Je zal dat kind maar wezen

Je zal dat kind maar wezen
Jos van Erp
Programmaleider “Hart voor mensen”
www.hartstichting.nl/hartvoormensen
De kapstok voor het bespreekbaar maken van problematiek
1. Het aanpassingsproces
2. Neuropsychologische (onzichtbare) gevolgen
3. De omgeving van het kind
4. Gevoelens
5. Balans tussen draaglast en draagkracht
1 Het aanpassingsproces
Tijdslijn aanpassingsproces
Confrontatie
Herstel
Verwerking
Aanpassing
Confrontatie
Navragen gebeurtenissen, gedachten, gevoelens en gedrag bij de confrontatie en
gedurende de IC-periode.
Is er spraken van angsten of traumatische aspecten die nu nog een belangrijke rol
spelen bij het kind?
Herstel
Tijdens, en na, de revalidatie is de aandacht en energie gericht op
herstel.
Navragen wat er tijdens de revalidatie gebeurde.
Herstel
De hoop is dat alles na thuiskomst weer wordt zoals vroeger.
Hoe was het vroeger?
In hoeverre is het kind nog bezig met de verwachting / wens van volledig
herstel?
Verwerking
Confrontatie met blijvende beperkingen / veranderingen.
Navragen wat er veranderd is door het hersenletsel en wat de
belangrijkste veranderingen voor het kind zijn.
Verwerking
Navragen gevoelens van verdriet en angst die ontstaan omdat de
ouder “nooit meer helemaal beter wordt”.
Aanpassing
Wat zijn de dingen die je nu leuk vindt om te doen? Wat zou je meer willen
gaan doen?
Navragen wat het kind wil .i.p.v. waar het vanaf wil. Zoeken naar draagkracht.
Tijdslijn aanpassingsproces
Confrontatie
Herstel
Verwerking
Aanpassing
Ga na waar het kind zich ongeveer bevindt op deze tijdslijn en
stem daar je contact op af.
2 Neuropsychologische gevolgen
De relatie tussen hersenen en gedrag
Veel voorkomende gevolgen van hersenletsel
Het verschil tussen niet willen en niet kunnen
Uitleg werking hersenen
Werking hersenen
Elk deel bestuurt een bepaalde functie zoals lopen, praten, zien
etc.
Werking hersenen
Lopen
Praten
Geheugen
Concentratie
Als een deel van de hersenen beschadigd raakt dan raakt de
functie die door dat deel geregeld werd ook beschadigd
Zichtbare gevolgen hersenletsel
Onzichtbare gevolgen hersenletsel
Denken
Geheugen
Concentratie
Waarnemen
Praten
Karakter
Vermoeidheid
Meer dingen tegelijk doen
Verdriet
Boosheid
Angst
Denken
Wat is denken?
Wat gebeurt er met het denken na hersenletsel?
Geheugen
Het geheugen kan vergeleken worden met een archiefkast of een
computergeheugen waar in sommige gevallen dingen niet goed opgeslagen
worden of niet meer teruggevonden kunnen worden
Concentratie
D.m.v. concentratie kun je je aandacht richten op het verhaal van
één persoon terwijl er anderen om je heen staan te praten.
Waarnemen
Soms kan iemand door hersenletsel een gedeelte van zijn
omgeving niet meer zien
Praten
Soms vinden mensen door hersenletsel de woorden niet meer
die ze willen gebruiken.
Karakter
Door hersenletsel kunnen mensen veranderen. Sommige mensen
worden impulsiever en anderen juist trager.
Vermoeidheid
De meeste mensen met hersenletsel zijn eerder moe.
Dingen tegelijk doen
Voor mensen met hersenletsel is het vaak moeilijk om meer
dingen tegelijk te doen
Verdriet
Veel mensen zijn verdrietig of somber door hetgeen hen
overkomen is
Boosheid
Sommige mensen zijn boos over wat er gebeurd is.
Angst
Sommige mensen zijn bang dat het nog een keer gebeurt. Of dat
het erger wordt.
3 De omgeving van het kind
Gezin
Vrienden / vriendinnen
School
Familie
Directe omgeving
Gezin
Veranderde vader of moeder
Gezin
Meer klusjes doen
Gezin
Meer op jongere broertjes / zusjes passen
Gezin
Meer verantwoordelijkheden dragen
Gezin
Rekening houden veranderde vader / moeder
Gezin
Soms ruzie met veranderde vader / moeder
Gezin
Op jezelf gaan wonen uitstellen omdat je je vader / moeder
niet in de steek wilt laten.
Vrienden
Begrijpen je vrienden dat er iets veranderd is? Heb je vrienden
waarmee je hierover kunt praten?
School
Snappen ze op school wat er bij jou thuis aan de hand is?
Familie
Begrijpt je familie wat er bij je thuis veranderd is?
Directe omgeving
Houden de buren, kennissen en vrienden rekening met de
veranderingen bij jou thuis?
4 Gevoelens
Hoe voel je jezelf; blij, boos, bang of bedroefd? Hoe komt dat?
5 Balans tussen aandacht voor draaglast en draagkracht
Directe gevolgen x Weerstand = Draaglast
Gevolgen
Draaglast
Weerstand
Aandachtsveld / Mentale ruimte
Draagkracht
Gevolgen
Draaglast
Weerstand
1 Aanpakken gevolgen
2 Stilstaan bij weerstand
3 Vergroten draagkracht
• Geef mij kalmte om te aanvaarden
• wat ik niet kan veranderen
• Moed om te veranderen
• wat ik kan veranderen
• En wijsheid om tussen deze twee
• onderscheid te maken