Diagnostische toets ANW bij par 3.1 tm 3.4: antwoorden Vraag 1 (3) planeet Vraag 2 (3,4,4,3,3,4,4) a) Na een inslag is er lava naar boven gekomen. Deze lava is gestold. Deze gestolde lava veroorzaakt de zwarte vlekken. b) c) Ja, iedereen die de maan ziet, ziet ook de verduistering. Bij een zonsverduistering is de zon maar op een klein deel van de aarde niet waarneembaar (zie ook antwoord bij b). d) Omdat het vlak waarin de maan om de aarde draait een ander vlak is dan waarin de aarde om de zon draait. e) Ja. (want hij draait om de aarde) f) Ca 50 minuten eerder dus ongeveer om 10.10 uur (De maan maakt in één dag 1/29 van z’n rondje om de aarde. De toren moet dus 1/29 van een uur verder draaien na een dag. Dat kost 50 min. g) Zie figuur hiernaast. In de baan van Venus om de zon moet daarbij het cirkeltje waar Venus boven staat blijven staan waardoor aarde, zon en venus schijnbaar op één lijn liggen. Vraag 3 (4,3,3) a) De scheve aardas en de beweging van de aarde om de zon b) In de zomer op het NH staat de aarde verder van de zon dan in de winter op het NH. Zie tekening hiernaast (de zon is in de tekening overdreven sterk naar rechts geplaatst voor de duidelijkheid) De uitspraak klopt dus niet c) Nee op 1 december is het 24 uur per dag licht op de Zuidpool Vraag 4 (3,4,3) a) Men kan de spiegel ondersteunen (een lenzenspiegel moet altijd aan de randen worden bevestigd. Vanaf een bepaalde grootte lukt dat niet goed meer waardoor vervorming van de beelden ontstaat) b) Goedkoper, makkelijker te onderhouden, kunnen groter zijn, door meer mensen te gebruiken, minder risico op ongelukken. c) Een telescoop kan door de lensgrootte veel meer licht vangen dan het oog. Je kunt ook met een fototoestel een tijdopnama maken (waardoor je nog meer licht kun vangen) . Vraag 5 (3x4) Rome ligt op 42 graden NB en 12 graden OL. Het tijdsverschil tussen Engeland en Italië (is net als in Nederland 1 uur. In de landen is het momenteel zomertijd, dat wil zeggen de klok is dan een uur vooruit gezet. a) 42 graden b) 21 september staat de zon loodrecht boven de evenaar. In de formule NB = 90 – hoek + correctie is de correctie dan 0. Dus moet gelden 42 = 90 – hoek De hoek is dus 48 graden. c) De zon beweegt 360/24=15 graden per uur. Op 21 juni is het zomertijd in Londen en in Rome. In Londen (Greenwich) staat de zon om 13.00 uur in het hoogste punt. Omdat Rome op 12 graden OL ligt stond de zon daar 12/15 x 60 = 48 minuten eerder al op het hoogste punt. Dus om 12.12u volgens de klok in Londen. Dus om 13.12 volgens de klok in Rome. Vraag 6 (3,4,3,4) Gegeven: een satelliet in een geostationaire baan heeft een snelheid van 11000 km/u. Het bemande ISS draait in 1,5 uur op 400 km hoogte een rondje om de aarde. De straal van de aarde is in deze opgave 6000 km a) geostationaire baan is de baan waarin de satelliet in 24 uur om de aarde draait. b) In 24 uur legt de sateliet 24x11000= 264000 km af. Deze cirkel heeft een straal r waarvoor geldt: 2πr = 264000. Daaruit volgt r=42000km (vanuit middelpunt aarde). De satelliet beweegt dus 42000-6000=36000 km boven de aarde. c) Een satelliet dichter bij de aarde gaat sneller, dus ISS maakt meer km/uur. d) Ja (hij heeft massa en wordt dus aangetrokken door de aarde) Vraag 7 (3,3) a) 12 b) Nee, net als de zon gaan ook deze sterrenbeelden onder (onder de horizon) Vraag 8 (4,3) a) Een ster die van ons af beweegt levert lichtgolven die groter zijn geworden. (De spectraallijnen van die ster verschuiven daardoor naar de rode kleur) b) Een zwart lijntje in het spectrogram/lichtspectrum. (Van het licht dat een ster uitzendt bereikt een bepaalde kleur de aarde niet omdat een stof rond de ster die kleur wegfiltert) Vraag 9 (3)