Sikko Segaert: "The Collectivist Organization An Alternative to
advertisement
The Collectivist Organization An Alternative to Rational-Bureaucratic Models Joyce Rothschild-Whitt Worker Ownership, Participation and Control Toward a Theoretical Model Whyte, Blasi, Kruse Uitgangspunt: 4 types sociale actie van Max Weber • • • • Traditioneel => traditionele basis voor leiderschap Affectief => charismatische basis Instrumenteel rationeel => legaal rationele basis Waardenrationeel => ?? Geen tegenhanger voor autoriteit Weber: “belief in the value for its own sake…independant of its prospects of success”. Onderzoeksmethode: participerende observatie + survey 8 karakteristieken om te vergelijken • • • • • • • • Leiderschap/autoriteit Regels Sociale controle Sociale relaties Aanwerving en bevordering Stimulerende structuur Sociale stratificatie differentiatie Sociale controle Perrow (1976) • Directe supervisie • Gestandaardiseerde regels • Selectie tot homogeniteit Beperkingen en sociale kosten • • • • • Tijd Homogeniteit Emotionele intensiteit Niet democratische individuen Individuele verschillen Een slide om na te denken • Ijzeren wet van de oligarchie – Michels?? • Gulzige organisatie – Coser?? Worker Ownership: vertrekpunt 4 organisatiemodellen • • • • Autoritair Onderhandeling Town meeting Ondernemend kapitalisme 2 soorten ownership 1. Grass-Roots Companies Kenmerken: • bedienen van lokale markten • Jonge mensen zonder financiële bekommernissen • Middenklasse • Revolte tegen autoriteit • Norm is gelijkheid Moeilijkheden: • Rotatie? • Gelijke lonen? • Achterdocht bevelen • Stemmen = probleem solidariteit => consensus • En indien geen face-to-face? 2 soorten ownership 2. Omschakeling om banen te redden ESOP= employee stock ownership plan Hoe het niet moet • • • • • • Participatie “we tell our people that they have all the advantages of ownership without any headaches of management” => management moet open staan voor deregelijke ingrepen Transparantie ESOP mag niet alleen een zaak van mangers zijn Maar laat management ook ademen Derde neutrale partij: ventilatieforum Economische realiteit/ verhouding vakbond-management Uitgewerkte voorbeelden 1. US Plywood Coöperatieven • ’60: 21 • Kapitaal samen leggen • = stemrecht, =loon, behalve gehuurde manager • Bij overname: investering voormannen • Waarom overname? Probleem ESOP Uitgewerkte voorbeelden 2. Mondragon Coöperatieve Spanje • • • • • Gesticht als industriële coöperatieve Gesteund door netwerk Intern opleidingssysteem 2 verschillende systemen binnen de groep 1 (en enige) staking => verlaten scientific management en hervormen sociale raad • ’80: voorbereiding Europese markt • Franco Organigram Mondragon Uitgewerkte voorbeelden 3. Kibbutz in Israël Kibbutz • • • • Gemeenschap van families Town meeting Geen aandelen, geen toetredingsgeld Comités beslissen hoe geld wordt aangewend • Woonplaats en werkplaats geïntegreerd • Fabel van de hoge homogeniteit Organisatie Kibbutz Toekomst? US employee equity sector • ESOP door trust • Broad-based stock options • Stock purchase plans • 401(k)plans Systemen kunnen groeien door • Wetgeving • Interesse bedrijven • Interesse werknemers Moraal van het moraal • • • • • • • • • • • Uitdaging autoritaire systeem Onderhandelingsmodel + ownership = ramp Verdienste town meeting model Jobrotatie? Gelijk loon? Groot draagvlak Recente dominantie niet-coöperatieve vormen van ownership Opkomst ondernemend kapitalisme + ownership Financieel en technisch advies Aanwezigheid gemeenschappelijke waarden Impliciete modellen expliciet maken
