Modulefiches Biotechnologie

advertisement
A1. ANORGANISCHE CHEMIE
ALGEMEEN
Opleiding: Graduaat Biotechnologie
Lestijden: 40
Lector(en): Wouter Delespaul
Vakverantwoordelijke: Wouter Delespaul
BEGINCOMPETENTIES
•
•
Algemene toelatingsvoorwaarden voor het Graduaat Biotechnologie
Vertrouwd zijn met elementaire rekenregels
EINDCOMPETENTIES
De module beoogt inzicht te verwerven in de basisbegrippen en wetmatigheden van de algemene,
anorganische chemie.
De student:
• heeft inzicht in de opbouw en eigenschappen van atomen en verbindingen
• hanteert daarbij het periodiek systeem als een veelzijdige informatiebron
• kan afleiden welk reactietype zal plaatsvinden in een reactiemengsel en schrijft de
reactievergelijking op correcte wijze
• begrijpt de energetische en kinetische aspecten van reacties en verklaart met behulp hiervan het
reactieverloop
• heeft inzicht in de factoren die de ligging van een chemisch evenwicht beïnvloeden
• maakt concentratieberekeningen en lost stoechiometrische vraagstukken op
LEERINHOUDEN
1. Basisbegrippen in de chemie
• Indeling van de materie
• Atomen en verbindingen
• De mol en de molaire massa
• De samenstelling van mengsels
2. Atoomstructuur en het periodiek systeem
• Het kwantummechanisch atoommodel
• Periodieke eigenschappen
3. Chemische bindingen
• Het chemisch gedrag van atomen
• Ionbinding
• Covalente binding
• Metaalbinding
4. Chemische verbindingen
• Formules en naamgeving
5. Chemische reacties
• De reactievergelijking
Opleidingsfiche
Graduaat (HBO5) Biotechnologie
1
6.
7.
8.
9.
10.
• Reacties in water
• Soorten reacties: zuur-base reacties, redoxreacties en neerslagreacties
Stoichiometrie: kwantitatieve berekeningen met chemische reacties
• Rekenen met reacties
• Rendement van een reactie
• Titraties
Thermodynamica van de chemische reactie
• Inwendige energie
• Enthalpie
• Entropie
• Vrije energie
Chemische kinetica
• Reactiesnelheid en effectieve botsingen
• Factoren die de reactiesnelheid beïnvloeden
Chemisch evenwicht
• Evenwichtsreacties
• De evenwichtsconstante, K
• Het principe van Le Chatelier
Zuur-base evenwichten
• Het ionisatie-evenwicht van water
• Zure, basische en neutrale oplossingen
• Zuurgraad of pH
STUDIEMATERIAAL
Het cursusmateriaal is elektronisch beschikbaar op Toledo
Niet-verplichte literatuur:
- Fundamentele begrippen van de algemene chemie, Bruggemans K. en Herzog Y.
WERKVORMEN
Hoorcollege en het maken van oefeningen tijdens de les
EVALUATIE
Evaluatievorm en berekening van het eindcijfer
Examen tijdens de examenperiode
Tweede examenkans
Indien geen 10/20 gehaald wordt als eindcijfer na de eerste examenkans dient het examen opnieuw
afgelegd te worden.
KOSTPRIJS
Inschrijvingsgeld: 60 €
Printkosten van het studiemateriaal
Geen verplichte aankopen van studiemateriaal
Opleidingsfiche
Graduaat (HBO5) Biotechnologie
2
A2. LAB ANORGANISCHE CHEMIE
ALGEMEEN
Opleiding: Graduaat Biotechnologie
Lestijden: 40
Lector(en): Wouter Delespaul
Vakverantwoordelijke: Wouter Delespaul
BEGINCOMPETENTIES
•
•
•
Algemene toelatingsvoorwaarden voor het Graduaat Biotechnologie
Vertrouwd zijn met elementaire rekenregels
Het lab vertrekt van de leerstof gezien tijdens de hoorcolleges van de module ‘A1. Anorganische
chemie’.
EINDCOMPETENTIES
Tijdens het lab wordt de leerstof, behandeld in het hoorcollege, tastbaar gemaakt. De
basishandelingen en technieken eigen aan een chemisch laboratorium worden aangeleerd.
De student:
• werkt op een veilige manier in een chemisch lab
• voert eenvoudige stoichiometrische berekeningen uit
• werkt nauwkeurig
• interpreteert waarnemingen en legt het verband met de theorie
• verwerkt meetresultaten en interpreteert ze op correcte wijze
• rapporteert over de uitgevoerde proeven
LEERINHOUDEN
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
Veiligheid in het lab
Basistechnieken: inleiding tot de volumetrie
Maken van oplossingen
Chemische reacties
Zuur-base titraties
Identificatie van een onbekend zwak zuur
Bepalen van een onbekend metaal
Bepalen van een oplosbaarheidsproduct
STUDIEMATERIAAL
Het cursusmateriaal is elektronisch beschikbaar op Toledo
WERKVORMEN
Praktische werkzaamheden in het lab
EVALUATIE
Evaluatievorm en berekening van het eindcijfer
Opleidingsfiche
Graduaat (HBO5) Biotechnologie
3
•
•
Permanente evaluatie: 70%
Toets tijdens de examenperiode: 30%
Tweede examenkans
•
•
Indien geen 10/20 gehaald wordt als eindcijfer na de eerste examenkans, dient de toets
opnieuw afgelegd te worden.
De permanente evaluatie vindt enkel plaats tijdens het lab, bij een tweede
examenperiode worden deze punten overgedragen
KOSTPRIJS
Inschrijvingsgeld: 60 €
Printkosten van het studiemateriaal
Labojas
Opleidingsfiche
Graduaat (HBO5) Biotechnologie
4
A3. ORGANISCHE CHEMIE
ALGEMEEN
Opleiding: Graduaat Biotechnologie
Lestijden: 40
Lector(en): Wouter Delespaul
Vakverantwoordelijke: Wouter Delespaul
BEGINCOMPETENTIES
•
•
Algemene toelatingsvoorwaarden voor het Graduaat Biotechnologie
Vertrouwd zijn met de basis van de anorganische chemie
EINDCOMPETENTIES
De student:
• heeft inzicht in de opbouw en eigenschappen van organische verbindingen
• kan organische functies herkennen en benoemen
• kan de wetenschappelijke naamgeving van organische moleculen gebruiken
• kent de mogelijke reactiemechanismen van organische verbindingen
• kan afleiden welke reacties zullen optreden in een reactiemengsel
• kan de reactievergelijkingen correct uitschrijven
LEERINHOUDEN
1. Atoombouw
• Model
• Atoomorbitalen en ruimtelijke betekenis
2. Structuur van moleculen
• Energieschema voor een covalente binding
• Molecuulorbitalen
• Lewisformules
• Polariteit van bindingen en moleculen
• Krachten tussen moleculen
3. Koolstofchemie
• Wat is organische chemie,
• Bindingsmogelijkheden van C
• Alkanen, alkenen en alkynen: structuur, naamgeving, isomerie, conformaties
4. Organische functies
• Belangrijkste organische groepen
• Naamgeving van organische moleculen
• Isomerie en conformaties
5. Reactiemechanismen
• Additie, substitutie en eliminatie
• Nucleofiel versus elektrofiel
• Reacties
Opleidingsfiche
Graduaat (HBO5) Biotechnologie
5
STUDIEMATERIAAL
Het cursusmateriaal is elektronisch beschikbaar op Toledo
Niet-verplichte literatuur:
- Essentiële elementen van chemie - Yvette Haezendonck en Karel Bruggemans - Uitgeverij ASP
- Fundamentele begrippen van de algemene chemie - Karel Bruggemans en Yvette Herzogg Uitgeverij De Boeck
- Fundamentele begrippen van de organische chemie – Genserik Reniers – Uitgeverij ACCO
- Inleiding tot de bio-organische chemie – J.F.J. Engbersen en A.E. De Groot – Uitgeverij
Wageningen Pers
WERKVORMEN
Hoorcollege en het maken van oefeningen tijdens de les
EVALUATIE
Evaluatievorm en berekening van het eindcijfer
Examen tijdens de examenperiode
Tweede examenkans
Indien geen 10/20 gehaald wordt als eindcijfer na de eerste examenkans dient het examen opnieuw
afgelegd te worden.
KOSTPRIJS
Inschrijvingsgeld: 60 €
Printkosten van het studiemateriaal
Geen verplichte aankopen van studiemateriaal
Opleidingsfiche
Graduaat (HBO5) Biotechnologie
6
A4. LAB ANORGANISCHE CHEMIE
ALGEMEEN
Opleiding: Graduaat Biotechnologie
Lestijden: 40
Lector(en): Wouter Delespaul
Vakverantwoordelijke: Wouter Delespaul
BEGINCOMPETENTIES
•
•
Algemene toelatingsvoorwaarden voor het Graduaat Biotechnologie
Vertrouwd zijn met de basis van de anorganische en de organische chemie
EINDCOMPETENTIES
De student:
• kan op basis van een uitgeschreven protocol zich degelijk voorbereiden en organiseren voor het
uitvoeren van een experiment
• werkt nauwgezet, ordelijk en op een veilige manier in het lab
• kan iedere handeling in het lab verklaren
• heeft oog voor de algemene organisatie in een lab
• interpreteert en verklaart waarnemingen op correcte wijze
• kan via stoechiometrische berekeningen het rendement van een experiment bepalen
• rapporteert op een wetenschappelijke wijze over de uitgevoerde experimenten
LEERINHOUDEN
1. Algemene inleiding tot het werken in het lab
2. Reacties op koolwaterstoffen
• Reactie met KmnO4
• Reactie met zwavelzuur
3. Reacties op alcoholen
• Oplosbaarheid
• Reacties met natrium
• Lucas-test
• Lodoformreactie
4. Vorming van esterverbindingen
• Bereiding van esters met eenvoudige koolwaterstoffen
• Bereiding van aspirine
5. Bereiding van propanon (aceton)
6. Bereiding van 2-chloor-2-methylpropaan
7. Aldolcondensatie
8. Isomerie van maleïnezuur tot fumaarzuur
9. Bereiding van 2-methyl-2-propanol en reactiesnelheid
10. Bereiding van n-pentylacetaat
Opleidingsfiche
Graduaat (HBO5) Biotechnologie
7
STUDIEMATERIAAL
Het cursusmateriaal is elektronisch beschikbaar op Toledo
Het dragen van een labojas is verplicht
Niet-verplichte literatuur:
- Essentiële elementen van chemie - Yvette Haezendonck en Karel Bruggemans - Uitgeverij ASP
- Fundamentele begrippen van de algemene chemie - Karel Bruggemans en Yvette Herzogg Uitgeverij De Boeck
- Fundamentele begrippen van de organische chemie – Genserik Reniers – Uitgeverij ACCO
- Inleiding tot de bio-organische chemie – J.F.J. Engbersen en A.E. De Groot – Uitgeverij
Wageningen Pers
WERKVORMEN
Praktische werkzaamheden in het lab
EVALUATIE
Evaluatievorm en berekening van het eindcijfer
•
•
Het eindcijfer wordt volledig gebaseerd op permanente evaluatie
De permanente evaluatie bestaat uit een beoordeling van de aanwezigheden tijdens de
labs, schriftelijke en individueel gemaakte voorbereidingen, inzet, werkorganisatie (orde
en netheid zijn hierbij zeer belangrijke punten), het “weten wat je doet” bij iedere
handeling in het lab, hulpvaardigheid naar medestudenten en het verslag
Tweede examenkans
•
De permanente evaluatie vindt enkel plaats tijdens het lab, bij een tweede
examenperiode wordt het behaalde eindcijfer automatisch overgedragen
KOSTPRIJS
Inschrijvingsgeld: 60 €
Printkosten van het studiemateriaal
Labojas
Opleidingsfiche
Graduaat (HBO5) Biotechnologie
8
A5. ANALYTISCHE CHEMIE
ALGEMEEN
Opleiding: Graduaat Biotechnologie
Lestijden: 40
Lector(en): Pieter-Jan Verhulst
Vakverantwoordelijke: Pieter-Jan Verhulst
BEGINCOMPETENTIES
•
•
•
Algemene toelatingsvoorwaarden voor het Graduaat Biotechnologie
Vertrouwd zijn met elementaire rekenregels
Vertrouwd zijn met basiskennis anorganische chemie
EINDCOMPETENTIES
De student:
• kan chemische kennis toepassen nodig voor het uitvoeren van een analyse
• verwerft de nodige wetenschappelijke achtergrond om de besproken technieken beter te
begrijpen
• kan correcte handelingen uitvoeren om de kwaliteit van de analyse te verhogen
• kan de bekomen resultaten interpreteren en rapporteren
• begrijpt de opbouw van meettoestellen op technisch en wetenschappelijk vlak
LEERINHOUDEN
1. Zuur-base evenwichten
• De chemische samenstelling van waterige oplossingen
• Chemisch evenwicht
• Bepalen van de pH van waterige oplossingen
• Oefeningen
2. Titrimetrie
• Theorie van neutralisatie
• Titratiecurven voor sterke zuren en sterke basen
• Titratiecurven voor zwakke zuren en zwakke basen
• Titratiecurven van complexe zuur/base systemen
• Titratiecurven van polyfunctionele zuren en basen
• Oefeningen
3. Argentometrie
• Oplosbaarheidsproduct
• Chemische indicatoren voor precipitatie titraties
• Oefeningen
4. Complexometrie
• Complexvormingsreacties
• Titratie met aminocarbonzuren
• Bepaling van de hardheid van water
Opleidingsfiche
Graduaat (HBO5) Biotechnologie
9
5. Elektrochemie
• Oxidatie/reductie reacties
• Een vergelijking tussen oxidatie/reductie reacties en zuur/base reacties
• Oxidatie/reductie reacties in elektrochemische cellen
• Elektrode potentialen
• Standaard elektrode potentialen: toepassingen
• Oefeningen
6. Potentiometrie
• Referentie-elektroden
• Meetelektroden
• pH-meting
• Ionselectieve elektroden
• Potentiometrische redoxtitraties
• Experimentele eindpuntbepaling
• Oefeningen
7. Spectrometrie
• Elektromagnetische straling
• Zichtbaar licht/UV-spectrometrie
• Atomaire absorptiespectrometrie (AAS)
• Infraroodspectrometrie
• Oefeningen
8. Chromatografische scheiding
• Chromatografie
• Scheidingsmechanismen bij chromatografie
• Chromatografische scheiding
• Oefeningen
STUDIEMATERIAAL
Het cursusmateriaal is elektronisch beschikbaar op Toledo
WERKVORMEN
Hoorcollege en het maken van oefeningen tijdens de les
EVALUATIE
Evaluatievorm en berekening van het eindcijfer
Examen tijdens de examenperiode
Tweede examenkans
Indien geen 10/20 gehaald wordt als eindcijfer na de eerste examenkans dient het examen opnieuw
afgelegd te worden.
KOSTPRIJS
Inschrijvingsgeld: 60 €
Printkosten van het studiemateriaal
Opleidingsfiche
Graduaat (HBO5) Biotechnologie
10
A6. LAB ANALYTISCHE CHEMIE
ALGEMEEN
Opleiding: Graduaat Biotechnologie
Lestijden: 40
Lector(en): Pieter-Jan Verhulst
Vakverantwoordelijke: Pieter-Jan Verhulst
BEGINCOMPETENTIES
•
•
•
•
Algemene toelatingsvoorwaarden voor het Graduaat Biotechnologie
Vertrouwd zijn met elementaire rekenregels
Vertrouwd zijn met basiskennis anorganische chemie
Het lab vertrekt van de leerstof gezien tijdens de hoorcolleges van de module ‘A4. Analytische
chemie’.
EINDCOMPETENTIES
De student:
• kan de besproken technieken uitvoeren
• wordt vertrouwd met de analytische technieken
• kan analytische data evalueren en rapporteren
LEERINHOUDEN
1.
2.
3.
4.
5.
Bepaling acetylsalicylzuurconcentratie in aspirine
Bepaling van de hardheid van water
Bepaling van het Ca-gehalte in bier
Pigmenten isoleren uit chloroplasten
Infrarood analyse van polymeren
STUDIEMATERIAAL
Het cursusmateriaal is elektronisch beschikbaar op Toledo
WERKVORMEN
Praktische werkzaamheden in het lab
EVALUATIE
Evaluatievorm en berekening van het eindcijfer
•
Permanente evaluatie tijdens het lab, evaluatie van de verslagen en één schriftelijke
vraag tijdens het examen van analytische chemie
Tweede examenkans
•
Geen herkansing mogelijk voor het practicumgedeelte, enkel voor de schriftelijke vraag
tijdens het examen
Opleidingsfiche
Graduaat (HBO5) Biotechnologie
11
KOSTPRIJS
Inschrijvingsgeld: 60 €
Printkosten van het studiemateriaal
Opleidingsfiche
Graduaat (HBO5) Biotechnologie
12
B1. BIOCHEMIE
ALGEMEEN
Opleiding: Graduaat Biotechnologie
Lestijden: 40
Lector(en): Tine Jaspers
Vakverantwoordelijke: Tine Jaspers
BEGINCOMPETENTIES
•
•
Algemene toelatingsvoorwaarden voor het Graduaat Biotechnologie
Fundamentele begrippen en principes van de organische chemie
EINDCOMPETENTIES
De module beoogt inzicht te verwerven in biochemische reacties en processen en deze te bestuderen
en te verklaren.
De student:
• beheerst de structuur en functies van de biomoleculen
• kan het werkingsprincipe van biokatalysatoren uitleggen
• kan principes van enzymkinetiek via figuren uitleggen
• heeft inzicht in de metabole cycli die in levende organismen voorkomen
• kan de meest courante biochemische reactiecycli analyseren
• kan de meest courante metabole reactiewegen op cellulair niveau in hun context plaatsen
LEERINHOUDEN
1. Koolhydraten
• Monosacchariden
• Bindingen tussen monosacchariden
• Oligosacchariden
• Polysacchariden
• Zetmeel
• Glycogeen
• Cellulose
• Andere polysacchariden
• Reduceerbare koolhydraten
2. Lipiden
• Vrije vetzuren
• Acylglycerolen
• Fosfolipiden, sfingolipiden en glycolipiden
• Steroïden
• Cholesterol is essentieel voor ons lichaam
• Cholesteroltransport in ons lichaam
• Cholesterol en gezondheidsrisico’s
• Cholesterol en functional foods
• Lipoproteïnen
• Isoprenoïden
Opleidingsfiche
Graduaat (HBO5) Biotechnologie
13
• Eenvoudige analyse van lipiden
3. Proteïnen
• Aminozuren
• Primaire structuur: de peptidebinding
• Secundaire structuren
• Tertiaire structuren
• Kwaternaire structuren
• Enzymen
• Biokatalysator
• Het Michaelis-Mentenmodel voor enzymkinetiek
• Werkings- en substraatspecificiteit
• Factoren die de enzymactiviteit beïnvloeden
• Inhibitie van enzymactiviteit
• Coënzymen, cofactoren en prosthetische groepen
• Regulatie van enzymactiviteit
• Enzymen als industriële producten
• Proteïne-analyse
4. Metabole wegen
• Glycolyse
• Citroenzuurcyclus
• Ademhalingscyclus en oxidatieve fosforylering
• Fermentatie
• Gluconeogenese
• Fotosynthese
STUDIEMATERIAAL
Het cursusmateriaal is elektronisch beschikbaar op Toledo
Niet-verplichte literatuur:
- Biochemistry – Bert et al. – Uitgeverij W.H. Freeman and Company
- Sesam Atlas van de Biochemie – J. Koolman – Uitgeverij HB Uitgevers
WERKVORMEN
Activerend hoorcollege
EVALUATIE
Evaluatievorm en berekening van het eindcijfer
Examen tijdens de examenperiode
Tweede examenkans
Indien geen 10/20 gehaald wordt als eindcijfer na de eerste examenkans dient het examen opnieuw
afgelegd te worden.
KOSTPRIJS
Inschrijvingsgeld: 60 €
Printkosten van het studiemateriaal
Opleidingsfiche
Graduaat (HBO5) Biotechnologie
14
B2. ANALYTISCHE BIOCHEMIE
ALGEMEEN
Opleiding: Graduaat Biotechnologie
Lestijden: 40
Lector(en): Wouter Delespaul
Vakverantwoordelijke: Wouter Delespaul
BEGINCOMPETENTIES
•
•
•
•
Algemene toelatingsvoorwaarden voor het Graduaat Biotechnologie
Vertrouwd zijn met elementaire rekenregels
Berekenen van concentraties, molariteiten en verdunningsreeksen
Bij voorkeur heeft de student de competenties van de modules ‘B1. Biochemie’ en ‘C1.
Celbiologie’ verworven
EINDCOMPETENTIES
De einddoelstelling van deze module is:
• inzicht hebben in de verschillende biochemische scheidingstechnieken en hun werking
• inzicht hebben in de aandachtspunten bij het opzuiveren van biomoleculen in natieve toestand,
rekening houdend met de stabiliteitsgrenzen van de respectievelijke biomoleculen en mogelijke
knelpunten van de verschillende methoden
• in klare taal, aan de hand van een presentatie over een wetenschappelijk onderwerp,
rapporteren
De student:
• kent de verschillende biochemische scheidingstechnieken en hun werkingsmechanisme
• heeft inzicht in de mogelijke knelpunten van elke techniek
• kan op basis van een probleemstelling redeneren welke technieken geschikt zijn en welke niet
LEERINHOUDEN
2. Inleiding
• Water
• Homogenisering
• Scheiden, isoleren en zuiveren
• Principes en doel van scheidingen
• Algemene detectiemethoden
• Zuiverheidscriteria
3. Precipitatiemethoden
• Inleiding
• Zoutprecipitatie
• Precipitatie met organische solventen
• Precipitatie met basische proteïnen (polykationen)
• Polyethyleenprecipitatie
• Diversen
4. Centrifugatietechnieken
Opleidingsfiche
Graduaat (HBO5) Biotechnologie
15
5.
6.
7.
8.
• Inleiding
• Het sedimentatieproces
• Het centrifugatieproces
• De sedimentatiecoefficiënt
• Scheidingsmethoden in preparatieve centrifuges
• Uitvoering van een densiteitsgradiëntcentrifugatie
• Rotoren voor preparatieve centrifugatie
• Rotorbalans
• Onderhoud en veiligheid
Chromatografie
• Algemeen
• Uitsluitingschromatografie
• Ionenwisselaarschromatografie
Elektroforese
• Inleiding
• Elektroforese: vereenvoudigde benadering
• Algemene technieken
• Uitvoering van zone-elektroforese
• Elektroforesetechnieken voor proteïnen
• Preparatieve elektroforese
Immunologische technieken
• Antilichamen en antigenen
• Enkele begrippen
• Antigeen – Antilichaam interacties
• Precipitatietechnieken
• Competitieve testen
• Immunometrische of niet-competitieve testen
• Immunohistochemie
Memebraantechnieken
• Dialyse
• Membraanfiltratie
• Adsorptie aan membranen
STUDIEMATERIAAL
Het cursusmateriaal (cursustekst en slides) is elektronisch beschikbaar op Toledo
WERKVORMEN
Activerend hoorcollege en presentatie
EVALUATIE
Evaluatievorm en berekening van het eindcijfer
Hoorcollege (75%):
• Afrondend examen tijdens de examenperiode
Opleidingsfiche
Graduaat (HBO5) Biotechnologie
16
Presentatie (25%):
• Inhoud van de slides (25%)
• Uitzicht van de slides (25%)
• Mondelinge voorstelling (25%)
• Antwoorden op de vragen na de presentatie (25%)
Tweede examenkans
Indien geen 10/20 gehaald wordt als eindcijfer dient het examen opnieuw afgelegd te worden.
Enkel de evaluatie d.m.v. het afrondend examen (hoorcollege) is herneembaar tijdens een volgende
examenperiode.
KOSTPRIJS
Inschrijvingsgeld: 60 €
Printkosten van het studiemateriaal
Opleidingsfiche
Graduaat (HBO5) Biotechnologie
17
B3. LAB ANALYTISCHE BIOCHEMIE
ALGEMEEN
Opleiding: Graduaat Biotechnologie
Lestijden: 40
Lector(en): Wouter Delespaul
Vakverantwoordelijke: Wouter Delespaul
BEGINCOMPETENTIES
•
•
•
•
Algemene toelatingsvoorwaarden voor het Graduaat Biotechnologie
Vertrouwd zijn met elementaire rekenregels
Berekenen van concentraties, molariteiten en verdunningsreeksen
Het lab vertrekt van de leerstof gezien tijdens de hoorcolleges van de module ‘B2. Analytische
biochemie’.
EINDCOMPETENTIES
Tijdens het lab wordt het theoretisch inzicht in biochemische scheidingstechnieken omgezet naar
praktische vaardigheden. Hierbij worden ook de technische mogelijkheden en beperkingen van
apparatuur onderzocht. De analyse en interpretatie van resultaten worden vervolgens door de
student verwerkt in een verslag.
De student:
• werkt op een veilige manier in een chemisch lab
• voert eenvoudige berekeningen uit
• werkt nauwkeurig maar binnen de gegeven tijd
• werkt samen in groep
• interpreteert waarnemingen en legt het verband met de theorie
• verwerkt meetresultaten en interpreteert ze op correcte wijze
• rapporteert over de uitgevoerde proeven
LEERINHOUDEN
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
Veiligheid en efficiëntie in het lab
Precipitatie van caseïne uit melk
Kristallisatie van ei-ovalbumine
Bepaling van SDH-activiteit in verschillende subcellulaire fracties
Elektroforese van bloedeiwitten
Scheiding van plantpigmenten met dunne laagchromatografie
Scheiding van plantpigmenten op basis van oplosbaarheid
Spectroscopisch analyseren van plantpigmenten
STUDIEMATERIAAL
Het cursusmateriaal is elektronisch beschikbaar op Toledo
WERKVORMEN
Opleidingsfiche
Graduaat (HBO5) Biotechnologie
18
Praktische werkzaamheden in het lab
EVALUATIE
Evaluatievorm en berekening van het eindcijfer
•
•
Permanente evaluatie: 50% (voorbereiding: 50%, samenwerking: 50%)
Eindverslagen van de proeven: 50%
Tweede examenkans
•
Indien geen 10/20 gehaald wordt als eindcijfer na de eerste examenkans, dient de
module opnieuw afgelegd te worden tijdens het volgend academiejaar
KOSTPRIJS
Inschrijvingsgeld: 60 €
Printkosten van het studiemateriaal
Labojas
Opleidingsfiche
Graduaat (HBO5) Biotechnologie
19
C1. CELBIOLOGIE
ALGEMEEN
Opleiding: Graduaat Biotechnologie
Lestijden: 80
Lector(en): Nick Wouters
Vakverantwoordelijke: Nick Wouters
BEGINCOMPETENTIES
•
•
•
Algemene toelatingsvoorwaarden voor het Graduaat Biotechnologie
Elementaire wiskunde
Voor het practicum moet men de leerstof kennen die tijdens het hoorcollege werd besproken
EINDCOMPETENTIES
De einddoelstelling van het hoorcollege is inzicht hebben in:
• de relatie tussen de cellulaire structuren en de biomoleculen
• de integratie van fundamentele levensprocessen van de cel zoals de stofwisseling, de replicatie
en de eiwitsynthese
De student:
• kan het “verschijnsel leven” in al zijn deelaspecten verklaren
• kan elk organisme, op gefundeerde wetenschappelijke basis, plaatsen in de verschillende
systematische systemen
• kan verklaren hoe levende organismen zich aanpassen
• kan de vakterminologie, de nomenclatuur en de classificatiesystemen van de biologie hanteren
• kan de feitelijke basiskennis van de verschillende thema’s toepassen en uitleggen
• kan de continuïteit van het leven op moleculaire schaal (genetica) verklaren en uitleggen hoe
deze evolueert in functie van de tijd (evolutie)
Tijdens het practicum hebben de studenten praktische vaardigheden verworven die toepasbaar zijn
in concrete situaties. Studenten hebben de basistechnieken als grondlegger voor een geïntegreerde
biologische aanpak verworven, zodat ze een goed inzicht in de celwerking hebben.
Aan de hand van opdrachten kunnen de studenten kritisch nadenken over de theorie en kunnen ze
deze praktisch toepassen. Ze hebben een geïntegreerd zicht gekregen op de verschillende
onderdelen van de theoretische cursus.
De student:
• kan een microscoop gebruiken
• kan de mitose en de meiose observeren, tekenen en verklaren
• kan een plantencel observeren, tekenen en de werking ervan verklaren a.d.h.v. zelfgemaakte
preparaten
• kan een dierlijke cel observeren, tekenen en de werking ervan verklaren a.d.h.v. zelfgemaakte
preparaten
• kan bacteriën opkweken en observeren a.d.h.v. zelfgemaakte preparaten
LEERINHOUDEN
Opleidingsfiche
Graduaat (HBO5) Biotechnologie
20
Theoretisch gedeelte
1. Algemene biologische principes
• Levend en niet levend materiaal
• Geen leven zonder dynamiek: de moleculaire benadering
• Enkele chemische basisbegrippen
• Biomoleculen van levende organismen
• Chemische structuur van het DNA en RNA
• Proteïnen
• Het energieprobleem van de cel
2. Eucaria
• Interne membranen
• Situering in de cel
• Van chromatine tot chromosoom
• Eukaryotische eiwitsynthese
• Celdelingen: hoe de code wordt doorgegeven
• Vermenging van het erfelijk materiaal
3. Prokaryoten
• Cytologie
• Prokaryotische vermenigvuldiging
• Indeling en belang van de prokaryota
4. Virussen
• Bouw van een virus
• Replicatie van virussen
• Genetische recombinant technieken
5. Biodiversiteit
• Evolutie en indeling van het leven
• Monera
• Protista en protoctista
• De meercellige organismen
Praktisch gedeelte
1.
2.
3.
4.
5.
6.
De werking van een lichtmicroscoop
Maken van preparaten
Opstellen van een hooiinfusie
Gieten van voedingsbodems
Opkweken van bacteriën
Uitvoeren van een Gram-kleuring
STUDIEMATERIAAL
Het cursusmateriaal is elektronisch beschikbaar op Toledo
WERKVORMEN
Hoorcollege en praktische werkzaamheden in het lab
Opleidingsfiche
Graduaat (HBO5) Biotechnologie
21
EVALUATIE
Evaluatievorm en berekening van het eindcijfer
Hoorcollege:
• Afrondend examen tijdens de examenperiode (75%)
Practicum:
• Permanente evaluatie op basis van activiteit rekening houdend met verplichte aanwezigheden
(15%)
• Ingeleverde laboverslagen (5%)
• Toets tijdens de examenperiode (5%)
Tweede examenkans
Indien geen 10/20 gehaald wordt als eindcijfer na de eerste examenkans dient het examen opnieuw
afgelegd te worden. Hierbij wordt een nieuw toetsmoment voor het practicum voorzien.
KOSTPRIJS
Inschrijvingsgeld: 120 €
Printkosten van het studiemateriaal
Geen verplichte aankopen van studiemateriaal
Opleidingsfiche
Graduaat (HBO5) Biotechnologie
22
C2. MOLECULAIRE BIOLOGIE
ALGEMEEN
Opleiding: Graduaat Biotechnologie
Lestijden: 80
Lector(en): Ewald Heroes, Tine Jaspers
Vakverantwoordelijke: Ewald Heroes
BEGINCOMPETENTIES
•
•
Algemene toelatingsvoorwaarden voor het Graduaat Biotechnologie
Bij voorkeur heeft de student de competenties van de modules ‘B1. Biochemie’ en ‘C1.
Celbiologie’ verworven
EINDCOMPETENTIES
De student:
• heeft kennis van de DNA-structuur en de basistechnieken in DNA-recombinanttechnologie
• kan biotechnologisch vakjargon op de juiste wijze gebruiken
• heeft inzicht in het doel, nut, gebruik en principes van de gentechnieken gebruikt in
biotechnologische labs
• is vertrouwd met veiligheids-, milieu- en hygiënische aspecten van werken in een
biotechnologisch lab en kan voorschriften terzake correct toepassen
• heeft inzicht in grondslagen en achtergronden van gebruikelijke moleculaire biologische
technieken, software en apparatuur
LEERINHOUDEN
Theoretisch gedeelte
1. Structuur en voorkomen van nucleïnezuren
2. Zuivering en karakterisatie van nucleïnezuren
3. Biochemische structuurbewerkingen met nucleïnezuren, het gebruik van enzymen en de
werktuigen van de recombinant DNA-technologie
4. In vitro DNA-vermenigvuldiging: de PCR-techniek
5. Constructie en klonering van recombinante DNA-moleculen
6. Nucleotide sequentie-analyse
7. Hybridisatietechnieken voor identificatie en karakterisatie
Praktisch gedeelte
1.
2.
3.
4.
Gebruik van de PCR-techniek voor het maken van een humane DNA-vingerprint
Opstellen van een restrictiemap van een onbekend recombinant DNA-molecule
Constructie van een recombinant DNA-molecule in vitro
Transformatie van een recombinant DNA-molecule naar Escherichia coli en blauw-wit selectie
van transformanten
STUDIEMATERIAAL
Het cursusmateriaal is elektronisch beschikbaar op Toledo
Opleidingsfiche
Graduaat (HBO5) Biotechnologie
23
WERKVORMEN
Activerend hoorcollege, oefenzittingen, lab, groepswerk en presentatie
EVALUATIE
Evaluatievorm en berekening van het eindcijfer
Hoorcollege (50%):
• Afrondend examen tijdens de examenperiode
Practicum (50%):
• Permanente evaluatie van de vaardigheden tijdens het lab (25%)
• Toets tijdens de examenperiode (25%)
• Ingeleverde laboverslagen (25%)
• Presentatie van het groepswerk (25%)
Tweede examenkans
Enkel de evaluatie d.m.v. het afrondend examen (hoorcollege) en de toets tijdens de examenperiode
(practicum) is herneembaar tijdens een volgende examenperiode
KOSTPRIJS
Inschrijvingsgeld: 120 €
Printkosten van het studiemateriaal
Geen verplichte aankopen van studiemateriaal
Opleidingsfiche
Graduaat (HBO5) Biotechnologie
24
D1. MILIEUTECHNOLOGIE
ALGEMEEN
Opleiding: Graduaat Biotechnologie
Lestijden: 80
Lector(en): Guy Marckelbach
Vakverantwoordelijke: Guy Marckelbach
BEGINCOMPETENTIES
•
Algemene toelatingsvoorwaarden voor het Graduaat Biotechnologie
EINDCOMPETENTIES
Deze module beoogt een algemene inleiding te geven op de milieuproblematiek in zijn geheel en op
de biotechnologische toepassingen binnen de milieutechnologie in het bijzonder.
De module start met een inleiding m.b.t. (eco)toxicologische aspecten van milieuvervuilende stoffen,
gevolgd door een korte uiteenzetting over de soms moeilijke relatie tussen enerzijds kiezen voor
milieugerichte oplossingen en anderzijds de economische werkelijkheid.
Daarna gaat de module dieper in op de drie verschillende fasen in het milieusysteem: water, bodem
en lucht. Per fase worden de verschillende vervuilende parameters en hun verwijdering uit dat
milieusysteem besproken.
Er zal aandacht worden besteed aan de vigerende milieuwetgeving in Vlaanderen (VLAREM I,
VLAREM II) alsmede de REACH-reglementering.
ISO 14001 is een internationaal geaccepteerde norm die aangeeft waaraan een goed
milieumanagementsysteem zou moeten voldoen. De module beoogt dat de student wegwijs wordt
gemaakt in de basisbegrippen van een milieumanagementsysteem.
Na het volgen van de module moet de student in staat zijn om:
• verschillende specifieke milieuvervuilingen in te schatten, te omschrijven en te verklaren
• accurate saneringsmethoden te omschrijven voor het verwijderen van deze vervuilingen uit het
milieu
• relevante milieuwetgeving te selecteren
LEERINHOUDEN
Theoretisch gedeelte
1. Milieueconomie
• De toenemende mondialisering en een groter milieu- en sociaal bewustzijn
• Maatschappelijke rol van ondernemingen en individu
• Verantwoordelijk gedrag van bedrijven ten aanzien van de mensen (people), de aarde
(planet) en het behalen van winst (profit)
2. Afvalwaterzuivering
• De rol van water in het milieu
• Waterverontreiniging
• Afvalwaterzuivering
Natuurlijke zuivering
Opleidingsfiche
Graduaat (HBO5) Biotechnologie
25
Kunstmatige zuivering
Primaire zuivering
Biologische zuivering
Tertiaire zuivering
Fysico-chemische zuivering
slibverwerking
3. Bodemsanering
• Eigenschappen van bodem- en watercomponenten
• Bronnen van vervuiling
• Gedrag van verontreinigingen in de bodem
• saneringstechnieken
4. Luchtzuivering
• De atmosfeer en enkele belangrijke begrippen i.v.m. luchtvervuiling
• Luchtverontreiniging
Aard, bronnen en invloed van luchtverontreiniging
Bespreking van de voornaamste luchtverontreinigende stoffen
• luchtzuiveringstechnieken
Praktisch gedeelte
1. Individuele presentatie van een vrij te kiezen topic uit de brede milieuproblematiek
2. Case-study: het selecteren van relevante milieuwetgeving
3. Relevante gastdocenten en bedrijfsbezoeken
STUDIEMATERIAAL
Het cursusmateriaal is elektronisch beschikbaar op Toledo
Niet-verplichte literatuur:
- Milieproblemen en –technologie, Carlo Vandecasteele en Chantal Block, Uitgeverij Lannoo
WERKVORMEN
Activerend hoorcollege, presentatie van het individuele werkje, verslag van de gastcolleges en
bedrijfsbezoeken
EVALUATIE
Evaluatievorm en berekening van het eindcijfer
Examen tijdens de examenperiode
Tweede examenkans
Indien geen 10/20 gehaald wordt als eindcijfer na de eerste examenkans dient het examen opnieuw
afgelegd te worden
KOSTPRIJS
Inschrijvingsgeld: 120 €
Printkosten van het studiemateriaal
Opleidingsfiche
Graduaat (HBO5) Biotechnologie
26
D2. VOEDINGSTECHNOLOGIE
ALGEMEEN
Opleiding: Graduaat Biotechnologie
Lestijden: 80
Lector(en): Tine Jaspers
Vakverantwoordelijke: Tine Jaspers
BEGINCOMPETENTIES
•
Algemene toelatingsvoorwaarden voor het Graduaat Biotechnologie
EINDCOMPETENTIES
De module beoogt inzicht te verwerven in processen en bewerkingen zowel in de zuivelindustrie als
bij het bierbrouwen.
De student:
• beheerst de samenstelling van melk
• heeft inzicht in de processen en bewerkingen in de zuivelindustrie
• kan het fermentatieproces uitleggen en toepassen op de verschillende gefermenteerde
melkproducten
• Kan via de opgedane kennis over kaasproductie in de hoorcolleges, tijdens het bedrijfsbezoek
kritische vragen stellen
• heeft inzicht in de processen en bewerkingen die voorkomen bij het bierbrouwen
• kan op een veilige manier in het labo werken
• kan nauwkeurig en binnen de gegeven tijdslimiet de practicumopdracht afwerken
• kan samenwerken in groep
• kan de opgedane waarnemingen van een praktische proef interpreteren legt het verband met de
theorie
• kan meetresultaten verwerken en interpreteert ze op correcte wijze
• rapporteert correct en overzichtelijk over de uitgevoerde proeven
LEERINHOUDEN
Deel 1: Zuiveltechnologie
1. Samenstelling en structuur van melk
• samenstelling van melk
• structuur van melk
• soorten melk
2. Processen en bewerkingen in de zuivelindustrie
• biologische processen
• mechanische processen
• thermische processen
3. Thermische behandeling van melk
• controle van de hittebehandeling
• pasteurisatie van melk
• in de fles gesteriliseerde melk
Opleidingsfiche
Graduaat (HBO5) Biotechnologie
27
• bereiding van UHT-melk
4. Bereiding van melkpoeder
• samenstelling van melkpoeder
• bereiding van melkpoeder
• verpakking en opslag
5. Melkzuurgistingen
• melkzuurbacteriën
• bacterieel metabolisme
• zuursels
6. Gefermenteerde melkproducten
• conserveringsdoel
• voedingswaarde van gefermenteerde melkproducten
• soorten gefermenteerde producten
• yoghurt
7. Boter
• productkenmerken
• bereiding van boter
• structuur en eigenschappen
• boterkwaliteit
• afgeleide producten
8. Room
• bereiding van room
• gesteriliseerde room
• slagroom
• ijsroom
9. Kaas
• bereidingsprincipes
• voorbereiding van de melk
• verzuring
• concentratie van het eiwit
• synerese en wassen
• vormen en persen
• zouten
• opslag en behandeling
• kaasrijping
• microbiële defecten
• soorten kaas
Deel 2: Bierbrouwen
1. De grondstoffen
• De gerst
• De hop
• Het water
2. De voorbereiding van de gerst
• Drogen en stockeren
• Reinigen en calibreren
3. Het mouten
• Het weken
• Het kiemen
4. Het drogen of eesten
Opleidingsfiche
Graduaat (HBO5) Biotechnologie
28
• Doel en principes
• Fysische en (bio-)chemische veranderingen tijdens het drogen
• Invloed van het eestproces op het eindproduct
• Andere veranderingen
• Techniek van het drogen
5. Malen of schroten
• Theoretische principes
• Praktische uitvoering
6. Bereiding van het extract door het brouwproces
• Theoretische beschouwingen
• De brouwmethoden
7. Filtratie van het wort
• Theoretische beschouwingen
• Praktische uitvoering
8. Koken en hoppen van het wort
• Theoretische beschouwingen
• Technische uitvoering
9. Koelen van het wort (en klaring)
• Theoretische beschouwingen
• Praktische uitvoering
10. De gisting
• De gist
• De hoofdgisting
• De lagering of nagisting
• Technische uitvoering
• De filtratie
11. Eigenschappen en voedingswaarde
12. Bierdefecten
13. Bierinfecties
14. Ontwikkelingen en verwachtingen
• Het gebruik van commerciële enzymen
• Meer verfijnde identificatiemethoden
• Genetisch gemanipuleerde giststammen
• Ontwikkelingen in de procestechnologie
Practicum
1. Bedrijfsbezoek brouwerij
2. Labo i.v.m. zuivel
3. Bedrijfsbezoek ambachtelijke kaasmakerij
4. Persoonlijk werk: uiteenzetting van de processen in de bereiding van een door de student zelf
gekozen voedingsproduct
STUDIEMATERIAAL
Het cursusmateriaal is elektronisch beschikbaar op Toledo
WERKVORMEN
Hoorcollege
Opleidingsfiche
Graduaat (HBO5) Biotechnologie
29
EVALUATIE
Evaluatievorm en berekening van het eindcijfer
Theoretisch gedeelte: Examen tijdens de examenperiode
Praktisch gedeelte: verslagen (25%) labovaardigheden en attitude (25%) paper voedingsproduct
(25%) examenvraag (25%).
Enkel de evaluatie d.m.v. het afrondend examen (hoorcollege) is herneembaar tijdens een volgende
examenperiode
KOSTPRIJS
Inschrijvingsgeld: 120 €
Printkosten van het studiemateriaal
Geen verplichte aankopen van studiemateriaal
Opleidingsfiche
Graduaat (HBO5) Biotechnologie
30
D3. FARMACOTECHNOLOGIE
ALGEMEEN
Opleiding: Graduaat Biotechnologie
Lestijden: 80
Lector(en): Sadia Vancauwenbergh
Vakverantwoordelijke: Sadia Vancauwenbergh
BEGINCOMPETENTIES
•
•
•
•
Algemene toelatingsvoorwaarden voor het Graduaat Biotechnologie
Vertrouwd zijn met elementaire wiskunde
Berekenen van concentraties, molariteiten en het opstellen van een ijklijn
Het practicum vertrekt van de leerstof gezien tijdens de hoorcolleges
EINDCOMPETENTIES
De einddoelstellingen van de hoorcolleges zijn inzicht te verkrijgen in:
• de bouw (anatomie) en de werking (fysiologie) van het menselijk organisme
• de verschillende stappen in de ontwikkeling van geneesmiddelen
• de fundamentele begrippen en principes van de processen farmacodynamiek en farmacokinetiek
• degradatiemethoden van farmaca m.i.v. stabiliteitstesten
• de werkingsmechanismen van enkele grote therapeutische klassen van geneesmiddelen
(farmacologie)
Tijdens de practica hebben de studenten een basisinzicht en praktische vaardigheden verworven in
enkele farmacologische technieken zodat ze in staat zijn de theoretische begrippen te begrijpen en
toe te passen. Meer specifiek wordt beoogd dat ze in staat zijn zelfstandig te werken in een
farmacotechnologisch lab en de basismethoden en essentiële toestellen leren kennen.
Op basis van het practicum kan de student:
• de aangeleerde anatomische structuren op een anatomisch preparaat herkennen
• informatie opzoeken omtrent een geneesmiddel via een compendium
• op basis van de informatie over een geneesmiddel in ontwikkelingsfase, zich een oordeel vormen
over de eventuele deelname aan een klinische studie
• farmacokinetische en –dynamische vraagstukken oplossen
• een titratie uitvoeren van een farmacologische bereiding
• een stabiliteitsstudie van een farmacologische bereiding uitvoeren
Tijdens het miniproject hebben de studenten een geïntegreerd overzicht over alle theoretische
begrippen van de cursus verworven, door deze op te zoeken over een specifiek farmacon. Daarnaast
hebben de studenten tijdens het miniproject leren samenwerken met medestudenten. Tot slot
hebben de studenten geleerd om de opgezochte informatie op een degelijke wijze voor te stellen
tijdens een presentatie.
LEERINHOUDEN
Theoretisch gedeelte
5. Anatomie en fysiologie van de mens
Opleidingsfiche
Graduaat (HBO5) Biotechnologie
31
6.
7.
8.
9.
10.
• De bouw van het menselijk lichaam
• De bloedsomloop – angiologie
• Het zenuwstelsel
• Het endocrien stelsel
• Het ademhalingsstelsel
• Het spijsverteringsstelsel
• Het uitscheidingsstelsel
Ontwikkeling van een geneesmiddel
Farmacokinetiek
• Farmacokinetische processen en parameters
• Toediening
• Factoren die de biologische beschikbaarheid beïnvloeden
Farmacodynamiek
• Farmacon en receptor
• Farmacon en respons
Stabiliteit van geneesmiddelen
• Chemische degradatie
• Fysische degradatie
• Stabilisatietesten
Farmacologie
• Middelen tegen infectie
• Geneesmiddelen i.v.m. het centraal zenuwstelsel
Praktisch gedeelte
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
Anatomie
Case-study: de ontwikkeling van een geneesmiddel
Vraagstukken farmacodynamiek en farmacokinetiek
Stabiliteit van Aspirine
Bepaling van Aspirine
Bezoek aan een farmacotechnologisch bedrijf
Miniproject: toepassen van de theoretische begrippen op een farmacon
STUDIEMATERIAAL
Het cursusmateriaal (cursustekst, slides van de hoorcolleges, practicumtekst) is elektronisch
beschikbaar op Toledo
WERKVORMEN
Activerend hoorcollege, oefenzittingen, lab, groepswerk en presentatie
EVALUATIE
Evaluatievorm en berekening van het eindcijfer
Hoorcollege (65%):
• Afrondend examen tijdens de examenperiode
Practicum (15%):
• Permanente evaluatie van de vaardigheden en de verplichte aanwezigheden tijdens het lab (5%)
Opleidingsfiche
Graduaat (HBO5) Biotechnologie
32
• Ingeleverde laboverslagen (10%)
Miniproject (20%):
• Inhoud van de presentatie (15%)
• Presentatievaardigheden (5%)
Tweede examenkans
Enkel de evaluatie d.m.v. het afrondend examen (hoorcollege) is herneembaar tijdens een volgende
examenperiode
KOSTPRIJS
Inschrijvingsgeld: 120 €
Printkosten van het studiemateriaal
Opleidingsfiche
Graduaat (HBO5) Biotechnologie
33
D4. GENTECHNOLOGIE
ALGEMEEN
Opleiding: Graduaat Biotechnologie
Lestijden: 80
Lector(en): Katrien François
Vakverantwoordelijke: Katrien François
BEGINCOMPETENTIES
•
•
Algemene toelatingsvoorwaarden voor het Graduaat Biotechnologie
Bij voorkeur heeft de student de competenties van de modules ‘B1. Biochemie’, ‘C1. Celbiologie’
en ‘C2. Moleculaire biologie’ verworven
EINDCOMPETENTIES
De student:
• verwerft kennis i.v.m. de DNA-recombinanttechnologie in Escherichia coli, Saccharomyces
cerevisiae, planten en dieren
• kan biotechnologisch vakjargon op juiste wijze gebruiken
• heeft inzicht in het doel, nut, gebruik en principes van de actuele gentechnieken gebruikt in
biotechnologische labs
• is vertrouwd met veiligheids-, milieu- en hygiënische aspecten van werken in een
biotechnologisch lab
LEERINHOUDEN
Theoretisch gedeelte
1.
2.
3.
4.
5.
Gespecialiseerde vectoren in Escherichia coli
Klonering van Saccharomyces cerevisiae
Genetische manipulatie van planten
Genetische manipulatie van dieren
Geavanceerde technieken
Praktisch gedeelte
1.
2.
3.
4.
5.
Kleinschalige isolatie van plasmide DNA uit E. coli: de mini-prep methode
Analyse van de geïsoleerde DNA-constructen
Two-hybrid analyse
Co-transformatie van een giststam met BD hybriden (pGBT9-X) en AD hybriden (pGAD424-Y)
Bepaling van een mogelijke proteïne-interactie met een Filter Kolonie β-galactosidase assay
STUDIEMATERIAAL
Het cursusmateriaal (cursustekst, slides van de hoorcolleges, practicumtekst) is elektronisch
beschikbaar op Toledo
WERKVORMEN
Activerend hoorcollege, oefenzittingen, lab, groepswerk en presentatie
Opleidingsfiche
Graduaat (HBO5) Biotechnologie
34
EVALUATIE
Evaluatievorm en berekening van het eindcijfer
Hoorcollege (50%):
• Afrondend examen tijdens de examenperiode
Practicum (50%):
• Permanente evaluatie van de vaardigheden tijdens de labs (25%)
• Een contactexamen (25%)
• De laboverslagen (25%)
• De score voor de presentatie van de opdracht (25%)
Tweede examenkans
Enkel de evaluatie d.m.v. het contactexamen is herneembaar tijdens een volgende examenperiode
KOSTPRIJS
Inschrijvingsgeld: 120 €
Printkosten van het studiemateriaal
Opleidingsfiche
Graduaat (HBO5) Biotechnologie
35
D5. AGROTECHNOLOGIE
ALGEMEEN
Opleiding: Graduaat Biotechnologie
Lestijden: 40
Lector(en): Elsje Londers
Vakverantwoordelijke: Elsje Londers
BEGINCOMPETENTIES
•
Algemene toelatingsvoorwaarden voor het Graduaat Biotechnologie
EINDCOMPETENTIES
De module beoogt inzicht te verwerven in de basisprincipes van de agrotechnologie.
De student:
• heeft kennis van de basisconcepten binnen de plant- en dierproductie
• heeft kennis van plantengroeiregulatoren en kan deze inzetten in een agrotechnologisch
ontwerp
• heeft de vaardigheid keuzes te maken binnen een agrotechnologisch ontwerp en kan deze
rechtvaardigen
• kan kritisch reflecteren over de implementatie van biotechnologie in de agrotechnologie
• kan een standpunt innemen ten aanzien van een betoog binnen het domein van de
agrotechnologie
LEERINHOUDEN
Theoretisch gedeelte
1. Geschiedenis van de landbouw
• Geschiedenis van de traditionele landbouw
• Problemen rond de gangbare landbouw
• Recente evoluties
• Biotechnologie: een oplossing voor de voedselcrisis?
2. Plant en zijn omgeving
• Fysiologie van de cultuurplant
• Water
• CO2
• Licht
• Temperatuur
3. Plantengroeiregulatoren
• Auxinen
• Gibberellinen
• Cytokininen
• Abscisinezuur
• Ethyleen
4. Toepassingen van plantengroeiregulatoren
Opleidingsfiche
Graduaat (HBO5) Biotechnologie
36
5.
6.
7.
8.
• Vermeerdering van planten
• Vegetatieve groei van planten
• Generatieve groei van planten
• Veroudering van planten
• Onkruidbestrijding
Toepassingen ‘Plant Genetic Engineering’
• Wat is biotechnologie?
• Biotechnologie en planten
• Veiligheid gentechnologie
Dierlijke productie en uitbating
• Belgische en Europese rassen van landbouwhuisdieren
• Versnijding
• Vleeskwaliteit
• Identificatie en registratie
• Intensieve fokkerij
• Potentiële toepassingen van gentechnologie in de veeteelt
Proefdierkunde
• Historiek
• Toepassingen
• Beperkingen van proefdiergebruik
• Wetgeving
• Alternatieven
• Experimentele technieken
• Biomedische toepassingen
Biologische landbouw
• Inleiding en definities
• Reglementering
• Praktijkvoorbeelden
• consumenten
Praktisch gedeelte
Excursies: serres, in-vitrolabo, proefdierencentrum, …
STUDIEMATERIAAL
Het cursusmateriaal is elektronisch beschikbaar op Toledo
WERKVORMEN
Activerend hoorcollege, werkcollege, bedrijfsbezoeken en discussiegroep
EVALUATIE
Evaluatievorm en berekening van het eindcijfer
Combinatie van permanente evaluatie (20%) en summatieve evaluatie (80%)
Tweede examenkans
Enkel de summatieve evaluatie is herneembaar tijdens een volgende examenperiode
Opleidingsfiche
Graduaat (HBO5) Biotechnologie
37
KOSTPRIJS
Inschrijvingsgeld: 60 €
Printkosten van het studiemateriaal
Opleidingsfiche
Graduaat (HBO5) Biotechnologie
38
D6. PROJECTWERK
ALGEMEEN
Opleiding: Graduaat Biotechnologie
Lestijden: 80
Lector(en): Tine Jaspers, Sadia Vancauwenbergh en Nick Wouters
Vakverantwoordelijke: Nick Wouters
BEGINCOMPETENTIES
•
•
Algemene toelatingsvoorwaarden voor het Graduaat Biotechnologie
Bij voorkeur heeft de student de competenties van de basismodules en de kennis van de
specifieke module(s) verworven waarin de student zijn stageplaats en projectonderwerp koos
EINDCOMPETENTIES
De student:
• heeft zelfstandig een stage gelopen in een biotechnologisch onderzoeksdomein waar hij/zij 4 tot
6 weken praktisch werk heeft uitgevoerd
• kan een wetenschappelijk probleem vatten zowel in zijn praktische als theoretische dimensie
• kan de aangeleerde laboratoriumtechnieken zelfstandig, nauwkeurig en op een veilige manier
uitvoeren
• kan zijn project op een professionele wijze rapporteren en mondeling verdedigen voor een jury
LEERINHOUDEN
Bij het maken van een projectwerk kan men voor het eerst de opgedane theoretische kennis
zelfstandig in praktijk brengen. In de eerste plaats is het een persoonlijk en zelfstandig werk in een
biotechnologisch toepassingsdomein, dat weliswaar onder begeleiding wordt gerealiseerd.
Op vlak van communicatieve vaardigheden en projectmatig werken worden een aantal
ondersteunende sessies georganiseerd.
1. De schriftelijke rapportering
• De soorten rapporten
• De delen van een rapport
• Het schrijven van de tekst
2. Presentatietechniek
• Wat is presentatietechniek?
• Last van spreekangst en plankenkoorts
• Hoe mijn toespraak voorbereiden en houden
• Het gebruik van audiovisuele middelen
3. Projectmatig werken
• Blokschema van het project
• Uitwerken van een tijdschema en opvolging
• WBS, Gantt-charts, CPM, Pert
Opleidingsfiche
Graduaat (HBO5) Biotechnologie
39
STUDIEMATERIAAL
Voor het domein waarin de student zijn projectwerk realiseert, zoekt hij/zij de nodige literatuur
zelfstandig op of verkrijgt deze van de stageplaats.
Voor de sessie van communicatievaardigheden wordt het nodige studiemateriaal ter beschikking
gesteld via Toledo.
Een stagebundel met alle info over het projectwerk en richtlijnen voor het schrijven van het
eindrapport worden via Toledo ter beschikking gesteld bij aanvang van de module.
WERKVORMEN
Praktische werkzaamheden op de stageplaats, wetenschappelijk rapporteren en presenteren
EVALUATIE
Evaluatievorm en berekening van het eindcijfer
Voor de evaluatie van het ondernemingsproject wordt volgende werkwijze gehanteerd:
• Permanente evaluatie op basis van de gevoerde communicatie, het naleven van afspraken,
de inzet op de stageplaats en het schrijfproces (50%)
• De beoordeling van de projectverdediging door de jury (50%) bestaande uit:
o Beoordeling van de kwaliteit van het eindrapport (1/3)
o De presentatie (1/3)
o Het beantwoorden van de vragen van de juryleden (1/3)
Tweede examenkans
•
•
Indien geen 10/20 gehaald wordt als eindcijfer na de eerste examenperiode, dient in overleg
met de promotor en de vakverantwoordelijke, het ingeleverde rapport herwerkt te worden
en dient de presentatie worden overgedaan
De permanente evaluatie vindt enkel plaats tijdens het praktisch werk op de stageplaats, bij
een tweede examenperiode wordt dit resultaat overgedragen
KOSTPRIJS
Inschrijvingsgeld: 120 €
Opleidingsfiche
Graduaat (HBO5) Biotechnologie
40
E1. KWALITEITSZORG EN VEILIGHEID
ALGEMEEN
Opleiding: Graduaat Biotechnologie
Lestijden: 40
Lector(en): Leen Mathues
Vakverantwoordelijke: Leen Mathues
BEGINCOMPETENTIES
•
Algemene toelatingsvoorwaarden voor het Graduaat Biotechnologie
EINDCOMPETENTIES
De student:
• kent de methodiek die wordt toegepast bij het uitvoeren van een HACCP-analyse en is hierbij in
staat een risico-analyse uit te voeren
• ket de diverse elementen en basisprincipes die noodzakelijk zijn bij de opbouw van een
kwaliteitsmanagementsysteem
• begrijpt de diverse parameters die een invloed hebben bij de ontwikkeling van een besmetting
van levensmiddelen
LEERINHOUDEN
Deel 1. Kwaliteit en kwaliteitssystemen
1. Wat is kwaliteit?
2. Total Quality Management
3. Kwaliteitssystemen
• De cirkel van Deming
• Documentatiestructuur van een kwaliteitssysteem
• Normen en standaarden
• Certificatie en accreditatie
Deel 2. HACCP
1. Het belang van veiligheid en aansprakelijkheid
2. De Belgische voedingswetgeving en HACCP
3. Voorafgaande programma’s
• Structuur en infrastructuur
• Technisch onderhoud en kalibratie van meetinstrumenten
• Personeel en bezoekers
• Reiniging en ontsmetting
• Ongediertebestrijding
• Beheer van aankopen en leveranciers
• Allergenen
4. HACCP: 14 stappen – 7 principes
• Oprichten van de HACCP-werkgroep
Opleidingsfiche
Graduaat (HBO5) Biotechnologie
41
•
Bepalen van het doel van de studie, verzamelen van productgegevens en bepaling van
het gebruik van het product
• Opstellen van het productieschema
• Gevarenanalyse en voorzorgsmaatregelen
• Bepaling van de kritische controlepunten
• Opstellen van de kritische grenswaarden, opstellen van een monitoringsysteem en
opstellen van een bijsturingsplan
• Opstellen van een HACCP-handboek
• Verificatie en herziening van het HACCP-systeem
5. Van HACCP naar andere kwaliteitssystemen
6. Traceerbaarheid
Deel 3. Pathogene micro-organismen
1. Besmetting van levensmiddelen
• Schimmels
• Gisten
• Bacteriën
2. De evolutie van de besmettingsflora: de ecologie van het bederf van levensmiddelen
3. Pathogene micro-organismen in levensmiddelen
• Indeling van de toxi-infecties van levensmiddelen
• Primaire en secundaire besmetting van levensmiddelen
• Salmonella
• Clostridium perfringens
• Staphylococcus aureus
• Clostridium botulinum
• Listeria
• Campylobacter
• Bacillus cereus
• Mycotoxicosen
STUDIEMATERIAAL
Het cursusmateriaal is elektronisch beschikbaar op Toledo
WERKVORMEN
Hoorcollege en het maken van oefeningen tijdens de les
Opdracht waarbij een mini-HACCP-studie wordt uitgevoerd en gepresenteerd aan de andere
studenten
EVALUATIE
Evaluatievorm en berekening van het eindcijfer
•
•
65%: examen tijdens de examenperiode
35%: evaluatie van de uit te voeren opdracht
Tweede examenkans
Opleidingsfiche
Graduaat (HBO5) Biotechnologie
42
Indien geen 10/20 gehaald wordt als eindcijfer na de eerste examenkans dient het examen opnieuw
afgelegd te worden
KOSTPRIJS
Inschrijvingsgeld: 46 €
Printkosten van het studiemateriaal
Opleidingsfiche
Graduaat (HBO5) Biotechnologie
43
Download