INNOVATIE IN ZORG EN WELZIJN, VOOR MENS EN MAATSCHAPPIJ BELEIDSPLAN VITAVALLEY 2015 – 2018 Meerjarenplan VitaValley 2015-2018 15 januari 2015 Inhoud Inleiding ................................................................................................................ 4 Over VitaValley ..................................................................................................... 5 Bestuur ....................................................................................................................... 5 Onafhankelijke positie............................................................................................... 5 Financiering ................................................................................................................ 5 Resultaten................................................................................................................... 6 Verantwoording afleggen ......................................................................................... 7 Visie, missie en strategie ..................................................................................... 9 Onze visie ................................................................................................................... 9 Onze missie ................................................................................................................ 9 Onze waarden ............................................................................................................ 9 Maatschappelijk belang ............................................................................................ 9 Onze strategie .......................................................................................................... 10 Onze strategische innovatieagenda................................................................. 11 De relevantie van innovatie .................................................................................... 11 Focus op vier thema's ............................................................................................. 11 Focus binnen thema's en deelthema's .................................................................. 15 Input in samenspraak ............................................................................................. 15 Selectie op basis van impact................................................................................... 15 Projecten en coalities ........................................................................................ 16 Projecten en coalities voor het thema Vitaliteit .................................................... 16 Projecten en coalities voor het thema Zelfststandigheid .................................... 17 Projecten en coalities voor het thema Proces & Beleving ................................... 22 Projecten en coalities voor het thema Ethiek & Randvoorwaarden................... 23 powered by VitaValley 2/39 Meerjarenplan VitaValley 2015-2018 15 januari 2015 Een krachtig netwerk ........................................................................................ 29 Relevante partners .................................................................................................. 29 Soorten partners...................................................................................................... 29 Permanente samenwerkingsverbanden ............................................................... 30 Vooruitblik .......................................................................................................... 31 Onafhankelijkheid.................................................................................................... 31 Strategische innovatieagenda ................................................................................ 31 Thema Vitaliteit ........................................................................................................ 31 Thema Zelfstandigheid............................................................................................ 31 Thema Proces & Beleving ....................................................................................... 32 Thema Ethiek & randvoorwaarden ........................................................................ 32 Uitbreiding netwerk ................................................................................................. 32 Kennisdeling ............................................................................................................. 33 Bijlagen ............................................................................................................... 34 Bijlage 1: Begroting 2015 - 2018 ............................................................................. 35 Bijlage 2: Raad van Bestuur en Raad van Toezicht ............................................... 38 powered by VitaValley 3/39 Meerjarenplan VitaValley 2015-2018 15 januari 2015 INLEIDING Stichting VitaValley is de pioniersfase ontgroeid. Sinds onze start in december 2004 hebben we een respectabel track record opgebouwd. We initieerden en/of faciliteerden tal van innovaties die erop zijn gericht het welzijn van burgers die zorg nodig hebben te bevorderen. Een goed voorbeeld daarvan is WeHelpen, een portaal dat mantelzorgers ondersteunt in het uitbreiden van hun netwerk en in het organiseren van de zorg rond de patiënt. Een ander aansprekend voorbeeld is ‘Over(-)behandelen. Ethiek van de zorg voor kwetsbare ouderen’, een publicatie die kwetsbare ouderen, hun directe naasten en professionals ondersteunt in het nemen van beslissingen rond het levenseinde. In de loop der jaren is ons partnernetwerk groter en sterker geworden. Hierdoor kunnen wij onze missie beter uitvoeren. Onze ontwikkeling van kennisnetwerk tot succesvolle initiator, aanjager, ontwikkelaar en bouwer heeft in 2014 geleid tot een strategische heroriëntatie en een aanscherping van onze missie. De nieuwe weg die we ingeslagen zijn, kenmerkt zich door een nadrukkelijker focus op het maatschappelijk belang dat we dienen. Het gaat ons niet zozeer om de ontwikkeling van goede innovaties in de zorg op zich, het gaat ons vooral om het effect ervan: het positieve effect op het leven van mensen, hun naasten en de maatschappij als geheel. Ofwel: de sociale en maatschappelijke impact. In dit beleidsplan leest u over onze missie en hoe we die waar willen maken. powered by VitaValley 4/39 Meerjarenplan VitaValley 2015-2018 15 januari 2015 OVER VITAVALLEY VitaValley, opgericht in 2004, ontwikkelt en realiseert samen met haar partners vernieuwingen in zorg en welzijn die ervoor zorgen dat mensen hun kwaliteit van leven behouden of kunnen verbeteren. We zijn aanjager en facilitator van vernieuwingen, we delen onze kennis en ervaring, en we verbinden en ondersteunen betrokken partijen. VitaValley is een stichting die algemeen nut beoogt. Bestuur Stichting VitaValley heeft een uitvoerend bestuur (2 fte). Het bestuur wordt ondersteund door vier medewerkers (2,7 fte). De samenstelling van de Raad van Bestuur en de Raad van Toezicht staat in Bijlage 2. Onafhankelijke positie In het zorglandschap in Nederland acteren veel actoren. Iedere actor heeft eigen belangen en probeert die zo goed mogelijk te bevorderen. Het is niet vanzelfsprekend dat in de interactie van al deze factoren de belangen van de Nederlandse burger voorop staan. Voor VitaValley staan die wel voorop. En we zijn van mening dat we onze missie alleen goed kunnen realiseren als we volledig onafhankelijk zijn van welke actor in het Nederlandse zorglandschap dan ook. Onze onafhankelijkheid is geborgd door: • onze visie, missie, kernwaarde en waarden. Deze zijn ‘heilig’ en bepalen hoe we werken en hoe we ons in het zorglandschap gedragen; • een bestuur dat beslist welke partijen partner mogen worden van VitaValley. In het gesprek met nieuwe partners wordt structureel benadrukt dat de nieuwe partner de onafhankelijke positie van VitaValley moet respecteren en haar doelstelling dient te ondersteunen; • een bestuur dat regelmatig spart met de (voorzitter van de) Raad van Toezicht over mogelijke bedreigingen van de onafhankelijkheid van VitaValley; • een bestuur dat beslist over de inhoud van de strategische innovatieagenda en activiteiten, projecten en coalities selecteert; • het centraal stellen van de behoeften van de burger. Zo zal het bestuur nooit accepteren dat kennis niet wordt gedeeld, dat resultaten niet openbaar worden gemaakt of dat partners of externe partijen vragen om exclusiviteit. Financiering VitaValley wordt gefinancierd door: • partners: circa € 650.000 • sponsoren: circa € 300.000 • subsidies: circa € 50.000 • andere inkomsten: circa € 50.000 powered by VitaValley 5/39 Meerjarenplan VitaValley 2015-2018 15 januari 2015 Resultaten We zijn trots op de maatschappelijke resultaten die we realiseerden. Enkele voorbeelden: • WeHelpen Uit alle nationale onderzoeken blijkt dat veel mantelzorgers overbelast zijn. Gezien het belang van mantelzorg in onze samenleving is dit bijzonder ongewenst. VitaValley is daarom in 2009 gestart met het project Mantelzorg. In de loop van de tijd hebben steeds meer partners zich bij dit project aangesloten. Uiteindelijk is het project ondergebracht in de coöperatie WeHelpen. Eind 2014 had WeHelpen ruim 18.000 hulpbieders en -vragers, 7.322 hulpvragen en 1.176 besloten netwerkomgevingen. Al in voorjaar van 2012 deden we een SROI-analyse (Social Return on Investment) om de maatschappelijke impact vast te stellen. De uitkomst was een SROI van 3: voor elke euro maatschappelijke waarde die in dit project wordt gestopt, komen er drie euro maatschappelijke waarde terug. De belangrijkste maatschappelijke opbrengst komt uit vier drivers: • - ondersteuning van de mantelzorger zelf (stakeholder: mantelzorger); - besparing op de kosten van Wmo (stakeholder: gemeente); - besparing op de kosten van de AWBZ (stakeholder: overheid); - daling ziekteverzuim mantelzorgers (stakeholder: werkgevers). Quli Quli is een zelfmanagementportaal voor mensen met psychiatrische stoornissen, lichamelijke en geestelijke handicaps. Het is eenvoudig te gebruiken op een computer, tablet of smartphone. Quli ondersteunt de gebruiker in de regie over het eigen leven. De gebruiker bepaalt zelf met wie welke informatie gedeeld wordt en wie toegang heeft tot welk deel van het portaal. Ook is er een appstore binnen Quli. Ook voor Quli is de SROI-ratio 3: elke euro aan maatschappelijke waarde die in deze applicatie gestopt wordt, levert drie euro aan maatschappelijke waarde op. Quli is ontwikkeld door een consortium van zorginstellingen: Dr. Leo Kannerhuis, Amarant, Plureijn, Dichterbij en ARQ. VitaValley ondersteunde Quli bij het bekostigings model, de organisatie, de implementatie en de uitrol over Nederland. Daarnaast gaven we Quli veel exposure via ons netwerk. Eind 2014 had Quli 6.000 gebruikers. Elke maand komen er 300 - 400 bij. • Over(-)behandelen, ethiek van de zorg voor kwetsbare mensen VitaValley deed een studie naar ‘overbehandelen van kwetsbare ouderen’. We startten deze studie op een moment dat dit probleem steeds weer in de pers naar voren kwam en niemand zijn handen eraan wilde ‘branden’. De resultaten van deze studie zijn neergelegd in het boek ‘Over(-)behandelen. Ethiek van de zorg voor kwetsbare ouderen’, geschreven door Theo Boer, Maarten Verkerk en Dirk Jan Bakker. De impact van deze studie was groot. Zo droegen de belangrijkste artsenorganisaties de conclusies actief uit in hun organisatie. Ook was het boek aanleiding voor een congres, dat circa honderd deelnemers trok. De pers besteedde dankzij het boek veel aandacht aan het probleem van overbehandeling. Het kwam aan de orde in RTL Nieuws, BNR, DIDD, Standpunt.nl, Radio Limburg, Telegraaf, NRC, Algemeen Dag- powered by VitaValley 6/39 Meerjarenplan VitaValley 2015-2018 15 januari 2015 blad, Spits, Trouw, Nederlands Dagblad, Reformatisch Dagblad en diverse medische bladen. Samen met de artikelen die we schreven en de lezingen die we gaven, heeft ons initiatief geleid tot een zeer goede verspreiding van de kennis, met een grote maatschappelijke impact. • Zorg ontzorgd met ICT VitaValley is al veel jaren actief op het gebied van e-health. In gesprekken met de overheid gaven we aan dat e-health niet doorbreekt vanwege problemen op het gebied van financiering, privacy, identificatie en implementatie. Mede op basis van onze signalen heeft de overheid het doorbraakprogramma Zorg ontzorgd met ICT ontwikkeld. VitaValley droeg actief bij aan de inhoud van dit programma. Daarnaast benoemde het kabinet VitaValley-bestuurslid Dik Hermans tot aanjager. Het leidde tot de identificatie van vier doorbraakprojecten die het kabinet financieel ondersteunt. Deze vier projecten hebben betrekking op enkele honderdduizenden burgers. • Vitaal Thuis Vitaal Thuis richt zich op het faciliteren van thuistechnologie voor ouderen, zieken en mensen met een beperking. Met als doel: het mogelijk maken dat ouderen, zieken en mensen met een beperking zo lang en zo goed mogelijk zelfstandig kunnen wonen. Op dit gebied zijn er veel technologische mogelijkheden. Doorbraken laten echter op zich wachten, onder meer door versnippering, te weinig interoperabiliteit, en hoge kosten. We brachten een visiestuk uit, dat we via onze website beschikbaar stelden. Het had een grote impact. Veel zorginstellingen beschouwen het als een goede en relevante studie. De visieontwikkeling kreeg een vervolg met de vastlegging van standaardspecificaties voor thuistechnologie. Dit deden we in samenwerking met onder meer ActiZ en Ieder(in). Inmiddels zijn er in vrijwel elke provincie proeftuinen gestart. De grootste proeftuin heeft betrekking op 10.000 woningen. • Kennisdeling VitaValley heeft een actief beleid om de resultaten van haar werk ten goede te laten komen aan de burger. Deels gebeurt dit direct, deels via zorginstellingen. Onze website en onze aanwezigheid op social media zijn hierbij succesvol. Onze website trekt maandelijks zo'n 2.000 bezoekers en we hebben 800 volgers op Twitter. Onze nieuwsbrief heeft 1.200 abonnees. Onze publicaties worden via Skipr breed onder de aandacht gebracht. Verantwoording afleggen We brengen elk jaar een SROI-rapport uit waarin we de maatschappelijke impact van onze activiteiten samenvatten. In dit rapport besteden we niet alleen aandacht aan de impact van onze activiteiten op de individuele burger maar ook op die van de maatschappij als geheel (mantelzorgers, familie en maatschappelijke organisaties). powered by VitaValley 7/39 Meerjarenplan VitaValley 2015-2018 15 januari 2015 Ook brengen we elk jaar een jaarverslag uit waarin we een inhoudelijke en financiële verantwoording afleggen over het beleid van het betreffende jaar. Op basis van onze nieuw geformuleerde visie, missie, kernwaarde en innovatieagenda zullen we in het najaar van 2015 een aantal prestatie-indicatoren ontwikkelen. powered by VitaValley 8/39 Meerjarenplan VitaValley 2015-2018 15 januari 2015 VISIE, MISSIE EN STRATEGIE Onze visie De manier waarop Nederland omgaat met gezondheid, welzijn, en zorg is aan het veranderen. Ontwikkelingen als de (dubbele) vergrijzing, stijgende zorgkosten en de individualisering van de maatschappij, zijn daar debet aan. Wij willen mede richting geven aan de veranderingen. We signaleren namelijk dat veel kansen voor maatschappelijk relevante innovaties niet of niet volledig benut worden. Vanuit onze maatschappelijke betrokkenheid zetten we onze kennis, ervaring en netwerk in om die kansen wél te benutten. Daartoe initiëren, stimuleren, ontwikkelen en realiseren we zorginnovaties. Onze missie Wij verbeteren de kwaliteit van leven van burgers in gezondheid, ziekte, beperkingen en ouderdom. Dit doen we door actief bij te dragen aan de realisatie van effectieve innovaties op het gebied van vitaliteit en gezondheid, zelfredzaamheid en zorg. Onze waarden VitaValley is een waarden-gedreven organisatie. Onze missie leidt tot de volgende kernwaarde: de burger in gezondheid en ziekte op één Deze kernwaarde wordt nader gespecificeerd in de volgende waarden: • zinvol leven: geven en ontvangen in sociale relaties; • menselijke maat: de methoden, technieken en systemen van zorg sluiten aan bij de wensen en de mogelijkheden van de individuele burger; • gemeenschap: zorg en welzijn zijn ingebed in het netwerk van mensen (familie, buren, vrienden en andere sociale structuren); • verantwoordelijkheid: de persoon maximaal ondersteunen in goed patiëntschap én goed burgerschap; • brede toegankelijkheid: alle burgers worden uitgenodigd om op passende wijze van de zorg gebruik te maken. Maatschappelijk belang Succesvolle innovatie dient een groot maatschappelijk belang: de kwaliteit van leven van de burger. Het geldt in het bijzonder voor groepen waarvoor de kwaliteit van leven een bijzondere uitdaging is, zoals burgers met een lage sociaaleconomische status, burgers met een verstandelijke of lichamelijke beperking, chronisch zieken en (kwetsbare) ouderen. powered by VitaValley 9/39 Meerjarenplan VitaValley 2015-2018 15 januari 2015 VitaValley behartigt dit maatschappelijk belang vanuit een aantal uitgangspunten: • We houden er rekening mee dat er belangrijke verbanden zijn tussen kwaliteit van leven enerzijds en maatschappelijke factoren als arbeid, sociale zekerheid, welzijn en wonen anderzijds. Daarnaast geven we aandacht aan het verband tussen enerzijds stijl van leven en preventie en anderzijds gezondheid en ziekte. We zijn van mening dat dit een samenhangend beleid vergt voor verschillende levensfasen (jong, volwassen, oud). • We realiseren ons dat de Nederlandse bevolking pluriform is wat betreft de visie op gezondheid en ziekte. We nemen de verschillende opvattingen als uitgangspunt. • We dragen bij aan duurzame, toegankelijke, solidaire en kwalitatief goede zorg. • We vinden dat zorg zich hoort te richten op de kwaliteit van leven zoals mensen die zelf ervaren. • We vinden dat mensen ook zelf verantwoordelijk zijn voor hun gezondheid (stijl van leven, preventie, relatienetwerk, wonen en werk) en voor een actieve rol in curatieve en chronische zorg (zelfmanagement). • Het is belangrijk dat mensen ook een beroep op elkaar kunnen doen voor hulp en ondersteuning. Iedereen is zelf verantwoordelijk om te investeren in de opbouw en het onderhoud van de netwerken die daarvoor nodig zijn. Waar nodig verdienen mensen actieve ondersteuning op het gebied van autonomie, zelfregie, relatienetwerken en participatie. • Professionele zorg moet pas worden aangeboden wanneer zelfregie en ondersteuning door het netwerk ontoereikend zijn. • Professionele zorg hoort proportioneel te zijn: niet meer en niet minder dan noodzakelijk is. • Financiering van de zorg moet niet gebaseerd zijn op ‘verrichtingen’ maar op ‘gezondheidswinst’. • Innovatie in de zorg moet zich richten op gezondheidswinst voor het individu én op een maximale bijdrage aan de samenleving als geheel. Onze strategie We hebben onze missie vertaald in een strategie die sturend is voor de selectie en uitvoering van activiteiten in onze organisatie en ons netwerk. Onze strategie bestaat uit drie onderdelen: • ontwikkeling strategische innovatieagenda binnen vier geselecteerde thema's; • een krachtig netwerk; • uitvoering projecten, vorming van coalities. powered by VitaValley 10/39 Meerjarenplan VitaValley 2015-2018 15 januari 2015 ONZE STRATEGISCHE INNOVATIEAGENDA Met onze strategische innovatieagenda benoemen we steeds de projecten en coalities waar we ons op richten om de kwaliteit van leven van burgers in gezondheid en ziekte te verbeteren. Dat doen we in diepgaande dialoog met partners en relevante externe partijen. De relevantie van innovatie Op dit moment is de impact van innovatie in de gezondheidszorg nog te beperkt. We zijn ervan overtuigd dat innovatie meer kan bijdragen aan ondersteuning en zorg van hogere kwaliteit tegen lagere kosten. Dat innovatie onvoldoende van de grond komt, komt door verschillende belemmeringen. Waar mogelijk nemen wij de belemmeringen weg. • Het duurt lang voor resultaten van wetenschappelijk onderzoek hun weg vinden in de gezondheidszorg. Er is bijzonder veel versnippering in het vertalen van (wetenschappelijke) inzichten en resultaten naar goede innovaties. Op meer plekken tegelijk wordt geprobeerd om het ‘wiel opnieuw uit te vinden’. Er is binnen de zorgsector in het algemeen sprake van ‘ieder voor zich'-gedrag. Mede daardoor blijkt het erg lastig om bewezen innovaties ‘over heel Nederland uit te rollen’. Ook het ‘not-invented-here’-syndroom speelt daarbij een rol. • Er is een gebrek aan visie en maatschappelijk ondernemerschap. Het belang van een visie op zorginnovatie en de bijdrage van (sociale) ondernemers worden vaak onvoldoende onderkend. • Voor succesvolle innovaties moeten partijen die cruciaal zijn voor de implementatie, vanaf het begin worden meegenomen, niet pas als het product uitontwikkeld is. Initiatiefnemers moeten bovendien willen en kunnen samenwerken. Precies op dit vlak voegt VitaValley waarde toe. Focus op vier thema's Onze focus ligt op vier thema's Vitaliteit, Zelfstandigheid, Proces & Beleving, Ethiek & Randvoorwaarden. Vitaliteit VitaValley wil met zorginnovaties de vitaliteit van alle burgers in Nederland versterken en op die manier bijdragen aan hun fysieke, psychische, sociale en spirituele welbevinden. Mensen leven langer en hebben steeds vaker te maken met een of meer chronische aandoeningen. Met de inzet van technologie die bijdraagt aan ziektepreventie en vroegdiagnose, bevorderen we een gezonde leefstijl en dringen we het aantal chronische aandoeningen terug. Daarnaast is het belangrijk om de vitaliteit van kwetsbare ouderen, een groep steeds groter wordt, te bevorderen. Op die manier spelen we in op de transitie in de zorg: van ziekte en zorg naar gezondheid en gedrag en naar mens en maatschappij. powered by VitaValley 11/39 Meerjarenplan VitaValley 2015-2018 15 januari 2015 Het thema Vitaliteit richt zich op alle burgers en kent drie deelthema’s: gezondheidsbewustzijn, risicodetectie en vroegdiagnose, leefstijl en leefomgeving. • Gezondheidsbewustzijn Veel Nederlanders zijn niet bewust met hun gezondheid bezig. Vaak komt daarvoor pas voldoende aandacht wanneer men last krijgt van aandoeningen of beperkingen, die met een gezondere leefstijl voorkomen hadden kunnen worden. We richten ons op innovatieve toepassingen die mensen stimuleren bewuster met hun gezondheid om te gaan. • Risicodetectie en vroegdiagnose Wat zijn de gezondheidsrisico's in een bepaalde populatie? Tijdige identificatie is een cruciale eerste stap naar een gezonder en vitaler Nederland. De volgende uitdaging is om ziekten zo vroeg mogelijk te diagnosticeren. Welke slimme benaderingen en technieken kunnen we daarvoor inzetten? VitaValley helpt mee om die vraag te beantwoorden. • Leefstijl en leefomgeving De oorzaak van een ongezonde leefstijl is vaak een ongezonde leefomgeving. Dat betekent dat een verbetering van de leefomgeving een noodzakelijke voorwaarde is om tot verbetering van de levensstijl te komen. Welke innovatieve toepassingen zijn inzetbaar om duurzame gedragsverandering bij mensen met een ongezonde leefstijl te bevorderen? Hoe kunnen we de leefomgeving zo inrichten dat mensen worden verleid tot gezonde keuzes? Samen met onze partners zoeken we innovatieve oplossingen. Zelfstandigheid Kwetsbare ouderen en mensen met een fysieke of mentale beperking zijn steeds meer aangewezen op zichzelf en de mensen in hun omgeving. Het is daardoor een uitdaging de kwaliteit van hun leven te behouden en, liever nog, te verbeteren. Met de slimme inzet van toegankelijke technologie kan er veel bereikt worden. Sterker nog: transities in de zorg lijken onmogelijk zonder thuistechnologie. Maar ook fysieke opvanglocaties zijn nodig, voor als zelfstandig wonen (tijdelijk) niet meer gaat. VitaValley geeft impulsen aan kansrijke en impactvolle zorginnovaties, die zelfzorg en burgerinitiatieven versterken. Zo dragen we bij aan een samenleving waarin autonomie en elkaar helpen vanzelfsprekend zijn. Het thema Zelfstandigheid richt zich op kwetsbare burgers en kent drie deelthema's: wonen en leven, informele ondersteuning en zelfmanagement. • Wonen en leven Iedereen wil zo lang mogelijk autonoom functioneren en zo min mogelijk afhankelijk zijn van anderen. Hoe zorgen we daarvoor in Nederland? Er zijn meer innovatieve ideeën, toepassingen en technologische innovaties voor nodig. VitaValley draagt daar graag aan bij. Zodat iedereen lang thuis kan wonen en het eigen leven in kan richten met werk, sociale contacten en hobby's. powered by VitaValley 12/39 Meerjarenplan VitaValley 2015-2018 • 15 januari 2015 Informele ondersteuning Honderdduizenden mantelzorgers en vrijwilligers ondersteunen anderen die met beperkingen te maken krijgen, voordat er professionele hulp wordt ingeroepen. De overheid stimuleert dit sterk. Maar ook als formele zorg onvermijdelijk is, kunnen vrijwilligers en mantelzorgers een belangrijke bijdrage blijven leveren. VitaValley richt zich op innovatieve toepassingen die mantelzorg en andere vormen van informele hulp maximaal faciliteren. • Zelfmanagement Nederland telt een groot aantal chronisch zieken. Zij worden meer en meer gestimuleerd om hun ziekte actief en zelfstandig te managen. Dat heeft veel voordelen. Het ziektebewustzijn neemt toe. En dat komt de therapietrouw en daarmee de kwaliteit van leven ten goede. Uiteraard betekent zelfmanagement ook een verlaging van de maatschappelijke gezondheidskosten. VitaValley ondersteunt innovaties die zelfmanagement mogelijk maken en vereenvoudigen. Proces & Beleving Veel van onze projecten en coalities richten zich op de versterking van vitaliteit en zelfstandigheid van mensen. Met als doel: minder gebruik van kostbare formele zorg. Onze betrokkenheid strekt zich echter ook uit tot de formele zorg zelf. We dragen bij aan de totstandkoming van zorg die patiënten als kwalitatief hoogwaardig ervaren. Daarbij gaat het dus nadrukkelijk om de subjectieve kwaliteit, de beleving. Vanuit dit streven stimuleren we dat de zorg daadwerkelijk in de behoefte van de mensen voorziet en dat formele en informele zorg goed op elkaar aansluiten. Het thema Proces & Beleving richt zich met name op de zorg die aan burgers wordt gegeven. Er zijn drie deelthema’s: zorg vanuit beleving en in overeenstemming met de wensen van de patiënt, zorg zo dicht mogelijk bij de patiënt, en het ontsluiten en intelligent gebruik van (big) data. • Beleving cliënt VitaValley vindt dat de patiënt centraal moet staan in het zorgproces. Dat wil zeggen: de dienstverlening moet optimaal aansluiten bij de vragen, behoeften en wensen van de burger. Innovaties kunnen hier belangrijk aan bijdragen. Ze kunnen de positie van de patiënt versterken en bijdragen aan een zodanige inrichting van het zorgproces dat de zorg daadwerkelijk om de patiënt draait. • Dicht bij de cliënt Aansluiting op de wensen en behoeften van zorggebruikers, betekent onder meer: de zorg dicht bij de cliënt brengen. Daarom vindt VitaValley het belangrijk de zorg maximaal ambulant te maken. Innovatieve toepassingen kunnen deze verschuiving van intramurale naar extramurale zorg stimuleren en vergemakkelijken. • Gebruik Big Data Slim gebruik van bestaande databronnen kan de behandelingsrelatie tussen de arts en de patiënt optimaal ondersteunen. Actuele en volledige informatie maakt écht persoonsgerichte zorg mogelijk. En ook risico's komen eerder in beeld met een slim gebruik van Big Data. Op die manier kan Big Data ook een belangrijke meerwaarde genereren voor prospectieve zorg. powered by VitaValley 13/39 Meerjarenplan VitaValley 2015-2018 15 januari 2015 Ethiek & Randvoorwaarden Innovatie in de zorg blijkt door een veelheid aan belemmeringen behoorlijk weerbarstig. VitaValley wil bijdragen aan optimale randvoorwaarden ten behoeve van allen die ondersteuning nodig hebben op het vlak van gezondheid..Ook willen we bijdragen aan humane oplossingen voor vraagstukken met ethische aspecten en vraagstukken die maatschappelijk gevoelig liggen. Een goed voorbeeld hiervan is onze betrokkenheid bij projecten die zich richten op de zorg rond het levenseinde. Het thema Ethiek & Randvoorwaarden kent zes deelthema’s. Drie deelthema's hebben betrekking op ethiek: zorg rond het levenseinde, eenzaamheid en zingeving, en grenzen aan solidariteit. De drie andere subthema's hebben betrekking op randvoorwaarden: business- en financieringsmodellen, implementatie- en opschalingsmodellen, en Innovatieprocessen. • Zorg rond levenseinde Dat iets medisch-technisch mogelijk is, betekent niet automatisch dat het ook moet gebeuren. Er zijn grenzen aan de maakbaarheid van het leven en de mens. Daarom is het belangrijk stil te staan bij de vraag wanneer er sprake is van over- of onderbehandeling. Zulke vragen spelen met name rond het levenseinde. De zorg kan erop inspelen met innovatieve behandelingsconcepten. • Eenzaamheid en zingeving Niet elke zorgvraag is gebaseerd op medische beperkingen. En omgekeerd hoeft niet iedere ondersteuningsbehoefte te worden beantwoord met een medische interventie. Want vaak spelen op de achtergrond andere vraagstukken: vraagstukken van eenzaamheid en zingeving. Bewustwording is belangrijk. Dat is de basis voor de ontwikkeling van een innovatieve benadering. • Solidariteit Zorgkosten worden grotendeels gecompenseerd vanuit collectieve arrangementen. Het betekent dat gezonde premiebetalers die weinig kosten veroorzaken, meebetalen aan de aan de zorgkosten van mensen met grote gezondheidsrisico's, die veelal samengaan met een lage sociaaleconomische status. Zijn er grenzen aan die solidariteit? En hoe moeten we omgaan met hogere eigen risico’s en eigen bijdragen? Moeten mensen met ongezond gedrag meer premie betalen? Of krijgen mensen die zich gezond gedragen een deel van hun premie terug? VitaValley faciliteert de discussie en denkt mee over zulke solidariteitsvraagstukken. • Business- en financieringsmodellen Innoveren is gecompliceerd. Innoveren in de zorg is nóg gecompliceerder. Zelfs voor impactvolle innovaties die een hoge maatschappelijke meerwaarde beloven, kan het lastig zijn een duurzame financiering te realiseren. VitaValley denkt mee over de haalbaarheid en bekostiging van maatschappelijk waardevolle innovaties. • Implementatie- en opschalingsmodellen Voor het bereiken van een optimaal maatschappelijk resultaat is het essentieel dat een zorginnovatie grootschalig wordt gebruikt. VitaValley zet haar kennis en ervaring in om opschalingstactieken te ontwikkelen en te delen. powered by VitaValley 14/39 Meerjarenplan VitaValley 2015-2018 • 15 januari 2015 Innovatieprocessen Innoveren in de zorg is niet eenvoudig en daardoor zeer uitdagend. Een goed idee is zeker niet voldoende om onze missie te realiseren. Een succesvolle innovatie vereist veel expertise en de juiste methodologie. VitaValley denkt daar over mee. Hoe organiseer je maatschappelijke innovatieprocessen? Wat werkt wel en wat werkt niet? Focus binnen thema's en deelthema's Onze focus binnen de geselecteerde thema's is innovatie met behulp van ICT: digitale zorg. We richten ons in het bijzonder op: • innovaties met een grote maatschappelijke impact waarvoor een sluitend financieringsmodel ontwikkeld zou kunnen worden; • kansrijke innovaties in relatie tot lastige maatschappelijke problemen (‘wicked problems’) die anderen niet ontwikkelen (innovatiekloof) of niet implementeren (implementatiekloof) omdat de risico’s te groot zijn of omdat de problematiek te complex is; • innovaties op de grens van formele en informele zorg; • innovaties op het gebied van zorg, arbeid, wonen en welzijn; • innovaties met een publiek-private samenwerking. Input in samenspraak Als input voor onze innovatieagenda volgen we ontwikkelingen in de samenleving, voeren we dialogen met partners over hun visie en strategie, volgen we de ontwikkelingen in onze nationale en internationale netwerken, gaan we in gesprek met externe deskundigen en doen we onderzoek. Selectie op basis van impact Een belangrijk selectiecriterium voor de projecten en coalities die we opnemen in onze strategische innovatieagenda is de te verwachten maatschappelijke of sociale impact. Het gaat ons namelijk om doorbraken in de kwaliteit van leven van de burger. Bij de selectie spelen ook nog andere criteria een rol: • synergie met de andere projecten van VitaValley; • draagvlak: interesse van voldoende partners; • financiering: de mogelijkheden om externe financiering aan te trekken; • implementatie: duurzaamheid en mogelijkheden tot opschaling. powered by VitaValley 15/39 Meerjarenplan VitaValley 2015-2018 15 januari 2015 PROJECTEN EN COALITIES Binnen de geselecteerde thema's voeren we projecten uit en vormen we coalities. Projecten zijn activiteiten die we, al dan niet met een of twee andere partijen, uitvoeren om een visie te formuleren, een innovatie te ontwikkelen, te implementeren of op te schalen. Coalities zijn activiteiten die, op ons initiatief of met onze significante betrokkenheid, door een groot aantal partijen (partners, niet-partners) gedaan worden om een visie te formuleren, een innovatie te ontwikkelen, te implementeren of op te schalen. Coalities zijn vaak breed maatschappelijk ingesteld en richten zich op complexe innovaties ten behoeve van onze missie. Projecten en coalities voor het thema Vitaliteit Begin 2015 werken we aan deze projecten en coalities binnen het thema vitaliteit: • Coalitie Applied Gaming - doel: fitte en vitale ouderen, via groter gebruik beweeggames - partners: ActiZ, ANBO, Carintreggeland, Embedded Fitness, Ellis in Wonderland, Hilverzorg, Lentis, Menzis, QLVR, Qwiek, Rijksuniversiteit Groningen, TNO, Universitair Medisch Centrum Groningen, Vital Innovators, VU medisch centrum, Warande, ZuidOostZorg - resultaten tot begin 2015: coalitie gevormd, publicatie whitepaper - draagt bij aan: gezondheid en welbevinden van ouderen Beweeggames stimuleren ouderen om te bewegen, blijkt uit de eerste wetenschappelijke studies op dit gebied. Met kennisoverdracht en een learning community, in combinatie met implementatieonderzoek en -begeleiding brengt de coalitie Applied Gaming deze veelbelovende uitkomst in praktijk. Het doel? Dat ouderen stabieler, fitter, gezonder en gelukkiger zijn. Dankzij het appèl van games op intrinsieke motivatiefactoren bewegen ouderen hiermee vaak langer en intensiever dan met traditionele oefeningen. Bewegingsgames kunnen dus het antwoord zijn op een prangende vraag bij zorgaanbieders en gemeenten: hoe stimuleren we ouderen om meer te bewegen, gegeven het feit dat we niet iedereen persoonlijk kunnen begeleiden? Nu is het aanbod van bewegingsgames dat goed aansluit bij ouderen in Nederland nog beperkt. De coalitie daagt de gamesector uit om dit aanbod te verbreden en te vernieuwen. Ook roepen we zorgaanbieders en gemeenten op om alvast aan de slag te gaan met beschikbare bewegingsgames. In de whitepaper Let’s Play, die we in 2014 publiceerden, vinden alle partijen onderzoeksresultaten en praktische tips voor implementatie en doorontwikkeling. • De Persoonlijke Gezondheidscheck - doel: effectieve ziektepreventie voor iedereen, via een groter bereik website Preventie Consult CMR - partners: Nederlandse Hartstichting, Diabetes Fonds, Nierstichting, NHG, LHV, NVAB, Vital Innovators, Noaber Foundation, GGD Nederland, NIPED powered by VitaValley 16/39 Meerjarenplan VitaValley 2015-2018 15 januari 2015 - resultaten tot begin 2015: website omgevormd tot Persoonlijke Gezondheidscheck, gratis gezondheidscheck en -monitoring mogelijk voor alle Nederlanders - draagt bij aan: gezondheidsbewustzijn, preventie, vitaliteit Hoewel artsen en gebruikers positief waren over de werking, verliep de implementatie van Preventie Consult CMR – de voorloper van de Persoonlijke Gezondheidscheck – stroef. Op advies van VitaValley en partners werd de website geïnnoveerd en toegespitst op een grotere doelgroep. Nu kan, behalve de risicopatiënt, iedere burger in Nederland gratis zijn gezondheid checken en monitoren. Uit onze analyse van het bekostigingsmodel bleek dat huisartsen terughoudend waren. Het kostte hen te veel tijd om te onderzoeken wie tot de risicogroepen behoren en hen te verwijzen naar de website. Daarom stelde we voor om mensen zélf hun gezondheid te laten checken en zo de huisartsen te ontlasten. De volgende uitdaging was: hoe schalen we op? Daarvoor is commitment van de initiatiefnemers en een groot draagvlak nodig. In 2014 organiseerden we een aantal bijeenkomsten om de initiatiefnemers te stimuleren en inspireren. Momenteel zijn we in gesprek met lokale initiatiefnemers over hoe zij de opschaling een impuls kunnen geven. De Persoonlijke Gezondheidscheck signaleert ziektes vroegtijdig, voorkomt verergering van klachten en verbetert de vitaliteit van mensen. Het is daarom ons belangrijkste project op het gebied van ziektepreventie. Projecten en coalities voor het thema Zelfstandigheid Begin 2015 werken we aan deze projecten en coalities binnen het thema zelfstandigheid: • Project ‘Opschaling PAZIO’ - doel: laagdrempelige zorg en ziektepreventie voor iedereen, via één centraal loket voor de patiënt/cliënt voor het aanbod van diverse zorgverleners - partners: UMC Utrecht, Leidsche Rijn Julius Gezondheidscentra, Imtech, MediPortaal , VitalHealth Software, PharmaPartners Promedico, ONVZ , Saltro - resultaten tot begin 2015: toekenning subsidie vanuit ‘De zorg ontzorgd met ICT’ van ZonMw, coalitie samengesteld, verschillende gemeenten geïnteresseerd in implementatie - draagt bij aan: gezondheid en welbevinden van burgers, efficiency van de zorg Patiëntenportaal PAZIO bundelt het aanbod van zorgverleners in één digitaal loket, waar patiënten alle zaken rondom zorg online kunnen regelen. In de regio Utrecht heeft PAZIO zichzelf al bewezen. Reden voor VitaValley om in 2014 een coalitie te starten, die zorgt voor de opschaling. Want hoe meer zorgverleners zich bij PAZIO aansluiten, hoe aantrekkelijker het portaal voor de patiënt wordt. Recent kregen we een subsidie die deze opschaling mogelijk maakt. Bij PAZIO loggen gebruikers één keer in via DigiD en communiceren zo met huisarts, fysiotherapeut, ziekenhuis en alle andere aangesloten gezondheidscentra. Informatie over gemaakte afspraken en bestelde recepten is online terug te vinden. Ook voorziet het portaal in gezondheidsinformatie, e-consults en apps voor zelfmanagement en e-health die gezondheid monitoren en gezondheidsadvies geven. Mensen vragen sneller een e-consult aan dan een huisartsenbezoek. Dankzij deze laagdrempeligheid, in combinatie met e-health-apps, powered by VitaValley 17/39 Meerjarenplan VitaValley 2015-2018 15 januari 2015 draagt het portaal sterk bij aan ziektepreventie. PAZIO bevordert ook de efficiency in de zorg: onder andere e-consults en een open agenda besparen veel tijd. En dat is mooi, want wil een project in de zorg succesvol zijn, dan moeten ook de zorgverleners er het nut van inzien. • Coalitie Vitaal Thuis - doel: grotere zelfredzaamheid ouderen via toegankelijke, innovatieve thuiszorgtechnologie - partners: zorginstellingen, Ieder(in), ActiZ, Kien, kennisinstituten zorgverzekeraars - resultaten tot begin 2015: visie geformuleerd en in een publicatie neergelegd, standaard specificatie geformuleerd voor alarmering die breed beschikbaar zijn gesteld, een plan opgesteld om in 10 regio’s elk 1000 huizen van technologie te voorzien die aan Vitaal Thuis specificaties voldoet, en een plan opgesteld om de industrie bij de implementatie te betrekken - draagt bij aan: kwaliteit van leven van ouderen, efficiency zorg Zes op de zeven 80-plussers wonen zelfstandig. Hoe kan de zorgsector hen daarbij ondersteunen, met veilig en verzorgd wonen als doel? Thuiszorgtechnologie is een slimme oplossing, maar vaak is bestaande techniek prijzig en sluit de apparatuur die zorginstellingen aanbieden niet aan bij die van huisartsen, fysiotherapeuten of bij die van de gebruikers zelf. Met VitaValley’s coalitie ‘Vitaal Thuis’ slaan zorgaanbieders (ActiZ) en elektrotechnisch bedrijf Kien de handen ineen om bestaande technologie open, betaalbaar en koppelbaar te maken. Beeldzorg ondersteunt ouderen op afstand. Dankzij een alarmsysteem en veilige toegang tot de woning (slim sleutelbeleid) is hulpverlening altijd dichtbij. Dit vergroot de efficiency in de zorg. De coalitie ‘Vitaal Thuis’ ontwikkelt innovatieve oplossingen om de enorme potentie die thuiszorgtechnologie heeft maximaal te benutten. Ook publiceerden we een visiedocument: voor een brede implementatie moeten zorgaanbieders krachten bundelen. De eerste proeven met het Vitaal Thuis-programma lopen in de koploperregio’s. We streven ernaar om in 2016 10.000 woningen te voorzien van geïnnoveerde thuiszorgtechnologie. • Project Zelfzorg Ondersteund (ZO!) - doel: versterking zelfzorg voor iedereen met een chronische ziekte: 25% gebruikt digitaal platform in 2019 - partners: Diabetesvereniging Nederland, Patiëntenfederatie NPCF, Achmea, Menzis, VGZ , De Friesland Zorgverzekeraar, CZ, Ineen, NDF, LHV,NHG - resultaten tot begin 2015: SROI uitgevoerd, criteriaset voor cliëntportalen, investeringsbesluit zorgverzekeraars - draagt bij aan: zelfredzaamheid en kwaliteit van leven van de burger/patiënt ZO! is een initiatief van een coöperatie bestaande uit patiëntenverenigingen, zorgaanbieders en -verzekeraars. Zij bundelen hun krachten om een zelfmanagementplatform te ontwikkelen dat de zelfzorg van chronisch zieken ondersteunt. Uit de SROI-analyse, die Vital Innovators in opdracht van VitaValley in 2014 uitvoerde, bleek dat ZO! maatschappelijk gezien de investering waard is. Bij ZO! kunnen chronisch zieken hun gezondheid online monitoren en bevorde- powered by VitaValley 18/39 Meerjarenplan VitaValley 2015-2018 15 januari 2015 ren en verergering van klachten voorkomen met e-healthtoepassingen en online coaching van huisartsen. In eerste instantie richt de coöperatie zich met de implementatie op patiënten met diabetes type 2 (de meest voorkomende diabetes-soort), omdat voor deze patiënten, die zelf vaak insuline spuiten, zelfzorg al vanzelfsprekend is. De ambitie is dat binnen drie jaar 25 procent van de patiënten met diabetes type 2 ZO! gebruikt en binnen vijf jaar 25 procent van alle chronisch zieken. De coöperatie onderzoekt momenteel de mogelijkheden voor een platform. Een optie is de samenvoeging van PAZIO, waar het aanbod van zorgverleners gebundeld is, en zelfmanagementportaal Quli. • Coöperatie WeHelpen.nl - doel: faciliteren mantelzorg voor alle burgers via gratis digitaal platform voor informele hulp - partners: Achmea, Bureauvijftig, CZ, Menzis, PGGM, Rabobank, The Caretakers - resultaten tot begin 2015: coöperatie opgericht, platform operationeel, 17.000 gebruikers - draagt bij aan: inzet vrijwilligers, zelfredzaamheid en kwaliteit van leven van de patiënt van van de mantelzorger Wehelpen.nl is een digitaal platform waar patiënten, vrijwilligers en mantelzorgers informele hulp eenvoudig organiseren. In opdracht van VitaValley en samen met partners, ontwikkelde Vital Innovators hiervoor het concept, inclusief promotiemateriaal en handleiding. In 2014 startten we een coöperatie die het platform implementeert en opschaalt. Wehelpen.nl is een samenvoeging van Helpjemee.nl, een marktplaatssite en Care.nl, voor de ondersteuning van de organisatie van informele hulp (met onder andere een online agenda, logboek en notitiepagina). We implementeren op lokaal niveau, met lokale ambassadeurs die het platform onder de aandacht brengen en gemeenten die Wehelpen.nl integreren in hun website. Zestig partijen, waaronder diverse gemeenten, vrijwilligersorganisaties, kerken en zorgaanbieders, zijn inmiddels ambassadeur van Wehelpen.nl. In de gemeente Rijssen loopt in samenwerking met zorgaanbieder Careyn een implementatietraject. Dankzij de inzet van de coöperatie en haar leden kan iedere inwoner in Nederland nu gratis gebruik maken van Wehelpen.nl. Het platform had eind 2014 ruim 18.000 hulpbieders en -vragers, 7.322 hulpvragen en 1.176 besloten netwerkomgevingen. De ambitie is meer dan 100.000 gebruikers. • Project Lééf! - doel: sociaal vangnet voor mensen die afhankelijk zijn van zorg of verzorging, in de eigen woonomgeving via implementatie franchiseconcept - partners: Movinex, Boullan, Hilverzorg, Gemeente Hilversum - resultaten tot begin 2015: eerste Lééfhuis geopend - draagt bij aan: vermindering eenzaamheid, grotere zelfredzaamheid, versterking sociale cohesie Digitale platforms als WeHelpen.nl brengen hulpvraag en -aanbod bij elkaar, creëren een sociaal vangnet online en stimuleren zelfstandigheid. Maar stel dat zelfstandig wonen door powered by VitaValley 19/39 Meerjarenplan VitaValley 2015-2018 15 januari 2015 ziekte of een beperking (tijdelijk) niet meer gaat. Lokale ‘Lééfhuizen’ – een initiatief van VitaValley, Movinex en Boullan – bieden uitkomst én zijn maatschappelijk rendabel, bleek uit onze SROI-analyse in 2014. In een Lééfhuis worden wijkbewoners (tijdelijk) opgevangen in hun eigen omgeving en door hun eigen netwerk en formele zorgverleners. Bij opname bepalen mensen zelf van welke diensten (zoals wassen, eten of wandelen) zij gebruikmaken en er wordt altijd om een wederdienst gevraagd. Zo leggen we de nadruk op mogelijkheden in plaats van op (zorg)behoeften. Dit leidt tot meer zingeving en minder eenzaamheid. Een lokale instelling of ondernemer runt het Lééfhuis. Hij of zij stimuleert informele zorg en coördineert formele zorg. Lééfhuizen moeten uitgroeien tot bruisend hart van de buurt, met horecagelegenheden en een activiteitenprogramma voor en door de buurt. Zo versterkt deze locatie het sociale netwerk in de wijk. Een Lééfhuis is dus meer dan een opvanghuis. Momenteel implementeren we samen met partners de Lééfhuizen volgens een franchiseconcept. Op lokaal niveau zoeken we naar geschikte locaties. We praten met vastgoedontwikkelaars en enthousiasmeren zorgaanbieders. In Hilversum is het eerste Lééfhuis geopend. • Coalitie Transitie dienstverlening Noord Nederland - doel: grotere participatie van burgers in de zorg - partners: Carintreggeland, HANNN, UMCG, Lentis, gemeente Groningen, Rijksuniversiteit Groningen - resultaten tot begin 2015: coalitie gevormd, inspiratiekaart en implementatiegids gereed - draagt bij aan: sociale cohesie, inzet vrijwilligers, kwaliteit van leven De transitie in de zorg is door het ministerie van VWS op financieel en beleidsmatig vlak goed uitgedacht. Nu moeten gemeenten de nieuwe manier van zorg, waarbij burgerparticipatie van belang is, in praktijk brengen. Verschillende regio’s in het noorden van Nederland geven het goede voorbeeld: hier zijn diverse burgerinitiatieven gestart, zoals een kleinschalige woonvorm voor ouderen en mensen met een verstandelijke beperking en een ontmoetingshuis voor wijkbewoners, gerund door vrijwilligers en mantelzorgers. Initiatieven als deze kunnen andere gemeenten inspireren en motiveren. Daarvoor zet de coalitie transitie dienstverlening Noord Nederland zich in. In 2014 verkende VitaValley de haalbaarheid van de coalitie. Op basis van interviews met de initiatiefnemers schreven we een startnotitie, die de coalitie voorbereidde op een inspiratieworkshop begin 2015. Tijdens deze workshop concludeerden we dat er genoeg overeenstemming en draagvlak was om een coalitie te starten. We legden de aanpak en het resultaat van initiatieven in het noorden van Nederland vast in een inspiratiekaart. Ook onderzoeken we hoe we de initiatieven waarop we willen focussen kunnen ondersteunen. Welke (ICT-)middelen versterken burgerparticipatie en welke financieringsvormen zijn mogelijk? Daarbij ligt de focus op ouderenzorg, omdat deze groep de hoogste zorgvraag heeft. powered by VitaValley 20/39 Meerjarenplan VitaValley 2015-2018 • 15 januari 2015 Coalitie Digitale infrastructuur sociale dienstverlening Amsterdam-Noord - doel: toegang tot digitaal zorgnetwerk voor burgers van Amsterdam-Noord - partners: Evean, Sigra, Cordaan - resultaten tot begin 2015: de coalitie is gevormd en is van start gegaan - draagt bij aan: gezondheidsbevordering, efficiency zorg Vital Innovators ondersteunt in opdracht van VitaValley de opschaling van PAZIO in stadsdeel Amsterdam-Noord. Hier zetten we het portaal in om een digitaal netwerk te creëren tussen wijkbewoners, formele en informele zorgaanbieders en de gemeente. Initiatiefnemers Evean en Cordaan zagen de transitie in de zorg als een goede gelegenheid om een digitaal netwerk rondom zorg in Amsterdam-Noord te realiseren. In dit stadsdeel is de zorgvraag hoog en de initiatiefnemers communiceerden sowieso al veel met elkaar, met de inwoners van het stadsdeel én met de gemeente. Het idee ontstond om een digitaal zorgnetwerk te creëren, waar iedereen met elkaar kan communiceren en gebruikers alle zaken rondom zorg regelen. PAZIO leent zich uitstekend voor zo’n netwerk en biedt daarnaast ook toepassingen om gezondheid te monitoren en bevorderen. We schreven een projectplan en vormden een coalitie. Om de opschaling te bekostigen, zoeken we investeerders. We starten alvast met implementatie op kleinere schaal en nodigen andere zorgaanbieders uit om zich aan te sluiten. • Project e-healthplatform Quli - doel: ondersteunen van alle burgers met psychiatrische, mentale of lichamelijke beperkingen met een e-healthplatform - partners: Dr. Leo Kannerhuis, Amarant, Plureijn, Dichterbij, ARQ, Ordina en NextGen Ventures - resultaten tot begin 2015: coöperatie en sociale onderneming gevormd, investeerders geselecteerd, meer dan 6.000 gebruikers - draagt bij aan: zelfredzaamheid, zelfzorg, gezondheid E-healthplatform Quli biedt sinds 3 jaar praktische steun aan mensen met autisme. Initiatiefnemer, centrum voor autisme dr. Leo Kannerhuis, vroeg VitaValley het platform rendabel te maken: met succes. Uit ons onderzoek bleek dat Quli met kleine aanpassingen toegespitst kon worden op meer doelgroepen, met name mensen met een mentale en lichamelijke beperking. Nu profiteert iedereen die zelfstandig en gezond wil leven en daar een zetje bij nodig heeft van Quli dat burgers van uitgebreid advies voorziet over gezondheid en medische behandelingen. Gebruikers kunnen chatten met lotgenoten of behandelaars, medische gegevens inzien en een online agenda delen met hulpverleners. Naast apps die gezondheid monitoren en bevorderen (zoals stressverlaging), zijn er ook apps die zelfstandigheid stimuleren, zoals de ov-app. Veel mensen met een psychiatrische, lichamelijke of verstandelijke beperking hebben daar baat bij. Voor deze groep – die steeds meer aangewezen is op zelfzorg – kan Quli als digitale gezondheidscoach fungeren. Het platform creëert overzicht en rust in hun leven en ontlast familieleden en mantelzorgers. VitaValley nam verschillende doelgroepen op in het businessmodel en de implementatiestrategie van Quli. We richtten een coöpe- powered by VitaValley 21/39 Meerjarenplan VitaValley 2015-2018 15 januari 2015 ratie op die het platform blijft innoveren en opschalen. Ook zochten we investeerders. Inmiddels is Quli een van de snelst groeiende e-healthplatforms in Nederland. Projecten en coalities voor het thema Proces & Beleving Begin 2015 werkten we aan deze projecten en coalities binnen het thema Proces & Beleving: • coalitie christelijke ggz - doel: betere vindbaarheid en hogere kwaliteit christelijke geestelijke gezondheidszorg - partners: Eleos, Prolife, Lelie Zorggroep, In de Bres en De Hoop, - resultaten tot begin 2015: realisatie internetportal, roadmap e-health modules - draagt bij aan: passende en effectieve zorg Voor mensen met een christelijke of humanistische achtergrond die een beroep moeten doen op geestelijke gezondheidszorg, kan het van belang zijn dat hun levensbeschouwing een plaats krijgt in de behandeling. Want herkenbare zingeving werkt motiverend en stimulerend tijdens het herstelproces. Christelijke ggz-instellingen bleken online echter lastig vindbaar. Daarom startte VitaValley in 2013 samen met partners de ontwikkeling van een internetportal. We brachten partijen samen, dachten mee over de inrichting van het portal en begeleidden de realisatie. In 2014 is het portal, een innovatie die ook in het netwerk van VitaValley startte, daadwerkelijk gebouwd. Vanaf het voorjaar van 2015 kunnen mensen via het portal ggz-instellingen selecteren op basis van kenmerken als type zorg, aard van de aandoening en afstand. Hiermee maken we het mensen makkelijker om passende zorg te vinden. In dezelfde coalitie ontwikkelden we een roadmap van e-health modules die ggz-instellingen kunnen gebruiken in hun behandelingen. Deze roadmap bestaat uit diverse modules, die in bestaande behandelingstrajecten gebruikt kunnen worden. Een subsidieaanvraag voor de ontwikkeling van die modules is opgesteld. • project Connected care Mayo Clinic - doel: ziekenhuizen toegang geven tot laatste medische inzichten - partners: we zijn met verschillende ziekenhuizen in gesprek - resultaten tot begin 2015: realisatie internetportal, realisatie e-health module - draagt bij aan: kwaliteit en resultaat zorg, in het bijzonder voor mensen met dementie Medische kennis en kunde ontwikkelt zich snel, overal ter wereld. Nederlandse ziekenhuizen hebben echter niet zomaar toegang tot buitenlandse expertise en ervaring. Ons project 'Connected care Mayo Clinic’ richt zich op verruiming van die toegang. Zodat ook patiënten in Nederland een state-of-the-art behandeling kunnen krijgen. De Mayo Clinic in de Verenigde Staten, een van de grootste en meest innovatieve zorgconglomeraten ter wereld, is strategisch partner van VitaValley. Op verzoek van Mayo Clinic droegen we in 2014 Nederlandse ziekenhuizen voor die geschikt zijn om deel uit te maken van het kennisnetwerk van Mayo Clinic. Hierover voerden we gesprekken met enkele Nederlandse ziekenhuizen in ons netwerk. Ook regelden we praktische zaken, zoals de organisatie van noodzakelijke as- powered by VitaValley 22/39 Meerjarenplan VitaValley 2015-2018 15 januari 2015 sessments. We verwachten dat al in 2015 een Nederlandse ziekenhuis, als eerste ziekenhuis in Europa, een aansluiting krijgt op het netwerk van Mayo Clinic. Via ‘connected care’ krijgt dit ziekenhuis dan maximale toegang tot de enorme expertise in de database en kan er ook intercollegiale toetsing plaatsvinden. Zo kan het ziekenhuis onder meer profiteren van de laatste inzichten rond de behandeling en vertraging van dementie, een onderzoeksterrein waar Mayo Clinic als zeer vooraanstaand te boek staat. Op termijn behoort ook telezorg tot de mogelijkheden van het samenwerkingsverband, dat tweezijdig kan zijn: Mayo Clinic kan ook kan profiteren van de expertise van Nederlandse ziekenhuizen. • coalitie ‘Better in, better out’ in Gelderse Vallei - doel: samenwerking (para)medische disciplines om kwetsbare burgers beter en completer te laten herstellen na een operatie - partners: TNO, Ziekenhuis Gelderse Vallei, Revalidatie Medisch Centrum Groot Klimmendaal - resultaten tot begin 2015: vorming coalitie gereed, projectplan gereed - draagt bij aan: kwaliteit en resultaat zorg, kwaliteit van leven, efficiency zorg Hoe fitter iemand een operatiekamer ingaat, hoe sneller en gezonder hij er weer uitkomt. Dit principe, waarvoor onder meer professor Nico van Meeteren wetenschappelijk bewijs leverde, werd door TNO uitgewerkt in ‘Better in, better out’. Dit concept spitst zich toe op kwetsbare ouderen die bijvoorbeeld een heup- of een knieoperatie moeten ondergaan. VitaValley nam in het verslagjaar het initiatief om het TNO-concept toe te passen in de Gelderse Vallei. We staken veel tijd in het samenbrengen van partijen: onder meer Ziekenhuis Gelderse Vallei, fysiotherapeuten, een revalidatie-instelling en zorgverzekeraars. Structurele inbedding van vernieuwingen lukt namelijk alleen als alle relevante partijen betrokken zijn. Zo is de inbreng van zorgverzekeraars onontbeerlijk met het oog op de juiste financiële prikkels. En de revalidatie-instelling geeft de coalitie toegang tot waardevolle specialistische kennis. Begin 2015 was het projectplan vrijwel gereed en tekende de coalitie zich af. We kunnen dus al in 2015 daadwerkelijk aan de slag met onder meer preoperatieve screening en begeleiding. De voordelen zijn evident: betere zorg, minder ligdagen in het ziekenhuis, minder complicaties en lagere kosten. De coalitie wisselt gaandeweg ervaringen uit met andere regio's waar ‘Better in, better out’ wordt uitgerold. Projecten en coalities voor het thema Ethiek & Randvoorwaarden Begin 2015 werken we aan deze projecten en coalities binnen het thema Ethiek & randvoorwaarden: • coalitie Doorbraak persoonlijk gezondheidsdossier - doel: meer eigen verantwoordelijkheid voor alle burgers in Nederland via de invoering van een persoonlijk gezondheidsdossier - partners: NPCF, Cap Gemini, Platform ECP, Digitale Steden Agenda, Zorgende Stad, Leo Kannerhuis, Carintreggeland, Raad voor Volksgezondheid en Samenleving, Pharmapartners, VitalHealth Software powered by VitaValley 23/39 Meerjarenplan VitaValley 2015-2018 15 januari 2015 - resultaten tot begin 2015: coalitie is gevormd, meerdere mogelijke oplossingen zijn besproken, Qiy als een mogelijke oplossing geïdentificeerd, kritisch volgen van de ontwikkelingen rond het LSP - draagt bij aan: preventie en gezondheidsbewustzijn, versterking autonomie patiënt, betere communicatie met professionele zorgverleners en mantelzorgers Mensen moeten zelf beschikken over al hun gegevens rond ziekte en gezondheid. VitaValley steunt dit standpunt van patiëntenfederatie NPCF. Het sluit namelijk perfect aan op de ontwikkeling dat mensen zelf meer verantwoordelijkheid krijgen voor hun gezondheid, welzijn en leefstijl. Daarom namen wij in 2013 het initiatief voor een brede coalitie die de weg vrijmaakt voor een echt persoonlijk gezondheidsdossier. Een persoonlijk gezondheidsdossier (PGD) is uitgebreider dan het bekende elektronisch patiëntendossier (EPD). Zo bevat een PGD behalve informatie over ziektes en behandelingen ook gegevens over gezondheid en leefstijl. Een essentieel verschil is verder dat een PGD niet primair bedoeld is voor informatieuitwisseling tussen artsen. Mensen kunnen zelf beschikken over de gegevens en zelf beslissen waarvoor ze die gebruiken. De gegevens van een PGD zijn geschikt voor communicatie met zorgverleners, maar ook voor communicatie met andere mensen die bij het welzijn betrokkenen zijn: mantelzorgers, vrienden en familie. De ontwikkeling en grootschalige invoering van een PGD is complex. Het systeem moet gebruiksvriendelijk en betrouwbaar zijn. Het moet de privacy beschermen en geschikt zijn voor verschillende gegevensstructuren en diverse communicatievormen. Een dergelijk toepassing bestaat nog niet, stelde CapGemini in 2014 vast met een onderzoek in opdracht van patiëntenfederatie NPCF. Wel zijn verschillende partijen actief met PGD-achtige platforms. VitaValley werkte onder meer aan het samenbrengen van partijen om fragmentatie van inspanningen en kennis te voorkomen. • coalitie Zorginnovatie.nl - doel: grotere kwaliteit en bereikbaarheid van zorg voor burgers, via versnelling van innovaties in de zorg - partners: Amsterdam Economic Board, Economic Board Utrecht, Health Valley, Medical Delta, Ontwikkelingsmaatschappij Flevoland, Slimmer Leven 2020, Zorg Innovatie Forum - resultaten tot begin 2015: 1.000 gebruikers, 120 gedeelde innovaties - draagt bij aan: kwaliteit en efficiency zorg, sneller beschikbaar komen van innovaties voor de burger/patiënt Ons platform zorginnovatie.nl is hard op weg om dé landelijke community voor innovaties in de zorg te worden. Eind 2014, een jaar na de start, werden er zo'n 120 innovaties gedeeld en waren er al 1.000 gebruikers die ideeën toetsen en elkaar ondersteunen bij financiering en opschaling. Inmiddels is ook de basis van Zorginnovatie.nl verbreed, dankzij de samenwerking met acht regionale innovatienetwerken (zie onder). De komende tijd zet de uitgebreide coalitie zich nadrukkelijk in om de zorgsector te stimuleren daadwerkelijk aan de slag te gaan met de innovaties ten behoeve van het welzijn van zieken, ouderen en mensen met beperkingen. Juist omdat Zorginnovatie.nl een open platform is, draagt bij aan de kennisdeling ten powered by VitaValley 24/39 Meerjarenplan VitaValley 2015-2018 15 januari 2015 behoeve van burgers, zorginstellingen en overheden. Een grote stimulans voor de opschaling van innovaties zijn ook de zogeheten challenges, waarmee we de meest kansrijke innovaties een boost geven. Zo organiseerden we in 2014 organiseerden samen met UPC en Ziggo de Connected Health Challenge. De winnaar kreeg behalve een geldbedrag professionele ondersteuning bij de realisatie van de innovatie. Voor 2015 is er een nieuwe challenge gepland: de ‘Sustainable Healthcare Challenge’. • project Owls: breakthrough - doel: innovaties sneller beschikbaar voor patiënten en cliënten door effectievere innovatieprocessen - partners: The Owls Foundation - resultaten tot begin 2015: kennisdeling via publicatie boek ‘Breakthrough, from innovation to impact’, toepassing van het gedachtengoed bij vijf zorginstellingen die bij Vitavalley aangesloten zijn - draagt bij aan: ontwikkeling innovaties voor betere zorg, het sneller beschikbaar komen van innovaties voor de burger/patiënt Innovatie- en doorbraakprocessen in de gezondheidszorg komen moeilijk van de grond. Samen met The Owls Foundation, onderdeel van het Noaber Netwerk, zocht VitaValley naar de oorzaken, de faal- en succesfactoren. Daarbij keken we naar mislukte en geslaagde innovaties in tal van sectoren, variërend van zorg en logistiek, politiek en social media tot landbouw en duurzame energie. Onze zoektocht leidde tot de identificatie van negen generieke factoren die essentieel zijn voor succesvolle strategische innovatie: creatieve factoren, operationele factoren en omgevingsfactoren. Het onderzoek heeft geresulteerd in de publicatie van het boek ‘Breakthrough, from innovation to impact’, waarin opinieleiders uit politiek, bedrijfsleven en wetenschap hun inzichten rond succesvol innoveren delen. VitaValley leidde de totstandkoming van het boek in goede banen en leverde ook zelf een inhoudelijke bijdrage aan het boek, dat eind 2014 naar de drukpers ging. Begin 2015 nam staatssecretaris Martin van Rijn het eerste exemplaar in ontvangst. De identificatie van de succesfactoren en het achterliggende innovatiemodel leveren een praktische richtlijn op voor de organisatie van innovatieprocessen in zorg en welzijn. In deze sectoren is de succesfactor ‘visie’ sterk ontwikkeld en verdient de succesfactor 'concept' meer aandacht. Dergelijke inzichten kunnen we uitstekend toepassen in de ondersteuning van onze partners bij de ontwikkeling van innovaties voor betere zorg. Door toepassing van dit gedachtegoed komen innovaties sneller beschikbaar voor de burger/patiënt. powered by VitaValley 25/39 Meerjarenplan VitaValley 2015-2018 • 15 januari 2015 coalitie Zorg rond het levenseinde - doel: verbeteren van de zorg rond het levenseinde voor kwetsbare ouderen - partners: Norschoten, Zorggroep Charim, Prolife, Accolade Zorggroep, Zorggroep Manna, SVRO en Leliezorggroep - resultaten tot begin 2015: beeldvorming stand van zaken, doorspreken gehele keten, consensus over nadere aanpak - draagt bij aan: passende en effectieve zorg In 2014 troffen we voorbereidingen voor het project ‘Zorg rond het levenseinde’. De aanleiding hiervoor is de maatschappelijke discussie over het fenomeen overbehandeling. Sinds begin 2015 werken we samen met enkele christelijke zorginstellingen om te voorkomen dat artsen, vanuit de beste bedoelingen en de beschikbare medische techniek, het lijden van mensen vergroten of verlengen. Eén van de kernvragen is hoe zorgverleners keuzes voor de laatste levensfase bespreekbaar kunnen maken. In de coalitie stelden we vast dat er door de gerichtheid op efficiëntie in het zorgsysteem weinig tijd is om stil te staan bij hoe iemand aankijkt tegen de tijd die nog rest. Bovendien schromen zorgverleners om het onderwerp aan te kaarten. De coalitie wil het zorgproces verbeteren om daarmee mensen tot hun recht te laten komen en ze in staat te stellen doordachte keuzes te maken. Daarbij onderzoeken we onder meer de rolverdeling tussen de zorgverleners. Is het beter om een geriater zorgregisseur te laten zijn? En welke rol kunnen verpleegkundigen, artsen en geestelijk verzorgers spelen om de zorg rond het levenseinde te verbeteren? Vanuit de antwoorden op deze vragen, ontwikkelt de coalitie oplossingen. De coalitie zal die oplossingen beproeven in een pilot en, bij succes, opschalen. • project Waardig leven en sterven - doel: terugdringen overbehandeling bij (kwetsbare) ouderen - partners: BeBright - resultaten tot begin 2015: gesprekken met VWS en zorgverzekeraars - draagt bij aan: kwaliteit van leven en sterven Het uitgangspunt dat een arts in alle situaties alle medische mogelijkheden moet benutten, is niet meer vanzelfsprekend. Desondanks blijft overbehandeling een maatschappelijk probleem. Er is nog steeds te weinig aandacht voor de waardigheid van leven en sterven en voor de balans daarin. VitaValley startte in 2014 een project om het probleem de aandacht te geven die het verdient. We ontwikkelen een plan om mensen binnen en buiten de zorgsector aan het denken te zetten en een mindswitch te bewerkstelligen. Zodat mensen hun artsen niet meer vragen om alles te doen wat ze kunnen maar om de best mogelijke zorg te bieden. Inhoudelijk sluit dit project volledig aan op de coalitie ‘Zorg rond het levenseinde’. Een belangrijk verschil is dat ‘Waardig leven en sterven’ een landelijk project is en zich richt op beïnvloeding van houding en gedrag van alle Nederlanders, met een focus op ouderen en hun kinderen. De macro-benadering van dit project en de micro-benadering van de coalitie ‘Zorg rond het levenseinde’ versterken elkaar. Aan het eind van het verslagjaar bevond het project powered by VitaValley 26/39 Meerjarenplan VitaValley 2015-2018 15 januari 2015 zich nog in de startfase. Sinds begin 2015 zijn we in gesprek met het ministerie van VWS en enkele zorgverzekeraars. Parallel hieraan enthousiasmeren we partijen om samen op te trekken in dit project. • coalitie Gezonde Zorg Gezonde Regio - doel: gezondheidswinst centraal voor chronisch zieken - partners: Diaconessenhuis Leiden, Gezondheidscentra Alphen aan de Rijn, GSK, Health Base, Jan van Es instituut, MSD, NPCF, PharmaPartners, Pharmo Instituut, Rijncoepel, Rijnland Ziekenhuis, TNO, VitalHealth Software, Zorg en Zekerheid, Zorgbelang - resultaten tot begin 2015: operationele proeftuinen - draagt bij aan: zelfredzaamheid en kwaliteit van leven van chronisch zieken Is het mogelijk om de zorg voor chronisch zieken beter en efficiënter te organiseren? Om die vraag draait een vijf jaar durend project dat in 2013 startte in de regio Leiden: 'Populatiegebonden zorg en financiering Rijnland’. In deze coalitie brengen we partijen samen, ondersteunen we de samenwerking en kaarten we knelpunten aan, bijvoorbeeld bij het ministerie van VWS. De nadruk van het project ligt op behoud van zelfredzaamheid en kwaliteit van leven voor chronisch zieken. Conform het gehanteerde Chronic Care Model wil het project chronisch zieken goed om laten gaan met symptomen en behandeling, lichamelijke en sociale consequenties en leefstijlveranderingen. In een proeftuin ontwikkelt de coalitie daarvoor een slim afgestemd zorgaanbod, een ICT-infrastructuur en e-health om het zelfmanagement van patiënten te faciliteren en een volwaardig partnerschap tussen patiënt en arts te bevorderen. In 2014 waren we ook betrokken bij een andere proeftuin (Blauwe Zorg), voerden we gesprekken met een zorgverzekeraar en introduceerden we enkele farmaceutische partners om hun mogelijke inzet in de proeftuin te verkennen. Een belangrijk onderdeel van het project is een financieringsopzet waarbij de gerealiseerde gezondheidswinst centraal staat. Op grond van de voorlopige resultaten in de proeftuin lijkt er grote winst te behalen, in de kwaliteit van de zorg en in de kosten. • project Doorbraak ICT langdurige zorg - doel: grotere zelfredzaamheid ouderen met inzet van bewezen innovaties door 1e, 2e en 3e lijn voor alle burgers - partners: ministerie van Economische Zaken, ministerie van VWS, platform ECP, ZonMw - resultaten tot begin 2015: vier innovaties geselecteerd, investeerder geselecteerd - draagt bij aan: zelfredzaamheid ouderen Dit project sluit aan op het project ‘De zorg ontzorgd met ICT’, een van de doorbraakprojecten uit het regeerakkoord om de digitalisering van de maatschappij te versnellen. Het project richt zich met name op innovaties die de zelfredzaamheid van ouderen vergroten. Het project, dat doorloopt tot eind 2016, ondersteunt de opschaling van innovaties die zich in de praktijk al bewezen hebben, door belemmeringen weg te nemen. Na een oproep in het verslagjaar kwamen in korte tijd maar liefst 36 aanmeldingen binnen die aan de strenge criteria powered by VitaValley 27/39 Meerjarenplan VitaValley 2015-2018 15 januari 2015 voldeden. Het moest een bewezen prototype zijn en er moest een opdrachtgever/financier (zorgverzekeraar of gemeente), een IT-leverancier, en een patiëntenorganisatie bij betrokken zijn. De projectgroep selecteerde vier aanmeldingen die via het project een stevige impuls gaan krijgen. Het gaat om uiteenlopende innovaties: een communicatie- en coördinatieplatform voor optimale samenwerking tussen cliënten, mantelzorgers en professionals, een systeem voor leefstijlmonitoring met sensortechnologie, een intelligente drinkbeker om vochtinname op afstand te monitoren en een gezondheidsportaal (PAZIO) dat informatievoorziening over zorg- en welzijnsdiensten van verschillende aanbieders bundelt. Voor het geselecteerde communicatie- en coördinatieplatform is de gewenste opschaling inmiddels al een stuk dichterbij. Zorgverzekeraar Achmea maakte in 2014 bekend dat het de komende twee jaar investeert in het initiatief. powered by VitaValley 28/39 Meerjarenplan VitaValley 2015-2018 15 januari 2015 EEN KRACHTIG NETWERK Innoveren kun je niet alleen. Sterker nog: effectieve innovatie lukt vaak niet doordat partijen die elkaar kunnen versterken, elkaar niet kunnen vinden. Dit geldt zeker ook voor innovatie in de zorg. Daarom dienen wij het maatschappelijk belang met de vorming en het onderhoud van krachtige netwerken, die inzicht geven in de behoeften, wensen en belangen van de verschillende partijen en die zorgen voor voldoende kritische massa voor implementatie en opschaling. We smeden coalities, verbinden partijen en formuleren gezamenlijk te realiseren doelen. Onze leidende waarden daarbij zijn: • samen werken en samenwerken; • openheid en transparantie; • oog voor de belangen van burgers in gezondheid, ziekte, ouderdom en beperkingen; • respect voor elkaars perspectief. Relevante partners We richten ons op partners die in de eerste plaats relevant zijn in het kader van onze missie en de thema's waar we op focussen. Daarbij gaat het om partners: • die hun eigen perspectief, kennis en kunde rond innovaties inbrengen; • die professionele methoden en technieken rond innovaties inbrengen; • die de ontwikkeling van bepaalde innovaties mede legitimeren; • die toegang bieden tot kapitaal (donaties, subsidies, en eventueel investeringen); • die bijdragen aan de realisatie van voldoende kritische massa voor de ontwikkeling, implementatie en opschaling van innovaties. De belangrijkste partners komen uit de wereld van de zorg, maatschappelijke dienstverlening, bedrijfsleven en wetenschap. We streven naar een evenwichtige samenstelling van onze partners (countervailing power). Soorten partners We hebben drie typen partners: • Strategische partners Dit zijn partners die in hun sector toonaangevend zijn op het gebied van innovatie. Ze denken actief mee aan het realiseren van onze missie en dragen bij aan de invulling van onze innovatieagenda. Strategische partners participeren actief in één of meer innovatieprojecten. Ze vormen de kern van ons netwerk en leveren ook een groot deel van de knowhow. • Maatschappelijke partners Die zijn partners die maatschappelijke partijen als burgers, patiënten en zorgverleners vertegenwoordigen. powered by VitaValley 29/39 Meerjarenplan VitaValley 2015-2018 • 15 januari 2015 Samenwerkingspartners Dit zijn partners die een maatschappelijke rol en werkwijze hebben die overeenkomt met die van VitaValley. Door samenwerking ontstaat voor beide partijen meerwaarde. Permanente samenwerkingsverbanden We werken samen in verschillende, ook vaak wisselende verbanden. Drie vaste samenwerkingsverbanden vormen een solide basis voor VitaValley: • de Noaber Foundation De strategische innovatieagenda van de Noaber Foundation overlapt voor een groot deel met de die van VitaValley. Samenwerking leidt tot het versterken van de onderlinge slagkracht en gezamenlijke impact. Extra redenen daarvoor zijn dat de Noaber Foundation als donateur projecten mogelijk maakt en als sociaal investeerder een grote rol speelt in de verschillende investeringsfondsen. • Alliance for Healthy Aging De Alliance for Healthy Aging is een innovatienetwerk waarin Mayo Clinic, RUG/UMCG, de Noaber Foundation en VitaValley samenwerken. De samenwerking betreft het gehele gebied van ‘bench’ (fundamenteel onderzoek) tot ‘bed’ (toepassing in de praktijk). • Vital Innovators Vital Innovators is een afzonderlijke consultancy-organisatie die mede door VitaValley is opgericht. powered by VitaValley 30/39 Meerjarenplan VitaValley 2015-2018 15 januari 2015 VOORUITBLIK In dit beleidsplan staat het jaar 2015 centraal. De belangrijkste reden daarvoor is dat het pad van de innovatie zo grillig en onvoorspelbaar is, dat vooruitkijken moeilijk is. Toch schetsen we – zo concreet mogelijk – enkele lijnen voor de komende jaren. We doen dit aan de hand van de volgende onderwerpen: onafhankelijkheid, strategische innovatieagenda, activiteiten, projecten en coalities (per thema), het netwerk en kennisdeling. Onafhankelijkheid VitaValley wil haar financiële onafhankelijkheid versterken door het aantal sponsoren uit te breiden. Ook willen we, met het aanstellen van een fondsenwerver, een breed netwerk ontwikkelen voor het binnenhalen van subsidies. Strategische innovatieagenda We willen de impact van onze strategische innovatieagenda vergroten door: • Ondersteuning van partners bij de ontwikkeling van een innovatieagenda. Dit levert VitaValley veel inzicht op dat noodzakelijk zijn voor aanscherping van onze eigen innovatieagenda. Een positief neveneffect is dat het leidt het tot een grotere overlap tussen de innovatieagenda van VitaValley en die van onze partners waardoor de impact van de innovatieagenda van VitaValley toeneemt. VitaValley wil deze exercitie met name doen met zorg- en maatschappelijke partners. Het doel is om eind 2017 deze exercitie met 80 % van alle relevante partners gedaan te hebben. • Actieve promotie van de innovatieagenda bij VWS, zorgverzekeraars en andere maatschappelijke organisaties. Hiermee vergroten we het draagvlak voor deze agenda bevorderen we de implementatie en uitrol. • Actieve promotie van de innovatieagenda bij subsidieverstrekkers, charitatieve instellingen en vermogensfondsen. Dit maakt de uitvoering financieel mogelijk. Thema Vitaliteit We verwachten dat de coalitie Applied Gaming versterkt en verbreed zal worden. De activiteiten voor de Persoonlijke Gezondheidscheck zullen op het huidige niveau doorlopen. Verder willen we de komende jaren een coalitie starten op het deelthema ‘leefstijl en directe leefomgeving’. Thema Zelfstandigheid We beperken ons tot de projecten die we op dit moment goed kunnen overzien en die naar verwachting een grote maatschappelijke impact voor de burger hebben. • Zo voorzien we dat het project ‘Opschaling Pazio’ zal leiden tot veel maatschappelijke impact. Dit project zal inzicht geven in de mechanismen die opschaling en uitrol van Pazio bevorderen. powered by VitaValley 31/39 Meerjarenplan VitaValley 2015-2018 15 januari 2015 Het is lastig in te schatten hoe dit project zich in de nabije toekomst zal ontwikkelen en wat de rol van VitaValley zal zijn. • We verwachten dat de coalitie Vitaal Thuis de komende jaren zal groeien. Er zullen meer proeftuinen komen om te onderzoeken op welke manier thuistechnologie de kwaliteit van leven van de burger kan ondersteunen. Gebruikersonderzoeken zijn hierbij noodzakelijk. Naar verwachting zal ook in 2016 of 2017 nagedacht moeten worden over uitrol over heel Nederland. Kortom: een belangrijk project voor de afhankelijke en oudere burger. • De coöperatie Zelfzorg Ondersteund staat goed in de steigers. Het is niet te verwachten dat VitaValley hier nog veel tijd aan zal besteden. • De coöperatie WeHelpen staat volledig op eigen benen. VitaValley zal hier nog beperkte tijd aan besteden: nadenken over implementatie en uitrol, en promotie van het portaal. • We verwachten dat het Quli-portaal veel kan betekenen voor burgers met een beperking. We zullen actief meedenken over implementatie en uitrol. Daarnaast zullen we dit portaal actief promoten. Thema Proces & Beleving Geen van de projecten en coalities binnen het thema Proces & Beleving is al in een stabiele fase gekomen. Ons doel is dan ook: óf stabiliseren en impact vergroten óf beëindigen. Thema Ethiek & randvoorwaarden • Naar verwachting zullen we de projecten en coalities rond het deelthema ‘zorg rond het levenseinde’ versterken en uitbreiden. Dit is een belangrijk thema. Voor dit thema willen we meer tijd vrijmaken. Ook zijn er aanvullende gelden voor nodig. • Wij verwachten dat het deelthema ‘eenzaamheid en zingeving’ in de toekomst veel belangrijker zal worden, onder meer vanwege de ‘voltooid leven’ problematiek. We willen kijken op welke manier VitaValley aan deze problematiek aandacht kan geven. • Het thema Randvoorwaarden kent ook drie andersoortige deelthema’s: business- en financieringsmodellen, implementatie- en opschalingsmodellen, en Innovatieprocessen. We verwachten dat deze deelthema’s veel aandacht vergen. De belangrijkste reden is dat innovaties alleen aan de kwaliteit van leven van de burger kunnen bijdragen als het gehele innovatieproces goed gemanaged wordt, als er een goed business- of financieringsmodel is, en als er veel aandacht wordt gegeven aan implementatie en opschaling. En juist al deze deelthema’s zijn in de zorg zwak ontwikkeld. Daarom zijn de projecten en coalities zorginnovatie.nl, Owls project, doorbraakproject ICT en populatiegebonden bekostiging van groot belang. Uitbreiding netwerk Tot op dit moment is de uitbreiding van ons netwerk een natuurlijk proces geweest. Op basis van de contacten die we hadden, breidde het netwerk zich voortdurend uit. Met de komst en de aanscherping van de strategische innovatieagenda zal dit ‘natuurlijke’ proces aangevuld worden met powered by VitaValley 32/39 Meerjarenplan VitaValley 2015-2018 15 januari 2015 een gepland proces. Als we bepaalde activiteiten, projecten en coalities willen realiseren om de kwaliteit van leven van de burger te bevorderen dan hebben we namelijk ook bepaalde partners nodig om een grote maatschappelijke impact te krijgen. Kennisdeling VitaValley deelt haar kennis (activiteiten) met burgers, zorginstellingen, kennisinstituten, verzekeraars, overheid, maatschappelijke organisaties et cetera. De komende jaren willen we deze functie versterken. Onder meer door het continue vernieuwing van onze website, verbetering van de vindbaarheid, het gebruik van de social media, het houden van lezingen en presentaties, het organiseren van (partner-) bijeenkomsten, et cetera. powered by VitaValley 33/39 Meerjarenplan VitaValley 2015-2018 15 januari 2015 BIJLAGEN powered by VitaValley 34/39 BIJLAGE 1: BEGROTING 2015 – 2018 UITGAVEN 2015 2016 2017 2018 54.117 55.916 58.432 61.062 3.191 3.294 3.453 3.619 34.603 35.860 37.165 38.519 600 600 600 600 Pensioen 1.805 3.468 3.624 3.788 Overige pers.ksn, Verzekeringen 8.266 8.547 8.838 9.140 22.059 22.507 22.969 23.444 10.553 10.711 10.873 11.040 6.000 6.180 6.365 6.556 Doorbelaste kosten aan landgoed -22.750 -23.630 -24.550 -25.500 Doorbelaste kosten aan Vital Innovators -62.887 -65.277 -67.769 -70.377 Totaal Personeelskosten 55.557 58.176 60.000 61.891 Huisvesting 19.269 19.731 20.205 20.690 Servicekosten 10.574 10.891 11.218 11.554 Afschrijving 10.871 11.127 10.803 6.617 650 670 690 710 -20.850 -21.000 -21.367 -20.112 Totaal Huisvestingkosten 28.014 29.144 29.506 27.654 Accounting jaarrekening 9.373 9.654 5.027 5.178 Computing Techni Team/WIS 12.145 12.506 12.875 13.153 Overig 11.500 11.776 12.059 12.348 Doorbelaste kosten aan Vital Innovators -7.509 -7.715 -7.925 -8.090 Totaal kantoorkosten 25.509 26.221 22.035 22.589 Totaal advies kosten 25.000 25.000 25.000 25.000 134.080 138.541 136.540 137.134 Brutosalarissen Vakantiegeld (Brutosal * 8%) GAK (15% soc lsn) Onkostenvergoedingen Overige pers.ksn, overig + niet doorbel LgZRB Auto's, reiskosten Externe inhuur voor receptie-secretarieel Telefoon vast Doorbelaste kosten aan Vital Innovators Totale bureaukosten Meerjarenplan VitaValley 2015-2018 Bestuursvergoeding 12 januari 2015 84.745 86.440 88.168 89.932 8.256 8.421 8.590 8.761 bestuurs- en organisatie werkz. Véronique 10.514 10.724 10.938 11.157 Reiskosten bestuur buitenland 10.000 10.240 10.486 10.737 Reiskosten bestuur binnenland 19.700 20.100 20.520 20.961 Overige reis-, verblijfkosten, representatie 20.570 21.103 21.651 22.212 Totaal Bestuurskosten 153.785 157.028 160.353 163.760 Totaal RvT-vergoeding 43.376 44.244 45.128 46.031 Strategische innovatieagenda 43.589 44.460 45.350 46.257 Netwerk 120.800 123.216 125.680 128.194 Kennisdeling 117.848 120.205 122.609 125.061 Coalities en projecten 458.393 563.539 766.406 851.478 5.257 5.362 5.469 5.578 33.722 34.396 35.084 35.786 779.609 891.178 1.100.598 1.192.354 website 18.422 18.864 19.317 19.780 marketing 49.000 50.176 51.380 52.613 Sponsoring seminars/congressen 28.000 28.672 29.360 30.065 Studiereizen 20.000 20.480 20.972 21.475 Totaal activiteiten 48.000 49.152 50.332 51.540 1.226.272 1.349.183 1.563.648 1.663.212 bestuurs- en organisatie Conchita Doorbelaste kosten aan nevenactiviteiten bestuur Algemene kosten Commerciële activiteiten Totaal activiteiten Totaal Budget 2015 - 2018 powered by VitaValley 36/39 Meerjarenplan VitaValley 2015-2018 12 januari 2015 INKOMSTEN Partnerbijdragen 709.700 851.200 985.600 1123.700 Sponsor Noaber Foundation + overige 425.000 400.000 475.000 500.000 Fondsen 25.000 25.000 25.000 25.000 Consultancy bestuur projecten 26.160 31.120 36.070 41.030 Overige inkomsten / subsidies WeHelpen + 55.598 66.497 65.397 Totaal inkomsten 1.241.458 1.373.817 1.587.067 1.689.730 Totaal Resultaat 15.186 24.634 23.419 26.518 - Pazio powered by VitaValley 37/39 Meerjarenplan VitaValley 2015-2018 12 januari 2015 BIJLAGE 2: RAAD VAN BESTUUR EN RAAD VAN TOEZICHT Leden Raad van Bestuur • Gerard Appelman - voormalig directievoorzitter van het bestuur van Rabobank Hoeksche Waard - voormalig lid Centrale kringvergadering Rabobankgroep - voormalig bestuurder en toezichthouder bij verschillende maatschappelijke organisaties • Dr. Dik Hermans - voormalig bestuursvoorzitter van het College voor Zorgverzekeringen - voormalig directeur Sociale Verzekeringsraad - voormalig directeur College van toezicht sociale verzekeringen en Inspectie Werk en Inkomen - toezichthouder Groene Hart Ziekenhuis - toezichthouder Stichting Welder - commissaris Mozaïek Wonen - moderater Avicenna - moderator Academie voor Leiderschap • Prof. dr. Maarten Verkerk - bijzonder hoogleraar Christelijke Wijsbegeerte aan de TUE - bestuursvoorzitter Professor Lindeboom Instituut - voormalig bestuursvoorzitter van psychiatrische ziekenhuis Vijverdal - voormalig directeur Philips BV • Henk van den Breemen (adviseur) - generaal der mariniers b.d. en oud Chef Defensiestaf van de Nederlandse Krijgsmacht - bestuurder, commissaris en adviseur bij bedrijven en stichtingen waaronder Family Foundations - actief op het gebied van Venture Philanthropy en Social Venturing • Prof. dr. Dirk Jan Bakker (adviseur) - voorheen medisch directeur van het Academisch Medisch Centrum van de Universiteit van Amsterdam, - voorheen algemeen chirurg, gespecialiseerd in endocriene en transplantatiechirurgie - lid van KNMG, Nederlandse Vereniging van Heelkunde, Orde van Medisch Specialisten en diverse internationale organisaties op het gebieden van de heelkunde en de hyperbare geneeskunde - lid van verschillende commissies op het gebied medisch-ethische zaken - vicevoorzitter Raad van Toezicht ziekenhuis Gelderse Vallei powered by VitaValley 38/39 Meerjarenplan VitaValley 2015-2018 12 januari 2015 Raad van Toezicht • Drs. Hans Hillen (voorzitter) - voormalig minister van Defensie - voormalig lid Eerste Kamer - voormalig lid Tweede Kamer - voormalig voorzitter College voor Zorgverzekeringen - voorzitter Izovator (zorginnovatie in het Gooi) - voorzitter NRTO (niet bekostigd onderwijs) - directeur Charasse Advies - commissaris bij ESTRO (kinderopvang) • Henk van den Breemen (strategisch adviseur) - zie onder Raad van Bestuur • Hans Brouwer - voorheen algemeen directeur van Amsterdamse Effectenbeurs - participatiecommissaris NPM-Capital bij Koninklijke JPC, - president-commissaris Koninklijke Jumbo NV - commissaris hard- en software bedrijf Nobel - commissaris Meijel Automatisering - commissaris BinckBank N.V. - voorzitter van Audit Committee van Amsterdamse Effectenbeurs • Liane den Haan - algemeen directeur ANBO - voorzitter Raad van Commissarissen zorgorganisatie Vierstroom - voorheen directeur COC Nederland - voorheen directeur The Office Managers • Lia de Jongh - voorzitter Raad van Bestuur van MagentaZorg - lid bestuur ActiZ - voorzitter platform dementie regio Noord Holland Noord - voorzitter bestuur Gouden Dagen Fonds - lid bestuur Waaier, makelaar in maatschappelijk betrokken ondernemen. • Niek Snoeij - algemeen directeur TNO Kwaliteit van leven, waarnemend directeur TNO Markt - lid bestuur Stichting Food & Nutrition Delta - lid bestuur Stichting InnoSportNL - lid bestuur Topinstituut Food&Nutrition - voorheen wetenschappelijk onderzoeker bij Rijksuniversiteit Utrecht - voorheen toxicoloog bij Solvay-Duphar B.V. powered by VitaValley 39/39