Afsprakenlijst Platform kwaliteit van 6 april 2017 - ActiZ ActiZ platform kwaliteit Werkafspraken n.a.v. 1e bijeenkomst op 6 april 16.30 tot 19.30 te Utrecht Bijlage 1: Inhoudelijke verdieping van hetgeen is besproken. Met name bedoeld voor bestuurders die niet bij de eerste bijeenkomst aanwezig konden zijn. Separaat toegestuurd: PowerPoint van de bijeenkomst Aanwezigen 1. Marijke Megens (Thebe Midden-Brabant) 2. Ton Borghs (Zorgboog) 3. Jolanda de Jong (Warmande) 4. Trudy Prins (moest eerder weg) 5. Berend van der Ploeg (Attent Zorg en Behandeling) 6. Frank van der Linden (Zorggroep Tangenborgh) 7. Patricia Huijbregts (WoonZorgcentra Haaglanden WZH) 8. Inge Fleischeuer (Vitalis WoonZorg Groep) 9. Anneke Aldenkamp (Patyna)) 10. Ad Smeets (Stichting Zorgcombinatie Marga Klompé) 11. Heidi de Bruijn (Carintreggeland) 12. Annet Tramper (Zorgstroom) 13. Jolanda Drossaert (Verpleeghuis Bergweide) 14. Anneke Asberg (Marente) 15. Aad de Jonge (Inovum) 16. Laurent de Vries (Viattence) 17. Johan Groen (Crabbehoff) 18. Margriet Hommes (Zorggroep Groningen, bestuur ActiZ) 19. Inge Steinbuch (manager ActiZ) 20. Gerdienke Ubels (coördinator kwaliteit r ActiZ) 21. Marie-Josee Smits (extern adviseur ActiZ) Doel van het platform Onderstaand doel van het platform wordt onderschreven: Op een snelle, overstijgende en representatieve wijze de mening, visie en (praktijk)kennis en ervaringen van leden benutten, door: hen te betrekken bij discussies en afwegingen t.b.v. beleidsontwikkeling en activiteitenplanning in een complex inhoudelijk en strategisch dossier, namelijk het kwaliteitskader. Zicht krijgen/ houden op knelpunten en vragen die in de praktijk aan de orde zijn m.b.t. de ‘opdrachten’ uit het kwaliteitskader volgen en voeden. Hoe het platform te werk wil gaan Er zijn veel onderwerpen aangeraakt tijdens de 1e bijeenkomst, zowel met betrekking tot de vereisten uit het Kwaliteitskader als de ontwikkelopdrachten. Zo hebben de deelnemers van het Platform een goed beeld waar iedereen mee bezig is of zich zorgen over maakt. Het platform wil vanaf nu graag meer de diepte ingaan en als een soort ‘schaduwkabinet’ meedenken met de ontwikkelopdrachten uit het kwaliteitskader en andere daaraan gerelateerde ontwikkelingen. 1 Afsprakenlijst Platform kwaliteit van 6 april 2017 - ActiZ Het hoofddoel van het Platform is: Beïnvloeden door ‘praktijk’ in te brengen bij de ontwikkelopdrachten (en andere relevante trajecten), vanuit een positieve grondhouding: vooral kijken naar wat WEL kan en niet wat kan NIET). Concrete werkafspraken Via de leden van het Platform wordt informatie en input opgehaald en via ledennet horen zij terug wat het resultaat ervan is (continue verantwoording en uitleg aan alle platformleden is niet nodig). Er hoeven geen complete verslagen gemaakt en goedgekeurd te worden van Platformoverleg(gen). Er zal een digitale netwerkomgeving op de ledensite ingericht worden, zodat stukken snel gedeeld kunnen worden om input en informatie op te halen. Mailattendering is hierbij mogelijk. In kleine groepen meedenken met onderwerpen (zie hierna) om meer de diepte in te kunnen gaan. ActiZ benut naast het Platform ook andere (individuele) organisaties om relevante informatie op te halen. Voor de zomer wil het Platform als geheel in ieder geval nog 1x bij elkaar komen. Meedenken met (ontwikkel)opdrachten Aanwezige bestuurders hebben aangegeven over welk onderwerp zij willen meedenken en geconsulteerd kunnen worden. Bestuurders die niet aanwezig waren krijgen ook nog de gelegenheid dat te doen. In de bijlage staat van elk onderwerp kort weergegeven, wat daar al over is gezegd in de 1e bijeenkomst. Hoe ga je aan de slag met het Kwaliteitskader (in het bijzonder de vorming van lerende netwerken)? o Anneke Aldenkamp Ontwikkelopdracht over veiligheidsindicatoren (hoofdstuk 1 van het Kwaliteitskader) o Heidi de Bruijn o Frank van er Linden o Yolanda de Jong o Inge Fleischeurer Ontwikkelopdracht over een methode om lerend vermogen van een organisatie zichtbaar te maken (hoofdstuk 4 van het Kwaliteitskader) o Anneke Asberg o Berend van der Ploeg o Annet Tramper Ontwikkelopdracht over een Leidraad voor personeelssamenstelling (hoofdstuk 6 van het kwaliteitskader) o Ad Smeets o Aad de Jonge o Heidi de Brijn o Inge Fleischeurer Ontwikkelopdracht over instrumenten om cliënt ervaringen/ - oordelen in beeld te krijgen (hoofdstuk 8 van het Kwaliteitskader) o Patricia Huijbregts o Johan Groen (organisatie is pilot in W&T) o Annet Tramper (organisatie is pilot in W&T) 2 Afsprakenlijst Platform kwaliteit van 6 april 2017 - ActiZ Overige strategische elementen met betrekking tot het kwaliteitskader: o Is het concept van kleinschaligheid nog houdbaar gezien de arbeidsmarktproblematiek en de toegenomen zorgzwaarte in verpleeghuiszorg? o Waarom wordt de sector als fout geframed? Europees staan we aan de top. o Hoe kunnen we de IGZ beïnvloeden om het Kwaliteitskader niet als afvinklijstje te benutten maar toezicht te houden vanuit ‘de bedoeling’? o Financiële middelen en doorrekening Nza. Bestuurders herkennen zich niet in de geluiden over hoge overhead en vastgoedlasten. Met betrekking tot deze strategische onderwerpen zijn nog geen afspraken gemaakt in het Platform, wie waarover wil meedenken en geconsulteerd kan worden. Graag vragen wij met name degene die niet aanwezig waren om aan te geven of er eventueel nog strategische onderwerpen moeten worden toegevoegd. Reacties naar aanleiding van dit verslag graag mailen aan Marie Josée Smits: [email protected] 3 Afsprakenlijst Platform kwaliteit van 6 april 2017 - ActiZ Bijlage 1: Inhoudelijke informatie uit het 1e Platformoverleg Bestuurders adviseren elkaar/ andere bestuurders als volgt met het Kwaliteitskader om te gaan 1. ‘Doe er je eigen ding mee’, stel in je organisatie vast waar je energie in gaat steken, ook afgestemd op de fase waarin je organisatie verkeert. 2. Ga uit van je eigen kracht en wat je al doet, heb lef, ga aan de slag, wees (ook als platform lid) ambassadeur van deze houding. 3. Versta de kunst om het Kwaliteitskader te doorgronden en dit aan te laten sluiten bij de dynamiek en jargon van de organisatie (en niet andersom.) 4. Stel leren en verbeteren echt centraal en richt je niet op het afvinken van de normen die erin staan (ook al zijn het er meer dan je zou willen). 5. Gebruik het kader niet als afvinklijstje: zorgorganisaties zelf niet en ook stakeholders niet. Ook de IGZ / inspecteurs en Zorgkantoren moeten de omslag maken. Spreek elkaar daarop aan. 6. Organiseer de dialoog tussen bestuurder en professionals (maar dat hoeft niet geborgd in een zorginhoudelijke bestuurder. ActiZ maakt via de BOZ hier ook bezwaar tegen / is dit juridisch houdbaar?) 7. Leer van elkaar, tussen organisaties en inspireer elkaar (maar niet perse door eigen medewerkers in een andere organisatie aan het werk laten gaan; of niet perse door het kwaliteitsverslag met elkaar lezen; of door altijd van dezelfde drie organisaties uit te gaan). Laat in de kwaliteitsverslag zien hoe je van elkaar leert en elkaar inspireert. Wat in het Platformoverleg is gezegd over de (ontwikkel)opdrachten Hoe ga je aan de slag met het KK (in het bijzonder de vorming van lerende netwerken)? Is het niet zinvoller om op maat te participeren in een of meerdere lerende netwerken die voor jou zinvol zijn? Waarom één netwerk en een vaste club van drie organisaties? Organisaties zijn vaak al lid van meerdere netwerken waarin van elkaar wordt geleerd. Je zou ook aan doelgroep specifieke netwerken kunnen denken. Uitwisseling van medewerkers hoeft niet door ze mee te laten werken (ongewenste onrust voor cliënten immers); dat kan ook door over en weer scholingsdagen te organiseren. Je zou ook het kwaliteitsverslag kleiner kunnen maken, opknippen, en in verschillende netwerken andere onderdelen bespreken. Je moet ook ruimte neme / creëren om zelf invulling te geven aan het idee van lerende netwerken (en uitwisselen van medewerkers, jaarverslag etc.). Een van de bestuurders heeft positieve ervaring uit het openbaar bestuur met Leerkringen, waarvan de deelnemers elkaar ondersteunden en Best practices werden uitgewisseld. ActiZ kan wellicht een rol spelen bij het vormen van lerende netwerken. Welke dan? Ontwikkelopdracht over veiligheidsindicatoren (hoofdstuk 1 van het Kwaliteitskader) Wat vinden wij relevante indicatoren? Dat zijn indicatoren die leren en verbeteren stimuleren. Hou in het oog dat indicatoren voor verantwoording een negatieve invloed op verbeteren kunnen hebben. Je stuurt gedrag met indicatoren (afrekenen op basis van aantal meldingen doet aantal meldingen afnemen en stimuleert niet leren en verbeteren). Denk ook aan indicatoren die gaan over instrumentarium i.p.v over de inhoud. DAT je iets doet en niet wat het oplevert. Kwaliteit is niet altijd zichtbaar in het resultaat, maar ook in de weg die is afgelegd (hebben we de juiste overwegingen gemaakt als het gaat om het omgaan met onbegrepen gedrag?). 4 Afsprakenlijst Platform kwaliteit van 6 april 2017 - ActiZ Ga voor indicatoren die ECD-proof zijn. En vraag het zorginstituut om met ECD leveranciers in gesprek te gaan over het aanpassen van ECD’s voor het aanleveren van informatie over indicatoren. Feedback geven op de huidige lijst indicatoren van de IGZ. Ook gezien alle ontwikkelingen t.a.v. complexiteit van zorg (veel verpleeghuiszorg is palliatieve zorg). Ontwikkelopdracht over een methode om lerend vermogen van de organisatie zichtbaar te maken (hoofdstuk 4 van het Kwaliteitskader) Moet je die opdracht niet teruggeven? In het kwaliteitsverslag kun je zien hoe de organisatie werkt aanleren en verbeteren, waarom dan een aparte methode daarvoor ontwikkelen (die dan vervolgens weer als verplichte leidraad kan gaan werken)? Nee, de opdracht niet teruggeven, maar ombuigen: kijk eens hoe de sector leert en verbetert! Ga naar zorgorganisaties toe en vraag hoe ze aan leren en verbeteren werken en vraag je vervolgens af: wat kun je daar uithalen om verbeteren zichtbaar te maken? Maar wel zorgen dat het vervolgens geen nieuw vinklijstje wordt. Ontwikkelopdracht over een Leidraad voor personeelssamenstelling (hoofdstuk 6 van het kwaliteitskader) Arbeidsmarkt problematiek is groot. Maar los daarvan moeten we ook goed kijken: wat voor soort personeel zetten we in? Moet het allemaal niveau 3, 4 en HBO zijn? De compartimentering (alleen die taak mag door dat niveau verricht worden) nekt in de thuiszorg, maar ook steeds meer intramuraal. Compartimentering leidt haast vanzelf tot de inzet van hoger opgeleid niveau, terwijl we het met alleen niveau 4 en HBO niveau zeker niet gaan redden in de toekomst. Er zijn meer medewerkers nodig en er moet goed gekeken worden naar de samenstelling van teams (niveau 1 t/m HBO niveau) dat is afgestemd op complexe (vaak palliatieve) zorgsituaties. Ga ook in gesprek met onderwijs: we hebben andere medewerkers nodig! Dat is ook onderdeel van het Zorgpact (cao partijen / ActiZ). Heb aandacht voor het gevaar van medicalisering. Als je professionals (HBO verpleegkundigen, artsen) aan zet hebt, dan staat niet zonder meer welzijn centraal terwijl dat wel de intentie van het KK is. Ontwikkelopdracht: instrumenten om cliënt ervaringen / - oordelen in beeld te krijgen (hoofdstuk 8 van het Kwaliteitskader) Benut de ervaringen uit de pilots van Waardigheid en Trots. Benut ervaringen uit de gehandicaptenzorg. Overige strategische elementen met betrekking tot het kwaliteitskader Is het concept van kleinschaligheid nog houdbaar gezien de arbeidsmarktproblematiek, de toegenomen zorgzwaarte en doelgroep in verpleeghuiszorg? Je ziet nu al dat veel mensen (maar zeker niet alle / bijzondere doelgroepen) palliatieve zorg nodig hebben (nog maar 7 maanden leven na opname). Wat is de betekenis van medisch handelen daarbij? Waarom wordt de sector als fout geframed? Europees staan we aan de top. VWS is met een aantal bestuurders naar Noorwegen geweest. Daar is het hemelschreiend. Zij lopen 15 jaar achter op ons. Zij kijken naar Nederland als gidsland. Ook andere Europese landen komen hier kijken, hoe wij het doen. En toch is er hier een heel ander beeld van de kwaliteit van de ouderenzorg. 5 Afsprakenlijst Platform kwaliteit van 6 april 2017 - ActiZ Hoe kunnen we de IGZ beïnvloeden om het KK niet als afvinklijstje te benutten maar toezicht te houden vanuit ‘de bedoeling’? Kunnen we de IGZ niet werk uit handen nemen door het zelf te doen/ zelf te laten zien? Bv door onderlinge audits, werk maken van horizontaal toezicht (horizontale audits, peerreviews)? Hoe meer je zelf organiseert hoe meer je in de lead bent (hier is ook een link met een ontwikkelopdracht over multidisciplinaire kwaliteitsvisitatie). Financiële middelen en doorrekening door Nza. Bestuurders herkennen zich niet in de geluiden over hoge overhead en vastgoedlasten. Is het rapport wel gevalideerd en zijn hoge overhead en vastgoedverhaal wel onderbouwd met argumenten/ onderzoek? Overhead is gemiddeld 13%. Dat is laag. We hebben een goede NPS score als sector. Waar hebben ze het dan over? Er is nu gekozen om de achterblijvers extra geld te geven. Is dat een goede manier om de vlucht naar voren te maken? Een van de bestuurders noemt dat hij voor ‘systeem hygiëne’ is: eenvoud, geld gewoon in tarieven stoppen en niet in wel of niet goed functionerende organisaties. 6