geschiedenis th 4 - Albert Plesmanschool

j,jlll¡t:íjil
tamenvatting
I
:!,"i,1, ':, I
lHijll
"rr'iirrl,'r.i,.'
Thema 4 Twee wereldoorlogen
Samenvatting
De Eerste Wereldoorlog
In 1914 begon de Eerste Wereldoorlog. Duitsland en Oostenrijk vochten tegen Amerika, Rusland,
Frankrijk en Engeland. Deze oorlog duurde tot 1918. Er vielen miljoenen doden. Engeland, Amerika
en Frankrijk organiseerden een vergadering in Versailles om te praten over hoe het nu verder moest.
Ze vonden dat Duitsland streng gestraft moest worden. Ze sloten een verdrag. In het verdrag van
Versailles stond dat Duitsland gebieden moest teruggeven aan Frankrijk, Duitsland mocht geen leger
meer hebben en Duitsland moest veel geld betalen aan Engeland en Frankrijk. Duitsland werd een
arm land. Toen de crisis in Amerika begon, omdat plotseling de aandelen heel weinig meer waard
waren, kreeg Europa daar ook last van, Heel veel mensen werden werkloos. In Duitsland was de crisis
het ergst. De mensen waren daar al arm, toen werden ze straatarm. In Duitsland werden zes miljoen
mensen werkloos. Adolf Hitler richtte in die tijd een politieke partij op. De leden noemden zich nazi's.
Hij beloofde de mensen om een einde aan de honger en de ellende te maken. Veel mensen stemden op
hem, In 1933 werd Hitler de nieuwe leider van Duitsland.
De Tweede Wereldoorlog
Al snel bleek dat Hitler een dictator was. Niemand mocht iets anders denken dan hij. Hij wilde één
groot Duits Rijk maken. Nadat hij Tsjechoslowakije had veroverd en Polen binnenviel, verklaarden
Engeland en Frankrijk de oorlog aan Duitsland. Hitler veroverde Nederland, België, Frankrijk,
Denemarken en Noorwegen. Alleen Rusland en Engeland kon hij niet verslaan. Sinds Hitler aan de
macht was golden er wetten tegen Joden. Die golden ook in de veroverde landen. Daarin stond dat
Joden die ambtenaar of leraar waren werden ontslagen, Joden mochten alleen nog in winkels komen
speciaal voor Joden en ze moesten bij elkaar in een getto wonen, Er werden ook concentratiekampen
gebouwd. Daar werden Joden, zigeuners en homoseksuelen vermoord. Heel weinig mensen
overleefden dat. De landen die samen vochten tegen Duitsland en zijn bondgenoten ltalie en Japan,
waren de geallieerden: Engeland, Amerika, Rusland en Canada. Ze wilden Hitler stoppen en maakten
samen plannen.
Vrij!
Op 6 juni 1944 landden de geallieerden voor de kust van Normandië. Het was Ð-day. In september
was een groot deel van Europa bevrijd. Op een dinsdag in september hoorden de Nederlanders dat
de geallieerden dichtbij waren. Dolblij hingen de mensen de vlag uit en vierden feest. Maar het feest
kwam te vroeg. Deze dinsdag werd later Dolle Dinsdag genoemd. De aanval van de geallieerden stopte
namelijk bij Arnhem. Het lukte hen niet de brug bij Arnhem te veroveren. De mensen in NoordNederland moesten een hele winter wachten en hadden het heel zwaar. Er was geen eten. Het was de
hongerwinter. In het voorjaar bevrijdden de geallieerden ook de rest van Nederland. Duitsland gaf zich
over. Maar de oorlog in de wereld was nog niet voorbij. Amerika maakte in één klap een einde aan de
oorlog met Japan door een hele sterke bom met gifgas te gooien. Er vielen tienduizenden doden. Japan
gaf zich onmiddellijk over. De Tweede Wereldoorlog was voorbij.
Op 4 mei herdenken we de doden uit de Tweede Wereldoorlog en andere oorlogen. Op 5 mei vieren we
dat Nederland bevrijd werd.
@ Malmberg,'s.Hertogenbosch
MALNTBERG
blz. 7 van 10
i :triij;t: I samenvattiflf, | .r',ir',: :'l
Miin
r'ir';
i
irli it.ri :
Begrippen
Eerste Wereldoorlog
Oorlog in de wereld van 1914 tot 1918. Engeland, Frankrijk, Rusland en
Amerika vochten tegen Duitsland en Oostenrijk-Hongarije.
verdrag van Versailles
Verdrag dat Engeland, Frankrijk en Amerika sloten na de Eerste
Wereldoorlog. In het verdrag stond dat Duitsland streng gestraft moest
worden.
dictator
Een strenge en wrede leider van een land. Een dictator wil dat niemand
anders dan hij denkt. Mensen met een andere mening maakt hij bang.
Duitse Rijk
Het rijk dat Hitler veroverde, bedoeld voor de Duitsers en de mensen
die op Duitsers leken. Bij het Duitse Rijk hoorden bijvoorbeeld Polen,
Tsjechoslowakije en Nederland.
Tweede Wereldoorlog
Oorlog in de wereld van 1939 tot 1945. Aan de ene kant stond
Duitsland, Italië en Japan. Aan de andere kant Engeland, Frankrijk,
Amerika, Rusland en'andere landen.
gaskamers
Kamers in concentratiekampen waar Joden, zigeuners en
homoseksuelen werden vermoord met gifgas.
geallieerden
De tegenstanders van Hitleç die met elkaar samenwerkten. Onder
andere Engeland, Amerika en Rusland.
D-day
6
juni 1944. Afkorting van: Decision-day. Ofwel: Beslissende dag. Op
die dag begon de aanval van de geallieerden.
Slag om Arnhem
Om de rest van Nederland te veroveren, moesten de geallieerden in
september t944 de rivieren bij Arnhem oversteken. Maar het lukte hen
niet de brug bij Arnhem te veroveren.
hongerwinter
Winter van 1944-1945. Het Zuiden van Nederland was bevrijd, maar
het noorden was nog bezet door de Duitsers. Daar leden de mensen
honger.
atoombom
@ Malmberg,
þHertogenbosch
MATNIBERG
Een bom die sterker was dan alle bestaande bommen bij elkaar. De bom
verspreidde een dodelijke straling, Met één bom kon je een hele stad
vernietigen.
blz. 8 van 1O
Twee wereldoorlogen
Dit weet
tD
il< nu
Les 1 8e W"ersts Wære*ðacrâag
. De Eerste Wereldoorlog duurde van I9l4 tot 1918. Er vielen miljoenen doden.
' Duitsland kreeg de schuld van de oorlog en werd streng gestraft.
. In L929 kwam er een crisis in Amerika. Heel veel mensen werden werkloos. Ook in
.
'
Europa. In Duitsland was de crisis het ergst.
Hitler beloofde de mensen dat hij een einde zou maken aan de crisis. Veel mensen
stemden op ztjn partij.
Hitler werd de leider van Duitsland. Hij was een dictator.
L-es
o
2 De Tweede Wereâðaørlag
'
'
.
Hitler veroverde in korte tijd een groot d"eel van Europa.
Alleen Rusland en Engeland kon hij niet verslaan.
In alle landen die nu van de Duitsers waren, kwamen er strenge wetten tegen deJoden.
'
'
Later probeerden de Duitsers zo veel mogelijk Joden op te pakken.
DeJoden moesten naar concentratiekampen. Maar heel weinig mensen overleefden dat.
De geallieerden maakten plannen om Hitler te verslaan.
Les 3 Vrlj !
' In juni 1944begon
'
o
'
'
de aanval van de geallieerden.
In september was een groot deel van
Europa bevrijd.
In september stopte de aanval bij Arnhem. In het noorden van Nederland begon de
hongerwinter.
In mei 1945 was heel Nederland. bevrijd. Hitler pleegde zelfmoord.
Japan gaf zich in augustus over nadat Amerika atoombommen had gegooid op Japanse
steden.
a
Brandaan 8 . samenvartìng .
@
Malm berg's-Hertogenbosch
4
les
lcs.i
STAP
1
Dt trRfiT
¿K
4 Goed om re weren
Sæsmmrrva&fixxng
t{t[trD00Rlr{ tllü[nÊ
l/ttitf{ iltrJ0tl{t¡t
l/dt{ lgl4
nT ßt8.
It{ lgl9 t(unfi t[ tf¡t cRtst$.
ytEt fiilf$ilt h/tRpft{ rdfRkr0rJ.
000$1.
D0rr$r4l{D KRt[( Dt irlll/tD
\{[[0 JrRril4 4rfrR{FI.
l/Át{
flfft
Dt 00Rr04
ftt
tlrïttR 8[û0tpf D[ I'tfitftf¡
M¿'tÁEil 4Atll pt Cßt$fi.
tÁÎfill rtil fltlp[
IAU
lll
hltRD Df
lflrrR
yAit
w
e
llILER V[RoI/[RD[
ffil6R00rl)til
l/4t{ t{/ff0p,4.
tË J0Dtr{ ll0t$üt¡ ilAAR c0il(t¡lÎR4ït[l(Áfiruil.
ü0ft{
/0vctL
tffl tt,{á,ftü
ltfirt{$l 0n ilffLtfl. tt
vm$Ánil.
Ir
W'-c--_
lll
Jt|lt
t[il
1944 Brû0l{ Dr d,qilvAL ì//{t'l Df 6r4rilffRD[N.
0ff1 y4¡{ t'{fDtRrÁltû t{tR0 frvRtD.
It{ $tPÎflq0rft
DË
$I0nt m AÁilYd¿ ,l/ Áßilfltil.
ll0il6tRt{[tftß rt40ti .
lfntfl
H45 r{A$
rltfr ilrÆRHilP
I ù{rÂll
f f v[llt.
6¡F ?t¿¡r üt
4üûtfil/f
0y[R. tt 00ru0d M$
-'
><4 :{-ìt
fi
ê,
&
w
\'
ñ
rt
o
0
ll00lB1J
o
r-ì
U
ô
Ga naar
B6
' -.IçÈ
|
STAP 1
in je werkboek
STAP
flruü
2
ffiegnippem
Eerste Vereldoorlog
Oorlog in de wereld van
191.4 tot 1-918. Engeland,
Frankrijk, Rusland en
Amerika vochten tegen
Duitsland en OoscenrijkHongarije.
Duitse Rijk
Het rijk dat Hitler
veroverde, bedoeld voor
de Duitsers en de mensen
die op Duitsers ieken. Bij
het Duitse fujk hoorden
bijvoorbeeld Polen,
Tsjechoslowakije en
Nederland.
De tegenscanders van
Hider, die met elkaar
samenwerkten. Onder
andere Engeland, Amerika
en Rusland.
Tweede Vereldoorlog
Oorlog in de wereld van
1939 tot 1945. Aan de ene
kant stonden Duitsland,
Italiê enJapan. Aan de
andere kant Engeland,
Frankrijk, Amerika,
Rusland en andere landen.
Het zuiden van Neclerland
was bevrijd, maar het
noorden was nog bezet
door de Duitsers. Daar
leden de mensen honger.
D-day
juni
1944. Afkorting
van: Decision-day. Ofrvel
Beslissende dag. Op die
dag begon de aanval van
6
Verdrag van Versailles
Verdrag dat Engeland
Frankrijk en Amerika
sloten na de Eerste
Wereldoorlog.In het
verdrag stond dat
Duitsland streng gestraft
moest worden.
hongerwinter
Winter van 1944-L945.
geallieerden
de geallieerden.
atoombom
Een bom die sterker en
zwaarder was dan alle
bestaande bommen
bij elkaar. De bom
verspreidde een dodelijke
straling. Met één bom
kon je een hele stad
vernietigen.
gaskarners
Kamers
dictator
Een srrenge en wrede
hþ weúboek
leider van een land. Een
dicrator wil dat niemand
iets anders dan hij denkt.
Mensen met een andere
mening maakt hij bang.
in
concentraliekampen
waarJoden, zigeuners en
homoseksuelen werden
vermoord met gifgas.
Slag om Arnhem
Om de restvilt Nederland
te veroveren, moesten de
geallieerden in september
1944 de rivieren bij
Arnhem oversteken. Ma¿r
het lukte hen niet de brug
bij Arnhem te veroveren.
Ga naar
tr
1500
1000
ffi
^LÞàé *
,\üä;
I
1600
.-i",:;*:¡.
i
l'
-
1.700
R
i-¡
f
f'
1800
STAP
2
ín ie werkboek
'1
I
nu
1
\
oF7
o/
"