We zijn bijna een half jaar bezig geweest met de prekenserie over

Nieuw Leven - God zij dank, het kan echt!
Preek over Zondag 44
lezen: Romeinen 713 - 8:13
Lelystad, 13 januari 2008
R.J.Vreugdenhil
We zijn bijna een half jaar bezig geweest met de prekenserie over Nieuw Leven.
Over de tien geboden.
Over verandering van binnen door de Geest van Christus.
Over echt anders gaan doen, andere keuzes maken.
Werkt het nu ook zo?
Zie je dat nieuwe leven bij jezelf? Bij elkaar in de gemeente?
Ik hoorde pas nog van één van de jongeren: ik heb het echt geprobeerd, ik wilde echt
iets veranderen bij mezelf, maar het lukte misschien twee dagen. Toen was het weer
mis...
En anderen zeggen: eigenlijk weet ik wel dat het anders moet, maar...
Kan het echt, nieuw leven?
Kan het echt, dat je dingen serieus anders doet; dat je opmerkingen niet meer maakt;
dat je naar sommige dingen niet meer kijkt, enzovoort?
God zij dank, het kan echt!
Nieuw leven - God zij dank, het kan echt!
1. zwak, maar oprecht
2. steeds weer door het dal van schuld
3. steeds vragend om kracht
4. tot het doel bereikt wordt
Er is een opvallend verschil tussen de tien geboden, de basiswet van het Oude
Testament, en wat in het Nieuwe Testament gezegd wordt over het nieuwe leven.
De tien geboden noemen eerst allerlei heel duidelijke dingen die je wel of niet mag
doen. Niet vermoorden, geen overspel plegen, niet stelen - en dan komt het tiende
gebod: je mag het zelfs niet willen.
Het gaat eerst over wat je handen doen en daarna over wat je hart verlangt.
Dat komt achteraan.
Maar in het Nieuwe Testament is het andersom.
We hebben dat vorige week nog gelezen in Efeziërs 4. Daar schrijft Paulus heel
praktische dingen over niet liegen, niet stelen, geen porno enzovoort.
Maar eerst zegt hij: uw geest en uw denken moet voortdurend vernieuwd worden.
Uw hart moet anders worden.
Daar begint alles.
In de Tien Geboden is het het laatste, waar het uiteindelijk op uit moet lopen.
317542757
1
Maar het Nieuwe Leven door Jezus Christus begint daar juist.
Vandaag gaat het over de vraag: dat nieuwe leven, kan dat echt?
Dan moet je dus ook daar beginnen: bij je hart.
Kan daar echt iets veranderen?
De eerste vraag is niet: zijn mijn daden al heel erg veranderd? Hoeveel doe ik het nu
beter? Wat zie ik er zelf van, wat zien anderen er van?
De eerste vraag is een vraag naar je hart, naar je innerlijk.
De eerste vraag mag zijn: wil jij van binnen eerlijk en oprecht dat je verandert?
De Catechismus noemt dat het ‘ernstig voornemen’
Ernstig, dat is niet: met een somber gezicht, zwaarmoedig.
Maar dat het je ernst is, dat je het serieus meent. Dat je daarin oprecht bent.
Nieuw leven door Christus - wil jij dat echt?
We hebben in Romeinen 7 en 8 gelezen hoe Paulus erover schrijft.
Als je aan Paulus vraagt: dóe je het - dan schaamt hij zich.
Hij zegt: als je kijkt naar wat ik doe, valt het vies tegen. Ik doe niet wat goed is. Ik dóe
niet het nieuwe leven door Christus. Ik ben zo zwak.
Maar hij kan tegelijk zeggen: ik wil het wel. Ik wil het goede doen.
Vers 22: innerlijk stem ik vol vreugde in met de wet van God.
Als ik die wet lees, zeg ik: ja, zo wil het echt. Eerlijk en oprecht: zo wil ik zijn.
En Paulus schrijft er in hoofdstuk 8 bij: daarin laat ik me leiden door de Geest van
Christus. Mijn eigen menselijke wil gaat tegen God in, maar de Geest van God woont
in mij en ik wil serieus leven voor God.
Zwak in mijn daden, tot en met.
Maar oprecht in mijn wil.
Dat is dus de vraag die je steeds moet stellen, aan jezelf, aan een ander:
wil ik oprecht leven voor God? Wil jij oprecht dat je leven nieuw wordt?
Die ene jongere, die heel serieus zich voorgenomen had om het nu niet meer te doen.
Maar het was hem niet gelukt. Wat was hij teleurgesteld.
Moest hij nu denken: zie je wel, het nieuwe leven door Christus heb ik niet?
NEE. Hij had het wel: het ernstig voornemen om te doen wat God wil.
En al die anderen die in de afgelopen preken genoemd zijn. De autoritaire vader met
zijn losse handjes, de seksverslaafde, de ontrouwe echtgenoot, de belastingontduiker,
de roddelaarster - is in hen de Geest van Christus niet aan het werk?
Dat kun je zo niet zeggen!
Je weet niet of ze in hun hart oprecht zeggen: Heer, verander mij.
Je kunt ze alleen maar vragen: wil jij oprecht dat Christus je leven verandert?
Als het nodig is, blijft God dat heel vaak vragen.
Daarin is hij zo genadig!
317542757
2
Als iemand óns vijf keer bedonderd heeft, zeggen we: nu is het afgelopen. Je wil het
blijkbaar niet goed doen, nu hoeft het niet meer.
Maar Jezus Christus heeft zelf gezegd: jullie moeten wel zeventig keer zeven keer de
ander de gelegenheid geven om te zeggen: ik meen het echt, ik wil het echt.
Als Jezus Christus dat van óns vraagt, hoe vaak zal God zelf ons dan niet weer die
keus geven?!
Hij is zo genadig.
In de naam van Christus mag ik u en jou daarom op dit moment die vraag stellen.
Niet ‘wat heb je gedaan?. Hoe ver ben je gekomen met gehoorzaam zijn?’
Maar: wil je echt , oprecht, dat Christus je leven nieuw maakt? Heb je het voornemen
om te leven zoals God het wil?
En al is het misschien nu voor het eerst - zeg toch JA!
2 Dat is het geweldige van onze God.
Hij geeft je altijd weer een nieuwe kans om oprecht te zeggen: ja, ik wil het voortaan
anders.
Je mag altijd weer zo nieuw vooruitkijken.
Dat betekent ook dat God steeds tegen je zegt: kijk eens achterom. Zie je wat je
gedaan hebt. Zie je hoe hard je Christus nodig hebt?
Zie je dat je echt de genade van vergeving nodig hebt?
Stel jezelf die vraag: heb jij in de gaten hoeveel God jou vergeeft?
Je kunt het ook anders zeggen: baal jij van jezelf hoeveel je fout gedaan hebt?
Wat we lazen bij Paulus in Romeinen 7. Hij zit hem echt dwars. Bah, ik doe nog
zoveel verkeerd. Ik wil het goed doen, maar ik doe het niet goed.
Ken je dat?
Ik hoor soms reacties van mensen over de schuldbelijdenis die we bijna elke
zondagmorgen hier in de kerk doen. ‘Is dat nou nodig. Moet er altijd weer gezegd
worden dat we het niet goed gedaan hebben?’.
Ja, maar niet om daar pessimistisch van te worden.
Niet met een gevoel van ‘het wordt toch niks’.
Kijk hoe Paulus het schrijft. Hij gaat door het dal van schuld heen - ik, ellendig mens en komt bij Christus.
Dan wordt hij blij. God zij gedankt, door Jezus Christus, onze Heer.
In hoofdstuk 8 juicht hij verder: wie in Christus Jezus zijn, worden niet meer
veroordeeld. Christus heeft u bevrijd. Wij zijn kinderen van God. Niets kan ons
scheiden van de liefde van God in Christus Jezus.
Door het dal van schuld heen pakt Paulus Christus vast en kan hij blij zijn.
Het is heerlijk om de genade van vergeving te krijgen.
Daarom is het goed om steeds weer te ontdekken hoeveel je verkeerd doet.
Om vanuit het dal van schuld naar Christus te gaan.
Ik ben daarom blij dat ik ook reacties hoor van mensen die zeggen: heerlijk, die
genadeverkondiging elke zondagmorgen. Dat betekent elke week weer: Christus
aanpakken, genade inademen, vrij zijn.
317542757
3
Er staat één woord in de Catechismus waar ik extra aandacht voor vraag. Antwoord
115: God wil dat wij begeren de vergeving van de zonden en de gerechtigheid in
Christus te zoeken.
Zoeken, daar zit onrust in. Ik hebt het nodig en ik wil het graag vinden.
Ik weet wel, er zijn kerken waar zo gepreekt wordt dat veel mensen hun leven lang
onrustig blijven. ‘Je weet nooit zeker of jouw zonden wel vergeven zijn’.
Dan doe je Christus onrecht.
Maar je kunt de genade ook te goedkoop maken. Te vanzelfsprekend. ‘ja, ik heb
gezondigd, maar er is toch vergeving; dan is het nu toch goed’.
Te makkelijk uitgaan van de vanzelfsprekendheid van genade en vergeving.
Dan doe je Christus tekort.
Genade is voor ons wel gratis, maar het was niet goedkoop. Het kostte jouw Heer zijn
leven. Hij vraagt van je dat je echt beseft hoe fout je zit.
Ga maar door het dal van schuld.
Nieuw leven is ook: balen van jezelf, je zelf voor je kop kunnen slaan omdat je zo
stom gedaan hebt.
3 Daarom is het goed om steeds weer te horen hoe Christus wil dat je leeft.
Lees maar in de bijbel, laat er maar gepreekt worden over liefhebben, goed doen met
je woorden, trouw en eerlijk zijn, royaal zijn in weggeven.
Terugkijkend zeg je dan: au, bah, ho maar, ik heb dat niet genoeg gedaan - Heer,
vergeef me.
Vooruitkijkend mag je bidden: ja Heer, geef me dat! Maak me nieuw zodat ik wel
steeds meer zo ga doen.
Het Nieuwe Leven wordt in de bijbel getekend als een belofte: zo wil de Geest in je
werken. Daar mag je naar verlangen, daar mag je om vragen.
Heer, geef me uw kracht om het echt te doen.
Tegelijk is het een opdracht: leef nieuw, doe het.
Dan kun je moeilijke vragen gaan stellen.
‘Moet ik het nu doen of doet de Geest het in mij?’
Je kunt er ook boos over worden. ‘Als ik het weer fout doe, moet ik natuurlijk zeggen
dat ik het verkeerd gedaan heb; maar als ik het goed doe, moet ik meteen zeggen ‘ik
deed het niet uit mezelf, dat heeft de Geest in mij gedaan’.
Ja.
Zo is het inderdaad wel.
Leer dat maar over jezelf zeggen.
Dat is wat God ons in zijn bijbel leert en wat we nazeggen in de gereformeerde
belijdenis: ik, uit mezelf, kan het niet. Alles wat ik verkeerd doe, is mijn schuld.
Het is genade van Christus dat hij mij nieuw maakt. Het is genade dat hij zo in me
werkt dat ik goede dingen kan doen.
Dan kán het ook echt.
Ik mag God dánken voor de goede dingen die ik doe.
Ik mag hem vragen om meer kracht van de Geest om het meer te doen.
317542757
4
Hoe werkt dat in de praktijk?
Bidden en dan maar afwachten?
De Catechismus zet het heel nuchter naast elkaar: ik moet mij zonder ophouden
inspannen en ik mag God bidden om de genade van de Heilige Geest.
Jij moet je inspannen. Je moet je best doen.
Je moet uit de buurt blijven van dingen die je verleiden.
Jij moet volhouden als je het moeilijk vindt.
Maar geloof dat daardoorheen de Geest in jou werkt.
Een mooi voorbeeld is Paulus. Hij zegt: ik heb meer gedaan en beter m’n best gedaan
dan alle andere apostelen. Hij ging maar door. Maar hij zegt er meteen bij: dat was ik
niet, dat was de genade van God in mij.
Paulus is niet op z’n gat gaan zitten om te wachten tot die genade begon te werken. Hij
is zelf hard aan het werk gegaan. Hij heeft zich ingespannen.
Maar terugkijkend zegt hij: het was de Geest van Christus die in mij werkte.
Bid dus om die kracht van de Geest van Christus en doe oprecht je best om nieuw te
leven.
4 Uiteindelijk wordt dat doel bereikt.
Werken aan en bidden om nieuw leven door de Geest - het is niet iets extra’s voor erg
gelovige mensen.
Het is het doel van God.
Daar ging het om toen Jezus Christus op aarde kwam.
Wij zeggen vaak: hij kwam om voor onze zonden te sterven, om onze straf te dragen.
Ja, maar dat was geen doel op zich.
Dat was het opruimen van het verleden. Het echte doel ligt in de toekomst: Christus
wil dat er weer mensen zijn die helemaal leven voor God.
Dat was het doel van de schepping.
Dat is ook waarvoor Jezus Christus aan het werk gegaan is en nog aan het werk is.
Dat doel wordt bereikt als hij terugkomt. Als u en jij in Christus gelooft, zal hij maken
dat je er dan bij bent. Dan ben je een helemaal nieuw mens, helemaal vol van willen
leven voor God; vol van liefde voor God, liefde voor andere mensen.
Nu werken aan nieuw leven, dat is: het verlangen naar straks al door laten werken in je
leven nu. Alvast op weg zijn naar hoe het straks helemaal wordt.
Nu kom ik terug op de vraag uit het begin.
Je bent zwak, maar verlang je oprecht... nee, niet maar naar een hemels leven zonder
problemen, ziekte of pijn. Verlang je oprecht naar een leven waarin je alles doet voor
God, waarin God voor jou alles is?
Dat nieuwe leven komt. God bereikt zijn doel, ook met jou als jij gelooft in Christus.
En vraag hem om nu al met jou op weg te gaan naar dat doel.
Dus nu al steeds meer nieuw leven door de Geest van Christus.
317542757
5
AMEN
Liturgie voor een morgendienst
belijdenis van afhankelijkheid
zegengroet
Psalm 92: 1, 2, 3, 7
schuldbelijdenis: Gez. 156:1, 2, 3
genadeverkondiging
antwoord: Gez.156:4
gebed
lezen Rom. 7:13 - 8:13
onderwijs en verkondiging n.a.v. Zondag 44
Gezang 154
lezing wet
antwoord Psalm 86:4
meeleven
gebed
mededeilngen
collecte
slotlied Psalm 117
zegen
317542757
6