Hoofdstuk 5: input voor de visie Heemstede 2025
advertisement
Technische rapportage Doorkijk 2025 Van input tot doorkijk Definitief Amstelveen, november 2011 Han van Midden Tom Ros Inhoudsopgave Hoofdstuk 1: Inleiding en aanpak ........................................................................................................... 1 Achtergrond ........................................................................................................................................ 1 Hoofdstuk 2: Methodologie .................................................................................................................... 2 Scope, doel- & vraagstelling................................................................................................................ 2 Onderzoeksaanpak ............................................................................................................................. 2 Voorbeeld............................................................................................................................................ 4 Hoofdstuk 3: Trendanalyse ..................................................................................................................... 6 Identificeren van kansen en bedreigingen...................................................................................... 6 Hoofdstuk 4: Preferenties van de raad, ordening van thema’s en taken ............................................... 8 Cluster 1: de belangrijkste gemeentelijke taken ............................................................................ 9 Cluster 2: overwegend belangrijke gemeentelijke taken ............................................................... 9 Cluster 3: de minst belangrijke gemeentelijke taken ..................................................................... 9 Onduidelijk toe te wijzen taken: ..................................................................................................... 9 Voorkeuren binnen de taken (subtaken) ........................................................................................ 9 Hoofdstuk 5: input voor de doorkijk Heemstede 2025 ........................................................................ 10 Wonen............................................................................................................................................... 10 Werken.............................................................................................................................................. 15 Welzijn .............................................................................................................................................. 19 Regio ................................................................................................................................................. 24 Hoofdstuk 5: Nieuw toe te voegen elementen aan doorkijk Heemstede 2025 ................................... 25 Milieu & duurzaamheid .................................................................................................................... 25 Technologie ....................................................................................................................................... 26 Hoofdstuk 6: Uitkomsten discussie gemeenteraad .............................................................................. 28 Sturen op inwonerssamenstelling ................................................................................................ 28 Sturen op bereikbaarheid ............................................................................................................. 29 Sturen op lokale werkgelegenheid/bedrijvigheid ......................................................................... 29 Bewaken van het authentieke dorpskarakter............................................................................... 30 Sturen op een duurzamer gedrag van de inwoners en instellingen binnen Heemstede ............. 31 Bewaken van publieke & culturele basisvoorzieningen ............................................................... 31 Bewaken van de openbare orde en veiligheid.............................................................................. 32 Bevorderen van de maatschappelijke participatie ....................................................................... 33 Hoogstaande dienstverlening bieden aan inwoners .................................................................... 33 Beheersen van de gemeentefinanciën ......................................................................................... 34 Kerntaken van de gemeente Heemstede ......................................................................................... 35 Hoofdstuk 7: doorkijk Heemstede 2025 ............................................................................................... 36 De financiële basis op orde ............................................................................................................... 36 Wonen............................................................................................................................................... 37 Werken.............................................................................................................................................. 38 Welzijn .............................................................................................................................................. 40 Heemstede in de regio ...................................................................................................................... 43 Duurzaamheid ................................................................................................................................... 44 Technologie & dienstverlening ......................................................................................................... 44 Bijlage 1: Toelichting op trends............................................................................................................. 45 Bijlage 2: Toelichting op preferenties ................................................................................................... 47 Bijlage 3: preferenties binnen thema’s ................................................................................................. 49 Bijlage 4: Beschrijving steekproef maatschappelijk debat................................................................... 50 Hoofdstuk 1: Inleiding en aanpak Achtergrond De gemeente Heemstede is aantrekkelijk gelegen binnen de driehoek Amsterdam - Leiden Haarlem. De gemeente telt circa 26 000 inwoners verdeeld over ongeveer 11 000 huishoudens. Tot 2007 heeft de gemeente Heemstede een aantal jaar te maken gehad met een krimp van de bevolkingsomvang. Sinds die tijd is onder andere door bouwprojecten in de gemeente het woningaanbod toegenomen en is de bevolking weer gegroeid. Ongeveer 20% van de bevolking van Heemstede is ouder dan 65 jaar. Het is de verwachting dat de gemeente Heemstede in de komende 20 jaar verder zal vergrijzen. Het huidige niveau van de gemeentelijke voorzieningen in Heemstede is hoog. Op cultureel gebied biedt de gemeente Heemstede bijvoorbeeld een bibliotheek, een theater en meerdere muziekverenigingen. Daarnaast zijn er diverse sportaccommodaties waaronder een zwembad en meerdere sportzalen. Bovendien bezit Heemstede een goed ontwikkeld winkelcentrum. Ook de ouderenvoorzieningen in de gemeente Heemstede zijn van hoog niveau. Het beleid van de gemeente is erop gericht om ouderen zo lang mogelijk zelfstandig te kunnen laten wonen door het bieden van diverse geschikte woonvormen en zorgondersteuning. Binnen de gemeente Heemstede zijn zes politieke partijen actief waarvan één lokale en vijf landelijke. De gemeenteraad (hierna de raad) bestaat uit 21 leden. De laatste gemeenteraadsverkiezingen vonden plaats op 3 maart 2010. Momenteel zijn de volgende partijen in de gemeenteraad vertegenwoordigd: VVD (7 zetels), D66 (4 zetels), CDA (3 zetels), PvdA (3 zetels), GroenLinks (2 zetels) en Heemsteeds Burger Belang (HBB, 2 zetels). Het college van Heemstede bestaat uit de partijen VVD, D66 en CDA. Regeren is vooruitzien. Vanuit die optiek kijkt de gemeente hoe de maatschappij zich ontwikkelt in 10 tot 15 jaar. Daarmee anticipeert zij op veranderingen en zodoende kan het gemeentelijk beleid zo worden vastgesteld dat tijdig in de juiste taken en voorzieningen wordt geïnvesteerd. Dit wordt een kerntakendiscussie genoemd, met andere woorden: hoe ziet de gemeente er over 10 tot 15 jaar uit, wat voor gemeente wil Heemstede zijn en welke kerntaken en afgeleide taken en voorzieningen horen daarbij? Hiermee geeft de gemeenteraad een kader aan het college dat de vraag beantwoordt waar Heemstede in de komende jaren zich op wenst te richten, zodat het college invulling kan geven aan de uitvoering in samenwerking met de ambtelijke organisatie. Deloitte heeft de kerntakendiscussie bij de gemeente Heemstede begeleid als onafhankelijke partij. Middels dit werkdocument biedt Deloitte input voor een nieuw op te stellen doorkijk Heemstede 2025. De status van het document is concept; de resultaten dienen ter kennisgeving voor de raad. Er worden dan ook geen conclusies getrokken, maar zuiver indicaties gegeven. 1 Hoofdstuk 2: Methodologie Scope, doel- & vraagstelling Het doel van dit onderzoek is te komen tot een doorkijk op de gemeente Heemstede in 2025 alsmede de daarvan afgeleide gemeentelijke taken. Deze dienen als vervolgens basis voor de nieuw op te stellen structuurvisie van de gemeente. In onderstaande figuur wordt weergegeven hoe tot deze structuurvisie wordt gekomen. Stap 1 Stap 2 Herijken visie Takendebat Stap 3 Maatschappelijk debat Stap 4 Vaststellen visie & taken Stap 5 Vaststellen structuurvisie Scope van de opdracht De scope van deze opdracht is gelimiteerd tot de eerste vier stappen. Daarbij worden de volgende onderzoeksvragen gevolgd. - Past de huidige visie van de gemeente Heemstede bij de ontwikkelingen van de komende jaren? - Wat ziet de gemeenteraad, vanuit deze visie, als kerntaken en bijbehorende voorzieningen van de gemeente Heemstede? Dit document bevat de resultaten van de eerste drie stappen. Achtereenvolgens worden de huidige elementen van de visie Heemstede 2015 getoond en getoetst met behulp van drie typen onderzoek: (1) een trendanalyse, (2) een preferentiemeting en (3) een onderzoek onder burgers. Op verzoek van de raad zijn tevens twee ‘nieuwe’ onderdelen toegevoegd die van invloed kunnen zijn op de structuurvisie, namelijk: milieu en technologie. Onderzoeksaanpak Zoals in bovenstaande figuur is geschetst, bestaat de kerntakendiscussie uit vier onderdelen. De onderstaande figuur geeft weer hoe deze verschillende onderdelen worden behandeld om tot gedragen resultaten te komen. 2 Visie 2015 Trends Preferenties raadsleden Mening inwoners Waar gaat de gemeente heen volgens de raad? Welke taken en voorzieningen passen daarbij? Hoe denkt de burger daarover? Overeenkomsten & discrepanties bespreken in versnellingskamer Visie 2025 Stap 1: herijken visie middels trendanalyse De trendanalyse heeft als doel om trends in de samenleving die van invloed zijn op de gemeente Heemstede te inventariseren en te zien hoe deze, naar lezing van de raad, van invloed zullen zijn op de gemeente. De trendanalyse maakt gebruik van vier bouwstenen, te weten: wenselijkheid van een trend/effect, verwachting of merkbaarheid, de mate van beïnvloedbaarheid en de bereidheid om te investeren in het keren, dan wel tegengaan van een effect. Vervolgens worden alle componenten van de visie Heemstede 2015 langs de trendanalyse gelegd om te zien of er afwijkingen zijn te constateren die een aanpassing van de huidige visie rechtvaardigen. Stap 2: takendebat middels preferentieanalyse In de preferentieanalyse worden de voorkeuren van de raad in kaart gebracht. Deze voorkeuren strekken zich over het taken- en voorzieningenniveau van de gemeente. Het doel van de preferentieanalyse is in kaart te brengen hoe de raad aankijkt naar de belangrijkheid van de taken en voorzieningen in de gemeente. De preferentieanalyse volgt twee stappen, eerst wordt er gevraagd om thema’s te ordenen. Deze thema’s zijn op een hoog niveau (bijvoorbeeld het bevorderen van bereikbaarheid) waarna binnen deze thema’s ook wordt onderzocht wat de raadsleden belangrijk vinden (bijvoorbeeld de aanleg van nieuwe wegen richting Amsterdam). De preferentieanalyse is opgezet vanuit twee principes: rationele en emotionele voorkeuren. Enerzijds wordt de raad verzocht punten te verdelen over thema’s/taken naar aanleiding van hun 3 voorkeur. Hierbij wordt men verzocht de belangrijkste taak de meeste punten toe te bedelen. Dit wordt ook wel rationeel ordenen genoemd. Vervolgens werd er voor dezelfde thema’s aan de raadsleden gevraagd telkens een keuze uit twee te maken. Door alle relevante thema’s een keer met elkaar te vergelijken, kan een alternatieve rangordening worden opgesteld. Naar aanleiding van de rangordening kan vervolgens in kaart gebracht worden hoe de raad aankijkt tegen bepaalde gemeentelijke taken en voorzieningen. De uitkomsten van de preferentieanalyse dienen niet als losstaande uitkomsten te worden beoordeeld. Deze zijn bedoeld om eventuele verschillen ten opzichte van de trendanalyse bloot te leggen. Stap 3: maatschappelijk debat middels analyse van inwonerstandpunten In het derde onderdeel van de kerntakendiscussie worden de standpunten van de inwoners betrokken. Dit gebeurt aan de hand van een gerichte vragenlijst onder een representatief deel van de inwoners en maatschappelijk middenveld (bedrijven, scholen, instellingen) en een ongericht deel via een openbare digitale vragenlijst en social media (linked in en twitter). De inwonersstandpunten worden naast de uitkomsten van de raad (trend en preferenties) gelegd. Stap 4: politieke discussie naar aanleiding van overeenkomsten/discrepanties Naar aanleiding van de drie analyses worden er overeenkomsten en discrepanties in kaart gebracht. Deze dienen ertoe om het vierde onderdeel van dit onderzoek scherpte in de discussie te kunnen aanbrengen. Overeenkomsten zullen worden getoetst en op discrepanties zal inhoudelijk dieper ingegaan worden. Voor het vierde onderdeel van dit onderzoek is de raad in een aparte sessie bijeengekomen om een aantal keuzetrechters te doorlopen. Voorbeeld In het hiernavolgende voorbeeld wordt omschreven hoe de verschillende stappen leiden tot een hernieuwde visie op Heemstede 2025. 1. Het thema ‘verbeteren van de regionale ontsluiting’ is in de visie Heemstede 2015 expliciet genoemd als onderdeel. 2. In de trendanalyse werd de raad gevraagd naar haar mening over de wenselijkheid van de toename van het aantal auto’s. 48% gaf aan dit onwenselijk te vinden, 48% was neutraal en 5% vond dit wenselijk. Op de vraag of men verwacht dat het aantal auto’s toeneemt, antwoordde een meerderheid van 86% van de raadsleden bevestigend. In de raad is geen meerderheid over de mate van invloed op het autoverkeer van en naar de gemeente, maar men is in meerderheid bereid te investeren in het verbeteren van alternatieven voor autogebruik en het bevorderen van de regionale ontsluiting. Echter, over de aanleg van extra wegen (zij het in regionaal verband) is er in de raad geen meerderheid aanwezig. 4 Samenvattend kan gesteld worden dat de trend met betrekking tot de toename van het aantal auto’s door de raad wordt erkend. 3. In de preferentiemeting wordt het thema ‘het bevorderen van de bereikbaarheid’ door raadsleden als 3e thema gescoord in mate van belang. Hiermee valt het thema in het cluster ‘meest belangrijk’. Binnen het thema scoort de taak ‘aanleg van nieuwe wegen naar Amsterdam’ het hoogst. Samenvattend kan gesteld worden dat de preferentie van ‘regionale ontsluiting’ als thema hoog is onder raadsleden. 4. Een meerderheid van de ondervraagde burgers in zowel de ongerichte als gerichte steekproef geeft aan dat Heemstede niet beter bereikbaar moet worden per auto. Wel willen burgers dat de gemeente beter bereikbaar wordt met het openbaar vervoer. Samenvattend kan gesteld worden dat de inwoners het oneens zijn over regionale ontsluiting van de gemeente Heemstede. Overeenkomsten en discrepanties De trend en preferentieanalyse bevestigen de in de visie 2015 geuite noodzaak om de regionale ontsluiting te verbeteren. Echter binnen het onderwerp regionale ontsluiting bestaan verschillen van inzicht over de manier waarop dit aangepakt dient te worden. In de vierde stap van dit onderzoek zal hier nader op worden gefocust. 5 Hoofdstuk 3: Trendanalyse “In 2015 is Heemstede een mooi dorp, waar jong en oud, arm en rijk, verstokte Heemstedenaren en 'import' met plezier wonen. Mensen kunnen er heerlijk winkelen, voelen zich er veilig en genieten van Groenendaal en het – historisch - dorpsschoon. Ze vinden er de zorg die zij nodig hebben en voor hun kinderen kiezen ze het onderwijs dat hen aanspreekt en dat aansluit bij de mogelijkheden”. Deze tekst, afkomstig van de website van de gemeente Heemstede, is de inleiding van de visie Heemstede 2015, zoals deze in het jaar 2000 tot stand is gekomen. Een kerntakendiscussie is gebaat bij een juiste visievorming: met andere woorden welke kerntaken passen bij de richting die de gemeente Heemstede volgt? Binnen de raad bestaan hierover verschillen van inzicht. Waar sommige politieke stromingen uitgaan van een maakbare en daarmee beïnvloedbare toekomst, stellen anderen dat de toekomst minder beïnvloedbaar is met huidige beleidsinspanningen. Niettemin vinden de politieke stromingen elkaar in de visie Heemstede 20151 die voornamelijk gericht is op het creëren, dan wel behouden van een aantrekkelijke leefomgeving binnen de gemeente. Om de huidige visie op Heemstede 2015 te kunnen herijken, heeft Deloitte deze langs een aantal significante politieke, sociale, demografische ontwikkelingen gelegd zoals vergrijzing, opleidingsniveau, economische factoren, enzovoort. Daarbij is uitgegaan van die trends die van invloed zijn op gemeentelijk beleid. Voor elke trend zijn concrete effecten verwoord (bijvoorbeeld een toename van het aantal ouderen als gevolg van vergrijzing). Bij elk van deze effecten is vervolgens gevraagd of het effect wenselijk of onwenselijk is, merkbaar of verwacht, beïnvloedbaar met behulp van gemeentelijk beleid en ten slotte of raadsleden bereid zijn investeringen te steunen om een effect te stimuleren of juist tegen te gaan. Identificeren van kansen en bedreigingen Bij de vragen of een effect wenselijk, en merkbaar/verwacht is, werd impliciet gevraagd naar kansen en bedreigingen voor Heemstede op termijn. Indien een meerderheid van de raad een bepaald effect immers als wenselijk en verwacht onderstreept, is het waarschijnlijk dat het betreffende effect positieve gevolgen voor de gemeente Heemstede heeft. Hetzelfde gaat op voor onwenselijke effecten; deze worden gekwalificeerd als bedreigingen. Onderstaand overzicht geeft weer hoe de raad van Heemstede denkt over trends in de gemeente Heemstede. 1 Heemstede 2015, http://www.heemstede.nl/Smartsite.shtml?id=151 6 Hieronder wordt een overzicht getoond van de kansen en bedreigingen voor de gemeente Heemstede. Kansen en bedreigingen voor Heemstede Beïnvloedbaar Bereid om te stimuleren of voorkomen - - J - J - N J J - Een toename van grote winkelketens in stads- en winkelcentra N - J - Een afname van het aantal gezinnen N - J J Een toename van behoefte aan groenvoorzieningen J J J J Een toename van digitale dienstverlening J J J J Een betere verantwoording over gemeentelijke prestaties aan de samenleving J J J J Een toename van duurzaam inkopen door gemeente J J J J Meer digitalisering van de gemeentelijke bedrijfsvoering J J J J Een toename van de detailhandel J - J J Een toename van het eigen woningbezit J - J - Terugbrengen van totale CO2 uitstoot in de gemeente J - - J Maatschappelijk effect Wenselijk Merkbaar Een toename van leegstand van woningen N Een afname van het aantal inwoners N Een afname van het opleidingsniveau Een toename van het gebruik van de elektrische auto J - J - Een toename van werk in de dienstensector - - - - Een toename van behoefte aan culturele activiteiten - - J - Een toename van het aantal welgestelde ouderen - J J - Een toename van het aantal leerlingen per school - - - J Een toename van vertrek van jongeren richting de stad - J - - Een toename van het aantal eenpersoonshuishoudens - J J - Een toename van het aantal auto's - J - J Een toename van de gemiddelde leeftijd van inwoners - J - J Een toename van het aantal ouderen - J J - Een toename van het gebruik van social media - J - J J = JA voor meer dan 51%, N = NEE voor meer dan 51%, - = geen meerderheid JA of NEE De raad ziet een aantal effecten als onwenselijk, waarbij zij overigens uitsluitend een afnemend opleidingsniveau als merkbaar/verwacht en daarmee als een bedreiging kwalificeert. Bij de wenselijke effecten ziet de raad een toenemende behoefte aan groen, toenemende digitalisering in dienstverlening en bedrijfsvoering, verbeterde verantwoording en duurzamer inkopen als kansen die merkbaar zijn en verwacht worden. Dit zijn kansen die voor de gemeente Heemstede moeten worden meegenomen in de visievorming. 7 Hoofdstuk 4: Preferenties van de raad, ordening van thema’s en taken Voor het tweede deel van het onderzoek heeft Deloitte de raadsleden via een internet-enquête bevraagd over het taak- en voorzieningenniveau van de gemeente Heemstede. Hierbij heeft zij de preferenties van de raad inzichtelijk gemaakt op het gebied van de gemeentelijke voorzieningen. Aan de hand van gerichte vragen werd de raadsleden eerst gevraagd keuzes te maken tussen thema’s die het gemeentelijke taakveld bepalen. Er spelen verschillende thema’s bij de gemeente en bij die thema’s horen diverse voorzieningen. Het is daarom belangrijk om vast te stellen welke thema’s belangrijk worden gevonden, om vervolgens te kijken welke voorzieningen hierbij passen. Deloitte heeft twee manieren gebruikt om de preferentieniveaus van de raad inzichtelijk te maken: (1) met keuzes (ordenen) en (2) met behulp van het verdelen van 100 punten over alle taken. In de onderstaande figuren zijn de resultaten van deze exercitie weergegeven. Belangrijke thema's - geprefereerd boven ander thema Het beheersen van de gemeentefinanciën Het borgen van het zorg- en welzijnsniveau Het bevorderen van de bereikbaarheid Het beschermen van het milieu Het bieden van dienstverlening aan inwoners Het bieden van financiële zorg aan zwakkeren in de samenleving Het bieden van sport-, recreatie- en vrijetijdsmogelijkheden Het bieden en onderhouden van groenvoorzieningen Het faciliteren van woningaanbod Het bevorderen van het winkelaanbod Het bieden van onderwijsvoorzieningen Het beheersen van de inwonerssamenstelling 0 20 40 60 80 100 120 140 160 180 Aantal keren genoemd als geprefereerd thema Belangrijke thema's - toegekende punten Het beheersen van de gemeentefinanciën Het bevorderen van de bereikbaarheid Het borgen van het zorg- en welzijnsniveau Het beschermen van het milieu Het bieden van financiële zorg aan zwakkeren in de samenleving Het bieden van dienstverlening aan inwoners Het bieden van onderwijsvoorzieningen Het bieden van sport-, recreatie- en vrijetijdsmogelijkheden Het bieden en onderhouden van groenvoorzieningen Het bevorderen van het winkelaanbod Het faciliteren van woningaanbod Het beheersen van de inwonerssamenstelling 0,0% 2,0% 4,0% 6,0% 8,0% 10,0% 12,0% 14,0% Aantal toegekende punten 8 Uit de rangordening komen drie clusters van gemeentelijke taken naar voren. Tussen deze clusters is een duidelijke en significante scheiding aan te brengen. De betreffende clusters zijn als volgt te kwalificeren: Cluster 1: de belangrijkste gemeentelijke taken Naar aanleiding van de uitkomsten kan geconstateerd worden dat een meerderheid van de raadsleden de volgende taken als de belangrijkste gemeentelijke taken kwalificeert: het beheersen van de gemeentefinanciën, het borgen van zorg- en welzijnsniveau en het bevorderen van de bereikbaarheid. Deze taken staan in de top drie in beide scoremethoden. Cluster 2: overwegend belangrijke gemeentelijke taken In het tweede cluster wordt een grotere variantie in de mate van belangrijkheid bij de gemeentelijke taken duidelijk. De raad kwalificeert deze taken daarmee als ‘overwegend belangrijk’. Interessant om te zien is het verschil in uitkomsten tussen de beide methoden. De eerste methode, waarbij men werd gevraagd om telkens tussen twee thema’s te kiezen leidt tot een ander overzicht dan de tweede methode. Onder het tweede cluster vallen: het beschermen van het milieu, het bieden van dienstverlening aan inwoners, het bieden van financiële zorg aan zwakkeren in de samenleving en het bieden van sport-, recreatie- en vrijetijdsmogelijkheden. Cluster 3: de minst belangrijke gemeentelijke taken Tot slot is er een derde cluster waarneembaar waarin de minst belangrijke gemeentelijke taken naar voren komen. Dit zijn: het faciliteren van woningaanbod, het bevorderen van winkelaanbod en het beheersen van de inwonerssamenstelling. Onduidelijk toe te wijzen taken: Tot slot zijn er twee taken die dan wel overwegend, dan wel het minst belangrijk worden geacht door de raadsleden. De beide methoden laten hierbij dermate veel variantie zien dat deze niet zonder nadere verdieping aan een cluster toebedeeld kunnen worden. Dit betreft de taken: het bieden van onderwijsvoorzieningen en het bieden en onderhouden van groenvoorzieningen. Voorkeuren binnen de taken (subtaken) De preferentiemeting was opgesplitst in twee afzonderlijke delen. Het eerste deel was gericht op het identificeren van de belangrijkste taken, eigenlijk de hoofd- of kerntaken te noemen. Vervolgens werd er per hoofdtaak gevraagd naar subtaken, dat wil zeggen de concrete taakuitvoeringen. Bij de hoofdtaak ‘het borgen van het zorg- en welzijnsniveau’ is het doorontwikkelen van het centrum voor jeugd en gezin bijvoorbeeld een subtaak. In bijlage 3 zijn alle voorkeuren voor de subtaken weergegeven. 9 Hoofdstuk 5: input voor de visie Heemstede 2025 In dit hoofdstuk worden de uitkomsten van de eerste drie onderzoekstappen naast de huidige visie gelegd. De huidige visie wordt daarbij telkens eerst uiteengezet in een lichtblauw kader. Vervolgens worden de uitkomsten van het onderzoek naar trends en voorkeuren bij de raadsleden en die van de inwoners naast de huidige visie Heemstede 2015 gelegd. Dit resulteert in het volgende √ X = = = in lijn met huidige visie deels in lijn met huidige visie niet in lijn met huidige visie plaatje: Wonen De huidige visie Heemstede 2015 richt zich binnen het onderwerp wonen op het bereiken van een adequate mix van inwoners, een gedifferentieerd woningaanbod en het beperken van de nieuwbouw. Daarnaast is er aandacht voor het groen binnen de gemeente en meer specifiek het privégroen bij inwoners. Adequate mix van bewoners De visie 2015 stelt dat de huidige differentiatie in het woningaanbod tenminste gehandhaafd moet worden, dan wel dat het aandeel goedkope, betaalbare en middel dure woonruimten toeneemt. Op die manier streeft de gemeente naar een adequate mix van bewoners. De raad gaat er overwegend van uit dat de Figuur 1: Adequate mix van bewoners leeftijdssamenstelling van de Heemsteedse inwoners niet Visie 2015 beïnvloedbaar is. Wel verwacht de raad het vestigingsklimaat voor gezinnen, ouderen en alleenstaanden te kunnen beïnvloeden. Een toename van het aantal ouderen wordt Trends Preferenties raadsleden Mening inwoners - x - verwacht, maar de raad is niet uitgesproken over de (on)wenselijkheid van deze ontwikkeling. Wel wordt een afname van het aantal gezinnen door een meerderheid van de raadsleden als onwenselijk ervaren, hoewel men bereid is slechts in enkele zaken rondom het vestigingsklimaat voor gezinnen te investeren. De raad wil wel investeren in een adequate mix van bewoners, maar is niet uitgesproken over hoe dit moet gebeuren (bijvoorbeeld door het verbeteren van het aanbod in sociale voorzieningen als huurwoningen, etc.). In de preferentiemeting scoort de taak ‘het beheersen van de inwonerssamenstelling’ het laagst van alle thema’s. Bewoners vinden dat Heemstede op dit moment een goede mix van bewoners heeft als het gaat om leeftijd, opleidingsniveau en inkomen. Zij zien in meerderheid graag dat de gemeente 10 inwoners heeft uit alle leeftijdscategorieën, maar een meerderheid is tegen een evenwichtige verdeling op basis van inkomen. 11 Gedifferentieerd woningaanbod De visie 2015 stelt een antwoord te willen bieden op de woningvraag van zoveel mogelijk typen woningzoekenden (jongeren, starters, ouderen). Tevens zijn de inspanningen, naast nieuwbouw, toegespitst op het instandhouden van voldoende goedkope woningen voor de lagere inkomensgroepen alsook de geschiktheid van de woningvoorraad voor specifieke doelgroepen als ouderen en gehandicapten. De resultaten van de vragenlijst tonen dat de raad eventuele Figuur 2: Gedifferentieerd woningaanbod leegstand van woningen en een afname van het aantal Visie 2015 inwoners in Heemstede onwenselijk vindt. Zij is echter niet uitgesproken over de mate waarin deze trends worden Trends Preferenties raadsleden Mening inwoners verwacht en of de bijbehorende effecten te beïnvloeden zijn. - x - Verwacht wordt dat er meer eenpersoonshuishoudens komen, dat hoger opgeleiden vertrekken uit de gemeente en dat er meer welgestelde ouderen komen. Een meerderheid van de raad stelt bereid te zijn om te investeren in het aanpassen van het woningaanbod op de samenstelling van de bevolking. Bij een meer specifieke vraag over nieuwbouw is de raad echter enkel bereid tot het bouwen van meer eengezinswoningen. In de preferentiemeting scoort het faciliteren van woningaanbod als één van de minst belangrijke thema’s voor de raad. Binnen het thema woningaanbod prefereert de raad de nieuwbouw van appartementen en sociale huurwoningen boven de nieuwbouw van overige typen woningen zoals koopappartementen, aangepaste woningen voor ouderen en eengezinswoningen. Bewoners vinden dat de gemeente wel meer aangepaste woningen specifiek voor ouderen moet aanbieden, maar geen nieuwe sociale huurwoningen hoeft te bouwen. Nieuwbouw beperken De visie 2015 stelt dat de cijfers over de woningbehoefte laten zien dat het kwantitatieve tekort aan woningen in Heemstede zal afnemen en op termijn zelfs zal verdwijnen. Substantiële nieuwbouw zal snel betekenen dat er wordt gebouwd op één van de landgoederen en/of de groene randen van Heemstede. Dit is iets wat men zo veel mogelijk wil beperken. Wel kan er soms sprake zijn van vervangende nieuwbouw. Over nieuwbouw van woningen is de raad het eens: Figuur 3: Nieuwbouw beperken nieuwbouw in Heemstede is ongewenst en dient zoveel mogelijk beperkt te worden. Dit geldt niet voor de bouw van nieuwe eengezinswoningen, hierin is men wel bereid te investeren. In de preferentiemeting duidt de lage score van Visie 2015 Trends Preferenties raadsleden Mening inwoners √ √ √ 12 het thema ‘faciliteren van woningaanbod’ door de raad op een algemene tendens om veranderingen in het woningaanbod en nieuwbouw te beperken. De bevolking vindt in meerderheid dat er in Heemstede niet zoveel huizen op een klein gebied gebouwd zouden moeten worden. Ook geeft zij in meerderheid aan geen toename van het aantal dure woningen en hoogbouw in Heemstede te willen zien, maar zij is verdeeld over een toename van het aantal goedkopere starterswoningen. Uit de uitkomsten van de gerichte steekproef blijkt een meerderheid tegen goedkopere starterswoningen, de resultaten uit de ongerichte steekproef geven een tegengesteld beeld. Samenvattend kan gesteld worden dat de bevolking tegen nieuwbouw is in Heemstede. Groen binnen de gemeente De visie 2015 stelt dat Heemstede als groene woongemeente de groene draad is van de gemeentelijke beleidsstrategie. Dit houdt in dat moet worden gelet op behoud en zo mogelijk versterking van de aanwezige groenkwaliteit, gevormd door de ecologische verbindingszones, de landgoederen en het openbaar groen in de wijken. De raad ziet een toename van de behoefte aan Figuur 4: Groen binnen de gemeente groenvoorzieningen als een wenselijke en verwachte trend. Visie 2015 Men gaat er ook vanuit dat deze groeiende behoefte zich voortzet binnen de gemeente en is bereid te investeren in het groene karakter van de gemeente. De raad wil daarbij Trends Preferenties raadsleden Mening inwoners √ - √ voornamelijk de huidige groenvoorzieningen beschermen, er is geen meerderheid voor het aanleggen van nieuwe voorzieningen. Uit de resultaten van de preferentiemeting is het moeilijk vast te stellen of de raad dit een overwegend belangrijke taak of een minder belangrijke taak vindt. Bewoners geven in meerderheid aan dat Heemstede gebaat is bij een groene uitstraling en dat er daarom ook goed moet worden gelet op het onderhoud van het groen binnen de gemeente. Ook geeft de bevolking aan dat zij willen dat er nieuwe groenvoorzieningen worden aangelegd. Privégroen bij inwoners De visie 2015 stelt dat in veel wijken in Heemstede de groene uitstraling meer wordt bepaald door het privégroen dan door het openbare groen. Het belang van hoogwaardig privégroen moet dan ook niet worden onderschat. Privégroen van inwoners is een vraagstuk waarover de raad Figuur 5: Privégroen bij inwoners verdeeld is. Hoewel een meerderheid groen in wijken wil Visie 2015 stimuleren, is de raad verdeeld over de vraag of het privé groen van inwoners met gemeentelijk beleid beïnvloedbaar is. Ook de preferentiemeting toont dat de raad over het bieden Trends Preferenties raadsleden Mening inwoners - - √ en onderhouden van groenvoorzieningen verdeeld is. Binnen de categorie groenvoorzieningen 13 scoort het bevorderen van privégroen hoog in vergelijking met het onderhoud van huidige en aanleg van nieuwe groenvoorzieningen. Bewoners geven in meerderheid aan dat zij meer gestimuleerd zouden moeten worden om zorg te dragen voor een groene uitstraling van hun woonomgeving. 14 Werken De huidige visie Heemstede 2015 richt zich binnen het onderwerp werken op het zijn van een forensengemeente, het beperken van de nieuwbouw van kantoren, het behouden kan kleinschalige detailhandel, het borgen van een goed en gevarieerd winkelbestand, de inrichting van de openbare ruimte ten behoeve van winkeliers en het verbeteren van de parkeergeleden rondom winkelcentra. Forensengemeente De visie 2015 stelt dat Heemstede kan worden getypeerd als een forensengemeente, en dat een goede bereikbaarheid daarom mede van belang is voor een aantrekkelijk woonklimaat. Voor een forensengemeente is de bereikbaarheid per auto en Figuur 6: Forensengemeente openbaar vervoer uitermate belangrijk, samen met een goed Visie 2015 vestigingsklimaat voor inwoners. De raad verwacht dat het gebruik van de auto toeneemt, maar schat in dat enkel het Trends Preferenties raadsleden Mening inwoners √ √ √ gebruik van de auto binnen de gemeente beïnvloedbaar is. Bovendien acht zij de mate van invloed op het gebruik van de auto van en naar de gemeente beperkt. Daarmee in lijn is er geen meerderheid voor de aanleg van extra wegen of verbindingszones in de trendanalyse. Wel is men bereid te investeren in het verbeteren van alternatieven voor het gebruik van de auto. De preferentiemeting toont dat het bevorderen van de bereikbaarheid als zeer belangrijk thema wordt beschouwd door de raad. Binnen de mogelijkheden om de bereikbaarheid te bevorderen, heeft de raad de voorkeur voor aanleg van nieuwe wegen naar Amsterdam en voor maatregelen om het vrachtverkeer in het centrum te beperken. Als minst geprefereerde taken binnen bereikbaarheid noemt de raad het verder verbeteren van de doorstroom op de Herenweg, Dreef en Zandvoortlaan en het vanuit de gemeente aandringen op het verbinden van bestaande wegen. De bevolking is sterk uitgesproken (blijkt zowel uit de resultaten van het gerichte als ongerichte bevolkingsonderzoek) over de bereikbaarheid van de gemeente. Zij ziet graag het openbaar vervoer verbeteren naar de gemeente en naar de winkelcentra, maar ook wordt daarnaast in meerderheid gezegd dat Heemstede niet beter bereikbaar hoeft te worden per auto. Nieuwbouw van kantoren beperken De visie 2015 stelt dat marktonderzoek heeft uitgewezen dat aan meer kantoren in Heemstede geen behoefte bestaat. Wel stelt de visie dat voor de huidige en toekomstige werkgelegenheid zakelijke dienstverlening en persoonlijke dienstverlening van belang is in Heemstede. Figuur 7: Nieuwbouw van kantoren beperken De raad is momenteel niet uitgesproken over de wenselijkheid Visie 2015 Trends √ Preferenties raadsleden 15 Mening inwoners √ en verwachting van een toename van zakelijke dienstverlening binnen Heemstede, waarvoor de aanwezigheid van kantoren van belang zou kunnen zijn. Een grote meerderheid van de raad is niet bereid te investeren in de bouw van nieuwe kantoorpanden. De inwoners van Heemstede vinden dat er al voldoende kantoren zijn in Heemstede, en impliceren daarmee dat er geen nieuwe gebouwd hoeven te worden. Behoud van kleinschalige detailhandel De visie 2015 stelt dat de kleinschaligheid van winkelpanden en de daarin gevestigde winkels een belangrijke factor is voor het succes van de Heemsteedse winkelcentra. Er dient voor gewaakt te worden dat de winkelcentra herkenbaar ‘Heemsteeds’ blijven en niet verworden tot een 'dertien-ineen-dozijn-centrum'. Daarnaast is het belangrijk dat het mogelijk is om met de auto voor de deur van de winkel te komen. Een toename van de detailhandel wordt door de raad als Figuur 8: Behoud van kleinschalige detailhandel wenselijk en beïnvloedbaar gekwalificeerd. Men is ook bereid te investeren detailhandel door in het het vestigingsklimaat ontwikkelen van Visie 2015 voor meer parkeermogelijkheden nabij winkelcentra en te investeren in Trends Preferenties raadsleden Mening inwoners √ x √ city marketing. De preferentiemeting toont aan dat het bevorderen van het winkelaanbod door de raad als relatief onbelangrijk wordt beschouwd ten opzichte van overige thema’s. Binnen het onderwerp prefereert men de aanleg van extra parkeervoorzieningen in het centrum boven city marketing en het voeren van detailhandelstimulerend beleid. Een meerderheid van de bevolking vindt dat er in Heemstede meer kleinschalige detailhandel moet komen, zoals een bakker, slager en bloemist. Daarmee impliceert men dat de huidige bedrijvigheid op dat gebied behouden moet blijven. Goed en gevarieerd winkelbestand De visie 2015 stelt dat er sprake is van een goed en gevarieerd winkelbestand dat Heemstede levendig maakt en waar de Heemsteedse inwoners wel bij varen. De centra hebben ook een duidelijk regionale functie. Anno 2011 wordt het concept van detailhandelstimulerend Figuur 9: Goed en gevarieerd winkelbestand beleid door de raad beaamd, maar de toename van het aantal Visie 2015 winkelketens wordt als onwenselijk beschouwd. Men is bereid om te investeren in voorzieningen voor winkels, maar daarbij wordt geen expliciet onderscheid gemaakt tussen Trends Preferenties raadsleden Mening inwoners √ x √ voorzieningen voor specialistische detailhandel en winkelketens. De preferentiemeting toont dat het bevorderen van het winkelaanbod door de raad als minder belangrijke taak wordt beschouwd dan 16 overige thema’s. De bevolking geeft aan dat het huidige winkelaanbod goed aansluit op de behoefte van inwoners. Inrichting openbare ruimte ten behoeve van winkeliers De visie 2015 stelt dat de verantwoordelijkheid om de winkelcentra levensvatbaar te houden en zo mogelijk een kwaliteitsimpuls te geven, een gedeelde is. De winkeliers zijn zelf verantwoordelijk voor de kwaliteit van hun winkel en de daarbij behorende uitstraling; de gemeente is verantwoordelijk voor een inrichting van de openbare ruimte die daarbij past. Een meerderheid van de raad merkt dat meer inwoners uit de Figuur 10: Inrichting openbare ruimte regio naar Heemstede komen om te winkelen en is bereid te aanpassen aan winkeliers investeren in alle zaken die het vestigingsklimaat voor Visie 2015 winkeliers bevorderen: city marketing, parkeervoorzieningen, extra parkeermogelijkheden nabij de winkelcentra en het beschermen van huidige groenvoorzieningen in het centrum. Trends Preferenties raadsleden Mening inwoners √ x - De preferentiemeting toont dat het bevorderen van het winkelaanbod, evenals het bieden en onderhouden van groenvoorzieningen, door de raad als minder belangrijk worden beschouwd dan overige thema’s. De meerderheid van de bevolking vindt het geen taak van de gemeente om ervoor te zorgen dat bedrijven zich in de gemeente vestigen, maar vindt het wel een taak om de economische activiteit in de gemeente te bevorderen. Een passende openbare ruimte ten behoeve van winkeliers zou daaraan bij kunnen dragen. Parkeergelegenheden rondom winkelcentra De visie 2015 stelt dat meer bewoners uit de regio inkopen gaan doen in Heemstede. Deze verwachte extra klandizie zal, bovenop de huidige concentratie zoals in het winkelcentrum Binnenweg-Raadhuisstraat, leiden tot meer dan de nu al voorkomende problemen op het gebied van doorstroming en ontsluiting. Daarom moeten de mogelijkheden van één of meer parkeergarages rondom het centrum serieus worden onderzocht. Een toename van het autogebruik en de aantrekkingskracht Figuur 11: Parkeergelegenheden rondom van Heemsteedse winkels op de regio is verwacht door de winkelcentra verbeteren raad en zij is bereid te investeren in parkeergelegenheden Visie 2015 rondom winkelcentra. De preferentiemeting toont dat de raad, binnen het laag gescoorde thema ‘bevorderen van het Trends Preferenties raadsleden Mening inwoners √ x - winkelaanbod’, de aanleg van extra parkeervoorzieningen in het centrum prefereert boven city marketing en het voeren van detailhandelstimulerend beleid. Inwoners zijn verdeeld over de vraag of er meer parkeergelegenheden rondom winkelcentra moeten komen. De resultaten uit de gerichte steekproef geven aan dat een meerderheid (53%) de 17 parkeergelegenheden zou willen zien toenemen rondom het centrum, de resultaten van de ongerichte vragenlijst spreken dit tegen. 18 Welzijn De huidige visie Heemstede 2015 richt zich binnen het onderwerp welzijn op het beschermen van bewoners in achterstandssituaties, het bieden van mogelijkheden voor ontspanning, ontplooiing en ontmoeting, een gemeentelijke regie op basisvoorzieningen, meer toepassingen van het profijtbeginsel en meer culturele activiteiten. Daarnaast richt de gemeente zich op specifieke leeftijdsgroepen door gepaste voorzieningen voor ouderen te bieden, rekening te houden met voorzieningen voor jongeren en te anticiperen op een groei van het aantal leerlingen in het middelbaar onderwijs. Bescherming en ondersteuning van inwoners in achterstandssituaties De visie 2015 stelt dat er curatieve voorzieningen nodig zijn die - veelal tijdelijk - worden ingezet om Heemstedenaren die in een achterstandssituatie zijn geraakt hier weer uit te helpen. In dit kader wordt gesproken over vangnetvoorzieningen (o.a. aangemerkt als bijstandsverlening/minimabeleid, werkgelegenheid/arbeidsvoorzieningen, sociale werkvoorziening, voorzieningen Wet Voorzieningen Gehandicapten (WVG), belangenbehartiging gericht op ouderen en gehandicapten en het algemeen maatschappelijk werk). De raad heeft zich uitgesproken tegen het verder verbeteren Figuur 12: Bescherming en ondersteuning van de sociale voorzieningen. De preferentiemeting toont dat van inwoners in achterstandssituaties het bieden van financiële zorg aan zwakkeren in de Visie 2015 samenleving als gemiddeld belangrijk wordt geacht door raadsleden. Binnen de mogelijkheden voor minimabeleid heeft de raad de voorkeur voor het bieden van een Trends Preferenties raadsleden Mening inwoners - √ declaratieregeling voor schoolkosten, boven het bieden van een collectieve ziektekostenverzekering. De inwoners van Heemstede vinden het in krappe meerderheid een gemeentelijke taak om mensen in een achterstandsituatie (beter) te ondersteunen. Zij vinden het echter geen taak van de gemeente is om te voorkomen dat mensen in een achterstandssituatie raken. 19 Gemeentelijke regie op basisvoorzieningen De visie 2015 stelt dat basisvoorzieningen voorzien in een aantoonbare maatschappelijke behoefte en essentieel zijn voor het realiseren van de curatieve en/of preventieve doelstelling. Het zijn voorzieningen met een breed draagvlak die van een zodanig belang worden geacht voor het welzijn van de Heemsteedse inwoners dat de gemeente, indien er op dit gebied geen particulier initiatief wordt ondernomen, zich verantwoordelijk voelt om deze voorzieningen zelf te realiseren en in stand te houden. De raad is in het kader van basisvoorzieningen zoals Figuur 13: Gemeentelijke regie op onderwijs, sociale voorzieningen en bibliotheekbezoek, basisvoorzieningen verdeeld over de vraag in hoeverre hierin moet worden geïnvesteerd. De preferentiemeting toont dat de raad het thema onderwijsvoorzieningen en het bieden van sport- Visie 2015 Trends Preferenties raadsleden Mening inwoners - - √ recreatie- en vrijetijdsmogelijkheden beschouwt als relatief laag, tot gemiddeld belangrijk. Een meerderheid van de bevolking vindt dat de gemeente een regierol moet hebben op het gebied van basisvoorzieningen. Zij geeft verder in meerderheid aan te vinden dat er op dit moment voldoende basisvoorzieningen beschikbaar zijn op de onderdelen zorg, onderwijs, etc. en dat de kwaliteit daarvan voldoende is. Toepassing van het profijtbeginsel De visie 2015 stelt dat is overgegaan tot een verruiming van de toepassing van het profijtbeginsel, waarbij uitgangspunt is dat deelnemers aan welzijnsactiviteiten, voor zover dit geen vangnetvoorzieningen betreffen, een financiële eigen bijdrage leveren. Eventuele ongewenste gevolgen voor Heemstedenaren met een minimuminkomen worden voorkomen via het minimabeleid en kwijtscheldingsbeleid. De raad kan een verruiming van het profijtbeginsel toepassen Figuur 13: Meer toepassing van het profijtbeginsel door een eigen bijdrage voor welzijnsactiviteiten in te voeren. Tot op heden is de raad hierover niet geraadpleegd door Deloitte op dit punt. Dit zal in stap 4 aan de orde worden gesteld. De bevolking is in meerderheid tegen de toepassing Visie 2015 Trends Preferenties raadsleden Mening inwoners x van het profijtbeginsel. 20 Gepaste voorzieningen voor ouderen De visie 2015 stelt dat de snelle vergrijzing een stijging van kwantitatieve en kwalitatieve vraag naar voorzieningen tot gevolg zal hebben. Zeker op het gebied van zorgfaciliteiten bij het wonen en het vervoer zal de vraag van ouderen toenemen. De grotere vraag naar voorzieningen die te maken hebben met het langer zelfstandig wonen van ouderen, zal door de gemeente en de welzijns- en zorgorganisaties, inclusief de mantelzorg, moeten worden opgevangen. Een toename van het aantal ouderen wordt verwacht door Figuur 14: Gepaste voorzieningen voor ouderen de raad en men is ervan overtuigd het vestigingsklimaat voor Visie 2015 deze groep te kunnen beïnvloeden. De raad wil in dit kader investeren in gepast openbaar vervoer voor ouderen, maar is het oneens over investeringen in seniorenwoningen en het Trends Preferenties raadsleden Mening inwoners √ √ √ creëren van meer recreatiemogelijkheden voor ouderen. De preferentiemeting toont dat het onderwerp zorg door de raad als zeer belangrijk wordt beschouwd en het onderwerp woningaanbod als minder belangrijk. Binnen woningaanbod scoort het faciliteren van nieuwe aangepaste seniorenwoningen laag. Binnen het onderwerp zorgvoorzieningen scoren de onderdelen die voor ouderen het meest relevant zijn, mantelzorg en de algemene bevorderingen van de gezondheid van inwoners, gemiddeld. Een meerderheid van de bevolking vindt dat, met het oog op de verdere vergrijzing, er meer voorzieningen specifiek voor ouderen zouden moeten komen (zoals aangepaste woningen, aangepast openbaar vervoer etc.). Daarnaast wil een meerderheid dat de gemeente investeert in zorgvoorzieningen voor ouderen. Rekening houden met voorzieningen voor jongeren De visie 2015 stelt dat bij plannen voor nieuwbouw en/of herinrichting van wijken expliciet dient te worden ingegaan op de mogelijkheid om speelterreintjes en andere voorzieningen voor jongeren, zoals jongerenontmoetingsplekken, aan te leggen. Daarnaast zal Heemstede zaken als de hoge deelname door jeugd aan sport en bibliotheekbezoek handhaven en versterken. De raad verwacht dat hoger opgeleiden meer uit de Figuur 15: Rekening houden met voorzieningen gemeente Heemstede naar de stad zullen trekken. De raad is voor jongeren verdeeld over de (on)wenselijkheid van deze trend, maar Visie 2015 onderstreept een algemene daling van het opleidingsniveau wel in meerderheid als onwenselijk. De raad is tevens verdeeld over de mate van invloed op het vestigingsklimaat Trends Preferenties raadsleden Mening inwoners √ - √ van (hoger opgeleide) jongeren en of men moet investeren in het bibliotheekbezoek. Wel is men bereid te investeren in jongerenontmoetingsplaatsen en de kwaliteit van scholen. De 21 preferentiemeting toont dat onderwijsvoorzieningen als relatief onbelangrijk worden beschouwd in termen van preferenties door de raad. Daarnaast scoort het thema betreffende sport-, recreatie- en vrijetijdsmogelijkheden, waar ook de bibliotheek en de sportvelden onder vallen, gemiddeld. Opvallend is dat de bibliotheek en het onderhoud van de sportvelden binnen dit thema het laagst scoren. Het onderwerp zorg, waaronder ook het Centrum voor Jeugd en gezin valt, wordt echter als zeer belangrijk beschouwd, waarin de taak ‘door ontwikkelen van het centrum’ het hoogst wordt geprefereerd. De bevolking is van mening dat de gemeente meer ontspanningsmogelijkheden voor jongeren moet bieden. Hierbinnen vindt men dat de gemeente zowel voorzieningen zou moeten bieden voor jongeren tot 12 jaar (bijvoorbeeld speelplaatsen), maar ook voor oudere jongeren (bijvoorbeeld jongerenontmoetingsplaatsen). Groei van het aantal leerlingen in middelbaar en basisonderwijs De visie 2015 stelt dat onderwijshuisvesting en de knelpunten hierin als gevolg van (1) de gestage groei van het aantal leerlingen op zowel basis- als voortgezet onderwijs en (2) de verdere invoering van de maatregel groepsgrootteverkleining in het basisonderwijs zullen leiden tot nieuwe investeringen. Een eenduidig standpunt over de wenselijkheid en Figuur 16: Groei van het aantal leerlingen in verwachting van een toenemend aantal leerlingen in middelbaar en basisonderwijs middelbaar en basisonderwijs is niet door de raad gegeven. Visie 2015 Men is het ook oneens over in hoeverre de gemeente de kwaliteit en toegankelijkheid van het scholenaanbod kan beïnvloeden en of men hierin wil investeren. De Trends Preferenties raadsleden Mening inwoners - - x preferentiemeting toont dat onderwijsvoorzieningen als relatief onbelangrijk worden beschouwd in termen van preferenties door de raad. Daarbinnen scoort het bieden van huisvesting aan middelbaar en basisonderwijs het laagst. De bevolking is van mening dat de groei van het aantal leerlingen niet meer van toepassing is, en oordeelt daarom dat er geen nieuwe (middelbare) scholen hoeven te komen. Daarnaast vindt men de kwaliteit van het huidige scholenaanbod voldoende. Culturele activiteiten De visie 2015 stelt dat de combinatie van natuur, cultuur en recreatie Heemstede zeer aantrekkelijk maakt. Heemstede kent 80 rijksmonumenten (waaronder veel landgoederen) en 30 provinciale monumenten. De intentie is om een gemeentelijke monumentenlijst op te stellen en daarmee meer culturele activiteiten aan te bieden aan inwoners. Figuur 17: Meer culturele activiteiten De mate van invloed op culturele activiteiten acht de raad als groot. Men is het echter oneens over de wenselijkheid van Visie 2015 Trends Preferenties raadsleden Mening inwoners - - - 22 meer culturele activiteiten en over de vraag of men hierin wil investeren. De preferentiemeting toont dat het bieden van sport-, recreatie- en vrijetijdsmogelijkheden gemiddeld scoort in mate van belang ten opzichte van andere thema’s. Daarbinnen scoort het behoud van het Oude Slot het hoogst, boven overige recreatieve voorzieningen als onderhoud van sportvelden. De bevolking is van mening dat de gemeente culturele activiteiten dient te stimuleren, maar vindt in meerderheid dat de diversiteit van het huidige aanbod van een voldoende niveau is. Als het gaat om financiering van onrendabele culturele activiteiten is de bevolking verdeeld, het gericht benaderde deel (59%) vindt het een taak om dergelijke activiteiten te financieren, het ongerichte deel vindt het in meerderheid (66%) geen taak van de gemeente. 23 Regio De huidige visie Heemstede 2015 richt zich binnen het onderwerp regio hoofdzakelijk op de onderwerpen regionale ontsluiting en recreatie. Regionale ontsluiting De visie 2015 stelt dat de economische structuur in de regio leidt tot een grote mobiliteit tussen de verschillende gemeenten. Dit heeft consequenties voor de bereikbaarheid en vormt dan ook een punt van aandacht. Een overgrote meerderheid van de raad is bereid te Figuur 18: Regionale ontsluiting investeren in het bevorderen van de regionale ontsluiting. Visie 2015 Gezien de transit-functie die Heemstede heeft (enerzijds tussen Haarlem en Leiden, anderzijds tussen Zandvoort en A4) is het logischerwijs verklaarbaar dat het thema Trends Preferenties raadsleden Mening inwoners √ √ - bereikbaarheid als een van de belangrijkste thema’s wordt aangemerkt door de raad. Daarbinnen scoort de aanleg van nieuwe wegen naar Amsterdam het hoogst (ontsluiting as Zandvoort-A4). De bevolking is duidelijk uitgesproken over de bereikbaarheid van de gemeente. Zij ziet graag de bereikbaarheid met het openbaar vervoer verbeteren, maar ook wordt in meerderheid gezegd dat Heemstede niet beter bereikbaar hoeft te worden per auto. Recreatie De visie 2015 stelt dat recreatie aanmerkelijk aan belang gaat winnen. Dit sluit aan op de provinciale wens om meer te investeren in de regionale culturele infrastructuur. Er bestaan binnen de raad verschillende meningen over de Figuur 19: Recreatie vraag of er geïnvesteerd moet worden in meer recreatie Visie 2015 (sport, cultuur, etc.) en in bibliotheekbezoek. Voor beide thema’s is geen meerderheid aan te wijzen. Men geeft aan Trends Preferenties raadsleden Mening inwoners dat deze zaken wel goed beïnvloedbaar zijn voor de - - - gemeente, maar voelt geen sterke behoefte om dit te doen. De preferentiemeting toont dat recreatie, dat samenkomt in de thema’s groenvoorzieningen en vrijetijdsmogelijkheden, door de raad als gemiddeld belangrijk wordt beschouwd. Binnen vrijetijdsmogelijkheden scoort het onderhoud van het Oude Slot het hoogst en onderhoud van sportcentra en zwembaden het laagst. Een meerderheid van de bevolking is van mening dat de 24 gemeente recreatiemogelijkheden aan haar inwoners dient te bieden. De bevolking is echter oneens over de noodzaak van uitbreiding van het huidige aanbod. Hoofdstuk 5: Nieuw toe te voegen elementen aan doorkijk Heemstede 2025 Milieu & duurzaamheid De gemeente Heemstede wil duurzaam zijn als gemeente en de CO2 uitstoot van de gemeente in acht nemen in de doorkijk 2025. Carbon footprint De visie 2015 bevat geen element gericht op de carbon footprint van de gemeente Heemstede. De hierna te volgen input is gebaseerd op stellingen en preferenties van zowel raad als inwoners. De figuur refereert naar de stelling dat de CO2 uitstoot als gevolg van de inwoners, bedrijven en gemeentelijke organisatie binnen Heemstede zal moeten worden verlaagd. Een meerderheid van de raad vindt het wenselijk en is bereid Figuur 20: Carbon footprint om te investeren in het reduceren van de totale CO2 uitstoot Samenleving 2011 van de gemeente. De raad merkt daarbij overigens op dat zij de invloed van gemeentelijk beleid beperkt acht op dit vlak. Omdat in de huidige tijdsgeest er een trend is naar andere en Trends Preferenties raadsleden Mening inwoners √ √ √ schonere vormen van mobiliteit, heeft Deloitte specifiek gevraagd naar de wenselijkheid van elektrische auto’s om CO2 uitstoot verder terug te brengen. Hoewel de raad de adoptie van laatstgenoemd vervoersmiddel denkt te kunnen beïnvloeden middels gemeentelijk beleid, is zij niet met een meerderheid bereid hierin te investeren. Als op preferentieniveau wordt gekeken naar beschermen van het milieu, ziet de raad de reductie van de carbon footprint van de gemeente als belangrijkste taak. Ook de bevolking vindt het in meerderheid een taak van de gemeente om de totale CO2 uitstoot terug te brengen. Duurzaamheid van gemeentelijk beleid De visie 2015 bevat diverse elementen gericht op de duurzaamheid van gemeentelijk beleid in Heemstede. Echter, als afzonderlijk onderwerp is dit niet benoemd in de visie. Duurzaamheid is in de huidige tijdsgeest een begrip dat leeft in de samenleving en zou daarom separaat opgenomen kunnen worden in de doorkijk 2025. De hierna te volgen input is gebaseerd op stellingen en preferenties van zowel raad als inwoners. 25 Figuur 21 refereert naar een situatie waarin het gemeentelijk beleid voldoet aan een zo hoog mogelijke duurzaamheidstoets (dat wil zeggen: bescherming van mens, dier en milieu) Het onderdeel duurzaamheid voorziet in: het kopen van producten waarin mens en milieu worden beschermd door de gemeente Heemstede Stimuleren van afvalscheiding binnen de gemeente Heemstede Verminderen van energieverbruik binnen de gemeente Heemstede Figuur 21: Duurzaamheid van gemeentelijk beleid Samenleving 2011 Trends Preferenties raadsleden Mening inwoners √ √ √ Een meerderheid van de raad vindt een situatie waarin de gemeente volledig duurzaam inkoopt wenselijk en is bereid hierin te investeren. In de preferentiemeting onder raadsleden komt het investeren in duurzaam inkoopbeleid echter niet in de top-3 voor binnen het thema milieu. Duurzaamheid van het gemeentelijk beleid kan ook worden gerealiseerd door afvalscheiding te stimuleren en energieverbruik terug te brengen. Afvalscheiding is een onderwerp dat door de raad wordt aangemerkt als zeer belangrijke gemeentelijke taak binnen gemeentelijk beleid. Daarnaast geeft de raad in meerderheid aan dat zij zowel het energiegebruik van huishoudens, als van de gemeentelijke organisatie zelf wenst te verminderen. De preferentie van de raad gaat in eerste instantie uit naar het verminderen van energieverbruik door huishoudens. De bevolking spreekt zich in meerderheid uit voor het stimuleren van de elektrische auto en duurzaam inkopen door de gemeente. Technologie Gemeente Heemstede hecht waarde aan het benutten van technologische ontwikkelingen in haar gemeentelijk beleid en de communicatie met inwoners, en dit onderdeel in acht te nemen in de doorkijk 2025 Heemstede digitaal De visie 2015 bevat geen element gericht op de digitale ontwikkelingen en de invloed hiervan op de gemeente Heemstede. De hierna te volgen input is gebaseerd op stellingen en preferenties van zowel raad als inwoners. Figuur 22 refereert naar de stelling dat het digitale loket van Heemstede moet worden uitgebreid. Een grote meerderheid van de raad vindt de digitalisering Figuur 22: Heemstede digitaal van gemeentelijke dienstverlening en digitalisering in de Samenleving 2011 gemeentelijke bedrijfsvoering wenselijk. Tevens is men bereid te investeren in digitale middelen en de bijbehorende infrastructuur binnen de gemeentelijke organisatie en geeft √ √ men aan te willen investeren in een uitbreiding van de digitale dienstverlening, aldus de trendanalyse. ‘Dienstverlening aan inwoners’ wordt slechts als overwegend belangrijk thema beschouwd door de raad in de preferentiemeting, en heeft daarmee Trends Preferenties raadsleden Mening inwoners 26 geen hoge prioriteit. Binnen dit thema scoort het doorontwikkelen van het huidige digitale loket als laagste prioriteit aldus de raad. Bewoners zijn verdeeld over de vraag of de gemeente het digitale loket uit zou moeten breiden. Feit is dat meer inwoners voor uitbreiding dan tegen uitbreiding zijn, een groot deel van de respondenten heeft geen mening. Dit wordt waarschijnlijk veroorzaakt door geen/beperkte ervaringen met het digitale loket. Betrekken burgers De visie 2015 voorziet onvoldoende in de maatschappelijke trend van betrokken burgers. De hierna te volgen input is gebaseerd op stellingen en preferenties van zowel raad als inwoners. Figuur 23 refereert naar de stelling dat de gemeente haar burgers meer dient te betrekken in communicatie en verantwoording. Raadsleden vinden het in meerderheid wenselijk om inwoners Figuur 23: Betrekken burgers meer te informeren over gemeentelijke prestaties. Zij is Samenleving 2011 bereid hierin te investeren door inwoners meer uitgebreide verslaggeving te bieden over het gemeentelijk handelen. Daarnaast geeft de raad aan dat zij merkt dat er meer gebruik √ √ wordt gemaakt van social media. Zij wil investeren in het gebruik van social media om met inwoners te communiceren. De meerderheid van de bevolking is van mening dat de gemeente geen gebruik moet maken van social media om met haar inwoners te communiceren. De gemeente moet zich volgens inwoners wel beter verantwoorden over haar prestaties. Trends Preferenties raadsleden Mening inwoners 27 Hoofdstuk 6: Uitkomsten discussie gemeenteraad In hoofdstuk 3 zijn twaalf belangrijke thema’s benoemd die het taakveld van de gemeente Heemstede bepalen. Gedurende het onderzoek zijn deze thema’s door Deloitte gegroepeerd en omgevormd tot normatieve taakgebieden. Deze taakgebieden worden hieronder weergegeven: - Sturen op inwonerssamenstelling; - Sturen op bereikbaarheid; - Sturen op lokale werkgelegenheid/bedrijvigheid; - Bewaken van het authentieke dorpskarakter; - Sturen op een duurzamer gedrag van de inwoners en instellingen binnen Heemstede; - Bewaken van publieke & culturele basisvoorzieningen; - Bewaken van de openbare orde en veiligheid; - Bevorderen van de maatschappelijke participatie; - Hoogstaande dienstverlening bieden aan inwoners; - Beheersen van de gemeentefinanciën; Per taakgebied is in sessies met de gemeenteraad d.d. 23 juli 2011 stilgestaan bij de taken van de gemeente, alsook de specifiekere invulling hiervan. Het doel van deze exercitie was het vormgeven van een duidelijk kader van gemeentelijke kerntaken als basis voor de doorkijk Heemstede 2025. Sturen op inwonerssamenstelling De inwonerssamenstelling van Heemstede is een veelgenoemd onderwerp geweest gedurende de kerntakendiscussie van de gemeente. Er bestaan verschillende manieren waarop invulling gegeven kan worden aan deze taak. Hiervan zijn drie varianten getoetst, namelijk: (1) sturen met behulp van het woningaanbod, (2) sturen met behulp van voorzieningen en (3) met behulp van andere gemeentelijke instrumenten, in te vullen door de raadsleden. Onderstaande tabel geeft de scores per thema weer: Sturen op inwonerssamenstelling Kerntaak? Hoe in te vullen? Bouwen (7/18) Met behulp van het woningaanbod Ja (11/18) Ombouwen (7/18) Doelgroepen stimuleren m.b.v. financiering (4/18) Anders (0/18) Voorzieningen gericht op aantrekken/behoud van jongeren (4/18) Met behulp van voorzieningen Met behulp van andere gemeentelijke instrumenten Ja (11/18) Nee (12/18) Gericht op aantrekken/behoud van gezinnen (13/18) Gericht op aantrekken/behoud van ouderen (0/18) Anders (1/18) Antwoorden van raadsleden: Lage lasten en gezond en transparant (financieel) beleid Hele samenleving profit, zorg voor excellente scholen, de zo gewenste jonge gezinnen volgen dan vanzelf plus de gehele samenleving profiteert scholen en sport Vraag burger bepalend, gemeente faciliteert Reclame, Onderwijsaanbod, premies voor starters 28 De raad geeft voor meer dan 60% aan dat zij het een kerntaak van de gemeente vindt om te sturen op de inwonerssamenstelling van de gemeente. Zij ziet hiertoe twee concrete en noodzakelijke sturingsvarianten, te weten: - Sturen met behulp van het woningaanbod; - Sturen met behulp van de gemeentelijke voorzieningen. Binnen sturen met behulp van het woningaanbod is de raad verdeeld over de invulling van de uitvoering. Wel is duidelijk dat de raad in meerderheid kiest voor een concrete oplossing, zij het bouwen of ombouwen. Daar gaat aan vooraf dat de raad vooral wenst in te zetten op het kunnen bieden van voldoende betaalbare starterswoningen voor jong volwassenen en gezinnen. Ook binnen het sturen met behulp van gemeentelijke voorzieningen geeft de raad in meerderheid voorrang aan voorzieningen gericht op het aantrekken/behouden van gezinnen. Sturen op bereikbaarheid Binnen het thema bereikbaarheid heeft de gemeente Heemstede beperkte mogelijkheden voorhanden omdat een groot deel van de bereikbaarheidskwesties regionaal van aard zijn en daarmee in provinciaal verband worden behandeld. Sturen op bereikbaarheid Kerntaak? Hoe in te vullen? Verbeteren voorzieningen rondom de trein (2/18) Met behulp van sturen op verbetering van de bereikbaarheid met het OV Ja (14/18) Verbeteren busvoorzieningen (10/18) Anders (6/18) Verbeteren doorstroom transit A’dam – strand (7/18) Met behulp van sturen op verbetering van de bereikbaarheid met de auto Ja (11/18) Verbeteren stroom uitgaand verkeer (7/18) Verbeteren stroom inkomend verkeer (4/18) Anders (0/18) Door de bereikbaarheid per auto te beperken Met behulp van andere gemeentelijke instrumenten Nee (13/18) Ja (11/18) Divers, vooral regionale signatuur aannemen Niettemin heeft dit onderwerp een grote lokale relevantie en heeft de gemeente een stem in de regionale positie rondom bereikbaarheidskwesties. Vanuit die optiek kan een gemeente wel degelijk kerntaken hebben op het gebied van bereikbaarheidskwesties. De raad spreekt zich daar ook voor uit. Zij ziet hier twee duidelijke kerntaken, namelijk het sturen op verbeterde bereikbaarheid met het openbaar vervoer, en meer specifiek het verbeteren van busvoorzieningen. Daarnaast ziet de raad het als kerntaak om te sturen op een verbeterde bereikbaarheid per auto. Zij is verdeeld over de vraag of deze sturing zich dient te richten op een verbetering van de transitfunctie tussen Amsterdam en strand of de uitgaande verkeersstromen. Sturen op lokale werkgelegenheid/bedrijvigheid Sturen op werkgelegenheid/bedrijvigheid kan in het geval van Heemstede van belang zijn om de aantrekkelijkheid van een gemeente te bevorderen bij toeristen, dagjesmensen, winkelend publiek, etc. De raad ziet hier geen duidelijke kerntaak voor de gemeente. Zo is het volgens de raad geen taak om accountmanagement rondom bedrijven vorm te geven. Bovendien is de raad in meerderheid van mening dat de gemeente geen taak heeft bij het promoten van winkel, horeca en culturele 29 voorzieningen bij haar eigen inwoners. De raad is verdeeld (50-50) als het gaat om promotie van Heemstede bij inwoners buiten de gemeente. Sturen op lokale werkgelegenheid/bedrijvigheid Door het aantrekken van bedrijven naar Heemstede Door Heemstede te promoten bij inwoners Door Heemstede te promoten buiten de gemeente Kerntaak? Hoe in te vullen? Nee (12/18) Nee (10/18) Discussiepunt (9/18)2 Met behulp van andere gemeentelijke instrumenten Nee (15/18) Bewaken van het authentieke dorpskarakter Een belangrijk element in de kerntakendiscussie is het authentieke dorpskarakter van Heemstede. Dat blijkt ook uit de resultaten die volgden uit de sessie met de raad d.d. 23 juni 2011. De raad ziet drie kerntaken voor de gemeente binnen dit thema. De raad is unaniem als het gaat om het sturen op groenvoorzieningen in de openbare ruimte: het is een kerntaak van Heemstede deze te bewaken. Daarbij ziet zij geen noodzaak tot het aanleggen van nieuwe groenvoorzieningen, maar wel in het onderhouden ervan, dan wel een actief groen-voorrood beleid te voeren. De raad ziet het tevens als belangrijke kerntaak om het winkelaanbod kleinschalig te houden. Over de vraag hoe is een meerderheid het eens: door de promotie van authentieke winkelcentra binnen Heemstede. Bewaken van het authentieke dorpskarakter Kerntaak? Door te sturen op groenvoorzieningen in de publieke ruimte Hoe in te vullen? Onderhoudsniveau handhaven of verhogen (6/18) Ja (18/18) Actief groen-voor-rood beleid voeren (5/18) Nieuwe groenvoorzieningen aanleggen (4/18) Anders (3/18) Door te sturen op een toename van groen om het huis Nee (13/18) Door het winkelaanbod kleinschalig te houden Ja (14/18) Door het beschermen van de leefomgeving Ja (18/18) Promotie authentieke winkelcentra binnen Heemstede (7/18) Promotie authentieke winkelcentra buiten Heemstede (3/18) Groeimogelijkheden winkelcentra beperken (2/18) Afdwingen met welstandscriteria (4/18) Anders (2/18) Auto-ontmoedigend beleid voeren (7/18) Afvalverzameling in de openbare ruimte stimuleren (7/18) Anders (4/18) Met behulp van andere gemeentelijke instrumenten Nee (10/18) Antwoorden van raadsleden: nieuwbouw aansluiten bij bestaande bebouwing; geen hoogbouw Minder verkeer. ervoor zorgen dat Heemstede niet wordt volgebouwd met (toren)flats geen groot winkelbedrijven erbij, kleinschalig specialistisch aanbod bewaken geen massabouw schoon houden, vernieuwend gedurfd bouwen karakterversterkend mn. behoud van fysieke karakteristieken in de gemeente (bijv. monumenten, lanen, openbaar groen) historische panden beschermen 2 Dit onderdeel is niet op een lager detailniveau behandeld in de Versnellingskamer op 23 juni 2011 30 Tot slot ziet de raad het als kerntaak om de leefomgeving te beschermen. Daarbij ziet zij zaken als afvalverzameling in de openbare ruimte en een auto-ontmoedigend beleid als wenselijk, maar voor beide is geen meerderheid. Sturen op een duurzamer gedrag van de inwoners en instellingen binnen Heemstede Duurzaamheid is een onderwerp dat tot op heden niet in de visie van de gemeente Heemstede voor is gekomen. In de loop van de kerntakendiscussie is echter gebleken dat dit een belangrijk element is voor de gemeente. De raad ziet het als kerntaak om energie-efficiëntie bij instellingen en inwoners te bevorderen. Over de vraag hoe dit invulling dient te krijgen, kijkt te raad hoofdzakelijk naar huishoudens en de gemeente en haar instellingen. Als het gaat om bevorderen van duurzame vormen van mobiliteit is de raad uitgesproken; hier ligt geen kerntaak voor de gemeente. Wel geldt dat voor het bevorderen van duurzaam gedrag, zoals het bevorderen van gescheiden afval. Sturen op een duurzamer gedrag van de inwoners en Kerntaak? Hoe in te vullen? instellingen binnen Heemstede Energie-efficiëntie bij instellingen en inwoners stimuleren Ja (12/18) Stimuleren energie-efficiëntie huishoudens (6/18) Stimuleren energie-efficiëntie bedrijven (1/18) Stimuleren energie-efficiëntie gemeente en instellingen (7/18) Stimuleren energie-efficiëntie maatschappelijke instellingen (1/18) Anders (3/18) Door duurzame vormen van mobiliteit te bevorderen Andere vormen van duurzaam gedrag bevorderen Nee (11/18) Ja (11/18) Bevorderen van gescheiden afval (15/18) Anders (3) Met behulp van andere gemeentelijke instrumenten Nee (10/18) Antwoorden van raadsleden: Bied inwoners service door bijvoorbeeld te wijzen op mogelijkheden voor CO2 besparen Voorbeeldfunctie d.m.v. subsidies op duurzaamheid discussie bevorderen d.m.v. thermische foto opgevolgd door advies en discussie communicatie, voorbeeldgedrag, enz Bijv. subsidie zonnepanelen Bewaken van publieke & culturele basisvoorzieningen Om in 2025 ook passende basisvoorzieningen aan haar inwoners te kunnen bieden, ziet Heemstede het als taak om bij te dragen aan bepaalde basisvoorzieningen buiten het wettelijk kader. Dit betreft de volgende voorzieningen: - Kinderspeelplaatsen; - Kinderboerderij; - Zwembad; - Sportvelden en accommodaties; - Theaters; - Openbare bibliotheek; 31 - Monumenten; - Muziekscholen; - Openbare kunstwerken, parken en wandelvoorzieningen; - Kinderopvang en peuterspeelzalen; Het aanbieden van een basisvoorziening hoeft niet perse te betekenen dat de gemeente deze taak ook volledig zelf uitvoert (van beleid tot exploitatie). De betrokkenheid van de gemeente kan variëren, namelijk: Door zelf en direct betrokken te zijn: hierbij is de gemeente zowel qua invulling (het WAT) als qua uitvoering (het HOE) betrokken. Dergelijke taken zijn van een dermate groot publiek belang dat uitvoering ook binnen de gemeente zelf plaats dient te vinden; Door het uit te besteden: de gemeente erkent hiermee dat het een taak is, maar ziet geen noodzaak om zelf betrokken te zijn. De gemeente wel echter wel invloed kunnen houden op de uitvoering via uitbestedingscontracten; Door een taak te financieren: de gemeente wil zodoende stimuleren dat de betreffende activiteit plaatsvindt en wenst geen directe betrokkenheid in de bedrijfsvoering; Door het volledig aan de markt over te laten. De mate van betrokkenheid bij de basisvoorzieningen varieert over tijd en zal per collegeperiode opnieuw vastgesteld dienen te worden op basis van de maatschappelijke behoefte van dat moment. Op het moment van onderzoek was een meerderheid van de raad overwegend3 van mening dat de huidige voorzieningen in deze tijdgeest tot de kerntaken behoren. Bewaken van de openbare orde en veiligheid Is het bewaken van de openbare orde en veiligheid wel een taak van de gemeente? Immers politiediensten en andere veiligheidsinstanties zijn regionaal (op het moment van schrijven is een initiatief gestart om de politie in een nationaal verband te organiseren) georganiseerd. Niettemin vindt de raad dat de gemeente voor meer dan 60% een preventietaak heeft en daar bovenop, dat de gemeente activiteiten dient te ondernemen/financieren om maatschappelijke problemen te voorkomen. Bewaken van de openbare orde en veiligheid Kerntaak? Door signaleringsfunctie te vervullen Nee (14/18) Door middel van preventietaak Niets doen, OOV is geen gemeentelijke Ja (11/18) Hoe in te vullen? De gemeente financiert/onderneemt bepaalde activiteiten gericht op preventie van maatschappelijke problemen (12/18) De gemeente heeft een beleidsmatige/communicatieve taak, maar financiert geen activiteiten op het gebied van maatschappelijke problemen (5/18) Anders (1/18) Nee (17/18) aangelegenheid Met behulp van andere gemeentelijke instrumenten Nee (16/18) 3 Per basisvoorziening variërend van 10 tot 15 van de 18 stemmende leden 32 Er zijn verschillende mogelijke uitvoeringsmogelijkheden denkbaar, zie hoofdstuk 6 voor meer informatie. Bevorderen van de maatschappelijke participatie Gemeenten krijgen steeds meer taken overgedragen van het Rijk en provincies. In de komende jaren gaat dit ook gelden voor Jeugdzorg en de Wet Werken naar Vermogen waarin diverse sociale regelingen zoals de WAJONG en een groot deel van de AWBZ is opgenomen. Zolang dit nog geen wettelijke taak van de gemeente betreft, is de raad verdeeld over de vraag of het een kerntaak van de gemeente is om de deelname van een ieder in de Heemsteedse samenleving te bevorderen. Bevorderen van de maatschappelijke participatie Kerntaak? Meer doen dan wettelijk is voorgeschreven Nee (13/18) Deelname van een ieder in de Heemsteedse Discussiepunt samenleving te bevorderen (9/18) Hoe in te vullen? Richten op personen met psychosociale beperking (1/18) Richten op personen met een fysieke beperking (3/18) Richten op gezinnen in een achterstandssituatie (9/18) Richten op individuele personen in een achterstandssituatie (3/18) Anders (2/18) Met behulp van andere gemeentelijke instrumenten Nee (17/18) Niets doen Nee (15/18) Binnen de autonome taak om de deelname van een ieder te bevorderen in de Heemsteedse samenleving, zou de raad zich voornamelijk willen richten op gezinnen in een achterstandssituatie. Hoogstaande dienstverlening bieden aan inwoners Dienstverlening bieden aan inwoners is een klassieke taak van een gemeente. Of het nu gaat om een vergunning uit te geven, of communiceren met inwoners, of als het gaat om het uitgeven van reisen identiteitspapieren. De raad is in grote meerderheid van mening dat de gemeente twee belangrijke kerntaken heeft op dit gebied: (1) inwoners betrekken en informeren en (2) het gemak van de dienstverlening voor inwoners te vergroten. Hoogstaande dienstverlening bieden aan inwoners Door inwoners te Informeren en te betrekken Kerntaak? Ja (14/18) Hoe in te vullen? Door inwoners direct te informeren (post/e-mail/etc.) (6/18) Door social media te gebruiken om inwoners te betrekken bij besluitvorming (3/18) Door gedetailleerde verslaglegging aan inwoners te bieden in het jaarverslag (0/18) Door inwoners direct te betrekken bij besluitvorming (9/18) Anders (0/18) Door het gemak van de dienstverlening voor inwoners te vergroten Ja (13/18) Verder digitaliseren van de gemeentelijke dienstverlening (10/18) Openingstijden loket aanpassen aan behoefte inwoners (2/18) Dienstverlening in één loket-gedachte onderbrengen (3/18) Anders (3/18) Met behulp van andere gemeentelijke instrumenten Nee (14/18) 33 Over de manier waarop inwoners betrokken dienen te worden, is de raad verdeeld. Eén derde deel van de raad ziet graag dat de inwoners direct geïnformeerd worden over gemeentelijke besluiten en initiatieven, een ander (en tevens groter) deel vindt dat het een taak is van de gemeente om inwoners (beter) bij de besluitvorming te betrekken. Als het gaat om ‘nieuwe’ media is de raad van mening dat dit geen taak is van de gemeente, dit geldt eveneens voor een gedetailleerde vorm van verslaglegging richting inwoners. Beheersen van de gemeentefinanciën De gemeente Heemstede heeft haar huishoudboekje graag op orde en dit komt terug in de taken die zij ziet op het gebied van het beheersen van de gemeentefinanciën. De raad is unaniem als het gaat om lagere bedrijfsvoeringskosten van het gemeentelijk apparaat; het is een kerntaak van de gemeente om deze terug te brengen. Over de uitvoering is de raad ook uitgesproken, de gemeente dient meer samen te werken met omliggende/relevante overheden. Daarnaast vindt de raad in meerderheid dat het een kerntaak is om het lastenniveau van de gemeentelijke voorzieningen terug te brengen. Over de manier waarop hieraan uitvoering dient te worden gegeven is zij verdeeld. Beheersen van de gemeentefinanciën Door toe te werken naar lagere bedrijfsvoeringskosten van de gemeentelijke organisatie Kerntaak? Hoe in te vullen? Door (meer) samen te werken met omliggende/relevante Ja (18/18) gemeenten (10/18) Door taken uit te besteden (1/18) Door het aantal taken terug te brengen (6/18) Door bedrijfsprocessen verder te digitaliseren (0/18) Anders (1/18) Door het lastenniveau voor inwoners te verhogen Door de lasten van het voorzieningenniveau terug te Nee (14/18) Ja (14/18) brengen Door de kwaliteit van het voorzieningenniveau terug te brengen (4/18) Door een hogere eigen bijdrage van inwoners te vragen voor gemeentelijke voorzieningen (8/18) Anders (6/18) Met behulp van andere gemeentelijke instrumenten Discussiepunt (9/18) Antwoorden van raadsleden: ambitieniveau in slechte economische tijden terugbrengen Sponsoring groenvoorzieningen, meer publiek-private samenwerking De bedrijfsvoering en het lastenniveau van de burger naar evenredigheid te verhogen alert om te gaan met het doen van investeringen. Goed nadenken en sterk inkopen de tering naar de nering zetten samenwerkingsverbanden lijkt nu of-of. Het gaat om ene optimale mix tussen lasten en voorzieningen gedegen kerntakendiscussie, wij zijn niet Father Christmas en kunnen niet alles doen 34 Kerntaken van de gemeente Heemstede Op 15 september 2011 zijn de in dit hoofdstuk beschreven uitgangspunten besproken. In deze paragraaf worden de kerntaken van de gemeente benoemd. De gemeente Heemstede heeft nu en in de toekomst de volgende kenmerken: Heemstede is een plezierige gemeente om te wonen; Heemstede is een maatschappelijk verantwoorde gemeente; Heemstede is uniek, door het authentieke dorpskarakter; Deze kenmerken zijn te vertalen in kerntaken van de gemeente. Deze kerntaken zijn taken, die wettelijk niet verplicht zijn, maar wel wenselijk worden geacht door de raad. Heemstede is een plezierige gemeente om te wonen. Dit uit zich in de volgende kerntaken: 1. Bewaken van het voorzieningenniveau 2. Bevorderen van de bereikbaarheid van Heemstede 3. Bieden van hoogwaardige dienstverlening aan inwoners (digitale bereikbaarheid en inwonerbetrokkenheid bij de gemeente) 4. Bevorderen evenwichtige mix inwonerssamenstelling 5. Bewaken van de openbare orde en veiligheid door middel van preventietaken Heemstede is een maatschappelijk verantwoorde gemeente. Dit uit zich in de volgende kerntaken: 6. Bevorderen van de participatie van sociaal zwakkeren in de samenleving 7. Bevorderen duurzaamheid door gemeente en haar inwoners Heemstede is uniek, door het authentieke dorpskarakter. Dit uit zich in de volgende kerntaken: 8. Voorzien in en bevorderen van groen 9. Bescherming cultureel erfgoed 10. Nastreven evenwichtig winkelaanbod Heemstede is (en blijft) daarnaast een financieel gezonde gemeente. Dit is een randvoorwaarde en geen kerntaak. Deze genoemde kerntaken zijn de basis voor de doorkijk Heemstede 2025. In het hiernavolgende en afsluitende hoofdstuk wordt een voorstel gedaan voor de doorkijk Heemstede 2025. 35 Hoofdstuk 7: doorkijk Heemstede 2025 In dit hoofdstuk worden alle elementen van het onderzoek verwerkt tot een voorstel voor de herziene doorkijk Heemstede 2025. Dit gebeurt door telkens de visie Heemstede 2015 te herhalen in de linker kolom en daarnaast in de rechter kolom het voorstel tot herziene doorkijk op te nemen. Onder de kolommen wordt een toelichting gegeven. In de uiteindelijke doorkijk Heemstede 2025 zullen de thema’s geordend worden volgens de verdeling in hoofdstuk 6. De financiële basis op orde De visie Heemstede 2015 bevat geen paragraaf over de financiële basis van de gemeente. Dit onderdeel heeft echter wel centraal gestaan tijdens de kerntakendiscussie. De financiële basis op orde: doelmatiger gemeentelijke organisatie Huidige visie Heemstede 2015 Voorstel doorkijk Heemstede 2025 De visie Heemstede 2015 bevat geen element met De financiële basis op orde is geen onderdeel van de visie, betrekking tot de financiële basis maar is randvoorwaardelijk. In de doorkijk wordt als randvoorwaarde de volgende tekst opgenomen: Het voorzieningenniveau is in Heemstede van hoge kwaliteit. Dit wenst de gemeente zo te houden; in het belang van alle inwoners. Heemstede streeft naar een duurzame en rechtvaardige verdeling van middelen. Daarnaast is Heemstede een financieel gezonde gemeente. Vanuit deze optiek zet Heemstede in op een efficiënte inzet van middelen nu en in de toekomst. Motivatie: Zie hoofdstuk 6, onderdeel beheersen gemeentefinanciën. 36 Wonen Wonen: Heemstede voor iedereen Huidige visie Heemstede 2015 Voorstel doorkijk Heemstede 2025 Adequate mix van bewoners Heemstede voor iedereen De visie 2015 stelt dat de huidige differentiatie in het De gemeente Heemstede streeft naar een evenwichtige mix woningaanbod tenminste gehandhaafd moet worden, dan van inwoners. Heemstede biedt een gedifferentieerd wel dat het aandeel goedkope, betaalbare en middel dure woningaanbod voor diverse doelgroepen, zoals jongeren, woonruimten toeneemt. Op die manier streeft de gezinnen en ouderen. Heemstede biedt niet alleen gemeente naar een adequate mix van bewoners. woningen in het hoge segment, maar ook in het midden en Gedifferentieerd woningaanbod lage segment. De visie 2015 stelt een antwoord te willen bieden op de woningvraag van zoveel mogelijk typen woningzoekenden (jongeren, starters, ouderen). Tevens zijn de inspanningen, naast nieuwbouw, toegespitst op het instandhouden van voldoende goedkope woningen voor de lagere inkomensgroepen alsook de geschiktheid van de woningvoorraad voor specifieke doelgroepen als ouderen en gehandicapten. Motivatie: Het samenvoegen van de paragrafen met betrekking tot een evenwichtige mix van inwoners en het gedifferentieerd woningaanbod leidt tot een minder ambigue paragraaf. Wonen: Nieuwbouw: nee, tenzij Huidige visie Heemstede 2015 Voorstel doorkijk Heemstede 2025 Nieuwbouw beperken Nieuwbouw: nee, tenzij De visie 2015 stelt dat de cijfers over de woningbehoefte Heemstede is gebaat bij haar groene, ruimtelijke en laten zien dat het kwantitatieve tekort aan woningen in klassieke uitstraling. Grootschalige nieuwbouw is dan ook Heemstede zal afnemen en op termijn zelfs zal verdwijnen. ongewenst om het authentieke dorpse en landelijke Substantiële nieuwbouw zal snel betekenen dat er wordt karakter in stand te houden. De voorkeur gaat uit naar gebouwd op één van de landgoederen en/of de groene renovatie of vervangende nieuwbouw (rood voor rood). randen van Heemstede. Dit is iets wat men zo veel mogelijk wil beperken. Wel kan er soms sprake zijn van vervangende nieuwbouw. Motivatie: De huidige paragraaf is te vrijblijvend gegeven de stellingname van de raad: nieuwbouw is onwenselijk en onnodig.. 37 Wonen: Groen binnen de gemeente Huidige visie Heemstede 2015 Voorstel doorkijk Heemstede 2025 Groen binnen de gemeente De paragrafen worden gehandhaafd. De visie 2015 stelt dat Heemstede als groene woongemeente de groene draad is van de gemeentelijke beleidsstrategie. Dit houdt in dat moet worden gelet op behoud en zo mogelijk versterking van de aanwezige groenkwaliteit, gevormd door de ecologische verbindingszones, de landgoederen en het openbaar groen in de wijken. Privégroen bij inwoners De visie 2015 stelt dat in veel wijken in Heemstede de groene uitstraling meer wordt bepaald door het privégroen dan door het openbare groen. Het belang van hoogwaardig privégroen moet dan ook niet worden onderschat. Motivatie: Gemeente heeft geen beleidsmatige invloed op het particuliere domein van de Heemstedenaar. Wel wil de raad privégroen koesteren en indien mogelijk stimuleren. Werken Lokale economie: Forensengemeente Huidige visie Heemstede 2015 Voorstel doorkijk Heemstede 2025 Forensengemeente Voorstel is om deze paragraaf te schrappen en de inhoud te De visie 2015 stelt dat Heemstede kan worden getypeerd verwerken onder de noemer bereikbaarheid. als een forensengemeente, en dat een goede bereikbaarheid daarom mede van belang is voor een aantrekkelijk woonklimaat. Motivatie: De paragraaf ‘forensengemeente’ is nu relatief leeg. Onder de noemer bereikbaarheid wordt voldoende vorm gegeven aan de behoeften van de forensengemeente. Lokale economie: Nieuwbouw van kantoren beperken Huidige visie Heemstede 2015 Voorstel doorkijk Heemstede 2025 Nieuwbouw van kantoren beperken Voorstel is om deze paragraaf te schrappen. De visie 2015 stelt dat marktonderzoek heeft uitgewezen dat aan meer kantoren in Heemstede geen behoefte bestaat. Wel stelt de visie dat voor de huidige en toekomstige werkgelegenheid zakelijke dienstverlening en persoonlijke dienstverlening van belang is in Heemstede. Motivatie: Nieuwbouw is reeds afgedekt in de paragraaf met betrekking tot nieuwbouw. Lokale economie: Behoud van kleinschalige detailhandel 38 Huidige visie Heemstede 2015 Voorstel doorkijk Heemstede 2025 Behoud van kleinschalige detailhandel De nevenstaande paragrafen worden samengevoegd tot de De visie 2015 stelt dat de kleinschaligheid van volgende tekst: winkelpanden en de daarin gevestigde winkels een Heemstede streeft naar een verantwoorde mix van winkels. belangrijke factor is voor het succes van de Heemsteedse Kwaliteit gaat boven kwantiteit. Het winkelaanbod is winkelcentra. Er dient voor gewaakt te worden dat de gevarieerd, aantrekkelijk voor de bewoners van Heemstede winkelcentra herkenbaar ‘Heemsteeds’ blijven en niet en zorgt voor levendigheid. Er dient voor gewaakt te verworden tot een 'dertien-in-een-dozijn-centrum'. worden dat de winkelgebieden herkenbaar ‘Heemsteeds’ Daarnaast is het belangrijk dat het mogelijk is om met de blijven. auto voor de deur van de winkel te komen. Goed en gevarieerd winkelbestand De visie 2015 stelt dat er sprake is van een goed en gevarieerd winkelbestand dat Heemstede levendig maakt en waar de Heemsteedse inwoners wel bij varen. De centra hebben ook een duidelijk regionale functie. Motivatie: Zie hoofdstuk 6, onderdeel bevorderen lokale werkgelegenheid. Lokale economie: Inrichting openbare ruimte ten behoeve van winkeliers Huidige visie Heemstede 2015 Voorstel doorkijk Heemstede 2025 Inrichting openbare ruimte ten behoeve van winkeliers Voorstel is om deze paragraaf ongewijzigd te laten. De visie 2015 stelt dat de verantwoordelijkheid om de winkelcentra levensvatbaar te houden en zo mogelijk een kwaliteitsimpuls te geven, een gedeelde is. De winkeliers zijn zelf verantwoordelijk voor de kwaliteit van hun winkel en de daarbij behorende uitstraling; de gemeente is verantwoordelijk voor een inrichting van de openbare ruimte die daarbij past. Motivatie: Zie hoofdstuk 6, onderdeel bevorderen lokale werkgelegenheid. Lokale economie: parkeergelegenheden rondom winkelcentra Huidige visie Heemstede 2015 Voorstel doorkijk Heemstede 2025 Parkeergelegenheden rondom winkelcentra De paragraaf wordt gewijzigd in: De visie 2015 stelt dat meer bewoners uit de regio inkopen De winkelgebieden hebben ook een regionale functie, wat gaan doen in Heemstede. Deze verwachte extra klandizie betekent dat deze gebieden goed bereikbaar zijn en er zal, bovenop de huidige concentratie zoals in het voldoende parkeergelegenheid is. winkelcentrum Binnenweg-Raadhuisstraat, leiden tot meer dan de nu al voorkomende problemen op het gebied van doorstroming en ontsluiting. Daarom moeten de mogelijkheden van één of meer parkeergarages rondom het centrum serieus worden onderzocht. Motivatie: In eerdere onderdelen (zie preferentiemeting in bijlage 2) heeft de raad aangegeven parkeergelegenheden rondom de centra belangrijk te vinden. Echter, tijdens de sessie d.d. 23 juni 2011 bleek dat de raad echter geen taak te zien rondom het stimuleren van voorzieningen rondom het behoud van kleinschalige detailhandel. Past hierbij de visie dat er meer parkeergelegenheden rondom de centra gebouwd dienen te worden? 39 Welzijn Welzijn: Bescherming en ondersteuning van inwoners in achterstandssituaties Huidige visie Heemstede 2015 Voorstel doorkijk Heemstede 2025 Bescherming en ondersteuning van inwoners in In 2025 is het werkveld van de gemeente op het gebied van achterstandssituaties sociale zekerheid voor inwoners aanzienlijk veranderd. Als De visie 2015 stelt dat er curatieve voorzieningen nodig gevolg van de Wet Werken naar Vermogen (de WWnV) en de zijn die - veelal tijdelijk - worden ingezet om overheveling van jeugdzorgtaken naar gemeenten zal Heemstedenaren die in een achterstandssituatie zijn Heemstede voorzien in een integraal aanbod van geraakt hier weer uit te helpen. In dit kader wordt voorzieningen gericht op de bescherming, ondersteuning en gesproken over vangnetvoorzieningen (o.a. aangemerkt activeren van zwakkeren in de samenleving. Vanuit deze als bijstandsverlening/minimabeleid, gedachte wenst de raad dat het huidige Heemsteedse werkgelegenheid/arbeidsvoorzieningen, sociale welzijnsbeleid geïntegreerd wordt met de wettelijke taken werkvoorziening, voorzieningen Wet Voorzieningen zodat dit voorwaarden schept om een behoorlijk Gehandicapten (WVG), belangenbehartiging gericht op voorzieningenniveau aan te bieden en in stand te houden. ouderen en gehandicapten en het algemeen Daarbij wenst de raad twee uitgangspunten aan te houden: maatschappelijk werk). Het bieden van bescherming en ondersteuning van Heemsteedse inwoners die in een achterstandssituatie terecht zijn gekomen; deze doelstelling is gericht op Heemstedenaren die door fysieke, psychische, sociale of financiële oorzaken in een maatschappelijk kwetsbare positie verkeren Het voorkomen dat Heemsteedse inwoners maatschappelijk in een achterstandssituatie belanden of sociaal buiten de gemeenschap komen te staan; deze doelstelling is gericht op alle Heemstedenaren. De eerste doelstelling vraagt om curatieve voorzieningen die veelal tijdelijk - worden ingezet om Heemstedenaren die in een achterstandssituatie zijn geraakt hier weer uit te helpen. In dit kader wordt gesproken van vangnetvoorzieningen. Als vangnetvoorzieningen zijn o.a. aangemerkt minimabeleid, belangenbehartiging gericht op ouderen en gehandicapten en het algemeen maatschappelijk werk. Werkgelegenheid, bijstand, WWnV en sociale werkvoorziening vallen in 2025 sowieso onder de wettelijke taken van de gemeente en dienen op elkaar afgestemd te zijn en uitgelijnd met de curatieve voorzieningen. De tweede doelstelling is preventief van aard en vraagt om voorzieningen die kunnen voorkomen dat Heemsteedse inwoners een beroep moeten doen op de bovengenoemde voorzieningen en derhalve gericht zijn op of een bijdrage leveren aan de stimulering van zelfredzaamheid van individuen, aan de bevordering van hun ontplooiingsmogelijkheden en aan de stimulering van hun deelname aan het maatschappelijke en sociale leven. Motivatie: Reeds gegeven in rechterkolom 40 Welzijn: Basisvoorzieningen Huidige visie Heemstede 2015 Voorstel doorkijk Heemstede 2025 Gemeentelijke regie op basisvoorzieningen Basisvoorzieningen De visie 2015 stelt dat basisvoorzieningen voorzien in een De gemeente Heemstede wil ook in 2025 passende aantoonbare maatschappelijke behoefte en essentieel zijn basisvoorzieningen aan haar inwoners kunnen bieden. voor het realiseren van de curatieve en/of preventieve Behalve de wettelijke taak van een gemeente ten aanzien doelstelling. Het zijn voorzieningen met een breed van voorzieningen, ziet Heemstede het ook als taak om bij draagvlak die van een zodanig belang worden geacht voor te dragen aan bepaalde basisvoorzieningen buiten het het welzijn van de Heemsteedse inwoners dat de wettelijk kader. Te denken valt aan bijvoorbeeld gemeente, indien er op dit gebied geen particulier initiatief kinderspeelplaatsen, de kinderboerderij en het zwembad. wordt ondernomen, zich verantwoordelijk voelt om deze De betrokkenheid van de gemeente kan op vier manieren voorzieningen zelf te realiseren en in stand te houden. plaatsvinden: • Door het zelf te doen (dit is duidelijk een kerntaak van de gemeente); • Door het uit te besteden (dit is geen kerntaak, maar wel dermate belangrijk dat de gemeente regie wil kunnen houden op de uitvoering); • Door het te co-financieren (dit is geen kerntaak, maar de gemeente wil stimuleren dat de betreffende activiteit plaatsvindt en de gemeente wenst geen directe betrokkenheid in de bedrijfsvoering); • Door het volledig aan de markt over te laten. Motivatie: Zie hoofdstuk 6, onderdeel publieke en culturele basisvoorzieningen Welzijn: Profijtbeginsel Huidige visie Heemstede 2015 Voorstel doorkijk Heemstede 2025 Toepassing van het profijtbeginsel Voorstel is om deze paragraaf te schrappen. De visie 2015 stelt dat is overgegaan tot een verruiming van de toepassing van het profijtbeginsel, waarbij uitgangspunt is dat deelnemers aan welzijnsactiviteiten, voor zover dit geen vangnetvoorzieningen betreffen, een eigen bijdrage leveren. Eventuele ongewenste gevolgen voor Heemstedenaren met een minimuminkomen worden voorkomen via het minimabeleid en kwijtscheldingsbeleid. Motivatie: Het profijtbeginsel is verwerkt in de paragraaf over basisbeginselen en krijgt tevens gestalte in de nieuw toe te voegen paragraaf over de financiële basis van de gemeente, zie pagina 34. Welzijn: gepaste voorzieningen voor ouderen Huidige visie Heemstede 2015 Voorstel doorkijk Heemstede 2025 Gepaste voorzieningen voor ouderen Voorstel is om deze paragraaf ongewijzigd te laten. De visie 2015 stelt dat de snelle vergrijzing een stijging van vraag (kwalitatief & kwantitatief) naar voorzieningen tot gevolg zal hebben. Op het gebied van zorgfaciliteiten m.b.t. wonen en vervoer zal de vraag van ouderen toenemen. De grotere vraag naar voorzieningen die te maken hebben met 41 het langer zelfstandig wonen van ouderen, zal door de gemeente en de welzijns- en zorgorganisaties, inclusief de mantelzorg, moeten worden opgevangen. Motivatie: Zie hoofdstuk 4, bladzijde 20. Welzijn: rekening houden met voorzieningen voor kinderen (<12 jaar) en jongeren (12-18) Huidige visie Heemstede 2015 Voorstel doorkijk Heemstede 2025 Rekening houden met voorzieningen voor jongeren De voorzieningen voor kinderen en jongeren dienen in lijn De visie 2015 stelt dat bij plannen voor nieuwbouw en/of te zijn met de behoeften van deze doelgroepen, nu en in de herinrichting van wijken expliciet dient te worden ingegaan toekomst. Hierbij wordt aansluiting gezocht bij de op de mogelijkheid om speelterreintjes en andere basisvoorzieningen in Heemstede, zoals sportcentra. voorzieningen voor jongeren, zoals jongerenontmoetingsplekken, aan te leggen. Daarnaast zal Heemstede zaken als de hoge deelname door jeugd aan sport en bibliotheekbezoek handhaven en versterken. Motivatie: Zie hoofdstuk 6, onderdelen bewaken van publieke basisvoorzieningen en bewaken openbare orde en veiligheid. Welzijn: groei van het aantal leerlingen in middelbaar en basisonderwijs Huidige visie Heemstede 2015 Voorstel doorkijk Heemstede 2025 Groei van het aantal leerlingen in middelbaar en Deze paragraaf wordt geschrapt. basisonderwijs De visie 2015 stelt dat onderwijshuisvesting en de knelpunten hierin als gevolg van (1) de gestage groei van het aantal leerlingen op zowel basis- als voortgezet onderwijs en (2) de verdere invoering van de maatregel groepsverkleining in het basisonderwijs zullen leiden tot nieuwe investeringen. Motivatie: Dit is een taak die buiten de bevoegdheid van de raad ligt Welzijn: culturele activiteiten Huidige visie Heemstede 2015 Voorstel doorkijk Heemstede 2025 Culturele activiteiten De doorkijk 2015 stelt dat de combinatie van natuur, De visie 2015 stelt dat de combinatie van natuur, cultuur en cultuur en recreatie Heemstede zeer aantrekkelijk maakt. recreatie Heemstede zeer aantrekkelijk maakt. Heemstede Bescherming van cultureel erfgoed is een taak van de kent 80 rijksmonumenten (waaronder veel landgoederen) gemeente. en 30 provinciale monumenten. De intentie is om een gemeentelijke monumentenlijst op te stellen en daarmee meer culturele activiteiten aan te bieden aan inwoners. Motivatie: is achterhaald, zie hoofdstuk 4, pagina 24. Welzijn: Openbare orde & veiligheid Huidige visie Heemstede 2015 Voorstel doorkijk Heemstede 2025 De visie Heemstede 2015 bevat geen element met In een maatschappij waarin individualisering en steeds betrekking tot Openbare orde & veiligheid sterkere vormen begint aan te nemen, vindt de gemeente 42 Heemstede dat zij een belangrijke preventietaak heeft op het gebied van maatschappelijke problemen veroorzaakt door schooluitval, leerachterstanden, enzovoort. Bovendien heeft de gemeente een signaleringsfunctie richting ketenpartners bij maatschappelijke problemen. Motivatie: Zie hoofdstuk 6, onderdeel openbare orde & veiligheid. Heemstede in de regio Heemstede in de regio: Bereikbaarheid Huidige visie Heemstede 2015 Voorstel doorkijk Heemstede 2025 Regionale ontsluiting Bereikbaarheid – transitfunctie De visie 2015 stelt dat de economische structuur in de regio Heemstede ligt op een kruispunt tussen Leiden en Haarlem leidt tot een grote mobiliteit tussen de verschillende enerzijds en Zandvoort en Hoofddorp anderzijds. Dit gemeenten. Dit heeft consequenties voor de genereert aanzienlijke verkeersproblematiek, voornamelijk bereikbaarheid en vormt dan ook een punt van aandacht. in de zomermaanden. Heemstede streeft ernaar de in regionaal verband oplossingen te zoeken voor de transitfunctie. Bereikbaarheid- Openbaar vervoer Als forensengemeente is Heemstede gebaat bij een goed functionerend openbaar vervoersysteem. Heemstede streeft ernaar in regionaal verband te onderhandelen over meer en meer frequente busverbindingen op zowel de Noord-Zuid as als de Oost-West as, waarin Heemstede een centraal punt vormt. Bereikbaarheid – uitgaand verkeer Als forensengemeente is Heemstede gebaat bij een goede uitgaande verkeersstroom, gegeven de begintijden van scholen en de daarmee gepaard gaande verkeersveiligheid en congestie. Vanuit die optiek zal Heemstede onderhandelen in regionaal verband over verbetering van de uitgaande wegverbindingen. Bereikbaarheid – Parkeren Parkeren is een onderdeel van het integrale bereikbaarheidsplan. Bijzondere aandacht gaat uit naar parkeren rond winkelgebieden. Motivatie: Zie hoofdstuk 6, onderdeel bereikbaarheid. Heemstede in de regio: Recreatie Huidige visie Heemstede 2015 Voorstel doorkijk Heemstede 2025 Recreatie Voorstel is om deze paragraaf te schrappen. De visie 2015 stelt dat recreatie aanmerkelijk aan belang gaat winnen. Dit sluit aan op de provinciale wens om meer te investeren in de regionale culturele infrastructuur. Motivatie: Is achterhaald, zie hoofdstuk 4, pagina 24. 43 Duurzaamheid Duurzaamheid: CO2 reductie Huidige visie Heemstede 2015 Voorstel doorkijk Heemstede 2025 De visie Heemstede 2015 bevat geen element met Heemstede duurzaam door CO2 -reductie betrekking tot duurzaamheid. Heemstede is in 2025 een gemeente met een hoge energiezuinigheid van huishoudens en instellingen. Dit dient te leiden tot een lagere CO2 uitstoot als gevolg van de energieconsumptie binnen Heemstede. Motivatie: Zie hoofdstuk 4 en hoofdstuk 6, bevorderen duurzaam gedrag inwoners en instellingen Duurzaamheid: gemeentelijk beleid Huidige visie Heemstede 2015 Voorstel doorkijk Heemstede 2025 De visie Heemstede 2015 bevat geen element met Duurzaamheid van gemeentelijk beleid In 2025 koopt de gemeente uitsluitend duurzaam in, dat wil betrekking tot duurzaamheid. zeggen producten en diensten (via aanbesteding of uitbesteding) die vervaardigd zijn door bedrijven, instellingen of individuen die zorgdragen voor een adequate bescherming van mens, dier en milieu. Motivatie: Zie hoofdstuk 4 en hoofdstuk 6, bevorderen duurzaam gedrag inwoners en instellingen. Technologie & dienstverlening Technologie & dienstverlening: Heemstede digitaal Huidige visie Heemstede 2015 Voorstel doorkijk Heemstede 2025 De visie Heemstede 2015 bevat geen element met Heemstede digitaal betrekking tot technologie & dienstverlening. Heemstede gaat met de tijd mee ten aanzien van technologische mogelijkheden. Dit betreft bijvoorbeeld bereikbaarheid van de gemeente via internet en social media. Motivatie: Zie hoofdstuk 4 en 6, onderdelen hoogstaande dienstverlening bieden aan inwoners. Technologie & dienstverlening: Betrekken inwoners Huidige visie Heemstede 2015 Voorstel doorkijk Heemstede 2025 De visie Heemstede 2015 bevat geen element met Betrekken burgers betrekking tot technologie & dienstverlening. De huidige tijdgeest brengt betrokken burgers en daarmee ook een verplichting voor gemeenten om aan die betrokkenheid gehoor te geven. Heemstede wenst haar inwoners dan ook een zo groot mogelijk platform van betrokkenheid bij besluitvorming van de gemeente te geven. Motivatie: Zie hoofdstuk 4 en 6, onderdelen hoogstaande dienstverlening bieden aan inwoners. 44 Bijlage 1: Toelichting op trends Visie 2015 Trends √ - Men is het oneens over in hoeverre de leeftijdssamenstelling van de bevolking beïnvloedbaar is, maar verwacht wel de vestigingsklimaten voor gezinnen, ouderen en alleenstaanden te kunnen beïnvloeden. Een toename van het aantal ouderen is verwacht, maar de raad is het oneens over de wenselijkheid hiervan. Een eventuele afname van het aantal gezinnen wordt door een meerderheid van de raadsleden als onwenselijk ervaren, hoewel men bereid is slechts in enkele zaken rondom het vestigingsklimaat voor gezinnen te investeren. De raad wil wel investeren in een adequate mix van bewoners, maar is niet uitgesproken over hoe dit moet gebeuren (bijvoorbeeld verbeteren van sociale voorzieningen als huurwoningen, verbeteren van het onderwijsaanbod, etc.) Gedifferentieerd woningaanbod √ - De raad acht eventuele leegstand van woningen en een afname van het aantal inwoners in Heemstede onwenselijk. Zij is echter niet uitgesproken over de mate waarin deze trends worden verwacht en de effecten beïnvloedbaar zijn. Verwacht wordt dat er meer eenpersoons huishoudens komen, dat hoger opgeleiden vertrekken uit de gemeente en dat er meer welgestelde ouderen komen. Een meerderheid van de raad stelt bereid te zijn om te investeren in het aanpassen van het woningaanbod op de samenstelling van de bevolking. Bij een meer specifieke vraag over nieuwbouw, is de gemeente echter enkel bereid tot het bouwen van meer eengezinswoningen. Nieuwbouw beperken √ √ Nieuwbouw van woningen is een punt waarover de raad tegen is, op de bouw van nieuwe eengezinswoningen na: hierin is men wel bereid te investeren. Groen binnen de gemeente √ √ De raad ziet een toename van de behoefte aan groenvoorzieningen als een wenselijke en verwachte trend. Men denkt het groen binnen de gemeente te kunnen stimuleren en is bereid dit te doen, waarbij de raad voornamelijk de huidige groenvoorzieningen wil beschermen, maar geen meerderheid heeft om nieuwe voorzieningen aan te leggen. Privé groen bij inwoners √ - Privé groen van inwoners is een vraagstuk waarover de raad het oneens is. Hoewel een meerderheid groen in wijken wil stimuleren, is men het niet eens over in hoeverre het privé groen van inwoners met gemeentelijk beleid beïnvloedbaar is. Forensengemeente √ √ Voor een forensengemeente is de bereikbaarheid per auto en openbaar vervoer belangrijk, samen met een goed vestigingsklimaat voor inwoners. De raad verwacht dat het gebruik van de auto toeneemt, maar schat in dat enkel het gebruik van de auto binnen de gemeente beïnvloedbaar is. Over de mate van invloed op het gebruik van de auto van en naar de gemeente denkt de raad geen invloed uit te kunnen oefenen. Daarmee in lijn is er geen meerderheid voor de aanleg van extra wegen. Wel is men bereid te investeren in het verbeteren van alternatieven voor de auto. Nieuwbouw van kantoren beperken √ √ De raad is niet uitgesproken over de wenselijkheid en verwachting van een toename van zakelijke dienstverlening binnen Heemstede. Een grote meerderheid van de raad is niet bereid te investeren in de bouw van nieuwe kantoorpanden. Behoud van kleinschalige detailhandel √ √ Een toename van de detailhandel wordt door de raad als wenselijk en beïnvloedbaar gescoord. Men is ook bereid te investeren in het vestigingsklimaat voor detailhandel, door het ontwikkelen van meer parkeermogelijkheden nabij winkelcentra en te investeren in city marketing. Goed en gevarieerd winkelbestand √ √ Detailhandelstimulerend beleid wordt door de raad beaamd, maar de toename van het aantal winkelketens wordt als onwenselijk beoordeeld. Men is bereid om te investeren in voorzieningen voor winkels, maar daarbij wordt geen expliciet onderscheid gemaakt tussen voorzieningen voor specialistische detailhandel en winkelketens. Inrichting openbare ruimte aanpassen aan winkeliers √ √ Een meerderheid van de raad merkt dat meer inwoners uit de regio naar Heemstede komen om te winkelen en is bereid te investeren in alle zaken die het vestigingsklimaat voor winkeliers bevorderen: city marketing, parkeervoorzieningen in het algemeen, extra parkeermogelijkheden nabij de winkelcentra en het beschermen van huidige groenvoorzieningen in het centrum. Parkeergelegenheden rondom winkelcentra √ √ Een toename van het autogebruik is verwacht door de raad en zij is bereid te investeren in parkeergelegenheden rondom winkelcentra. Wonen Werken Toelichting Adequate mix van bewoners 45 Bescherming en ondersteuning van inwoners in achterstandssituaties √ Gemeentelijke regie op basisvoorzieningen √ Meer toepassing van het profijtbeginsel √ Gepaste voorzieningen voor ouderen Trends Toelichting - De raad is in het kader van basisvoorzieningen zoals onderwijs, sociale voorzieningen en bibliotheekbezoek, verdeeld over in hoeverre daarin moet worden geïnvesteerd. √ √ Een toename van het aantal ouderen wordt verwacht door de raad en men is ervan overtuigd het vestigingsklimaat voor deze groep te kunnen beïnvloeden. De raad wil in dit kader investeren in gepast openbaar vervoer voor ouderen, maar is het oneens over investeringen in seniorenwoningen en het creëren van meer recreatiemogelijkheden voor ouderen. Rekening houden met voorzieningen voor jongeren √ √ De raad verwacht dat hoger opgeleiden meer uit de gemeente Heemstede naar de stad zullen trekken. De raad is het oneens over de wenselijkheid van de deze trend, maar ervaart een algemene daling van het opleidingsniveau als onwenselijk. De raad is het tevens oneens over de mate van invloed op het vestigingsklimaat van (hoger opgeleide) jongeren en of men moet investeren in het bibliotheekbezoek. Wel is men bereid te investeren in jongeren ontmoetingsplaatsen en de kwaliteit van scholen. Groei van het aantal leerlingen in middelbaar en basisonderwijs √ - Een eenduidig standpunt over de wenselijkheid en merkbaarheid van een toename van het aantal leerlingen in middelbaar- en basisonderwijs is niet door de raad gegeven. Men is het ook oneens over in hoeverre de gemeente de kwaliteit en toegankelijkheid van het scholenaanbod kan beïnvloeden en of men hierin wil investeren. Meer culturele activiteiten √ - De mate van invloed op culturele activiteiten acht de raad als groot. Men is het echter oneens over de wenselijkheid van meer culturele activiteiten en in hoeverre men hierin wil investeren. Regionale ontsluiting √ √ Een overgrote meerderheid van de raad is bereid te investeren in het bevorderen van de regionale ontsluiting. Opvallend is dat de raad het oneens is over de mate van invloed op het gebruik van de auto van en naar de gemeente en er geen meerderheid is voor de aanleg van extra wegen. Wel is men bereid te investeren in het verbeteren van alternatieven voor de auto. Recreatie √ - Er bestaan binnen de raad verschillende meningen over of er geïnvesteerd moet worden in meer recreatie (sport, cultuur, etc.) en in bibliotheekbezoek, waarvoor beide geen meerderheid is. Men geeft aan dat deze zaken wel goed beïnvloedbaar zijn voor de gemeente, maar voelt geen sterke behoefte om dit te doen. Regio Welzijn Visie 2015 46 Bijlage 2: Toelichting op preferenties Werken Wonen Visie 2015 Trends Preferenties Toelichting Adequate mix van bewoners √ - X Het beheersen van de inwonerssamenstelling scoort het laagst van alle thema’s. Binnen dit onderwerp blijkt een grote voorkeur te bestaan voor het bieden van een goed vestigingsklimaat voor ouderen, jongeren en alleenstaanden, maar veel minder voor gezinnen. Gedifferentieerd woningaanbod √ - X Het faciliteren van het woningaanbod scoort relatief laag als belangrijk thema door de raad. Binnen het woningaanbod prefereert de raad de nieuwbouw van appartementen en sociale huurwoningen boven de nieuwbouw van overige typen woningen zoals koopappartementen, aangepaste woningen voor ouderen en eengezinswoningen. Nieuwbouw beperken √ √ X De lage score van het thema ‘faciliteren van woningaanbod’ duidt op een algemene tendens om veranderingen in het woningaanbod en nieuwbouw te beperken Groen binnen de gemeente √ √ - Het beschermen van het milieu en het bieden en onderhouden van groenvoorzieningen wordt door de raad als vrij belangrijk geacht in relatie tot de overige thema’s. Binnen milieu heeft de raad voorkeur voor het terugbrengen van de CO2 uitstoot en het stimuleren van afvalscheiding. Onder groenvoorzieningen prefereert de gemeente de aanleg van nieuwe voorzieningen boven het handhaven van onderhoudsnormen van huidige groenvoorzieningen. Privé groen bij inwoners √ - - Het bieden en onderhouden van groenvoorzieningen wordt niet als zeer belangrijk gescoord ten opzichte van andere thema’s. Binnen de mogelijkheden onder groenvoorzieningen scoort het bevorderen van privé groen hoog in vergelijking met onderhoud van huidige en aanleg van nieuwe groenvoorzieningen Forensengemeente √ √ √ Het bevorderen van de bereikbaarheid wordt als een zeer belangrijk thema aangemerkt door de raad. Binnen de mogelijkheden om de bereikbaarheid te bevorderen, prefereert de raad de aanleg van nieuwe wegen naar Amsterdam en verkeersbeperkende maatregelen voor vrachtverkeer in het centrum. Als minst geprefereerde zaken binnen bereikbaarheid noemt de raad het verder verbeteren van de doorstroom op de Herenweg, Dreef en Zandvoortlaan en het vanuit de gemeente aandringen op verbinden van bestaande wegen. Nieuwbouw van kantoren beperken √ √ X De lage score van het thema ‘faciliteren van woningaanbod’ duidt op een algemene tendens om veranderingen in het woningaanbod en nieuwbouw te beperken Behoud van kleinschalige detailhandel √ √ X Het bevorderen van het winkelaanbod wordt door de raad als minder belangrijk beschouwd dan overige thema’s. Binnen dit onderwerp prefereert men de aanleg van extra parkeervoorzieningen in het centrum boven city marketing en detailhandelstimulerend beleid voeren. Goed en gevarieerd winkelbestand √ √ X Het bevorderen van het winkelaanbod wordt door de raad als minder belangrijk beschouwd dan overige thema’s. Inrichting openbare ruimte aanpassen aan winkeliers √ √ X Het bevorderen van het winkelaanbod evenals het bieden en onderhouden van groenvoorzieningen worden door de raad als minder belangrijk beschouwd dan overige thema’s. Parkeergelegenheden rondom winkelcentra verbeteren √ √ X Binnen het bevorderen van het winkelaanbod prefereert men de aanleg van extra parkeervoorzieningen in het centrum boven city marketing en het voeren van detailhandelstimulerend beleid. 47 Visie 2015 Trends Preferenties - Het bieden van financiële zorg aan zwakkeren in de samenleving is een thema dat als gemiddeld belangrijk wordt geacht door de raad ten aanzien van andere thema’s. Binnen de mogelijkheden voor minimabeleid heeft de raad de voorkeur voor het bieden van een declaratieregeling voor schoolkosten, boven het bieden van een collectieve ziektekostenverzekering en declaratieregeling voor schoolkosten. - - De raad scoort het thema onderwijsvoorzieningen en het bieden van sportrecreatie- en vrijetijdsmogelijkheden relatief laag, tot gemiddeld belangrijk. √ √ √ Gepaste voorzieningen voor ouderen komen voort uit gepaste woningen en zorgvoorzieningen. Het onderwerp zorg wordt door de raad als zeer belangrijk gescoord, waar het onderwerp woningaanbod als minder belangrijk wordt beschouwd. Binnen woningaanbod scoort het faciliteren van nieuwe aangepaste seniorenwoningen laag. Onder zorgvoorzieningen scoren de onderdelen die voor ouderen het meest relevant zijn, mantelzorg en de algemene bevorderingen van de gezondheid van inwoners, gemiddeld. Rekening houden met voorzieningen voor jongeren √ √ - Onderwijsvoorzieningen worden als relatief onbelangrijk gescoord in termen van preferenties door de raad. Het onderwerp zorg, waaronder ook het Centrum voor Jeugd en gezin valt, wordt daarentegen als zeer belangrijk gescoord, waaronder de taak omtrent het doorontwikkelen van het centrum als hoogst wordt geprefereerd. Groei van het aantal leerlingen in middelbaar en basisonderwijs √ - - Onderwijsvoorzieningen worden als relatief onbelangrijk gescoord in termen van preferenties door de raad. Daarbinnen scoort het bieden van huisvesting aan middelbaar en basisonderwijs het laagst. Meer culturele activiteiten √ - - Het bieden van sport-, recreatie- en vrijetijdsmogelijkheden scoort gemiddeld in mate van belang ten opzichte van andere thema’s. Daarbinnen scoort het behoud van het Oude Slot het hoogst, boven overige recreatieve voorzieningen als onderhoud van sportvelden. Regionale ontsluiting √ √ √ Het bevorderen van de bereikbaarheid wordt als een van de belangrijkste thema’s aangemerkt door de raad. Daarbinnen scoort de aanleg van nieuwe wegen naar Amsterdam het hoogst, maar blijkt de raad minder voorkeur te hebben om bestaande wegen te verbinden. Recreatie √ - - Recreatie wordt door de raad als gemiddeld belangrijk beschouwd en komt samen in de thema’s groenvoorzieningen en vrijetijdsmogelijkheden. Binnen vrijetijdsmogelijkheden scoort het onderhoud van het Oude Slot het hoogst en onderhoud van sportcentra en zwembaden het laagst. Bescherming en ondersteuning van inwoners in achterstandssituaties √ Gemeentelijke regie op basisvoorzieningen √ Meer toepassing van het profijtbeginsel √ Gepaste voorzieningen voor ouderen Welzijn Regio Toelichting 48 Bijlage 3: preferenties binnen thema’s Het beheersen van de gemeentefinanciën Het borgen van het zorg- en welzijnsniveau handhaven van parkeertarieven en het gebied betaald parkeren doorontwikkelen van Centrum voor Jeugd en Gezin handhaven van OZB tarieven (niet woningen) bieden van informatie, advies en cliëntondersteuning op gebied van wonen, zorg en welzijn uitbesteden van gemeentelijk taken aan private partijen bevorderen van gezondheid van inwoners handhaven van afvalstoffenheffing ondersteunen van mantelzorgers stoppen met indexeren van gemeentelijke budgetten voorkomen dat jongeren in aanraking komen met de curatieve jeugdzorg door preventief jeugdbeleid structurele subsidies aan maatschappelijke instellingen heroverwegen (Stichting Kontext, podiumprogrammering, etc.) bevorderen van arbeidsmarktparticipatie van mensen met een verstandelijke, fysieke of psychische beperking handhaven van OZB tarieven (woningen) bezuinigen op budgetsubsidies (Stichting CASCA, Welzijn Ouderen Heemstede, etc.) 0% beheersen van eigen reserves 5% 10% 15% 20% 25% 10% 15% 20% 25% 30% 40% 50% Genoemd als meest geprefereerde taak intensief samenwerken met omliggende (vergelijkbare) gemeenten 0% 2% 4% Genoemd als meest geprefereerde taak 6% 8% 10% 12% 14% Het bevorderen van de bereikbaarheid Het beschermen van het milieu aanleg van nieuwe wegen naar Amsterdam terugbrengen van CO2 uitstoot verkeersbeperkende maatregelen voor vrachtverkeer in het centrum stimuleren van afvalscheiding bevorderen van de verkeersveiligheid rondom station Heemstede-Aerdenhout waarborgen onderhoudsniveau openbare ruimte (CROW-klasse A) onderhoud van wegen verminderen van energieverbruik van huishoudens aanbieden van voldoende parkeervoorzieningen bij openbaar vervoervoorzieningen aanbieden openbaar vervoer mogelijkheden voor ouderen duurzaam inkopen door gemeente aanleg van nieuwe wegen naar de kust verminderen van energieverbruik van de gemeentelijke organisatie verder verbeteren van de doortstroom op de Herenweg, Dreef en Zandvoortselaan beschermen van de kwaliteit van bodem, lucht en water vanuit gemeente aandringen op verbinden van bestaande wegen (bijvoorbeeld de N205 met N206: "Weg Bezuiden Bennebroek") 0% 0% 5% 10% 15% 5% 20% Genoemd als meest geprefereerde taak Aantal keren genoemd als meest geprefeerde… Het bieden van financiële zorg aan zwakkeren in de samenleving Het bieden van dienstverlening aan inwoners gebruik van social media om inwoners te informeren bieden van declaratieregeling voor sociaal-culturele of sportieve activiteiten zorg dragen voor lange openingstijden van de milieustraat aan de Cruquiusweg bieden van collectieve ziektekostenverzekering zorg dragen voor lange openingstijden van de publieksafdeling en het Loket Heemstede bieden van declaratieregeling voor schoolkosten doorontwikkelen van digitaal loket 0% 0% 10% Genoemd als meest geprefereerde taak 20% 30% 10% 20% 40% Genoemd als meest geprefereerde taak Het bieden van sport-, recreatie- en vrijetijdsmogelijkheden Het bieden en onderhouden van groenvoorzieningen onderhouden van Podium Oude Slot bevorderen van privé groen (adopteren van gemeentelijk groen) uitbreiden van de Speelvisie 2006 met extra speelvelden aanleg nieuwe groenvoorzieningen onderhouden van Stadsbibliotheek Haarlem handhaven onderhoudsnormen huidige groenvoorzieningen (o.a. Wandelbos Groenendaal) onderhouden van sportcentrum, zwembad, tennispark Groenendaal en sporttereinen aan de Sportparklaan 0% 0% 5% 10% 15% Genoemd als meest geprefereerde taak 20% 25% 30% 10% 20% 30% 40% 50% 35% Genoemd als meest geprefereerde taak Het faciliteren van woningaanbod Het bevorderen van het winkelaanbod faciliteren van nieuwbouw van koop appartementen (Privilege) aanleg van meer parkeervoorzieningen in het centrum faciliteren van nieuwbouw van sociale huurwoningen detailhandelstimulerend beleid voeren faciliteren van nieuwbouw van koop eengezinswoningen (Heemsteedse Dreef, Volmaackt, Johan Wagenaarlaan) onderhoud van de buitenruimte in het centrum promotie van het centrum zorgdragen voor een rechtvaardige en doelmatige verdeling van vrijkomende woningen 0% 5% 10% 15% 20% 25% 30% 35% 25% 30% 35% Genoemd als meest geprefereerde taak faciliteren van nieuwbouw van aangepaste woningen voor ouderen (ZOED) instandhouden/uitbreiden van kwalitatief goede woningvoorraad 0% 5% 10% 15% 20% 25% Genoemd als meest geprefereerde taak Het bieden van onderwijsvoorzieningen Het beheersen van de inwonerssamenstelling bieden van volwasseneducatie bieden van goed vestigingsklimaat voor alleenstaanden (jong en oud) bieden van goed vestigingsklimaat voor jongeren bieden van preventieve logopedie op alle basisscholen bieden van goed vestigingsklimaat voor ouderen handhaven van de leerplicht bieden van goed vestigingsklimaat voor gezinnen bieden van vervoer aan leerlingen naar scholen voor speciaal onderwijs (SO) en speciaal basisonderwijs… 0% ondersteunen van de totstandkoming van Brede Scholen 5% 10% 15% 20% Genoemd als meest geprefereerde taak bieden van schoolzwemmen, muziekonderwijs en vakleerkrachten gymnastiek bieden van schoolbegeleiding bij leer- en/of gedragsmoeilijkheden zorgdragen voor voldoende en adequate huisvesting van het basisonderwijs en het voortgezet onderwijs 0% 5% 10% 15% 20% 25% Genoemd als meest geprefereerde taak 49 Bijlage 4: Beschrijving steekproef maatschappelijk debat Maatschappelijk Inwoners Inwoners middenveld (ongericht) (gericht) 50 75 373 Aantal respondenten Geslacht # % # % # % Man 19 38% 61 81% 165 44% 14 19% 208 56% Vrouw 11 22% Onbekend 20 40% Leeftijd # % # % # % 18 tot en met 29 jaar 0 0% 3 4% 10 3% 30 tot en met 39 jaar 2 4% 12 16% 32 9% 40 tot en met 54 jaar 19 38% 19 25% 92 25% 55 jaar of ouder 29 58% 21 28% 239 64% Huishoudsituatie # % # % # % Alleenstaand met thuiswonend(e) kind(eren) 2 4% 2 3% 10 3% Alleenstaand zonder thuiswonend(e) kind(eren) 11 22% 5 7% 61 17% Anders 1 2% 1 1% 11 3% Getrouwd/samenwonend, met thuiswonende kinderen 18 36% 23 31% 93 25% Getrouwd/samenwonend, geen thuiswonende kind(eren) 18 36% 23 31% 182 50% Inwonend bij (groot)ouders of familie 0 0% 1 1% 9 2% 50
