Europese Commissie stelt geharmoniseerde regels voor

Spotlights - december 2015
Europese Commissie stelt geharmoniseerde regels voor inzake
overeenkomsten voor de verkoop van goederen op afstand en
de levering van digitale inhoud
De Europese Commissie vaardigde op 9 december 2015 twee voorstellen uit voor Richtlijnen inzake
overeenkomsten voor de verkoop van goederen op afstand en de levering van digitale inhoud. Beide
voorstellen beogen een betere bescherming van de consumenten indien zij kopen via websites uit andere
EU-lidstaten en een beperking van onnodige kosten voor online verkopers.
Eerder dit jaar keurde de Europese Commissie haar Strategie voor een Digitale Eengemaakte Markt goed, gericht op het
volledig benutten van het potentieel van de digitale economie door de creatie van een echte interne digitale markt. In het
kader van deze strategie werden op 9 december 2015 twee voorstellen gelanceerd met geharmoniseerde regels ter
verbetering van de toegang van consumenten en bedrijven tot digitale goederen en diensten binnen de EU.
Volgens de Commissie zijn Europese consumenten vaak terughoudend om online grensoverschrijdende aankopen te doen
omdat het niet duidelijk is welke rechten ze hebben en hoe ze worden beschermd als een product gebrekkig is. De
verschillende nationale regelingen inzake overeenkomstenrecht maken het bovendien ook ingewikkeld en duur voor
bedrijven die willen verkopen in andere EU-lidstaten. De huidige lappendeken van nationale wetten wordt met andere
woorden gezien als een belemmering voor de grensoverschrijdende handel. De recente voorstellen van de Commissie zijn
een hernieuwde poging om hiervoor een oplossing te bieden door middel van de harmonisatie doorheen de EU van
bepaalde delen van het contractenrecht voor de koop van goederen op afstand en de levering van digitale inhoud in
B2C-transacties.
De voorgestelde dwingende bepalingen worden uiteengezet in twee voorstellen van richtlijn gericht op volledige
harmonisatie: één voorstel over de verkoop van goederen op afstand, en één over de levering van digitale inhoud. Geen
van beide voorstellen omvat alle facetten van het contractenrecht, maar ze beperken zich beide tot de harmonisatie van
essentiële consumentenrechten. Het gaat om regels omtrent overeenstemming van de producten met de overeenkomst
(waaronder
de
bewijslast),
aansprakelijkheid
van
de
verkoper
of
leverancier,
rechtsmiddelen
in
geval
van
niet-overeenstemming, de modaliteiten voor het uitoefen van deze rechtsmiddelen, alsook het recht van verhaal in de
keten van overeenkomsten. Beide voorstellen zouden de bestaande Richtlijn Consumentenkoop en andere richtlijnen over
consumentenbescherming aanvullen.
Online en andere verkopen van goederen op afstand
Het eerste voorstel heeft betrekking op online en andere verkopen op afstand van lichamelijke goederen (bijvoorbeeld
kledij en elektronica), gesloten tussen een verkoper en een consument. Dienstenovereenkomsten vallen niet onder het
toepassingsgebied.
Volgens het voorstel moet de overeenstemming worden beoordeeld aan de hand van de vereisten in de overeenkomst en
van objectieve criteria zoals geschiktheid voor gebruik. De overeenstemming moet worden vastgesteld op het ogenblik dat
de consument (of de persoon die door hem is aangewezen) feitelijk zeggenschap verkrijgt over de goederen, maar elk
gebrek aan overeenstemming dat zich manifesteert binnen een periode van twee jaar wordt geacht te hebben bestaan op
© Copyright Eubelius
Page 1 of 3
het ogenblik dat de consument de goederen verkreeg. De consument zal zich dan kunnen beroepen op bepaalde
rechtsmiddelen, waaronder herstel, vervanging, prijsvermindering en zelfs de beëindiging van de overeenkomst, een en
ander volgens een duidelijke hiërarchie en andere voorwaarden uiteengezet in het voorstel.
Het voorstel bepaalt dat elke commerciële garantie bindend is, met inbegrip van de voorwaarden opgenomen in de
precontractuele informatie en reclame. Het legt ook andere vereisten vast zoals de minimale inhoud van de garantie en de
manier waarop aan de consument deze beschikbaar moet worden gemaakt.
Indien de verkoper door een consument aansprakelijk wordt gesteld voor een gebrek aan overeenstemming veroorzaakt
door een andere persoon uit een eerdere fase van de transactieketen, dan heeft de verkoper het recht verhaal uit te
oefenen op de aansprakelijke persoon.
Dit voorstel vult de bestaande Richtlijn Consumentenkoop aan en verduidelijkt bepaalde aspecten zoals het recht op
prijsvermindering. Bepaalde regels van het huidige voorstel wijken evenwel af van de Richtlijn Consumentenkoop, zoals het
recht van de consument om de overeenkomst onder bepaalde omstandigheden te beëindigen in geval van lichte gebreken,
de afschaffing van de verplichting om het gebrek te melden binnen een bepaalde periode vanaf de ontdekking ervan en de
verlenging van de periode voor de omkering van de bewijslast tot twee jaar in plaats van zes maanden.
Levering van digitale inhoud
Het tweede voorstel heeft betrekking op overeenkomsten voor de levering van digitale inhoud, in ruil voor de betaling van
een prijs of het verstrekken van data door de consument. Digitale inhoud werd ruim gedefinieerd en omvat een brede
waaier van items, zoals muziek, films, apps, e-boeken, sociale media, games, cloud-opslagdiensten en uitzendingen. De
Richtlijn zou echter niet van toepassing zijn op bepaalde sectorale diensten, waaronder de gezondheidszorg en de
financiële sector.
De regels met betrekking tot overeenstemming zijn gelijkaardig als deze die hiervoor werden besproken. De digitale inhoud
moet overeenstemmen met de contractuele vereisten en bepaalde objectieve criteria, waaronder functionaliteit en
interoperabiliteit. Verkeerde integratie van de digitale inhoud in de digitale omgeving van de consument wordt in principe
ook beschouwd als een gebrek aan overeenstemming. De bewijslast omtrent de overeenstemming rust op de leverancier.
In tegenstelling tot het voorstel betreffende de verkoop van goederen, is de omkering van de bewijslast hier niet in de tijd
beperkt, omdat digitale inhoud niet onderhevig is aan slijtage. In geval van gebrek aan overeenstemming heeft de
consument het recht om de digitale inhoud in overeenstemming te laten brengen binnen een redelijke termijn. De
consument heeft eveneens het recht om in bepaalde omstandigheden een prijsvermindering te bekomen of de
overeenkomst te beëindigen. Ook hier heeft de leverancier een recht op verhaal op de aansprakelijke persoon eerder in de
contractenketen.
Tot slot regelt het voorstel ook specifieke vragen rond digitale inhoud, zoals de wijziging van de digitale inhoud gedurende
de contractduur, de aansprakelijkheid van de leverancier voor schade aan de digitale omgeving van de consument en het
gebruik van de data van de consument (in het bijzonder de verplichting van de leverancier om zich te onthouden van het
gebruik van de verzamelde data indien de overeenkomst werd beëindigd door de consument in overeenstemming met de
regels).
Besluit
Finaal beoogt de Commissie met deze voorstellen de e-handel te bevorderen, de concurrentie te stimuleren, nieuwe
markten aan te boren en bij te dragen aan de economische groei in de EU. Dit is echter niet haar eerste poging tot
harmonisatie in het contractenrecht. Het eerdere voorstel van de Commissie, gekend als het Gemeenschappelijk Europees
Kooprecht of GEK, werd pas vorig jaar in december ingetrokken. Het valt af te wachten of deze nieuwe voorstellen, met een
beperktere draagwijdte dan het GEK, de nodige steun zullen krijgen. Maar het staat nu al vast dat er vele analyses zitten
© Copyright Eubelius
Page 2 of 3
aan te komen.
Jonas Vancoillie
Ignace Claeys
Copyright
Eubelius bezit het exclusieve copyright van deze website, zijn design en de volledige inhoud ervan. Gebruik van deze website, of
delen ervan, in welke vorm dan ook, is verboden zonder de voorafgaande schriftelijke toestemming van Eubelius.
Disclaimer
De informatie over juridische onderwerpen die u in deze Spotlights aantreft, zijn louter informatieve, algemene besprekingen en
kunnen in geen geval als juridisch advies worden beschouwd. Eubelius aanvaardt geen aansprakelijkheid voor enige schade die
iemand zou lijden door voort te gaan op deze informatie. Als u juridisch advies wenst, dient u contact op te nemen met een
gekwalificeerde advocaat die u zal adviseren op basis van uw persoonlijke situatie. Eubelius is niet verantwoordelijk voor de content
op externe websites die via deze Spotlights te bereiken zouden zijn.
© Copyright Eubelius
Powered by TCPDF (www.tcpdf.org)
Page 3 of 3