I.Men is heel lang naar andere culturen gegaan om het

SamenvattingAndrew Walls, Cathy Ross (eds.), Mission in the 21st Century: Exploring the
Five Marks of Global Mission, Orbis Books: Maryknoll 2008, Introduction + pp. 3-104;
Christopher J.H.
Het boek lijkt erg dicht bij de praktijk te staan, en probeert die ook vaak te omschrijven. Deze
samenvatting gaat over de eerste vijf hoofdstukken van het boek, waarin de ‘’five marks of global
mission’’ worden geïntroduceerd. Deze vijf kenmerken (en hoofdstukken) van missie zijn:
1.
2.
3.
4.
5.
Het evangelie verkondigen
Onderwijs, doop en zorg voor de nieuwe gelovigen.
Ingaan op noden van mensen door dienende liefde
Onrechtvaardige structuren in de maatschappij transformeren
De integriteit van de natuur en aarde beschermen en het bewaren van het leven op aarde.
Elk van deze hoofdstukken/kenmerken zijn in het boek onderverdeeld in twee paragraven:
I Een artikel/paragraaf dat er theologisch op wil ingaan, en er op reflecteert
II Een artikel dat beschrijvend is en de praktijk laat zien.
De hoofdstukken in deze samenvatting bestaan dus uit allemaal losse artikelen in plaats van één
lopend verhaal.
1 Het evangelie verkondigen
I.Het koninkrijk van God proclameren is iets verkondigen wat er eigenlijk al is. Het koninkrijk van God
en Jezus Christus zijn in feite hetzelfde, waar Jezus is daar is het koninkrijk van God. Het koninkrijk
van God is er nu en in de toekomst, we leven en roepen op nu in dat koninkrijk te leven, tegelijkertijd
verwachten we de vervulling ervan in de toekomst. Het evangelie verkondigen is in feite Christus
verkondigen, omdat Christus het evangelie is. Ook avondmaal is het getuigen en proclameren van het
evangelie, omdat er staat: ‘’Zo vaak als jullie dit brood en deze wijn drinken, proclameren jullie de
dood van Christus totdat hij komt’’ (1Cor.11:26). Er zijn twee manieren van het evangelie
verkondigen, de ene is confronterend, zoals Petrus deed bij en na de uitstorting van de Heilige Geest,
de andere is meer aansluiting zoeken bij de hoorders, zoals Paulus deed in Griekenland bij de
Aroapechus. Kerken moeten opnieuw nadenken over hoe ze het koninkrijk van God willen
verkondigen en tastbaar maken in daden, ze moeten het op manieren doen die passen bij context.
II. Praktijk en theologie is een valse tegenstelling, de twee zijn juist met elkaar verbonden, dat laat de
Bijbel ook zien in het leven van Christus en zijn apostelen. Het idee is dat Het Koninkrijk van God
Jezus zelf is, dat moet dus ook het centrum zijn van het verkondigen van het evangelie. Na Jezus’
dood is hij aanwezig bij gelovigen door de Heilige Geest. De manier van evangeliseren moet dus het
wijzen op het leven en de werken van Christus vroeger en vandaag zijn, dat betekent wijzen naar
Jezus in de Bijbel, en naar de Heilige geest en zijn werken vandaag de dag. Handelingen laat zien dat
het koninkrijk van God verkondigen iets is van de gemeenschap als geheel, niet van een of meerdere
superevangelisten. Het goede nieuws wordt ook altijd gedemonstreerd in daden, niet alleen in
woorden, zodat het Koninkrijk van God zichtbaar en tastbaar wordt. Dat betekende in de tijd van
Filippus het wonderen doen en het nieuws verkondigen, het kan nu betekenen dat men advies en
zorg geeft rondom HIV/Aids, hiermee wordt het Koninkrijk ook daadwerkelijk zichtbaar bij de
verkondiging.
2 Onderwijs, doop en zorg voor de nieuwe gelovigen
I.Men is heel lang naar andere culturen gegaan om het evangelie te verkondigen, maar een probleem
was vaak dat de zendelingen uit andere culturen kwamen, en misschien nog wel meer een eigen
cultuur naar Afrikaanse landen brachten dan dat ze het Christendom brachten, op die manier kwam
het Christendom los te staan van de inheemse cultuur en affectie. Het was dus alsof je nieuwe wijn in
oude zakken deed, of andersom. De doop is een verbindend element met alle soorten Christendom
en moet daarom helder en goed uitgelegd worden aan nieuw bekeerden. Discipelschap betekent dat
men wordt geleerd dat de Bijbel de hoogste autoriteit heeft, en samen met gebed de basis is voor
geestelijke groei en de geestelijke relatie met God. Bij evangelisatie en zending werkt Christus vaak
door groepen heen, zending is niet gericht op individu’s maar op groepen, lastig is hierbij om,
wanneer zich er hele groepen bekeren, om ze allemaal erbij te houden en te onderwijzen in het
nieuwe geloof. Vrouwen en kinderen vormen vaak driekwart van de kerk, het is daarom belangrijk
juist deze twee groepen te verzorgen waardoor ze tot bloei kunnen komen en een grote impact
kunnen hebben op de kerk. Het onderwijzen (catechese) van nieuwe gelovigen is altijd al erg
belangrijk geweest, om catechese affectief te laten zijn moet het de volgende componenten
bevatten: A. Een robuuste Christologie, men moet goed vanuit de Bijbel onderwezen worden over de
dood en opstanding van Christus, Christus moet centraal staan in het geloof.
In seminars in Afrika had men altijd Westerse curricula, daardoor werd er niet ingegaan op de
situaties en noden van Afrika, dit heeft men veranderd, door predikanten degelijke hermeneutische
principes te leren, waardoor ze zelf vanuit hun eigen cultuur de Bijbel kunnen bestuderen en
toepassen. Een goede zondagsschool met goede leraren, in combinatie met groepen binnen de kerk,
zorgt ervoor dat kinderen en nieuwe leden een goede Christelijke basisonderwijs krijgen, waardoor
de Christelijke fundamenten worden gelegd. Christelijke begrijpbare simpele literatuur voor
persoonlijk en thuisgebruik is erg belangrijk zodat men het eigen geloof leert, en niet alleen alles laat
afhangen van de predikant, en zodat men een overbrugging maakt tussen zondag en doordeweeks in
het geloof. De kerk moet ook ingaan en onderwijzen over sociale en politieke kwesties, dan getuigt
een kerk duidelijker en kan ze transformerend bezigzijn in de samenleving. Er moet ook onderwijs
zijn over het bovennatuurlijke, nieuwe gelovigen komen uit een wereld vol magie, de kerk moet
daarin onderwijzen en wijzen naar het Christelijke alternatief, naar de gaven van de Heilige Geest. Er
moet genoeg aan het opleiden van leiders gedaan worden, als de zendeling de gelovigen afhankelijk
laat zijn van zichzelf, dan zullen de nieuwe gelovigen een permanente passieve en afwachtende
houding aannemen in het geloof. Men moet dus eerst goed naar de (inheemse) mens kijken zodat
men daarna pas de grote Christelijke thema’s los kan laten en Christus kan laten werken in de levens
van bekeerden.
II.De schrijver van dit stukje vertelt over zijn ervaringen in de Congolese kerk en missie, waar in dat
land veel onderdrukking, conflicten en lijden is. Congo was in het verleden in kolonie van België, de
manier van heersen heeft ervoor gezorgd dat men nu met een samenleving zit vol geweld en ellende
en tirannie, terwijl het land wel erg Christelijk is. In Congo komt juist de Charismatische kerk enorm
op, qua aantallen en geografie, maar de Charismatische kerk mist een diepgang in het geloof, met
doet bijna alleen tijdens de diensten iets met het geloof. Bisschoppen en de clerus zijn serieuze
gelovigen, maar zijn vaak praktisch niet goed opgeleid en theologisch niet diep onderlegd waardoor
het geloof oppervlakkig kan worden door de volgende uitdagingen: A. Een theologische opleiding die
door gebrek aan allerlei kanten meer wordt gezien als een paspoort voor het bisschop-zijn dan een
vormende opleiding, B. Bisschoppen zijn niet goed opgeleid, waardoor ze niet goed op de praktijk
kunnen ingaan, C. gebrek aan reflectie in het onderwijs en bij Bisschoppen, het educatieve systeem
bestaat uit dingen uit het hoofd leren en weer opzeggen tijdens het tentamen, er wordt dus niet over
de stof nagedacht, D. Mensen hebben amper educatie, bisschoppen hebben eigenlijk alleen maar de
middelbare school afgemaakt, dit geeft dat zij het moeilijk vinden de Bijbel diep te begrijpen en de
Bijbel toe te passen op de praktijk. Door gebrek aan deze opleiding lijkt preken een gok te zijn, en is
de prediking wettisch geworden, in plaats van dat het echt over Christus gaat.
Mensen verstaan de doop in Congo als het vermijden van de hel en als lid-zijn van de kerk, terwijl de
echte betekenis is dat je met de doop verbonden wordt met heel Christus’ lichaam en met Christus
zelf. Hierdoor zijn familiebanden en wraak en oorlog belangrijker voor de mensen dan het kerkelijk
gezin, er is een diepere/vergaandere bekering nodig. In Congo zijn er wel kansen om theologisch en
gelovig onderwijs te krijgen, maar er wordt veel meer energie gestopt in het ‘’temmen’’ van de
gelovigen, omdat men autoriteit heel hoog heeft staan.
Om een gemeenschap te bouwen met een volwassen geloof zijn de volgende dingen nodig: A.
Mensen moeten onderwezen en geworteld worden in de Bijbel, B. Ze hebben de theologische
opleiding omgegooid en motiveren de studenten om zelf na te denken, en ze geven cursussen aan de
clerus, C. men doet nu veel meer aan trainingen en onderwijs onder het normale kerkvolk, zodat
men geestelijk volwassen en gevormd wordt. Men zoekt nu ook naar manieren om de Christelijke
boodschap tot de mensen in hun context te laten spreken. Er was de kerkmensen ook altijd geleerd
om niet met politiek bezig te zijn, maar ook hierin is men bezig met verandering, de kerk moet oog
hebben voor de complete situatie van de mens, ook die van de politiek als de politiek de mens
negatief raakt.
Op deze manier wil de kerk ambassadeur voor Christus zijn.
3 Ingaan op noden van mensen door dienende liefde
I. Wereldwijd is de laatste 40 jaar aandacht gekomen voor armoede wereldwijd, dit hoofdstuk gaat er
theologisch op in, en uiteindelijk dus ook praktisch. In de Bijbel legt Jezus het liefhebben van God en
het liefhebben van de naaste bij elkaar, deze twee belangrijkste geboden horen bij elkaar. God
liefhebben betekent je afkeren van afgoden, het valt samen met het liefhebben van je naaste en het
is liefhebben over alle etnische en alle andere grenzen heen. In de Christelijke wereld is vaak veel
aandacht geweest voor armoede, wat er goed is, maar armoede wordt ook in stand gehouden door
regeringen en onrechtmatige constructies in de maatschappij, de Bijbel is realistisch en optimistisch
over het oplossen van armoede, volgens de Bijbel zal armoede er altijd zijn, maar moet het ook
zoveel mogelijk opgelost worden, hierdoor zouden de armen maar een fractie van de totale
bevolking in een land moeten zijn. Jezus heeft zorg om armen een heilige taak gemaakt wanneer hij
zei dat iedereen wie een hongerige voedt Hem voedt.
II.De schrijver werkt in een context waar inheemse mensen in Nieuw-Zeeland zijn onderdrukt
waardoor hun levens en cultuur zijn verwoest en waardoor ze in enorme armoede en met allerlei
verslavingen en misbruik te maken hebben. Bij de inheemsen moesten ze een nieuwe theologie leren
begrijpen, die gebaseerd was op de inheemsen, waarbij God zich op andere manieren liet zien dan ze
gewend waren. Vier verhalen maken hun taak duidelijk. A. Ze mogen regelmatig Christus zien in de
wonden van verwaarloosde, arme en criminele mensen. B. Wij westerse mensen denken vaak goed
te weten wat mensen nodig hebben, maar dat is niet zo, mensen weten zelf wat ze het meeste nodig
hebben. C. Tegen alle verafschuwing en angst van de toen rijke wijk in, hebben ze een zwaar
(ex)criminele man in huis genomen, die inmiddels na alle genezing hetzelfde werk doet als hen en
een eigen gezin heeft, het is het resultaat van een open deur, koelkast en gezin. D. Het verhaal van
de ex-crimineel inspireerde en bekeerde de leider van een lokale groep van de meest gruwelijke
bende, doordat ze de bekeerde motiveerden om in zijn omgeving te blijven, werd de hele bende naar
Jezus gekeerd en zijn ze zich gaan richten op hoe ze hun wonden konden gaan helen, zo zijn ze
inspiratie voor heel Nieuw-Zeeland geworden, met name voor criminelen.
4. Onrechtvaardige structuren in de maatschappij transformeren
I. De vijf punten van missie hangen samen, waarin dienende liefde een mooie brug vormt tussen
evangelisatie + geloofsonderwijs en onrechtvaardige structuren transformeren + de integriteit van de
natuur en aarde beschermen en deze natuur en aarde vernieuwen. De schrijver heeft lang getwijfeld
over wat missie precies allemaal inhoudt, in elk geval is missie nu ook iets van de zuidkant van de
aardbol, niet alleen van de noordkant, al vindt men het in het zuiden nog erg moeilijk om God te
verbinden aan recht en aan eerlijk handelen, daar ligt dus een probleem. Als je de uitzending van de
twaalf in twee evangeliën leest dan zegt Jezus in totaal vier dingen: wees bij mij en leef, verkondig,
doe door te genezen, en breng bevrijding. Dit laat zien dat bevrijding ingebed is in wat missie is, in
wat Jezus wil, bevrijding is een teken voor het koninkrijk van God, voor het feit dat Christus koning is.
Het idee is dat het transformeren van onrechtvaardige structuren in de maatschappij gelijk staat aan
het omzien naar de achtergestelde en naar de arme, naar de leidende, het betekent bevrijding
brengen aan hen, zoals God Israël bevrijdde uit het onrechtvaardige en onderdrukkende Egypte. God
houdt van rechtvaardigheid dat herstel brengt in levens van mensen, rechtvaardigheid is dus iets
relationeels, en de kerk moet getuige zijn van die rechtvaardigheid. De evangelische kerk in Brazilië
trekt wel veel nieuwe leden, maar verkondigt een welvaarts-evangelie, waarmee ze de
onrechtvaardige structuren meer in stand houdt dan ze weg haalt.
II. De schrijfster werkt in Zuid-Afrika in een geschiedenis van apartheid met armen. Ze merkt dat ze
zichzelf moet identificeren met de mensen met wie ze werkt, en dicht met hen moet samenwerken.
In de tijd dat HIV aids zijn intrede deed, was het voor haar als kerkleider erg moeilijk om het zwijgen
rond aids te doorbreken, verder was het zo dat de kerken meestal erg veroordelend waren rond aids,
terwijl slachtoffers de kerk juist nodig hadden. Volgens David Korten moeten er vier stappen
gebeuren voordat er sociale transformatie is, A reageren op de crisis/behoefte B het opzetten van
ontwikkelingsprojecten om in het probleem/nood te voorzien C het veranderen van beleid en
procedures rond het probleem/nood D mobiliseren van bewegingen en regering tot sociale
verandering te komen. De schrijfster heeft zo een training ontwikkeld die op deze punten ingaan,
waarin de kerk aids slachtoffers verwelkomt, ze opvangt, de kerk niet meer veroordelend laat
spreken over deze slachtoffers en man/vrouw relaties laat herzien om uitbreiding te voorkomen.
Terwijl de kerk een duidelijk rol heeft gespeeld in de afschaffing van de apartheid is de kerk in ZuidAfrika veel verlegener in het opkomen voor slachtoffers van aids, de kerk zit in een morele impasse,
iets wat veranderd moet worden omdat er politiek opgekomen moet worden voor slachtoffers en
verandering van hun situaties en de veroorzakende elementen van hun situaties.
5. De integriteit van de natuur en aarde beschermen en het bewaren van het leven op aarde.
I. De taak om voor de aarde te zorgen stamt uit Genesis 1, en is opnieuw bezegeld door het sterven
van Christus aan het kruis. De menselijke economie moet in harmony meedraaien met de economie
van de natuur, waar de menselijke economie de andere kant op draait, daar vindt afbreuk plaats.
Veel problemen in de natuur, zoals vervuiling, zijn gemakkelijk te herkennen, andere minder
gemakkelijk zoals het leegvissen van de oceanen en opwarming van de aarde. In genesis 1 wordt
expliciet genoemd dat de mens de aarde moet onderhouden, wat niet expliciet wordt genoemd is
dat de aarde de mens al onderhoudt, het is dus een zorgen voor elkaar twee kanten op. Bijbelse
principes van rentmeesterschap zijn: A het teruggeven idee, de aarde geeft ons veel, door te dienen
geven we veel terug. B we moeten de schepping bewaren en bewaken zoals God ons bewaakt en
bewaart (Gen 2:15). C In Genesis staat dat we vruchtbaar moeten zijn, en de aarde is dat óók, dat
moet niet kapot gemaakt worden (Eze 34:18, Deu 20:19v). D Het land in Israël moest ook regelmatig
een sabbatsjaar krijgen, dat leert ons ook om niet de natuur te willen leegzuigen. De natuur dienen
betekent Gods schepping dienen, het is een dienen in navolging van Christus, die zelf de aarde heeft
geschapen en zelf vlees is geworden om tot ons te komen, in navolging van Hem dienen we in Zijn
schepping. Er moet gezorgd worden voor de schepping op lokaal en globaal niveau om de schepping
te herstellen, en de houding van de mens richting schepping te veranderen. In Christus is de
schepping en de mensheid met God verzoend, Christus bevrijdde daarmee ook de mensheid en de
schepping, hiermee maakt hij het werk van de eerste Adam ongedaan. De eerste Adam verwoestte
alles, de tweede Adam herstelt alles en is niet gevallen voor de verleiding van Satan. In het
avondmaal mag ook verzoening worden ervaren met schepping, door de bakker en het brood (Jezus’
lichaam) wat voor ons is gebroken, het bevestigt ons dienaarschap voor de schepping.
II. In India ging men in een bepaalde buurt ook bezig met het herstellen van de verwoeste natuur in
inheemse gebieden, hierdoor kreeg men in die buurt oog voor het Christendom en werd de kerk
serieus genomen etc . De eerste vier punten van zending moeten opnieuw bekeken worden, in het
licht van het zorgen voor de schepping. Verkondiging: moet bewijzen dat Christenen ook antwoorden
hebben op vragen over ecologie. Discipelschap: moet naast de relatie met God en de naaste ook
wijzen naar de relatie met de natuur. Dienende liefde: wordt van binnenuit uitgehold als ze niet de
oorzaken van armoede ziet. Onrechtvaardige structuren veranderen: je kunt arme mensen wel
toegang verlenen tot rijkdom, maar die rijkdom is gebaseerd op uitholling van de aarde, de
leefstandaarden moeten naar een leven waarbij iedereen net zo veel kan krijgen.
Zendingsgeschiedenis ziet Ate weinig de breedte van missionair werk, wat vaak ook werk met de
schepping was. B het ziet te weinig dat missie vaak met behulp van inheemse mensen geholpen
heeft de natuur te beschermen. C het ziet te weinig dat missie voor de verlichting positief was over
samenwerken met natuur, het zag de natuur als de grootste getuige van God. D het sluit natuur vaak
buiten van Gods missie, terwijl Jezus zegt dat er verkondigd moet worden aan heel de schepping.
Voorbeelden van missie en schepping: A in Idaho begon de dominee te preken over het thema,
waardoor de kerk zich massaal aansloot en begon samen te werken met groene projecten, en zo ook
in contact kwam en geprezen werd door de seculiere wereld. B in Dronfield bleef het niet alleen bij
meer contact met de buurt en organisaties, maar hadden kerken een compleet riviergebied
geadopteerd om schoon te maken en te houden, waardoor mens en natuur beter in harmonie met
elkaar kunnen leven. C de oprichting van de eerste ‘’A Rocha’’ centrum, dat een soort spiritueel
centrum is dat omziet naar natuur, het probeert in feite God, de mens en de natuur bij elkaar te
brengen in het verzoenend werk wat Christus al heeft gedaan. De inmiddels meerdere centra vormen
bruggen tussen allerlei organisaties, het geloof, en mensen van alle religies.
Nog drie voorbeelden van ‘’rocha’’ centra: A. een centrum in Kenia probeerde aan alle vijf punten
van missie te voldoen, zo beschermt ze nu een bepaald ecosysteem, waardoor daar toeristen op
afkomen die geld in het laatje brengen voor inheemsen, dat, in samenwerking een fonds dat
gefinancierd wordt door hotels brengt geld naar armen voor hun beroepsopleiding. B. In India, waar
de bevolking en economie snel groeit, onderzoek een ‘’rocha’’ hoe olifanten en mens het beste
harmonieus kunnen samenwerken. C. in London heeft de schrijver van het stukje een project opgezet
in een arme buurt waar weinig open ruimte was, in samenwerking met kerken, missie en overheid
heeft hij een stuk verwaarloosd grond omgetoverd tot park waar natuur wordt onderhouden, dit gaf
hoop in de hele wijk en contact en bekeringsverhalen, terwijl men niet had gedacht dat de wijk kon
veranderen.
Deze verhalen laten zien dat zorg om schepping niet een bonus is op missie, maar onderdeel is van
het volle leven zoals God die bedoeld heeft, en dat het een sterke getuigenis vormt samen met de
andere vier punten van missie.