HOOFDSTUK 5 ATOOMBOUW Lesmateriaal: • Basischemie voor het mlo (A.G.A. van der Meer) Hoofdstuk 5 – Atoombouw Samenvatting: • Een atoom bestaat uit elementaire deeltjes: protonen, neutronen en elektronen. • Elk atoom heeft een kleine kern met een positieve lading. De positieve lading komt door protonen, elk proton heeft één elementaire positieve lading: +1. • De kern heeft ook neutronen, neutronen hebben geen lading. • Rond de kern – op afstand – is er de elektronenwolk, elk elektron heeft één elementaire negatieve lading: -1. • In een neutraal atoom is het aantal protonen in de kern gelijk aan het aantal elektronen er omheen. • De grootte van het atoom wordt bepaald door de elektronenwolk. • Een schil (elektronenwolk) bevat maximaal 2·n2 elektronen (Pauli-principe). • In het periodiek systeem zijn de atoomsoorten op volgorde gezet, In een periode (een rij van links naar rechts) komt er steeds een proton en een elektron bij. • In een groep (een kolom van boven naar beneden) heeft elk atoom hetzelfde aantal valentie-elektronen. • Hoofdschillen in een atoom zijn onderverdeeld in subschillen. • Subschillen worden aangeduid met de symbolen s, p, d, f; het maximaal aantal elektronen dat er in past bedraagt respectievelijk: 2, 6, 10 en 14. • Een atoom kan energie opnemen, hierbij verplaatsen de elektronen zich naar meer naar buiten gelegen schillen. • Atomen met een gelijk aantal protonen, maar een verschillend aantal neutronen noemen we isotopen. • Als een elektron terugvalt naar een meer naar binnen gelegen schil, verliest het atoom energie in de vorm van elektromagnetische straling, bijvoorbeeld UV of zichtbaar licht Digitale ondersteuning: www.mlochemie.nl (uitgeverij Syntax Media) • Vanaf de startpagina doorklikken op het boek basischemie voor het mlo. • Kies voor 5 Atoombouw. • Toets: maak de test en het kruiswoord www.youtube.com (DWDD University: Robbert Dijkgraaf – Het allerkleinste) • https://www.youtube.com/watch?v=_8ak5Gc4sXU www.aljevragen.nl (doorklikken via Scheikunde naar Uitleg en Begrippen) • Atoombouw en Chemische binding www.voorbeginners.info (doorklikken naar Scheikunde) • Het atoom http://www.encyclo.nl/begrip/atoom • Woordbetekenis Oefenopgaven: Hoeveel protonen, neutronen en elektronen hebben de volgende atomen of ionen? 11 11 3+ 16 2− 36 − 27 3+ 7 16 36 27 7 + 3πΏπ 13π΄π 3πΏπ 13π΄π 5π΅ 8π 17πΆπ 5π΅ 8π 17πΆπ • • • Hoeveel elektronen heeft 49π΅π? Hoeveel zitten er in elke schil? Beantwoord dezelfde vragen voor: 12 6πΆ 35 17πΆπ 24 12ππ 65 30ππ Hoeveel valentie-elektronen hebben de volgende atomen? 31 80 23 35 40 11ππ 15π 17πΆπ 18π΄π 35π΅π Teken de elektronensymbolen van: 1π» 3πΏπ 4π΅π 15π 16π 17πΆπ 18π΄π 32πΊπ 35π΅π In welke groep en periode van het periodiek systeem horen de atomen met de volgende elektronenconfiguraties? • 1s2 2s1 • 1s2 2s2 2p6 3s2 2 2 6 • 1s 2s 2p 3s2 3p3