toepassing van een alternatieve boekingswijze wordt
10
schijnlijk de reden waarom de reglementering de waar-
verwezen naar het CBN-advies nr. 148/5, bulletin 31, de-
deringsregels versoepelt.
cember 1993, pagina 26-30.
9
Michel VANDER LINDEN
Art 73, 1° en 2° lid KB/W.Venn.
Erebedrijfsrevisor
10 Art 73, 3° lid KB/W.Venn.
Gelijkstelling met een periode van
zelfstandige activiteit : de ziekte- of
invaliditeitsperiodes
1. Algemeen
Bovendien mag hij geen andere beroepsactiviteit als
zelfstandige, helper, werknemer of statutaire uitoefe-
Definitie van de staat van
arbeidsongeschiktheid :
nen.
– Invaliditeit : (vanaf het tweede jaar ongeschiktheid)
– de zelfstandige moet voldoen aan de definitie van
– Primaire ongeschiktheid (eerste jaar ongeschiktheid)
primaire ongeschiktheid en bovendien ongeschikt
– de zelfstandige is arbeidsongeschikt wanneer hij,
bevonden worden om eender welke beroepsactiviteit
door letsels of functionele stoornissen, de uitvoering
uit te oefenen die hem billijkerwijze zou kunnen op-
van zijn taken heeft moeten stopzetten die behoren
gelegd worden, rekening gehouden met zijn condi-
tot zijn zelfstandige activiteit en die hij reeds uit-
tie, zijn gezondheidstoestand en zijn beroepsoplei-
voerde voor het begin van de arbeidsongeschiktheid.
ding.
5
P a c i ol i N r . 363 B I B F - I P C F / 13- 26 m ei 2013
Vaststelling van de toestand van
ongeschiktheid
aangaande de beroepsactiviteiten van de titularis. Hij
stuurt hiertoe aan het RSVZ een kopie van de vragenlijst, ingevuld door de betrokkene. Het enquêteverslag,
Een periode van arbeidsongeschiktheid kan enkel aan-
opgemaakt door het RSVZ, wordt in twee exemplaren,
vangen indien de titularis zijn arbeidsongeschiktheid
binnen een termijn van 30 dagen opgestuurd naar de
heeft laten vaststellen. Hiervoor stuurt hij naar de ad-
adviserende geneesheer. Dit verslag kan ook op initia-
viserende geneesheer van de verzekeringsinstelling,
tief van het RSVZ worden opgemaakt, met het oog op
binnen de 28 dagen (termijn die aanvangt op de dag na
het overmaken ervan aan de adviserende geneesheer.
de aanvang van de arbeidsongeschiktheid), een formulier «verklaring van arbeidsongeschiktheid», conform
Gevolg : het enquêteverslag, opgesteld door het RSVZ
het officiële model. Deze verklaring (vroeger luik B ge-
is niet meer de voorwaarde sine qua non voor de erken-
noemd) moet ingevuld, gedateerd en ondertekend wor-
ning van de primaire arbeidsongeschiktheid door de
den door de behandelde geneesheer. De poststempel van
adviserende geneesheer. De «vragenlijst betreffende de
dit document of de datum van bevestiging van ontvangst
beroepsactiviteit», in te vullen door de titularis, is vanaf
door de adviserende geneesheer van de verzekeringsin-
nu het onmisbare document voor elke erkenning van
stelling gelden als bewijs.
arbeidsongeschiktheid. Een enquêteverslag zal enkel
nog uitzonderlijk opgemaakt worden, indien de advi-
Ingeval van een laattijdige verklaring van arbeidsonge-
serende geneesheer vindt dat de gegevens waarover hij
schiktheid, wordt het recht op uitkeringen geopend op
beschikt niet volstaan. Een enquêteverslag zal wel al-
de eerste werkdag die volgt op de datum van ontvangst
tijd nodig zijn voor de erkenning van de periode van in-
van de verklaring van arbeidsongeschiktheid. In bepaal-
validiteit (vanaf het tweede jaar van arbeidsongeschikt-
de behartenswaardige gevallen kan van deze bepalingen
heid).
worden afgeweken door een beslissing van de verzekeringsinstelling, op eensluidend advies van de leidende
Sedert 1 januari 1978 moet de stopzetting van de zelf-
ambtenaar van de Dienst Uitkeringen.
standige activiteit van de aanvrager volledig zijn; de activiteit mag niet worden verdergezet, ook niet door een
De beslissing, te nemen door de
adviserende geneesheer
tussenpersoon.
2. Toekenningsvoorwaarden
Wanneer hij in het bezit is van de «verklaring van arbeidsongeschiktheid» verzendt de adviserende genees-
– de zelfstandige activiteit sedert minstens 90 dagen in
hoofdberoep hebben uitgeoefend;
heer naar de titularis :
– «het inlichtingsblad voor de berekening van de uitke-
– volgen op een effectieve periode van zelfstandige activiteit;
ringen»;
– de «vragenlijst betreffende de beroepsactiviteit van de
– getroffen zijn door een arbeidsongeschiktheid van
zelfstandige» (vervangt het vroegere luik A en het en-
minstens 66 % en zijn activiteit om deze reden stop-
quêteverslag van het RSVZ)
zetten;
De titularis moet zo snel mogelijk beide ingevulde do-
– de sociale bijdragen betaald hebben of vrijgesteld zijn
cumenten terugsturen naar de verzekeringsinstelling;
op de datum van stopzetting of opschorting van de
– bij deze verzending wordt ook een «kennisgeving van
activiteit;
arbeidshervatting» gevoegd, die moet gebruikt wor-
– geen beroepsinkomsten meer ontvangen;
den door de titularis indien dit zich voordoet (arbeids-
– de zelfstandige activiteit moet definitief opgeschort of
stopgezet zijn en mag niet door een derde worden uit-
hervatting).
geoefend.
De adviserende geneesheer of de geneesheer-inspecteur
neemt een beslissing, vooral gebaseerd op de gegevens
Belangrijke opmerkingen :
hernomen in de «verklaring van arbeidsongeschiktheid»
1. Indien de aangeslotene vennootschapsmandataris is,
(ingevuld door de behandelende geneesheer) en op de
moet men in het bezit zijn van het ontslag van zijn
«vragenlijst betreffende de beroepsactiviteit van de be-
mandaat, alvorens het dossier aan het RSVZ voor te
trokkene» (ingevuld door de zelfstandige).
leggen. Zoniet zal het RSVZ in de meeste gevallen de
gelijkstelling weigeren.
Bovendien kan de adviserende geneesheer aan het RSVZ
vragen om een onderzoek ter plaatse uit te voeren,
6
P a c i ol i N r . 363 B I B F - I P C F / 13- 26 m ei 2013
Ingeval van een gratis mandaat kan het RSVZ soms
gunstig oordelen maar in dit geval is het ook beter om
4. Aanvang en einde van de
gelijkstelling
de afsluiting van het dossier te overwegen.
2. In principe moet het socialeverzekeringsfonds, tel-
Aanvang van de gelijkstelling
kens zij een aanvraag krijgt, deze voorleggen aan het
RSVZ, die bevoegd is voor het onderzoek en de beslis-
In principe vangt de gelijkstelling aan op de eerste
sing.
dag van het kwartaal van onderwerping, dat volgt op
3. Het begrip «in orde met bijdragen» geeft geen ver-
de datum waarop aan de vereiste voorwaarden vol-
duidelijking van de beoogde kwartalen maar in de
daan is. Er is geen enkele bijdrage verschuldigd in het
meeste gevallen beslist het RSVZ gunstig indien de
kader van een toegekende gelijkstelling wegens ziekte.
aangeslotene de drie voorafgaande kwartalen betaald
Sedert 1 juli 2006 is ook geen enkele bijdrage verschul-
heeft.
4. De arbeidsongeschiktheid moet ten minste aanvangen
digd voor het kwartaal waarin de inactiviteit wegens
in de eerste maand van een kwartaal en eindigen in
ziekte of invaliditeit aanvangt, op voorwaarde dat :
de laatste maand van dit kwartaal (belang van het me-
– deze begint in de loop van de eerste maand van het
kwartaal;
disch getuigschrift).
– en dat het kwartaal gelijkgesteld is aan een periode
3. De aanvraag en de beslissing
van activiteit in het kader van het pensioenstelsel van
de zelfstandigen.
Een aanvraag tot gelijkstelling moet via het socialeverzekeringsfonds waar de zelfstandige aangesloten is, ge-
! ! ! In dit geval vangt de gelijkstelling aan vanaf de eer-
adresseerd worden aan het Rijksinstituut voor de Soci-
ste dag van het kwartaal van onderwerping waarin
ale Verzekeringen van de Zelfstandigen.
het begin van activiteit zich situeert.
De aanvraag tot gelijkstelling wordt ingediend door de
Einde gelijkstelling
betrokken zelfstandige of, indien deze overleden is, door
Algemene regels
zijn/haar overlevende echtgeno(o)t(e).
– Ingeval van herneming van een beroepsactiviteit als
Wanneer de aanvraag uitgaat van de overlevende
zelfstandige eindigt de gelijkstelling aan het begin van
echtgeno(o)t(e), is de aanvraag enkel ontvankelijk indien
het kwartaal van onderwerping waarin de herneming
de vereiste wettelijke termijn niet verstreken is op het
van de activiteit plaatsvindt; voor dit kwartaal is dus
een bijdrage verschuldigd.
ogenblik van het overlijden van de zelfstandige.
– Ingeval van herneming van een beroepsactiviteit
In dit geval loopt de termijn tot het einde van het tweede
met onderwerping aan een ander pensioenstelsel dan
burgerlijk kwartaal dat volgt op het kwartaal waarin
dat van de zelfstandigen (bijvoorbeeld werknemer),
het overlijden plaatsvond.
eindigt de gelijkstelling op de laatste dag van het
kwartaal van onderwerping, in de zin van de wet van
In ieder geval kan het Rijksinstituut voor de Sociale Ver-
de zelfstandigenpensioenen die op dat moment van
zekeringen van de Zelfstandigen, in bijzondere omstan-
toepassing is. Indien de activiteit evenwel hernomen
digheden, altijd afwijken van deze regels.
wordt op de eerste dag van een kwartaal van onderwerping, zal de gelijkstelling op dezelfde dag eindi-
De beslissingen die genomen worden inzake de gelijk-
gen;
stelling moeten bekendgemaakt worden aan de aanvra-
Voorbeeld : Betrokkene wordt werknemer op 1 juni
ger en meegedeeld worden aan het socialeverzekerings-
2012, einde gelijkstelling op 30 juni 2012.
– In de andere gevallen stopt de gelijkstelling op het
fonds. Er kan beroep aangetekend worden.
einde van het kwartaal van onderwerping, in de zin
Deze beslissingen moeten gemotiveerd, gedateerd, on-
van de wet van de zelfstandigenpensioenen die op dat
dertekend en via ter post aangetekend schrijven bekend-
moment van toepassing is. In de loop van dit kwartaal
gemaakt worden aan de aanvrager.
ontbreekt de vereiste voorwaarde.
– De gelijkstelling eindigt vanaf het kwartaal waarin
De aanvrager heeft een termijn van drie maanden, vanaf
de begunstigde de normale pensioenleeftijd bereikt
de kennisname van de beslissing, om in beroep te gaan
of een vervroegd rustpensioen als zelfstandige ver-
bij de arbeidsrechtbank.
krijgt.
7
P a c i ol i N r . 363 B I B F - I P C F / 13- 26 m ei 2013
Sedert 1 juli 2006 is geen enkele bijdrage verschuldigd
Voorbeeld met hetzelfde principe :
voor het kwartaal waarin de activiteit hernomen wordt
Een zelfstandige wordt ziek op 20 januari 2012. Hij her-
na een periode van inactiviteit wegens ziekte of invalidi-
neemt zijn activiteit op 14 juni 2012.
teit, op voorwaarde dat :
Een gelijkstelling kan toegekend worden voor het eerste
– de activiteit hernomen wordt in de loop van de derde
en tweede kwartaal van 2012. De bijdrage is niet ver-
maand van hetzelfde kwartaal;
schuldigd voor deze twee kwartalen.
– en dat dit kwartaal gelijkgesteld wordt met een periode van activiteit binnen het kader van het pensioen-
Voorbeeld met een «begin van activiteit» :
stelsel van de zelfstandigen.
Een zelfstandige is ziek gedurende meerdere kwartalen. Hij herneemt zijn activiteit op 25 september 2011.
! ! ! In dit geval eindigt de gelijkstelling dus aan het
Een gelijkstelling kan toegekend worden voor het derde
einde van dit kwartaal.
kwartaal van 2011. De bijdrage voor dit kwartaal is niet
verschuldigd.
Deze nieuwe bepalingen zijn in voege getreden op 1 juli
2006 voor de periodes van inactiviteit die op deze datum
de periodes van inactiviteit die lopen op 1 juli 2006 (met
Wat ingeval van voortgezette
verzekering na een gelijkgestelde
periode ?
herneming van activiteit in september 2006).
Een periode van voortgezette verzekering kan altijd vol-
aanvangen. Zij zijn ook rechtstreeks van toepassing op
gen op een gelijkgestelde periode.
Opgelet : De andere regels met betrekking tot de ge-
In deze optiek mag men dit in geen enkel geval aanzien
lijkstelling, ook de gevolgen voor de bijdragebereke-
als een nieuw begin van activiteit, zoals voorzien door de
ning, blijven van toepassing.
bepalingen van artikel 48 van het A.R.S..
Na een periode waarvoor hij de gelijkstelling verkregen
Praktijkvoorbeeld :
heeft, bevindt de zelfstandige zich enkel in een periode
Begin activiteit (hoofdberoep) op 01/01/2007.
van begin van activiteit indien hij geen enkele zelfstan-
Begin gelijkstelling op 01/07/2009.
dige activiteit heeft uitgeoefend in de loop van het kwar-
Einde gelijkstelling op 31/03/2010.
taal dat voorafgaat aan het kwartaal van herneming van
Aanvraag voortgezette verzekering voor de periode
de activiteit. Met andere woorden, het feit dat voor een
van 01/04/2010 tot 31/03/2012.
kwartaal gelijkstelling wordt toegekend, betekent niet
dat er tijdens dat kwartaal geen enkele zelfstandige acti-
De bijdragen voor de voortgezette verzekering van
viteit werd uitgeoefend.
2010 worden berekend op de inkomsten van 2007;
deze van 2011 en 2012 worden berekend op de inkom-
Bijvoorbeeld :
sten van 2008.
Een zelfstandige wordt ziek op 4 oktober 2011. Hij herneemt zijn activiteit op 10 december 2011.
De inkomsten van 2009 dekken geen volledig kalen-
Een gelijkstelling kan toegekend worden voor het vierde
derjaar en kunnen dus niet in aanmerking worden
kwartaal van 2011. De bijdrage voor dat kwartaal is niet
genomen voor de berekening van de bijdragen van de
verschuldigd.
voortgezette verzekering van 2012.
Concreet betekent dit dat de betrokkene opnieuw bijdragen moet betalen vanaf het eerste kwartaal van 2012 en
Daniel BINAMÉ
zich niet in een periode van begin van activiteit bevindt.
Marketing & Communication Manager, Partena
Hij heeft wel een zelfstandige beroepsactiviteit uitgeoefend in de loop van het laatste kwartaal van 2011.
Noch deze publicatie, noch gedeelten van deze publicatie mogen worden gereproduceerd of opgeslagen in een retrievalsysteem, en evenmin worden overgedragen
in welke vorm of op welke wijze ook, elektronisch, mechanisch of door middel van fotokopieën, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. De
redactie staat in voor de betrouwbaarheid van de in haar uitgaven opgenomen info, waarvoor zij echter niet aansprakelijk kan worden gesteld. Verantwoordelijke
uitgever : Jean-Marie CONTER, B.I.B.F. – Legrandlaan 45, 1050 Brussel, Tel. 02/626 03 80, Fax. 02/626 03 90 e-mail : [email protected], URL : http: //www.bibf.be.
Redactie : Jean-Marie CONTER, Gaëtan HANOT, Geert LENAERTS, Xavier SCHRAEPEN, Chantal DEMOOR. Adviesraad : Professor P. MICHEL, Professor Emeritus,
Universiteit Luik, Professor C. LEFEBVRE, Katholieke Universiteit Leuven.
Gerealiseerd in samenwerking met kluwer – www.kluwer.be
8
P a c i ol i N r . 363 B I B F - I P C F / 13- 26 m ei 2013