Inhoud Voorwoord ix 1 Gegevens: het nieuwe bedrijfsmiddel 1.1 De geschiedenis van gegevens 1.2 Gegevens in de hedendaagse informatiesystemen 1 3 12 2 Gegevens opslaan in en ophalen uit eenvoudige bestanden 2.1 Wat zijn gegevens? 2.2 Records en bestanden 2.3 Basisprincipes voor het opslaan en ophalen van gegevens 2.4 Opslag op schijf 2.5 Bestandsorganisaties en toegangsmethoden 21 23 24 25 28 33 3 Gegevensmodellering 3.1 Inleiding 3.2 Tweedelige relaties 3.3 Eendelige relaties 3.4 Driedelige relaties 3.5 Voorbeelden 53 55 56 62 64 65 4 Het databasemanagementsysteem 4.1 Het principe van de database 4.2 DBMS-benaderingen 75 78 93 5 Het relationele databasemodel: inleiding 5.1 Het principe van de relationele database 5.2 Gegevens ophalen uit een relationele database 5.3 Voorbeeld: Boekhandels Het Goede Boek 5.4 Voorbeeld: World Music Association 5.5 Voorbeeld: Lucky Rent-A-Car 99 102 120 126 127 128 6 Het relationele databasemodel: enkele aanvullende begrippen 6.1 Relationele structuren voor eendelige en driedelige relaties 6.2 Referentiële integriteit 135 Het logische databaseontwerp 7.1 ER-diagrammen converteren naar relationele tabellen 7.2 Het gegevensnormalisatieproces 7.3 Met gegevensnormalisatie tabellen toetsen die van ER-diagrammen zijn geconverteerd 157 159 174 7 136 148 190 vi Inhoud 8 Het fysieke databaseontwerp 8.1 Invoer van het fysieke ontwerpproces voor databases 8.2 Technieken voor het fysiek ontwerpen van databases 8.3 Voorbeeld: Boekhandels Het Goede Boek 8.4 Voorbeeld: World Music Association 8.5 Voorbeeld: Lucky Rent-A-Car 199 202 206 220 221 223 9 Relationele gegevens ophalen: SQL 9.1 SQL-opdrachten 9.2 Gegevens ophalen met de SQL-opdracht SELECT 9.3 Voorbeeld: Boekhandels Het Goede Boek 9.4 Voorbeeld: World Music Association 9.5 Voorbeeld: Lucky Rent-A-Car 9.6 Optimizer voor relationele queries 233 235 236 259 262 264 266 10 Objectgeoriënteerd databasebeheer 10.1 Wat ontbreekt er in het relationele databaseconcept? 10.2 Inleiding en terminologie 10.3 Complexe relaties 10.4 Encapsulatie 10.5 Abstracte gegevenstypen 10.6 Object-relational database 277 279 281 282 292 293 294 11 Gegevensbeheer, databasebeheer en data dictionaries 11.1 De voordelen van een gegevensbeheerfunctie en databasebeheerfunctie 11.2 De verantwoordelijkheden van gegevensbeheerders 11.3 De verantwoordelijkheden van databasebeheerders 11.4 Data dictionaries 301 12 Databasebeheer: beveiliging, backup en recovery, concurrency 12.1 Gegevensbeveiliging 12.2 Backup en recovery 12.3 Concurrencybeheer 327 329 340 346 13 Client/server-databases en gedistribueerde databases 13.1 Client/server-database 13.2 Gedistribueerde databases 355 357 361 14 Het datawarehouse 14.1 Het principe van het datawarehouse 14.2 Typen datawarehouses 14.3 Een datawarehouse ontwerpen 14.4 Een datawarehouse bouwen 14.5 Een datawarehouse gebruiken 14.6 Een datawarehouse beheren 14.7 Uitdagingen van datawarehousing 379 382 387 390 399 406 410 411 303 307 311 314 Inhoud 15 vii Databases en internet 15.1 Databaseconnectiviteit 15.2 Een uitgebreide set van gegevenstypen 15.3 Databasebeheer 15.4 Gegevensextractie naar XML 415 418 424 425 431 Trefwoordenlijst 437