BOEKBESPREKING 189 zwakkere. Dit is meestal te verklaren doordat de epicentra ver van land, of in een weinig bevolkt gebied zijn gelegen. Op statistische wijze kon worden aangetoond dat het zéér onwaarschijnlijk is dat schokken in verschillende deelen van het gebied met elkaar op eenigerlei wijze samenhangen. In West-Indië bestaat geen verband tusschen de groote aardbevingen en het vulkanisme. Vulkanische bevingen komen veel voor op de Kleine Antillen en in Midden-Amerika; zij hebben een vrij sterke, maar zeer plaatselijke werking. In het algemeen zal echter, waar er verband kan worden gelegd tusschen een aardschok en een vulkanische uitbarsting, de laatste als een reactie op de aardbeving moeten worden beschouwd. Van Venezuela is geen enkele vulkaan bekend, de Venezolaansche bevingen kunnen dus ook niet van vulkanischen oorsprong zijn. Het zijn alle tektonische aardbevingen, veroorzaakt door het plotseling opheffen van schuifspanningen in den ondergrond. (Zie ook: B. van Raadshooven. De aardbevings-epicentra van West-Indië en omgeving. Handelingen 28ste Nederl. Natuur- en Geneesk. Congres 1941, p. 254-255.) P. WAGENAAR HUMMELINCK F. A. Vening Meinesz. Hei in Oos/- e» Wes2-/rt<ftë; tfest'ierala voor zwtfaffe&ractósow<2erzoeA in <fte ge. Handelingen 28ste Nederl. Natuuren Geneesk. Congres 1941, p. 255-257. Bijzonderheden betreffende de zwaartekrachtsvelden van O. en W.-Indië laten zich goed verklaren door de sterk vereenvoudigde aanname van een, op een plastischen ondergrond drijvende, starre aardkorst van enkele tientallen kilometers dikte, die aan samendrukkende krachten is onderworpen. De strooken met negatieve anomalieën (met een sterk „tekort aan zwaartekracht") worden dan begrijpelijk, door aan te nemen dat de korst daar ter plaatse naar onder wordt gedrukt. In West-Indië is het anomalieënveld nog niet voldoende bekend om zich over een eventueele krachtrichting reeds een oordeel te vormen. De desiderata voor W.-Indië betreffen het gebied tusschen Curasao en Trinidad, een onderzoek over Centraal-Amerika met aangrenzende zeegebieden en een onderzoek in Colombia en het aangrenzende gebied van den Stillen Oceaan om het verloop van de strook van negatieve anomalieën ten Z. W. van Aruba te vervolgen. P.W.H.