scheikunde_hoorcollege_II

Scheikunde
Marc Bremer
[email protected]
Hoeveel stoffen ?
10
100
1000
10000
1000000
en nog veel
meer …
Hoeveel bouwstenen ?
We hakken een stof in stukjes …
Kleiner en kleiner en kleiner en ….
Wat houden we over ?????
Atomen
Atomen:
zijn de kleinste bouwstenen
van alle stoffen die we kennen
Er zijn 110 verschillende atomen
Structuur atoom
elektronen
kern
Bouw atoom
Atoom bestaat uit
massa
lading
Protonen
1
+1
Neutronen
1
0
Elektronen
0
-1
Functies protonen
Protonen bepalen om welk atoom het gaat
•
•
•
•
De stof met 1 proton is waterstof
De stof met 8 protonen is zuurstof
De stof met 10 protonen is neon
De stof met 79 protonen is goud
Functies neutronen en elektronen
• Neutronen houden de protonen bij elkaar
• Elektronen bepalen wat verschillende
atomen met elkaar wel of niet doen
Periodiek Systeem
der Elementen
• Alle stoffen zijn gerangschikt in het
periodiek systeem der elementen
• Stoffen hebben behalve een nummer ook
een naam gekregen
Detail
35.45
Cl
17
Chloor
2,8,7
Hier vind je ALLE gegevens van een atoom
Betekenis detail
35.45
Cl
17
Chloor
atoomnummer=
aantal protonen=
aantal elektronen
atoommassa=
aantal
protonen +
aantal
neutronen
Elementen
Element = een stof die bestaat uit 1 soort atomen
Niet-metalen
Metalen
Edelgassen
waterstof
H
magnesium
Mg
Helium
He
koolstof
C
ijzer
Fe
Neon
Ne
stikstof
N
kalium
K
zuurstof
O
zilver
Ag
chloor
Cl
goud
Au
jood
zwavel
…
mangaan
…
platina
fosfor
chroom
broom
koper
lood
nikkel
tin
zink
Elementen
De meeste elementen bestaan uit losse atomen
(Ca, Mg, P, S etc.etc.)
MAAR:
Claire Fietst Naar Haar Oma In Breda
De vetgedrukte elementen komen nooit als losse
atomen voor, maar altijd minstens in tweetallen,
die stevig aan elkaar vastzitten. Dus: Cl2, F2, N2,
H2, O2, I2, Br2
Verbindingen en moleculen
Verbinding = een stof die bestaat uit
meerdere soorten atomen
Molecuul =
een stof die bestaat uit
meerdere soorten nietmetaal atomen
Vorming van moleculen
Binnen een molecuul zitten atomen aan elkaar
vast door de elektronen:
1 elektron van het ene atoom
zit vast aan
1 elektron van het andere atoom
Deze 2 elektronen aan elkaar vast noemen we een
gemeenschappelijk elektronenpaar
Aangegeven met een streepje
Covalente binding
Covalente binding
Covalente binding
Aantal bindingen
•
•
•
•
•
waterstof (H) met 1 elektronenpaar vast aan andere atomen
koolstof (C) met 4 elektronenparen vast aan andere atomen
stikstof (N) met 3 elektronenparen vast aan andere atomen
zuurstof (O) met 2 elektronenparen vast aan andere atomen
chloor (Cl) met 1 elektronenparen vast aan andere atomen
Molecuulformule
Water
H2 O
Koolstofdioxide
CO2
betekent
betekent
Dit molecuul bevat:
1. 2 H-atomen
2. 1 O-atoom
Dit molecuul bevat:
1. 1 C-atoom
2. 2 O-atomen
Structuurformule
Water
H2 O
Koolstofdioxide
CO2
Hoe ziet zit
molecuul eruit ?
O
H
Hoe ziet zit
molecuul eruit ?
O
H
C
O
Molecuulformule
C6 H12 O6
betekent
Dit molecuul bevat:
1. 6 C-atomen
2. 12 H-atomen
3. 6 O-atomen
Structuurformule
C6 H12 O6
Hoe ziet zit molecuul eruit ?
Nou, bijvoorbeeld zo:
Isomeren
Met dezelfde doos Legostenen kun je heel
veel verschillende huizen bouwen.
Dus met dezelfde atomen kun je soms heel
veel verschillende moleculen bouwen.
Isomeren = moleculen die een verschillende
structuur hebben, maar wel uit dezelfde
atomen bestaan.
Voorbeeld isomeren
C5H10