programma - Netwerk Oplossingsgericht Werkenden

9.30 tot 10.00 ONTVANGST
10.00 tot 11.00 welkom en carrousel der sprekers (zaal 2.02, 200 personen)
11.15-12.00
zaal 2.02 (200 plaatsen)
Annemiek Broersen ([email protected])
Supportgroep aanpak: een oplossingsgericht alternatief bij pesten op school
Het afgelopen jaar hebben de media aandacht gevraagd voor pesten door diverse schokkende
voorvallen. Zelfmoorden waar pesten als oorzaak werd genoemd. Voor staatssecretaris Dekker
aanleiding om dit voorjaar werk te maken van een beleidsplan ‘landelijke aanpak tegen pesten’.
Voor leerlingen, leraren en ouders die er mee te maken krijgen, vraagt pesten voortdurend aandacht.
Aandacht die ervaren machteloosheid zelden vermindert. Traditionele interventies tegen pesten zijn
er op gericht aandacht te vragen voor pesten als probleem. Trainingen, lesmateriaal, discussies,
opdrachten, films, theater: alles is er op gericht om diverse aspecten van pesten te verhelderen. De
aanname is dat hoe meer we over pesten weten, des te groter de kans is dat we het opmerken en
kunnen verminderen. Young (2012) zet vraagtekens bij deze aanname en wijst op de geringe
effectiviteit van anti-pestprogramma’s tot nu toe. Zij doet alternatieve - oplossingsgerichte voorstellen met als richtlijn de vraag hoe een school een veilige, vriendelijke en ondersteunende
gemeenschap wil zijn. Waar pesten zich voordoet, stelt zij de Supportgroep Aanpak (SGA) tegen
pesten voor als oplossingsgericht alternatief. Als docent aan de Master SEN van de Hogeschool
Utrecht (Seminarium voor Orthopedagogiek) heb ik inmiddels veel docenten begeleid bij het
toepassen van SGA op hun school. De impact van SGA op docenten en leerlingen is iedere keer
weer verrassend. SGA is simpel en doeltreffend. In deze workshop, maakt u kennis met de
uitgangspunten en u krijgt de stappen op papier mee, zodat u morgen direct kunt beginnen.
Literatuur: Broersen, A (2011). In: Cauffman, L. & Dijk, D.J. van Handboek oplossingsgericht
werken in het onderwijs. Den Haag: Boom Lemma (Eregalerij p.132-133). Young, S. (2009). AntiBullying and Beyond. London: BT Press. Young, S. (2012). Van pesten naar samenwerken. Huizen:
Pica (vertaling)
11.15-12.00
zaal 236 (100 plaatsen)
Herman de Hoogh ([email protected])
Basisinterventies Oplossingsgerichte Therapie
Mini-college over basishouding en zeven interventies uit de Oplossingsgerichte Therapie (OT).
In 1999 startte ik het Netwerk Oplossingsgericht Werkenden en vertaalde ik het handboek De
Kracht van Oplossingen van Peter DeJong en Insoo Kim Berg en leerde Insoo en Steve de Shazer
verder kennen. Daarna heb ik diverse Nederlandstalige boeken en boekvertalingen mede
geredigeerd. Sinds 1990 werk ik als GZ-psycholoog bij RIAGG Rijnmond in Rotterdam. Met
gepaste trots en veel plezier ben ik ook nu weer organisator van dit netwerkcongres.
http://nl.linkedin.com/in/hermandehoogh, www.oplossingsgericht.nu
11.15-12.00
zaal 238 (40 plaatsen)
Gerrit van de Vegte en Erny Oostrik ([email protected])
Hoera...ik word gesupporterd! Hoera... ik ben een supporter!
Een uitspraak van een 11 jarig jongetje dat gepest werd op school toen hem gevraagd werd om de
pester supporter te laten worden: dat lijkt mij een goed idee, want als hij supporter wordt dan pest
hij niet meer! In het oplossingsgericht werken gaan we uit van de filosofie van samenwerking
waarin andere mensen een cruciale rol spelen om je doelen te bereiken. Doelen bereiken wordt
gezien als een gezamenlijke inspanning,waarin anderen op vele verschillende wijze belangrijk
kunnen zijn.Support is wederkerig. de cliënt zal baat hebben bij de support,maar ook de supporters
zullen er baat bij hebben .
Door hun gedrag kunnen cliënten een slechte reputatie hebben gekregen. Een supportgroep kan hulp
en ondersteuning bieden en aanmoedigen. Er is echter ook een publiek nodig om te veranderen. Een
man kan wel stoppen met mishandelen, maar dat ophouden met mishandelen is slechts een
bestanddeel van de verandering, het andere bestanddeel is dat mensen rond deze persoon er van
overtuigd raken dat de verandering heeft plaatsgevonden en zich doorzet. Dit gaat er voor zorgen
dat de reputatie ook gaat veranderen. Door een supportgroep in te zetten komt er ook samenwerking
op gang. Er zijn al vele voorbeelden ,waarin gebruik gemaakt wordt van supportgroepen.
Voorbeelden zijn bij de methode Kids Skills; Mission possible, Reteaming en bij het
oplossingsgericht werken tegen pesten. In de eerstelijns gezondheidszorg moet de komende jaren
veel gebruik gemaakt worden van eigen kracht conferenties. Een andere ontwikkeling vind plaats in
de scholen. Scholen moeten de ouders weer in hun school halen en met hen samenwerken ter
ondersteuning van de leerlingen. In Nederland zijn ervaringen opgedaan met buurten en straten die
elkaar ondersteunen bij het bereiken van hun doelen. In onze workshop zullen we u kennis laten
maken met hoe support ingezet kan worden. Welke voordelen support heeft op de behandeling. Hoe
je een supportgroep kan formeren? We willen onze mijn ervaringen met u delen over hoe de
supportgroep werkt in de praktijk met pubers en kinderen,maar ook bij gezinnen en bij
trainingsgroepen. En natuurlijk...... zullen we oefenen,oefenen.
Gerrit van de Vegte, Trainer Oplossingsgericht Werken; Kids Skills; Mission Possible; Reteaming:
Van pesten naar Samenwerken. Kids Skills en Mission Possible coach, tel: 06 45782715 of 0742664268, www.ncmw.nl
11.15-12.00
Apenrots (open ruimte in hal, met trappen, aantal plaatsen nagenoeg onbeperkt)
Marianne Geurts ([email protected])
Hoe oplossingen ontstaan d.m.v. een constellatie in de ruimte
De combinatie van oplossingsgericht werken en systemische opstellingen (familie- en organisatie
opstellingen) werkt op een wonderbaarlijke manier. Met eenvoudige stappen en diepgaande
resultaten. De afgelopen jaren merk ik dat het trainen en coachen meer effect heeft, als ik het
combineer met een systemische wijze van werken. Dit houdt in dat ik dmv houten blokjes of
representanten de deelnemers uitnodig om er letterlijk ‘in te gaan staan’. In de praktijk blijkt dat
iedereen zich heel gemakkelijk overgeeft aan het gebruik maken van deze ruimte. Ze ervaren hun
eigen kwaliteiten en hulpbronnen en de aantrekkingskracht van hun gewenste situatie ipv dat ze die
rationeel beredeneren. In deze hands-on workshop krijg je de gelegenheid om deel te nemen aan een
oefening in de vorm van een constellatie in de ruimte van de gewenste situatie en drie hulpbronnen.
Deze praktische oefening ontstond ooit in één van mijn trainingen en is erg succesvol. Dit aanbod is
bedoeld voor iedereen die geïnteresseerd is in het experimenteren met een nieuwe manier van
oplossingsgericht werken in training en coaching. Nieuwsgierig? Je bent van harte welkom om het
te komen ervaren. We gaan het gewoon doen!
Marianne Geurts | facilitator, coach, trainer | 06-23878400 | www.mariannegeurts.com
12.00-13.30 PAUZE
13.30-14.15
zaal 2.02 (200 plaatsen)
Danny Janssen en Johanna Tallon ([email protected])
Oplossingsgerichte ontsnapping uit het sekslabyrint
Van incestslachtoffer tot ervaringsdeskundige, een tocht van dertig jaar. Johanna legde dit parcours
stap per stap af. Aanvankelijk als kruisweg, naar het einde toe steeds meer als triomftocht. Danny
had het voorrecht om de jongste acht jaar Johanna een oplossingsgerichte GPS aan te mogen reiken
zodat Johanna de stap van survivor naar authentieke persoonlijkheid wat vlotter kon zetten. Een
beknopt maar waarheidsgetrouw relaas geven van enkele onderdelen van deze ontsnapping uit een
hels sexlabyrint kon niet anders gebeuren dan client-directed.Danny vond Johanna bereid om deze
stap naar totale openheid te zetten. En loodst haar met meer dan veertig jaar ervaring respektvol
doorheen deze presentatie vol rauwe realiteit maar ook muzikaal ondersteunde poëtische metaforen.
Beiden gunnen het publiek een korte tijd de rol van intiem voyeur bij een aantal taferelen van een
verhaal dat als nachtmerrie begon maar over kon gaan in een ontluikende droom. Wat voor de rups
het einde vormt, betekent het begin voor de vlinder.
13.30-14.15
zaal 236 (100 plaatsen)
Denny Mouque en Alice de Boer ([email protected]) ([email protected])
Hoe het model van geweldloze communicatie en oplossingsgericht werken elkaar versterken
Tijdens de workshop laten we deelnemers ervaren hoe het model van Geweldloze Communicatie
aansluit bij de methodiek van het Oplossingsgericht Werken. Geweldloze communicatie is een
praktische, doelgerichte en effectieve communicatie-methode. Het biedt handvatten om eigen
behoeften en die van de ander op te sporen en daarover oordeelvrij en helder te communiceren.Wij
merken in de praktijk dat de methodes op elkaar aansluiten en elkaar aanvullen. Beide richten zich
op het realiseren van positieve veranderingen in het denken en handelen van mensen. In de
workshop bespreken we aan de hand van voorbeelden: basiselementen van geweldloze
communicatie, toepassingmogelijkheden van dit model bij het oplossingsgerichte
kennismakingsgesprek, uitleg van de schaalvraag, hoe de inzet van beide methodieken effectief
gebruikt kunnen worden. Workshopleiders: Denny Mouque, pedagoge, trainer,coach en mediator.
Website: www.communication4you.nl en Alice de Boer, revalidatie maatschappelijk werker,
Medisch Centrum Alkmaar.
13.30-14.15
zaal 259 (40 plaatsen)
Yonda Poslavsky ([email protected])
Oplossingsgerichte gespreksvoering in Voice Dialogue
Uitgangspunt van Voice Dialogue (VD) is de Psychology of Selves. Men gaat er in VD vanuit dat
de mens niet uit één persoonlijkheid, maar uit verschillende subpersoonlijkheden bestaat die
afzonderlijk aanspreekbaar zijn. Iedere subpersoonlijkheid heeft een eigen wil, eigen gedachten,
gevoelens en dus een eigen stem. In de groei naar volwassenheid ontwikkelen sommige van de in
aanleg aanwezige subpersoonlijkheden zich meer dan andere. In Voice Dialogue ga je in gesprek
met deze subpersoonlijkheden, om meer inzicht te krijgen in de achtergronden van denken en doen.
Hoe je echter met deze subpersoonlijkheden in gesprek gaat, daar zegt het Voice Dialogue concept
niet veel over. In mijn werk maak ik geregeld gebruik van Voice Dialogue, waarbij is kies voor
oplossingsgerichte gespreksvoering met verschillende subpersoonlijkheden. Dat levert interessante
resultaten op. Zo kan de ene subpersoonlijkheid een ander antwoord geven op de wondervraag dan
de andere, en is meteen duidelijk waarom iemand het lastig vindt om stappen te nemen in de
richting van het wonder, ook al leken de doelen zo duidelijk. Ik de workshop is onontkoombaar om
kort iets te vertellen over Voice Dialogue, alvorens aan de slag te gaan met deze vorm van
gespreksvoering. Ik wil met elkaar gaan kijken wat de meerwaarde is van deze vorm en welke
lessen hieruit te halen zijn, zeker wanneer de client zo duidelijk lijkt, maar er toch niet gebeurt wat
je eigenlijk hoopt of verwacht. Yonda Poslavksy, registerpsycholoog NIP/A&O.
14.30-15.15
zaal 2.02 (200 plaatsen)
Arnoud Huibers ([email protected])
Het juweel in de lotus: de cirkeltechniek, veelzijdig en inspirerend.
De cirkeltechniek werd ruim 10 jaar geleden door mij ontworpen als psycholoog-psychotherapeutsysteemtherapeut. Inmiddels is er veel ervaring opgedaan met de cirkeltechniek, zowel in de
behandelcontext (individuele cliënten, kinderen, gezinnen, echtparen) als in het werken met teams
en organisaties. De cliënt of het cliëntsysteem wordt uitgenodigd tot creatief, divergerend denken en
er wordt een begin gemaakt met het werken aan oplossingen. Van de behandelaar/coach die de
cirkeltechniek toepast, worden verschillende vaardigheden gevraagd, zoals het co-construeren, het
ombuigen van probleembeschrijvingen in veranderwensen, het valideren van ideeën van de cliënt
en bepalen van goed omschreven doelen. Tijdens deze workshop wordt u uitgenodigd om kennis te
maken met de cirkeltechniek en worden de verschillende vaardigheden van de behandelaar/coach
voor het succesvol werken met de cirkeltechniek gedemonstreerd, zowel live en met dvd-beelden.
Een actieve workshop met voldoende gelegenheid tot het stellen van vragen en het bespreken van
casuïstiek. Hand-outs zijn beschikbaar.
14.30-15.15
zaal 236 (100 plaatsen)
Alfons Ravelli ([email protected])
Oplossingsgerichte stagebegeleiding op het HBO
Ik werk als hogeschooldocent bij de voltijd bacheloropleiding ecologische pedagogiek. Binnen onze
visie leggen wij de nadruk op krachten. Sinds een paar jaar pas ik oplossingsgerichte werkvormen
toe in de stagebegeleiding van tweedejaars studenten. Na een korte schets van de context waarin ik
werk laat ik video-opnamen zien van gesprekken die ik voerde met studenten en begeleiders van de
instellingen waar zij stage lopen. Deze opnamen wil ik bespreken met als doel mijn werkwijze te
verbeteren.
14.30-15.15
zaal 238 (40 plaatsen)
Maarten ter Burg ([email protected])
De golflengte kaart
In het onderwijs gaan leerkrachten en ouders over het onderwijs aan het kind een werkrelatie met
elkaar aan. Die relatie is dynamisch en niet statisch. Zelfs binnen één gesprek kunnen de posities
voortdurend wijzigen. Heeft de ouder een opmerking of vraag om hulp en consulteert hij de
leerkracht? Of heeft de leerkracht behoefte aan de expertise van de ouder? De werkrelaties zijn te
relateren aan de relatietyperingen in de ‘flowchart’. Dat biedt in elk geval leerkracht als
professional handvaten om af te stemmen op de relatiedefinitie van de ouder. Stemt de leerkracht in
zijn handelen af op de golflengte van de ouder, dan is er ruimte voor een oplossingsgerichte
dialoog. Het kan zelfs andersom: ervaart de leerkracht dat de ouder aansluit bij de werkrelatie die
hij zelf definieert? Kan de ouder hem helpen bij zijn vraag over het kind? De Golflengtekaart helpt
de leerkracht en de ouder af te stemmen op dialoog en maakt gebruik van interventies uit de zeven
stappendans. In deze workshop ga ik met de deelnemers aan het werk. Met hen doorloop ik al
‘zevenstappendansend’ de verschillende werkrelaties in een gesprek over de vraag van één van de
deelnemers, vanuit het perspectief van de ouder of de leerkracht, met betrekking tot het kind op
school. Een aanrader voor alle ouders en leerkrachten. De Golflengtekaart heb ik met Marion
Hoeffgen ontwikkeld in het kader van een studie Master Special Educational Needs
(Oplossingsgericht werken in het onderwijs). Naast levenspartner en medestudent is Marion mijn
collega en heeft zij een eigen bedrijf in het faciliteren van leer- en ontwikkelingsprocessen. Ik werk
als docent aan de Hogeschool Utrecht en verzorg Post HBO-opleidingen op het gebied van het
intensief en ambulant leren begeleiden van ouders die zich voor complexe opvoedingsvragen
gesteld zien. Onze ervaring komt samen in De Golflengtekaart. Daarmee wordt kennis - opgedaan
binnen hulp- en zorgorganisaties in het werken met ouders - op een compacte wijze toegankelijk
voor het onderwijs, waar de samenwerking tussen ouders en school een actueel thema is. Met De
Golflengtekaart reik ik de leerkracht op vaardigheidsniveau handelingsalternatieven aan. Zie ook
www.ouderbegeleiding.hu.nl
14.30-15.15
Apenrots (open ruimte in hal, met trappen, aantal plaatsen nagenoeg onbeperkt)
Ella de Jong ([email protected])
En dan nu concreet naar een SF-mind
Tijdens deze workshop krijg je ideeën aangereikt hoe je je cliënten kunt helpen hun doel te
bereiken; hun oplossing te vinden met behulp van diverse creatieve werkvormen en gebruik van
diverse voorwerpen. Natuurlijk volgens de oplossingsgerichte methode. Het oplossingsgericht
werken heeft als basis een aantal stappen die tot geweldige resultaten leiden. Het is een
voornamelijk “talige” manier van werken. Door de stappen te ondersteunen met concrete materialen
en het inzetten van handen (en voeten) kan het eindproduct van een stap mee naar huis genomen
worden. Thuis is er een zichtbaar houvast van het doorlopen denkproces van de cliënt/deelnemer
van een workshop. Mijn inspiratie komt uit mijn onderwijservaring, en daarnaast vooral ook van
Therese Steiner. Ik hoor het Therese nóg zeggen bij de Mastercourse van Arnoud Huijbers, vorig
jaar: “Have fun!”. Zie ook www.bureau-uil.nl
15.30-16.15
zaal 236 (100 plaatsen)
Jolanda van Oostveen en Rosanne Evers ([email protected])
Non-verbale KOT
Wij werken als behandelaars bij Kentalis, een organisatie die diagnostiek, zorg en onderwijs bieden
aan mensen met een auditieve en/of communicatieve beperking. De afdeling waar wij werken is
diagnostiek en gezinsbehandeling en is bedoeld voor ouders die behoefte hebben aan ondersteuning
bij het grootbrengen van hun kind dat doof of slechthorend is of een spraaktaalprobleem heeft. Wij
geven ook behandeling aan codagezinnen, dove/slechthorende ouders met horende kinderen.
We werken systeemgericht, dus in het gezin en in contact met het systeem eromheen. We hebben
contacten met de school van het kind en behandelen soms ook daar. Daarnaast geven we zowel
individuele behandeling als groepsbehandeling aan kinderen. Verschillende vormen van therapie en
trainingen.We maken gebruik van gebarentaal en van ondersteunende communicatie middelen. Dit
valt onder non-verbale communicatie.Voor ons is het een puzzel geweest (en die puzzel is nog
steeds niet helemaal compleet) om in de behandeling van onze doelgroep het oplossingsgericht
werken toe te passen binnen hun communicatie mogelijkheden. Deze ervaringen willen wij graag
met jullie delen, door te vertellen maar vooral door te laten zien. Zie ook www.kentalis.nl
15.30-16.15
zaal 238 (40 plaatsen)
Marion Hoeffgen ([email protected])
WO OW: Waarderend onderzoek en oplossingsgericht werken
Waarderend onderzoek is een werkwijze voor organisatieontwikkeling, waarin mensen met elkaar
onderzoeken wat er werkt. Het is anders dan traditionele aanpakken die zich richten op de analyse
van problemen, zwakten en tekorten. De kern van waarderend onderzoek is het vertrouwen dat in de
kiem al aanwezig is, wat je in de toekomst wilt waarmaken. Daarmee sluit het zeer mooi aan bij
principes van de oplossingsgerichte benadering. Deze werkwijze heb ik bijvoorbeeld gebruikt bij
middelbare school en in een kloosterverzorgingshuis. Het levert de creativiteit, betrokkenheid en
initiatieven op die nodig zijn om veranderingen succesvol te realiseren. Het verlegt de focus van
ontkennen, klagen en kritiek geven naar eigenaarschap, betrokkenheid en verbinding. Tijdens de
workshop laat ik zien hoe waarderend onderzoeken en oplossingsgericht werken kunnen
samenvallen en je doet als deelnemer een mini-onderzoek naar een voor jou relevant thema.
Ik werk als co-creator, consultant, coach vanuit mijn onderneming ‘leren & creëren’ en als deeltijd
docent aan een Post-HBO opleiding aan de Hogeschool Utrecht en mag de titel voeren van Master
SEN Solution Focused Approach. Mijn missie is: inspireren tot leren en het creëren van een rijke
leeromgeving. Ik doe dit door Rijnlands organiseren, waarderend leren, kernreflectie,
oplossingsgericht werken, werken met kernkwaliteiten en het kernkwadrant en het vergroten van
kennisproductiviteit. Ik draag bij aan zowel het ontwikkelen van visie en beleid op het gebied van
leren en opleiden, als aan het ontwerpen en realiseren van leertrajecten. Adres: Poortstraat 67, 3572
HD Utrecht The Netherlands, skype: poortstraat67, telefoon +31 (0)30 2713781, www.lerencreeren.nl
15.30-16.15
zaal 259 (40 plaatsen)
Lara de Bruin en Rian Meddens ([email protected],
[email protected])
Oplossingsgericht opvoeden
En NU ga je LUISTEREN!!! Opvoeden kunnen we allemaal. Kwestie van niet te veel mopperen op
onze kinderen maar ze aanmoedigen. Niet tegen ze schreeuwen maar een rustige stem gebruiken.
Ons niet te veel te laten gaan. Een lijn trekken tussen beide ouders. Consequent en duidelijk zijn.
Geen voortrekkerij van de Benjamin of het brave meisje in de klas. Het klinkt zo eenvoudig, maar
de praktijk kan taai zijn. Kinderen halen uitersten in ons naar boven. Onze eigen kinderen nog meer
dan de kinderen van anderen. Voor je er erg in hebt, zeur je onbedoeld over de dingen die niet goed
gaan. Geduld is een schone zaak, maar geen eenvoudige. Als je eigen lontje kort is na een lange,
vermoeiende dag, is opvoeden soms meer overleven. Het vitten op kinderen lijkt dan verdacht veel
op projectie van je eigen vermoeidheid en machteloosheid. We zouden het goed doen als we dat
zouden kunnen. We schreven er een boek over. Oplossingsgericht opvoeden als prettig,
vernieuwend en doeltreffend alternatief voor de klassieke opvoedwijsheden. Het gaat over anders
kijken en luisteren naar kinderen, over samenwerken in een gezin, over vertrouwen hebben in een
goed resultaat. Maar ook over erkenning van de soms weerbarstige werkelijkheid. Een boek
gegrond op veel ervaringsleer die we danken aan alle kinderen en ouders in De Geheime Tuin die
we oplossingsgericht behandelen. Zij wenden zich tot ons met uiteenlopende psychische of sociaal
emotionele klachten. In deze workshop gaan we ervaren hoe oplossingsgericht werken in gezinnen
leidt tot een betere sfeer, meer motivatie om te veranderen en meer creativiteit in het vinden van
oplossingen. Er is ruimte voor casuïstiek uit het eigen gezin of de eigen klas of groep. We gaan
meer doen dan denken en bovendien gaan we ervaren wat voor opvoeders we zelf eigenlijk zijn en
wat we daarin graag anders of beter zouden willen doen. Net zo nuttig binnens- als buitenshuis. We
bespreken geen pasklare oplossingen, want die bestaan niet. Wel reiken we ingredienten aan
waarmee je zelf oplossingen kunt samenstellen jouw situatie. Je wordt geinspireerd om het
oplossingsgerichte denken en bijbehorende technieken toe te passen in je werk als professionele
opvoeder of leerkracht maar ook thuis, waar je als vader of moeder veel plezier kunt hebben van het
oplossingsgerichte denken. Ter inspiratie: oplossingsgericht opvoeden. Doen en denken in
mogelijkheden. Lara de Bruin en Rian Meddens, uitgeverij Hogrefe, 2013. Ter informatie:
www.degeheimetuin.info, www.oplossingsgerichtopvoeden.nl,
16.15-17.00
dakterras
afsluitende borrel