Zorgzame Kerk Kerk zijn in een participatiesamenleving Zorgzame Kerk Welke zorgvragen ziet u (niet alleen in de filmpjes) voorbijkomen? Waarom zouden we als kerk een rol moeten spelen in de participatiesamenleving? Dat is toch een taak van burgerlijke gemeenten en van mensen zelf? Wat is de kern van de diaconale opdracht? ‘Het handelen vanuit en door kerken en andere door het Evangelie geïnspireerde groepen dat gericht is op: het voorkomen, opheffen, verminderen dan wel mee uithouden van lijden en sociaalmaatschappelijke nood van individuen en van groepen mensen en op het scheppen van rechtvaardige verhoudingen in kerk en samenleving’ Welke veranderingen stellen nieuwe vragen aan de diaconie • Langer zelfstandig wonen, minder institutionele zorg, meer maatschappelijke zorg; professionals in samenhang met mantelzorgers en vrijwilligers • Overheveling van ondersteuningstaken van rijk naar gemeenten. Invoering Wmo en vanaf 2015 de begeleiding uit de AWBZ naar de Wmo. Transitie Jeugdzorg Welke veranderingen stellen nieuwe vragen? • Gebruik van sociale netwerken en stimuleren van het zelf oplossend vermogen / kanteling van recht naar behoefte • Van verzorgingsstaat naar participatieve samenleving, terugtredende overheid en nadruk op de individuele verantwoordelijkheid Zorgen bij deze ontwikkelingen door een diaconale bril? • Zelfredzaamheid / eigen verantwoordelijkheid – zonder voldoende ondersteuning waar solidariteit ontbreekt of moeilijk te organiseren valt • Groeiende tweedeling en oplopende werkloosheid • Goede zorg voor mensen in kwetsbare posities niet toegankelijk meer – isolement Welke diaconale / pastorale noden vragen primair onze aandacht? Als mensen geen helper hebben Als mensen geen ‘mens’ hebben die op hen betrokken is en andersom Als mensen vermalen worden door regels Als mensen geen rechten hebben Als de menselijke waardigheid in het geding is…de mens als beelddrager van God Drie leidende diaconale principes die kunnen helpen de rol van de diaconie te bepalen • Helpen waar geen ander helpt (alertheid, open mind, lef, analyse, mensgericht, belangeloos) • Helpen onder protest (signaleren, onrecht aankaarten, kritische participatie) • Helpen met perspectief (kerkeigen, eigentijds, aanvullend, de ander in staat stellen tot zelfredzaam zijn) Zorgzame Kerk • • • • Vroeger: de kerk Vanaf 60-er jaren: de overheid Nu: overheid kan het niet alleen Beroep op burgers: Participeren Informele zorg •Gevarieerde groep •Zorg – en ondersteuningstaken •Voor een naaste •Voor een ‘onbekende’ Kerk als schakel • Het kerkgebouw als inzet om de ‘zorgzame’ kerk duurzaam in de lokale samenleving handen en voeten te geven. Kerk als schakel 1. 2. 3. 4. Zorgorganisaties of zzp-werkplek. Plek met zorg voor de wijkbewoners. Ruimte voor vrijwilligersorganisaties. Plek voor pastorale ontmoeting, stiltekapel, maaltijden, koffiehoek etc. • Veranderingen in de zorg: minder gelegenheid om levensvragen te bespreken. • Gevolg: ‘nood’ (eenzaamheid, gevoel van nutteloosheid, waardeloosheid). • De kerk kan bieden: o Eeuwenlange ervaring; o Betrokken mensen; o Gebouw. Kerk als knooppunt Kerk als knooppunt • • • • • • Gesprek ‘van hart tot hart’ Laagdrempelige activiteiten Gespreksgroepen Pastoraal / diaconaal spreekuur Afgestemd op het hier en nu ( digitaal contact) Met verrassende partners Kerk als knooppunt • Welke pastorale vragen ontstaan er n.a.v. veranderingen in de zorg? • Welke noodzakelijke aanpassingen voor het pastoraat? • Welke samenwerking is mogelijk met ‘verrassende bondgenoten’? Zorgmaatje • Wat zie je om je heen? • • • • Mensen afhankelijk van zorg In de kerkelijke gemeente In de wijk / in het dorp Zorginstelling geeft zorg Maar wie geeft aandacht en tijd? Zorgmaatje Wie geeft aandacht en tijd aan: • • • • Mensen met vragen Mensen met weinig contacten Mensen die eenzaam zijn Ouder wordende mensen Wie helpt? Lokale Lobby • Kerk in Actie heeft en houdt namens de diaconieën een lobbytaak naar de landelijke overheid. • Decentralisatie Lokale Lobby Decentralisatie: van Rijk naar Burgerlijke gemeente • Verantwoordelijkheid ligt nu bij de lokale burgerlijke gemeente. • Wie komt op voor de mens die niet (genoeg) voor zichzelf op kan komen, die niet (genoeg) zelfredzaam is? Zorgzame Kerk • Opnieuw zorgzame kerk worden • Op een wijze die bij de kerk past • Niet taken van overheid overnemen • Wel samenwerken met overheid en andere organisaties Welke vragen hebt u nog? Voor meer informatie www.kerkinactie.nl/over-kerk-in-actie/onze-themas/zorgzame-kerk