uitgebreide versie

1
DISCRIMINATIE EN VOOROORDELEN TEGEN DE
ACHTERGROND VAN DE TWEEDE WERELDOORLOG IN
AMSTELVEEN EN AZIË (uitgebreide versie)
Leren van het verleden met de Wereldexpress
Het scholenproject Ontmoeten & (Her)denken organiseert voor de derde
keer de lesbus Wereldexpress die van 31 mei t/m 13 juni 2017 op twee verschillende locaties
in Amstelveen komt te staan.
Van 31 mei t/m 3 juni staat deze reizende doe-tentoonstelling in de wijk Middenhoven naast
de Meent Orion 3.
Vanaf 6 t/m 13 juni naast het Cobra museum aan het Sandbergplein in het Stadshart.
Openingstijden: 10.00 – 14.00 u.
Het minimaal 75 minuten durend programma wordt eerst in het gebouw ernaast (de Meent
/ Cobra museum) uitgevoerd en daarna in de lesbus.
Doel van het lesprogramma:
De Amstelveense jeugd historisch besef bijbrengen over hun eigen leefwereld vooral wat
zich hier in de Tweede Wereldoorlog heeft afgespeeld in de verhouding tussen de mensen.
Toelichting:
De lesbus Wereldexpress is een van de 10 educatieve evenementen die we met het
scholenproject 'Ontmoetings- en Herdenkingsdag' samen met 10 Amstelveense basisscholen
hebben ontwikkeld als pilot. Op deze manier willen we bijdragen dat de mensen in onze stad
met bijna 140 culturen en nationaliteiten in de toekomst met elkaar Duurzaam Samenleven.
Daarbij richten we ons vooral op de jeugd èn hun ouders zodat de jeugd Betrokken
Zelfredzaamheid toont ten aanzien van zijn omgeving en de verschillende Amstelveense
gemeenschappen. Om die wijze willen we het gemeentelijk beleid `Mensen maken
Amstelveen’ en ook `Gastvrij Amstelveen’ realiseren door programma’s voor lokale
burgerschapsvorming door vooral ook aandacht te besteden aan historische èn actuele
aspecten daarvan.
Vooral is de Tweede Wereldoorlog belangrijk omdat in een dergelijke extreme situatie waar
wel negen groepen van burgerposities zijn waar de mensen soms samenwerkten maar vaker
tegenover elkaar stonden en elkaar discrimineerden zoals blijkt uit de vervolging van
bepaalde groepen op basis van ras, huidskleur of nationaliteit. Dit gebeurde in zowel
Amstelveen als elders in de wereld zoals in de voormalige Nederlandse kolonie NederlandsIndië in de periode 1942 – 1945.
Met aansprekende unieke historische beelden willen we bij de leerlingen zo de
betrokkenheid vergroten waarbij we de volgende uitgangspunten hanteren:
a. We gaan niet uit van generaliserende vijandsbeelden van `wij’ (Amstelveners /
Nederlanders) tegenover `zij ‘(Duitse en Japanse bezetters). Daarom spreken we zo
consequent mogelijk van Nazi’s en militaristisch Japan
b. De termen van `goede’ en `foute burgers’. Iedereen kan door de omstandigheden
gedwongen een bepaalde mogelijk ongewilde opstelling als burger tegenover de
vreemde bezetter innemen. Toch blijven ons morele keuzen op basis van waarden
belangrijk en we proberen dit door te trekken naar actuele oorlogssituaties en eigen
dagelijkse situaties zoals `pestgedrag’.
2
Max,
30 min.
DISCRIMINATIE EN DE OORLOG IN AMSTELVEEN
In de Meent / Cobramuseum:
Historische film: Nieuwer-Amstel / Amstelveen bereidt zich voor op de Tweede
Wereldoorlog: https://youtu.be/Z2I4Q8pq3zo
Beelden uit de oorlog: bommen, Jodenvervolging en Hongerwinter met
voedseldropping
Hoe ontstaat discriminatie in de samenleving?
Introductie: discriminatie tegen de achtergrond van de oorlog in NederlandsIndië.
15 min. : doe-oefeningen Tweede Wereldoorlog Amstelveen.
De klas van ongeveer 30 leerlingen wordt verdeeld in 2 groepen:
- 1 groep krijgt ongeveer 15 chronologische foto’s over de oorlog in Amstelveen
die zijn opgehangen met aparte bijschriften
- 1 groep krijgt 15 andere foto’s op een tafel te zien met aparte bijschriften
45 min.
Zoek het goede bijschrift bij de foto uit het Amstelveense Beeldbankarchief over
de Tweede Wereldoorlog
DISCRIMINATIE EN DE OORLOG IN AZIË
In de lesbus Wereldexpress
Doe-oefeningen over discriminatie en vooroordelen tegen de achtergrond van
de oorlog in Azië / Nederlands-Indië.
Wie eerder klaar is: schrijfopdracht in enkele zinnen `werken aan je vrijheid’
Facultatief: verwerkingsactiviteiten periode daarna of het komend schooljaar met de klas:
- Certificaat downloaden n.a.v. de oefeningen in de lesbus
5 à 10 min.: historische videofilm `Amstelveen bevrijd’: traditie van bevrijdingsfeest en
herdenkingen. Zie: https://youtu.be/WhSxpbnzHGIover
- Actie een `tas voor Aleppo’ waaraan reeds zes Amstelveense basisscholen hebben
meegedaan.
- Het lopen van de historische speurtocht `Tweede Wereldoorlog Elsrijk’ en / of het `zwarte
dorp’ `Randwijck’.
- Onderzoeksopdrachten over oude militaire voertuigen van `Keep them Rolling’ in
Bovenkerk
- Uitnodigen van lokale gastdocenten die ooggetuigen waren van de Tweede Wereldoorlog
in Amstelveen (Nieuwer-Amstel) of Nederlands-Indië
3
- Deelname van drie scholen aan de
jaarlijkse 'Ontmoetings- en
Herdenkingsdag' in mei / juni 2018
in het Broersepark en een lokaal
gebedshuis (Urbanuskerk in
Bovenkerk)
- het lenen van de twee leskisten
`Ontmoeten’ en `Herdenken’.
Vanaf het schooljaar 2019 hopen
we de scholen een lokaal
burgerschapsprogramma aan te
bieden als aanvulling op hun
bestaande methoden voor
geschiedenis en wereldoriëntatie.
4
Opdracht als je klaar bent met de doe-oefeningen in de Wereldexpress
Naam: ……………………………………………………………………
school: ……………………………………. Klas: …………..
Burgemeester Mirjam van `t Veld zei in haar
herdenkingstoespraak op 4 mei 2017 in het Broersepark:
`vrijheid is een werkwoord’.
Kan dat? Vrijheid is toch een zelfstandig naamwoord?
Je kunt aan vrijheid werken vanuit vier mogelijkheden (zie
hieronder)
Je mag er met elkaar over praten en schrijf daarna je
gedachten op. Dat laatste is iets wat je alleen doet.
Schrijf eerst je naam, school en klas.