Tot op dit moment is het document niet in te zien

2007.
Nr.
Dnst.
: 07.0033
: C&E
Leids Fonds voor de Kunsten, een Culturele
Kwartiermaker en het Educatief Programma
Jeugdtheater.
Leiden, 20 maart 2007.
Leids Fonds voor de Kunsten
In de begroting 2007 is een bedrag van € 400.000 structureel opgenomen voor een Leids Fonds voor
de Kunsten.
Over de wijze waarop deze substantiële impuls voor het Leidse kunst- en cultuuraanbod vanaf 2008
zal worden ingezet zullen nog voorstellen worden ontwikkeld samen met de Culturele Kwartiermaker.
Als inbreng voor de gedachtenvorming voor de verdere invulling van het Leids Fonds voor de Kunsten
worden de navolgende uitgangspunten genomen:
a.
met het Leids Fonds voor de Kunsten zullen extra activiteiten op het gebied van de
cultuurnotaspeerpunten culturele innovatie, cultuurtoerisme en –educatie worden
gefinancierd, waarbij voor activiteiten door en voor jongeren extra belangstelling zal zijn;
b.
om van het Leids Fonds voor de Kunsten een zo groot mogelijk rendement te krijgen zullen
bestedingscriteria die te maken hebben met de omvang van de publieksparticipatie, de
zichtbaarheid van het programma en de dynamiek die het in de stad teweeg brengt zwaarder
wegen dan criteria op het gebied van de artistieke vernieuwing.
c.
er wordt een verdeling in drie categorieën voorgesteld:
1. meerdere kleinere projectsubsidies;
2. Jaarlijkse subsidie ten behoeve van substantiële productie (tentoonstelling, theaterstuk,
festival, concert, manifestatie enzovoort);
3. Semi structurele, meerjarige activiteitensubsidie t.b.v. nog ongesubsidieerde, startende
kunst- en cultuurorganisaties.
Om 2007 voor wat betreft de belangrijke impuls die een financiële injectie van € 400.000 in het Leidse
kunst- en cultuuraanbod heeft niet verloren te laten gaan en om versnipperde ad hoc besteding te
voorkomen, zal een in 2007 tweetal bestedingen vanuit het fonds worden gedaan. Het betreft de
culturele kwartiermaker en het educatieve programma jeugdtheater.
Culturele Kwartiermaker
De ondertekenaars van het Cultuurmanifest hebben het initiatief ontplooid om met een bijdrage van de
gemeente en het bestuur van het Centrummanagement te komen tot de aanstelling van een Culturele
Kwartiermaker in 2007.
Deze kwartiermaker zal in nauwe samenspraak met het College van Burgemeester en Wethouders,
de Gemeenteraad, de fondsen, ondernemers en culturele instellingen een breed gedragen plan op
moeten stellen, waarin in ieder geval de volgende punten uitgewerkt worden:
 het werven van extra fondsen ten behoeve van kunst en cultuur in de stad;
 een reële inventarisatie van de mogelijkheid van publiek/private financiering van culturele
projecten met als doel het bewerkstelligen van een substantiële verhoging van de middels het
Leids fonds voor de kunsten beschikbare gekomen financiële middelen;
 het organiseren van een sterk netwerk waarin culturele initiatieven ontplooid worden en
samenwerking ontstaat;
 concrete voorstellen voor kunst- en cultuurprojecten, met deelnemende stadspartijen, een
begroting en een draaiboek;
 voorstellen voor criteria voor bestedingen uit het Leids fonds voor de kunsten.
Voor de kosten van de kwartiermaker wordt een bijdrage van de gemeente gevraagd van € 22.5000,
zijnde 50% van de geraamde kosten. Besloten wordt dit bedrag eenmalig ten laste te brengen van het
budget voor het Leids Fonds voor de Kunsten.
Educatief programma Jeugdtheater
In de door de Raad vastgestelde nota Gemeentelijk Cultuurbeleid 2006-2008, waarin op basis van de
inspraakreacties extra aanvullingen werden verwerkt, worden behalve subsidielabeling ten behoeve
van de speerpunten ook andere concrete plannen aangekondigd waaronder het jeugdtheaterwerk:
“Omdat ook het jeugdtheaterwerk van belang is in het palet van cursorisch aanbod gericht op de
doelgroep jeugd (speerpunt cultuureducatie), zal in het geval van extra gemeentelijk budget
overwogen worden ook deze werksoort aanspraak te laten maken op de dan beschikbare middelen.”
(hoofdstuk 7. De uitwerking, pag. 30)
Aangezien met de € 400.000 extra gemeentelijk budget beschikbaar is gekomen wordt besloten om
vanaf 2007 een bedrag van € 75.000 hiervan in te zetten voor het realiseren van een educatief
programma jeugdtheater.
Wij stellen uw Raad voor het hierna in ontwerp afgedrukte besluit te nemen.
Burgemeester en Wethouders van Leiden,
de Secretaris,
de Burgemeester,
P.I.M. v.d. WIJNGAART.
H.J.J. LENFERINK.
De Raad van de gemeente Leiden;
Gezien het voorstel van Burgemeester en Wethouders (nummer 07.033 van 2007), mede gezien het
advies van de commissie.
B E S L U I T:
1. kennis te nemen van bijgaande notitie ‘Leids Fonds voor de Kunsten, een Culturele Kwartiermaker en het Educatief Programma Jeugdtheater’;
2. als inbreng voor de gedachtenvorming voor de verdere invulling van het Leids Fonds voor de
Kunsten de navolgende uitgangspunten te nemen:
a. met het Leids Fonds voor de Kunsten extra activiteiten op het gebied van de
cultuurnotaspeerpunten culturele innovatie, cultuurtoerisme en –educatie te financieren,
waarbij voor activiteiten door en voor jongeren extra belangstelling zal zijn;
b. om van het Leids Fonds voor de Kunsten een zo groot mogelijk rendement te krijgen
bestedingscriteria die te maken hebben met de omvang van de publieksparticipatie, de
zichtbaarheid van het programma en de dynamiek die het in de stad teweeg brengt
zwaarder te laten wegen dan criteria op het gebied van de artistieke vernieuwing;
c. een verdeling in drie categorieën te hanteren:
1. meerdere kleinere projectsubsidies, in 2007 nog beschikbaar te stellen volgens het
regime van de bestaande Deelverordening Kunst- en Cultuursubsidies en in de
geest van de bijgevoegde notitie;
2. jaarlijkse subsidie ten behoeve van substantiële productie (tentoonstelling,
theaterstuk, festival, concert, manifestatie enzovoort), in 2007 beschikbaar te stellen
volgens het regime van de ASV en in de geest van de bijgevoegde notitie;
3. semi structurele, meerjarige activiteitensubsidie t.b.v. nog ongesubsidieerde,
startende kunst- en cultuurorganisaties, in 2007 beschikbaar te stellen volgens het
regime van de ASV en in de geest van de bijgevoegde notitie;
3. met instemming te constateren dat er een voorstel ligt van het Centrum Management om
gezamenlijk met de gemeente een Culturele Kwartiermaker te financieren die als taak heeft:
a. het werven van extra fondsen ten behoeve van kunst en cultuur in de stad;
b. het maken van een reële inventarisatie van de mogelijkheid van publiek/private
financiering van culturele projecten met als doel het bewerkstelligen van een substantiële
verhoging van de middels het Leids fonds voor de kunsten beschikbare gekomen
financiële middelen;
c. het organiseren van een sterk netwerk waarin culturele initiatieven ontplooid worden en
samenwerking ontstaat, alsmede het doen van een voorstel voor de organisatievorm van
het beheer van het fonds;
d. het doen van concrete voorstellen voor kunst- en cultuurprojecten, met deelnemende
stadspartijen, een begroting en een draaiboek.
e. het doen van voorstellen voor criteria voor bestedingen uit het Leids Fonds voor de
Kunsten;
4. op grond van bijgaande notitie in 2007 vanuit het beschikbare budget voor het Leids Fonds
voor de Kunsten, ad € 400.000 (programma 9, product 540.01) € 22.500 eenmalig
beschikbaar te stellen voor de Culturele Kwartiermaker;
5. op grond van de nota Gemeentelijk Cultuurbeleid 2006-2008 vanaf 2007 vanuit het
beschikbare budget voor het Leids Fonds voor de Kunsten € 75.000 beschikbaar te stellen
voor het educatief programma jeugdtheater;
6. te constateren dat derhalve voor het Leids Fonds voor de Kunsten in 2007 effectief € 302.500
resteert waarvoor voorstellen uit het veld zullen worden afgewacht, te beoordelen aan de
hand van de in de nota Gemeentelijk Cultuurbeleid 2006-2008 vastgestelde speerpunten
culturele innovatie, cultuureducatie en cultuurtoerisme.
Gedaan ter openbare vergadering van
de Griffier,
BW070300
de Voorzitter,
B&W-nr.: 07.0300 d.d. 20-3-2007
Onderwerp
Leids Fonds voor de Kunsten, een Culturele Kwartiermaker en het
Educatief Programma Jeugdtheater
BESLUITEN
Behoudens advies van de commi ssie SZC
I.
in te stemmen met de bijgaande notitie ‘Leids Fonds voor de Kunsten, een Culturele Kwartiermaker en het
Educatief Programma Jeugdtheater’;
II.
de Raad voor te stellen:
7.
van de notitie ‘Leids Fonds voor de Kunsten, een Culturele Kwartiermaker en het Educatief Programma
Jeugdtheater’ kennis te nemen;
8.
Als inbreng voor de gedachtenvorming voor de verdere invulling van het Leids Fonds voor de Kunsten
de navolgende uitgangspunten te nemen:
d. met het Leids Fonds voor de Kunsten extra activiteiten op het gebied van de
cultuurnotaspeerpunten culturele innovatie, cultuurtoerisme en –educatie te financieren, waarbij
voor activiteiten door en voor jongeren extra belangstelling zal zijn;
e. om van het Leids Fonds voor de Kunsten een zo groot mogelijk rendement te krijgen
bestedingscriteria die te maken hebben met de omvang van de publieksparticipatie, de
zichtbaarheid van het programma en de dynamiek die het in de stad teweeg brengt zwaarder te
laten wegen dan criteria op het gebied van de artistieke vernieuwing;
f. een verdeling in drie categorieën te hanteren:
4. meerdere kleinere projectsubsidies, in 2007 nog beschikbaar te stellen volgens het regime
van de bestaande Deelverordening Kunst- en Cultuursubsidies en in de geest van de
bijgevoegde notitie;
5. jaarlijkse subsidie ten behoeve van substantiële productie (tentoonstelling, theaterstuk,
festival, concert, manifestatie enzovoort), in 2007 beschikbaar te stellen volgens het regime
van de Algemene Subsidie Verordening (ASV) en in de geest van de bijgevoegde notitie;
6. semi structurele, meerjarige activiteitensubsidie t.b.v. nog ongesubsidieerde, startende kunsten cultuurorganisaties, in 2007 beschikbaar te stellen volgens het regime van de ASV en in
de geest van de bijgevoegde notitie.
9.
met instemming te constateren dat er een voorstel ligt van het Centrum Management om gezamenlijk
met de gemeente een Culturele Kwartiermaker te financieren die als taak heeft:
f. het werven van extra fondsen ten behoeve van kunst en cultuur in de stad;
g. het maken van een reële inventarisatie van de mogelijkheid van publiek/private financiering van
culturele projecten met als doel het bewerkstelligen van een substantiële verhoging van de middels
het Leids fonds voor de kunsten beschikbare gekomen financiële middelen;
h. het organiseren van een sterk netwerk waarin culturele initiatieven ontplooid worden en
samenwerking ontstaat, alsmede het doen van een voorstel voor de organisatievorm van het beheer
van het fonds;
i. het doen van concrete voorstellen voor kunst- en cultuurprojecten, met deelnemende stadspartijen,
een begroting en een draaiboek.
j. het doen van voorstellen voor criteria voor bestedingen uit het Leids Fonds voor de Kunsten;
10. op grond van bijgaande notitie in 2007 vanuit het beschikbare budget voor het Leids Fonds voor de
Kunsten, ad € 400.000 (programma 9, product 540.01) € 22.500 eenmalig beschikbaar te stellen voor de
Culturele Kwartiermaker;
11. op grond van de nota Gemeentelijk Cultuurbeleid 2006-2008 vanaf 2007 vanuit het beschikbare budget
voor het Leids Fonds voor de Kunsten € 75.000 beschikbaar te stellen voor het educatief programma
jeugdtheater;
12. te constateren dat derhalve voor het Leids Fonds voor de Kunsten in 2007 effectief € 302.500 resteert
waarvoor voorstellen uit het veld zullen worden afgewacht, te beoordelen aan de hand van de in de nota
Gemeentelijk Cultuurbeleid 2006-2008 vastgestelde speerpunten culturele innovatie, cultuureducatie en
cultuurtoerisme.
Samenvatting
Met ingang van 2007 is € 400.000 extra beschikbaar gekomen voor een Leids Fonds voor de Kunsten. Het
opstellen van criteria voor de besteding van dit fonds is in gang gezet. Verwacht wordt dat het fonds eind 2007 in
werking zal treden. Om 2007 voor wat betreft de belangrijke impuls die een financiële injectie van € 400.000 in
het Leidse kunst- en cultuuraanbod heeft niet verloren te laten gaan en om versnipperde ad hoc besteding te
voorkomen, zal aan de raad een tweetal bestedingen worden voorgesteld. Het betreft de culturele kwartiermaker
en het educatieve programma jeugdtheater.
Raadsaanbiedingsformulier
Rv nr.
Opsteller
Naam:
Dienst:
Telefoon:
Bert Kienjet
C&E
5165335
Verantwoordelijk portef.houder: Paul Jonas
Meningsvormend
X Besluitvormend
B&W-besluit d.d: 20-3-2007
Informatief (t.k.n.)
Naam Programma + onderdeel:
Sport Cultuur en Recreatie - Cultuur
Onderwerp:
Leids Fonds voor de Kunsten, een Culturele Kwartiermaker en het Educatief Programma Jeugdtheater
Voorgenomen besluit:
13. Kennis te nemenvan bijgaande notitie ‘Leids Fonds voor de Kunsten, een Culturele
Kwartiermaker en het Educatief Programma Jeugdtheater’;
14. als inbreng voor de gedachtenvorming voor de verdere invulling van het Leids Fonds voor de
Kunsten de navolgende uitgangspunten te nemen:
g. met het Leids Fonds voor de Kunsten extra activiteiten op het gebied van de
cultuurnotaspeerpunten culturele innovatie, cultuurtoerisme en –educatie te financieren,
waarbij voor activiteiten door en voor jongeren extra belangstelling zal zijn;
h. om van het Leids Fonds voor de Kunsten een zo groot mogelijk rendement te krijgen
bestedingscriteria die te maken hebben met de omvang van de publieksparticipatie, de
zichtbaarheid van het programma en de dynamiek die het in de stad teweeg brengt
zwaarder te laten wegen dan criteria op het gebied van de artistieke vernieuwing;
i. een verdeling in drie categorieën te hanteren:
7. meerdere kleinere projectsubsidies, in 2007 nog beschikbaar te stellen volgens het
regime van de bestaande Deelverordening Kunst- en Cultuursubsidies en in de geest
van de bijgevoegde notitie;
8. jaarlijkse subsidie ten behoeve van substantiële productie (tentoonstelling,
theaterstuk, festival, concert, manifestatie enzovoort), in 2007 beschikbaar te stellen
volgens het regime van de ASV en in de geest van de bijgevoegde notitie;
9. semi structurele, meerjarige activiteitensubsidie t.b.v. nog ongesubsidieerde,
startende kunst- en cultuurorganisaties, in 2007 beschikbaar te stellen volgens het
regime van de ASV en in de geest van de bijgevoegde notitie.
15. met instemming te constateren dat er een voorstel ligt van het Centrum Management om
gezamenlijk met de gemeente een Culturele Kwartiermaker te financieren die als taak heeft:
k. het werven van extra fondsen ten behoeve van kunst en cultuur in de stad;
l. het maken van een reële inventarisatie van de mogelijkheid van publiek/private
financiering van culturele projecten met als doel het bewerkstelligen van een substantiële
verhoging van de middels het Leids fonds voor de kunsten beschikbare gekomen
financiële middelen;
m. het organiseren van een sterk netwerk waarin culturele initiatieven ontplooid worden en
samenwerking ontstaat, alsmede het doen van een voorstel voor de organisatievorm van het
beheer van het fonds;
n. het doen van concrete voorstellen voor kunst- en cultuurprojecten, met deelnemende
stadspartijen, een begroting en een draaiboek.
o. het doen van voorstellen voor criteria voor bestedingen uit het Leids Fonds voor de
Kunsten;
16. op grond van bijgaande notitie in 2007 vanuit het beschikbare budget voor het Leids Fonds
voor de Kunsten, ad € 400.000 (programma 9, product 540.01) € 22.500 eenmalig beschikbaar
te stellen voor de Culturele Kwartiermaker;
17. op grond van de nota Gemeentelijk Cultuurbeleid 2006-2008 vanaf 2007 vanuit het
beschikbare budget voor het Leids Fonds voor de Kunsten € 75.000 beschikbaar te stellen voor
het educatief programma jeugdtheater;
18. te constateren dat derhalve voor het Leids Fonds voor de Kunsten in 2007 effectief € 302.500
resteert waarvoor voorstellen uit het veld zullen worden afgewacht, te beoordelen aan de
hand van de in de nota Gemeentelijk Cultuurbeleid 2006-2008 vastgestelde speerpunten
culturele innovatie, cultuureducatie en cultuurtoerisme.
INHOUD
Aanleiding:
In de nota Gemeentelijk Cultuurbeleid 2006-2008 is voorgesteld een Leids Fonds voor de Kunsten op
te richten. Dit voorstel is in het Collegeprogramma Met hart en hand bevestigd en realiseerbaar
geworden door in de begroting 2007 een bedrag van € 400.000 structureel voor dit doel beschikbaar
te stellen. Bij het beschikbaar stellen van dit bedrag is door de Raad nadrukkelijk gevraagd betrokken
te worden bij het opstellen van de bestedingscriteria.
Over de wijze waarop deze substantiële impuls voor het Leidse kunst- en cultuuraanbod vanaf 2008 zal
worden ingezet zullen nog voorstellen worden ontwikkeld samen met de Culturele Kwartiermaker.
Om 2007 voor wat betreft de belangrijke impuls die een financiële injectie van € 400.000 in het Leidse
kunst- en cultuuraanbod heeft niet verloren te laten gaan en om versnipperde ad hoc besteding te
voorkomen, zal een in 2007 tweetal bestedingen vanuit het fonds worden gedaan. Het betreft de
culturele kwartiermaker en het educatieve programma jeugdtheater.
Doel:
Zinvolle besteding van het beschikbare budget voor het Leids Fonds voor de Kunsten.
Kader:
Gemeentelijk Cultuurbeleid 2006-2008 - Cultuurnota
Overwegingen:
Over de wijze waarop deze substantiële impuls voor het Leidse kunst- en cultuuraanbod vanaf 2008 zal
worden ingezet zullen nog voorstellen worden ontwikkeld samen met de Culturele Kwartiermaker.
Om 2007 voor wat betreft de belangrijke impuls die een financiële injectie van € 400.000 in het Leidse
kunst- en cultuuraanbod heeft niet verloren te laten gaan en om versnipperde ad hoc besteding te
voorkomen, zal een in 2007 tweetal bestedingen vanuit het fonds worden gedaan. Het betreft de
culturele kwartiermaker en het educatieve programma jeugdtheater.
Procedure:
n.v.t.
Financiën:
1. De gemeentelijke bijdrage in de kosten van een Culturele Kwartiermaker, ad € 22.500, eenmalig te
dekken uit het budget voor het Leids Fonds voor de Kunsten;
2. de kosten voor een educatief programma jeugdtheater, ad € 75.000, vanaf 2007 te dekken uit het
budget voor het Leids Fonds voor de Kunsten.
Bijgevoegde informatie:
Notitie Leids Fonds voor de Kunsten, een Culturele Kwartiermaker en het Educatief Programma
Jeugdtheater
OVERIGEN
Communicatie: Openbaar
Evaluatie:
n.v.t.
In te vullen door de griffie:
Raadsbesluit
Raadsvoorstelnr.
Onderwerp:
De raad van de gemeente Leiden,
Besluit:
1.
2.
3.
4.
Gedaan in de openbare raadsvergadering van ……
Voorzitter raad, griffier,
Advies van de commissie ……
is:
Hamerstuk
Hamerstuk met stemverklaring van de fracties van
Kort bespreekpunt
Uitgebreide discussie
Het besluit van de raad is:
Ongewijzigd aanvaard
Gewijzigd aanvaard
Verworpen
Aanvaarde
moties/amendementen:
NOTITIE
Het Leids Fonds voor de Kunsten, een Culturele Kwartiermaker en het
Educatief Programma Jeugdtheater
I.
Het Leids Fonds voor de Kunsten, uitgangspunten
Het culturele aanbod in Leiden is de afgelopen paar jaar steeds dynamischer geworden. Festivals1 hebben zich
aangediend of gaan zich aandienen, Er zijn nieuwe instellingen en organisaties gekomen2, netwerken3 en
samenwerkingsverbanden4 zijn ontstaan. Verschillende bij kunst en cultuur betrokken partijen5 vinden elkaar
steeds makkelijker en sneller om samen plannen en programma’s te ontwikkelen en producties op te starten.
Jongeren groeperen6 zich rond culturele thema’s en organiseren culturele manifestaties. Tijdschriften 7 en
websites8 maken melding van al die culturele activiteit. De Leidse kunst- en cultuursector manifesteert zich
steeds meer door middel van activiteiten – samenwerkingsprojecten, evenementen, festivals, bijeenkomsten - dan
uitsluitend door de aanwezigheid van een traditionele culturele infrastructuur.
Ook in de nota ‘Gemeentelijk Cultuurbeleid 2006-2008’ is die verschuiving van aandacht voor instituties naar
aandacht voor prestaties waarneembaar. Stond in de ambtelijke nota ‘Leiden in Kunst (1996) de vervolmaking
van de culturele infrastructuur nog centraal, tien jaar later, in ‘Gemeentelijk Cultuurbeleid 2006-2008’ gaat het
over het bereiken van resultaten; culturele innovatie, cultuurtoerisme en cultuureducatie. In het
Collegeprogramma ‘Met hart en hand’ wordt daaraan het accent ‘Cultuur voor allen’ aan toegevoegd.
In het op 3 maart 2006 aan de lijstrekkers van de politieke partijen aangeboden ‘Manifest voor cultuur in
Leiden’9 staat onder meer het volgende:
“Het is voor Leiden van het grootste belang dat de doelen, zoals in de Cultuurnota gesteld, onbelemmerd
gehaald kunnen worden. Kunst en cultuur behoren tot de basisvoorwaarden voor een beschaafde samenleving.
Het zijn hierin eigenstandige en onmisbare elementen. Een gemeenschap met een rijk cultuurleven is
succesrijker dan andere. Zo’n gemeenschap trekt initiatief- en kansrijke bewoners aan. Kunst- en
cultuuruitingen zijn aanjagers van allerhande activiteiten: ze leveren een aanzienlijke bijdrage aan de economie
van de stad, ze bevorderen sociale cohesie en een prettig leefklimaat. Bovendien vormen ze een bepalende factor
in de uitstraling van de stad. Dat geldt zeker voor een stad met een rijk verleden als Leiden, waar de universiteit
de cultuur permanent verrijkt met de rijkdom aan kennis die ze in huis heeft en de culturele collecties die zij
bezit.
Als culturele en economische bedrijvigheid in een stad hand in hand gaan, dan vormen ze samen de beste
voedingsbodem voor een dynamische samenleving waarin tegenpolen te vinden zijn als historie en experiment,
bekend en onbekend, oud en nieuw, groot- en kleinschalig. Deze tegenpolen versterken elkaar, ze kunnen niet
zonder elkaar. Beide zijn in gelijkre mate nodig voor de ontwikkeling van een leefbare, vitale stad.”
1
Rembrandt 400, Leids Filmfestival, Grenzeloos, Ideafestival, Willy Wortelfestival
Scheltema, Plantsoentheater, K.U.T., Leids Uitbureau
3
Cultuurcafé, Cultuurtafel
4
Leidse Driehoek, samenwerkingspartners Scheltema, Cultureel Manifest, Convenant Citymarketing
5
Universiteit, Citymanagement, EZ, OC&J, Evenementen, kunst-, cultuur- en welzijnsinstellingen, particulier
bedrijfsleven, horeca, Haagweg 4
6
St. Leidse Jongeren, Connact, Club Populair, Promotion
7
L.O.S., Leven
8
www.Leiden.nu, www.sleutelstad.nl, www.leidsuitburo.nl
9
De opstellers van het Cultuurmanifest zijn afkomstig uit diverse sectoren van de Leidse samenleving economie,
cultuur en universiteit.
2
Om die dynamiek ruimte te geven is het nodig om over financiële middelen te beschikken die flexibel kunnen
worden ingezet. Zoals in de cultuurnota al staat beschreven is van de ca. 10 miljoen euro die de gemeente voor
kunst en cultuur op de begroting heeft staan maar € 50.000 echt flexibel in te zetten. Dat is veel te weinig om
verdere culturele dynamiek te genereren. College en Raad hebben bij het vaststellen van de begroting 2007 dan
ook besloten om met ingang van 2007 € 400.000 extra in te zetten voor een cultuurfonds: een Leids Fonds voor
de Kunsten.
Over de wijze waarop deze substantiële impuls voor het Leidse kunst- en cultuuraanbod vanaf 2008 zal worden
ingezet zullen nog voorstellen worden ontwikkeld samen met de Culturele Kwartiermaker (zie hoofdstuk II). Als
input voor de gedachtevorming voor de verdere invulling van het Leids Fonds voor de Kunsten worden de
navolgende uitgangspunten voorgesteld.
Met het Leids Fonds voor de Kunsten zullen extra activiteiten op het gebied van de cultuurnotaspeerpunten
culturele innovatie, cultuurtoerisme en –educatie worden gesubsidieerd, waarbij voor activiteiten door en voor
jongeren extra belangstelling zal zijn. Hierbij kunnen niet reguliere activiteiten gesubsidieerd worden die door de
gemeentelijke of structureel gesubsidieerde instellingen ontplooid worden, en culturele activiteiten die door niet
structureel gesubsidieerde instellingen, organisaties of andere rechtspersonen ontplooid worden.
Om van het Leids Fonds voor de Kunsten een zo groot mogelijk rendement te krijgen zullen bestedingscriteria
die te maken hebben met de omvang van de publieksparticipatie – ook in de wijken, de zichtbaarheid van het
programma en de dynamiek die het in de stad teweeg brengt zwaarder wegen dan criteria op het gebied van de
artistieke vernieuwing. Hiermee wordt niet bedoeld dat de artistieke kwaliteit10 van een subsidiabel product er
niet toe doet, maar dat de innovatieve kwaliteit van het product voor de stad Leiden door de gemeente
belangrijker wordt gevonden dan de intrinsieke innovatieve kwaliteit van het culturele product zelf11.
Productiesubsidie om kunstenaars een periode van sec ‘laboratoriumwerk’ en/of productontwikkeling te laten
doen valt daarmee buiten het bestek van het Leids Fonds voor de Kunsten.
Uitgaand van een subsidievolume van € 400.000 wordt een verdeling in drie categorieën voorgesteld (waarbij als
globale richtlijn het beschikbare bedrag gelijkelijk over de categorieën worden verdeeld zonder dat er harde
schotten tussen de verschillende categorieën worden aangehouden):
A.
B.
10
Meerdere kleinere projectsubsidies (tot € 5.000), lichte vorm van aanvragen en verantwoorden, snelle
besluitvorming, ambtelijke afhandeling in maximaal 8 weken. Het wettelijke en procedurele kader is de
daartoe aangepaste Deelverordening Kunst- en Cultuursubsidies12. Co-financiering is niet vereist.
Jaarlijkse substantiële productie (kan van alles zijn: tentoonstelling, theaterstuk, festival, concert,
manifestatie enzovoort) van een of meerdere culturele instellingen (samenwerking scoort hoog), het
projectvoorstel en de realisatie zullen worden getoetst door een adviescommissie van welingelichte
burgers c.q. ongebonden deskundigen13. Voor de commissie(leden) zal een profiel en een reglement 14
worden opgesteld. Het wettelijke en procedurele kader is de ASV. Co-financiering is verplicht.
Gemeten naar ambachtelijkheid, oorspronkelijkheid, zeggingskracht en zingeving.
Ter illustratie: de organisatie van een Leids Filmfestival kan op Leidse schaal als innovatieve culturele
activiteit beschouwd worden, terwijl het begrip filmfestival landelijk absoluut geen intrinsieke innovatieve
kwaliteit heeft. Van het geboden programma mag weer wel artistieke kwaliteit (zie voetnoot 10) verwacht
worden.
12
De bestaande Deelverordening Kunst- en Cultuursubsidies zal dan worden gewijzigd voor wat betreft de
indientermijnen, maximum subsidiebedragen en de uitsluiting van reguliere activiteiten voor ongesubsidieerde
instellingen.
13
In 1999 is er korte tijd een adviescommissie bijzondere projecten op cultureel gebied werkzaam geweest. De
commissie bestond uit Vincent Icke (astronoom en beeldend kunstenaar), Jerney Kaagman (toen hoofd PR Radio
Noordzee), Erik Schreurs (striptekenaar), Paul Schaminee (geofysicus en voormalig voorzitter Stichting
Imperiumtheater), Bernard Berkhout (arts LUMC, klarinettist, bandleider) en Janneke Wesseling (recensente
beeldende kunst NRC); allen goed bekend met Leiden en de culturele sector zonder daar direct deel van uit te
maken en beschikkend over een helder oordeel. Een dergelijke, geactualiseerde, groep personen zou zeer wel in
staat zijn culturele initiatieven in Leiden te beoordelen en de gemeente te adviseren over subsidies voor culturele
activiteiten. De adviescommissie uit 1999 is opgeheven toen het budget voor bijzondere projecten door
bezuinigingen zodanig was aangetast dat hiervoor een beroep doen op deze drukbezette personen min of meer
onfatsoenlijk werd.
14
Onderdelen van dat profiel en reglement zullen zijn: taakstelling, subsidiecriteria, samenstelling en werkwijze
van de adviescommissie.
11
C.
Semi structurele, meerjarige activiteitensubsidie t.b.v. nog ongesubsidieerde, startende kunst- en
cultuurorganisaties, waarbij, contractueel vastgelegde, afspraken worden gemaakt over de prestaties en
het tijdpad van de realisatie daarvan. Toetsing door de adviescommissie. Maximum per
instelling/organisatie ca. € 30.000 per jaar. Maximale looptijd drie jaar. Jaarlijkse evaluatie,
mogelijkheid tot tussentijdse stopzetting bij in gebreke blijven/wanprestatie/stopzetten activiteiten etc.
Het wettelijke en procedurele kader is de ASV. Co-financiering is verplicht.
II.
De culturele kwartiermaker
In de nota ‘Gemeentelijk Cultuurbeleid 2006-2008’ worden behalve subsidielabeling ten behoeve van de
bevordering van culturele innovatie, cultuureducatie en cultuurtoerisme ook andere concrete plannen
aangekondigd. Op de financiering van enkele daarvan zal hier worden ingegaan. Allereerst het plan voor een
fonds voor risicodragende leningen. Basisprincipe bij een dergelijk fonds is het benutten van publieke middelen
om private investeringen in de cultuursector te genereren. Dat dit plan de directe in- en aanleiding is tot het
aanstellen van een Culturele Kwartiermaker zal hieronder worden toegelicht. De cultuurnota vermeldt over het
fonds:
“Tot slot zal in de komende cultuurnotaperiode onderzocht worden of de instelling van een
fonds, waaruit risicodragende leningen kunnen worden verstrekt ten behoeve van startende
kunstenaars, meerwaarde kan opleveren. Onderdeel van dit onderzoek is te bezien op welke
wijze dit fonds mede gevuld kan worden door afspraken te maken met betrokken kunstenaars
over de afdracht van een bepaald deel van de winst. Een eventuele samenhang met het
onderzoek naar de mogelijkheden van een Leids Productiefonds voor de Kunsten dient hierbij
nader in beschouwing te worden genomen.”
Met het instellen van een fonds voor risicodragende leningen is het mogelijk te investeren in de culturele sector
zonder daar blijvend geld aan uit te geven15. Op het oog een win/win situatie. Over de gemeentelijke overheid als
risicodragende investeerder (venture capitalist) in culturele producties zijn de meningen echter verdeeld.
De algemene opvatting het Nederlandse locale cultuurbeleid is dat investeringen in de cultuursector nooit
terugvloeien of renderen in financiële zin (uiteraard wel in culturele zin). De gemeente draagt bij aan een
investering door middel van subsidie en koestert verder geen illusies over financiële winst of batig saldo.
Het verstrekken van (beperkte) gemeentegaranties voor culturele investeringen, dat niet in Leiden, maar wel
door sommige andere Nederlandse gemeentes wordt gedaan, is eigenlijk de enige manier waarop de locale
overheid kapitaal gebruikt zonder dat – in de meeste gevallen – ook daadwerkelijk uit te geven. Het afgeven van
gemeentegaranties komt dicht bij het principe van risicodragende leningen maar vergt minder gemeentelijke
inspanning en heeft een groter effect. Met het verstrekken van gemeentegaranties worden namelijk investeringen
van derden uitgelokt. De gemeente is dan wel gedeeltelijk risicodrager maar a priori geen investeerder 16. Op die
manier is het mogelijk om met het Leidse Fonds voor de Kunsten particuliere investeringen aantrekkelijk te
maken, en zodoende de financiële potentie van het fonds te verhogen.
Daarnaast zijn natuurlijk co-financiering en matching de methodes om van het Leidse Fonds voor de Kunsten
méér te maken dan de beschikbare € 400.000.
De vermeerdering van bestedingsmogelijkheden van het Leidse Fonds voor de Kunsten, zoals hierboven kort
beschreven, gaat niet vanzelf. Daar zijn financiële en formatieve inspanningen voor nodig. Voorgesteld wordt
om een Culturele Kwartiermaker aan te stellen die als belangrijke opdracht krijgt het bewerkstelligen van een
substantiële vermeerdering van de beschikbare gemeentelijke middelen door middel van garantstellingen,
fondsen- en sponsorwerving, co-financiering etc. Daarnaast zal van de Culturele Kwartiermaker verwacht
15
Het betreffen immers leningen die in principe afgelost moeten worden. Het geld vloeit terug in de
gemeentekas, zo mogelijk aangevuld met rente.
16
Hierbij moeten uiteraard beperkingen gesteld worden aan de hoogte, de aard en de termijn van het risico, en
hoe het risico verdeeld wordt tussen gemeente en investeerder. Het moet niet zo kunnen zijn dat het fonds in één
keer leeggezogen wordt bij een mislukte investering. Er zal goed moeten worden afgewogen wat de balans is
tussen risico en belang van de investering.
worden dat zij/hij al werkenderweg een sterk netwerk organiseert waarin culturele initiatieven ontplooid worden
en samenwerking ontstaat.
Dit voorstel loopt parallel aan een initiatief van de manifestpartners om een Culturele Kwartiermaker aan te
stellen. Vanuit het bureau Citymanagement is voor de kosten van het aanstellen van de culturele kwartiermaker
een bedrag van € 22.500 in 2007 beschikbaar gesteld. Aangezien de kosten voor de Culturele Kwartiermaker in
2007 worden geraamd op € 45.000 wordt voorgesteld om in 2007 eveneens € 22.500 beschikbaar te stellen, ten
laste van het budget voor het Leids Fonds voor de Kunsten.
De Culturele Kwartiermaker zal in nauwe samenspraak met het College van Burgemeester en Wethouders, de
Gemeenteraad, de fondsen, ondernemers en culturele instellingen een breed gedragen plan op moeten stellen,
waarin in ieder geval de volgende punten uitgewerkt worden:
 zoals hierboven al beschreven: het verwerven van extra fondsen ten behoeve van kunst en cultuur in de stad;
 een reële inventarisatie van de mogelijkheid van publiek/private financiering van culturele projecten –
wellicht in de vorm van een door externe partijen opgericht revolving fund - met als doel het
bewerkstelligen van een substantiële verhoging van de middels het Leids fonds voor de kunsten beschikbare
gekomen financiële middelen;
 het organiseren van een sterk netwerk waarin culturele initiatieven ontplooid worden en samenwerking
ontstaat.
 concrete voorstellen voor kunst- en cultuurprojecten, met deelnemende stadspartijen, een begroting en een
draaiboek.
 voorstellen voor criteria voor bestedingen uit het Leids fonds voor de kunsten.
III.
Educatief programma jeugdtheater
Tenslotte wordt in de nota ‘Gemeentelijk Cultuurbeleid 2006-2008’ over het jeugdtheaterwerk het volgende
opgemerkt:
“Omdat ook het jeugdtheaterwerk van belang is in het palet van cursorisch aanbod gericht op
de doelgroep jeugd (speerpunt cultuureducatie), zal in het geval van extra gemeentelijk
budget overwogen worden ook deze werksoort aanspraak te laten maken op de dan
beschikbare middelen.”
(Gemeentelijk Cultuurbeleid 2006-2008, hoofdstuk 7. De uitwerking, pag. 30)
Op dit moment zijn twee aanbieders van jeugdtheaterwerk in Leiden actief: De JTS Leiden en het
Jeugdtheaterhuis Zuid-Holland. Beiden genieten een goede reputatie. Geen van beiden maken op dit moment
nog gebruik van structurele gemeentelijke subsidie maar doen daar met ingang van 2007 wel een beroep op voor
een bedrag van € 60.000 - € 80.000. Van beiden is de financiële situatie zodanig dat uitstel van besluitvorming
over dit onderwerp acute stopzetting c.q. verhuizing naar buiten Leiden van het educatief jeugdtheateraanbod als
gevolg zal hebben. De keus welke van de twee aanbieders qua programma het beste aansluit bij de gemeentelijke
wensen op het gebied van jeugdtheater zal zo spoedig mogelijk gemaakt worden. Allereerst zal er echter de
zekerheid moeten zijn dat er daadwerkelijk budget beschikbaar is. Aangezien met de € 400.000 extra
gemeentelijk budget beschikbaar is gekomen wordt voorgesteld om in 2007 een bedrag van € 75.000 hiervan in
te zetten voor het realiseren van een educatief programma jeugdtheater.