Bijzonder procesdoel 4: beleven van de democratie

Bijzonder procesdoel 4: beleven van de democratie
Eerste leerjaar B
Beroepsvoorbereidend leerjaar
4.1. Herkennen en verkennen
4.1. Herkennen en verkennen
° Mijn gedrag
- hoe gedraag ik mij en waarom ?
- mijn waarden:
- aan welke waarde(n) hecht ik belang ?
° Mijn gedrag
° De maatschappelijke omstandigheden
- thuis
- de klas
- de school
- andere mensen rondom mij
- mag ik iets zeggen ?:
- van wie wel (niet) ? -waarom (niet) ?
- regels en afspraken:
- wat is een regel ? wat is een afspraak ?
- welke ken ik ?
- voor wie gelden ze ?
- wie maakt ze ?
- hoe worden ze gemaakt ?
- zijn er uitzonderingen ?
- voor wie (niet) ?
- waarom (niet) ?
- worden ze veranderd ?
- waarom (niet) ?
- wie en wat spelen daarbij een rol ?
- hoe noodzakelijk zijn ze ?
° De maatschappelijke omstandigheden
- mijn grenzen:
- wat ik mag en niet mag:
- waar ? van wie ? op welke manier ?
- welke regels gelden er dan voor mij ?
- mijn waarden:
- aan welke waarde(n) hecht ik belang ?
-
de omstandigheden waarin ik leef
de omstandigheden die mij worden geboden
mag ik iets zeggen ?: - van wie wel (niet) ?-waarom (niet) ?
regels en afspraken:
- hun verregaand sociaal belang
- hoe komt het ons uit ?
- hun zinvolheid / overbodigheid
- wetten:
-
wat is een wet ?
welke ken ik ?
voor wie gelden ze ?
zijn er uitzonderingen ?- voor wie (niet) ?
waarom (niet) ?
4.2. Leren en beleven van democratische kwaliteiten en
vaardigheden: de erkenning van de ander binnen een
democratische cultuur:
4.2. Leren en beleven van democratische kwaliteiten en
vaardigheden: de erkenning van de ander binnen een
democratische cultuur:
° De rol die ik kan spelen (vaardigheden)
- luisteren naar de andere(n)
- begrip leren opbrengen
- omgaan met verschillen
- standpunten kiezen
- keuzes maken
° De rol die ik kan spelen (vaardigheden)
- inzichten verwerven in zoveel mogelijk situaties
- omgaan met verschillen
- verfijnen en nuanceren
- gevolgen inschatten
- standpunten kiezen
- keuzes maken
° De gelijkwaardige dialoog (ervaring):
- omgaan met de mening van de andere(n)
- in overleg treden met de andere(n)
- samenwerken
- ingaan tegen vooroordelen en discriminatie
- inspraak
- afspraken maken
- regels opstellen
- dat anderen een andere mening mogen hebben
- ik durf te spreken
° De gelijkwaardige dialoog (ervaring)
- meer inzicht verwerven in de betekenis en waardevolheid van:
- omgaan met de mening van de andere(n)
- in overleg treden met de andere(n)
- samenwerken
- ingaan tegen vooroordelen en discriminatie
- inspraak
- afspraken maken
- regels opstellen
- aanvaarding van de verscheidenheid van anderen
- verschillen
- kritiek en het uiten ervan
- ik durf te spreken maar ik dring mijn eigen mening niet op
=> vb. toepassingsgebied “De school als ontmoetingsplaats“
° De school als ontmoetingsplaats
* Rechten IN onderwijs:
- leerlingenparticipatie: bvb. klasreglement
- opkomen voor eigen rechten
- recht op informatie
- de noodzaak van regels
- maar ook: - de sanctie
- gestraft worden / de strafmaat
* Rechten IN onderwijs:
- leerlingenparticipatie:
- schoolreglement
- leerlingenraad
- opkomen voor eigen rechten
* Rechten DOOR onderwijs:
- betekenis van kinderrechten- en mensenrechteneducatie:
- het omgaan van leerkracht en leerlingen:
- gelijke kansen voor iedereen
- eerlijke behandeling
- maatregelen tegen pesten
1ste leerjaar 2de graad
2 de leerjaar 2de graad
4.1. Verdiepen van democratische waarden
4.1. Verdiepen van democratische waarden
° Ervaringen in mijn persoonlijke belevingswereld
- luisteren we naar anderen ?
- zijn we wel bereid onze mening te verwoorden ?
- durven we een stelling in te nemen ?
- zijn we bereid een discussie aan te gaan ?
° Ervaringen in onze persoonlijke belevingswereld
- hoe staan we tegenover kritiek ?
- zijn we kritisch (genoeg) ?
- hoe staan we tegenover regels, afspraken, wetten ?
- hoe staan we tegenover verschillen in de samenleving ?
- zijn we bereid in overleg te treden ?
- hoever, vinden we, kan (onze) vrijheid gaan ?
° De maatschappelijke omstandigheden
° De maatschappelijke omstandigheden
* Samenlevingsvormen
- het omgaan met elkaar in:
- een traditionele samenleving
- een pluralistische samenleving
* wetten
- wat is een wet ?
- welke kennen we ?
- voor wie gelden ze ?
- wie maakt ze ?
- zijn er uitzonderingen
- voor wie (niet) ?
- waarom (niet) ?
- worden ze veranderd ?
- waarom (niet) ?
- wie en wat spelen daarbij een rol ?
- hoe noodzakelijk zijn ze ?
* voorbeeld toepassingsgebied: - verkeersreglementering
- schoolplicht
- evolutie strafsysteem op school
° Democratische waarden
° Democratische waarden
* Verdraagzaamheid
- verschillen in de omgang
* Inspraak
- medezeggenschap
* vrijheid
- begrenzen
* rechtvaardigheidsgevoel
- rechten als universeel goed
* Gelijkwaardigheid
- je bent leerling van een school, niet van een klas of
onderwijsvorm
* samenwerkingsbereidheid
- de waarde van meningen en ideeën
* Pluralisme
- gemengd onderwijs
* oog voor het algemeen welzijn
- de wereld behoort allen toe
* Verantwoordelijkheidszin
- tegen de onverschilligheid
4.2. Leren en beleven van democratische kwaliteiten en
vaardigheden: de erkenning van de ander binnen een
democratische cultuur
4.2. Leren en beleven van democratische kwaliteiten en
vaardigheden: de erkenning van de ander binnen een
democratische cultuur
° Van ervaringen in de persoonlijke belevingswereld naar
verwerkelijking van democratische kwaliteiten
° Van ervaringen in de persoonlijke belevingswereld
verwerkelijking van democratische kwaliteiten
- luisteren naar anderen
- in overweging nemen wat anderen zeggen
- beseffen dat niet iedereen jouw mening deelt: een
minderheidsmening
- leren omgaan met kritiek
- leren je mening zo juist mogelijk verwoorden
- de waarde van taal in het algemeen
- stelling durven innemen
- bereidheid om een stelling te herzien na verder onderzoek
- iemand of iets een waardering willen,durven toekennen
-
naar
deze stelling willen verfijnen
leren deze stelling ook te kunnen verfijnen
iemand met een andere mening is daarom geen tegenstander
iemand met dezelfde mening is daarom geen mede (voor)
stander
in overleg met anderen leren onderzoeken wat de gevolgen van
een mogelijke keuze kunnen zijn
beseffen dat verschillen vaak zeer verrijkend kunnen zijn
de waarde van de consensus
leren compromis(sen) sluiten
- verdraagzaamheid naar de genomen besluiten
- leren relativeren van het gesloten compromis: het nut, de
tijdelijkheid
* voorbeeld toepassingsgebied: de school als ontmoetingsplaats
- inspraak: leerlingenraad
- opvolging van de leerlingenraad
- de schoolkrant als uiting van recht op een mening
- opvolging van de schoolkrant
- afspraken leerlingen - leerkrachten
- er bestaat zoiets als een ‘leerlingencontract’
- belonen en straffen
- het schoolreglement: bespreekbaarheid van de inhoud
- rechten DOOR onderwijs:
- respect van de school voor de privacy van de leerlingen
- betrokkenheid van kinderen bij besluitvorming die hen
aanbelangt
1 ste leerjaar 3 de graad
2 de leerjaar 3 de graad
3 de leerjaar 3 de graad
4.1. Uitdiepen van democratische
waarden
4.1. Uitdiepen van democratische
waarden
4.1. Uitdiepen van democratische
waarden
° Onze verantwoordelijkheid
*
Het sociale ik
- solidariteit,
liefde,
vriendschap,
eigenliefde, egoïsme
- respect, verdiend respect, respect voor
de autoriteit
- toegeven, plooien, buigen, breken,
compromissen sluiten, onderhandelen,
afspreken, zichzelf verraden
° Onze verantwoordelijkheid
*
Het sociale ik
- strijden en vechten
- beschermen
van
zwakken
en
minderheden
- individualisme en samenhorigheidsgevoel
° Onze verantwoordelijkheid
*
Het sociale ik
- samen sterk: historische voorbeelden:
Ghandi, Nelson Mandela
- sociale herverdeling: verschillen in
inkomen en belastbaarheid
° Maatschappelijke omstandigheden
*
Politieke systemen
- wat is democratie ?
- dictatuur, alleenheersers
*
Democratische bevraging
- petitie
- recht op antwoord
*
Macht en onmacht: de antipolitiek
- politici bekommeren zich niet om mijn
mening
- mensen zoals ik hebben geen enkele
invloed op wat de regering doet
° Maatschappelijke omstandigheden
*
Politieke systemen
- de parlementaire democratie
- de pers als controle op de democratie
*
Democratische bevraging
- stemplicht, stemrecht
- referendum
*
Macht en onmacht: de antipolitiek
- politici bekommeren zich niet om de
mening van anderen
- politiek interesseert me niet:
- de kloof burger-politiek
- onwetendheid en onverschilligheid
(desinteresse of omgekeerd ?)
4.2. Leren en beleven van democratische kwaliteiten en vaardigheden:
de erkenning van de ander binnen
een democratische cultuur:
4.2. Leren en beleven van democratische kwaliteiten en vaardigheden:
de erkenning van de ander binnen
een democratische cultuur:
° De rol die ik kan spelen
*
Onze
verantwoordelijkheid
engagement
- de leerlingenraad
- integriteit
- leren luisteren
° De rol die ik kan spelen
*
Onze
verantwoordelijkheid
engagement
- kritisch bewustzijn
- inzet, opoffering, burgerzin
- leren luisteren
*
Onze democratische waarden
- tolerantie
- gelijkwaardigheid
- recht op informatie
° De gelijkwaardige dialoog
en
*
Onze democratische waarden
- vrijheid
- openheid en objectiviteit
- recht op informatie
° De gelijkwaardige dialoog
en
° Maatschappelijke omstandigheden
*
Politieke systemen
- de volksdemocratie
- het politieke middenveld: organisaties
tussen burger en macht
- oligarchie
*
Macht en onmacht: de antipolitiek:
verdere uitdieping
- politici bekommeren zich niet om mijn
mening
- politici bekommeren zich niet om de
mening van anderen
- politiek interesseert me niet:
- de kloof burger-politiek
- onwetendheid en onverschilligheid
(desinteresse of omgekeerd ?)
- mensen zoals ik hebben geen enkele
invloed op wat de regering doet
4.2. Leren en beleven van democratische kwaliteiten en vaardigheden:
de erkenning van de ander binnen
een democratische cultuur:
° De rol die ik kan spelen
*
Onze
verantwoordelijkheid
engagement
- woorden en daden
*
Onze democratische waarden
- pluralisme
° De gelijkwaardige dialoog
en
*
Democratische besluitvorming
- inspraak
- sociale controle
- recht van de sterkste vs de
zwakke(re):
minderheden,
minderheidsfracties
*
Democratische besluitvorming
- de oppositie
- drukkingsgroepen
- kritiek, opbouwende kritiek, aanval,
cynisme, laster en sarcasme
*
Democratische besluitvorming
- openbaarheid van bestuur
- overleg:
hoe wordt een
afgesloten ?
CAO