PowerPoint Hoofdstuk 2 Arm en rijk in Nederland en Europa

Hoofdstuk 2
Arm en rijk in Nederland en Europa
Paragraaf 1 Verschillen in welvaart
Welvaart meten
Kijk naar de volgende kenmerken:
• Nationaal inkomen
- bruto binnenlands product (bbp)
- bbp per hoofd
• Regionaal inkomen
- bruto regionaal product (brp)
- brp per hoofd
• Gebruiksgoederen
• Armoedegrens
Verschillen in welvaart
Welvaartsverschillen binnen de EU:
• Zie je terug in de samenstelling
van de beroepsbevolking
- rijk: veel diensten
- arm: veel landbouw
• West-Europa: hogere inkomens
dan Oost-Europa
• Zuid-Europa: meer armere
regio’s dan West-Europa
• Gebieden rondom de
hoofdstad zijn vaak rijker
Welvaart in Nederland
• Nederlander verdient gemiddeld 30% meer dan het
Europese gemiddelde
• Randstad is rijker dan de rest
• Binnen Nederland: verschillen minder groot dan binnen de
EU
Paragraaf 2 Verschillen in welzijn
Welzijn meten
Op basis van de Human Development Index (HDI)
Drie onderwerpen:
1. Onderwijs
- analfabetisme
2. Gezondheidszorg
- levensverwachting
- zuigelingensterfte
3. Levensstandaard
- geluksgevoel
Verschillen in Nederland
• Tussen mensen
- opleidingsniveau
- allochtonen vaak lager opgeleid dan autochtonen
• Tussen gebieden (stad en platteland)
- voorzieningenniveau
- aantal verschillende scholen
- aantal mensen met lager opleidingsniveau
(leefwijze, lagere levensverwachting, welvaartsziekten)
Verschillen in Europa
Levensverwachting in Oost-Europa: lager dan in West-Europa
• Gezondheidszorg
• Welvaartsniveau
• Leefwijze
• HDI
• Onderwijsniveau
Paragraaf 3 Verklaar de Europese verschillen
Verschillen binnen Europa
• Noord- en West-Europa: meer welvaart dan
Oost- en Zuid-Europa
• Welzijnsverschillen liggen anders
• Zuid-Europa: hogere levensverwachting dan elders
Politieke en economische oorzaken
• Noord- en West-Europa:
democratie
- welvarende economie
• Zuid-Europa: dictaturen
- heeft ontwikkeling geremd
- vooral landbouw
• Oost-Europa: communisme
- ten koste van vrijheid en
ondernemerschap
- economie liep achter
• Gevolg: welvaartsverschillen
Een groeiende bevolking
Grote verschillen binnen EU
• Oost-Europa: afname bevolkingsgroei
- minder kinderen per vrouw
- zuigelingensterfte
- lager welzijnsniveau
- mensen trekken naar rijkere landen
• EU: 27 landen werken samen
- vrede, welvaart, vrijheid
- economische ontwikkeling
- cultuur
- onderwijs
Paragraaf 4 Invloed van de EU op welvaart en welzijn
Meer welvaart en welzijn
Europese Unie:
• Opgericht na de Tweede Wereldoorlog
• Succes: geen grote conflicten meer
• Meer welvaart: grote afzetmarkt
• Vrij verkeer van personen, goederen en diensten
Wordt Nederland rijker van de EU?
Hoe te profiteren van Europese wet- en regelgeving:
• Nederland betaalt meer dan het ontvangt, maar:
- groeiende arbeids- en afzetmarkt
- handel neemt toe
• Bedrijven vertrekken naar Oost-Europa
- uurlonen in Oost-Europa zijn laag
- andere werkgelegenheid in Nederland
- meer handel
- consument: goedkopere producten
• Vrij verkeer van mensen:
- Polen naar Nederland
- Nederlanders naar België of Spanje
EU-beleid
EU: stimuleringsbeleid
- meer welvaart voor achtergebleven regio’s
- extra steun voor regionale
ontwikkelingsgebieden in Oost-Europa
- ook steun voor Nederland
(werk, onderwijs)
- verschillen binnen de EU worden
kleiner