Verslavingszorg

Verslavingszorg
Cees Luiten
Klaus Boonstra
Definitie
Verslaving is een toestand waarin een persoon
fysiek en/of mentaal van een gewoonte of stof
afhankelijk is, zodanig dat hij/zij deze gewoonte
of stof niet, of heel moeilijk los kan laten. Het
gedrag van de persoon is voornamelijk gericht
op het verkrijgen en innemen van het middel, of
het handelen naar de gewoonte, ten koste van
de meeste andere activiteiten. Als het lichaam
deze stof of gewoonte dan moet loslaten kunnen
er ernstige ontwenningsverschijnselen optreden
bij deze persoon.
Twee hoofdsoorten
• Gewoonteverslaving
• Middelenverslaving
Gewoonteverslaving
•
•
•
•
•
•
Gokken
Chatten
Gamen
Internet
Sex
Etc.
Middelenverslaving
Stimulerende middelen
• Cocaine, amfetamine, nicotine,
methylfenidaat (ritalin)
Verdovende middelen
• Alcohol, opiaten (heroine, morfine),
bezodiazepinen (valium, normison)
Hallucinogenen
• LSD, marihuana
Nog een onderscheid
• Softdrugs: beperkt risico
• Hard drugs: groot, onaanvaardbaar risico
Risico’s
Misbruik - afhankelijkheid
Misbruik:
• Onaangepast gebruik, problemen werk,
school, problemen relationele sfeer,
contact politie/justitie, geen afhankelijkheid
Afhankelijkheid:
• Toleratie, onthouhoudingsverschijnselen,
controleverlies, beheerst door het middel
Verslaving in DSM IV
Drie van de volgende kenmerken aanwezig:
• Tolerantie
• Ontwenningsverschijnselen
• Steeds grotere hoeveelheid nodig
• Pogingen om te stoppen mislukt
• Veel tijd in verkrijgen van middel
• Belangrijke sociale activiteiten of werk worden
opgegeven
• Ook al weet verlaafde dat middel gevaarlijk is,
gebruik gaat door
Oorzaken
• Biologisch; genetische predispositie?
– In families
– Psychodynamisch
•
•
•
•
•
Onvoldoende steun in jeugd, vlucht naar drank/drugs
Geen typisch persoonlijkheidstype
Leertheorieën; operante conditionering: helpt bij stress
Klassieke conditionering (geur van drank)
Sociale factoren
– erbij horen
– Sociale druk
Filmpje
http://www.jellinek.nl/brain/index.html
Alcoholmisbruik
•
•
•
•
•
•
Overmatig gebruik: meer dan 2/3 glazen per dag
Zwaar gebruik: 1 dag > 6 glazen
Geregeld drinken: > 14/21 glazen per week
Zwaar drinken: > 35/50 glazen per week
Probleem drinken: combinatie
Binge drinken: > 6/10 op 1 avond
Prevalentie alcoholmisbruik
800.000 mensen in Nederland:
• 450.000 misbruik,
• 350.000 verslaafd
Van wie 80% mannen, 20% vrouwen
Van wie 20% in leeftijdscategorie 20 tot 24 jaar
Prevalentie drugmisbruik
100.000 mensen:
• 72.000 misbruik
• 26.000 verslaafd
Van wie 60% mannen, 40% vrouwen
Van wie 90% jonger dan 25 jaar
Slechte prognose
• 30 geneest,
• 30% blijft verslaafd
• 30% sterft binnen 10 jaar
Behandeling
•
•
•
•
•
Gedragstherapie
Relatietherapie
Regressie
Sociale benadering AA
Medicatie (refusal, methadon, naloxan)
Regionale behandelcentra
•
•
•
•
•
•
•
VNN (Noord Nederland)
Jellinek (Amsterdam)
Tactus (Midden Nederland)
Iris (Overijssel, Flevoland)
Brijder (Noord/Zuid Holland)
Bouman (Rotterdam)
Etc.
VNN
•
•
•
•
•
•
•
•
Ambulante behandeling
Detoxificatie
Klinische behandeling (kortdurend, langdurend)
Methadon verstrekking
Begeleid wonen
Reclassering
Internetbehandeling
Cursussen
Nog een filmpje
http://www.vnn.nl/index.cfm?pid=325
Andere mogelijkheden
Nieuwe aanbieders
• Smith and Jones
• Promis Nederland
• CrisisCare
Holistische benaderingen:
• Anonieme Alcoholisten (AA)
• Minnesota behandeling