EFFECT VAN CALCIUM, VITAMINE D EN VOEDINGSSUPPLETIE

Effect van calcium, vitamine D en voedingssuppletie in de revalidatie van ouderen na
heupchirurgie.
Detienne S, Suy R, Vandewoude M
Universitair Centrum Geriatrie, Universiteit Antwerpen, Ziekenhuis netwerk Antwerpen (ZNA).
Inleiding
Vitamine D deficiëntie is een veel voorkomend probleem in de geriatrische populatie. Gezien
vitamine D niet alleen effecten vertoont op het bot maar ook op de spier en andere organen is
voldoende vitamine D onontbeerlijk in de vlotte revalidatie van ouderen na majeure
orthopedische heelkunde. Vitamine D deficiëntie kan een secundaire PTH (parathormoon)
stijging veroorzaken met een negatief effect op het botmetabolisme.
Methoden
Gedurende een periode van 15 weken werden alle patiënten die in de dienst gerevalideerd
werden na heupchirurgie geïncludeerd nadat “informed consent” was bekomen.
Exclusiecriteria waren leeftijd < 70 jaar, gekende ernstige dementie, patiënten die reeds
gekend waren en/of behandeld werden voor osteoporose en actieve oncologische pathologie.
Interventie bestaat uit een eenmalige oplaaddosis D cure (100.000 IE), een supplementatie
met Cacit D3 1000/880 1x daags en hoog calorische bijvoeding (Twocal = 400 cal) 2x
daags. Bloedstalen voor Ca, P, Mg, totaal eiwit, albumine, prealbumine, CRP, vitamine D en
PTH werden afgenomen voor en na de interventie, respectievelijk op dag 1 en dag 21.
Resultaten
Deze studie betreft 68 patiënten waarvan 54 vrouwen (80%) met een gemiddelde leeftijd van
80,1  6,5 j en een gemiddelde BMI van 24,8  4,5. Na interventie zien we op korte termijn
(controle op dag 21) een significante stijging in serum Ca, P, Mg en vitamine D (
respectievelijke stijging van 4.47 mg/dl naar 4.74 mg/dl voor Ca, van 3.67 mg/dl naar 3.85
mg/dl voor P, van 1.54 mg/dl naar 1.60 mg/dl voor Mg en van 16.34 naar 26.67 ng/ml voor
vitamine D) (p steeds < 0,004); qua voedingsparameters merken we eveneens een significante
stijging in serum albumine, prealbumine en totaal eiwit ( respectievelijk van 3.19 g/dl naar
3.55 g/dl voor albumine, van 18.80 mg/dl naar 20.87 mg/dl voor prealbumine en van 6.15 g/dl
naar 6.76 g/dl voor totaal eiwit) (p steeds < 0,004). Er is tevens een significante daling van het
serum PTH (van 36 naar 28 ng/ml; p  0,001) waarneembaar, waarbij de laagste waarden
gevonden worden in de groep met de hoogste vitamine D spiegels [22.8 pg/ml bij normale vit
D spiegels vs 41.5 pg/ml bij de deficiënte groep (<15ng/ml)]. Enkel voor CRP is er geen
significante verandering merkbaar na interventie.
Conclusie
Interventie (calcium, vitamine D en nutritionele ondersteuning) heeft duidelijk een globaal
positieve invloed op de serumwaarden van Ca, P, Mg, (pre)albumine, totaal eiwit, vit D en
PTH en dit reeds op korte termijn. Door de suppletie wordt het PTH niveau duidelijk
verlaagd. Wat de voordelen op lange termijn zijn dient nog verder onderzocht te worden.