Speech Bart De Wever - N-VA

Speech Bart De Wever
Voka
6 januari 2016, alleen het gesproken woord geldt
Mijnheer de president,
Heren vice-eersteministers, Mijnheer de minister-president,
Mevrouw de viceminister-president,
Mevrouw de gouverneur,
Mijnheer de voorzitter,
Geachte hoogwaardigheidsbekleders,
Beste ondernemers,
Vandaag is het 6 januari. Driekoningen. Een dag waarop we één van de talloze
gelijkenissen tussen de Lage Landen en Frankrijk ervaren. Want vandaag wordt er in
menig gezin een Koningentaart gegeten. Misschien bent u wel Koning of Koningin voor
een dag. Ik ben hoe dan ook verheugd dat ik u opnieuw in Antwerpen welkom mag
heten. Ik wens uw naasten en uzelf meteen alle geluk toe dit jaar.
Vorig jaar mocht ik spreken voor premier Charles Michel het woord nam. Vandaag doe
ik hetzelfde voor Nicolas Sarkozy, voormalig Frans staatshoofd. Hij is huidig voorzitter
van Les Républicains, de grootste Franse partij in de regionale verkiezingen van vorige
maand. Voka legt de lat duidelijk hoog en sluit naadloos aan bij de politieke en
economische realiteit. Vorig jaar gaven premier Michel en ikzelf een toelichting bij het
nieuwe, noodzakelijke beleid in ons land. Daarbij blikten we vooruit naar economische
groei en het veiligstellen van onze welvaart. De vooruitblik naar 2016 is ongemeen
Europees gekleurd. Meneer Sarkozy zal het dan ook onvermijdelijk hebben over de
grote uitdagingen waarvoor Europa staat.
Het voorbije jaar begon en eindigde in Parijs. De terreur sloeg toe op de redactie van
Charlie Hebdo, in een joodse supermarkt, en beëindigde het jaar in de Bataclan. De
aanslagen daartussen zitten soms vers, en soms al verder in het geheugen:
Kopenhagen, Lyon, Sousse, het ontplofte Russische vliegtuig boven de Sinaï ... Maar ik
denk ook aan de vreselijke aanslagen van Boko Haram in Nigeria en de slachtoffers van
de barbarij in het Midden-Oosten zelf. Ook in ons land heeft de nasleep van de
aanslagen in Parijs de actualiteit sterk bepaald. Eerst door de politieactie in Verviers.
Nadien door de pijnlijke realiteit van het gewelddadig jihadisme in Molenbeek.
Deze gebeurtenissen hebben een ongeziene druk gelegd op de werking van
tienduizenden politieagenten, militairen, douaniers, en het personeel van
inlichtingendiensten in Europa. Ik heb in mijn eigen stad gezien hoeveel
professionalisme en harde inzet zij aan de dag hebben gelegd. En hoe belangrijk in deze
crisissituatie de inzet van militairen is voor bewakingsopdrachten naar Frans voorbeeld.
Dat liet de politie toe haar dienstverlening te blijven garanderen. De aanslagen hebben
ons ook gewezen op het belang van een doorgedreven internationale samenwerking op
vlak van informatie-uitwisseling. Intensievere coördinatie tussen politie- en
inlichtingendiensten is onontbeerlijk.
1
Speech Bart De Wever
Voka
6 januari 2016, alleen het gesproken woord geldt
Het moslimextremisme is voor Europa de grootste uitdaging na het nazisme en
stalinisme: het dwingt ons na te denken over de noodzakelijke veiligheidscultuur die wij
opnieuw moeten ontwikkelen. 25 jaar geleden werd de Sovjet-Unie begraven. Daarmee
verdween in de geesten van Westerse beleidsvoerders ook de grootste bedreiging voor
onze vrijheid en veiligheid. Maar nu is de bedreiging niet meer louter extern, ze is ook
intern. De bedreiging bestaat uit ‘homegrown’ terroristen. Terroristen die moedwillig de
waarden verwerpen waarmee ze zijn opgegroeid en de samenleving afwijzen die hen
kansen heeft geboden.
Onze Europese cultuur heeft diepe wortels. De software daarvan werd gemaakt door de
Grieken. De hardware komt van de Romeinen. Het christendom en het humanisme
hebben deze wortels doen groeien. En daardoor ontstond de Verlichting. De rode draad
doorheen de Europese cultuur valt terug te brengen tot een eenvoudige kernwaarde: de
vrijheid om te leven naar onze eigen inzichten. Dat heeft een ongeziene vrijheid
voortgebracht: gendervrijheid, holebivrijheid, vrijheid van religieuze en politieke
overtuiging, scheiding tussen kerk en staat, rule of law, vrije meningsuiting,
democratie. Die superieure waarden zijn voor ons vanzelfsprekend. Maar in een groot
deel van de wereld zijn ze dat vandaag nog niet. De recente gebeurtenissen in Keulen
maken dat op een bijzonder pijnlijke wijze buitengewoon duidelijk.
Dames en heren,
Exact 75 jaar geleden, op 6 januari 1941, hield president Roosevelt zijn Four Freedoms
speech op het moment dat Japanse generaals begonnen met de voorbereidingen van de
aanval op Pearl Harbor. De laatste van de vier pijlers die volgens hem mee de basis
vormde van de Universele Verklaring van de Mensenrechten was de "vrijwaring van
angst". Burgers kunnen maar vrij en veilig zijn als ze niet vrezen voor agressie en
oorlog.
Enkele jaren eerder, op 4 maart 1933, zei Roosevelt: "[T]he only thing we have to fear
is... fear itself — nameless, unreasoning, unjustified terror." Een dag later vonden in
Duitsland de laatste meerpartijenverkiezingen plaats.
Angst is een duister deken dat wij nooit over ons mogen leggen. De terreurdaden zoals
we die in de Bataclan hebben gezien, zijn lukraak gericht tegen burgers en op geen
enkele manier te rationaliseren. Ze bedreigen geen vrede tussen landen, maar het
vertrouwen tussen mensen. De aanslagen hebben angst als doel op zich. Angst die onze
waarden wil aantasten. Dat mogen we nooit toestaan.
2
Speech Bart De Wever
Voka
6 januari 2016, alleen het gesproken woord geldt
[FRANS]
Dames en heren,
Vorig jaar stond ik hier voor u om het te hebben over de grootste economische
uitdaging waar ons land voor stond sinds de Tweede Wereldoorlog. Vandaag sta ik hier
om het te hebben over de grootste uitdaging voor de Europese Unie.
2015 was voor Europa het jaar van de terreur die ook in 2016 de agenda van vele
lidstaten zal beïnvloeden. Maar 2015 was zeker ook het jaar van de grootste migratieen vluchtelingencrisis die Europa heeft gekend sinds de volksverhuizingen vlak na de
Tweede Wereldoorlog. Op het ogenblik dat velen richting Europa wilden komen, dat
Turkije hen doorgang bood én dat een extreemlinkse regering in Griekenland de deur
van Schengen opende, nodigde Angela Merkel iedereen uit om naar West-Europa te
komen.
Ondertussen is de toon van "Wir schaffen das" gelukkig al veranderd. De instroom zou
volgens de Duitse bondskanselier drastisch verminderd moeten worden. Voor die
intonatiewijziging waren eerst 1 miljoen vluchtelingen naar Duitsland nodig. Nog eens
190.000 vonden hun weg naar Zweden, een land dat iets minder inwoners heeft dan
België. Ons land kon de instroom beperken dankzij het volharden in een maximum voor
nieuwe asielaanvragen, een afradingsbeleid voor Irakezen en maatregelen tegen
zogezegd minderjarige Afghanen. De federale regering heeft hiermee voorlopig de druk
op ons land zoals in Duitsland of Zweden vermeden. Maar dat maakt de uitdaging er
niet minder om. De voordeur staat nog steeds open en Merkel kon de instroom enkel
stelpen door een deal aan te gaan met Turkije in ruil voor zware toegevingen.
De vluchtelingencrisis heropent een migratiedebat dat in West-Europa nooit deftig
gevoerd en dus ook nooit echt gesloten is geweest. Wie is vluchteling, wie migrant? Hoe
moet ons Europese migratiebeleid eruit zien? Ik verwijs voor een goed begrip naar het
beleid dat meneer Sarkozy de voorbij maanden aanhaalde in het migratiedebat. Hij
sprak daarbij van drie categorieën nieuwkomers.
Een eerste categorie bestaat uit politieke vluchtelingen, die niet meer kunnen
terugkeren door het regime in hun herkomstland. Einstein verbleef bijvoorbeeld enkele
maanden in De Haan nadat het naziregime in Duitsland aan de macht kwam. En Marx
werd in Brussel een veilig toevluchtsoord geboden om de vrijheid van zijn pen te
kunnen uitoefenen. Ons land is dus al sinds zijn ontstaan een toevluchtsoord voor deze
groep.
Een tweede groep zijn de oorlogsvluchtelingen. Moeten wij hen helpen? Ik antwoord op
die vraag zeer duidelijk: ja. We moeten goede en veilige opvang in de eigen regio mee
ondersteunen. En ja, we moeten desgevallend ook zelf instaan voor tijdelijke opvang
zolang de vrede in hun thuisland niet is teruggekeerd.
3
Speech Bart De Wever
Voka
6 januari 2016, alleen het gesproken woord geldt
Een derde groep zijn de economische migranten. Economische migratie is positief
wanneer ze gecontroleerd is en wanneer een goede inburgering wordt voorzien. Op
beide vlakken schoot ons land sterk tekort tot enkele jaren geleden. Ondertussen is de
snel-Belgwet afgeschaft en is het links stigma rond inburgering weggevallen. Dat komt
niets te vroeg, want 1 op de 5 inwoners van dit land is geen Belg van geboorte. Ons
migratiebeleid moet dus gemeenschapsvormend zijn. Onze identiteit, het DNA van de
Verlichting, en ons burgerschap moeten inclusief zijn. Dat onderlijnt ook de Britse
regering en was een speerpunt voor de vorige Franse regering. Het burgerschap is te
lang gratuit gebleven. Daardoor is er vaak een feitelijke apartheid ontstaan waarvan
onze samenleving de zure vruchten plukt.
Zoals in vele gevallen speelt ook hier de economie een cruciale rol. Een groot pijnpunt
is de arbeidsparticipatie van nieuwkomers. België bengelt op dat vlak onderaan in
internationale statistieken. Net als in Frankrijk ligt de arbeidsparticipatie van
nieuwkomers ruim 10% onder het nationale gemiddelde. Belangrijk daarbij zijn de
achtergrond en motivatie van migratie. In een land als Canada is er een groot aandeel
actieve migranten: gekozen en geïmmigreerd op basis van specifieke profielen. In
Europa is er echter een zeer grote groep van passieve migranten, die komen in het
kader van gezinshereniging, regularisatie of asiel. Ook het vrijblijvende uitkeringsmodel
zoals we dat in sommige Europese landen kennen, draagt daartoe bij. Om van migratie
nu nog een succesverhaal te maken, moeten we dus volop inzetten op activering. Daar
werken de huidige federale en Vlaamse regeringen hard aan.
We krijgen door de vluchtelingencrisis echter opnieuw te maken met een instroom aan
nieuwkomers. Volgens sommigen is dat verhaal zonder meer positief. Bij hun optimisme
wil ik toch graag een kanttekening maken. Groei die er komt door toegenomen
overheidsuitgaven en consumptie, geeft misschien een positieve schijn. Maar die schijn
wordt zo doorprikt. Slechts 1 op de 10 Syrische vluchtelingen beschikt over de
competenties om meteen in het arbeidscircuit ingeschakeld te worden. Slechts een
minderheid spreekt rudimentair Engels. De helft heeft niet verder gestudeerd dan het
lager middelbaar.
[NEDERLANDS]
Dames en heren,
Bob Marley parafraseerde in een lied de volgende woorden van de Republikeinse
president Abraham Lincoln: "You can fool all the people some of the time, and some of
the people all the time, but you cannot fool all the people all the time." De mantra die
"Wir schaffen das" is geworden, kan op korte termijn misschien inspelen op de emoties
van mensen. Maar dat beleidsmakers zich laten leiden door zo'n riedel, is onbegrijpelijk.
Daarmee oogsten ze immers uiteindelijk net de afbraak van de tolerantie en een
opstoot van extreemrechts. We zien het bij de Zweedse Democraten, bij de partij van
4
Speech Bart De Wever
Voka
6 januari 2016, alleen het gesproken woord geldt
Wilders in Nederland, en recent nog bij de opstoot van het Front National. De huidige
Franse regering heeft geen tegenverhaal en staat vandaag nog steeds met
verstomming tegenover de uitdagingen die ze gisteren heeft ontvangen.
Het is nochtans het moment om een versnelling hoger te schakelen. In 2016 moet er
meer gebeuren. In 2015 is ons land en Europa bezig geweest met het beheren van een
crisis. Dat krediet raakt op. De crisis moet niet beheerd maar gestopt worden. Daar zal
Europa voor moeten veranderen. Immobilisme en naïviteit van bewindsvoerders
moeten plaatsmaken voor het doorbreken van taboes. Ik zie in Europa collegapartijleiders zoals David Cameron en Nicolas Sarkozy oproepen tot een ander
migratiebeleid en een ander veiligheidsbeleid. Oproepen tot een ander Europa. Dat
debat moeten we nu voeren.
Beste vrienden,
Het was voor mij een hele eer om hier een inleidend discours te houden voor het
voormalige Franse staatshoofd het woord neemt. Ik kijk uit naar zijn blik op “De
toekomst van Europa” en wil van de gelegenheid gebruik maken om hem met dit
nieuwe jaar alle succes toe te wensen bij zijn ambities.
Ik dank u.
5