uw leef- en eetwij(s)zer 20 1989-2009 ® Bessen, ziektebestrijders uit de natuur Een gebrek aan zonlicht kan je ziek maken Herpes, koortsblaasjes voorkomen Lichaamstaal leren lezen Voedingsdeficiënties herkennen aan de hand van symptomen Homeopathie onder vuur Belgisch voedingsmagazine Faché instituut Afgiftekantoor Lochristi | V.U.: Walter, O. M. Faché | Kerkstraat 103 | 9270 Laarne België e 8,80 | Nederland e 9,50 | jaargang 8 | maart/april 2011 | tweemaandelijks | P602654 56 Voorbeelden zijn: PCB’s, Pesticiden, Schimmels Ftalaten (Terug te vinden in plastic flessen) Fijn stof, Dioxines, Asbest Zware metalen, Chloroform Chlorine Gevolgen: • Vermoeidheid • Allergieën / Astma • Immuniteitsproblemen • Hoofdpijn / Migraine • Depressie • Hormonale problemen • Etc. Resium is een alcoholvrij mengsel van 10 belangrijke ontgiftende kruiden. Eén kuur Resium heeft een onmiddellijk effect. Tropa-cat complex Tropa-cat complex is een natuurlijk antibioticum dat zowel virale als bacteriële problemen bestrijdt en dit door zijn unieke combinatie van ingrediënten. Tropa-cat complex heeft een anti-biotische werking, werkt ontsmettend, is bloedzuiverend en is ontstekingsremmend zonder nevenwerkingen. Tropa-cat complex gaat de weerstand verhogen, is aangewezen bij reuma, jicht, langdurige infecties en ontstekingen. Andere positieve effecten van Resium: • Lever-en bloedreinigend • Elimineert urinezuren • Ondersteunt lever en nieren • Ondersteunt de prostaat • Helpt gewicht te verliezen • Helpt bij opgeblazen gevoel • Verbetert de huid • Helpt de spijsvertering • Geeft meer energie en verhoogt de concentratie. kwaliteitslabel Succesvol gebruikt door miljoenen mensen sinds 1929! kwaliteitslabel � KORTINGSBON € 2,5 KORTING bij aankoop van 1 fles Resium ( €23,56/fl) Naam: . Straat: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Postcode: . . . . . . . . . . . Gemeente: ............................................. Stuur deze bon terug naar: Postkantoor St-Niklaas 1 • Postbus 148 • 9100 St-Niklaas Tel. 03 789 09 59 • Gratis Fax 0800 800 11 [email protected] • www.energeticanatura.com U Voor meer informatie: CVBA Urmale De pierpontstraat 2 Tel: 013 55 60 92 [email protected] 3540 Herk-de-Stad Fax: 013 55 21 05 www.urmale.be ® Inhoud LeefNu geeft belangrijke adviezen en info om onnodige medische kosten uit te sparen. Nog meer info geven wij op onze open en gesloten website www.fache-instituut.be en in al onze cursussen. Leef Nu LeefNu uw leef- en eetwij(s)zer erkend Medisch Journalist Walter faché 20 1989-2009 ® n redactioneel n ACTUEEL • Het FIOW is een opleidingsinstituut en kenniscentrum. Geen adviesbureau, geen postorderbedrijf...........................................4 • Franse Nobelprijswinnaar breekt een lans voor homeopathie.........................................................6 n voedingsdossier • Lichaamstaal leren lezen. Voedingsdeficiënties herkennen aan de hand van symptomen.....................................8 • Bessen, ziektebestrijders uit de natuur...........12 n Orthotarische recepten Bessen, ziekteBestrijders uit de natuur • Fris de lente in.....................................................14 Phyllo-taartje met spinazie, champignons en cepaënenmix een geBrek aan zonlicht kan je ziek maken herpes, koortsBlaasjes voorkomen lichaamstaal leren lezen voedingsdeficiënties herkennen aan de hand van symptomen homeopathie onder vuur Belgisch voedingsmagazine Faché instituut Afgiftekantoor Lochristi | V.U.: Walter, O. M. Faché | Kerkstraat 103 | 9270 Laarne België e 8,80 | Nederland e 9,50 | jAArgANg 8 | MAArt/ApriL 2011 | tWeeMAANdeLijKs | p602654 Speltpasta met turbo tomatensaus Pesto van artisjokhartjes en groene olijven Lentesalade met asperges en kruidendressing 56 LeefNu, een neutraal vakblad LeefNu blijft - naast Orthofyto - het enige orthomoleculaire vakblad op de Beneluxmarkt dat zich niet bindt aan een productlijn om voldoende inkomsten te genereren. Wij hebben geopteerd voor een orthoceutische firmaraad die los van de redactie en de artikels in het blad functioneert. n Medisch dossier • Het malilluminatiesyndroom Een gebrek aan zonlicht kan je ziek maken...18 • Herpes virus.........................................................20 Koortsblaasjes voorkomen met natuurlijke middelen n Achterkant van de waarheid • Zwart rijst, supervoedsel?. ................................16 • Bessen eten om af te vallen zonder jojo-effect................................................16 • Pistachenoten helpen bij erectiestoornissen...............................................17 n Orthomoleculaire waarschuwingen • Canadese studie bevestigt verhoogd kankerrisico door medische scans....................22 • Postmenopauzale hormoontherapie verhoogt risico op nierstenen...........................23 n Toxiciteit • Zinloos geweld, een sociaal fenomeen of een bijwerking van medicijnen?..................28 • Energiedrankjes schaden de gezondheid van kinderen, tieners en jonge volwassenen........29 n orthotrends n Het faché instituut leeft • Bewegen voor een beter geheugen. ..............33 • Twee nieuwe HEOS gediplomeerden aan het Faché Instituut FIOW.............................31 • Foliumzuur bij premature ejaculatie................33 n Lezersvraag • Zink werkt echt tegen verkoudheid.................32 • Hogere vitamine D-waarden, lager risico op multiple sclerose.......................34 • Visolie vergif?. .....................................................36 Nieuws Faché Instituut • Jaarboek 2010................................................ 30 • Monografieën van het Faché Instituut.........35 LeefNu is sinds juni 2007, het enige neutrale Orthomoleculaire Wetenschappelijke Tijdschrift erkend door de ‘European Union of Science Journalists’ Associations’ en de ‘European Research Advisory Board (EURAB)’. n Eetwij(s)zer, een epigenetisch logboek • 1023 Homeopathie - er zit niets in Schertsvertoning van SKEPP..............................24 • Faché Instituut online...................................... 5 Erkenning LeefNu • Leefstijl verslaat genen in de duurloop van het leven........................................................................7 • In volgend nummer........................................38 • Colofon..............................................................38 • Agenda Faché Instituut. .................................39 Publiciteit • Energetica Natura: Resium. .............................2 • Urmale Proparan ..............................................2 Monografieën FIOW • Mn 49 Orthomoleculaire genetische manipulatie....7 • Mn 55 Ziektepreventie met de voedingsdriehoek Faché...........................17 • Mn 91 Natuurgeneeskundige aanpak van hormonale disbalans bij mannen en vrouwen......................................................23 • Mn 13 Depressies............................................28 • Mn 39 Adhd bij kinderen beter begrijpen..28 • Mn 83 Breedspectrum eigenschappen van vitamine D3..............................................30 • Pharma Nord: BioActive Q10.........................17 • Nordic Naturals: Omega-3. ............................23 Wenst u nog meer info? Bezoek onze nieuwe gesloten website www.fache-instituut.be en vraag uw paswoord aan. • Nutrisan: NutriVit D3.......................................35 • Ojibwa De Roeck: Krill Oil. .............................37 Productinfo • Minami Nutrition: MarinGold. .......................40 • Energetica Natura: Atherozol.........................30 Abonneer u nu op LeefNu en Orthofyto en ontvang een gratis ontbijtboekje ! Het FIOW behoudt zich het recht om op elk moment haar prijzen te wijzigen. De prijzen vermeld op onze website www.fache-instituut.be op het moment van de aankoop zijn bindend. Redactioneel Het FIOW is een opleidingsinstituut en kenniscentrum Geen adviesbureau, geen postorderbedrijf H et FIOW is een opleidingsinstituut en een kenniscentrum voor de orthomoleculaire voeding en geneeskunde. Wij krijgen geen subsidies van de overheid en zijn daardoor volledig op onze eigen financiële middelen aangewezen. Wij moeten onze inkomsten genereren uit onze opleidingen en publicaties en er dus voor zorgen dat onze cursussen, monografieën, tijdschriften, boeken, nieuwsbrieven en website van een zo hoog mogelijke kwaliteit zijn. De kosten en de tijd die daar in kruipen, mogen absoluut niet onderschat worden. Dat heeft gevolgen voor onze manier van werken, die we niet hoeven te verantwoorden, maar die ik toch even wil verduidelijken. Geen persoonlijke adviezen Walter OM Faché Prof. Dr. Linus Pauling tweevoudig Nobelprijswinnaar introduceerde in 1968 voor het eerst de term “Orthomoleculair” in Science: alle stoffen, moleculen of handelingen die niet toxisch en niet vreemd aan het lichaam zijn, die het lichaam biochemisch en fysiologisch normaal kan verwerken zonder enige schade en die op de juiste tijd met de juiste dosis biochemisch individueel dient gegeven of geëlimineerd te worden. (verruimde betekenis uit Science 160:265-271, 1968) 4 achtste jaargang 2011 - n°56 - www.fache-instituut.be Wij hebben er al eerder op gewezen dat we geen persoonlijke vragen om advies kunnen beantwoorden, maar we krijgen de laatste tijd weer zoveel e-mails en telefoons dat ik nog even wil herhalen waarom het voor ons onmogelijk is om u daarmee van dienst te kunnen zijn. Onze missie is informatie over en kennis van de orthomoleculaire wetenschappen verspreiden. Eén van de manieren waarop we dat doen, naast onze opleidingen, is de publicatie van tijdschriften, boeken en monografieën. We hebben onze eigen uitgeverij, Publi Media, speciaal voor dat doeleinde opgericht. Het is een hele opgave voor ons om elke maand een tijdschrift uit te brengen en daarnaast regelmatig nieuwe monografieën te maken, de oude te updaten, nieuwe boeken te schrijven, de cursussen elk jaar opnieuw te updaten en tussendoor ook nog voordrachten, workshops en seminaries te organiseren. Onze weinige medewerkers hebben hun handen vol aan deze gigantische taak. We hebben werk voor minstens tien vaste medewerkers, maar helaas niet de financiële middelen daarvoor. Hoewel we graag aan iedereen persoonlijk advies zouden geven, hebben we daar dus noch voldoende personeel, noch voldoende financiële middelen, noch voldoende tijd voor. Wij moeten u daarom voor alle mogelijke informatie verwijzen naar onze uitgebreide gedrukte, digitale en mondelinge bibliotheek/ informatiebank: • • • • • • • • • • Website Tijdschriften: Orthofyto & LeefNu Monografieën Boeken Cursussen / Opleidingen Wekelijkse Nieuwsbrief Dagelijkse Tip van Walter Faché Voordrachten en seminaries Workshops Congressen Wie onze lessen, voordrachten en seminaries regelmatig bijwoont, zal al heel wat antwoorden krijgen op zijn of haar vragen. Voor medisch advies moeten we je naar een orthomoleculaire arts verwijzen. Voor persoonlijk voedingsadvies kan je terecht bij een orthomoleculaire voedingsdeskundige. Je kan de adressen van artsen en therapeuten in de Orthowijzer op onze website vinden. Deze is voor iedereen toegankelijk. Jaarboek Orthotrends, unieke verzameling adviezen Het nieuwe Jaarboek Orthotrends 2010 is ondertussen verschenen. Daarin komen meer dan 60 ziektebeelden aan bod, met bij elk ziektebeeld de orthomoleculaire adviezen in verband met leefstijl, voeding en suppletie. Dit Jaarboek is vooral bedoeld voor artsen en therapeuten om als naslagwerk te gebruiken en de recente trends in de Orthomoleculaire Geneeskunde toe te passen in de praktijk. Maar het kan ook geraadpleegd worden door leken, die zelf iets aan hun gezondheid willen doen. Voor de leken wil ik echter een woordje uitleg geven over onze adviezen. Niet alleen in het Jaarboek Orthotrends, maar ook in al onze andere publicaties vind je bij de adviezen een (lange) lijst met supplementen. Dat is een opsomming van alle stoffen waarvan de werking bij een bepaald ziektebeeld is aangetoond. Ze hoeven niet allemaal gelijk genomen te worden. Iedereen zal omwille van zijn of haar biochemische individualiteit een andere combinatie van voedingsstoffen en andere doseringen nodig hebben. Een bloedanalyse kan bepalen welke stoffen zeker genomen moeten worden. Wanneer je meerdere van de supplementen uit de advieslijst combineert, kan je opteren voor lagere doses. Een combinatie van supplementen heeft een veel sterkere werking, omwille van de synergie of samenwerkende kracht. Raadpleeg altijd een bekwame orthomoleculaire arts wanneer je ernstige ziektebeelden wil behandelen met supplementen. Onze webshop is geen postorderbedrijf Sinds juni 2010 heeft het FIOW een eigen webshop die het bestellen van abonnementen, boeken, monografieën en cursussen gemakkelijker maakt. Ik wil er toch even op wijzen dat we geen postorderbedrijf zijn. Dat wil zeggen dat onze bestellingen niet meteen bij het plaatsen verwerkt worden, zoals dat in gespecialiseerde bedrijven het geval is. Wij zijn immers geen bedrijf, maar een vzw, en in de eerste plaats een opleidingsinstituut. Onze weinige medewerkers zijn multifunctioneel en staan in voor verschillende diensten binnen het instituut. Het kan daarom even duren voor een bestelling wordt verwerkt. Wij doen ons uiterste best om alles zo snel mogelijk af te handelen, maar dat is helaas niet even snel als bij een gespecialiseerd postorderbedrijf. Wij vragen u daarom begrip voor onze manier van werken. Uw hoofdredacteur, Walter O.M. Faché Orthomoleculair surfen op de eerste digitale orthomoleculaire databank in België! De nieuwe website: www.fache-instituut.be • een geavanceerde zoekmachine die je in staat stelt snel alle publicaties over jouw gezochte onderwerp te vinden in het archief • de nieuwslijn met nooit gepubliceerde artikels, permanent aangevuld met de laatste ontwikkelingen in de orthomoleculaire voeding en supplementen • de unieke mogelijkheid om via email op de hoogte gehouden te worden van nieuws over een bepaald onderwerp waar je voor inschrijft • de rubriek “Weet wat je neemt”, waarin je te weten komt welke de bijwerkingen zijn van de medicijnen en orthocijnen (supplementen) die je neemt en hoe deze te vervangen door orthoceuticals. Voor toegang tot de gesloten website zijn er twee mogelijkheden: • DIGIPAKKET: € 98 NIEUW Volledig digitaal abonnement op de tijdschriften en de website (incl. volledig digitaal archief Orthofyto & LeefNu) • ORTHOSPAKKET: € 160 - Digitaal én gedrukt abonnement op de tijdschriften en de website (incl. volledig digitaal archief Orthofyto & LeefNu) achtste jaargang 2011 - n°56 - www.fache-instituut.be 5 Actueel In deze rubriek worden thema’s ‘heet van de naald’ uit de verschillende media overgenomen en door de redactieraad kritisch geëvalueerd. Franse Nobelprijswinnaar breekt een lans voor homeopathie Fig. Nobelprijswinnaar Prof. Luc Montagnier onderzoekt de werkingsmechanismen van homeopathische verdunningen In een opmerkelijk interview in het tijdschrift Science van 24 december 2010, beschrijft Professor Luc Montagnier zijn recentste werk, dat verstrekkende gevolgen heeft voor de wetenschappelijke visie op homeopathie. Professor Montagnier is een Franse viroloog die mee het HIV-virus ontdekte en in 2008 de Nobelprijs won. Montagnier, de oprichter en president van de World Foundation for AIDS Research and Prevention, doet de volgende sterke uitspraak over homeopathie en homeopathische oplossingen: “Ik kan niet zeggen dat alles wat de homeopathie beweert waar is. Wat ik echter wel kan zeggen is dat homeopathische verdunningen wel degelijk kunnen werken. Sterk verdunde oplos- 6 achtste jaargang 2011 - n°56 - www.fache-instituut.be singen van iets zijn niet ‘niets’. Het zijn waterstructuren die de oorspronkelijke moleculen nabootsen.” overal afgewezen. Hij meent dat er in Europa een soort angst rond dit onderwerp hangt. In een studie die in 2009 gepubliceerd werd, toont Montagnier aan dat sommige bacteriële DNAsequenties in staat zijn elektromagnetische golven op te wekken, zelfs in sterk verdunde waterige oplossingen tot 10^18 (= 1.0 × 1018). Deze studie leverde een belangrijke bijdrage aan het groeiende bewijs voor de werking van homeopathie. In deze context verwijst hij naar Dr. Jacques Benveniste, een Franse arts/wetenschapper, die veel onderzoek naar homeopathische oplossingen verricht heeft. Montagnier beschouwt hem als een ‘moderne Galileo’. “Benveniste werd door iedereen afgewezen, omdat hij zijn tijd te ver vooruit was. Hij verloor alles, zijn labo, zijn geld, ... Ik denk dat hij gelijk had, maar het probleem was dat zijn resultaten niet 100% reproduceerbaar waren. Ik heb gehoord dat er mensen zijn die zijn resultaten wel gereproduceerd hebben, maar dat ze bang zijn om het te publiceren omwille van de intellectuele terreur van mensen die het niet begrijpen”, zegt Montagnier. Montagnier zal het leiderschap van een nieuw onderzoeksinstituut aan de Jiaotong Universiteit in Shanghai op zich nemen en is van plan het fenomeen van elektromagnetische golven die door DNA in water geproduceerd worden te onderzoeken. Zijn onderzoeksteam zal zowel de theoretische mechanismen als de mogelijke therapeutische toepassingen ervan in de geneeskunde onderzoeken. In het interview met Science zegt Montagnier dat hij dit onderzoek niet in Frankrijk kan uitvoeren, omdat er daar niet voldoende financiering is. Omwille van de Franse pensioenwetten mag hij niet langer in een overheidsinstituut werken. Maar er is nog een andere reden. Wanneer hij andere fondsen probeerde aan te trekken, werd hij Montagnier is niet bang dat zijn collega’s zullen denken dat hij afgedwaald is naar de pseudowetenschappen. Op die vraag antwoordde hij onvermurwbaar: “Het is geen pseudo-wetenschap. Het is geen kwakzalverij. Dit zijn echte verschijnselen die verder onderzoek verdienen.” (MB) Referentie: Martin Enserink. French Nobelist Escapes “Intellectual Terror” to Pursue Radical Ideas in China. Newsmaker Interview: Luc Montagnier. Science 24 December 2010: Vol. 330 no. 6012 p. 1732 Actueel Leefstijl verslaat genen in de duurloop van het leven Wie bang is dat hij niet oud zal worden omdat hij slechte genen heeft geërfd van zijn ouders en grootouders, kan opgelucht ademhalen. Leefstijl bepaalt veel meer dan genen hoe lang we zullen leven. De Zweedse prof. Lars Wilhelmsen van de Universiteit van Göteborg analyseerde samen met zijn onderzoeksteam de gegevens van 855 mannen die in 1963 op vijftigjarige leeftijd gerekruteerd werden en wiens leefstijl en sociale gegevens op de leeftijd van 54, 60 en 67 jaar opnieuw bekeken werden. Dertien procent van deze mannen leefde nog op 90-jarige leeftijd. Deze ‘overlevers’ bleken op hun vijftigste vaker niet-rokers te zijn, dronken minder koffie, hadden een hogere socio-economische status en lagere cholesterolwaarden in hun bloed, vergeleken met de mannen die er niet in slaagden deze leeftijd te bereiken. De leeftijd die hun ouders haalden, had geen invloed op hun eigen levensduur. Na de leeftijd van 50 waren de belangrijkste beschermende factoren een lage bloeddruk en een goede hart- en longfunctie. “Onze studie is baanbrekend en toont aan dat erfelijke factoren geen groot effect hebben op de levensduur, maar dat leefstijlfactoren van veel groter belang zijn”, zegt prof. Lars Wilhelmsen. “Dat leefstijlfactoren een impact hebben op hart- en vaatziekten was al eerder bekend, maar dit is voor het eerst dat er ook een duidelijk verband wordt aangetoond met de levensduur in het algemeen.” Visie van het FIOW Orthomoleculaire genetische manipulatie is een begrip dat wij al jaren hanteren om aan te tonen dat je met de juiste voeding, leefstijl en suppletie je ‘slechte’ genen te slim af kan zijn, maar dat je ook ‘goede’ genen kunt beletten hun werk te doen door de verkeerde voeding en leefstijl. Het is dus zeker geen nieuwe ontdekking in de wetenschappen. Wellicht was het voor het Zweedse onderzoeksteam baanbrekend nieuws, maar niet voor de trouwe lezers van Orthofyto en LeefNu. De wetenschap staat ondertussen al een stap verder, want steeds meer wetenschappelijke studies bewijzen het effect van onze gedachten op onze genen. Onze gemoedstoestand en de manier waarop we tegen het leven en situaties aankijken zou wel eens een veel grotere impact kunnen hebben op onze gezondheid dan onze genetische blauwdruk en onze voeding samen. (HM) Walter O.M. Faché ORTHOMOLECULAIRE GENETISCHE MANIPULATIE Kunnen voeding en omgevingsfactoren uw genen manipuleren en op orthomoleculaire wijze verbeteren? MONOGRAFIEËN NUTRICEUTICA ©Faché Instituut Orthomoleculaire Wetenschappen Publi Media, Laarne België Meer info: MN 49. Orthomoleculaire Genetische Manipulatie - € 30 Referentie: Wilhelmsen L, Svärdsudd K, Eriksson H et al. Factors associated with reaching 90 years of age: a study of men born in 1913 in Gothenburg, Sweden. J Intern Med. 2010 Nov 26. doi: 10.1111/j.1365-2796.2010.02331.x. achtste jaargang 2011 - n°56 - www.fache-instituut.be 7 Actueel Voedingsdossier In deze rubriek worden thema’s ‘heet van de naald’ uit de verschillende media overgenomen en door de redactieraad kritisch geëvalueerd. Walter O.M. Faché en Hilde Maris Lichaamstaal leren lezen Voedingsdeficiënties herkennen aan de hand van symptomen H et menselijk lichaam wordt uiterst nauwgezet gereguleerd door een reeks complexe chemische reacties om een natuurlijk evenwicht te behouden. De kracht van de orthomoleculaire geneeskunde is dat zij gebruik maakt van dit fundamentele principe van gezondheid: de menselijke biochemie. Door ervoor te zorgen dat alle benodigde moleculen (vitaminen, mineralen, vetzuren, enzymen, enz.) in de juiste hoeveelheid in het lichaam aanwezig zijn, kunnen we de oorzaak van ziekten en gezondheidsproblemen op een natuurlijke, niet-toxische manier wegnemen. Het is echter niet altijd eenvoudig om er achter te komen wat er precies fout loopt in het lichaam en van welke stoffen we tekort of teveel hebben. Mensen die hun gezondheid met voeding en voedingsstoffen willen verbeteren, moeten weten waar ze moeten aan sleutelen. Met een bloedanalyse en andere diagnostische methoden kan je veel te weten komen over je voedingsstatus, maar een uitgebreide orthomoleculaire diagnose is duur en kan totnogtoe beter gereserveerd worden voor moeilijke gevallen of mensen die veel in hun gezondheid willen investeren. De goedkoopste manier van diagnose is het leren lezen van lichaamstaal of voedingsdeficiënties herkennen aan de hand van symptomen. 8 achtste jaargang 2011 - n°56 - www.fache-instituut.be Voedingsdossier De drang naar een diagnose In de reguliere geneeskunde - en soms ook in de orthomoleculaire - bestaat er een onstuitbare behoefte om een bepaalde diagnose te stellen. Artsen hebben in hun opleiding geleerd dat er voor elke ziekte een bepaald medicijn is. Ze moeten dus eerst vaststellen aan welke ziekte de patiënt lijdt voor ze hem kunnen behandelen. Aan de andere kant wordt deze behoefte aan een diagnose ook gestimuleerd door de patiënt, want die wil weten wat er met hem of haar aan de hand is. Iemand die ‘iets mankeert’, maar bij wie men niets abnormaals kan vinden, wordt vaak van de ene specialist naar de andere gestuurd. Als zo iemand na een eindeloze reeks testen van één van die specialisten de naam van zijn ziekte te horen krijgt, is dat vaak een hele opluchting. Want pas op dat moment kan de behandeling eindelijk beginnen. Ziekten bestaan niet De lijst van bestaande ziekten en ziektebeelden wordt alsmaar langer. Elke combinatie van bepaalde symptomen krijgt een naam. Omdat er steeds meer combinaties van symptomen opduiken en ziektebeelden elkaar overlappen, spreekt men meer en meer van ‘syndromen’. De behoefte om een etiket te plakken op een reeks van symptomen en een ziekte te benoemen, is ontstaan vanuit de klassieke aanpak, die gebaseerd is op het elimineren van symptomen met een specifiek daarvoor ontwikkeld medicijn, niet op het aanpakken van de oorzaak. Ook ons ziekteverzekeringssysteem vraagt om een naam van een ziekte om de behandeling te rechtvaardigen en terug te betalen. Maar in feite bestaan ziekten niet. Een lichaam wordt ziek omdat er bepaalde zaken fout lopen en de biochemie verstoord wordt. De oorzaken van deze biochemische stoornissen zijn altijd dezelfde, alleen manifesteren ze zich bij iedereen verschillend, omdat we allemaal uniek zijn en onze eigen zwakke en sterke plekken hebben en omdat deze universele oorzaken in minder of meerder mate en in verschillende combinaties aanwezig zijn. Wanneer we deze oorzaken aanpakken, hoeft de ziekte geen naam te krijgen en niet met een speciaal daarvoor ontwikkeld medicijn behandeld te worden. Wanneer de onderliggende problemen weggenomen worden, verdwijnt de zogenaamde ziekte vanzelf. Universele oorzaken van een ziek lichaam De basisoorzaken van alle mogelijke ziektebeelden zijn: • Evenwichtsverstoring van de aërobe en anaërobe glycolyse • nutriëntentekorten (vitaminen, mineralen, enzymen, vezels, essentiële vetzuren, antioxidanten, fytonutriënten, ...) • te veel toxische stoffen, zware metalen • oxidatieve stress, vrije radicalen pathologie • allergie • hypoglycemie • verstoorde darmflora, spijsverteringsproblemen • schimmels, parasieten • inflammatie • hormonale stoornissen • stress, te weinig ontspanning • te weinig beweging • negatieve instelling, verdriet, eenzaamheid, hulpeloosheid, onverwerkte trauma’s en conflicten, ... Bloedanalyse ontoereikend Deze basisoorzaken hebben één gemeenschappelijke deler: voeding en leefstijl (en omgeving). Het is daar waar we moeten ingrijpen om ‘ziekten’ te genezen. De balans in het lichaam moet hersteld worden door het toevoegen van stoffen die we tekort komen en het elimineren van stoffen die niet in ons lichaam thuis horen. Om dat te doen moeten we weten wat die tekorten of excessen zijn. Zoals eerder gezegd kan een bloedprofiel veel aan het licht brengen, maar een bloedprofiel is niet altijd accuraat. Ten eerste is het een momentopname en ten tweede is een deficiëntie niet altijd zichtbaar in het bloed. Het bloed streeft namelijk naar een evenwicht en wil van alle stoffen een bepaalde concentratie behouden. Zo zal het bijvoorbeeld trachten om het zinkniveau constant te houden, omdat zink in verschillende biochemische processen nodig is en het bloed er moet voor zorgen dat er overal voldoende zink beschikbaar is. Het kan dus zijn dat een bloedanalyse aangeeft dat je voldoende zink hebt, terwijl je weefsels eigenlijk te weinig zink bevatten. Dat kan je dan bijvoorbeeld zien aan witte vlekjes op je nagels. Men spreekt dan van een marginaal tekort, dat niet vastgesteld wordt door een bloedanalyse. Wanneer het zinkgehalte in het bloed wel te laag is volgens de referentiewaarden, is er dus eigenlijk sprake van een ernstig tekort in de weefsels. achtste jaargang 2011 - n°56 - www.fache-instituut.be 9 Voedingsdossier Enkele voorbeelden van typische symptomen bij nutriëntendeficiënties IJzertekort Vitamine B1, thiamine • • • • • • • • • Verlangen naar zoet • Geeuwhonger • Overgevoeligheid voor geluid Tintelingen in vingers en tenen Bleek kleurloos bindweefsel in de ogen Ontbreken van roze kleur van nagels, tong en onderlip Lepelvormige nagels (koilonychia) Doffe dunne nagels Algemene jeukerigheid (pruritus, vooral bij ouderen) Gevoeliger voor bacteriële infecties Blauwachtige sclera (oogwit) Vitamine A deficiëntie • Nachtblindheid, droge ogen, ontsteking en keratinisatie van het hoornvlies en oogbindvlies • Dwerggroei • Trage botgroei (vertraagde groei bij kinderen, botbreuken) • Ongezonde tanden, tandcariës, zwak tandglazuur • Ruwe, droge, schilferige huid • Sinusproblemen, zere keel, abcessen (oor, mond, speekselklier) • Diarree • Nier- en blaasstenen • Vruchtbaarheidsproblemen • Vatbaarheid voor ontstekingen aan de luchtwegen • Chronische ziekten van pancreas, darm, lever • Dunne huid aan handen en voeten • Eeltvorming • Droge haren • Niet tegen alcohol kunnen Vitamine B2, riboflavine • • • • Kloofjes lippen, gescheurde mondhoek Bloeddoorlopen ogen Slikproblemen Droge keel, rode lippen aan binnenzijde Vitamine B3, niacine, nicotinamide • Rode tong • Overgevoeligheid voor zonlicht • Geschubde neusvleugels Vitamine B5, pantotheenzuur • • • • Tintelende handen en voeten Netwerk onder voet Brokkelige, glansloze nagels Haaruitval, grijs haar Vitamine B6, pyridoxine • Kalknagel aan de tenen • Nauwelijks dromen kunnen herinneren • Oedeem (handen) Vitamine B9, foliumzuur • Vermoeidheid, bleekheid • Psychische klachten Vitamine B12, cobalamine • • • • 10 Vermoeidheid, bleekheid Bloedarmoede Tremoren, tintelingen, evenwichtsstoornissen Depressie, psychische klachten Vitamine E deficiëntie Essentiële vetzuren deficiëntie • • • • • • • • • • • • • • • Lipofuscine vlekken (levervlekken) Slechte wondgenezing Kortademigheid Krampen in de spieren Vitaliteitverlies Hart- en vaataandoeningen achtste jaargang 2011 - n°56 - www.fache-instituut.be Zich niet goed voelen bij te warm weer Kinderen die niet goed groeien Hormonale klachten bij vrouwen Galstenen Hoge cholesterol Overgewicht Droge, schilferige huid, eczeem Nierkwetsuren (bloed in urine) Haarvaten die gemakkelijk barsten (ogen, huid) Voedingsdossier Bovendien zijn de referentiewaarden vastgesteld aan de hand van de gemiddelden die men bij ‘gezonde’ mensen heeft gemeten. Ook daar stellen zich twee problemen. Ten eerste is niemand een gemiddelde mens, maar heeft iedereen zijn unieke biochemische eigenschappen en behoeften. Sommige mensen hebben misschien voldoende aan het zink dat ze uit de voeding halen, terwijl anderen hoge doses zinksuppletie nodig hebben om optimaal te functioneren. Ten tweede is de vraag: wat is gezond? Als de afwezigheid van een benoembare ziekte als gezond wordt beschouwd, zijn die gemiddelde referentiewaarden wellicht een goede richtlijn om geen ziektediagnose te krijgen, maar niet om een optimale gezondheid te garanderen. Als we in de orthomoleculaire praktijk zien dat de meeste zogenaamd gezonde mensen bij het afnemen van een voedingsanamnese of een klachtenprofiel toch een heel aantal symptomen en klachten blijken te hebben, dan kunnen we niet anders dan vraagtekens plaatsen bij de referentiewaarden die gebaseerd zijn op de waarden van die ‘gezonde’ mensen. Symptomen leren waarnemen De goedkoopste, minst ingrijpende en meest betrouwbare manier om te weten welke stoffen je te veel of te weinig hebt, is het leren herkennen van lichaamssymptomen. De karakteristieke symptomen van voedingstekorten zijn al waarneembaar in het eerste stadium van een verstoord metabolisme. De symptomen die in de reguliere geneeskunde gehanteerd worden om een diagnose te stellen, zijn de symptomen die zich voordoen in een ver gevorderd stadium van de ziekte. Het is dus zowel voor artsen en therapeuten als voor de patiënt zelf enorm belangrijk om te letten op alle signalen die het lichaam geeft wanneer er iets verkeerd loopt. Geen eenvoudige vorm van geneeskunde We geven hier een aantal tekortkarakteristieken en deficiëntiesymptomen om een idee te geven hoe nutriëntentekorten zich manifesteren in het lichaam. Vele van deze symptomen kunnen ook toegeschreven worden aan andere tekorten. Het is dus niet zo eenvoudig om aan de hand van lichaamstekenen te bepalen welke stoffen je al dan niet extra nodig hebt. Orthomoleculaire voedingsdeskundigen nemen daarom alle tijd om een uitgebreide voedings- en symptoomanamnese van hun patiënten op te stellen. Door alle stukjes van de puzzel in elkaar te passen, kan een duidelijker beeld gevormd worden van wat er mis gaat in het lichaam. Zo kan een individuele therapie gestart worden, die vaak al binnen enkele weken of soms al binnen enkele dagen verbetering van de klachten geeft. Het wegnemen van nutriëntentekorten of -excessen pakt het probleem bij de wortel aan en zal daardoor een blijvend resultaat hebben. Zelf symptomen leren waarnemen Het leren om lichaamstaal beter te begrijpen om op tijd te kunnen ingrijpen, is een onderdeel van de Consulentenopleiding van het FIOW. Wie zich meer wil verdiepen in de orthomoleculaire diagnostiek en deze wil toepassen op zichzelf en zijn familie of eventueel voedingsconsulent wil worden, kan de komende maanden in Laarne terecht voor een reeks van vijf boeiende avonden waarin Walter Faché alle aspecten van de voedingsdiagnose op een begrijpelijke manier uitlegt. Het is niet de bedoeling om zelf te gaan experimenteren met supplementen. Laat de symptomen en karakteristieken een leidraad zijn voor het aanpassen van je voedingspatroon, maar raadpleeg altijd een orthomoleculaire arts of voedingsdeskundige bij ernstige klachten. Gezondheidsbistro 5 Voedingsdiagnose Maart, april & mei 2011 • Dinsdag 22 maart Deel 1. Voedings­ deficiënties herkennen aan de hand van lichaamssymptomen • Dinsdag 29 maart Deel 2. Orthomoleculair bloedprofiel opmaken en toepassen • Dinsdag 5 april Deel 3. Regulier bloed­ protocol orthomoleculair evalueren • Dinsdag 26 april Deel 4. Het mal­ illuminatiesyndroom herkennen: licht en kleuren • Dinsdag 3 mei Deel 5. Orthomoleculaire stoorvelden opzoeken, geopathische elektromagnetische belasting en biologisch bouwen Referenties: 1. Walter O.M. Faché. Orthomoleculaire Geneeskunde Module 6 Deel 1. Voedingsdeficiënties bij patiënten herkennen aan de hand van lichaamssymptomen. Publi Media FIOW. Laarne, 1997, 2010. 2. Walter O.M. Faché. Bistro 5 Deel 1. Lichaamssymptomen bij voedingsdeficiënties. Publi Media FIOW. Laarne, 2009 achtste jaargang 2011 - n°56 - www.fache-instituut.be 11 Voedingsdossier Bessen Hilde Maris Ziektebestrijders uit de natuur I n een tijdperk waarin het belang van voeding niet alleen door gezondheidsfreaks wordt gepredikt, maar ook meer en meer door artsen en wetenschappers wordt erkend, heerst er nog steeds grote verwarring over wat nu gezonde voeding is en wat niet. Over één ding is iedereen het echter eens: groenten en fruit zijn de meest gezonde voedingsmiddelen die de natuur ons biedt. Toch eten de meeste mensen niet de optimale hoeveelheid die nodig is om ziekte op afstand te houden. De groenten krijgen nog wel een bescheiden plaatsje in de doorsnee Vlaamse keuken, maar het fruit schiet er meestal bij in. Veel groenten en fruit eten is nochtans de ideale manier om alle bioactieve stoffen uit de natuur binnen te krijgen. Plantaardig voedsel heeft een hoge nutriëntendichtheid en antioxidantcapaciteit. Wie maximaal wil profiteren van deze eigenschappen, kiest best voor planten met een hoge ORAC score (Oxygen Radical Absorbance Capacity), een maat voor het vrije radicalen vangende vermogen van voedingsmiddelen. Bij de groenten zijn kolen, spinazie, spruiten, alfalfa, broccoli, bieten, paprika, uien en aubergines de toppers. In de categorie fruit zijn de bessen de absolute top. Kleurenpalet Kijk tijdens de maaltijd eens naar je bord. Als je geen rijkgeschakeerd kleurenpalet ziet, mis je waarschijnlijk een heel aantal ziektebestrijdende stoffen. Ons advies om met de Voedingsdriehoek Faché zoveel mogelijk kleuren op je bord te verzamelen, heeft niets te maken met esthetische culinaire voorschriften, maar is wel degelijk wetenschappelijk gefundeerd. Een overvloed aan wetenschappelijke studies toont aan dat de natuurlijke pigmenten die groenten en fruit hun mooie kleurenschakering geven een brede waaier aan gezondheidseffecten hebben. Deze pigmenten of bioflavonoïden zijn krachtige antioxidanten die beschermen tegen kanker, hart- en vaatziekten, dementie, diabetes, neurologische aandoeningen en alle andere degeneratieve ziektebeelden. Anthocyanidinen Eén van de meest krachtige bioflavonoïden is de klasse van de anthocyanidinen. Deze stoffen scoren bijzonder 12 achtste jaargang 2011 - n°56 - www.fache-instituut.be hoog op de lijst van de ORAC score (Oxygen Radical absorbance Capacity). De eigenschappen van anthocyanidinen zijn goed bestudeerd. In de wetenschappelijke literatuur vindt men talrijke studies die aantonen dat bessen, die rijk zijn aan deze bioflavonoïden, beschermen tegen kanker, diabetes, artritis, allergie en inflammatie. Ze zijn bijzonder effectief in het afremmen van veroudering en zogenaamde leeftijdsgerelateerde ziektebeelden zoals alzheimer, maculadegeneratie en neurologische aandoeningen. Bessen hebben een gunstig effect op de bloedvaten, de bloeddruk en het cholesterolgehalte en houden daarmee hart- en vaatziekten op afstand. Bessenextract zou zelfs beschermen tegen osteoporose. Bessen als supervoeding Wie elke dag bessen wil eten, hoeft zich niet te beperken tot aardbeien en frambozen. Er is tegenwoordig een ruim aanbod aan verschillende soorten bessen uit de hele wereld. Kies voor biologische bessen en wissel Voedingsdossier zoveel mogelijk af om een verscheidenheid aan bioactieve stoffen binnen te krijgen. Açai bes: deze exotische bessensoort uit Zuid-Amerika is een relatieve nieuwkomer op de lijst van de supervoeding. Zelfs in lage doses hebben de antioxidanten uit de açai een enorm vermogen om vrije radicalen te neutraliseren. Gevriesdroogd açaibessenpoeder werkt ontstekingsremmend en een laboratoriumstudie toont aan dat açai extract de groei en proliferatie van leukemiecellen remt. Appelbes (aronia): het extract van deze bes heeft een beschermend effect op de hartslagaders, remt inflammatie van de ogen en reduceert biomarkers van darmkanker. Het sap van aroniabessen beschermt de lever en voorkomt maagzweren. Bij ratten met diabetes helpt het de glucose- en cholesterolwaarden normaliseren. Deze bes heeft een antibacteriële werking, beschermt tegen UV-straling, beschermt de lever tegen vrije radicalen schade, remt ontstekingen en voorkomt oxidatie van bloedvetten. Zwarte bes (ribes nigrum): de zwarte bes bevat meer vitamine C dan een sinaasappel. Zwarte bessenextract helpt de ogen zich aanpassen aan het donker en vermindert vermoeide ogen. Deze bes beschermt LDL-cholesterol tegen oxidatie. Het sap verbetert de werking van de bloedvaten, stimuleert de doorbloeding en doet oudere ratten langer leven. Zwarte bessen hebben een antibacteriële werking en zijn effectief in het verlichten van urineweginfecties bij ouderen. Andere bessen met antioxidatieve, antiinflammatoire, antibacteriële werking: kersen, veenbessen, vlierbessen, gojibessen, druiven, granaatappels, pruimen, frambozen, aardbeien, moerbeien, ... Fig. 1. De açai bes, ook wel de superbes genoemd Fig. 2. De Aronia of appelbes Fig. 3. De blauwe bosbes Bosbes (vaccinium): deze blauwe bes beschermt het slijmvlies van de maag en is een traditioneel middel tegen maagzweren. Uit laboratoriumonderzoek blijkt dat de bosbes ook een gunstig effect heeft op darmkankercellen. Bosbessen verhogen de concentratie antioxidantenzymen in de ogen en voorkomen daardoor oogaandoeningen zoals maculadegeneratie en cataract. De blauwe bosbes bevat het omega-3 vetzuur alfalinoleenzuur en beschermt tegen harten vaatziekten, hersenaandoeningen en kanker. In combinatie met probiotica voorkomt de blauwe bosbes darminflammatie, leverschade en parasieten. Ze voorkomt zelfs botverlies bij ratten van wie de eileiders verwijderd zijn. Braambes (rubus): het extract van de braambes zet kankercellen aan zichzelf te vernietigen in laboratoriumtesten. Smakelijke levensverzekering Bessen bieden niet alleen een mooi kleurenpalet van alle schakeringen van rood, blauw, paars en zwart, maar zijn zowat de rijkste bron van bioflavonoïden die er te vinden zijn. Elke dag bessen eten is één van de beste vormen van levensverzekering, en bovendien een erg smakelijke. In de zomer, wanneer het volop bessenseizoen is, moet je van de gelegenheid gebruik maken om dagelijks bessen op het menu te zetten, liefst zoveel mogelijk verschillende soorten. Je kan bessen invriezen voor de winter, maar er zijn tegenwoordig ook gedroogde bessen en bessenpoeder verkrijgbaar, die je in allerlei gerechten, zoals smoothies, muesli, havermoutpap, yoghurt, fruitcocktails en salades kan verwerken. Fig. 4. De braambes Fig. 5. De zwarte bes Referenties: 1. Alison Cherlet. The disease-fighting power of berries. LE Magazine, September 2008. 2. Walter O.M. Faché. MN 68. De voedingsdriehoek Faché gastronomisch toepassen in de keuken. Publi Media FIOW. Laarne, 2005. 3. Walter O.M. Faché. MN 63. De voedingsdriehoek Faché medisch toepassen. Publi Media FIOW. Laarne, 2004. achtste jaargang 2011 - n°56 - www.fache-instituut.be 13 Orthotarische recepten Lekkere lentegerechten... Lies Helsloot A ls ik nu naar buiten kijk zie ik enkel wolken, mist en druilerige regen… Niet echt om vrolijk van te worden. Ik trek me dus even op aan het schrijven van dit artikeltje boordevol lekkere lente-ideeën. Leve de lente! Phyllo-taartje met spinazie, champignons en cepaënenmix Zonder voedsel uit de cepaënengroep, geen lekker eten. Uien, prei, look, bieslook, lente-ui,… de beste smaakmakers ter wereld en nog gezond ook. Ingrediënten (voor 6 à 8 personen) • • • • • • • • • • • • • • • 1 rol phyllo-deeg 1 bundeltje lente-ui in stukken van 3 cm gesneden 1 ui in fijne halve maantjes gesneden 1 preistengel in ringen of in lange reepjes 150 g verse bladspinazie 2 teentjes look in fijne plakjes 250 g champignons in plakjes 6 eetlepels olijfolie 200 g verse, kruimelige geitenkaas (type bûche) 3 eieren 125 ml melk fijn gehakte bladpeterselie en wat vers dille snuifje zeezout zwarte peper nootmuskaat Tip: Phyllo-deeg is een mediterraans deeg en bestaat uit flinterdunne vellen deeg. Een pakje bevat meestal zo’n 450 g. Ik koop er steeds een paar van en bewaar ze in de diepvries. Je kan er heerlijke hartige en zoete taarten mee bakken. Verkrijgbaar bij de grote supermarkten, Turkse winkeltjes, speciaalzaken, … 14 achtste jaargang 2011 - n°56 - www.fache-instituut.be Werkwijze • Verwarm de oven voor op 220 graden • Neem een bakplaat en leg daarop champignons, lente-ui, prei, look, ui. Giet er wat olijfolie over en kruidt met peper en zout. Meng alles goed en plaats de groenten zo’n 20 minuten in de oven. • Neem ondertussen een rechthoekige bakvorm (type koekjesplaat met een rechtopstaande rand van ongeveer 1 cm). Bij voorkeur een anti-aanbak bakplaat. • Wrijf met een borsteltje wat olijfolie over de hele plaat. • Wrijf een eerste vel phyllo met het borsteltje in met olijfolie, leg in de plaat. Werk zo verder met de andere vellen phyllo en leg ze één voor één op elkaar op de bakplaat. Laat het deeg over de rand hangen, zo glijdt het niet te snel weg. • Plaats de schaal met het phyllo-deeg zo’n 10 minuten in de oven en laat het dan even afkoelen. • Pureer ondertussen met de staafmixer kaas, eieren, peper, verse kruiden, zout en nootmuskaat in een mengbeker. • Beleg de gebakken phyllo-bodem met de geroosterde groenten en de spinazie. Giet daarover het eimengsel. • Plaats de taart zo’n 20 minuten in de oven of tot het eimengsel voldoende vast is. • Serveer met een frisse salade Speltpasta met turbo tomatensaus Dat rauw verrassend lekker en supersnel kan zijn, kan je proeven in dit recept. Deze tomatensaus hoeft niet gekookt te worden en is dus klaar in een wip. Geen excuus meer voor ongezonde fast food! Orthotarische recepten Ingrediënten (voor 1 persoon) Werkwijze • • • • • Doe alle ingrediënten in de blender en maal tot je een grove massa bekomt Deze pesto blijft zeker enkele dagen goed in de koelkast • • • • 250 g kerstomaten, grof gehakt 2 eetlepels olijfolie 1 klein teentje look, geperst een flinke hand verse basilicumblaadjes een beetje fijn gesneden verse rode chili (kan je weglaten als je dit te pittig vindt) 1 à 2 koffielepels balsamico-azijn snuifje zeezout zwarte peper 80 g speltpasta Lentesalade met asperges en kruidendressing Werkwijze Kook de pasta zoals aangegeven op de verpakking Meng de gehakte tomaten met basilicum en alle andere Ingrediënten Giet de pasta af en meng onder de “saus” Klaar! En… verrukkelijk. Pesto van artisjokhartjes en groene olijven Een pesto voor alle gebruik: op pasta, brood, gemengd onder vinaigrette, als dip voor bij het aperitief,… Een goede detox-start voor de lente, door de aanwezigheid van artisjok. Ingrediënten (4 personen) Voor de salade: • 16 asperges, schoongemaakt en licht gestoomd • 1 krop krokante biologische salade, gewassen en grof gesneden • 100 g verse bladspinazie, voorzichtig gewassen en drooggezwierd • 1 avocado in blokjes • een kopje kiemgroenten per persoon, naar keuze • 200 g diepvrieserwtjes, licht gestoomd en afgekoeld Tip: stoom erwtjes zonder deksel en spoel ze daarna overvloedig met ijskoud water. Zo blijven ze mooi frisgroen. Voor erbij: fetablokjes, plakjes gerookte zalm, een hardgekookt eitje, gebakken kip, … of gewoon zo. Voor de dressing Ingrediënten • 1 potje of blikje artisjokhartjes (indien bewaard in olijfolie, kan je de olijfolie in het recept weglaten) • 100 ml olijfolie • 10 grote, groene olijven zonder pit • een handvol bladpeterselie • 4 eetlepels vers gehakte bieslook • snuifje zeezout • zwarte peper • • • • • • • • 2 eetlepels fijn gehakte verse munt 2 eetlepels fijn gehakte peterselie 1 koffielepel mosterd 1 koffielepel honing sap van 1 citroen 6 eetlepels olijfolie snuifje zeezout zwarte peper Werkwijze Schik alle groenten mooi op een grote schaal en werk af naar keuze met de feta, gerookte zalm, … Meng alle ingrediënten voor de vinaigrette en giet deze over de salade. achtste jaargang 2011 - n°56 - www.fache-instituut.be 15 Eetwij(s)zer, een epigenetisch logboek Deze rubriek spoort de lezer aan om verstandig met eten om te gaan. Met deze tips en adviezen reiken we een leidraad aan om dag na dag tot een beter voedingspatroon te komen voor jezelf, je kinderen en je huisdieren. Voedingsstoffen zijn epigenetische signalen die je genen positief manipuleren. Zwarte rijst, supervoedsel! Zwarte rijst, vereert in China, maar onbekend (of onbemind) in het westen, zou volgens wetenschappers wel eens één van de meest krachtige vertegenwoordigers van ‘supervoedsel’ kunnen zijn. Zwarte rijst heeft een laag suikergehalte, maar zit vol gezonde voedingsve- zels, vitamine E en fytochemicaliën die hart- en vaatziekten en kanker bestrijden. In het oude China stond deze rijstsoort bekend als ‘verboden rijst’, omdat alleen edellieden er mochten van eten. Tegenwoordig wordt zwarte rijst in Azië vooral gebruikt als decoratie, bij noedels, sushi en in nagerechten. Voedingswetenschapper Dr. Zhimin Xu van het Department of Food Science aan het Louisiana State University Agricultural Center zegt dat een lepel zwarte rijstzemelen meer anthocyanidinen bevat dan een lepel bosbessen. Als we weten dat bosbessen zowat de hoogste ORAC score of antioxidantcapaciteit hebben van alle voedingsmiddelen, dan is dat behoorlijk indrukwekkend voor een eenvoudige graankorrel. Dat het een veelbelovend voedingsmiddel is, wordt aangetoond in een recente studie, waarin een extract van zwarte rijst de groei en metastase van borstkankercellen remde. (HM) Referentie: 1. Hui C, Bin Y, Xiaoping Y, Long Y et al. Anticancer activities of an anthocyanin-rich extract from black rice against breast cancer cells in vitro and in vivo. Nutr Cancer. 2010 Nov;62(8):1128-36. Pistachenoten helpen bij erectiestoornissen Erectiestoornissen kunnen verschillende oorzaken hebben, maar vaak is een cardiovasculaire aandoening een onderliggende stoornis. Eén van de cardiovasculaire factoren die tot erectiestoornissen kunnen leiden is een verminderde doorbloeding door plaquevorming in de bloedvaten. Een erectie kan alleen maar bereikt worden door een voldoende bloedstroom naar de penis. Als de bloeddoorstroming mank loopt door vernauwde bloedvaten, komt er geen (volledige) erectie. Turkse wetenschappers onderzochten het effect van pistachenoten op de erectiele functie. Zeventien mannen die al minstens een jaar 16 achtste jaargang 2011 - n°56 - www.fache-instituut.be lang met erectiestoornissen kampten, moesten drie weken lang 100 gram pistachenoten per dag eten. Na drie weken was hun bloeddoorstroming met gemiddeld 22% verhoogd. Triglyceriden en LDLcholesterol waren door het eten van pistachenoten aanzienlijk gedaald en HDL-cholesterol was gestegen. De erectiele functie, gemeten met de Internationale Index van de Erectiele Functie (IIEF), was met maar liefst 50% verbeterd. Hoewel dit onderzoek gedaan is met pistachenoten, kan van andere noten hetzelfde resultaat verwacht worden. (HM) Nutriënten in noten die voor gezonde bloedvaten en een goede doorbloeding zorgen: • goede vetten: mono- en meervoudig onverzadigde vetzuren, omega-3 vetzuren • vezels, vooral onoplosbare • L-arginine • vitamine E • foliumzuur • mineralen: calcium, magnesium, koper, kalium, selenium en zink • fytosterolen: sitosterol, stigmasterol en campesterol • fytochemicaliën: ellaginezuur, flavonoïden (quercetine, kamferol en rutine), fenolen, luteoline, isoflavonoïden Referentie: Aldemir M, Okulu E, Neşelioğlu S, et al. Pistachio diet improves erectile function parameters and serum lipid profiles in patients with erectile dysfunction. Int J Impot Res. 2011 Jan;23(1):32-8. Coënzym Q10: ENERGIE voor een Bessen eten om af te vallen zonder jojo-effect Mensen die op dieet gaan en er in slagen met veel moeite hun overtollige kilo’s kwijt te geraken, zien het verloren gewicht (en meer) er vaak binnen de kortste keren weer bij komen. Dat is het befaamde jojo-effect, een onvermijdelijk gevolg van uithongeringsdiëten. De keuze van het soort voeding dat je eet - niet de hoeveelheid - bepaalt of je een langdurig resultaat behaalt. tweede jeugd Wetenschappers hebben ontdekt dat bessen eten een prima hulpmiddel is om af te slanken zonder het jojoeffect. Met dat doel heeft men zelfs bessenextracten als voedingssupplement ontwikkeld. De Aroniabes, die rijk is aan anthocyanidinen, blijkt een gunstig effect te hebben op de bloedsuikerspiegel en op de werking van insuline, twee belangrijke factoren bij gewichtscontrole. In een studie gaf men het extract van Aroniabessen aan prediabetische ratten en ratten met insulineresistentie. Na zes weken waren de ratten die het bessensupplement kregen aanzienlijk minder bijgekomen dan de ratten die een placebo gekregen hadden. vanaf 14,95 E UR 30+ 15 GRA TIS BioActive Q10 50 mg CNK 2725-281 30+15 caps Adviesprijs: € 14,95 BioActive Q10 50 mg CNK 2576-403 90+30 caps Adviesprijs: € 43,20 Eerder al hadden onderzoekers van de Universiteit van Montreal ontdekt dat het sap van blauwe bosbessen beschermt tegen diabetes en overgewicht. Het effect van het bessensap werd versterkt door de bacteriën die op de schil zitten bij in het sap te mengen en het te laten fermenteren. Bij muizen die deze mix drie dagen dronken, daalde de bloedsuikerspiegel met maar liefst 35%. Hoewel bessen in geconcentreerde (supplement)vorm waarschijnlijk een groter effect hebben op korte termijn, moet het langdurige gunstige effect van dagelijks bessen eten niet onderschat worden. Profiteer van de rijke variatie aan bessen die in het bessenseizoen verkrijgbaar is. (WF) BioActive Q10 CNK 2506-905 Adviesprijs: 100 mg 30 caps € 26,75 (Beschikbaar in Apotheken) BioActive Q10 Uniqinol® levert coënzym Q10 onder de gereduceerde vorm ubiquinol, die biochemisch actief is. Gebaseerd op de meest recente wetenschappelijke ontwikkelingen, is BioActive Q10 een voedingssupplement van de 2de generatie dat voor een sneller en groter effect zorgt in vergelijking met andere coënzym Q10 supplementen. Bovendien biedt BioActive Q10 de garantie dat het natuurlijke ubiquinol, aangeboden in een 100% homogene oplossing zonder kristallen, stabiel blijft, hetgeen zorgt voor een betere biologische opneembaarheid én werkzaamheid. BioActive Q10 is aangewezen bij Info: MN 55. Ziektepreventie met de Voedingsdriehoek Faché € 25 de gezonde volwassene: • antioxidatief effect • bij vermoeidheid • vitaliserend de volwassene met gezondheidsproblemen: • voor de goede werking van de cardiovasculaire, metabole en neurologische functies. 1.Proceedings of the Experimental Biology conference, Anaheim, California, April 25, 2010 2. Vuong T, Benhaddou-Andaloussi A, Brault A, et al. Antiobesity and antidiabetic effects of biotransformed blueberry juice in KKA(y) mice. Int J Obes (Lond). 2009 Oct;33(10):1166-73. 17 BE_Q10_Active_Ad_orthophyto_DU_0910 Referenties: Pharma Nord QH Active Q10 – Patented Formula Innoverend voor de gezondheid Minervastraat 14, B-1930 Zaventem Tel.: 02/720.51.20 – Fax 02/720.51.60 E-mail:[email protected] achtste jaargang 2011 - n°56 - www.fache-instituut.be Medisch dossier Malilluminatiesyndroom Een gebrek aan zonlicht kan je ziek maken Hilde Maris H et aantal uren dat we buitenshuis doorbrengen is in de afgelopen honderd jaar drastisch gedaald. De meeste mensen zitten de hele dag binnen, vaak in slecht verlichte ruimtes. Het weinige zonlicht dat we hier in België zien, wordt dan nog angstvallig gemeden door de angst voor huidkanker. Omgekeerd worden we overmatig blootgesteld aan kunstmatig licht op de momenten dat we duisternis nodig hebben. Een gebrek aan zonlicht overdag en een overmaat aan kunstmatig licht ’s avonds en ’s nachts maakt ons ziek. Men noemt dit het malilluminatiesyndroom. Het is een niet te onderschatten factor in het ontstaan van allerlei ziektebeelden, waaronder hart- en vaatziekten, auto-immuunziekten, depressie, osteoporose en kanker. Vitamine D Zonlicht is een cruciaal element voor onze gezondheid. Het is ondertussen algemeen geweten dat blootstelling aan zonlicht noodzakelijk is voor de aanmaak van vitamine D en dat een vitamine D-tekort de oorzaak is van vele degeneratieziekten. Al in 1941 werd de eerste studie gepubliceerd die aantoonde dat meer in de zon vertoeven het risico om te sterven aan kanker verminderde. Kanker bleek meer voor te komen bij mensen die in noordelijke gebieden woonden dan bij mensen uit het zuiden, die het hele jaar door meer zonlicht krijgen. Verder onderzoek identificeerde vitamine D als de link tussen zonlicht en 18 achtste jaargang 2011 - n°56 - www.fache-instituut.be een beschermende werking tegen kanker. Hoge vitamine D-waarden geven in sommige studies meer dan 50% minder kans op kanker. Een gebrek aan vitamine D wordt ook gelinkt aan harten vaatziekten, diabetes, osteoporose, griepinfecties, neurologische aandoeningen, inflammatie, auto-immuunziekten, huidziekten, psychiatrische aandoeningen, enz. Zonneblokkers en huidkanker Het wijdverbreide tekort aan vitamine D onder de bevolking is niet alleen te wijten aan het feit dat we minder buiten vertoeven. De zonnecrème-rage heeft ook Medisch dossier een aardige duit in het zakje gedaan. Men heeft mensen zo bang gemaakt voor huidkanker, dat bijna niemand meer in de zon durft te komen zonder zonnecrème of zonneblokkers te smeren. De waarheid is dat zonlicht niet de oorzaak is van huidkanker. In de jaren ’30 was het risico om huidkanker te krijgen 1 op 1.500. In 2010 was dat 1 op 59. Dat is 25 keer meer. In de jaren ’30 brachten de mensen veel meer tijd buitenshuis en in de zon door en werd er geen zonnecrème gesmeerd. Tegenwoordig komt bijna niemand meer in de zon zonder ‘bescherming’. Uit onderzoek blijkt dat melanoom vaak voorkomt op plaatsen die nooit aan de zon worden blootgesteld. Er is totnogtoe geen enkel bewijs dat zonnecrème tegen huidkanker beschermt. Uit een grondig literatuuronderzoek tussen 1966 en 2003 blijkt dat zonnebrandcrème geen bescherming biedt tegen melanoom. Integendeel, er zijn aanwijzingen dat zonneblokkers juist bijdragen aan het ontstaan ervan. Dat kan op twee manieren verklaard worden. Ten eerste bevatten zonnecrèmes enorm veel chemische stoffen die het risico op huidkanker verhogen. Ten tweede wordt de vitamine D aanmaak door zonnecrèmes geblokkeerd en een gebrek aan vitamine D verhoogt het risico op alle kankers, ook op huidkanker. Wie zichzelf wil beschermen tegen huidkanker kan dat doen door uitsluitend natuurlijke crèmes (zonder zonnefilter) te gebruiken en door de inname van antioxidanten, carotenoïden, lycopeen, essentiële vetzuren, groene thee extract, curcumine, enz. te verhogen. Breng voldoende tijd in de zon door, maar zorg ervoor dat je huid niet verbrandt. Als je huid verzadigd is door antioxidanten en vetzuren zal je trouwens veel minder snel verbranden. Serotonine en melatonine Vitamine D is niet de enige link tussen zonlicht en gezondheid. En de huid is niet het enige lichaamsdeel dat blootgesteld moet worden aan zonlicht. Onze ogen en hoofdkruin registreren licht of duisternis en als reactie daarop wordt in de pijnappelklier of epifyse de productie van hormonen gereguleerd: serotonine overdag en melatonine ’s nachts. Deze twee hormonen zijn enorm belangrijk voor onze stemming, ons slaappatroon en onze immuniteit. Wanneer we overdag niet blootgesteld worden aan voldoende helder zonlicht wordt er tijdens de dag te weinig of geen serotonine aangemaakt en ’s nachts geen melatonine. Kunstmatige verlichting ’s avonds en ’s nachts remt eveneens de aanmaak van melatonine. Serotoninetekort kan leiden tot depressie, angsten, pessimisme, prikkelbaarheid, obsessies, dwanggedachten, laag zelfbeeld, agressie, woede, slapeloosheid, vermoeidheid, cognitieve achteruitgang, alzheimer, dementie, chronische pijn, alcohol- en drugsverslaving, hunkeren naar suiker en koolhydraten en zelfmoordneigingen Zonlicht is de redding Het belang van zonlicht kan niet genoeg benadrukt worden. Probeer elke dag minstens een kwartier tot een half uur in de zon of in helder licht te vertoeven, vooral ‘s ochtends. Als je tijdens de wintermaanden overdag niet veel tijd hebt of de hele dag in een kantoor of donkere ruimte doorbrengt, ga dan ’s middags buiten lunchen. Laat zonlicht je medicijn zijn! Meer weten over het malilluminatie­ syndroom en wat je er tegen kan doen? Bistro 5 Deel 4. Het malilluminatie­ syndroom erkennen: licht en kleuren Dinsdag 26 april - € 35 Factoren die de aanmaak van serotonine en melatonine verstoren • onvoldoende blootstelling aan zonlicht overdag • donkere behuizing • bewolking, onweer, wintermaanden • kunstmatige verlichting, TLlampen • nachtwerk, ploegenwerk (blootstelling aan licht ’s avonds en ’s nachts) • bril, contactlenzen • zonnebril • achter glas zitten (auto, veranda) • hoofddeksels Symptomen van melatonine tekort • slaapstoornissen: slapeloosheid, inslaapproblemen, ’s nachts wakker worden en niet meer kunnen inslapen, ’s morgens vroeg wakker worden, moe wakker worden, niet dromen • vermoeidheid • depressie, angst, stressgevoeligheid • menstruatiestoornissen, premenstrueel syndroom • scoliose (zijwaartse kromming van de ruggengraat) • cataract • neurologische aandoeningen: multiple sclerose (MS), amyotrofe laterale sclerose (ALS), parkinson, alzheimer, ... • verhoogde cholesterol • bloedklonters, hartaanval, hartritmestoornissen • verlaagde immuniteit • kanker Referenties: 1. Walter O.M. Faché. Bistro 5 Deel 4. Malilluminatie syndroom. Licht en slaapdiagnose. Publi Media FIOW. Laarne, 1997, 2009. 2. Apperly F. The relation of solar irradiation to cancer mortality in North America. Cancer Res. 1941;1:191-5. 3. Dennis LK, Beane Freeman LE, VanBeek MJ. Sunscreen use and the risk for melanoma: a quantitative review. Ann Intern Med. 2003 Dec 16;139(12):966-78. achtste jaargang 2011 - n°56 - www.fache-instituut.be 19 Medisch dossier Herpes virus Koortsblaasjes voorkomen met natuurlijke middelen Walter O.M. Faché D e meeste mensen worden tijdens hun leven blootgesteld aan een herpesvirus. Virussen van de herpesfamilie zijn betrokken bij een brede waaier van ziekten en aandoeningen, waaronder waterpokken, labiale herpes, genitale herpes, de ziekte van Pfeiffer (klierkoorts) en blindheid door aantasting van het hoornvlies. Herpesvirussen staan erom bekend dat ze na een eerste blootstelling een hele tijd onopgemerkt kunnen liggen sluimeren in het lichaam om dan opeens weer geactiveerd te worden. Het mechanisme achter deze activatie is nog niet goed gekend. Er is ook nog geen effectieve behandeling gevonden tegen herpes, maar uit onderzoek blijkt herpes vaker de kop opsteekt wanneer de weerstand daalt. Een sterk immuunsysteem is daarom het enige bekende wapen tegen het uitbreken van herpesinfecties. 20 Herpes en het immuunsysteem Antioxidanten Een verzwakt immuunsysteem speelt een sleutelrol in het activeren van het sluimerende herpesvirus, maar er zijn nog ander factoren die een uitbraak kunnen veroorzaken: ultraviolet licht, stress, geraffineerde koolhydraten en suikers, vermoeidheid, intensief sporten, koorts, andere infecties, hitte, een gebrek aan essentiële vetzuren en een disbalans tussen de aminozuren arginine en lysine. In de reguliere geneeskunde wordt herpes bestreden met antivirale middelen die ernstige bijwerkingen hebben. Het Faché Instituut raadt mensen met regelmatig terugkerende herpesinfecties aan hun heil te zoeken in een orthotarische voeding en supplementen waarvan in studies is aangetoond dat ze het virus rechtstreeks aanvallen of het immuunsysteem versterken. Vitamine A. Vitamine A beschermt de huid en de achtste jaargang 2011 - n°56 - www.fache-instituut.be slijmvliezen tegen het binnendringen van micro-organismen. Het werkt antiviraal en versterkt de weerstand. Vitamine A voorkomt bovendien proliferatie en blijkt efficiënt te werken tegen sommige vormen van herpes, waaronder Herpes Simplex en het Epstein-Barr virus. Vitamine C is een belangrijke vitamine voor het immuunsysteem, met een antivirale werking. Het versterkt de werking van de witte bloedcellen en stimuleert de aanmaak van interferon. In een klinische studie uit 1978 bleek suppletie met vitamine C en bioflavonoïden het aantal uitbraken van herpes simplex infecties te verminderen en de ernst van de letsels te reduceren. Medisch dossier De dosis die in deze studie na vier dagen de symptomen deed verdwijnen was 2 tot 5 gram vitamine C + 2000 tot 5000 mg bioflavonoïden. Ook plaatselijk aanbrengen van een vitamine C oplossing enkele malen per dag, geeft meteen verbetering van de symptomen. Zink speelt een cruciale rol in het functioneren van de cellen en bij de immuniteit. Zink is bovendien een antioxidant en beschermt tegen vrije radicalen door het verhogen van de concentraties antioxidantenzymen. Mensen met een zinktekort zijn vatbaarder voor infecties. Wanneer zink in de vorm van een zalfje binnen de 24 uur na de eerste manifestatie van een koortsblaasje wordt aangebracht op de aangetaste plaats, verkort het de duur en de ernst van de infectie. Selenium, een antioxidant met een immuniteitsversterkende werking, helpt het herpesvirus onderdrukken. In een studie uit 1997 wordt aangetoond dat een combinatie van zink en selenium het aantal herpesinfecties over een periode van twee jaar aanzienlijk vermindert. De suppletie zorgde voor 66% minder opflakkeringen, vergeleken met placebo. L-lysine, het antiherpes aminozuur Van L-lysine, een essentieel aminozuur, is al herhaaldelijk aangetoond dat het effectief werkt tegen herpes. Lysine werkt replicatieremmend op virussen van de herpesfamilie. De reden dat lysine remmend werkt is gelegen in het feit dat dit aminozuur een soortgelijke moleculaire structuur heeft als L-arginine. L-arginine is van levensbelang voor het herpesvirus en wordt door dit organisme dan ook snel opgenomen. Door de overeenkomstige structuur wordt ook lysine snel opgenomen, maar daar kan het virus uiteindelijk niet op gedijen. Dit leidt tot verzwakking van het virus en vermindering van de reproductie. Lysinerijke voeding is sterk aan te bevelen: (rechtsdraaiende) magere biokwark en yoghurt, eieren, vis, kip, lamsvlees, rundvlees, groenten en fruit. Argininerijke voeding is af te raden: tarwe(kiemen), haver, zilvervliesrijst, chocolade, pinda’s en pindakaas, sojabonen en diverse zaden en noten. Propolis en honing Propolis, een product dat door bijen vervaardigd wordt, bestaat uit een complex van antivirale bioflavonoïden. Een propoliszalfje blijkt effectiever dan zovirax (aciclovir) of placebo. Sommige mensen zijn allergisch voor propolis. Het is aan te raden eerst een paar druppels extract op je handpalm uit te testen. Honing heeft hetzelfde effect. In een onderzoek uit 2004 vergeleken wetenschappers het gebruik van honing met dat van zovirax. Daaruit bleek dat honing koortsblaasjes niet alleen sneller doet verdwijnen, maar dat ook de vervelende symptomen efficiënter verlicht werden. Het effect op herpes aan de geslachtsorganen was het sterkst. Herpes ‘uitschakelen’ Het herpesvirus is een virus dat nooit meer uit je lichaam verdwijnt, het ligt steeds in je bloed te sluimeren. Op momenten dat je afweer verzwakt, kan het toeslaan en krijg je een aanval van genitale of labiale herpesinfectie. Koortsblaasjes verschijnen dan ook meestal in perioden van stress, overmatig sporten, grote vermoeidheid en tijdens andere infecties, zoals verkoudheid of griep. Het immuunsysteem is dan niet meer in staat om de herpesinfectie onder controle te houden. De beste verdediging tegen terugkerende herpesaanvallen is daarom een gezond immuunsysteem. Wanneer je immuunsysteem efficiënt werkt, zal je nog zelden last hebben van koortsblaasjes of genitale herpes. Naast een optimaal voedingspatroon volgens de Voedingsdriehoek Faché, voldoende beweging en voldoende rust, kunnen voedingssupplementen het immuunsysteem ondersteunen. Bovengenoemde stoffen zijn bijzonder effectief, maar ook andere supplementen kunnen herpes onderdrukken door een rechtstreekse antivirale werking of een verhoging van de weerstand: lactoferrine, DHEA, knoflook, thymusconcentraat, omega-3 vetzuren, probiotica, vitamine D, ... Advies bij acute aanvallen van herpes • L-lysine: 700 tot 1400 mg per dag • Propolis: 500 tot 2000 mg per dag • Vitamine C: 5 tot 10 gram per dag • Knoflook: 4 x 600 mg knoflookextract per dag • Carotenoïdencomplex: 25.000 IE per dag • Lactoferrine: 300 tot 900 mg per dag • DHEA: 100 tot 200 mg per dag bij het begin van een aanval en tijdens de aanval tot de blaasjes verdwijnen (bloedanalyse is aangeraden na DHEA therapie om optimale waarden te verzekeren) Referenties: 1. Melvyn r. Werbach, MD. Nutritional influences on Illness. Second Edition, 1996. Third Line Press, Tarzana California. 2. Herpes viruses and associated diseases. Disease prevention and Treatment. Forth Edition, 2003. Life Extension Media. 3. Al-Waili NS. Topical honey application vs. acyclovir for the treatment of recurrent herpes simplex lesions. Med Sci Monit. 2004 Aug;10(8):MT94-8. achtste jaargang 2011 - n°56 - www.fache-instituut.be 21 Orthomoleculaire waarschuwingen Niet alles wat orthomoleculair is, is zomaar goed. Daarom deze kanttekeningen bij voeding en voedingssupplementen, opdat elke voedingsstof op de juiste plaats bij de juiste persoon terechtkomt. Canadese studie bevestigt verhoogd kankerrisico door medische scans Visie van het FIOW • Scans kunnen in bepaalde gevallen zeker een diagnostische waarde hebben, maar cardiovasculaire aandoeningen en het overlijden eraan kunnen enkel voorkomen worden met een gezonde leefstijl en voeding. • Eten volgens de voedingsdriehoek Faché, elke dag bewegen, stress vermijden en voldoende ontspannen vormen de basispreventie voor alle degeneratieziekten. • Supplementen zoals coënzym Q10, L-carnitine, alfa-liponzuur, vitamine D, vitamine K, foliumzuur, B12, B6, omega-3 vetzuren, magnesium, taurine en ribose kunnen extra ondersteuning bieden om hart- en vaatziekten te voorkomen, maar kunnen ook therapeutisch ingezet worden wanneer hartziekten al aanwezig zijn. Info: Op onze gesloten website www.facheinstituut.be vind je meer dan 300 artikels over hart- en vaatziekten en meer dan 400 over kanker, die permanent aangevuld worden. Ze bieden een schat aan informatie en adviezen om kanker en hart- en vaatziekten te voorkomen én te behandelen. 22 Cardiologen, radiologen en patiënten zijn steeds meer bezorgd over de langetermijn effecten van blootstelling aan laaggedoseerde straling bij patiënten die medische scans voor hun hart ondergaan, vooral patiënten die meerdere scans moeten laten maken, zoals mensen met hartinfarct. Een studie uit 2010 toonde al aan dat hartinfarct patiënten gemiddeld 15 scans ondergaan. Een derde van deze patiënten krijgt een totale stralingsdosis van meer dan 100 mSv (millisievert). Het gaat hier om gemiddelden, sommige van deze patiënten ondergaan meer dan 20 scans en worden blootgesteld aan nog hogere totale doses. De maximale dosis die door de ICRP (International Commission on Radiological Protection) is vastgesteld voor de algemene bevolking is gemiddeld 1mSv per jaar (maximum 2,5 per jaar en 5 mSv op vijf jaar). De Canadese arts Dr. Mark Eisenberg van de McGill Universiteit in Montreal (Quebec) bestudeerde samen met zijn collega’s meer dan 82.000 patiënten uit het Quebec Med-Echo archief. Het ging om patiënten van heel Quebec die met een acuut hartinfarct in het ziekenhuis opgenomen waren tussen 1996 en 2006. Geen van de patiënten had een geschiedenis van kanker. De stralingsdosis waaraan deze patiënten werden blootgesteld werd berekend op basis van het aantal en het soort scans dat ze kregen. De dosis per scan varieerde van 7 tot 15,6 mSv. Referenties: Voor elke 10 mSv straling waaraan een patiënt werd blootgesteld, steeg zijn of haar risico om binnen de vijf jaar kanker te krijgen met 3%. Dat lijkt niet veel, maar voor patiënten die meer dan 100 mSv te verduren krijgen, verhoogt het risico op kanker daardoor met meer dan 30%, alleen door de scans. Daarbij komen nog alle andere risicofactoren, zoals voeding- en leefstijl, roken, alcoholgebruik, toxische stoffen in het milieu, stress, enz. 1. Eisenberg, Afilalo J, Lawler P, et al. Cancer risk related to low-dose ionizing radiation from cardiac imaging in patients after acute myocardial infarction. CMAJ 2011. DOI:10.1503/ cmaj.100463. 2. Einstein AJ, Weiner SD, Bernheim A, et al. Multiple testing, cumulative radiation dose, and clinical indications in patients undergoing myocardial perfusion imaging. AMA. 2010 Nov 17;304(19):2137-44. Dr. Eisenberg stelt dat het potentiële risico op kanker moet afgewogen worden tegen het risico om te overlijden aan cardiovasculaire aandoeningen. De scans worden immers gemaakt met de bedoeling het sterftecijfer aan hart- en vaatziekten te verminderen. (HM) achtste jaargang 2011 - n°56 - www.fache-instituut.be ZUIVER TOT HET EXTREME Alle Omega-3 voordelen die men nodig heeft. Niets van ongewenste onzuiverheden of oxidaties. Postmenopauzale hormoontherapie verhoogt risico op nierstenen Er zijn al verschillende negatieve bijwerkingen van postmenopauzale hormoontherapie aan het licht gekomen, waarmee elke vrouw rekening moet houden als ze hormoonsubstitutie overweegt. De meest bekende zijn: borstkanker, baarmoederkanker, trombose, beroerte, hartaanval, vaginale bloedingen en een hele reeks minder levensbedreigende, maar daarom niet minder schadelijke bijwerkingen. Recent werden nierstenen aan het lijstje toegevoegd. Volgens een analyse van de Women’s Health Initiative (WHI) hebben gezonde vrouwen die na hun menopauze oestrogeensuppletie krijgen een 39% verhoogd risico op nierstenen. Het toevoegen van progesteron aan de oestrogeenpil verminderde dit verhoogde risico niet. (WF) De superieure kwaliteit van onze visolie hangt af van z’n zuiverheid en integriteit. Nordic Naturals beseft ten volle dat structuur en kwaliteit de werking en efficiëntie van Omega-3 visolie bepalen. Daarom ontwikkelde Nordic Naturals gepatenteerde productieprocessen waardoor we dé referentie werden dankzij onze onberispelijke visoliekwaliteit, en dat al bijna 15 jaar lang. Ons zuurstofvrije productieproces op lage temperatuur garandeert de integriteit van de delicate oliën en elimineert eventuele, schadelijke toxines zoals kwik. Het resultaat: 100 % zuiver farmaceutische Omega-3 vetzuren die uw lichaam nodig heeft voor een sterk hart en gezonde hersenen. Nordic Naturals-visolie is gegarandeerd vrij van zware metalen (en van meer dan 210 andere toxines). Tests van onafhankelijke instellingen tonen aan dat de waarden 10 keer lager liggen dan de strenge Noorse Medische Norm en Europese Farmacopee. En dat kan van geen andere visolie gezegd worden. Nordic Naturals—Always Innovating. Always Pure. Advies FIOW Natuurlijke hormoonsubstitutie therapie • Isoflavonen: Ipriflavon: 200 à 400mg • DHEA: dosis te bepalen door een arts aan de hand van bloedanalyse • Pregnenolon: dosis te bepalen door een arts aan de hand van bloedanalyse • Black cohosh (Cimicifuga racemosa) extract: 40 mg • Dong quai (Angelica sinensis) extract: 25 mg • Zoethout (Glycyrrhiza glabra) extract: 25 mg • Vitex agnus-castus extract: 20 mg • Bioflavonoïden, vooral quercetine: 1200 mg per dag • Gamma-linoleenzuur: 250 à 500mg (3 gram teunisbloemolie) • Lijnzaadolie: 2 à 3 eetlepels per dag Info Walter O.M. Faché NATUURGENEESKUNDIGE AANPAK VAN HORMONALE DISBALANS BIJ VROUWEN EN MANNEN Onderliggende biochemische actoren, mechanismen, dosissen en adviezen in de disbalans van geslachtshormonen MN 91. Natuurgeneeskundige aanpak van hormonale disbalans bij mannen en vrouwen € 35 MONOGRAFIEËN NUTRICEUTICA ©Faché Instituut Orthomoleculaire Wetenschappen Publi Media, Laarne België Referentie: Maalouf NM, Sato AH, Welch BJ, et al. Postmenopausal hormone use and the risk of nephrolithiasis: results from the Women’s Health Initiative hormone therapy trials. Arch Intern Med. 2010 Oct 11;170(18):1678-85. Benelux distributie: CompleMed bel ons op: +32 59 27 07 53 of mail [email protected] De achterkant van de waarheid 10 Homeopathie er zit niets in 23 Schertsvertoning van skepp Dr. Mark Bottu 0 p 5 februari om 10 uur slikten op het Luxemburgplein in Brussel, vlak voor het Europees Parlement, een aantal SKEPP-leden ‘massaal’ homeopathische producten om voor het grote publiek te tonen wat goed geïnformeerde mensen (volgens SKEPP) al lang weten: er zit niets in. De show paste in een wereldwijde 10:23-actie, die op dezelfde dag in 25 landen plaatsvond. SKEPP maakte zich voor de tweede maal grandioos belachelijk! Al in 2004 verzamelde men op de trappen van het Blandijngebouw in Gent een aantal clowneske figuren, die voor de tv-camera’s een aantal flesjes ‘homeopathie’ uitdronken om te bewijzen dat er niets gebeurde. Deze show had blijkbaar weinig invloed op de bevolking. Het aantal gebruikers van homeopathie nam zeker niet af in de voorbije vijf tot zes jaar. Integendeel - een niet onaanzienlijk deel van de bevolking werd zich in de voorbije jaren bewust van het gevaar van het 24 achtste jaargang 2011 - n°56 - www.fache-instituut.be onoordeelkundig slikken van een aantal scheikundige substanties, die ons door de farmaceutische industrie zo graag als geneesmiddelen worden voorgesteld. Zelfs onze beleidvoerders werden zich bewust van het gevaar. Een aantal gevaarlijke slaapmiddelen, zoals bv. Rohypnol, werd van de markt gehaald of aan strenge voorschrijfvoorwaarden onderworpen. Ook werd er via verschillende campagnes gewezen op het gevaar van het overdadig en onaangepast gebruik van antibiotica en courtisanederivaten. De achterkant van de waarheid Nieuwe Europese wetgeving op homeopathische geneesmiddelen De aanleiding voor de nieuwe actie - die in verschillende landen op hetzelfde ogenblik werd doorgevoerd - was het feit dat het Europese Parlement een aantal besluiten goedkeurde, die de productie en de verkoop van homeopathische en antroposofische geneesmiddelen in de EG regelde. Het zou ons te ver voeren hier in detail op in te gaan, maar uitgebreide informatie vindt u op de website van ECHAMP (European Coalition on Homeopathic and Anthroposophic Medicinal Products) (www.echamp.eu) Wat voor ons belangrijk is, is dat homeopathische geneesmiddelen hierdoor de officiële status van geneesmiddel krijgen. En dit is voor de farmaceutische industrie natuurlijk een brug te ver. De banden tussen de farmaceutische industrie en de universiteiten, waarvan de farmaceutische onderzoekslaboratoria voor een deel teren op de subsidies van de farmaceutische industrie, zijn al langer bekend. Het hoeft ons dan ook niet te verwonderen dat deze gebruik maken van organisaties zoals SKEPP - onder leiding van Prof. Em. Willem Betz - voormalig hoogleraar in de huisartsgeneeskunde aan de Vrije Universiteit Brussels - om hun protest te laten weerklinken. Onwetenschappelijk boerenbedrog Deze schertsvertoning voldoet uiteraard niet aan enig wetenschappelijk criterium, waarmee de heren van SKEPP zo graag zwaaien. Een eerste criterium voor elke wetenschappelijke proefneming is dat er een controlegroep moet zijn. Wanneer deze er niet is wordt een bewering niet au serieus genomen. Maar er is veel meer aan de hand: • Wat hebben deze SKEPP-adepten ingenomen? Misschien is het gewoon een flesje aqua distillata met enkele druppeltjes alcohol. Dit is absoluut niet ondenkbaar. Enkele jaren geleden werden een aantal patiënten met een laag gedoseerd homeopathisch voorschrift (waar men de actieve substantie dus nog wel in kan terug vinden) naar verschillende apotheken gestuurd. Een aantal onder hen kwamen inderdaad terug met een tube korrels waar geen enkel homeopathisch middel in terug te vinden was. • Op de tafel stonden twee plastic containers, waarin respectievelijk Arsenicum 30 CH en Lachesis 30 CH zouden gezeten hebben en die duidelijk bereid waren aan de VUB. Maar ging het hier om volgens de regels van de kunst bereide homeopathische verdunningen. De organisatoren zullen wel op veilig gespeeld hebben en het arsenicum en de lachesis 3.000 000 000 000 000 000 000 000 000 000 000 000 000 000 000 000 000 000 000 000 000 000 000 000 000 000 000 000 000 000 (1060) maal verdund hebben, zodat er geen molecule is terug te vinden. • Maar zijn het daarom homeopathische verdunningen? Zijn ze gepotentieerd? Het zou mij op zijn minst sterk verwonderen dat iemand in de laboratoria van de universiteit zich zou bezig houden met 1 cc uit een flesje te nemen, dit bij een flesje van 100 cc aqua distillata te voegen, opnieuw hieruit 1 cc te nemen, het terug bij 100 cc aqua distillata te voegen, … en dit 30 maal opnieuw. Of beschikkenen de labo’s aan de universiteit over geautomatiseerde schudmachines? Toch geen toestellen van 10.000den euro’s gekocht voor één stunt? • Wie heeft de proefneming gecontroleerd? Bij het minste spelletje dient alles gecontroleerd te worden door een beëdigde deurwaarder. Op de Engelse website waarnaar de inrichters verwijzen (www.1023. org.uk) vinden wij nergens instructies dat de ‘proefneming’ onder controle van een deurwaarder moet plaatsgrijpen. Ook op de website van SKEPP vinden we geen enkele verwijzing naar een deurwaarder of enige onafhankelijke controle-instantie. En dit voor een farce die men aankondigt onder de titel “Kom mee homeopathische zelfmoord plegen!” • Uit dit alles kan ik één zaak met zekerheid besluiten: dit aperitiefje is niet bereid volgens de vereisten die door de EG aan een homeopathisch middel gesteld worden. Als co-president van de ECPM (European Council of Doctors for Pluralism in Medicine) heb ik gedurende 20 jaar in commissies gezeten, die zich bogen - in voortdurend overleg met de Europese commissie - over de wetgeving op homeopathische en aanverwante producten. Er werden zeer strikte normen uitgevaardigd, waaraan de producenten zich dienden te houden, wanneer ze een homeopathisch middel op de markt wilden brengen. De veiligheid staat hierbij voorop. De productie moet aan de hoogste normen voldoen, die ook voor de allopatische achtste jaargang 2011 - n°56 - www.fache-instituut.be 25 De achterkant van de waarheid laboratoria gelden (GMP-normen = Good Manufacturing Practices). Indicaties mogen niet op de flesjes vermeld worden, hoewel het voor laaggedoseerde homeopathische middelen perfect zou kunnen. Komen de flesjes, die op 5 februari werden uitgedronken van deze streng gecontroleerde labo’s? Zijn ze door een apotheker op individuele basis ter beschikking van de proefpersonen gesteld. Ook dit is verplicht, want homeopathica vallen onder de wetgeving op de geneesmiddelen. Op dit alles is er maar één antwoord: NEEN, NEEN en nog eens NEEN. Dit is geen experiment! Dit is een klucht! En dit onder leiding van een hoogleraar in de huisartsgeneeskunde. Foei! Een ernstig wetenschappelijk experiment Wanneer de heren van SKEPP nu eens eindelijk een ernstig experiment zouden willen uitvoeren, kan ik hun een suggestie doen. Men neemt 100 proefpersonen en laat deze door een gerenommeerd en gediplomeerd artshomeopaat onderzoeken. Zij bepalen het ideale medicament ( het type middel) voor elk van deze 100 proefpersonen en schrijven dit voor in een verdunning 60 CH (120 maal verdund en dus volgens SKEPP zonder enige werking en zonder enige nevenwerking, want “er zit niets meer in”. Nu wordt aan 50 proefpersonen hun typemiddel gegeven en aan de 50 andere een willekeurig ander middel in dezelfde verdunning (potentie). Voor Prof. Betz stelt dit waarschijnlijk geen probleem want er zit toch niets meer in. De echte homeopaten zullen dit niet doen, want zij weten dat waarschijnlijk één of meer proefpersonen die een willekeurig middel gekregen hebben de volgende dag bij hun huisarts staan, als ze al niet in het ziekenhuis zijn opgenomen. Geef maar eens een 60 CH Sulfur (er zit geen sulfur meer in!) aan een patiënt die dit niet verdraagt of nodig heeft. Hij staat waarschijnlijk de volgende dag van kop tot teen onder eczematische uitslag! 26 achtste jaargang 2011 - n°56 - www.fache-instituut.be Wie van de bestuursleden van SKEPP is bevoegd om over de werking van homeopathie te oordelen? Wanneer we op hun website het Team van SKEPP overlopen, schermt men hier met enige professoren, o.a. de erevoorzitters. Prof. Van Bendegem is wetenschapshistoricus en Prof. Em. Dr. Etienne Vermeersch is filosoof. Verder zijn er enkele ereleden met een professorentitel maar niemand schijnt enige medische vorming te hebben. Enkel Prof. Em. Willem Betz, de voorzitter is een medicus. Volgens goed ingelichte bron zou hij in zijn aanvangsjaren ‘wat aan homeopathie gedaan’ hebben. Dus we kunnen geredelijk aannemen dat de gerichte actie van SKEPP tegen de homeopathie gedragen wordt door Prof. Betz en enkele van zijn acolieten. Van een grondige wetenschappelijke bestudering van de homeopathie vinden we bij SKEPP geen jota. De argumenten van SKEPP De argumenten zijn al lang bekend. 1. Een aantal homeopathische artsen zou tegen vaccinaties zijn. Dit geldt ontegensprekelijk voor enkelen, maar mag niet veralgemeend worden. Anderzijds is het veelvuldig geïllustreerd en gepubliceerd dat een aantal patiënten met chronische klachten, na een homeopathische behandeling gericht op de nevenwerkingen van bepaalde vaccinaties, een duidelijke verbetering van hun klachtenpatroon vertonen. 2. Homeopathische artsen zouden hun patiënten slechts laattijdig doorverwijzen wanneer ze met ernstig of levensbedreigende ziektetoestanden geconfronteerd worden. Er werden - vooral in Nederland - enkele processen gevoerd tegen homeopaten die patiënten - hoofdzakelijk kankerpatiënten - afgeraden hebben een klassieke academische behandeling te volgen. Het gaat hier in de overgrote meerderheid om ‘niet-artsen’. De achterkant van de waarheid Dit brengt ons bij de kern van het probleem, dat ik al dertig jaar aankaart. Homeopathie en de andere meer biologisch geneeswijzen zijn ‘Complementaire’ geneeswijzen. In het Engels noemt men ze CAM-therapies (Complementary and Additive Medicine). Belangrijk is hier het woordje “Medicine”. Ze moeten uitgevoerd worden door medici, door artsen. Door hun langdurige opleiding (6 of 7 jaar en twee praktijkjaren) en hun grondige kennis van anatomie, fysiologie en pathologie zijn zij, en zij alleen, in staat te oordelen over de ernst van een pathologie en het moment waarop dient doorverwezen te worden. Andere therapeuten kunnen in functie van hun vooropleiding enkel adjuvante therapieën uitvoeren, maar nooit een einddiagnose stellen. Dit dient steeds te gebeuren in overleg met een arts. 3. Er is geen wetenschappelijke onderbouw voor deze therapieën. Weliswaar is het volledige werkingsmechanisme van homeopathie nog niet volledig opgehelderd. De katalytische werking van homeopathie en vooral de fotonentheorie van Prof. Fritz Popp openen belangrijke perspectieven. Moesten enkele universiteiten een onafhankelijke leerstoel voor CAM-therapieën met een ernstig budget oprichten dan zou men in een verloop van 10 jaar ernstige resultaten kunnen boeken, ook wat het verklaringsmechanisme betreft. Dit is ook de mening van de Nobelprijswinnaar Prof. Luc Montagnier, ontdekker van het HIVvirus. 4. Wanneer er effecten na een homeopathische behandeling optreden, zouden die te wijten zijn aan het placebo-effect . Kan Prof. Betz dit zelf werkelijk geloven? Talrijke patiënten die een klassiek homeopaat raadplegen, hebben al een lange medische weg - dikwijls met ziekenhuisopnamen doorgemaakt. Hoeveel impressionanter is deze ziekenhuisopname t.o.v. een eenvoudig consult, ook al gebeurt dit zeer empathisch en duurt het soms meer dan een uur. Als Prof. Betz dit ernstig meent, zou ik denken dat het zijn taak is als door de belastingbetaler gehonoreerd hoogleraar in de huisartsgeneeskunde, om wetenschappelijk te onderzoeken wat de meerwaarde aan placebo-effect van een homeopathisch consult kan zijn, en dit aan zijn studenten te doceren. Al in 2004 heb ik Prof. Betz tot een dialoog uitgenodigd (zie www.a-i-g.be homepage op ‘vandaag’ klikken ). Ik heb geen antwoord gekregen. Ik herhaal die uitnodiging vandaag, maar heb het grootste voorbehoud betreffende zijn antwoord. Dr. Mark Bottu Voorzitter BSOM [email protected] Dr. M. Bottu is geen klassiek homeopaat. Als co-president van de ECPM (www.ecpm.org) en nu nog steeds verantwoordelijke voor de Benelux volgde hij gedurende 20 jaar de commissies en seminaries in verband met de erkenning van homeopathie door de Europese Commissie. Momenteel is hij tevens Voorzitter van de Belgian Society for Orthomolecular Medicine (BSOM), ondervoorzitter van het FIOW en voorzitter van de examencommissie van het Faché Instituut. achtste jaargang 2011 - n°56 - www.fache-instituut.be 27 Toxiciteit In deze rubriek gaat de redactie op zoek naar toxiciteit in onze voeding en milieu. De consument moet weten dat toxines ons lichaam overbelasten en dat deze moeten geëlimineerd maar liever voorkomen worden. Zinloos geweld, een sociaal fenomeen of een bijwerking van medicijnen? Info: MN 13. Depressies € 30 Walter O.M. Faché DEPRESSIES EEN TOPJE VAN DE IJSBERG Actoren en het orthomoleculair behandelingsplan MONOGRAFIEËN NUTRICEUTICA ©Faché Instituut Orthomoleculaire Wetenschappen Publi Media, Laarne België MN 39. ADHD bij kinderen beter begrijpen - € 35 Walter O.M. Faché ADHD BIJ KINDEREN BETER BEGRIJPEN Oorzaken en therapiemogelijkheden bij hyperactiviteit en aandachtsstoornissen MONOGRAFIEËN NUTRICEUTICA ©Faché Instituut Orthomoleculaire Wetenschappen Publi Media, Laarne België Rubriek “Weet wat je neemt” bespreekt de bijwerkingen van medicijnen (alleen toegankelijk voor leden van het Orthospakket € 160 en Digi-pakket € 98) www.fache-instituut.be In LeefNu 57 wordt uitgebreid aandacht besteed aan het verband tussen voeding en gedrag en hoe alleen al het aanpassen van de voeding tot een enorme verbetering kan leiden van alle ‘psychische’ stoornissen. Referentie: Moore TJ, Glenmullen J, Furberg CD. Prescription drugs associated with reports of violence towards others. PLoS One. 2010 Dec 15;5(12):e15337. 28 achtste jaargang 2011 - n°56 - www.fache-instituut.be Wie naar het nieuws kijkt of de krant leest, wordt er dagelijks mee geconfronteerd: zinloos geweld. Steeds meer mensen lijken hun toevlucht te nemen in gewelddadig gedrag en wandaden die voor anderen onbegrijpelijk zijn. Als het om jonge mensen gaat, worden drugs en alcohol vaak als de grote boosdoeners afgedaan. Gewelddadig gedrag wordt echter steeds meer gelinkt aan medicijngebruik. Een studie die onlangs gepubliceerd werd in het tijdschrift PLoS One identificeerde 31 medicijnen die gewelddadigheid en agressiviteit veroorzaken. Het meest beangstigende van deze vaststelling is dat het om populaire medicijnen gaat die enorm veel voorgeschreven worden, ook aan kinderen: vooral antidepressiva, kalmeringsmiddelen en ADHDmedicijnen. De SSRI’s (selectieve serotonine heropname remmers), antidepressiva die het serotoninegehalte verhogen, scoren het hoogst als veroorzakers van gewelddadig gedrag. Varenicline, een middel dat dopamine verhoogt en voorgeschreven wordt om te stoppen met roken, staat bovenaan het lijstje. Ook voeding kan bijdragen aan gewelddadig gedrag. Het ironische is dat voeding die tot depressie en ADHD leidt, ook agressiviteit en geweld in de hand werkt. Als daarbovenop nog antidepressiva of ADHDmedicijnen gegeven worden, maakt dat de zaak alleen nog maar erger. Depressie en gedragsstoornissen moeten bij de kern aangepakt worden, door het aanpassen van de voeding en eventueel extra voedingsaanvullingen. De kranten zouden veel minder zinloos geweld moeten rapporteren als artsen zouden ophouden met antidepressiva en ADHDmedicijnen voor te schrijven aan kinderen en volwassenen die gewoon verkeerd eten. (HM) Top tien van geweld veroorzakende medicijnen 1. Varenicline (Chantix): medicijn om te stoppen met roken 2. Fluoxetine (Prozac): populair antidepressivum (SSRI) 3. Paroxetine (Paxil): populair antidepressivum (SSRI) 4. Amfetamines: (verschillende merken, ondermeer Rilatine): voor de behandeling van ADHD 5. Mefoquine (Lariam): middel tegen malaria 6. Atomoxetine (Strattera): voor de behandeling van ADHD 7. Triazolam (Halcion): verslavend middel tegen slapeloosheid 8. Fluvoxamine (Luvox): antidepressivum (SSRI) 9. Venlafaxine (Effexor): antidepressivum dat voorgeschreven wordt bij angststoornissen 10.Desvenlafaxine (Pristiq): antidepressivum Andere factoren die bijdragen aan gewelddadigheid, gedragsstoornissen en agressiviteit: • • • • • • • hypoglycemie (een te sterk schommelende bloedsuikerspiegel) allergie (vooral koemelk- en glutenintolerantie) overmaat geraffineerde suikers voedingsadditieven (kleurstoffen, bewaarmiddelen, zoetstoffen, monosodiumglutamaat, ...) nutriëntentekorten: zink, ijzer, B-vitaminen, magnesium, proteïnen (essentiële aminozuren), omega-3 vetzuren zware metalen toxiciteit: lood, cadmium, kwik verhoogde koper/zink verhouding Toxiciteit Energiedrankjes schaden de gezondheid van kinderen, tieners en jonge volwassenen ven ze niet aan dezelfde veiligheidstesten en kwalificatievoorschriften te voldoen als medicijnen. Daardoor kunnen energiedranken van 75 tot 400 mg cafeïne per blikje bevatten. Bijkomende cafeïne uit toevoegingen zoals guarana, kolanoot, yerba mate en cacao worden niet eens op het etiket vermeld. Door het drinken van één enkel energiedrankje wordt de potentieel schadelijke dosis van 3 mg/kg per dag bij kinderen en tieners al snel overschreden. Van de 5448 gevallen van overdosis cafeïne die in 2007 in de VS gerapporteerd werden, deden 46% zich voor bij jongeren onder de 19 jaar. Antigifcentra in Duitsland, Australië en NieuwZeeland hebben talrijke schadelijke effecten van energiedrankjes gerapporteerd: leverschade, nierfalen, ademhalingsstoornissen, onrust, verwarring, aanvallen, psychotische toestanden, misselijkheid, overgeven, buikpijn, spierafbraak, spierkrampen, versnelde hartslag, hartritmestoornissen, hoge bloeddruk, hartinfarct, hartfalen en zelfs overlijden. Uit een analyse van de Universiteit van Miami blijkt dat 30 tot 50% van adolescenten en jonge volwassenen regelmatig energiedrankjes drinken. Deze oppeppende drankjes bevatten vaak hoge en ongereglementeerde doses cafeïne en worden gelinkt aan ernstige gezondheidsschade, vooral bij kinderen en adolescenten met epileptische aandoeningen, diabetes, hartafwijkingen, gedragsstoornissen, ADHD, psychische klachten en bij diegenen die bepaalde medicijnen nemen of alcohol drinken. Energiedrankjes worden ondergebracht in de categorie voedingssupplementen, waardoor ze niet gebonden zijn aan de limiet van 71 mg cafeïne per 375 ml die de FDA bepaald heeft voor frisdranken. Bovendien hoe- Het gaat hier niet alleen om cafeïne, maar ook om mogelijke interacties tussen cafeïne, medicatie, alcohol en de andere ingrediënten in energiedrankjes, zoals yohimbine, ginseng, guarana, 5-hydroxytryptofaan, vinpocetine, enz. De massa’s lege blikjes Monster, Burn en Redbull die in de buurt van scholen rondslingeren geven een verontrustend beeld van de gevarenzone waarin vele kinderen en tieners zich bevinden. Het wordt hoog tijd dat ouders en onderwijzend personeel grondig geïnformeerd worden over de schade die deze populaire pepdrankjes kunnen berokkenen, zodat gepaste maatregelen getroffen kunnen worden. (WF) Referentie: Seifert SM, Schaechter JL, Hershorin ER, Lipshultz SE. Health Effects of Energy Drinks on Children, Adolescents, and Young Adults. Pediatrics. 2011 Feb 14. [Epub ahead of print] 29 Nieuw verkrijgbaar bij het FIOW: Orthotrends Jaarboek 2010 Alle Orthotrends van het FIOW van 2010 verzameld per ziektebeeld, aangevuld met tips en adviezen voor leefstijl, voeding en suppletie. Een uniek naslagwerk voor iedereen die de recente trends in de Orthomoleculaire Geneeskunde wil toepassen in de praktijk. Ziektebeelden die aan bod komen: ADHD/ADD Aids/HIV Aften Allergie Hooikoorts Eczeem Alzheimer Anti-aging Astma Autisme Baarmoederhalskanker Borstkanker Cholesterol, verhoogd Cognitieve stoornissen Constipatie Chronisch Vermoeidheidssyndroom / Fibromyalgie Darmaandoeningen Darmkanker Dementie Depressie Diabetes / Metabool Syndroom X Dierengeneeskunde Geheugen Griep / Verkoudheid Hart- en vaatziekten Hartritmestoornissen Hersenaandoeningen Homocysteïne, verhoogd Huidkanker Hypertensie Immuniteit Incontinentie Inflammatie Kanker, algemeen Kinderen & gezondheid Leververvetting / Hepatitis Longkanker Longziekten / COPD Menopauze Migraine Multiple Sclerose Nieren / Urinewegen Onvruchtbaarheid Oogaandoeningen Ooraandoeningen / gehoor Osteoporose Overgewicht Pancreaskanker Parkinson Pijn Prostaatkanker Prikkelbare darm Psychiatrische ziekten Reuma / Artritis / Artrose Ruggenmergletsels Seksualiteit Slaapstoornissen Sport Stress Tandaandoeningen Verslaving Ziekte van Crohn Zwangerschap Borstvoeding Baby’s Zware metalen vergiftiging Prijs: € 45 Bestellen: 09 369 06 42 [email protected] Unieke nutriceutische formule voor hart en bloedvaten Een gebalanceerde combinatie van essentiële vetzuren, vitamines, mineralen, aminozuren, kruiden en andere belangrijke orthomoleculaire stoffen. Atherozol Gunstige invloed op de 5 belangrijkste risicofactoren Verkwikkend voor het hart Houdt de bloedvaten schoon en soepel Voor het behoud van een sterke vaatwand Gunstige invloed op de bloedsomloop Referenties: - Rubanyi GM. 1993. The role of endothelium in cardiovascular homeostatis and diseases. J Cardiovasc Pharmacol; 22Suppl 4:51-14. - Ref: Cotran RS, Pober JS. 1990. Cytokine-endothelial interactions in inflammation, immunity and vascular injury. J Am Soc Nephrol 1:225-235 - Ref: Pober JS, Cotran RS. 1990. The role of endothelial cells in inflammation. Transplantation 50:537-544. PROFESSIONELEN KUNNEN DE TECHNISCHE FICHE AANVRAGEN VOOR MEER UITGEBREIDE INFO. kwaliteitslabel 30 Energetica Natura BV ● Postbus 148 - 9100 St.Niklaas ● Gratis tel: 0800-990 11 ● Gratis fax: 0800-800 11 ● [email protected] ● www.energeticanatura.com achtste jaargang 2011 - n°56 - www.fache-instituut.be Het Faché instituut leeft In deze rubriek houden wij u op de hoogte van wat reilt en zeilt in en rond het Faché Instituut. Twee nieuwe HEOS gediplomeerden aan het Faché Instituut FIOW Op vrijdag 21 januari 2011 kwam in Laarne de examencommissie opnieuw samen om twee kandidaten toe te laten deel te nemen aan het eindexamen van de professionele opleiding Orthomoleculaire Geneeskunde. De twee kandidaten, osteopaat Luc Decuypere en onze eigen wetenschappelijk medewerkster en journaliste Hilde Maris, werden na vijf jaar studie op hun kennis, praktijk, inzicht en orthomoleculaire filosofie getest door een jury die bestond uit een biochemicus, drie artsen, een apotheker, een osteopaat en twee professoren. Beide kandidaten slaagden met grote onderscheiding en zijn nu in het bezit van het diploma Master Higher Education for Orthomolecular Science (HEOS). De opleidingen aan het Faché Instituut zijn zonder meer uniek te noemen. Onze professionele opleiding ‘Orthomoleculaire Nutritionele Geneeskunde’ is samengesteld uit 18 modules en wordt verspreid over vijf jaar. De cursussen kunnen zowel mondeling als schriftelijk gevolgd worden, en op eigen tempo. De opleiding is concentrisch samengesteld in plaats van lineair, zodat er op elk moment kan ingesprongen worden. Sommige cursisten beginnen met de Orthomoleculaire Biochemie (vijfde jaar) omdat ze meteen willen doordringen tot de kern van de orthomoleculaire geneeskunde. Anderen eindigen met de Biochemie omdat deze zowel een synthese als apotheose van de volledige opleiding vormt. De biochemie is een rode draad doorheen heel de opleiding, omdat ze een dieper inzicht biedt in de materie en het makkelijker maakt om te begrijpen waarom ziekten ontstaan en hoe voedingsstoffen kunnen bijdragen aan het voorkomen en behandelen ervan. Na de vijf jaar opleiding wordt van arts en therapeut verwacht dat ze hun kennis van de orthomoleculaire biochemie kunnen integreren in hun praktijk. Voor gezondheidsbewuste mensen zonder medische achtergrond is er de opleiding ‘Orthomoleculair Voedingsconsulent’, die een leerplan aanbiedt om een gezonde leefwijze zelf toe te passen en dit aan te leren aan andere mensen. Deze opleiding bestaat uit 8 bistroreeksen van 5 bistro’s verspreid over twee jaar. Deze bistro’s kunnen zowel mondeling als schriftelijk gevolgd worden. Ook hier is de volgorde van geen belang. Bistro’s 7 en 8 hebben elk jaar een ander thema. Dit jaar handelt Bistro 7 over niettoxische kankertherapieën en Bistro 8 bestaat uit vijf workshops die puur op de praktijk gericht zijn: Diabetes, Metabool syndroom X Gewrichtsaandoeningen - Hart- en vaatziekten - Pijnbestrijding - Griep en verkoudheid. Na twee jaar de consulentenopleiding gevolgd te hebben kan de cursist een examen afleggen en het diploma Orthomoleculair Voedingsconsulent behalen. De Bistro’s kunnen ook elk apart gevolgd worden door mensen die de opleiding niet volgen. De leden van de examencommissie op 21/01/2011: • Dr. Marc Bottu, MD, Ondervoorzitter Bestuursraad FIOW, President BSOM, Copresident ECPM • Prof. Orth. Bioch. HEOS Walter O.M. Faché, Directeur FIOW, Voorzitter bestuursraad FIOW, Secretaris BSOM, Co-president WIMED • Prof. Dr. Ir. Jozef Poppe, RUG, Co-president WIMED • Dr. Frans Fermon, MD • Apr. Hubert Goossens • Prof. Dr. Dirk Vandenberghe, UIA • Dr. Werner Faché, MD • Dr. Johan De Cock, PhD, MSc, DO Uitgebreide informatie over onze opleidingen vind je op www.faché-instituut.be Geïnteresseerd in een opleiding aan het FIOW? Maak geheel vrijblijvend een afspraak met Walter Faché voor een studieplan op maat. Tel. 09 369 06 42 of via mail: [email protected] achtste jaargang 2011 - n°56 - www.fache-instituut.be 31 Orthotrends In deze rubriek gaat de redactie op zoek naar de meest actuele en praktische informatie over gezonde voeding en hoe wij ziekten kunnen behandelen met nutriënten uit onze dagelijkse levensmiddelen. Zink werkt echt tegen verkoudheid Een verkoudheid wordt vaak veroorzaakt door het rhinovirus. Het is één van de meest voorkomende aandoeningen en is de nummer één oorzaak van doktersbezoeken en afwezigheid op school of op het Visie van het FIOW Er is geen optimale dosis en behandelingsduur die voor iedereen geldt. Dat is de reden waarom orthomoleculaire adviezen zo’n brede range hebben tussen de minimale en maximale dosis. Arts en patiënt moeten samen uitzoeken wat de ideale dosis is. Voor het behandelen van een acute verkoudheid is dat niet zo moeilijk omdat men kan afgaan op het verminderen of verdwijnen van de symptomen. De optimale dosis zink voor preventief gebruik is moeilijker vast te stellen, omdat de behoefte aan zink voor werk. In de meeste gevallen blijft het bij vervelende symptomen, zoals hoesten, niezen, een zere keel, hoofdpijn, vermoeidheid, een loopneus of een verstopte neus en soms koorts. Een verkoudheid die niet goed verzorgd wordt, kan echter ook complicaties met zich meebrengen, waaronder oorontsteking, sinusitis, bronchitis en astma. Hoewel veel mensen met een verkoudheid naar hun dokter gaan, bestaat er geen medicijn dat verkoudheid geneest. Een arts geeft daarom meestal iets om de symptomen een beetje te verzachten. Een beproefd orthomoleculair middeltje tegen verkoudheid is zink. Wie meteen bij het opkomen van de eerste symptomen elke twee uur een zinkzuigtablet in de mond laat smelten, zal minder ernstig verkouden worden en zal sneller van de verkoudheid verlost zijn. Wie zink preventief neemt, zal bovendien minder vaak verkouden worden. Het gunstige effect van zink op verkoudheid werd recent bevestigd door onderzoekers van de Cochrane Collaboration die 15 placebogecontroleerde studies analyseerden waarin zink werd gegeven voor het behandelen of voorkomen van verkoudheid. Ze willen echter voorlopig geen algemene aanbevelingen geven, omdat niet duidelijk is welke de optimale dosis en duur van de zinkbehandeling is. (HM) iedereen heel verschillend is. Een bloedanalyse geeft vaak aan dat er voldoende zink is, terwijl allerlei symptomen toch op een zinktekort wijzen. (HM) Waarschuwing: Doses van minder dan 100 mg zink verhogen de weerstand, maar meer dan 100 mg zink per dag kan op lange termijn het immuunsysteem onderdrukken. Het is daarom belangrijk dat hogere doses slechts enkele dagen genomen worden. Als de verkoudheid blijft aanhouden, is zinktekort niet het probleem. Advies - Zink bij verkoudheid Acuut: 1 à 2 zinkzuigtabletten van 25 mg om de twee uur (alleen de uren dat men wakker is; max. enkele dagen) Preventief: zinkmonomethionine: 25 à 50 mg elementair zink (bloedanalyse + symptomen waarnemen voor de optimale dosis) Referentie: Singh M, Das RR. Zinc for the common cold. Cochrane Database of Systematic Reviews 2011, Issue 2. Art. No.: CD001364. DOI: 10.1002/14651858.CD001364.pub3 Tabel. Mogelijke symptomen van zinktekort (deze symptomen kunnen ook andere oorzaken hebben) • • • • • • • • • • 32 gedragsstoornissen slaapproblemen hyperactiviteit (ADHD) diarree darmontstekingen groeiachterstand milde bloedarmoede verhoogde gevoeligheid, allergie verlies van eetlust, anorexia verlies van reuk en smaak achtste jaargang 2011 - n°56 - www.fache-instituut.be • ontsteking van de nagelriem • witte vlekjes op de vingernagels • horizontale, dwarse strepen op de nagels • slechte nagelgroei • nijnagels • vertraagde wondgenezing • huidaandoeningen: eczeem, psoriasis, acne • droge huid, uitslag • • • • • zwangerschapsvergiftiging postnatale depressie premenstrueel syndroom menstruatiestoornissen verminderde vruchtbaarheid • afgenomen zin in seks • haarschilfertjes • haarverlies Orthotrends Bewegen voor een beter geheugen Wie vergeetachtig begint te worden, kan best wat meer bewegen. Onderzoekers van de Universiteit van Pittsburgh hebben namelijk een studie uitgevoerd waaruit blijkt dat een jaar lang matige beweging bij ouderen een gebied in de hersenen vergroot dat betrokken is bij het geheugen, wat tot een beter ruimtelijk geheugen leidt. De beweging die daarvoor verantwoordelijk was, was niet intensiever dan de rondjes die men loopt in een winkelcentrum. De studie volgde 120 ouderen van 60 tot 80 jaar met een zittende leefstijl, bij wie de hippocampus al aan het krimpen was. De hippocampus is een deel van de hersenen dat betrokken is bij het geheugen. Aan de hand van MR-scans van de hersenen voor, tijdens en na de studie stelde men vast dat bij diegenen die drie maal per week 40 tot 60 minuten wandelden de hippocampus gegroeid was, terwijl bij diegenen die stretchoefeningen gedaan hadden de hippocampus lichtjes gekrompen was. De wandelaars lieten na een jaar ook een verbeterd ruimtelijk geheugen zien. De hersenen zijn dus niet zomaar overgeleverd aan het aftakelingsproces dat men nog steeds als onvermijdelijk beschouwd bij het ouder worden. Deze studie is er weer eentje die bijdraagt aan het groeiende bewijs dat de hersenen niet alleen krimpen, maar ook kunnen groeien. Alleen al een beetje bewegen kan je mentale leeftijd terugschroeven. Volgens Art Kramer, één van de onderzoekers, heeft een jaar wandelen de klok twee jaar teruggedraaid voor deze verstokte ‘couch potatoes’ of bankzitters. Het moeilijkste gedeelte was volgens hem niet het onderzoek, maar de oudjes uit hun zetel krijgen. (WF) Referentie: 1. Erickson KI, Kramer AF et al. Exercise training increases size of hippocampus and improves memory. 2. Proc Natl Acad Sci U S A. 2011 Jan 31. [Epub ahead of print] Foliumzuur bij premature ejaculatie Mannen die last hebben van premature ejaculatie (te vroeg klaarkomen) hebben vaker lage serotonineconcentraties in de hersenen. Daarom worden de laatste jaren antidepressiva (SSRI’s of Selectieve serotonine heropname remmers) voorgeschreven voor dit euvel. SSRI’s verhogen het serotoninepeil door de heropname en inactivering ervan te blokkeren. Deze medicijnen hebben echter heel wat gevaarlijke bijwerkingen die niet opwegen tegen het probleem waarvoor ze gebruikt worden. Ironisch genoeg worden SSRI’s gelinkt aan seksuele problemen zoals een verminderd libido, erectiestoornissen en het onvermogen om een orgasme te krijgen. Foliumzuur speelt een belangrijke rol in de synthese van 5-hydroxytryptofaan (5-HTP), de voorloper van serotonine. Suppletie met foliumzuur zou een gelijkaardig effect op de neurotransmitters in de hersenen hebben als SSRI’s en is daarom een veiliger alternatief voor de behandeling van premature ejaculatie. (HM) (als alternatief voor tryptofaan) • Foliumzuur: 800 à 1600 µg • Vitamine B6: 50 à 150 mg • Magnesium: 250 à 500 tot 1000 mg • Omega-3 vetzuren: 3 gram Advies FIOW • L-tryptofaan: 1500 tot 2000 mg, 1 à 2 keer per dag op een lege maag (’s morgens voor 8.00 u. en ’s avonds na 20.00 u.) • 5-HTP: 100 à 300 mg Referenties: Info: De bijwerkingen van medicijnen worden uitgebreid besproken in de rubriek “Weet wat je neemt” het gesloten gedeelte van onze website www.fache-instituut.be (enkel toegankelijk voor leden van het Orthospakket € 160 en Digi-pakket € 98) 1. Yin TL, Yang J, Zhang B, Yan WJ, Xu WM, Li W, Yu L, Li SJ, Wu GX. Folic acid supplementation as adjunctive treatment premature ejaculation. Med Hypotheses. 2010 Nov 29. [Epub ahead of print] 2. Csoka A, Bahrick A, Mehtonen OP. Persistent sexual dysfunction after discontinuation of selective serotonin reuptake inhibitors. J Sex Med. 2008 Jan;5(1):227-33. achtste jaargang 2011 - n°56 - www.fache-instituut.be 33 Orthotrends Hogere vitamine D-waarden, lager risico op multiple sclerose de bekende symptomen: zwakte, duizeligheid, gevoelloosheid en verlamming. Uit onderzoek blijkt dat MS meer voorkomt in noordelijker gelegen gebieden, waar men minder blootgesteld wordt aan de zon en dus minder vitamine D aanmaakt. Hoewel het verband tussen aandoeningen van het centrale zenuwstelsel en een tekort aan vitamine D in orthomoleculaire kringen al lang bekend is, wordt de rol van vitamine D en zonlicht bij het ontstaan van multiple sclerose (MS) nog steeds niet algemeen aanvaard. MS is een auto-immuunziekte die gekenmerkt wordt door schade aan de myelineschede van de zenuwcellen. Myeline is een vetachtige stof die de uitlopers van de zenuwcellen omhult en ondermeer zorgt voor een goede signaaloverdracht tussen zenuwcellen. Bij MS vindt een proces van demyelinisatie of schade aan het myeline plaats, waardoor de overdracht van boodschappen eerst moeilijker verloopt en uiteindelijk helemaal stilvalt. Dat leidt tot 34 achtste jaargang 2011 - n°56 - www.fache-instituut.be Een recente studie die gepubliceerd werd in het tijdschrift Neurology vond een beschermend effect van hogere vitamine D-waarden en meer blootstelling aan zonlicht op het ontstaan van MS. De onderzoekers vergeleken 216 volwassenen die al de eerste symptomen van demyelinisatie vertoonden met 395 controlepersonen zonder deze symptomen. Voor elke toegenomen blootstelling aan UV-licht van 1.000 kilojoule werd het risico op demyelinisatie met 30% verminderd. Diegenen van wie de huid het meest beschadigd was door de zon hadden 60% minder kans op het ontstaan van MS dan diegenen met de minst beschadigde huid. Ook hogere vitamine D-waarden in het bloed hadden een beschermend effect. Voor elke stijging van 25(OH) vitamine D met 10nmol/L verminderde het risico op demyelinisatie met 7% (WF). zonneblokkers en UV-filters heeft rampzalige gevolgen voor de gezondheid van de bevolking. Een gebrek aan zonlicht en vitamine D verhoogt niet alleen het risico op neurologische aandoeningen, maar ook op alle andere degeneratieziekten die stilaan epidemische vormen aannemen: hart- en vaatziekten, diabetes, overgewicht, reuma, alzheimer en kanker. Wees niet bang om in de zon te lopen, maar overdrijf het niet. Bescherm je tegen zonnebrand door antioxidantrijke voeding en essentiële vetzuren. Neem extra vitamine D als je niet voldoende in de zon komt. Info: MN 83. Breedspectrum eigenschappen van vitamine D3 € 35 Walter O.M. Faché BREEDSPECTRUM EIGENSCHAPPEN VAN VITAMINE D3 Dringende noodzaak om vitamine D bij patiënten te controleren Meer dan alleen calcium reguleren! MONOGRAFIEËN NUTRICEUTICA ©Faché Instituut Orthomoleculaire Wetenschappen Publi Media, Laarne België Visie van het FIOW De waarschuwingen tegen de schadelijke effecten van de zon en het massale gebruik van Referentie: Lucas RM, Ponsonby AL, Dear K, et al. Sun exposure and vitamin D are independent risk factors for CNS demyelination. Neurology. 2011 Feb 8;76(6):540-8. Monografieën van het FIOW MN 95. De ziekte van Crohn De ziekte van Crohn is een veel voorkomende aandoening met een heel scala aan ernstige complicaties en gevolgen. In deze monografie komen niet alleen de oorzaken en risicofactoren van Crohn aan, maar ligt het accent op de orthomoleculaire behandeling. In de klassieke geneeskunde wordt Crohn als ‘onbehandelbaar’ beschouwd, maar het FIOW biedt Crohnpatiënten een oplossing via een orthomoleculaire aanpak. Aanpassing van de voeding, gebruik van orthomoleculaire ontstekingsremmers en pijnstillers en behandeling van onderliggende én secundaire ziektebeelden vormen een effectieve totaaltherapie voor Crohn met blijvende resultaten. Auteurs: Walter O.M. Faché & Hilde Maris Prijs: € 40 MN 57. Voedingsdeficiënties bij patiënten herkennen aan de hand van lichaamssymptomen In de orthomoleculaire geneeskunde is het herkennen van voedingsdeficiënties een sleutelfactor in een effectieve behandeling. Met de opkomst van geavanceerde onderzoeksmethoden is het eenvoudig om door middel van bloedanalyse de voedingsstatus te bepalen en op maat gesneden behandelingsprogramma’s op te stellen. Het probleem is echter dat het zeer kostbaar wordt om met een uitgebreide analyse voor iedere patiënt routinematig de voedingsstatus te bepalen. Het goede nieuws is dat voedingsdeficiënties heel gemakkelijk te herkennen zijn aan allerlei lichaamssymptomen. Het beoordelen van lichaamssymptomen vormt een primair diagnose instrument, is gemakkelijk zelf uit te voeren en bovendien gratis. Auteur: Walter O.M. Faché Prijs: € 30 MN 28. Hyperventilatie Symptomen van chronische hyperventilatie kunnen in ieder orgaan en systeem opduiken omdat het een aanzienlijke biochemische verstoring is. Wat zijn de oorzaken van hyperventilatie en wat zijn de verstrekkende gevolgen? Wat kan er aan gedaan worden? De Buteyko Methode volgens de visie van Dr. K. Buteyko leert de patiënt opnieuw optimaler ademen om het CO2 gehalte in het bloed te doen stijgen en de zuurstof efficiënter op te nemen in alle cellen. Auteurs: Walter O.M. Faché & Hilde Maris Prijs: € 35 Walter Onder ho ofd Walter O. redactie M. Fach é ché O.M. Fa HYPERV ENTILAT ES CIËNTI GSDEFI VOEDIN PATIËNTEN ND BIJ N DE HA N NEN AA TOME HERKEN AAMSSYMP CH VAN LI de Walter O.M . Faché & Hilde Maris en is en lez ste staal ler edkoop Lichaam lijkste en go g stellin gemakkevan diagnose vorm Onder hoofdredactie Walter O.M. Faché TICA TRICEU ËN NU ppen enscha GRAFIE laire Wet MONO omolecu MONOGR AFIEËN NUTRICE UTICA Insti ©Faché tuut Orth Publi Medi omolecul a, Laarn aire Wete e België nsch appen, FIOW t Orth Instituu België ne ©Faché ia, Publi Med IE Een ond erliggen de patholog bij vele ie ziektebe elden Laar DE ZIEKTE VAN CROHN n van Onderliggende pathologieë inflammatoire darmaandoeningen opsporen en behandelen met een Crohn onder controle houden en suppletieplan voedingsulair orthomolec Maris Walter O.M. Faché en Hilde EUTICA MONOGRAFIEËN NUTRIC ire Wetenschappen FIOW ©Faché Instituut Orthomolecula Publi Media, Laarne België Lezersvraag Visolie vergif? Vraag van De Clerck-Coolen Rina I n een artikel in “Primo tv-gids” wordt visolie bestempeld als “puur vergif” en overbodig, omdat omega-3 voldoende in de voeding zit. Ik besef heel goed dat er foutieve info in een gewoon weekblad kan staan, maar je wordt wel wat angstig als je dat leest. Mijn echtgenoot en ik nemen al jaren elke dag een omega-3 supplement (van een firma die lid is van de Firmaraad van het FIOW), vandaar mijn ongerustheid. Ik zou niets liever willen dan dat jullie deze waarschuwingen, ook voor andere synthetische supplementen, kunnen weerleggen. Beste Rina, Het is logisch dat zulke artikels mensen bang maken. Voor een deel heeft die man wel gelijk: er zijn heel wat supplementen op de markt die te veel chemische rommel bevatten, ook visoliesupplementen. En het is ook zo dat supplementen gezonde voeding niet kunnen vervangen. Maar gezonde voeding bestaat bijna niet meer. Zelfs orthotariërs, die strikt volgens de orthomoleculaire normen eten, hebben meestal aanvullingen nodig. Wij pleiten zelf ook voor zo veel mogelijk natuurlijke preparaten uit volledige plantenextracten in plaats van synthetische supplementen. Helaas hebben die niet altijd het gewenste effect wanneer we echt ernstige nutriëntentekorten hebben. Preventief zijn ze perfect, maar voor therapeutische doeleinden is zwaarder geschut nodig. Het is dan vooral belangrijk dat je voor zuivere producten kiest. De meeste mensen hebben een drastisch tekort aan omega-3 vetzuren. Omega-3 zit inderdaad in plantaardige bronnen, maar de omzetting van de plantaardige vorm (ALA) naar de vorm die in visolie zit (EPA en DHA) loopt bij de meeste mensen mank door allerlei factoren. Het gehalte aan omega-3 in vis is trouwens drastisch gedaald door de moderne kweekmethoden. Het is ondertussen in talrijke studies aangetoond dat omega-3 supplementen wel degelijk bijdragen aan een betere gezondheid en dat ze je niet ziek maken, zoals in dit artikel beweerd wordt. Ik neem zelf al jaren hoge doses visolie en andere supplementen en ik voel mij prima en mijn bloedwaarden zijn schitterend (ook geen zware metalen belasting waar te nemen). 36 achtste jaargang 2011 - n°56 - www.fache-instituut.be Maar om terug te komen op de ware reden van jouw vraag: het is gewoon belangrijk om zuivere, kwaliteitsvolle producten te nemen. De visoliën van de firma’s van onze Firmaraad zijn bij de zuiverste die er zijn. Mocht dat niet zo zijn, zouden we hen niet toelaten tot onze Firmaraad. De firma’s die ons label dragen, zijn door mij persoonlijk grondig gescreend. Zij moeten regelmatig laboratoriumanalyses voorleggen. Kwaliteitsvolle visolie is zelfs veel zuiverder dan de vis waarvan ze afkomstig is, juist omdat de zware metalen en andere gifstoffen eruit gehaald worden. Blijf dus gerust je dagelijkse omega-3 supplement nemen, maar koop het niet in de supermarkt, alleen van betrouwbare firma’s. Er heerst veel verwarring over wat gezond is en wat niet. Het is voor ons vaak moeilijk om de populaire media het hoofd te bieden. Onze jarenlange ervaring leert ons dat gezonde voeding, (biologisch en zo min mogelijk bewerkt), regelmatige beweging, een positieve instelling, voldoende ontspanning en kwaliteitsvolle supplementen het basisrecept zijn voor een gezond leven. Het is goed voor ons om te weten waar mensen zich zorgen over maken, zodat we er op een gepaste manier op kunnen antwoorden in onze publicaties. Vriendelijke groeten, Walter O.M. Faché Firma’s van de Firmaraad FIOW: Archibo Biologica, Energetica Natura, Eoli, Frutarom, Minami Nutrition, Nordic Naturals, Nutrisan, Ojibwa De Roeck, Pharma Nord, Phytoresc, Urmale. Publireportage Omega-3 Index en vitamine D in het vizier Omega-3 vetzuren en vitamine D hebben een aantal dingen gemeen. Beide types voedingsstoffen zitten in vette vis. We neigen er met z’n allen te weinig van in te nemen. Ze zijn zo fascinerend dat het onderzoek naar hun gezondheidsondersteunende draagwijdte onafgebroken verdergaat. En ze worden u aangeboden in hun meest fysiologisch werkzame vorm in één capsule MarinEPA GOLD. Vitamine D zonder vitamine A Vitamine D kent u wellicht het best als de zonnevitamine die uw skelet sterk houdt. Vitamine D bevordert namelijk de opname van calcium. Maar er is ook een rol weggelegd voor vitamine D in de opbouw van uw natuurlijke weerstand, en in het behoud van een gezonde circulatie, een goede gemoedstoestand en een normale spierfunctie. Het gehalte aan vitamine D uit één MarinEPA GOLD capsule kunt u met een gerust gevoel gebruiken, en komt overeen met 150% van de hoeveelheid die een gemiddeld persoon dagelijks nodig heeft. Het is trouwens de superieure vorm van vitamine D, meer bepaald vitamine D3 of cholecalciferol. Wist u dat vitamine D3 minstens drie maal beter door uw lichaam wordt gebruikt dan vitamine D2 (ergocalciferol)? Dat vitamine D de zonnevitamine wordt genoemd, is verklaarbaar doordat in onze huid vitamine D wordt aangemaakt als de zon erop schijnt. U kunt hier maar beter van profiteren door in de zonnige seizoenen voldoende buitenactiviteiten te plannen. Laat dan een vierde of meer van uw huid onbedekt. In de donkere periodes, gewoonlijk van begin november tot en met maart, is het quasi onmogelijk om voldoende zonlicht op te zoeken. Dan overweegt u best een vitamine D-supplement. Weet dan dat u met MarinEPA GOLD eveneens van een uitzonderlijk hoog gehalte aan omega-3 geniet, bovenop dat van de toegevoegde vitamine D. MarinEPA GOLD is het gezonde alternatief voor kabeljauwleverolie (ook gekend als levertraan). Kabeljauwleverolie bevat naast vitamine D en het eerder lage gehalte aan omega-3, helaas ook nog vitamine A. Van vitamine A hebben we geen extraatje in onze voeding nodig. Deze vitamine maakt de botten overigens minder sterk, en werkt zo de kracht van vitamine D tegen, wat vooral nadelig is voor vrouwen na de menopauze. Bovendien is de productie van kabeljauwleverolie zeker niet interessant voor het visbestand. Om aan uw dagelijkse portie omega-3 te komen wordt namelijk heel veel kabeljauw opgeofferd. Dan bent u ook op het ecologische vlak veel beter af met MarinEPA GOLD. Deze visolie is afkomstig van duurzaam beheerde Antarctische makreel en sardienen die van nature heel veel omega-3 bevatten. Iedereen heeft een eigen Omega-3 Index De gezondste omega-3 vetzuren zijn EPA en DHA. Hun aandeel in uw vetzuurprofiel wordt uw eigen Omega-3 Index genoemd. Het is een persoonlijke gezondheidsmeter: ligt uw Omega-3 Index tussen 8% en 11%, dan wijst dit op een goede gezondheid van uw circulatie. Eén capsule MarinEPA GOLD bevat een bijzonder grote hoeveelheid EPA en DHA van maar liefst 1005 mg. Met deze dagportie ligt de geadviseerde Omega-3 Index daadwerkelijk binnen uw handbereik. Veel westerlingen moeten het immers stellen met een Omega-3 Index van amper 4.5%. Om dergelijk lage score op te trekken naar een gezonde 8%, eet u best vier vismaaltijden per week. Dit blijkt voor veel mensen moeilijk haalbaar. Vandaar uw keuzemogelijkheid voor de gebruiksvriendelijke MarinEPA GOLD. EPA en DHA ondersteunen dus uw circulatie. Maar hun impact op uw gezondheid is nog ruimer. Het EPA-gehalte uit één MarinEPA GOLD capsule is voldoende hoog om uw gemoedstoestand te onder- steunen, terwijl dat van DHA een grote bijdrage levert om uw gezichtsvermogen en geheugenfunctie scherp te houden. Met de kwaliteit van onze omega-3 vetzuren kan het niet beter. Onze omega-3 wordt namelijk opgezuiverd en geconcentreerd via de mildste procedure die voorhanden is: superkritische CO2 extractie, een milieuvriendelijke procedure die overigens alle zware metalen uit de ruwe visolie wegwast. Meer weten over uw Omega-3 Index: www.omega-3-index.com/nl/index.php www.MarinEPA.be MarinEPA GOLD ® Hoogst geconcentreerde, superkritische 1005 mg EPA/DHA + extra vitamine D per 1 capsule Bel Minami Nutrition 03 458 79 54 of Mannavita 056 439852 Verkrijgbaar via de betere reformwinkel In volgend nummer Voeding en gedrag Voeding bepaalt in hoge mate ons gedrag. Het toenemende aantal psychiatrische patiënten is niet louter een modern verschijnsel dat eigen is aan de tijdsgeest. Het is niet toevallig dat deze stijging samenvalt met de drastische wijzigingen die ons voedingspatroon de afgelopen honderd jaar ondergaan heeft. Maar hoe zit dat nu juist? Hoe kan voeding psychische klachten veroorzaken? Belgisch Voedingsmagazine faché instituut Verschijnt 6 maal per jaar met concrete, nuttige dagelijkse voedingsadviezen en leeftips, voor mensen die bezorgd zijn voor hun eigen gezondheid of beroepsmatig met de voedings­ problematiek bezig zijn zoals natuur- en reformwinkels, gezondheids­zorgwerkers, schoonheidspecialiste, sport­coaches, horecabedrijfsmensen, sportcentra, onderwijzend personeel, kortom voor iedereen die begaan is met de gezondheid. Hoofdredactie/Eindredactie Hemochromatose te veel ijzer Walter OM Faché, hoofdredacteur Hilde Maris, adjunct-hoofdredacteur Terwijl de meeste mensen - vooral vrouwen en kinderen - kampen met een ijzertekort, kan je ook te veel ijzer in je bloed en je lichaam hebben. Te veel ijzer zorgt voor vrije radicalen pathologie en kan daardoor veel schadelijker zijn dan een mild ijzertekort. Hoe kan je een teveel aan ijzer op een natuurlijke manier voorkomen of behandelen? Kernredactie Gezonde nagels Het uitzicht van je nagels is niet alleen belangrijk vanuit esthetisch standpunt. Je nagels kunnen veel zeggen over je algemene gezondheid. Ogenschijnlijk onschuldige veranderingen in je nagels, zoals verdikking, dwarse witte strepen, lepelnagels, broze nagels, enz. zijn signalen van onderliggende ziektebeelden of voedingstekorten. Je nagels moeten daarom niet alleen uitwendig, maar ook van binnenuit verzorgd worden. Vormgeving, productie en druk Walter OM Faché Hilde Maris Danny Coppens Stijn De Pauw Drukkerij Coppens bvba Hospitaalstraat 2 - Lochristi 09 353 93 93 www.coppens-druk.be Hilde Maris [email protected] Secretariaat/Advertenties Larenhoeve, Kerkstraat 103 9270 Laarne. Tel +32 09 3690642 Fax +32 09 3661838 E-mail: [email protected] Website: www.fache-instituut.be Hoe abonneren? Betaling geldt als enige abonnering. Het abonnement wordt automatisch voor een jaar verlengd indien geen schriftelijke opzeg gebeurt uiterlijk twee maanden voor het verstrijken van het abonnement. Jaarabonnementen voor 6 nrs: België: Storting van € 50 op rek nr. Fortis 290-0307607-41 Nederland Storting van € 54 op rek nr. Fortis IBAN BE 88290030760741 BIC code GEBABEBB Prijs per nummer: € 8,80 (België) € 9,50 (Nederland) FIOW Jicht Jicht is een pijnlijke aandoening die gekenmerkt wordt door afzetting van urinezuurkristallen in de gewrichten, die plots opkomende gewrichtsontstekingen veroorzaken. Wanneer acute jichtaanvallen niet behandeld worden, kan een chronische vorm van jicht ontstaan. Het risico op jicht is nauw verbonden aan voeding- en leefstijlfactoren. Wat zijn de oorzaken van jicht en wat kan je doen om het te voorkomen en behandelen? Walter OM Faché, Directeur Faché Instituut Kerkstraat 103 9270 Laarne Walter OM Faché, Orth. Bioch. Philippe Gerard, Apr. Hilde Maris, Voedingsdesk. Jozef Poppe, Prof. Dr. Ir. Mark Bottu , Dr. Med. Frans Fermon , Dr. Med. Guido Duerinckx Lies Helsloot Advertenties Uitgever ©Copyright 2010 ISSN 1379-8383 Uitgeverij Publi Media Faché Instituut •Gespecialiseerd op het gebied van ziektepreventie, voeding, voedingsaanvullingen, gezonde levenswijze en adviezen bij sporten en ziekten. • Overname van arikelen of gedeelten hiervan is uitsluitend toegestaan na schriftelijke toestemming van de hoofdredacteur. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt d.m.v. druk, fotocopie of welke andere wijze dan ook, zonder voorafgaande schriftelijke toelating. De hoofdredacteur, de redactie, de eindredacteurs en de uitgever van de opgenomen artikelen en advertenties zijn niet aansprakelijk voor eventuele schade als gevolg van vermeende algemene medische adviezen, onjuistheden en/of onvolledigheden. Iedere auteur blijft verantwoordelijk voor de volledige inhoud van zijn artikels. Dit tijdschrift werd gedrukt op chloorvrij papier. 38 achtste jaargang 2011 - n°56 - www.fache-instituut.be Agenda Faché Instituut Gezondheidsbistro 5 Voedingsdiagnose Dinsdag 22 maart - Deel 1.Voedingsdeficiënties herkennen aan lichaamssymptomen Het is niet altijd eenvoudig om er achter te komen van welke stoffen we tekort of teveel hebben. Met een bloedanalyse en andere diagnostische methoden kan je veel te weten komen over je voedingsstatus, maar een uitgebreide orthomoleculaire diagnose is duur. De goedkoopste manier van diagnose is het leren lezen van lichaamstaal of voedingsdeficiënties herkennen aan de hand van symptomen. Dinsdag 29 maart - Deel 2. Orthomoleculair bloedprofiel evalueren Voedingsdiagnose is één van de pijlers van de orthomoleculaire geneeskunde. Het komt er op aan om zo vroeg mogelijk voedingstekorten te detecteren als een manier om zich zo goed mogelijk in te dekken tegen ziekten op latere leeftijd. De orthomoleculaire geneeskunde is uniek op het vlak van bloeddiagnose. Nergens anders wordt men aan een dergelijke diepgaande analyse van voedingsstoffen in het bloed onderworpen. Dinsdag 5 april - Deel 3. Regulier bloedprotocol orthomoleculair evalueren Bloedanalyse wordt ook in de reguliere geneeskunde toegepast. Deze heeft zeker zijn nut, maar volgens de orthomoleculaire maatstaven schieten ze nog tekort. Voor een goede interpretatie is het nodig om te weten wat de draagwijdte is van elke bloedmerker en welke bijkomende merkers nuttig zouden kunnen zijn. Dinsdag 26 april - Deel 4. Het malilluminatiesyndroom erkennen: licht en kleuren België is een land van slaapmiddelen. Waar in België ongegeneerd slaapmiddelen voorgeschreven worden, is men in andere landen bezig om alternatieven uit te testen. Slapen kan je het best met natuurlijke middelen. Ook de invloed van het licht op het slaapritme is hierbij cruciaal. Slaap- en gedragsstoornissen in verband met licht kent men als het malilluminatiesyndroom. Het belang van slaap, licht en kleuren wordt hier toegelicht. Dinsdag 3 mei - Deel 5. Orthomoleculaire stoorvelden opzoeken, geopathische elektromagnetische belasting en biologisch bouwen Een gezonde woning mag natuurlijk niet over het hoofd gezien worden. Hierbij is niet alleen het louter materiële van belang (biologisch materiaal enz.), maar ook de minder zichtbare elementen van wonen. Veel nadruk wordt gelegd op het begrip straling, gaande van aardstralen, radioactiviteit, gsm’s, radars, elektrosmog tot (elektro)magnetische velden in het huis. De cursist wordt hier op weg geholpen om zich hiertegen te beschermen. Deze Gezondheidsbistro’s zijn telkens op zichzelf staande voordrachten die samen een volledige consulentenopleiding vormen. Je kan ook - afhankelijk van je interesse - elke avond afzonderlijk volgen, of alleen een bepaalde reeks. De volgorde waarin de bistro’s gevolg worden speelt geen rol. Prijs per avond: € 35 - Prijs voor een reeks van vijf avonden: € 145 i.p.v. 175 NATAOS KEY N UTRITION Nieuw bij het FIOW De opleiding Orthomoleculaire Geneeskunde op DVD’s Nu reeds verkrijgbaar: Module 2 & 3 in 16 dvd’s met 64 uur les Krill Oil Superior De super opneembare omega-3 • ondersteunt de circulatie • goed voor de cholesterolspiegel • behoudt een goede gemoedstoestand • bevordert het concentratievermogen • houdt beenderen en gewrichten gezond verpakt per 60 capsules van 500 mg. � 21,95 Krill, een massa garnaalachtige schaaldiertjes, is erg rijk aan de omega-3 vetzuren EPA en DHA. Zijn die ook niet aanwezig in visolie? Klopt. Maar er is een belangrijk verschil. Bij visolie zit de omega-3 immers in de trygliceriden, terwijl die in krillolie gebonden is aan de fosfolipiden. De omega-3 uit krillolie is wateroplosbaar en wordt dus veel beter opgenomen door ons lichaam. Deze vetzuren verhogen bovendien de elasticiteit van de lichaamscellen en absorberen veel beter gezondheidsbevorderende ingrediënten. Plus: in krillolie zit ook Astaxanthine, een sterke vrije radicalenvanger die ons lichaam beschermt tegen oxidatie. Waarom Krill Oil Superior Van Nataos? • Betere opname dan omega-3 uit visolie (wetenschappelijk bewezen). • Milieubewuste, MSC gecertificeerde oogst zonder bijvangsten. • Meteen en vers verwerkt dankzij Eco-Harvestingtechniek. • Geen enzymatische degradatie en oxidatie. • Rijk aan veresterde Astaxanthine, een sterke antioxidant. 90_krilloil.indd 1 • Vrij van dioxines, PCB’s en andere zware metalen. Vraag naar Krill Oil Superior in de betere natuurvoedingswinkel of apotheek. Meer weten? Bel 052 48 43 00 of surf naar ojibwa.be WWW.NATAOS.COM De mondelinge lessen van de professionele opleiding Orthomoleculaire Geneeskunde gaan steeds door in de congreszaal van het Faché Instituut in Laarne. Voor vele mensen is het echter niet vanzelfsprekend om deze lessen bij te wonen, omwille van tijdsgebrek, andere verplichtingen en de afstand. Daarom bieden wij vanaf nu de mondelinge lessen integraal op DVD samen met de syllabussen te koop aan. De DVD’s kunnen ook gebruikt worden als herhalingslessen, om bepaalde stukken uit de cursus beter te begrijpen, als opfrisser, … Volgende cursussen zullen op DVD uitgebracht worden: • Eerste jaar: Module 2 & 3 (reeds beschikbaar!) • Tweede jaar: Module 4, 5 & 6 in 2011 • Vijfde jaar: Module 16, 17 & 18 in 2011 Start nu met de cursus Orthomoleculaire geneeskunde 1e jaar of module 2 + 3. Er is keuze tussen drie mogelijke formules: 1. Mondelinge cursus van 8 dagen van 8 uur + 8 schriftelijke cursusdelen: € 1180 (Deze cursus start opnieuw in februari 2011: zie website) 2. Schriftelijke cursus met schriftelijke begeleiding bij elk deel, mondelinge express cursus van 2 dagen en vraagstelling via email: € 1180 26/11/10 19:39 3. Schriftelijke cursus 8 delen met 16 DVD’s: € 1280 Bij keuze 1 of 2 kunnen de 16 DVD’s apart bijbesteld worden voor € 250.