Wu Zang - Weiqi.nl

advertisement
Wu Zang
Maciocia - The Foundations of Chinese Medicine 2nd edition: blz. 95 t/m 181
臟
Inhoudsopgave
Wu Zang................................................................................................................................................... 1
5 Spirituele aspecten ........................................................................................................................... 1
Resonanties ......................................................................................................................................... 1
Hart – HT – Xin ..................................................................................................................................... 2
Lever – LV – Gan .................................................................................................................................. 3
Longen LU-Fei ...................................................................................................................................... 4
Milt – SP – Pí ........................................................................................................................................ 4
Nieren - KI – Shèn ............................................................................................................................... 5
MingMen ............................................................................................................................................. 5
Pericardium – PC – XinBao .................................................................................................................. 5
Negen vragen: ................................................................................................................................. 7
De Fu kunnen niet vol zijn dan volgt uitscheiding. > Functie is transformatie
De Zang kunnen niet in exces zijn. > Functie is opslag
5 Spirituele aspecten
Shén
Hun
Pò
Yi
Zhi
HT Xīn
LV Gan
LU Fei
SP Pí
KI Shèn
gedachten, gevoel, emoties, perceptie
slapen, plannen, projecten, levensdoel, dromen, creativiteit
fysiologie, sensaties, zintuigen
denken, geheugen, concentratie
wilskracht, drive, doorzettingsvermogen
Resonanties
LV: opslaan Bloed
HT: regeert het Bloed
LU: regeert Qi en beïnvloedt Jinyè
SP: regeert GuQi, behoudt Bloed en beïnvloedt Jinyè
KI: opslaan Jing en beïnvloedt Jinyè
ogen – zenuwen
tong – bloedvaten
neus – huid
mond – spieren
oren - botten
LV: boosheid -> Ethereal soul Hun keert terug naar de Spirits na de dood (Yang). Komen en gaan van
Shen
HT: vreugde -> Mind Shen: gedachten, gevoel, emoties, perceptie
SP: piekeren -> Yi – intellect, geheugen, concentratie, logisch denken, studeren, toepassen
1
LU: zorgen -> Lichamelijke ziel: Po (Yin), fysiek: ontstaat bij conceptie en sterft. Entering and exiting
of Jing
KI: angst -> Zhi Wilskracht, doorzetten en vastberaden
Zang
LV
HT
SP
LU
KI
groen
rood
geel
wit
zwart
ranzig
verbrand
zoetig
rottend
tenalady
zuur
bitter
zoet
kruidig
zout
schreeuwen
lachen
zingen
huilen
kreunen
wind, tranen, nagels (+ sterk verband)
hitte, zweet, gelaatskleur (- minder direct)
vocht/damp, speeksel, lippen (+)
droogte, snot, lichaamshaar (+)
koude, kwijl, hoofdhaar (-)
Zang zijn Yin organen (RE: Su Wen 11)
-
Opslaan van Qi, Jing, Jinyè
Alleen zuivere stoffen [ofwel altijd na transformatie van voedsel]
Fu zijn Yang organen
-
Constant gevuld en leeggemaakt
Transformeren van voedsel en drank plus het verfijnen tot pure essenties om deze op te
slaan in de Zang
Uitscheiden van afvalstoffen
Ontvangen, verplaatsen, transformeren, verteren en uitscheiden
De ZangFu is een circulatienetwerk via het meridiaanstelsel (JingLuo)
Hart – HT – Xīn
Het keizerlijk vuur: bewaart de eenheid en kwaliteit van het persoonlijk bewustzijn. De richting is zich
verspreidend. Ofwel: constant in contact met de buitenwereld.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
Xīn beheerst Xuè
Xīn controleert de Mai (bloedvaten)
bloedvaten is een van de huid, spier, zenuw, bloedvat, bot)
Xīn opent in de tong
Xīn manifesteert zich in de gelaatskleur
Xīn controleert het zweet
Xīn huisvest de Shén (geest)
HT-Blood is van belang bij en beïnvloedt de menstruatie, HT-Bloed huisvest de Shèn
@1 GuQi wordt in het HT Xīn getransformeerd in Bloed. HT regelt de bloedcirculatie.
@4 Gelaatskleur
Dof bleek: HT-bloed deficiënt
Helderwit: HT-Yang deficiënt
Paarsig of donker: HT=Bloed stasis
Rood: HT-Hitte
2
心
@3 HT beïnvloedt de tong: spraak en spreken, stotteren, afasie, spraakwaterval
@6 Shén: mentale activiteit, geheugen, bewustzijn, denken en slaap
Lever – LV – Gan
Als een generaal, dapper en slim: neemt nieuwe ruimte in. Richting is Op: jezelf tonen.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
Gān slaat Xuè op
Gān zorgt voor een vrije stroom van Qì
Gān opent in de ogen
Gān manifesteert zich in de nagels
Gān controleert de pezen: geeft veerkracht en is de potentiaal van de spier
Gān huisvest de Hún
肝
@1 regelt bloedvolume (rust vs. activiteit). Regelt de menstruatie. Bevochtigt ogen en zenuwen.
LV-Bloed speelt ook een rol in de afweer tegen externe pathogenen. “Hitte maakt het Bloed wild”
LV-Bloed normaal: regelmatig en normale menses
-
Deficiënt: karige bloeding of uitblijven van menses
Stasis: pijnlijke menses: PMS, stukjes, klonters
Hitte: Zware menses
Een vlotte stroming van LV-Qi voor emotionele balans en galproductie voor de spijsvertering
LV-Qi




bevordert het dalen van de LU-Qi
bevordert het stijgen van SP-Qi (transport en transformatie)
bevordert het dalen van ST-Qi (rijpen en rotten)
bevordert het dalen van Intestine Qi
Pathogeen: obstructie van LV-Qi
1. SP-Qi daalt > brijige ontlasting
2. ST-Qi stijgt > boeren, overgeven, de hik
Stagnatie van LV-Qi geeft blokkade van gal: boeren, geelzucht, geen vet vertering.
LV voedt zenuwen en pezen:









LV-Bloed deficiënt: krampen, doof gevoel en tintelen
LV-Bloed stasis : stijve zenuwen, stijfheid en pijn
LV voedt nagels: deficiënt: brokkelig, stasis: paarse kleur
LV opent in de ogen en controleert de tranen
LV-Blood deficiënt: troebel zicht, floaters, bijziend, droge gritty ogen
LV-Yin deficiënt: droge gritty ogen
LV-Bloed stasis: pijnlijke oogbal
LV-Yang stijgend: waterige ogen
LV-Vuur (of Hitte.. zie 122): droge, bloeddoorlopen ogen, rood, gezwollen en pijnlijk
3




LV-Vuur: rood en pijnlijk
LV-Wind: oogbal beweegt
KI-Jing afname: chronische oogziektes
KI-Yin deficiënt: afname zicht en droge ogen
LV wordt beïnvloedt door Woede: LV-Qi stagnatie.
Longen LU-Fei
Richting is naar beneden: Fei stuurt KongQi naar beneden naar de Nieren KI-Shèn.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
肺
Fèi beheerst de ademhaling en de Qì van het lichaam
Fèi heeft een verspreidende en een dalende functie
Fèi opent in de neus
Fèi controleert de huid, de CouLi (gebied tussen huid en spieren) en het lichaamshaar
Fèi reguleert de waterwegen
Fèi huisvest de Pò: zorgt voor de lichamelijke ervaring van de buitenwereld, en het voelen van
de etherisch elementen daarin
@1 Inademen van pure Qi + GuQi > ZongQi +(KI-YuanQi) > ZhenQi – WeiQi en YingQi
@2 Verspreidt (wei)Qi naar CouLi en Jingyè als zweet (mist genoemd). De LU worden ook wel het
deksel genoemd. De dalende Qi en Jingyè naar de Nieren reguleren de ademhaling terwijl de Ki het
verdampen en de LU bevochtigen.
Dalend Jingyè naar BL en vormt urine.
LU regelen het entering-exiting / descending-ascending van de Qi, regelt de vrije stroom van Qi,
Bloed en Jingyè naar alle organen.
LU verstuiven vocht naar de huid, Qi en Jinyè naar CouLi.
LU toont zich in het lichaamshaar: droog breekbaar haar: abnormale verspreiding.
LU: Lichamelijke ziel: (Po)
3. Zorgen knoopt de Qi: benepen borstkast, gespannen schouders
4. Zorgen kunnen bij vrouwen borst knobbeltjes veroorzaken
5. Verdriet en droefheid putten Qi uit: vermoeid, witte teint, zwakke stem.
Milt – SP – Pí
Circulaire beweging: controleert zowel opgaan als neergaan: transformatie!!!






脾
Pí beheerst transformatie en transport ('Yun Hua’)
Pí controleert de ‘opwaartse beweging van Qì
Pí opent in de mond en manifesteert zich in de lippen
Pí controleert Xuè
Pí controleert de spieren (‘Rou’) en de vier extremiteiten. Pí zorgt voor de vorm, de vulling,
de stevigheid van de spieren
Pí huisvest de Yì
@1 Regelt de transformatie en transport van Qi (GuQi-ZongQi-ZhenQi-Weiqi+YingQi)
4
@1 Regelt de transformatie en transport van Jinyè naar LU (huid) en de ingewanden.
@4 Regelt het bloed: houdt het bloed in de vaten en maakt Bloed.
@5 Stuurt Food-essence naar de spieren.
@6: Huisvest de Yi: het intellect: studie, concentratie, geheugen.
Herinneren:
1. lange termijn > HT Xīn
2. studeren en leren > SP Pí
3. korte termijn > KI Shen
Piekeren en malen beschadigen SP. SP houdt van droogte, zoet, damp en zingen, geel.
Nieren - KI – Shèn
Geven de basis, staan op de aarde. Samentrekkende beweging.






Shèn slaat Jīng op
Shèn beheerst het Water
Shèn opent in de oren en manifesteert zich in het hoofdhaar
Shèn controleert het ontvangen van Qì
Shèn controleert de 2 Yīn(openingen)
Shèn huisvest de Zhì (Wilskracht)
腎
KI zijn de grondslag van de Yin en Yang energie in ons lichaam. Het slaat Jing op en regeert geboorte,
groei, reproductie en ontwikkeling.
Jing vormt TianGui voor sperma en menstrueel bloed en ova. KI-essentie = post en pre-hemelse Jing
zorgen voor de hormonale veranderingen.
Produceert Marrow, vult het brein en controleert de botten (botten, beenmerg, ruggenmerg,
hersenen).
@2 Ontvangt vloeistof van de LU Fei: stuurt mist naar de LU en ontvangt zuiver Qi van LU. Bewaart in
KI. Kwijl is de vloeistof van Shen
@3 Opent in de oren (tinnitus) en manifesteert zich in het hoofdhaar (net als LV-Blood). Controleert
MingMen
MingMen
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
Mìng Mén is de bron van YuánQì
Mìng Mén is de bron van Vuur voor alle organen.
Mìng Mén verwarmt de Onderste Warmer en Páng Guāng (Blaas)
Mìng Mén verwarmt de Pí en Wèi als hulp bij de vertering.
Mìng Mén harmoniseert de seksualiteit en verwarmt de Jīng en de uterus.
Mìng Mén assisteert Shèn bij het ontvangen van Qì.
Mìng Mén helpt Xīn (Hart) bij het verankeren van de Shén.
Pericardium – PC – XinBao
Ministerieel vuur.
5
1. Xīn Bāo assisteert Xīn in het beheersen van Xuè
2. Xīn Bāo assisteert Xīn in het huisvesten van Shén
3. Xīn Bāo beschermt Xīn
Als orgaan regeert het Bloed en huist het Shen. PC punten kunnen verkoelen, opwekkend en
kalmerend zijn voor Bloed en Shen.
Als kanaal in het midden van de borstkas: ZongQi. Te behandelen bij emotionele relatieproblemen!
PC en Mind-Spirit




Huisvest de Mind Shen
Blood-deficiënt: depressie, en lichte onrust
Blood-Hitte: onrust, slapeloosheid en opwinding
Slijm / Phlegm: mentale verwarring of erger: mentale ziekte
PC en uturus



Uturus vessel (Bao Mai) heeft relatie met PC
Pathologie van PC > menstruatie problemen:
o Deficiënt: karig of uitblijvend
o Fire: zwaar
o Bloed stasis: pijnlijk
PC beïnvloedt emotionele problemen in relatie tot menstruatie
Naast de vijf fasen indeling van de organen en meridianen is er ook de Zes Niveaus onderverdeling:
Voor de Yin meridianen:
Tai Yin: Long en Milt / Fei en Pí
Dit is de buitenkant van de binnenlaag, welke voorziet in het contact met de buitenwereld. Het
ontvangen vanuit de buitenwereld voedt de interne omgeving.
Shao Yin: Hart en Nieren / Xīn en Shèn
Het centrale Yinne aspect: de as, de Pivot. Het domineert de verwarmende en regulerende aspect via
de beweging van Xuè, MingMen en het Keizerlijk Vuur.
Jue Yin: Pericard en Lever / Xīn Bao en Gan
De diepste laag, de meest interne laag. Het sluitend aspect: terugtrekken voor herstel en
vernieuwing van Xuè.
6
Negen vragen:
1. Fei domineert de Qi. Dit doet zij door de neergaande beweging van Fei. Wanneer dit niet
gebeurt, krijgt men benauwdheid, astma, bronchiale problemen, hyperventilatie etc. Fei
adviseert Xīn in het reguleren van Qi in het lichaam
2. Welke basissubstanties zijn betrokken bij de weerstand? Zweet en WeiQi via de Fei: ZhenQi
splitst in WeiQi en YingQi. LU : huid; Pi : GuQi; KI : Yuan Qi
3. De essentie van Pí is het beheersen van de transformatie. Pí houdt de zaken op hun plaats
(bloed in de vaten, organen op hun plek)
4. Idem. Wei en Pí zijn opslagplaatsen van voedsel en essentie. Zij verteren, absorberen en
extraheren voedsel en voedingstoffen. YunHua: extraheren en integreren
5. Hoe kunnen emotionele verstoringen, bewustzijnsverlies, geheugenproblemen, slecht slapen
etc. verstoringen zijn van Xin?
Shén huist in Xin, dus bij een vliedende, onrustige Shén komen verstoringen voor. Xin
controleert de Mai waar het Blood Xuè [waarin ook de Shén huist] stroomt.
6. Xin controleert het zweten. Hoezo? Xin controleert de huid, ook omdat Xin een
verspreidende functie heeft, dus zich ook opent naar buiten (Poriën). Zweet is een Jinyè, een
uitdrukking van de Yange kracht van het lichaam
Fysiologisch: inspanning, emotie en bij warmte.
Pathologisch:
a. zweten heeft Yang nodig. Wanneer men te weinig Yang heeft. Of de WeiQi is te zwak
om de poriën te openen (dagzweten)
b. blokkade door EPF door bijv. Wind-Koude
c. Te veel hitte: Yang moet naar buiten (Yang exces kan absoluut of relatief zijn. Bij
relatief Yang Exces is er nachtzweten (nacht is het Yin tijdstip)
7. Sui wordt niet gevoed door de Jing. Dus ook Hersenen niet.
8. Gan slaat Xuè op: in rust. Bij beweging wordt de Xuè weer verspreid. Bij menstruatie is ook
het Xuè betrokken en moet er voldoende QI zijn om het te doen stromen.
o Deficiënt: karig of uitblijvend
o Fire: zwaar
o Bloed stasis: pijnlijk
9. Qi stagnatie vs. Qi leegte
Beweging zorgt voor hernieuwde stroming. -- Beweging veroorzaakt meer vermoeidheid
omdat de Qi in het Xuè steeds verder op raakt.
7
Download