Training Sociaal Burgerschap Het bespreekbaar maken van discriminatie, ongelijke behandeling en sociale uitsluiting Doelstellingen Inzicht in de diverse wet- en regelgeving met in het bijzonder de gelijkebehandelingswetgeving Praktische handvaten over hoe om te gaan met personen die te maken krijgen met vermeende discriminatie en ongelijke behandeling Het voeren van een efficiënt beleid om gelijke behandeling en nondiscriminatie te bevorderen binnen het bedrijf of de organisatie 2 ADV Limburg Uitvoeren wet ADV 30 Limburgse gemeenten Professioneel & neutraal Onafhankelijk Klachtmelding en klachtbehandeling Voorlichting en (beleid-)advies Doorverwijzing http://www.facebook.com/AntidiscriminatievoorzieningLimburg http://nl.linkedin.com/company/anti-discrimatie-voorziening-limburg https://twitter.com/#!/ADVLimburg 3 Wat is discriminatie? Het ongelijk behandelen van (groepen) mensen vanwege kenmerken die er in die situatie niet toe doen "Allen die zich in Nederland bevinden, worden in gelijke gevallen gelijk behandeld. Discriminatie wegens godsdienst, levensovertuiging, politieke gezindheid, ras, geslacht of op welke grond dan ook, is niet toegestaan." 4 Discriminatiegronden Ras Nationaliteit Godsdienst Handicap/chronische ziekte Geslacht Leeftijd Levensovertuiging Seksuele gerichtheid Politieke overtuiging Burgerlijke staat Arbeidsduur Arbeidscontract Niet wettelijke gronden bijvoorbeeld uiterlijke kenmerken die relevant worden geacht maar geen wettelijke bescherming geniet. Subculturen, te dik, te dun, uitstraling en onbekende redenen 5 Maatschappelijke terreinen Arbeidsmarkt Buurt/wijk Commerciële dienstverlening Collectieve voorziening Horeca Huisvesting Media en reclame Onderwijs Politie, Vreemdelingendienst, Openbaar Ministerie Justitie en justitiële inrichtingen Publieke en politieke opinie Sport en recreatie Openbare ruimte en Privésfeer 6 ‘Voedingsbodem’ discriminatie ONBEGRIP& PESTEN VOOROORDELEN STEREOTYPERING DISCRIMINATIE WIJ ZIJ V O E D I N G S B O D E M SOCIALE UITSLUITING 7 Onbegrip en pesten Een ongegronde gedachte of mening leidt vaak tot onbegrip en / of pesten Zware gevolgen (cyber) pesten Pesten op de werkvloer 8 Identiteit Een samenhangende representatie van kenmerken en gedragingen Sociale identiteit persoonlijke identiteit 9 Sociale categorisatie Categorisatie gaat vaak gepaard met negatieve aspecten waarin vooroordelen, discriminatie en stereotyperen kunnen leiden tot het uitsluiten van personen Emotionele component Cognitieve component Gedragscomponment 10 Onderliggende factoren discriminatie Vooroordelen Sociale categorisatie Stereotypering Beeldvorming De maatschappelijke norm Afwijkingen van de norm Stereotypering Negatieve Gedragingen Negatieve Gevoelens Negatieve Houding 11 Verminderen van vooroordelen en stereotyperen Controleren door te vragen Samenwerken met personen met diverse achtergronden en culturen Ultieme attributie 12 Verminderen van discriminatie Wijs personen op hun gedrag of opmerking Stel vragen Loop weg na het benoemen van de reden (vermijden van confrontatie) 13 Vooroordelen, stereotyperen en discriminatie bespreekbaar maken (Leer)doelen op alleen het cognitieve terrein voldoen niet Stel (leer)doelen op het affectieve domein(waarin personen leren omgaan met emoties en met de ontwikkeling van waarden). Sta stil bij onzichtbare factoren 14 Emotionele beladenheid Onzichtbare discriminatie: De keuze om zich als zodanig wel of niet te tonen Wat betekent het om buiten de groep te vallen? Plaats je jezelf buiten de groep? Wanneer praat je er wel over en wanneer niet? waarom praat je er niet over? 15 Sociale uitsluiting Er niet bij mogen horen Er niet bij kunnen horen Er niet bij willen horen 16 Wat zegt de wetenschap over sociale uitsluiting Diverse dimensies bij volwassenen Sociaal culturele domein • Onvoldoende sociale participatie • Onvoldoende normatieve integratie structureel economisch domein • Materiële deprivatie • Uitsluiting sociale grondrechten • Ruimtelijke dimensie 17 Sociale uitsluiting bij jongeren Verschillende risicofactoren Financiële oorzaken Vanuit de jongere zelf Vanuit het gezin Vanuit de omgeving vanuit de ouders 18 Wet- en regelgeving Nederlandse wetgeving rondom discriminatieverbod is vastgelegd in diverse wetten en verdragen Artikel 1 van de Grondwet Wet op de ondernemingsraden Gelijkebehandelingswetgeving Strafrecht Burgerlijk Wetboek Wettelijke uitzonderingen Arbo-wet Voorkeursbeleid 19 Terugkoppeling Verwachtingen? Nuttig feedback leuk actief Vragen? kennis netwerk 20 Informatie en advies ADV Limburg www.advlimburg.nl College voor de Rechten van de Mens www.mensenrechten.nl 21