Lijst stoffen Labo
advertisement
Sgr 25 D. Huisseune 1. INLEIDING Alhoewel we de gevaren niet moeten opschroeven, dienen we als leerkracht wetenschappen wel degelijk rekening te houden met de risico’s die het werken met chemische producten meebrengt. Na het opstellen van de stoffenlijst in labo 11 en na het koppelen van de R- (risk), S- (safety) en A- (afval) zinnen aan die stoffen hebben we eigenlijk besloten om volgend jaar Nederlands te geven. Maar het bloed kruipt waar het niet gaan kan. We zijn nu eenmaal wetenschapper en daar kunnen we niets meer aan veranderen. Wat we wel weten is dat we voortaan heel wat voorzichtiger zullen omgaan met al die leuke poedertjes en blinkende kristalletjes. Het is deze overtuiging die er ons heeft toe aangezet om aan iedere leerkracht wetenschappen een inventaris (Versie 2.0) te geven van alle chemische producten waarover we beschikken. De lijst wordt regelmatig aangepast en je zult dus af en toe een blaadje moeten vervangen. (In dit verband lees je het hoofdstukje “Rien ne va plus”). Maar het biedt ook voordelen. Je wil een proef voorbereiden, je hebt een stof nodig ? In de lijst vind je een antwoord. Maar je wordt ook onmiddellijk geconfronteerd met de gevaren, de manier waarop je moet werken en in het belang van het milieu ook hoe je er na de proef vanaf komt. En om zeker te zijn dat je het lijvige document ooit wel eens doorneemt, teken je bij de directeur voor ontvangst. Weliswaar een “vuiltje” maar het legt heel wat verantwoordelijkheden bij jou, leerkracht wetenschappen! En dat is niet meer dan normaal. In dit hele betoog willen we ook nog het volgende kwijt. Het valt op dat men vaak paniekeriger reageert op stoffen met kwalijke namen als tolueen, koolstofdisulfide, koolstoftetrachloride, kwikverbindingen, broom, .. dan bijvoorbeeld op stoffen die algemeen gebruikt worden, en als veilig worden aanzien, maar dat helemaal niet zijn. Waarschijnlijk ligt dit aan de “gewoonte van het gebruiken”. We weten dat bovenvermelde stoffen met een zekere voorzichtigheid (om het zwak uit te drukken) moeten aangewend worden. Men is meer dan op zijn hoede. Daar tegenover staan een reeks stoffen die “dagdagelijks” gebruikt worden en waarvan we de gevaren niet meer zien en daardoor onderschatten. Kwikoxide is zo’n voorbeeld. Traditioneel wordt het gebruikt om een analysereactie te demonstreren. Wie werkt daar met handschoenen ? En toch niet minder giftig dan alle andere kwikverbindingen! Kwik(II)oxide Bewaren onder bruin glas Zeer giftig in water Achter slot HgO STOFFENINVENTARIS LABO Zeer giftig bij inademing, opname door de mond en aanraking met de huid Gevaar voor cumulatieve effecten Verwijderd houden van eet- en drinkwaren (ook van dierenvoeding) Na aanraking met de huid onmiddellijk wassen met veel water In geval van ongeval of als men zich onwel voelt onmiddellijk een arts raadplegen (indien mogelijk het betreffende etiket tonen) 0,1 % Xn 0,5 % A6 – A12 – A16 1 Sgr 25 D. Huisseune Een erger voorbeeld is kobaltchloride. Sinds mensenheugenis wordt het gebruikt om water aan te tonen (vooral in de biologie). Praktisch zijn dan natuurlijk de kobaltchloride-papiertjes die we zelf maken (niet gestabiliseerd zijn, maar goedkoop) en die zelfs aan leerlingen gegeven worden voor het uitvoeren van leerlingenproeven. Als je onderstaand tabelletje leest dan moet dit toch tot enig nadenken leiden! Kobaltchloride CoCl2 Huidadsoberend Giftig in water Kan kanker veroorzaken bij inademing Giftig bij opname door de mond Kan overgevoeligheid veroorzaken bij contact met de huid Blootstelling vermijden - voor gebruik speciale aanwijzingen raadplegen Aanraking met de huid vermijden Draag geschikte handschoenen Als men zich onwel voelt een arts raadplegen (indien mogelijk het betreffende etiket tonen) A11 – A12 Voor de gezondheid : let op jezelf maar nog veel meer op de leerlingen tijdens de practica. 2. HOE WERKT HET DOCUMENT ? In principe gaat het om een inventaris van de chemische stoffen in het laboratorium 11. Daarnaast hebben we, indien we dit konden terugvinden, de R-zinnen (rood), de S-zinnen (groen) en de A-zinnen (blauw) bij de betrokken stoffen geplaatst. Soms worden speciale opmerkingen in verband met de stof eveneens in het blauw vermeld. Koper(II)chloride Bewaren onder bruin glas / Schroefdop Giftig in water CuCl2 Irriterend voor ogen, ademhalingswegen en huid Draag geschikte handschoenen Bij ongeval of indien men zich onwel voelt onmiddellijk een arts raadplegen (etiket tonen) 3% Xn 25 % A11 Stoffen waarvoor we tot op heden geen info hebben gevonden staan als volgt vermeld : Koper(I)bromide CuBr2 Het rode bolletje wijst op het feit dat er eventueel R-zinnen , S-zinnen of A-zinnen moeten worden toegevoegd. Stoffen waarvan we zeker zijn dat er geen R-zinnen, S-zinnen of A-zinnen nodig zijn worden vermeld zonder rood bolletje. Een zelfde vermelding als voor calciumcarbonaat zal je bijvoorbeeld vinden bij glucose, natriumchloride, … Calciumcarbonaat Hygroscopisch CaCO3 Achteraan de bundel vind je de R, S, A-zinnen in bijlage. Het is belangrijk dat de leerlingen tijdens de practica deze zinnen opzoeken en lezen telkens ze een product gebruiken. STOFFENINVENTARIS LABO 2 Sgr 25 D. Huisseune 3. HET LAB Er werden nogal wat inspanningen geleverd om het labo te reorganiseren en van een klein doolhofje een min of meer logisch systeem te maken. Dat dit van iedereen een aanpassing vraagt is normaal. Maar het went beter dan een vent. Alle stoffen staan alfabetisch gerangschikt. Te beginnen bij aluminium (en verbindingen), ammonium (en verbindingen), … Op hun beurt zijn dan weer de aluminium-, ammoniumverbindingen, … alfabetisch gerangschikt. Enkel voor verbindingen waarvan we maar enkele producten in bezit hebben, staan de producten samen in de laatste kast na de Z(wavel). Het gaat hier over antimoon, cadmium, strontium, … Maar ook die producten staan alfabetisch. Plaatsgebrek is hier het leidmotief geweest. Gemakkelijk terug te vinden en inderdaad ook gemakkelijk terug te plaatsen. Alleen vragen we daar een beetje zelfdiscipline. Plaats het gebruikte product netjes in de rij waar het hoort. Je zwiert dus kaliumnitraat niet zomaar in de kast met kaliumverbindingen. Je plaatst het netjes bij zijn vriendjes, in het rijtje waar het hoort, … bij kaliumnitraat. En op een rijtje is op een rijtje, dus niet schots en scheef. Denk eraan : een labo die netjes uitgebouwd is, is ook gemakkelijk in orde te houden. Als je al start van een chaotisch boeltje dan is er geen houden meer aan. Laat ons daar niet weer in verzeilen. Als iedereen zich aan bovenstaande “afspraken” houdt, wordt het gemakkelijk. Anders hebben we binnen de kortste tijd opnieuw een doolhof van producten waar een kat haar jongen niet in vindt. 4. RIEN NE VA PLUS Indien nieuwe producten moeten worden aangekocht, stellen we voor dat er enig overleg is met de leerkrachten labo Op die manier kunnen we voor de aankoop de R-, S- en A-zinnen opzoeken en nagaan hoe gewenst het product is in onze verzameling speelgoedjes. Soms is het zo dat met andere producten, die minder problemen stellen, een zelfde resultaat kan worden bekomen. Het moet bovendien vermijden dat we opgezadeld zitten met een aantal producten (bvb. aniline) die niet in schoollabo’s gewenst zijn. Op is op, is ook niet altijd waar. Van een aantal producten hebben we een behoorlijke tot zelfs een immense reserve die nog generaties leerkrachten zal overleven. Dus even checken voor aankoop. Verder is het ook de enige manier om de inventarislijst up to date te houden. Het kan niet de bedoeling zijn dat we elke drie maand alle kasten moeten controleren op zoek naar nieuwe stoffen. Dus, heb je een nieuw product besteld en het is binnen, graag een seintje zodat we het kunnen opnemen in de lijst. STOFFENINVENTARIS LABO 3 Sgr 25 D. Huisseune ALUMINIUM Aluminium (lint) Aluminium (poeder) Al Al Aluminiumcarbide Aluminiumchloride Zwak giftig in water AlCl3 Aluminiumfosfaat AlPO4 Aluminiumoxide Al2O3 Aluminiumsulfaat (16% opl) Ontvlambaar Vormt licht ontvlambaar gas in contact met water Droog houden en in een goed gesloten verpakking bewaren Bij brand geen water gebruiken A6-A9 Vormt zeer licht ontvlambaar gas in contact met water Verpakking droog bewaren Bij brand geen water gebruiken A15 – A16 Veroorzaakt brandwonden Droog houden en in een goed gesloten verpakking bewaren Na aanraking met de huid onmiddellijk wassen met veel water Bij ongeval of indien men zich onwel voelt onmiddellijk een arts raadplegen (etiket tonen) 5% Xi 10% A2 Al2(SO4)3 STOFFENINVENTARIS LABO 4 Sgr 25 D. Huisseune AMMONIUM Ammoniumacetaat Ammoniumcarbonaat Ammoniumdichromaat Ammoniummolybdaat Ammoniumnitraat Bewaren onder glas / Glazen stop NH4Ac (NH4)2CO3 (NH4)2Cr2O7 (NH4)6Mo7O24 NH4NO3 Schadelijk bij opname door de mond. A1 A1 Schadelijk bij inademing, opname door de mond en aanraking met de huid. Stof niet inademen. A8 Bevordert de ontbranding van brandbare stoffen. Ontploffingsgevaar bij menging met brandbare stoffen. Niet te warm opbergen. Verwijderd houden van ontstekingsbronnen - Niet roken. In geval van brand en/of explosie inademen van de rook vermijden. A1 Schadelijk bij aanraking met de huid of bij opname door de mond. Aanraking met de ogen en de huid vermijden. A1 Ammoniumoxalaat (NH4)2C2O4 Ammoniumsulfaat (NH4)2SO4 Ammoniumsulfide (opl) Goed verlucht bewaren onder bruin glas 20 % (NH4)2S STOFFENINVENTARIS LABO Ontvlambaar. Vormt giftige gassen in contact met zuren. Veroorzaakt brandwonden. Damp niet inademen. Bij aanraking met de ogen, onmiddellijk met overvloedig water afspoelen en een specialist raadplegen. In geval van ongeval of als men zich onwel voelt onmiddellijk een arts raadplegen (indien mogelijk het betreffende etiket tonen). Draag geschikte beschermende kleding, handschoenen en een beschermingsmiddel voor de ogen of voor het gezicht. 1 % Xi 5 % A2 5 Sgr 25 D. Huisseune ANTIMOON Antimoon Antimoonsulfide BARIUM Bariumchloride Bariumhydroxide Bariumnitraat Bariumoxide BaCl2 Ba(OH)2 Ba(NO3)2 BaO Schadelijk bij inademing of opname door de mond Na aanraking met de huid onmiddellijk wassen met veel water Xn 25% A1 – A3 Schadelijk bij inademing of opname door de mond Veroorzaakt brandwonden Bij aanraking met de ogen, onmiddellijk met overvloedig water spoelen en een specialist raadplegen Na aanraking met de huid onmiddellijk wassen met veel water A2 – A16 Bevordert de ontbranding van brandbare stoffen Schadelijk bij inademing of opname door de mond Verwijderd houden van ontbrandbare stoffen Na aanraking met de huid onmiddellijk wassen met veel water A1 – A6 Bariumperoxide Bariumsulfaat BaSO4 Bariumsulfide BaS STOFFENINVENTARIS LABO 6 Sgr 25 D. Huisseune BROOM Broom Achter slot Br2 Kan kanker veroorzaken Zeer giftig bij inademing Veroorzaakt ernstige brandwonden Gesloten verpakking op een goed geventileerde plaats bewaren In geval van ongeval of als men zich onwel voelt onmiddellijk een arts raadplegen (indien mogelijk het betreffende etiket tonen) A16 (Met Na2S2O3-opl omzetten in zuurkast - Daarna afvoeren) CADMIUM Cadmiumsulfaat Zeer giftig in water STOFFENINVENTARIS LABO Kan kanker veroorzaken bij inademing Schadelijk bij opname door de mond Blootstelling vermijden - voor gebruik speciale aanwijzingen raadplegen In geval van ongeval of als men zich onwel voelt onmiddellijk een arts raadplegen (indien mogelijk het betreffende etiket tonen) A4 – A8 – A12 – A14 7 Sgr 25 D. Huisseune CALCIUM Calciumbromide CaBr2 Calciumcarbide Calciumcarbonaat Hygroscopisch Vormt licht ontvlambaar gas in contact met water Verpakking droog houden Bij brand geen water gebruiken A15 – A16 Irriterend voor de ogen. Stof niet inademen. Aanraking met huid en ogen vermijden. Xi 20% A1 Irriterend voor de ogen, de ademhalingswegen en de huid Aanraking met de ogen en de huid vermijden CaCO3 Calciumcarbonaat (stukken witte marmer) Calciumchloride CaCl2 Calciumfluoride Hygroscopisch Calciumfosfaat Ca3(PO4)2 Calciumhydroxide Bewaren in kunststof fles Ca(OH)2 Calciumjodide Calciumnitraat Bewaren onder glas / glazen stop Calciumoxide Calciumsulfaat Hygroscopisch Ca(NO3)2 CaO CaSO4 Veroorzaakt brandwonden Bij aanraking met de ogen onmiddellijk met overvloedig water afspoelen en deskundig medisch advies inwinnen. Draag geschikte handschoenen en beschermende kleding Een beschermingsmiddel voor de ogen/voor het gezicht dragen In geval van ongeval of als men zich onwel voelt onmiddellijk een arts raadplegen (indien mogelijk het betreffende etiket tonen) 5% Xi 10% A2 Bevordert de ontbranding van brandbare stoffen. Irriterend voor de ogen. Xi 20% A1 Veroorzaakt brandwonden Bij aanraking met de ogen, onmiddellijk met overvloedig water afspoelen en een specialist raadplegen Draag geschikte beschermende kleding 5% Xi 10% A2 STOFFENINVENTARIS LABO 8 Sgr 25 D. Huisseune CHROOM Chroom(VI)oxide STOFFENINVENTARIS LABO Kan kanker veroorzaken bij inademing Bevordert de ontbranding van brandbare stoffen Giftig bij opname door de mond Veroorzaakt ernstige brandwonden Kan overgevoeligheid veroorzaken bij contact met de huid Blootstelling vermijden - voor gebruik speciale aanwijzingen raadplegen In geval van ongeval of als men zich onwel voelt onmiddellijk een arts raadplegen (indien mogelijk het betreffende etiket tonen) Uitsluitend in de oorspronkelijke verpakking bewaren A12 – A16 9 Sgr 25 D. Huisseune IJZER IJzer (poeder) Fe IJzerammoniumsulfaat (Mohr’s zout) FeSO4(NH4)2 IJzer(II)chloride Zwak giftig in water Bewaren onder bruin glas FeCl2 IJzer(III)chloride Zwak giftig in water Bewaren onder bruin glas IJzer(III)nitraat IJzer(II)oxide Ontvlambaar FeCl3 Fe(NO3)3 Fe2O3 Ijzer(II)sulfaat FeSO4 IJzer(II)sulfide FeS Schadelijk bij opname door de mond Irriterend voor de huid Gevaar voor ernstig oogletsel Bij aanraking met de ogen onmiddellijk overvloedig met water spoelen en deskundig medisch advies inwinnen Een beschermingstoestel voor ogen / gezicht dragen Xi 25% A2 Schadelijk bij opname door de mond Irriterend voor de huid Gevaar voor ernstig oogletsel Bij aanraking met de ogen onmiddellijk overvloedig met water spoelen en deskundig medisch advies inwinnen Een beschermingstoestel voor ogen / gezicht dragen Xi 25% A2 Bevordert de ontbranding van brandbare stoffen Irriterend voor ogen en huid Bij aanraking met de ogen onmiddellijk overvloedig met water spoelen en deskundig medisch advies inwinnen Schadelijk bij opname door de mond Aanraking met ogen en huid vermijden Lucht en lichtgevoelig Xi 25% A1 Vormt giftige gassen in contact met zuren. JOOD Jood STOFFENINVENTARIS LABO I2 Schadelijk bij aanraking met de huid of bij opname door de mond Damp niet inademen Aanraking met de ogen vermijden 10 Sgr 25 D. Huisseune KALIUM Kaliumaluminiumsulfaat K2Al2(SO4)3 Kaliumbromide A1 A1 KBr Hygroscopisch Kaliumcarbonaat K2CO3 Kaliumchloraat KClO3 Bewaren onder glas / Glazen stop Kaliumchloride KCl Hygroscopisch Irriterend voor de ogen, de ademhalingswegen en de huid Kan overgevoeligheid veroorzaken bij aanraking met de huid Stof niet inademen Na aanraking met de huid onmiddellijk wassen met veel water Xn 0,5 % A12 – A16 Irriterend voor de ogen, de ademhalingswegen en de huid Kan overgevoeligheid veroorzaken bij aanraking met de huid Stof niet inademen Na aanraking met de huid onmiddellijk wassen met veel water A12 – A16 (chromaat reduceren tot Cr(III)) A1 A1 Veroorzaakt ernstige brandwonden Bij aanraking met de ogen, onmiddellijk met overvloedig water afspoelen en een specialist raadplegen Draag geschikte handschoenen en een beschermingsmiddel voor de ogen of voor het gezicht In geval van ongeval of als men zich onwel voelt onmiddellijk een arts raadplegen (indien mogelijk het betreffende etiket tonen) 05 % Xi 2 % A2 Kaliumchromaat Bewaren onder bruin glas K2CrO4 Kaliumdichromaat Bewaren onder bruin glas K2Cr2O7 Kaliumhexacyanoferaat(II) K4Fe(CN)6 Kaliumhexacyanoferaat(III) K3Fe(CN)6 Kaliumhydroxide Bewaren in kunststof fles KOH STOFFENINVENTARIS LABO Ontploffingsgevaar bij menging met brandbare stoffen Schadelijk bij inademing of opname door de mond Verwijderd houden van eet- en drinkwaren (ook van dierenvoeding) Verwijderd houden van ontstekingsbronnen Niet roken Verontreinigde kleding onmiddellijk uittrekken Xn 25 % A1 – A6 A1 11 Sgr 25 D. Huisseune Kaliumjodaat Bewaren onder bruin glas Niet voor leerlingproeven Kaliumjodide Bewaren onder bruin glas KIO3 KI Kaliumnitraat Bewaren onder glas / Glazen stop Hygroscopisch KNO3 Kaliumoxalaat K2C2O4 Kaliumperchloraat KClO4 Bewaren onder bruin glas / Glazen stop KMnO4 Kaliumsulfaat K2SO4 Kaliumsulfide K2S Zwak giftig in water KSCN Kaliumwaterstoffosfaat KH2PO4 Bevordert de ontbranding van brandbare stoffen Schadelijk bij opname door de mond Xn 25 % A1 – A6 Kaliumthiocyanaat Bevordert de ontbranding van brandbare stoffen Verwijderd houden van ontstekingsbronnen Niet roken Bij brand en/of explosie de rook niet inademen A1 Kaliumpermanganaat Bevordert de ontbranding van brandbare stoffen Verwijderd houden van ontbrandbare stoffen A1 Schadelijk bij inademing, opname door de mond en aanraking met de huid Vormt zeer giftige gassen in contact met zuren Verwijderd houden van eet- en drinkwaren (ook van dierenvoeding) Xn 25 % A1 Veroorzaakt ernstige brandwonden Irriterend voor de ademhalingswegen Bij aanraking met de ogen onmiddellijk overvloedig met water spoelen en deskundig medisch advies inwinnen Draag geschikte beschermende kledij, handschoenen en een beschermingsmiddel voor ogen/gezicht Bij ongeval of indien men zich onwel voelt onmiddellijk een arts raadplegen (etiket tonen) STOFFENINVENTARIS LABO 12 Sgr 25 D. Huisseune KOBALT Kobaltnitraat Kobaltchloride Giftig in water Co(NO3)2 CoCl2 Schadelijk bij opname door de mond Kan overgevoeligheid veroorzaken bij aanraking met de huid Aanraking met de huid vermijden Draag geschikte handschoenen Kan kanker veroorzaken bij inademing Giftig bij opname door de mond Kan overgevoeligheid veroorzaken bij contact met de huid Blootstelling vermijden - voor gebruik speciale aanwijzingen raadplegen Aanraking met de huid vermijden Draag geschikte handschoenen Als men zich onwel voelt een arts raadplegen (indien mogelijk het betreffende etiket tonen) A11 – A12 KOOLSTOF Restanten verbranden Actieve kool Beenderkool Norit Restanten verbranden STOFFENINVENTARIS LABO 13 Sgr 25 D. Huisseune KOPER Koper (draad) Cu Koper (metaal) Cu Koper (poeder) Cu Koper(I)bromide CuBr2 Koper(II)carbonaat CuCO3 Koper(I)chloride Koper(II)chloride Bewaren onder bruin glas / Schroefdop Giftig in water CuCl CuCl2 CuI2 Kopernitraat Cu(NO3)2 Koper(I)oxide Cu2O Koper(II)oxide CuO Bewaren onder bruin glas / Schroefdop Giftig in water Kopersulfide STOFFENINVENTARIS LABO Koperjodide Kopersulfaat CuSO4 CuS2 Schadelijk bij opname door de mond Stof niet inademen Irriterend voor ogen, ademhalingswegen en huid Draag geschikte handschoenen Bij ongeval of indien men zich onwel voelt onmiddellijk een arts raadplegen (etiket tonen) 3% Xn 25 % A11 Schadelijk bij opname door de mond Irriterend voor ogen en huid Schadelijk bij opname door de mond Irriterend voor ogen, ademhalingswegen en huid Stof niet inademen Xn 25 % A11 Schadelijk bij opname door de mond Irriterend voor ogen, ademhalingswegen en huid Stof niet inademen 14 Sgr 25 D. Huisseune KWIK Kwik Bewaren in kunststoffles Achter slot Hg Kwik(II)chloride Bewaren onder bruin glas Zeer giftig in water Achter slot HgCl2 Kwik(II)oxide Bewaren onder bruin glas Zeer giftig in water Achter slot HgO STOFFENINVENTARIS LABO Giftig bij inademing Gevaar voor cumulatieve effecten In goed gesloten verpakking bewaren Bij ongeval of indien men zich onwel voelt onmiddellijk een arts raadplegen (indien mogelijk dit etiket tonen) Zeer giftig bij opname door de mond Veroorzaakt brandwonden Giftig: gevaar voor ernstige schade aan de gezondheid bij langdurige blootstelling door aanraking met de huid of opname langs de mond Draag geschikte beschermende kledij, handschoenen en een beschermingsmiddel voor ogen en gezicht Bij ongeval of indien men zich onwel voelt onmiddellijk een arts raadplegen (etiket tonen) 0,1 % Xn 0,5 % A6 – A12 – A16 Zeer giftig bij inademing, opname door de mond en aanraking met de huid Gevaar voor cumulatieve effecten Verwijderd houden van eet- en drinkwaren (ook van dierenvoeding) Na aanraking met de huid onmiddellijk wassen met veel water In geval van ongeval of als men zich onwel voelt onmiddellijk een arts raadplegen (indien mogelijk het betreffende etiket tonen) 0,1 % Xn 0,5 % A6 – A12 – A16 15 Sgr 25 D. Huisseune LOOD Lood (folie) Pb Lood(II)acetaat PbAc2 Loodcarbonaat PbCO3 Loodchloride PbCl2 Loodfluoride PbF2 PbI2 Loodnitraat Giftig in water Pb(NO3)2 Loodperoxide (Lood(IV)oxide) PbO2 STOFFENINVENTARIS LABO Kan schade toebrengen aan embryo en foetus Schadelijk bij aanraking met de huid of bij opname door de mond Gevaar voor cumulatieve effecten Blootstelling vermijden - aanwijzingen raadplegen voor gebruik Bij ongeval of indien men zich onwel voelt onmiddellijk een arts raadplegen (etiket tonen) Loodjodide Kan schade toebrengen aan embryo en foetus Schadelijk bij inademing of opname door de mond Gevaar voor cumulatieve effecten Blootstelling vermijden - aanwijzingen raadplegen voor gebruik Draag geschikte handschoenen Bij ongeval of indien men zich onwel voelt onmiddellijk een arts raadplegen (etiket tonen indien mogelijk) Kan de vruchtbaarheid schaden Kan schade toebrengen aan embryo en foetus Gevaar voor cumulatieve effecten Schadelijk: gevaar voor ernstige schade aan de gezondheid bij langdurige blootstelling of bij opname door de mond Blootstelling vermijden - voor gebruik speciale aanwijzingen raadplegen In geval van ongeval of als men zich onwel voelt onmiddellijk een arts raadplegen (indien mogelijk het betreffende etiket tonen) A8 – A14 Kan schade toebrengen aan embryo en foetus Schadelijk bij aanraking met de huid of bij opname door de mond Bevordert de ontbranding van brandbare stoffen Blootstelling vermijden - aanwijzingen raadplegen voor gebruik Bij ongeval of indien men zich onwel voelt onmiddellijk een arts raadplegen (etiket tonen) Kan schade toebrengen aan embryo en foetus Schadelijk bij aanraking met de huid of bij opname door de mond Gevaar voor cumulatieve effecten Blootstelling vermijden - aanwijzingen raadplegen voor gebruik Bij ongeval of indien men zich onwel voelt onmiddellijk een arts raadplegen (etiket tonen) A4 – A8 – A14 Kan schade toebrengen aan embryo en foetus Schadelijk bij aanraking met de huid of bij opname door de mond Gevaar voor cumulatieve effecten Blootstelling vermijden - aanwijzingen raadplegen voor gebruik Bij ongeval of indien men zich onwel voelt onmiddellijk een arts raadplegen (etiket tonen) 16 Sgr 25 D. Huisseune MAGNESIUM Magnesium (lint) Mg Magnesium (poeder) Mg Magnesiumacetaat Mg(Ac)2 Magnesiumcarbonaat Magnesiumchloride MgCO3 Hygroscopisch Licht ontvlambaar Vormt zeer licht ontvlambaar gas in contact met water Droog houden en in een goed gesloten verpakking bewaren In geval van brand nooit water gebruiken A3 Licht ontvlambaar Vormt zeer licht ontvlambaar gas in contact met water Droog houden en in een goed gesloten verpakking bewaren In geval van brand nooit water gebruiken A6 – A9 MgCl2 Magnesiumhydroxide Mg(OH)2 Magnesiumnitraat Mg(NO3)2 Magnesiumperoxide Magnesiumsulfaat MgO2 Bevordert de ontbranding van brandbare stoffen Aanraking met ogen en huid vermijden MgSO4 MANGAAN Mangaanchloride MnCl4 Mangaan(IV)oxide MnO2 Zwak giftig in water Mangaansulfaat Mn(SO4)2 Schadelijk bij inademing en opname door de mond Aanraking met de ogen vermijden A3 Schadelijk: gevaar voor ernstige schade aan de gezondheid bij langdurige blootstelling door inademing of opname langs de mond Stof niet inademen MOLYBDEEN Molybdeenoxide STOFFENINVENTARIS LABO 17 Sgr 25 D. Huisseune NATRIUM Natriumacetaat Hygroscopisch Natriumbromide NaAc NaBr Giftig bij opname door de mond Vormt zeer giftige gassen in contact met zuren Irriterend voor ogen en huid Stof niet inademen Draag geschikte beschermende kledij Bij ongeval of indien men zich onwel voelt onmiddellijk een arts raadplegen (etiket tonen) Irriterend voor ogen, ademhalingswegen en huid Kan overgevoeligheid veroorzaken bij aanraking met de huid Stof niet inademen Na aanraking met de huid onmiddellijk wassen met veel water A12- A16 Kankerverdacht Irriterend voor de ogen, de ademhalingswegen en de huid Kan overgevoeligheid veroorzaken bij contact met de huid Stof niet inademen Na aanraking met de huid onmiddellijk wassen met veel water Xi 0,5 % A12- A16 Kan brand veroorzaken Schadelijk bij opname door de mond Vormt giftige gassen in contact met zuren Droog houden en in een goed gesloten verpakking bewaren Bij aanraking met de ogen, onmiddellijk met overvloedig water afspoelen en een specialist raadplegen Na aanraking met de huid onmiddellijk wassen met veel water In geval van brand nooit water gebruiken Xn 25 % A1 Veroorzaakt brandwonden Bij aanraking met de ogen, onmiddellijk met overvloedig water afspoelen en een specialist raadplegen Verontreinigde kleding onmiddellijk uittrekken Na aanraking met de huid onmiddellijk wassen met veel water Draag geschikte beschermende kleding, handschoenen en een beschermingsmiddel voor de ogen of voor het gezicht A1 Natriumchloride Hygroscopisch NaCl Natriumchromaat Na2CrO4 Natriumdichromaat Na2Cr2O7 Natriumdithioniet Opl. bewaren in kunststof fles / Schroefdop Na2S2O4 Natriumfosfaat Hygroscopisch Na3PO4 STOFFENINVENTARIS LABO 18 Sgr 25 D. Huisseune Natriumhexanitrokobaltaat Na3[Co(NO2)6] Natriumhydroxide Bewaren onder kunststoffles NaOH Natriumhypochloriet (Javel) Bewaren onder bruin glas Natriumnitriet Bewaren onder glas / Glazen stop NaNO2 Natriumsulfaat Na2SO4 Natriumsulfide Natriumsulfiet Zwak giftig in water Veroorzaakt ernstige brandwonden Bij aanraking met de ogen, onmiddellijk met overvloedig water afspoelen en een specialist raadplegen Draag geschikte handschoenen en een beschermingsmiddel voor de ogen of voor het gezicht In geval van ongeval of als men zich onwel voelt onmiddellijk een arts raadplegen (indien mogelijk het betreffende etiket tonen) C5% 0,5% Xi 2 % A2 Vormt giftige gassen in contact met zuren Veroorzaakt brandwonden Na aanraking met de huid onmiddellijk wassen met veel water In geval van ongeval of als men zich onwel voelt onmiddellijk een arts raadplegen (indien mogelijk het betreffende etiket tonen) Giftig in water 5% Xi 10 % (actief chloor) A2 Bevordert de ontbranding van brandbare stoffen Giftig bij opname door de mond In geval van ongeval of als men zich onwel voelt onmiddellijk een arts raadplegen (indien mogelijk het betreffende etiket tonen) 1 % Xn 5 % A1 - A16 Na2S NaSO3 Natriumthiosulfaat Na2S2O3 Natriumwaterstofcarbonaat NaHCO3 Natriumwaterstoffosfaat Na2HPO4 Vormt giftige gassen in contact met zuren Veroorzaakt brandwonden Bij aanraking met de ogen, onmiddellijk met overvloedig water afspoelen en een specialist raadplegen In geval van ongeval of als men zich onwel voelt onmiddellijk een arts raadplegen (indien mogelijk het betreffende etiket tonen) Giftig in water 5% Xi 10 % A1 Vormt giftige gassen in contact met zuren Xi 20 % A1 STOFFENINVENTARIS LABO 19 Sgr 25 D. Huisseune NIKKEL Nikkelchloride Nikkelnitraat NiCl NiNO3 Kankerverdacht Giftig bij opname door de mond Kan overgevoeligheid veroorzaken bij contact met de huid Aanraking met de huid vermijden Draag geschikte handschoenen In geval van ongeval of als men zich onwel voelt onmiddellijk een arts raadplegen (indien mogelijk het betreffende etiket tonen) 3 % Xn 25 % A11 – A12 Kankerverdacht Bevordert de ontbranding van brandbare stoffen Schadelijk bij opname door de mond Kan overgevoeligheid veroorzaken bij contact met de huid Verwijderd houden van ontbrandbare stoffen Aanraking met de ogen en de huid vermijden Xn 25 % A11 – A12 STRONTIUM Strontiumnitraat TIN Tin Tinchloride Sn SnCl2 STOFFENINVENTARIS LABO Schadelijk bij opname door de mond Irriterend voor de ogen, de ademhalingswegen en de huid Droog houden en in een goed gesloten verpakking bewaren Bij aanraking met de ogen, onmiddellijk met overvloedig water afspoelen en een specialist raadplegen Xn 25 % A1 – A11 20 Sgr 25 D. Huisseune ZILVER Zilvernitraat Bewaren onder bruin glas Zeer giftig in water AgNO3 Veroorzaakt brandwonden Bij aanraking met de ogen, onmiddellijk met overvloedig water afspoelen en een specialist raadplegen In geval van ongeval of als men zich onwel voelt onmiddellijk een arts raadplegen (indien mogelijk het betreffende etiket tonen) 5 % Xn 10 % A12 – A13 – A14 ZINK Zinkbromide ZnBr2 Zinkcarbonaat ZnCO3 Zinkjodide Zinknitraat Hygroscopisch Zinkoxide Zinksulfaat Zwak giftig in water ZnI2 Zn(NO3)2 Bevordert de ontbranding van brandbare stoffen Schadelijk bij opname door de mond Irriterend voor de huid Verwijderd houden van ontbrandbare stoffen Aanraking met de ogen en de huid vermijden Irriterend voor de ogen Aanraking met de huid vermijden Xi 20 % A1 – A11 ZnO ZnSO4 ZWAVEL Zwavel (bloem) Brandveilig opslaan S Zwavel (stukken) S Gescheiden houden van oxiderende stoffen A1 STOFFENINVENTARIS LABO 21 Sgr 25 D. Huisseune INDICATOREN / KLEURSTOFFEN Albustix - Broomthymolblauw - Clinistix - Eosine - Bewaren onder bruin glas / Schroefdop - Fehling A Fehling B - Fenolftaleïne (opl) - Fuchsine Bewaren onder bruin glas / Schroefdop Kobaltchloride Bewaren < 30 °C Nooit in de koelkast Dop stevig vastschroeven A3 0,1 % in ethanol 20 % pH 6 (geelgroen) – pH 7,6 (blauw) Bewaren < 30 °C Nooit in de koelkast Dop stevig vastschroeven A3 Opl. van CuSO4 in water Opl. van kaliumnatriumtartraat (seignettezout) en NaOH in water Irriterend voor de ogen, de ademhalingswegen en de huid Bij aanraking met de ogen, onmiddellijk met overvloedig water afspoelen en een specialist raadplegen Draag geschikte beschermende kleding A3 Licht ontvlambaar In goed gesloten verpakking bewaren Verwijderd houden van ontstekingsbronnen – Niet roken A5 – A3 – A9 Kankerverdacht Gevaar voor cumulatieve effecten Aanraking met de ogen en de huid vermijden A5 – A3 Kan kanker veroorzaken bij inademing Giftig bij opname door de mond Kan overgevoeligheid veroorzaken bij contact met de huid Blootstelling vermijden – voor gebruik speciale aanwijzingen raadplegen Aanraking met de huid vermijden Draag geschikte handschoenen Als men zich onwel voelt een arts raadplegen (indien mogelijk het betreffende etiket tonen) A11 – A12 - Fenolftaleïne 1% in ethanol CoCl2 Giftig in water Lakmoes Lugol(opl.) Bewaren onder bruin glas / Glazen stop KI3 Methyleenblauw Bewaren onder bruin glas Giftig in water STOFFENINVENTARIS LABO - Schadelijk bij inademing en aanraking met de huid Damp niet inademen (geschikte term door de fabrikant aan te geven) Aanraking met de ogen vermijden A1 – A16 (neutraliseren met Na2S2O3) Schadelijk bij opname door de mond Xn 25 % A1 – A10 22 Sgr 25 D. Huisseune Nesslerreagens Achter slot Ninhydrine Giftig in water - - STOFFENINVENTARIS LABO Zeer giftig bij inademing, opname door de mond en aanraking met de huid Gevaar voor cumulatieve effecten Verwijderd houden van eet- en drinkwaren (ook dierenvoeding) Bij aanraking met de ogen, onmiddellijk met overvloedig water afspoelen en een specialist raadplegen In geval van ongeval of als men zich onwel voelt onmiddellijk een arts raadplegen (indien mogelijk het betreffende etiket tonen) 1%T7% A8 – A16 Schadelijk bij opname door de mond Irriterend voor de ogen, de ademhalingswegen en de huid Verwijderd houden van ontstekingsbronnen - Niet roken Na aanraking met de huid onmiddellijk wassen met veel water Xn 25 % 23 Sgr 25 D. Huisseune BASE - KAST Ammoniumhydroxide Bewaren onder glas / Schroefdop NH4OH Natriumhydroxide Bewaren in kunststoffles / Schroefdop NaOH Veroorzaakt brandwonden Irriterend voor de ogen, de ademhalingswegen en de huid In goed gesloten verpakking bewaren Bij aanraking met de ogen, onmiddellijk met overvloedig water afspoelen en een specialist raadplegen In geval van ongeval of als men zich onwel voelt onmiddellijk een arts raadplegen (indien mogelijk het betreffende etiket tonen) C 25 % Xi 5 % A2 Veroorzaakt ernstige brandwonden Bij aanraking met de ogen, onmiddellijk met overvloedig water afspoelen en een specialist raadplegen Draag geschikte handschoenen en een beschermingsmiddel voor de ogen of voor het gezicht In geval van ongeval of als men zich onwel voelt onmiddellijk een arts raadplegen (indien mogelijk het betreffende etiket tonen) C5% 0,5 Xi 2 % A2 STOFFENINVENTARIS LABO 24 Sgr 25 D. Huisseune ZUUR - KAST Azijnzuur (Ethaanzuur) CH3COOH Koningswater - (salpeterzuur + zwavelzuur) Bewaren onder bruin glas / Schroefdop Waterstofchloride (geconc.) (Zoutzuur) Schroefdop HCl Waterstofchloride (verdund) (Zoutzuur) Waterstoffosfaat (85%) (Fosforzuur) Waterstofnitraat (geconc.) (Salpeterzuur) Bewaren onder bruin glas / Schroefdop HCl H3PO4 HNO3 STOFFENINVENTARIS LABO Ontvlambaar Veroorzaakt brandwonden 85 % : Veroorzaakt ernstige brandwonden Damp niet inademen In geval van ongeval of als men zich onwel voelt onmiddellijk een arts raadplegen (indien mogelijk het betreffende etiket tonen) 10 % Xi 25 % A2 – A10 Bevordert de ontbranding van brandbare stoffen Veroorzaakt ernstige brandwonden Damp niet inademen Bij aanraking met de ogen, onmiddellijk met overvloedig water afspoelen en een specialist raadplegen Nooit water op deze stof gieten Draag geschikte beschermende kleding In geval van ongeval of als men zich onwel voelt onmiddellijk een arts raadplegen (indien mogelijk het betreffende etiket tonen) A2 Veroorzaakt brandwonden Irriterend voor de ademhalingswegen Bij aanraking met de ogen, onmiddellijk met overvloedig water afspoelen en een specialist raadplegen In geval van ongeval of als men zich onwel voelt onmiddellijk een arts raadplegen (indien mogelijk het betreffende etiket tonen) A2 Irriterend voor de ogen, de ademhalingswegen en de huid Na aanraking met de huid onmiddellijk wassen met veel water 10 % Xi 25 % A2 Veroorzaakt brandwonden Bij aanraking met de ogen onmiddellijk overvloedig met water spoelen en deskundig medisch advies inwinnen Bij ongeval of indien men zich onwel voelt onmiddellijk een arts raadplegen (etiket tonen) Bevordert de ontbranding van brandbare stoffen Veroorzaakt ernstige brandwonden Damp niet inademen Bij aanraking met de ogen, onmiddellijk met overvloedig water afspoelen en een specialist raadplegen Draag geschikte beschermende kleding In geval van ongeval of als men zich onwel voelt onmiddellijk een arts raadplegen (indien mogelijk het betreffende etiket tonen) A2 25 Sgr 25 Waterstofnitraat (verdund) (Salpeterzuur) D. Huisseune HNO3 Bewaren onder bruin glas / Schroefdop Waterstofsulfaat (geconc.) (Zwavelzuur) Bewaren onder glas / Glazen stop Hygroscopisch Waterstofsulfaat (verdund) (Zwavelzuur) STOFFENINVENTARIS LABO H2SO4 H2SO4 Veroorzaakt ernstige brandwonden Damp niet inademen Bij aanraking met de ogen, onmiddellijk met overvloedig water afspoelen en een specialist raadplegen Verontreinigde kleding onmiddellijk uittrekken 5 % Xi 20 % A2 Veroorzaakt ernstige brandwonden Bij aanraking met de ogen, onmiddellijk met overvloedig water afspoelen en een specialist raadplegen Nooit water op deze stof gieten In geval van inslikken onmiddellijk een arts raadplegen en verpakking of etiket tonen A2 Irriterend voor de ogen en de huid Bij aanraking met de ogen, onmiddellijk met overvloedig water afspoelen en een specialist raadplegen 5 % Xi 15 % A2 26 Sgr 25 D. Huisseune GEVAARLIJKE STOFFEN KAST *1,4-fenyldiamine* *Aniline* (Aminobenzeen) C6H5NH2 Bewaren onder bruin glas / glazen stop *Azijnzuurethylester* *Benzeen* Bewaren onder bruin glas / glazen stop C6H6 *Ethylchloride* *Fenylhydrazine* 1,3-dihydroxybenzeen (Resorcinol) Bewaren onder bruin glas 1-Butanol 2-Butanol n-Pentanol (Amylalcohol) Hygroscopisch Acetaldehyde STOFFENINVENTARIS LABO Schadelijk bij inademing, opname door de mond en aanraking met de huid Onherstelbare effecten zijn niet uitgesloten Gevaar voor ernstige schade aan de gezondheid bij langdurige blootstelling Na aanraking met de huid onmiddellijk wassen met veel water Draag geschikte handschoenen en beschermende kleding In geval van ongeval of als men zich onwel voelt onmiddellijk een arts raadplegen (indien mogelijk het betreffende etiket tonen) 0,2 % Xn 1 % A10 Kan kanker veroorzaken Licht ontvlambaar (vlampunt – 11 °C) Gevaar voor ernstige schade aan de gezondheid bij langdurige blootstelling Giftig bij inademing, opname door de mond en aanraking met de huid Blootstelling vermijden - voor gebruik speciale aanwijzingen raadplegen In geval van ongeval of als men zich onwel voelt onmiddellijk een arts raadplegen (indien mogelijk het betreffende etiket tonen) A10 – A12 Schadelijk bij opname door de mond Irriterend voor de ogen en de huid Bij aanraking met de ogen, onmiddellijk met overvloedig water afspoelen en een specialist raadplegen A10 Ontvlambaar (Vlampunt 33 °C) Schadelijk bij inademing Irriterend voor de ogen Verwijderd houden van ontstekingsbronnen - Niet roken Aanraking met de ogen en de huid vermijden A10 – A14 27 Sgr 25 Aceton Bewaren onder glas / Glazen stop D. Huisseune CH3COCH3 Amylalcohol (n-Pentanol) Bewaren onder glas / Schroefdop Licht ontvlambaar. Op een goed verluchte plaats bewaren. Verwijderd houden van ontstekingsbronnen - Niet roken. Damp niet inademen. Maatregelen treffen tegen ontladingen van statische elektriciteit A1 – A10 – A14 Ontvlambaar (vlampunt 33 °C) Schadelijk bij inademing Aanraking met de ogen en de huid vermijden A10 – A14 Azijnzuuranhydride Benzaldehyde Broombenzol Broomwater Bewaren onder glas / Glazen stop Butylacetaat Chloroform (Trichloorethaan) Bewaren onder bruin glas / Schroefdop Zeer giftig in water Di-ethylether CHCl3 Bewaren onder glas Ethylacetaat Bewaren onder glas / Schroefdop C2H5OC2H5 Di-isopropylether Ethanol C2H5OH STOFFENINVENTARIS LABO Giftig bij inademing Giftig bij aanraking met de huid Gesloten verpakking op een goed geventileerde plaats bewaren Bij aanraking met de ogen, onmiddellijk met overvloedig water afspoelen en een specialist raadplegen T, Xi 1 % A16 (Met Na2S2O3-opl omzetten in zuurkast - Daarna afvoeren) Gevaar voor ernstige schade aan de gezondheid bij langdurige blootstelling of bij inademing en opname door de mond Irriterend voor de huid Onherstelbare effecten zijn niet uitgesloten Draag geschikte handschoenen en beschermende kleding Xn 10 % A10 – A12 Zeer licht ontvlambaar Kan ontplofbare peroxiden vormen Op een goed verluchte plaats bewaren Verwijderd houden van ontstekingsbronnen - Niet roken Maatregelen treffen tegen ontladingen van statische elektriciteit Afval niet in de gootsteen werpen A9 – A10 – A12 Licht ontvlambaar (vlampunt 12 °C) In goed gesloten verpakking bewaren Verwijderd houden van ontstekingsbronnen - Niet roken A1- A10 Licht ontvlambaar (vlampunt – 4 °C) Verwijderd houden van ontstekingsbronnen - Niet roken Damp niet inademen Afval niet in de gootsteen werpen Maatregelen treffen tegen ontladingen van statische elektriciteit A10 – A12 28 Sgr 25 D. Huisseune Fenol C6H5OH (Carbolzuur) Bewaren onder bruin glas Formol - (opl. van methanal en methanol in water) Bewaren onder bruin glas / Schroefdop Fosfor (rood) Bewaren onder bruin glas Achter slot P Fosfor (wit) Bewaren onder bruin glas en onder water / Regelmatig waterlaag nakijken! Achter slot P Fosforpentoxide (opl) P2O5 Isopropanol Kalium Bewaren onder petroleum / Regelmatig petroleumlaag nakijken! Achter slot K STOFFENINVENTARIS LABO Giftig bij aanraking met de huid en opname door de mond Veroorzaakt brandwonden Na aanraking met de huid onmiddellijk wassen met veel water In geval van ongeval of als men zich onwel voelt onmiddellijk een arts raadplegen (indien mogelijk het betreffende etiket tonen) A10 – A12 Giftig bij inademing, opname door de mond en aanraking met de huid Veroorzaakt brandwonden Onherstelbare effecten zijn niet uitgesloten Kan overgevoeligheid veroorzaken bij contact met de huid Bij aanraking met de ogen, onmiddellijk met overvloedig water afspoelen en een specialist raadplegen Draag geschikte handschoenen en beschermende kleding In geval van ongeval of als men zich onwel voelt onmiddellijk een arts raadplegen (indien mogelijk het betreffende etiket tonen) Uitsluitend op goed geventileerde plaatsen gebruiken 5 % Xn 25 % A2 Licht ontvlambaar Ontploffingsgevaar bij menging met oxiderende stoffen In goed gesloten verpakking bewaren In geval van brand nooit water gebruiken A6 – A9 Spontaan ontvlambaar in lucht Zeer giftig bij inademing en opname door de mond Veroorzaakt ernstige brandwonden Bij aanraking met de ogen, onmiddellijk met overvloedig water afspoelen en een specialist raadplegen Na aanraking met de huid onmiddellijk wassen met veel water + kaliumpermanganaat In geval van ongeval of als men zich onwel voelt onmiddellijk een arts raadplegen (indien mogelijk het betreffende etiket tonen) A6 – A16 Reageert heftig met water met vorming van een zeer ontvlambaar gas (H2) Veroorzaakt brandwonden Onder geschikte vloeistof bewaren (Petroleum) Verpakking droog bewaren In geval van brand: Nooit water gebruiken In geval van ongeval of als men zich onwel voelt onmiddellijk een arts raadplegen (indien mogelijk het betreffende etiket tonen) A6 – A12 – A16 29 Sgr 25 D. Huisseune Koolstofdisulfide Bewaren onder bruin glas / Schroefdop CS2 Koolstoftetratchloride Bewaren onder glas / Glazen stop Zeer giftig in water Huidadsorptie Achter slot CCl4 Methanal (Formaldehyde) CH2O Bewaren onder bruin glas / Schroefdop Methanol Bewaren onder glas / Schroefdop Huidadsorptie CH3OH STOFFENINVENTARIS LABO Licht ontvlambaar (vlampunt – 30 °C) Irriterend voor de ogen en de huid Giftig: gevaar voor ernstige schade aan de gezondheid bij langdurige blootstelling of bij inademing Mogelijk gevaar voor verminderde vruchtbaarheid Mogelijk gevaar voor beschadiging van het ongeboren kind Verwijderd houden van ontstekingsbronnen - Niet roken Maatregelen treffen tegen ontladingen van statische elektriciteit In geval van ongeval of als men zich onwel voelt onmiddellijk een arts raadplegen (indien mogelijk het betreffende etiket tonen) Draag geschikte handschoenen en beschermende kleding 0,2 % Xn 1 % A9 – A10 – A12 Giftig bij inademing, opname door de mond en aanraking met de huid Onherstelbare effecten zijn niet uitgesloten Giftig: gevaar voor ernstige schade aan de gezondheid bij langdurige blootstelling of bij inademing Damp niet inademen Draag geschikte handschoenen en beschermende kleding In geval van ongeval of als men zich onwel voelt onmiddellijk een arts raadplegen (indien mogelijk het betreffende etiket tonen) Raadpleeg fabrikant/leverancier voor informatie voor terugwinning/recycling Voorkom lozing in het milieu, vraag om speciale instructies/veiligheidskaart A10 – A12 Irriterend voor de ogen, de ademhalingswegen en de huid Veroorzaakt brandwonden Onherstelbare effecten zijn niet uitgesloten Kan overgevoeligheid veroorzaken bij contact met de huid Aanraking met de ogen en de huid vermijden Draag geschikte handschoenen en beschermende kleding Uitsluitend op goed geventileerde plaatsen gebruiken In geval van ongeval of als men zich onwel voelt onmiddellijk een arts raadplegen (indien mogelijk het betreffende etiket tonen) A2 Licht ontvlambaar (vlampunt 10 °C) Giftig bij inademing en opname door de mond In goed gesloten verpakking bewaren Verwijderd houden van ontstekingsbronnen - Niet roken Aanraking met de huid vermijden In geval van ongeval of als men zich onwel voelt onmiddellijk een arts raadplegen (indien mogelijk het betreffende etiket tonen) 3 % Xn 25 % A1 – A10 30 Sgr 25 D. Huisseune Methylethylketon Natrium Bewaren onder petroleum / Regelmatig petroleumlaag nakijken! Achter slot Na Nitrobenzol Petroleumether Bewaren onder glas / Schroefdop Picrinezuur (droog) Vochtig houden Achter slot Springstof Picrinezuur (vochtig) Tolueen Giftig in water Toluol Waterstofperoxide (< 60 %) Bewaren onder bruin glas / Glazen stop H2O2 STOFFENINVENTARIS LABO Reageert heftig met water en vormt daarbij licht ontvlambaar gas Veroorzaakt brandwonden Verpakking droog houden Bij brand geen water gebruiken Bij ongeval of indien men zich onwel voelt onmiddellijk een arts raadplegen (etiket tonen) A6 – A12 – A16 Licht ontvlambaar (vlampunt < 31°C) Op een goed verluchte plaats bewaren Verwijderd houden van ontstekingsbronnen - Niet roken Afval niet in de gootsteen werpen Maatregelen treffen tegen ontladingen van statische elektriciteit A10 – A12 Ernstig ontploffingsgevaar door schok, wrijving, vuur of andere ontstekingsoorzaken Vormt met metalen zeer gemakkelijk ontplofbare verbindingen Giftig bij inademing, opname door de mond en aanraking met de huid Na aanraking met de huid onmiddellijk wassen met veel water Deze stof en de verpakking op veilige wijze afvoeren Draag geschikte handschoenen In geval van ongeval of als men zich onwel voelt onmiddellijk een arts raadplegen (indien mogelijk het betreffende etiket tonen) A9 – A10 In droge toestand ontplofbaar Giftig bij inademing, opname door de mond en aanraking met de huid Na aanraking met de huid onmiddellijk wassen met veel water Als men zich onwel voelt een arts raadplegen (indien mogelijk het betreffende etiket tonen) 3% Xn 25 % A9 – A10 Licht ontvlambaar (vlampunt 4 °C) Verwijderd houden van ontstekingsbronnen - Niet roken Aanraking met de ogen vermijden Afval niet in de gootsteen werpen Maatregelen treffen tegen ontladingen van statische elektriciteit Xn 12,5 % A10 – A12 Veroorzaakt brandwonden Na aanraking met de huid onmiddellijk wassen met veel water Een beschermingsmiddel voor de ogen/voor het gezicht dragen 5 % Xi 20 % A1 31 Sgr 25 STOFFENINVENTARIS LABO D. Huisseune 32
