De CMS Detector bestaat uit 100 miljoen individuele meetelementen, die elk zoeken naar signalen die verraden dat nieuwe deeltjes of onverwachte natuurkundige principes zichtbaar zijn - 40 miljoen keer per seconde! Het is een van de meest ingewikkelde en ook meest precieze wetenschappelijke instrumenten ooit gebouwd, en bevindt zich 100 m onder de grond in de buurt van het Franse dorpje Cessy, vlak bij de Zwitserse grens bij Genève. Vanaf het einde van 2007 zal CMS voor minstens 10 jaar data verzamelen. Detector Gegevens 12.500 ton 21 m lang 15 m diameter Zo groot en complex: een technicus gebruikt draden van 5 micrometer dik om twee onderdelen van de binnenste tracker met elkaar te verbinden. CMS zal in grote stukken naar de hal 100 m onder de grond worden getakeld. De detector, in onderdelen van 200 tot 2000 ton per stuk, wordt daar weer in elkaar gezet. Een wereldwijd avontuur Het oplossen van vraagstukken naar de mysteries van het heelal is alleen mogelijk als wetenschappers, technici en studenten met veel verschillende specialisaties en achtergronden samenwerken. Onderdelen van CMS zijn ontworpen en gebouwd in instituten en bedrijven over de hele wereld, om daarna op CERN in de detector te worden geïnstalleerd. De data analyse technieken zijn ook een wereldwijd project, en alleen mogelijk door het gebruik van nieuwe innovatieve technologie zoals het Grid. CMS The Compact Muon Solenoid Experiment (Compact Muon Solenoïde Experiment) Botsingen Twee natuurkundigen, een onderzoeker en een promovendus, werken samen aan het testen van CMS uitleeselektronica. Creëert Zoekt In de assemblagehal vieren CMS medewerkers de afronding van een van de detectorelementen. CERN European Organization for Nuclear Research CH-1211 Geneva, Switzerland Communication Group, September 2006 CERN-Brochure-2006-007-Ned Vertaling: Freya Blekman, Oktober 2006 De CMS collaboratie 37 landen, 155 onderzoeksinstituten en universiteiten 2000 natuurkundigen, onder wie ongeveer 450 studenten Om meer te weten te komen over alle aspecten van CMS: surf naar onze web site: http://cms.cern.ch www.cern.ch Om te begrijpen van protonen en zware ionen met ongekend hoge energieën op kleine schaal de omstandigheden een fractie van een biljoenste seconde na de Oerknal naar nieuwe elementaire deeltjes zoals het Higgs boson, supersymmetrische deeltjes, mini zwarte gaten, gravitons en nieuwe soorten zeer dichte en hete materie... Waarom de wereld is zoals die is Waarom sommige deeltjes meer wegen dan andere Waaruit de zwarte materie in het heelal bestaat Of er meer ruimtelijke dimensies zijn dan de drie die we nu kennen Wat de eigenschappen zijn van de hete materie met grote dichtheid die bestond in het vroege stadium van het heelal Of we een universele theorie kunnen ontwikkelen en zo ALLE natuurkundige verschijnselen kunnen verklaren Meten is weten: alleen door experimenteren kunnen we begrijpen hoe de natuur werkelijk werkt. CMS is zo’n experiment http://cms.cern.ch De detector en de detectives CMS is een grote, technologisch geavanceerde detector die bestaat uit verscheidene lagen met allemaal een verschillende taak. Al deze lagen samen zorgen er voor de identificatie en heel precieze meting van de energie en impuls van alle deeltjes die de Large Hadron Collider (LHC) op CERN produceert. Patroonherkenning Tracker De nieuwe deeltjes die CMS verwacht te ontdekken zullen zeer waarschijnlijk instabiel zijn, en vrijwel direct vervallen naar meer stabiele deeltjes die we ook beter begrijpen. Elk deeltje dat door de CMS beweegt laat een karakteristiek signaal achter, wat wordt gebruikt om het deeltje dat deze ‘signatuur’ heeft achtergelaten te identificeren. Uit de patronen in deze al bekende deeltjes kan dan vervolgens het bestaan (of niet) van nieuwe deeltjes worden geconcludeerd. Fijn gesegmenteerde silicium sensoren (strip en pixel) maken het mogelijk om de sporen die geladen deeltjes achter laten te gebruiken om de deeltjesimpuls te meten. Tevens kunnen deze detectoren helpen de vervalslocatie van lang levende maar instabiele deeltjes te vinden. 4T 2T Silicium Tracker Elektromagnetische Calorimeter Elektromagnetische Calorimeter Hadronische Calorimeter Bijna 80.000 Lood-Wolfraam kristallen (PbWO4) worden gebruikt om zeer precies de energie van elektronen en fotonen te meten. Een `preshower` detector, gemaakt van silicium sensoren, helpt om verschillende soorten deeltjes te onderscheiden. 0m Supergeleidende Solenoïde 1m Weekijzeren magneet terugkoppeling met daarin Muon kamers 5m 6m 3m 4m 2m Key: Elektron Muon Neutraal Hadron (bijv. neutron) Geladen Hadron (bijv. pion) Foton Trigger systeem Sommige deeltjes zijn zo zeldzaam dat de protonen in de LHC tot 40 miljoen keer per seconde worden gebotst. Vervolgens wordt elke interactie geanalyseerd door computers en snelle elektronica, om zo alleen de interessante botsingen preciezer te hoeven bekijken. Uiteindelijk worden maar 100 botsingen per seconde bewaard om naderhand aan gedetailleerde analyse te worden onderworpen. In de figuur beneden zie je een simulatie van een interessant nieuw fysisch proces, het verwachte Higgs deeltje dat naar vier muonen vervalt. Muon Hadronische Calorimeter Om en om gestapelde lagen metaal (messing of staal) en scintillator (plastic scintillator of kwartsvezel) zorgen voor de bepaling van de energie van hadronen, deeltjes zoals protonen, neutronen, pionen en kaonen. Muon Muon Detectoren Muon Muon Een simulatie van een 250 GeV Higgs boson dat vervalt naar vier muonen Data Analyse Supergeleidende Solenoïde De CMS magneet, een spoel van 13 meter lang en 6 meter in diameter gemaakt van supergeleidend Niobium-Titanium, geleidt een stroom van 20.000 Ampère bij een temperatuur van -270°C. Uiteindelijk produceert de magneet een magnetisch veld van 4 Tesla, ongeveer 100.000 maal sterker dan het aardmagnetisch veld. Geladen deeltjes die door het magneetveld vliegen worden afgebogen, wat het mogelijk maakt om de deeltjes apart te observeren en Gebeurtenissen / 2 GeV Muonen zijn de zwaardere zusjes van elektronen. Om de impuls van muonen te meten gebruikt de CMS drie typen detector: drift buizen, kathode strip kamers en ‘resistive plate’ kamers. 7m 12 Higgs signaal 10 8 6 4 2 0 200 220 240 260 280 300 m4µ [GeV] Natuurkundigen van overal ter wereld gebruiken de allernieuwste computer technieken (zoals bijvoorbeeld het Grid) om tussen de miljoenen CMS botsingen die éne signatuur te vinden voor nog niet bekende deeltjes of onbekende natuurkundige processen.