QuickScan November 2012 Opzet QuickScan Hoe: Op Facebook en via Twitter zijn door de EO verschillende oproepen gedaan om de QuickScan in te vullen. Wanneer: 23 oktober- 19 november 2012 Door wie ingevuld: 179 gescheiden vrouwen (gemiddelde leeftijd: 46 jaar) die ten tijde van de scheiding kerkgaand waren Wie is de respondent?(1) gemiddeld 46 jaar Wie is de respondent? (2) Wie is de respondent? (3) Wie is de respondent? (4) Wie is de respondent? (5) Pastorale zorg Waardering pastorale zorg Tijdens scheiding Na scheiding predikant 5 4 pastoraal werker 5 5 gemeenteleden 5 5 • De ontvangen pastorale zorg krijgt gemiddeld een onvoldoende. • Er is weinig verschil voor en na scheiding. • 40-45% van de mensen is tevreden over de zorg en geeft wel een voldoende. • 25-30% geeft een 1. 'Ik bleef achter met 4 kinderen, niemand in de kerk stak een hand uit of bood een luisterend oor ' 'Welke pastorale zorg?' 'Hoewel mijn dochter door mijn man drie jaar lang was misbruikt, moest ik van de dominee naar hem terug en hem vergeven' 'Ik heb enorm veel steun ervaren vanuit het pastorale team en van een van de oudsten echtparen' Pastorale zorg voor kinderen Waardering pastorale zorg Tijdens scheiding Na scheiding predikant 3 3 pastoraal werker 3 3 gemeenteleden 4 4 • De pastorale zorg voor kinderen krijgt gemiddeld een dikke onvoldoende. • Er is geen verschil voor en na scheiding • Meer de helft geeft een 1. • 15-20% van krijgen van pastorale werkers krijgen een voldoende. • 30% geeft gemeenteleden voldoende. Hulp uit gemeente 'Ik kreeg praktische hulp met het nieuwe huis' 'Ik ontving wel financiële hulp: een renteloze lening om bepaalde kosten te dekken' 'Mijn pastoraal medewerker heeft mij enorm gesteund en mij weer op eigen benen leren staan’ 'De gemeenteleden waren erg lief en ik werd bedolven onder kaartjes en briefjes’ Hoe lang geleden gescheiden? Vrouwen die korter geleden gescheiden zijn, spreken positiever over pastorale zorg, dan vrouwen die langer geleden gescheiden zijn. Huwelijksbegeleiding 65% heeft geen studie/traject gevolgd op het gebied van huwelijksbegeleiding. 55% overweegt dit wanneer er sprake is van hertrouwen. 73% heeft professionele hulpverlening gehad voor hun huwelijksproblemen. Tucht 'Het heeft mij diep gekwetst dat ik niet meer aan het avondmaal mocht, ben hierdoor een stuk verbondenheid met de gemeente kwijt geraakt’ Kerkbezoek na scheiding (1) Kerkbezoek na scheiding (2) Minstens 48% van de exen gaat niet meer naar de kerk. Van meer dan 50% van de gescheiden stellen gaat een van de twee niet meer naar de kerk. 17% van de exen bleef dezelfde kerk bezoeken als voor de scheiding. 8% van de gescheiden stellen zijn beiden bij dezelfde kerk gebleven als voor de scheiding. Kerkbezoek na scheiding (3) Door betere pastorale zorg blijven mensen vaker bij eigen kerk/gemeente. Kerkbezoek na scheiding (4) 'Het positieve is dat mijn relatie met God veel intenser is geworden. Het negatieve gevolg is dat ik niet meer in een kerk kom' ‘Ik voel me niet meer thuis in mijn kerk en wil ergens anders een nieuwe start te maken' 'Zodra ik mijn oude gemeente binnen loop begin ik te huilen: Ik voel veroordeling, onbegrip en mensen ontlopen me' Wat had de gemeente voor u kunnen doen? (1) Naast me staan Een gemeend luisterend oor betrokkenheid tonen voor de kinderen Een onpartijdige pastor Laten merken dat ik gezien werd Een soort maatje(vertrouwenspersoon) voor bijv die periode Wat had de gemeente voor u kunnen doen?(2) ‘Gewoon een beetje aandacht, luisterend oor etc. Stukje begeleiding en praktische hulp bij het weer op de rit krijgen ‘ ‘Luisteren (hebben ze gedaan), praktische hulp (heeft diaconie gedaan door mee te rekenen en financieel even bij te springen) praktische hulp met een paar klussen in huis (zou fijn zijn, maar ik heb het zelf niet durven vragen, ik kreeg al zo veel)’ ‘Ik had zo graag gewild dat de kerk een warme deken zou zijn, dat ik er mocht zijn, ondanks de scheiding’ Gescheiden vrouwen: Conclusies Pastorale zorg wordt als onvoldoende ervaren. Pastorale zorg voor de kinderen wordt als dikke onvoldoende ervaren. Scheiding in combinatie met slechte pastorale zorg geeft een groter risico op kerkverlating. Vrouwen die korter geleden gescheiden zijn spreken positiever over pastoraat. Opzet QuickScan Hoe: Op Facebook en via Twitter zijn door de EO verschillende oproepen gedaan om de QuickScan in te vullen. Wanneer: 23 oktober- 19 november 2012 Door wie ingevuld: 40 pastorale werkers Wat heb je geleerd van pastoraat bij scheiding? (1) ‘Dat je als ouderling nooit op tijd ingelicht wordt' ‘De wereld waarin wij leven is zo gebroken dat een echtscheiding soms onontkoombaar is. Mensen die hier mee te maken hebben, hebben meer aan Gods genade dan aan een oordeel' ‘Ik was altijd gericht op herstel en stond niet open voor scheiden. Soms is het echt genoeg en moet er een streep getrokken worden, dat is iets wat in de kerk dikwijls niet tot de opties behoort' Wat heb je geleerd van pastoraat bij scheiding? (2) 'Contact blijven zoeken met beide partners is belangrijk. − Het is moeilijk om gemeenteleden te stimuleren om beide partners heen te blijven staan' ‘Dat bespreekbaarheid van relatieproblemen veel groter moet worden’ ‘Pastorale zorg laat zich makkelijk verwarren met allerlei hulpverleners rollen, en dat wil ik juist niet ( meer)' Wat vind je van de verleende zorg binnen je gemeente? (1) ‘We doen wat we kunnen, maar je voelt je redelijk machteloos' ‘Redelijke mate van inzet, wel blijvend gevoel van ontoereikendheid' ‘Er 'glippen' nog zoveel gemeenteleden tussen de vingers door. Dit omdat ze zelf heel regelmatig niet aangeven dat ze in scheiding liggen en ook hebben best veel ouderlingen en ook het pastorale team niet de 'tools' om goed te handelen' Wat vind je van de verleende zorg binnen uw gemeente? (2) 'We proberen er te zijn voor de betrokkenen, maar het gevoel bekruipt mij ook wel dat het nooit genoeg is' 'Heel ingewikkeld ervaar ik de situatie van gescheiden gemeenteleden die beiden lid zijn gebleven van onze gemeente, vooral rondom avondmaalsvieringen' ‘De kerkenraad (ouderlingen en diakenen, en predikant) dienen hun gezamenlijke verantwoordelijkheid op te pakken. Bezinning, toerusting in crisispastoraat, bewogenheid met de ander’ Pastorale werkers: Conclusie Vaak te laat met huwelijksproblemen Elke echtscheiding heeft zijn eigen verhaal en dat maakt het complex Er is erkenning voor het probleem, maar nog geen beleid Er is verlegenheid rondom het thema Onwetendheid over wat te doen bij complexe pastorale zorgvraag Tips van pastorale werkers Aandacht voor beide partijen Vergeet de kinderen niet Betrek gemeente in zorg voor gescheiden gezinnen Investeer in jonge mensen vóór en tijdens hun huwelijk Niet veroordelen maar liefhebben Bied hulp: pastoraal, financieel, kringen Ga in gesprek en blijf in gesprek Aanbevelingen Meer aandacht voor huwelijkspastoraat binnen gemeente (preventief) Meer kennis over echtscheiding bij het pastoraat Maak een protocol over wat te doen bij echtscheiding in mijn gemeente Geen veroordeling maar liefhebben; gemeentebreed! Zorg voor hele gezin! Dit wordt ervaren als zorg voor gescheiden ouders