Geniet verstandig van het zonlicht

RE P OR TAGE
Zon en zonlicht hebben een positieve invloed op je gezondheid,
tenminste als je de schadelijke UV-stralen zoveel mogelijk omzeild.
Iedereen houdt van de zon. Zelfs de mensen die de kou beter verdragen dan de hitte, vinden het gezellig als daar een zonnetje bij schijnt.
Waarom heeft de zon deze uitwerking op ons? En is de zon alleen
maar goed voor ons of zijn er ook negatieve kanten?
22
Geniet verstandig van het
zonlicht
ltekst: Brigitte Stevens
beeldkeuze: Luc Loosveldl
Verliefd door de zon
Zonlicht is goed voor ons
Zonlicht maakt blij. Hoe dat komt, hebben wetenschappers uitgezocht. Ze kwamen tot de conclusie dat alles
te maken heeft met de directe invloed van zonlicht op
je hormoonstelsel. Zonlicht maakt namelijk endorfines.
Dankzij dit ‘gelukshormoon’ krijg je een gelukzalig gevoel.
Endorfine is een lichaamseigen stof en werkt in de eerste
plaats pijnonderdrukkend. Daarnaast zorgt het voor een
gevoel van geluk of euforie. Endorfine stimuleert je schilden pijnappelklieren (klier in de hersenen), zodat je meer
energie krijgt en je je meer ontspannen voelt. Ook zorgt
zonlicht ervoor dat je immuunsysteem sterker wordt door
de aanmaak van witte bloedlichaampjes, waardoor je
lichaam beschermd wordt tegen virussen en bacteriën.
In de zomer worden mensen sneller verliefd dan in de andere
seizoenen doordat de zon de geslachtshormonen beïnvloedt.
Onderzoek stelt vast dat vooral mannen op zomerse dagen
sneller verliefd worden. Dit komt doordat de zon het testosterongehalte van de man met 30 % kan verhogen.
Het is bekend dat zonlicht de stemming kan verbeteren, hoewel het exacte proces hiervan nog niet geheel is doorgrond.
Wat wel grondig is onderzocht, is het feit dat een gebrek
aan blootstelling aan zonlicht kan leiden tot een tekort aan
vitamine D. Onderzoeken hebben aangetoond dat de mate van
serotonineaanmaak in de hersenen direct verband houdt met
de hoeveelheid zonlicht waaraan het lichaam gedurende een
dag wordt blootgesteld. Serotonine is een krachtige chemische stof in de hersenen die onze stemming of humeur regelt
en aanstuurt op een blij gevoel. De serotonineconcentratie is
hoger op zonnige dagen dan op grijze of bewolkte dagen.
Een gebrek aan blootstelling aan zonlicht kan
leiden tot een tekort aan vitamine D.
Wie dagelijks een uurtje in de zon verblijft, heeft in zijn lichaam al
voldoende vitamine D opgeslagen om aan de
gewenste hoeveelheid te komen.
Tips veilig zonnen
Soepele gewrichten
Als het weer verandert, voelen sommige mensen dat in hun gewrichten. Dat
beelden ze zich niet in. Studies naar de invloed van het weer op je gezondheid hebben uitgewezen dat weersveranderingen een sterke invloed hebben
op spier- en gewrichtsklachten. Heb je bijvoorbeeld een reumatische aandoening, dan kunnen bij slecht weer je gewrichten en spieren nog meer pijn
doen. Van de zon knappen je gewrichten en spieren echt op. Dat komt omdat
de bloedvaten zich dan verwijden, waardoor de doorbloeding in je spieren
en gewrichten en de opperste huidlagen sterk wordt gestimuleerd. Maar
ook bij pijnlijke rugspieren wil de zon je best een handje helpen. Warmte
ontspant je spieren en dat is een weldaad voor je rug.
Lijfwacht van je botten
Zonlicht verhoogt dus de aanmaak van vitamine D. Dit is goed voor de
opbouw van botweefsel. Bot is levend weefsel en wordt tijdens je leven
voortdurend opgebouwd en weer afgebroken. Voor je 30ste jaar is de
opbouw groter dan de afbraak, waardoor je bot stevig wordt en groeit. Na je
35ste wordt de afbraak geleidelijk aan groter dan de opbouw en worden je
botten minder stevig.
Belgische artsen hebben vastgesteld dat 37 % van alle gevallen van
botontkalking (osteoporose) te maken heeft met gebrek aan zonlicht. Hoe
ouder je wordt, hoe minder vitamine D je aanmaakt. Kom je te weinig in de
zon, dan ontstaat er al snel een chronisch gebrek aan vitamine D. De beste
lijfwacht voor je botten is de zon. Zonlicht maakt in tien minuten tijd honderd
keer meer vitamine D aan, dan dat je op één dag via je voeding binnenkrijgt.
Hoeveel vitamine D er door de zon in je lichaam wordt geproduceerd, hangt
af van je leeftijd, de hoeveelheid pigment in je huid en de tijdsduur dat je
in de zon verblijft. Wie dagelijks een uurtje in de zon verblijft, heeft in zijn
lichaam al voldoende vitamine D opgeslagen om aan de gewenste hoeveelheid te komen.
De aanmaak van vitamine D is uiteraard ook goed voor kinderen. Zij zijn in
hun groei gebaat bij genoeg zonlicht.
ZOEK DE SCHADUW OP
Vermijd de zon op het heetst van de dag, want
dan is de straling het meest intens. Blijf uit
de zon tussen 11 en 16 uur. De hoeveelheid
uv-straling hangt af van de stand van de zon
en niet van de temperatuur. Je kan dus ook
verbranden op een koele, heldere of bewolkte
zomerdag.
DRAAG BESCHERMENDE KLEDIJ
Trek beschermende kledij aan. Een donkere
kleur beschermt beter dan een lichte. Een
zonnehoed met brede randen en een goede
zonnebril zijn geen overbodige luxe.
INSMEREN, INSMEREN EN NOG
EENS INSMEREN
Breng zonneproducten regelmatig (om de twee
uur, na elke zwembeurt of zware transpiratie)
en voldoende aan. Vergeet ook oren, hals en
voeten niet. Koop een zonneproduct aangepast aan je huidtype en volgens eigen voorkeur
(crème, olie, gel, melk, stick). Hetgeen het best
bij jou past, zal je ook makkelijker aanbrengen,
dus ben je beter beschermd.
HOU DE KIDS UIT DE ZON
Hoe beter je kinderen tegen de zon beschermt,
hoe kleiner de kans dat hun huid op latere
leeftijd schade ondervindt van de zon. Hou
kinderen (vooral jonger dan drie jaar) uit de
zon. Kledij, een zonnehoedje en goede zonnebril blijven de beste bescherming. Smeer
kinderen regelmatig in met een product met
beschermingsfactor 50.
De schaduwzijde van de zon
Om van alle voordelen die de zon biedt te genieten, hoef je dus maar maximum een uurtje in de zon te lopen. Het is ook niet nodig om daarbij zoveel
mogelijk van je lichaam aan het zonlicht bloot te stellen. Je gezicht en armen
zijn al voldoende. ‘Overdaad schaadt’ is ook in dit geval de leuze.
Want er is een schaduwzijde aan de zon. Bij verkeerd gebruik veroorzaakt ze
zonnebrand. Overtollig zonlicht tast bovendien je huid aan. Tachtig procent
van de rimpels in ons gezicht zijn veroorzaakt door zonlicht. De huid wordt
ook slapper. Dit komt doordat zonlicht het collageengehalte in de huid
vermindert. Collageen is een lijmachtige eiwitstof die wordt gemaakt door de
cellen in de lederhuid en zorgt voor de stevigheid ervan.
Tenslotte is er het groot risico op huidkanker. De laatste tien jaar steeg het
aantal huidkankers met 5 % per jaar. Maximale bescherming is dus een must.
Meer informatie
www.cm.be
23