moeder kind centrum in de steigers

M OEDER K IND C ENTRUM IN DE STEIGERS
ONDER NEM INGSPLAN MOEDER KIND CENTRUM OVERVECH T
Auteur: Anneke van der Ven in opdracht van BOA
Versie 1: 9 september 2005
Status: concept
MOEDER KIND CENTRUM IN DE STEIGERS
2
I NHO UDS O PG AV E
I nl eid ing
3
He t O n tw er p
7
He t M KC in uit v oer in g
10
V r ouw en b e tr ok k en
10
He t a anb od in d e st ar t fa s e
12
De b e oo g de r e su lta t en
16
He t M KC on d er dak
18
Co ör dinat i e i n het M K C
19
F ina nc i ën
20
O r g an is at i e
B r on n en
MOEDER KIND CENTRUM IN DE STEIGERS
21
23
3
I NL E I DI NG
De versterking van de sociaal, economische en maatschappelijke participatie van burgers - in
het bijzonder die van vrouwen - ligt ten grondslag aan het initiatief om te komen tot een MoederKind-Centrum (MKC) in Overvecht. Eind 2004 concludeerden een aantal maatschappelijke
organisaties dat een MKC een zinvolle aanvulling is op de sociale infrastructuur in Overvecht.
Vooral omdat een dergelijke voorziening appelleert aan de kwaliteiten, capaciteiten en talenten
van de betrokken en deelnemende vrouwen. Ook het interculturele karakter sluit goed aan op
de Overvechtse bevolking die in toenemende mate divers is samengesteld.
Teneinde een MKC te realiseren werden twee sporen uitgezet in de zogenaamde
voorbereidingsfase.
• Enerzijds het realiseren van de condities waaronder een MKC kan functioneren.
• Anderzijds het betrekken en voorbereiden van de doelgroep die gebruikt maakt van het
MKC.
Beide sporen uit de voorbereidingsfase komen nu bij elkaar in een concreet ontwerp voor het
MKC. Dit ontwerp wordt beschreven in het voor u liggende ondernemingsplan.
Werkwijze
Welzijnsonderneming Cumulus formuleerde het concept voor het MKC. Dat concept is
vastgelegd in het document “Projectplan Moeder Kind Centrum Overvecht”.
Dat document is vastgesteld door de Klankbordgroep Moederkind Centrum in 2004.
In de Klankbordgroep werken een aantal maatschappelijke partners samen die zich richten op
het versterken van de economische en maatschappelijke positie van vrouwen en/of van
kinderen in Overvecht. Het gaat om:
• BOA: reïntegratie en loopbaancentrum voor vrouwen en meisjes
• Cumulus: welzijnsonderneming
• ROC Midden Nederland: onderwijs en educatie
• Trijn van Leemput: cursuscentrum
• Gemeente Utrecht: de diensten Maatschappelijke Ontwikkeling en Wijkgericht Werken
De kwartiermaker MKC, in dienst van BOA, fungeerde als trekker van het voorbereidingsproces
terwijl de Klankbordgroep MKC dat proces bewaakte.
Cumulus voerde onderzoek uit onder de doelgroep en organiseerde in de voorbereidingsfase
de vrouwen die een actieve rol kunnen spelen in het op te richten centrum.
Om tot het ondernemingsplan te komen voerde de kwartiermaker de volgende activiteiten uit:
• Onderzoek bij bestaande MKC’s in den lande
• Literatuurstudie
• Interviews met partners die op enigerlei wijze een rol kunnen spelen bij het realiseren
van het MKC. In het bronnenoverzicht dat achter in dit rapport is opgenomen leest u
met welke organisaties gesprekken werden gevoerd.
In de voorbereidingsfase kwamen bovendien twee andere sporen bij elkaar. Dat van de
ontwikkeling van een MKC project in Overvecht en het ESF-Equalproject. Het ESF-Equalproject
is een internationaal project dat zicht richt op de kwantiteit en kwaliteit van werkgelegenheid op
wijkniveau, de sociale samenhang in de wijk en de betrokkenheid van bedrijven daarbij.
De doelstelling van het MKC sluit naadloos aan op de doelstelling van het ESF-Equalproject
waarmee het MKC in de praktijk feitelijk een onderdeel van het ESF-Equalproject wordt.
MOEDER KIND CENTRUM IN DE STEIGERS
4
Groeimodel
De voorlopige resultaten van het voorbereidingstraject zijn bemoedigend. Zowel in het
realiseren van randvoorwaarden als in het betrekken van vrouwen zijn flinke vorderingen
gemaakt. Tijdens de voorbereidingen bleek bij zowel de doelgroep zelf als bij de betrokken
maatschappelijke partners het meeste draagvlak te zijn voor een groeimodel van het MKC
tijdens de uitvoeringsfase. In dit ondernemingsplan wordt dan ook voorgesteld om op korte
termijn kleinschalig te starten en het MKC in de loop van een aantal jaren al werkenderwijs te
ontwikkelen, bij voorkeur naar een zelfstandig functionerende organisatie.
In het groeimodel van het MKC in Overvecht onderscheiden we drie fasen:
Fase 1: van initiatief naar volwaardig project.
Fase 1 loopt van september 2005 tot september 2007. In deze fase implementeert
Cumulus het MKC. Het initiatief ontwikkelt zich van een startende, kleinschalige
activiteit tot een project met een gevarieerd activiteitenaanbod vanuit één (of meer)
locatie(s) in de wijk Overvecht. Eén locatie doet dienst als thuisbasis van het MKC. De
vrouwen uit de doelgroep ontwikkelen zelf het MKC in een integrale aanpak van werken
(doen) en leren (training en coaching). Uitgangspunt daarbij is de combinatie van
activiteiten en beheertaken in het MKC met zorgtaken en opvoedingstaken in het gezin.
De ESF-Equal activiteiten worden zoveel mogelijk binnen dit kader ontwikkeld zodat ze
onderdeel worden van het programma van het MKC. De instroom van vrouwen zal
toenemen en de doorstroming naar andere activiteiten in het MKC én naar externe
activiteiten komt op gang.
In deze fase ligt de nadruk op:
• Werven en uitbreiden van het aantal betrokken vrouwen
• Werven, uitbreiden en trainen van kader
• Ontwikkelen en stabiliseren van een werkwijze inclusief het benodigde
instrumentarium
• Ontwikkelen en stabiliseren van de organisatorische en bestuurlijke
verantwoordelijkheid van de vrouwen in de exploitatie van het MKC
• Ontwikkelen van een organisatiestructuur
• Ontwikkelen van een programma met een gevarieerd activiteitenaanbod:
o Activiteiten en diensten gericht op vrouwen
o Activiteiten en diensten gericht op kinderen
o Activiteiten en diensten gericht op externe groepen
o Activiteiten gericht op individuele trajecten ter versterking van de deelname
aan de samenleving, het onderwijs en de arbeidsmarkt
• Ontwikkelen van samenwerkingsverbanden met partners in de wijk b.v.
onderwijsinstellingen en het bedrijfsleven gericht op het tot stand brengen van
matches (stagetrajecten, leerwerkplaatsen, cursustrajecten, zelfstandig onderschap
en banen)
Fase 2: van volwaardig project naar zelfstandige organisatie
Deze fase loopt van september 2007 tot januari 2010 en kenmerkt zich door de
ontwikkeling naar een zelfstandige organisatie, al dan niet met een eigen
rechtspersoon. Het MKC kan zich in deze fase afscheiden van de Cumulusorganisatie.
MOEDER KIND CENTRUM IN DE STEIGERS
5
Naast de instroom en doorstroom komt ook de uitstroom van vrouwen op gang b.v. naar
werk in loondienst of een eigen bedrijf, naar een opleiding of naar maatschappelijke
activiteiten.
• Uitbreiden van het activiteitenaanbod met ondernemingsactiviteiten die zich richten
op de buurt, wijk en/of de stad (catering, lunchcafé, cadeauwinkel, kringloopwinkel,
naaiatelier, klussendienst, gastouder/oppascentrale, ondernemerskring van
zelfstandig werkende vrouwen)
• Ontwikkelen en stabiliseren van de financiële exploitatie van het MKC door het
aanboren van verschillende inkomstenbronnen (activiteiteninkomsten, inkomsten uit
de ondernemingen, fondsen, subsidie’s). Daarbij zal subsidiëring, b.v. in de vorm
van contractfinanciering, een vaste inkomstenbron zijn van het MKC.
• Doorontwikkeling van samenwerkingsverbanden met onderwijsinstellingen en
bedrijven
• Ontwikkelen van een zelfstandige organisatie- en besluitvormingsstructuur
• Eventueel het oprichten van een rechtspersoon
Fase 3: een zelfstandig functionerende organisatie
Fase 3 loopt vanaf januari 2010.
Afhankelijk van het succes kan het MKC inkrimpen of uitbreiden. Dat wordt onder meer
zichtbaar in:
• De kwaliteit, de omvang en de waardering van het aanbod
• De kwantitatieve en kwalitatieve instroom, doorstroom en uitstroom van het aantal
vrouwen en kinderen en het aantal succesvol afgeronde individuele trajecten
• De exploitatie en omzet van het centrum
• Het aantal succesvolle samenwerkingsverbanden
• Het ruimtebeslag in m2
• Het aantal fte’s werkzaam in het MKC
Dit ondernemingsplan gaat vooral in of de eerste fase in de uitvoering van het MKC.
Succesfactoren voor een MKC
Uit een oriëntatie op MKC’s in Nederland en het onderzoek van PJ Partners in Zuid Holland
blijkt een aantal factoren van belang voor het behalen van succes:
• De vier pijlers van een MKC zijn uitgangspunt. Een organisatie en beheervorm door de
vrouwen zelf, een open aanbod, het belonen van de werkzaamheden die vrouwen
verrichten in het centrum en de aandacht en zorg voor kinderen. Met deze vier pijlers
als leidraad is het zaak, het MKC dermate vorm te geven dat een open en tegelijkertijd
vertrouwde, gastvrije sfeer ontstaat waarin vrouwen en kinderen zich op hun gemak
voelen.
• De betrokkenheid van vrouwen bij de organisatie en beheer van het centrum en het
samenstellen van het aanbod is essentieel. Daarvoor is het nodig te investeren in het
trainen en coachen van vrouwen zodat zij zijn toegerust om zelf taken in de organisatie
en exploitatie van het MKC op zich te nemen. Het is een misvatting te denken dat
daarmee elke vorm van professionele ondersteuning overbodig wordt. Het exploiteren
van een MKC vergt een professionele, methodische aanpak die enerzijds gericht is op
empowerment (versterken van kwaliteiten) van vrouwen en anderzijds op het managen
van de organisatie. Wel is er het streven taken die aanvankelijk door opbouwwerkers
worden uitgevoerd over te dragen aan kader binnen het MKC omdat vrouwen zelf die
professionele kwaliteiten opgebouwd hebben (en daarvoor dan ook betaald worden).
MOEDER KIND CENTRUM IN DE STEIGERS
6
•
•
•
Het MKC dient zich goed te positioneren en profileren in het netwerk van
maatschappelijke organisaties en ondernemingen waardoor in de keten van
organisaties zichtbaar is welke bijdrage het MKC heeft op het terrein van
maatschappelijke participatie, onderwijs en arbeid. Dat is van belang voor het bereiken
van de potentiële doelgroep, het afstemmen van het aanbod op de vragen van vrouwen
en het toeleiden van vrouwen naar andere activiteiten en werkzaamheden buiten het
MKC. Zo raakt het MKC ingebed in de sociale (en economische) infrastructuur van de
wijk en heeft een essentiële plek in de ketenaanpak.
Een goede onderlinge communicatie met korte lijnen waardoor initiatieven snel
gerealiseerd kunnen worden. Daarbij zijn een duidelijke beslisstructuur en open
omgangsvormen voorwaardelijk. Bij die beslisstructuur hoort een stevige invloed van de
kadervrouwen op, of eindverantwoordelijkheid in de gang van zaken in het MKC.
Zorg voor voldoende middelen (accommodatie, financiën, menskracht) om de
continuïteit te kunnen waarborgen.
MOEDER KIND CENTRUM IN DE STEIGERS
7
H ET O NT WE RP
Vier pijlers
Het ontwerp voor het MKC is gebaseerd op vier pijlers. Het zijn algemeen geformuleerde
basisprincipes die in elk centrum in Nederland (en daarbuiten) terugkomen. Dat zijn:
Een eigen ruimte in zelfbeheer
Er is een ontmoetingsruimte voor moeders en kinderen waar activiteiten georganiseerd worden.
De ruimte wordt beheerd door de vrouwen die gebruik maken van het centrum.
Kinderen horen erbij
De kinderen zijn de bindende factor in het MKC. Er is activiteiten-gebonden kinderopvang voor
vrouwen die in het centrum actief zijn, er is een aanbod specifiek gericht op kinderen en er is
een aanbod dat zich richt op de ouder-kind relatie.
Open aanbod van activiteiten
Er is een wisselend aanbod van activiteiten dat aansluit op de vraag. Het kan gaan om
ontmoeting, educatie, voorlichting, werk, wonen, leefbaarheid etc.
Werk wordt betaald
Vrouwen die werken in en voor het MKC krijgen in principe betaald. Dat kan door financiële
vergoedingen (loon, onkosten) maar ook door vergoeding in nature b.v. gratis deelname aan
kinderopvang of aan cursussen.
Doel
Doel van het MKC is het versterken van de positie van vrouwen en kinderen door het
ontwikkelen van hun talenten, capaciteiten en vaardigheden. Dat heeft een positieve weerslag
op het gezinsleven, de wijk en op de (wijk)economie. Maatschappelijke participatie en
arbeidsparticipatie nemen toe. Er ontstaan nieuwe contacten en netwerken op wijkniveau.
Doelgroep
Intern: vrouwen
De vrouwen, over het algemeen moeders, worden maatschappelijk actief, ontwikkelen talenten,
vaardigheden en kwaliteiten. Het MKC doet een beroep op de kracht en de capaciteiten van
vrouwen. Het MKC is een tussenfase in de carrièreontwikkeling van de vrouwen.
Intern: kinderen
De kinderen ontwikkelen hun talenten, vaardigheden en kwaliteiten. Dat maakt ze sterker in hun
dagelijks leven thuis, op school en op straat.
Etniciteit, opleidingsniveau, gezinssamenstelling of inkomensniveau spelen geen rol.
Extern: klanten
Klanten waarop de dienstverlening van ondernemende vrouwen binnen het MKC zich richt zijn
b.v. de bewoners in de buurt, de bezoekers van andere Cumulusactiviteiten of externe
organisaties.
Extern: Instellingen, bedrijven en organisaties
Een goed netwerk van instellingen, bedrijven en organisaties is nodig om de doelstellingen van
het MKC te realiseren en een vervolgstap te bieden aan de uitstromende vrouwen (onderwijs,
stage, betaald werk, vrijwilligerswerk).
MOEDER KIND CENTRUM IN DE STEIGERS
8
Een herkenbare locatie
Het MKC is herkenbaar in de wijk als een gebouw of deel van een gebouw met een eigen
karakter en sfeer. Dat is de fysiek ruimtelijke verschijningsvorm, de plek waar het gebeurt.
In Overvecht is op dit moment de meest realistische mogelijkheid buurthuis Einstein aan de
Stroyenborgdreef. Cumulus huurt dit pand van de gemeente Utrecht.
Een herkenbare organisatie
Het MKC is ook een organisatie die gezien kan worden als een sociaal initiatief met een ideële
doelstelling. Binnen de doelstelling kunnen economische activiteiten ontplooid worden. Die
activiteiten leveren een bijdrage aan het exploiteren van de organisatie. De doelstelling van het
MKC is leidend bij het kiezen van de rechtspersoon voor de organisatie. Wanneer het MKC als
zelfstandige organisatie wil functioneren, komen er in feite drie rechtspersonen in
aanmerkingen.
• De vereniging
De vereniging dient het gemeenschappelijke belang van de aangesloten leden. De
algemene ledenvergadering is het besluitvormende orgaan. Een vereniging kan een
onderneming exploiteren.
• De stichting
Een stichting kan een gemeenschappelijk belang dienen maar kent geen leden. Het
besluitvormende orgaan is het stichtingsbestuur (of raad van bestuur in combinatie met
een raad van toezicht).
• De coöperatie of coöperatieve vereniging
De coöperatie dient een gemeenschappelijk belang (van haar leden) maar is gelijktijdig
een onderneming. De algemene ledenvergadering is het besluitvormende orgaan.
Peter W. Voogd, auteur van het boek “de kleine coöperatie” reikt een selectiemodel aan om tot
een keuze te komen. Op basis van dat selectiemodel is de coöperatie de meest geëigende
rechtspersoon voor een MKC met een ondernemend karakter.
Zowel het exploiteren van een gebouw als het exploiteren van een rechtspersoon vragen om
zelfstandig functionerende kaderleden. Daarvan is bij het Overvechtse MKC nog geen sprake.
Daarom zal het opzetten van een zelfstandige organisatie ook gefaseerd verlopen. In de eerste
fase functioneert het MKC als een project onder verantwoordelijkheid van de
welzijnsonderneming Cumulus. In fase 2 groeit het project in de loop van 5 jaar uit tot een
zelfstandige organisatie al dan niet met een eigen rechtspersoon. Als gekozen wordt voor een
eigen rechtspersoon, lijkt de coöperatie het meest voor de hand liggend. Vanaf fase 3
functioneert het MKC als een volledig zelfstandige organisatie.
De opdracht voor Cumulus is een uitdaging
Een eerste uitdaging voor Cumulus is gelegen in het versmelten van de doelstellingen van het
ESF-Equalproject en die van het MKC en de daarmee samenhangende werkwijze.
Vanuit de inzet voor het ESF-Equalproject wordt zichtbaar welke vrouwen (en mannen) in
Overvecht aansluiting op de samenleving en arbeidsmarkt missen en wat zij nodig hebben om
die aansluiting alsnog te realiseren. Het gaat dan om het werven van wijkbewoners, het
MOEDER KIND CENTRUM IN DE STEIGERS
9
analyseren van de persoonlijke situatie, inzicht verwerven in competenties en in de persoonlijke
vraag en het aanbieden van individuele trajecten (al dan niet in groepsverband) om de
competenties voor en slaagkansen op de onderwijs- en arbeidsmarkt te vergroten. Het is in
eerste instantie een aanbodgerichte manier van werken waarin het in essentie gaat om het
helder krijgen van de vraag om vervolgens het aanbod vraaggericht in te kunnen vullen.
Daarvoor is het nodig om de doelgroep vrouwen (en mannen) in kaart te brengen en het
benodigde bedrijvennetwerk waardoor matches gemaakt kunnen worden tussen die twee. De
aanbodgerichte werkwijze wordt een vraaggerichte en resultaatgerichte werkwijze.
Deze aanpak kan integraal onderdeel uitmaken van het MKC. De vrouwen van het MKC
hebben eigen opvattingen over programmering en organisatie van het centrum die niet
vanzelfsprekend overeenkomen met het aanbod van ESF-Equal maar elkaar ook niet uitsluiten.
Sterker nog, de autonome vraag van de vrouwen en de geactiveerde vraag van het ESF-Equal
project zullen op elkaar aansluiten. In de zogenaamde ketenaanpak neemt het MKC juist
daardoor een prominente plaats in. Ten behoeve van de exploitatie van het centrum worden
vrouwen in een cyclisch kader getraind. Er ontstaat een constante doorstroming van kader met
behoud van opgedane expertise en ervaring.
Een tweede uitdaging is gelegen in de mogelijkheid om van meet af aan te werken aan
verzelfstandiging van het project. Immers, in de startfase is voldoende financiële armslag die
zich kan vertalen in een forse inzet op het “vinden” van de vraag, het betrekken van partners uit
het bedrijfsleven en het adequaat tot stand brengen van succesvolle bemiddelingen gelijktijdig
met het op poten zetten van een gezonde organisatie. Dat vraagt krachtige sturing op het
concept van zowel het MKC als het ESF-Equalproject. Kort gezegd kent dat concept drie
stappen: instroom→ ontwikkelen en versterken→ uitstroom. De kwaliteit en levensvatbaarheid
van het MKC zijn af te meten aan de hoogte van de succesvolle uitstroom.
Het integreren van doelstellingen en werkwijze van het ESF-Equalproject en het MKC krijgt zo
nadrukkelijk zijn weerslag in de organisatie en programmering van het MKC.
Aanbeveling
De werkwijze in het MKC kenmerkt zich door twee dynamische processen:
Instroom → empowerment → uitstroom
Aanbodgericht → vraaggericht → resultaatgericht
Die werkwijze is binnen ondernemingen voor welzijn nog in ontwikkeling. Daarmee is een
risicofactor voor de slaagkans van het MKC geformuleerd en is het Cumulus aan te bevelen
om de functie van coördinator MKC niet van binnenuit op te vullen maar extern iemand te
werven die toegerust is voor deze taak
MOEDER KIND CENTRUM IN DE STEIGERS
10
Het MKC in uitvoering
Vrouwen betrokken
In het voorjaar van 2005 werkten opbouwwerkers van Cumulus aan de voorbereidingen van
een MKC vanuit het perspectief van de doelgroep, de vrouwen. Die voorbereidingen bestonden
uit drie stappen. Stap 4 is de daadwerkelijke start. Hieronder een korte beschrijving van de
stappen.
Stap 1. In beeld brengen van de vragen en wensen bij vrouwen die passen binnen een
MKC. Cumulus gebruikte hiervoor de resultaten van het activerend onderzoek in het kader
van het project Multiculturele Buurt, gefinancierd door het Oranjefonds. In totaal deden 63
vrouwen mee aan het onderzoek dat in de vorm van een interactieve bijeenkomst werd
uitgevoerd. Er kwamen verschillende onderwerpen naar voren die passen binnen de sfeer
van een MKC waaronder:
• Aandacht voor veiligheid (veilige straat, veilig spelen, tegengaan criminaliteit)
• Vrouwenactiviteiten (fitness, inernetcafé, zwemles, koffiehuis, naailes, moestuinen,
sport)
• Gezondheid en zorg (ouderenzorg, thuiszorg)
• Scholing en werk (taalles, Arabische les voor kinderen, cito-advies op scholen,
opleiding naar werk in de administratieve sector of de kinderopvang).
Er is geen individueel onderzoek onder vrouwen gedaan, evenmin zijn groepen vrouwen op
andere plaatsen dan in Cumulussetting benaderd.
Stap 2. Actieve vrouwen trainen zich ten behoeve van een MKC
In mei organiseerde Cumulus samen met MIU en Odyssee een tweedaagse kadercursus
voor actieve vrouwen. Er deden 17 vrouwen mee aan de cursus. Deze vrouwen vormen de
kerngroep. Samen brachten zij in beeld hoe het activiteitenaanbod van het Overvechtse
MKC er uit zou kunnen zien. Daarnaast werden de vrouwen getraind in de uitwerking van
de 4 pijlers van het MKC. 25 vrouwen, waaronder de kerngroep, maakten een excursie naar
het MKC “de Mallemolen” in Haarlem.
Stap 3. Actieve vrouwen organiseren
Al tijdens de training vormde zich een kerngroep van 7 vrouwen die zich in wel zetten voor
de organisatie en beheertaken van het MKC. Dat betekent dat zij mee willen werken aan de
voorbereidingen en start van het MKC in Overvecht. Dat is de beheergroep. De andere 10
vrouwen willen zich inzetten voor of meedoen aan activiteiten van het MKC: de
activiteitengroep. De 17 vrouwen willen graag kleinschalig beginnen met een inloop- en
ontmoetingsochtend als trefpunt voor de vrouwen. Vanuit dat trefpunt kunnen de taken
verdeeld worden voor het voorbereiden en beheren van het MKC, het organiseren van
activiteiten en het betrekken van meer vrouwen. De kerngroep wil graag coaching en
training bij haar werk.
Stap 4. Vrouwen aan de slag
Vanaf september 2005 gaat de kerngroep daadwerkelijk in het MKC aan de slag met het
beheren van het centrum en het uitvoeren van activiteiten.
MOEDER KIND CENTRUM IN DE STEIGERS
11
Het aanbod van het MKC in de startfase
Het aanbod in het MKC komt vraaggericht tot stand.
Tijdens de training stelden vrouwen een wensenlijst van activiteiten op. Voor een groot deel
sluiten die wensen aan op de vraag die tijdens het activerend onderzoek van Cumulus naar
voren kwam. Een overzicht:
Voor vrouwen
• Ontmoetingsactiviteiten: ontspanning en afleiding, dagtochten en picknick, inloop,
allochtone vrouwenbijeenkomsten
• Bewegen: zwemles, fietsles, sporten
• Cursussen: Computer, Nederlands, Nederlandse cultuur, naaien, koken, kappen,
omgang met kinderen
• Voorlichting: gezondheid, informatiepunt wijkvoorzieningen, helpdesk
• Informatie over onderwijs en werk
Voor kinderen
• Muziekles
• Huiswerkbegeleiding
• (Activiteitengebonden) kinderopvang
Het is opvallend dat de vrouwen terughoudend zijn in het benoemen van activiteiten die gericht
zijn op toeleiding naar opleiding en werk.
Leggen we naast de vraag van de vrouwen de algemene statistische gegevens van Overvecht
dan blijkt dat een groeiend aantal Overvechters in een kwetsbare positie is of komt. Die
kwetsbaarheid ontstaat door werkeloosheid, een laag inkomen, een lage graad van opleiding,
alleenstaand ouderschap, geringe maatschappelijke participatie, taalachterstand, sociaal
isolement of een combinatie van deze factoren. Deze ontwikkeling van toenemende
kwetsbaarheid vraagt om interventies op wijkniveau.
Wanneer de potentiële vraag van de vrouwen diepgaander geanalyseerd wordt tegen het licht
van de voortschrijdende kwetsbaarheid van bewoners in Overvecht (en dat is wat in het ESFEqualproject gebeurt) dan zal blijken dat de autonome vraag en de latente vraag dicht bij elkaar
liggen. Daarom kunnen activiteiten die een toenemende maatschappelijke participatie en
arbeidsparticipatie beogen, een beslissend onderdeel vormen van het programma in het MKC.
Het MKC is op die manier essentieel onderdeel van de keten waarop het ESF-Equal project
zich richt.
Aanbeveling
Aan het programma voor het MKC wordt bepaald door:
• De vragen en wensen zoals vrouwen die op enig moment zelf formuleren
• De signalen die duiden op een verslechterende sociaal-economische positie
Er is een wisselwerking tussen de activiteiten van het MKC en het ESF-Equal project. Het
MKC krijgt daarmee een centrale rol in de keten van onderwijs en reïntegratie van vrouwen.
Wil het MKC naar buiten treden met een programma, dan is het nodig dat zaken in het centrum
goed georganiseerd zijn. Zover zijn de vrouwen in Overvecht op dit moment nog niet. Toch wil
de kerngroep in september van start. De betrokken organisaties steunen dat idee.
MOEDER KIND CENTRUM IN DE STEIGERS
12
Fase 1 van het MKC (van start naar volwaardig project) bestaat in feite weer uit 3 delen.
Deel 1 van fase 1 is gericht op de organisatorische en beheersmatige voorbereiding voor de
exploitatie. De nadruk ligt daarbij op ontwikkeling van kennis en vaardigheden die nodig zijn
voor de exploitatie van het MKC, op de inrichting van de ruimte en het voorbereiden van een
programma. Daarnaast worden de voorbereidingen getroffen voor het betrekken van de
doelgroep vrouwen, het ontwikkelen van een scholingsaanbod en individuele trajectbegeleiding
gericht op toeleiding naar onderwijs en werk.
In deel 2 van de startfase (vanaf 1 januari 2006) zet het centrum haar deuren open voor alle
vrouwen in Overvecht door het aanbieden van een programma. In dat programma is een
selectie opgenomen van de activiteiten die hierboven genoemd zijn. De kerngroep is dan nog
bezig met het versterken van de eigen kwaliteiten die in het centrum ingezet worden.
Professionals van Cumulus richten zich op het ontwikkelingen en uitvoeren van
scholingsprogramma’s, coachingstrajecten en de vorming van een netwerk met bedrijven en
maatschappelijke organisaties. De kerngroep en kadervrouwen van het MKC worden betrokken
in deze werkzaamheden en worden getraind om die taken op termijn zelf uit te voeren.
In deel 3, de startfase (seizoen 2006-2007) ligt de nadruk op het vergroten van het
activiteitenaanbod en het integreren van het scholings- en coachingsaanbod en de individuele
trajectbegeleiding in het programma van het MKC.
Hieronder het programma MKC Overvecht in fase 1.
W at
O ms ch ri j vi n g
D e el 1 v a n d e s t a r t f a s e : s ep t em b er – d e c e m b e r 2 0 0 5
Inloop en ontmoeting Een inloop, twee keer per week vanaf de start. Elke maand
komt er een dagdeel bij. Op 1 januari is er dan 5 keer inloop
per week. De uitbouw kan, afhankelijk van behoefte en
middelen, in 2006 doorgezet worden. Tot 1 januari 2006 is de
inloop vooral bedoeld voor leden van de kerngroep. Ze
nodigen eigen kennissen, familie en buren uit, zodat de groep
langzaam groeit. De inloop is laagdrempelig, heeft een open
karakter en is bedoeld als ontmoetingsmoment maar ook om
zaken voor het MKC te regelen, het centrum in te richten en
een eigen sfeer te geven.
Excursie
De kerngroep gaat op bezoek bij een MKC ergens in
Nederland
Cursussen MKC in
de steigers
Scholingsaanbod
Coaching
De cursussen zijn gericht op het versterken van de kwaliteiten
van vrouwen die in het centrum gaan werken.
Voor de beheergroep zijn dat de cursussen:
•
Vrouwen nemen de leiding
•
Vergadertechniek en samenwerking
•
Hoe organiseer je het centrum en wat heb je nodig?
Voor de activiteitengroep zijn dat de cursussen:
•
Hoe organiseer je een activiteit?
•
Werving en publiciteit
Voor de volledige kerngroep zijn dat de cursussen
•
Empowerment
•
Sociale vaardigheden en assertiviteit
•
Verhalen vertellen
Cursussen voor niet werkende vrouwen uit de wijk, gericht op
opleiding, educatie, vrijwilligerswerk en arbeid
(arbeidsintegratie en of -reïntegratie).
Ondersteuning en hulp aan vrouwen op de werkvloer tijdens
MOEDER KIND CENTRUM IN DE STEIGERS
Uit vo er in g
Kerngroep
met hulp van
Cumulus
opbouwwerk
Cumulus
opbouwwerk i.s.m.
de kerngroep
Trijn van Leemput
ROC
BOA
Cumulus
BOA
Cumulus
13
Coaching, training,
trajectbegeleiding
Voorlichting
het uitvoeren van de taken.
Vrouwen stimuleren en toe leiden naar een opleiding,
educatie, arbeid of vrijwilligerswerk. Daarvoor worden op maat
trainingen en cursussen aangeboden (zie hiervoor). Daarnaast
worden vrouwen individueel begeleid door middel van gerichte
trajecten. Onderdeel daarvan kan is het doorverwijzen van
vrouwen naar voorzieningen buiten het centrum. Er zal in het
eerste jaar 5% uitstroom zijn.
Voorbereiden en start van een informatiepunt/spreekuur
“opleiding en werk”. Er is dagelijks spreekuur al dan niet op
afspraak.
Catering
Buffetactiviteiten voor bezoekers van het MKC en andere
activiteiten in het buurthuis.
Kinderopvang
Voor de kinderen van vrouwen die in het centrum actief zijn of
deelnemen aan activiteiten: de kinderoppas.
Sociaal en
Leggen van contacten met ondernemers en maatschappelijke
economisch netwerk organisaties gericht op voorlichting en het werven van
stageplaatsen en werkplekken.
D e el 2 v a n d e s t a r t f a s e : j anu ar i – aug u st u s 2 0 0 6
Opening
Presentatie van het MKC aan de wijk. Het centrum wordt
officieel geopend, iedereen kan met het centrum en het
activiteitenaanbod kennis maken, vrouwen schrijven zich in
voor activiteiten.
Inloop en ontmoeting Uitbouw van de inloopactiviteit van 4 dagdelen naar 8 á 10
dagdelen per week. De inloop is bedoeld voor vrouwen die
actief zijn in het centrum en deelnemen aan activiteiten maar
staat nadrukkelijk open voor nieuwe vrouwen die andere
vrouwen willen ontmoeten of vrijblijvend willen kennismaken
met de mogelijkheden van het centrum.
Cursussen
Voortzetting van het cursusaanbod genoemd onder deel 1 van
de startfase maar met dat verschil dat de cursussen bedoeld
zijn voor nieuwe vrouwen. Er komt immers steeds nieuw kader
binnen omdat vrouwen ook weer uitstromen. Het
cursusaanbod breidt zich uit n aar een algemeen aanbod voor
alle vrouwen in Overvecht. Dat aanbod kan bestaan uit
cursussen:
•
Nederlandse taal en Nederlandse cultuur
•
Naailessen
•
Kooklessen
•
Sport, fietsen, zwemmen
•
Administratie
Het is nodig een verbinding te leggen met de cursussen uit het
scholingsaanbod dat hieronder benoemd is.
Scholingsaanbod
Cursussen voor niet werkende vrouwen uit de wijk, gericht op
opleiding, educatie, vrijwilligerswerk en arbeid
(arbeidsintegratie en of -reïntegratie). In het najaar van 2005
wordt dit programmaonderdeel concreet ingevuld met
trajecten, cursussen en trainingen. Samenstelling en uitvoering
kunnen gecombineerd worden met hierboven genoemde
cursussen.
Succesvolle uitstroom ligt op 15%.
Voorlichting
•
Gezondheid
•
•
Omgang met je kinderen
Informatiepunt/spreekuur opleiding en werk
MOEDER KIND CENTRUM IN DE STEIGERS
opbouwwerk
Cumulus
BOA Trijn van
Leemput
ROC
GG&GD
Werkwijzer van
SoZaWe
Stap van ROC
Kerngroep
Cumulus
kinderopvang
AHO, Wijkaanpak
SoZaWe en SMP
Kerngroep met
hulp van Cumulus
opbouwwerk
Kerngroep met
hulp van Cumulus
opbouwwerk
Trijn van Leemput
ROC
BOA
Kadervrouwen
Cumulus
BOA
GG&GD
Werkwijzer van
14
SoZaWe
Stap van ROC
Coaching
Ondersteuning en hulp aan vrouwen op de werkvloer tijdens
Cumulus
het uitvoeren van de taken.
opbouwwerk
Kadervrouwen
Coaching, training,
Vrouwen stimuleren en toe leiden naar een opleiding,
Cumulus
trajectbegeleiding
educatie, arbeid of vrijwilligerswerk. Daarvoor worden op maat BOA
trainingen en cursussen aangeboden (zie het scholingsaanbod Trijn van Leemput
hiervoor). Daarnaast worden vrouwen individueel begeleid
ROC
door middel van gerichte trajecten. Onderdeel daarvan is het
doorverwijzen van vrouwen naar voorzieningen buiten het
centrum.
Succesvolle uitstroom ligt op 15% .
Catering
Buffetactiviteiten voor bezoekers van het MKC en andere
Kerngroep
activiteiten in het buurthuis. Uitbreiding naar het serveren van
eenvoudige lunches.
Kinderopvang
Voor de kinderen van vrouwen die in het centrum actief zijn of Cumulus
deelnemen aan activiteiten
kinderopvang
Sociaal en
Uitbouwen van contacten met ondernemers en
AHO, Wijkaanpak
economisch netwerk maatschappelijke organisaties gericht op het werven van
SoZaWe en SMP
stageplaatsen en werkplekken.
D e el 3 v a n d e s t a r t f a s e : s ep t em b er 2 0 0 6 – s ep t em b er 2 0 0 7
Inloop en ontmoeting Activiteit is hierboven omschreven. 10 dagdelen per week
kerngroep
Cursussen
Verdere uitbouw van het cursusaanbod.
Kadervrouwen
Wat de cursussen aan actieve vrouwen van het centrum
Van kerngroep
betreft: In sommige gevallen worden die niet meer door
Trijn van Leemput
externe trainers verzorgd maar door vrouwen van het centrum ROC
BOA
zelf b.v.
•
Vrouwen nemen de leiding
•
Hoe organiseer je het centrum
•
Hoe organiseer je een activiteit
Ook is er de mogelijkheid dat vrouwen op basis van eigen
talenten en kunnen cursussen in het centrum aan gaan
bieden. Die cursussen staan open voor iedereen b.v. naaien,
koken, hennaversieringen, kappen en computeren (relatie
scholingsaanbod)
Scholingsaanbod
Cursussen voor niet werkende vrouwen uit de wijk, gericht op Cumulus
opleiding, educatie, vrijwilligerswerk en arbeid
BOA
(arbeidsintegratie en of -reïntegratie). In het najaar van 2005
wordt dit programmaonderdeel concreet ingevuld met
trajecten, cursussen en trainingen en kan. Samenstelling en
uitvoering kan gecombineerd met hierboven genoemde
cursussen.
Succesvolle uitstroom ligt op 25%.
Voorlichting
GG&GD
•
Gezondheid
•
•
Coaching
Coaching, training,
trajectbegeleiding
Omgang met je kinderen
Informatiepunt/spreekuur opleiding en werk
Ondersteuning en hulp aan vrouwen op de werkvloer tijdens
het uitvoeren van de taken
Vrouwen stimuleren en toe leiden naar een opleiding,
educatie, arbeid of vrijwilligerswerk. Daarvoor worden op maat
trainingen en cursussen aangeboden (zie het scholingsaanbod
hiervoor). Daarnaast worden vrouwen individueel begeleid
MOEDER KIND CENTRUM IN DE STEIGERS
Werkwijzer van
SoZaWe
Stap van ROC
Kadervrouwen
Cumulus
BOA
Trijn van Leemput
ROC
15
Catering
Kinderactiviteiten
Kinderopvang
Sociaal en
economisch netwerk
door middel van gerichte trajecten. Onderdeel daarvan is het
doorverwijzen van vrouwen naar voorzieningen buiten het
centrum. Wat resultaten betreft zal het eerste jaar 25%.
Buffetactiviteiten voor bezoekers van het MKC en het
buurthuis.
Aanbieden van eenvoudige lunchgerechten. Uitbreiding naar
het verzorgen van catering op aanvraag door derden:
organisaties, instellingen, particulieren.
Huiswerkbegeleiding
Voor de kinderen van vrouwen die in het centrum actief zijn of
deelnemen aan activiteiten
Uitbouwen van contacten met ondernemers en
maatschappelijke organisaties gericht op het werven van
stageplaatsen en werkplekken.
Ondernemende
vrouwen
Cumulus
kinderopvang
AHO, SoZaWe,
SMP
De beoogde resultaten
De resultaten na het doorlopen van fase 1 (na 2,5 jaar):
Huisvesting en inloop
• Het MKC heeft een volledig ingerichte en goed geoutilleerd gebouw tot haar beschikking
dat ruimte biedt aan ontmoeting, scholing, kinderopvang, vergaderen en kantoorfaciliteiten.
Daarnaast maakt het MKC programmatisch gebruik van ruimten elders in de wijk b.v. bij
Trijn van Leemput, het ROC, (basis)scholen, buurthuizen en sportaccommodaties
• Het centrum is 6 dagen per week open.
• Er is een zelfstandig functionerend bestuur dat minimaal uit 5 vrouwen bestaat.
• Er zijn 30 vrouwen actief betrokken bij de organisatie en het beheer van het centrum.
• Er is kinderoppas gerealiseerd voor tenminste 10 dagdelen per week. Er zijn 30 oppassen
die in totaal 180 kinderen per week 1 dagdeel op kunnen vangen.
• Per week bezoeken gemiddeld 60 vrouwen de inloop.
Cursussen, scholing, coachingstrajecten
• Met 400 vrouwen is persoonlijk contact geweest (huisbezoek, spreekuur)
• 80 vrouwen bezochten 8 kortlopende cursussen van 10 weken (b.v. sociale vaardigheden,
koken, sport)
• 100 vrouwen bezochten één van de 8 langlopende cursussen (b.v. sport, Nederlandse taal
en cultuur)
• 150 vrouwen bezochten één of meer van de 8 voorlichtingsbijeenkomsten (b.v. gezonde
voeding, opvoeding, sport en spel met je kind, afvallen, milieu, werk, gezondheidszorg)
• 50 niet werkende vrouwen hebben een cursus arbeidstoeleiding gevolgd. De cursussen
richtten zich vooral op economisch kansrijke sectoren waaronder de detailhandel, de zorg
en de schoonmaakbranche.
• 30 vrouwen volgden een duaal traject in groepsverband met een duur van 12 maanden.
• 10 werknemers uit buurtorganisaties en 10 werknemers uit bedrijven volgden een cursus
gericht op coaching en begeleiding van vrouwen op de werkvloer.
• Er werd met 80 bedrijven contact gelegd. Dat leverde 40 stage- c.q. werkplekken op.
• Met 100 vrouwen kwam een succesvolle match tot stand met een bedrijf voor een tijdelijke
werksituatie.
Omzet
• De omzet van het MKC is medio 2007 € 500.000 op jaarbasis
MOEDER KIND CENTRUM IN DE STEIGERS
16
Twee pijlers van het MKC worden hier nader beschreven omdat ze voorwaardelijk zijn voor de
uitvoering van het programma.
Kinderen horen erbij
Willen vrouwen mee kunnen werken in het centrum of activiteiten bezoeken dan is het nodig dat
er kinderopvang aanwezig. De activiteiten gebonden kinderopvang wordt ingevuld door de
zogenaamde kinderoppas. Hierbij worden maximaal 3 kinderen aan een oppas (moeder, vader
of andere volwassene) gekoppeld. De kinderen kunnen in de thuissituatie van de oppas
opgevangen worden of in het MKC. Wanneer dat laatste het geval is zullen meerdere oppassen
gelijktijd in de dezelfde ruimte kinderen opvangen. Daar gaat de voorkeur naar uit.
De oppas ontvangt een vergoeding per keer en de ouder die gebruik maakt van deze oppas
betaalt een eigen bijdrage. Ook kan het zijn dat moeders onderling afspraken maken. “Ik pas
vandaag op jouw kinderen, jij morgen op die van mij”.
Het gaat hier dus niet op de geprofessionaliseerde kinderopvang waarvoor wettelijk andere
richtlijnen zijn vastgesteld.
De moeders die actief zijn in het centrum en daarom gebruik maken van de kinderoppas in het
centrum krijgen de eigen bijdrage voor de oppas vergoed.
Een projectmedewerker regelt de inschrijvingen, verzorgt de bemiddelingen en voert de
administratie.
Werk wordt betaald
In de aanvangsperiode zullen er betaalde krachten in het MKC werken.
• Vanaf de start wordt de functie van projectleider c.q. coördinator MKC ingevuld.
Bij voorkeur wordt de projectleider speciaal voor deze functie extern geworven. Daarbij
wordt rekening gehouden met de positieve uitstraling die een projectleider kan hebben
als rolmodel.
• Een administratieve kracht
• Daarnaast zullen professionals betrokken zijn bij ondersteuning van de kerngroep,
het uitvoeren van trajectbegeleiding of het uitvoeren van scholingen en trainingen. Dat
kunnen opbouwwerkers, vrouwenwerkers, trainers of ondernemers zijn.
• Voor de kinderopvang een projectmedewerker actief.
• Ondernemers
Voor de vrouwen die actief zijn in het centrum wordt hun inzet beloond.
• Vrouwen die cursussen leiden krijgen een docentenvergoeding
• Vrouwen die de kinderopvang verzorgen als oppas krijgen een vergoeding
• Vrijwilligers (gastvrouw, administratie, werving, programma opstellen, incidentele
activiteiten organiseren) krijgen een onkostenvergoeding en/of kunnen gratis meedoen
aan cursussen en activiteiten of hun kind naar de kinderopvang brengen.
• Vrouwen die geprofessionaliseerde taken uitvoeren waaronder de administratieve
kracht, de coördinator kinderoppas en de coördinator van het MKC hebben een
arbeidscontract met Cumulus en ontvangen salaris.
De regels hiervoor worden goed uitgewerkt zodat voor iedereen duidelijk is wie wat waarvoor
als beloning kan ontvangen. Voor alle activiteiten wordt vooraf bepaald of ze vanwege het
duurzame karakter en/of de benodigde expertise als professionele of concurrerende activiteit
bestempeld kunnen worden. Daarbij is aan de orde of de arbeidsinzet te vertalen is in een
contract en betaling. Naarmate het MKC zich verder ontwikkelt en er ondernemingsactiviteiten
als kinderopvang of catering aangeboden wordt zal het vaker voorkomen da vrouwen betaald
worden.
MOEDER KIND CENTRUM IN DE STEIGERS
17
Voor zowel de professionele krachten als voor de kadervrouwen worden in deel 1 van de
startfase profielen opgesteld. Daarin staan de taken, verantwoordelijkheden en rechten
omschreven.
Het MKC onder dak
Vraag en aanbod
De vraag van de kerngroep (kadergroep) van vrouwen is een ruimte die in september 2005
beschikbaar komt om een kleinschalige start te kunnen maken met activiteiten. Minimaal is
nodig:
• Een ontmoetingsruimte met een eigen entree, keukenvoorziening en buffet voor koffie,
thee en fris inclusief de mogelijkheid om ook lunches en kleine hapjes aan te bieden.
• Een eigen kantoorruimte voorzien
• Een vergaderruimte (in deelgebruik mogelijk)
• Een activiteitenruimte (in deelgebruik mogelijk)
• Een ruimte voor de opvang van kinderen (in deelgebruik mogelijk)
Voor het functioneel aanpassen van de ruimten is het nodig dat er een programma van eisen
wordt opgesteld. Daarin dienen niet alleen wensen en eisen met betrekking tot m2 en
voorzieningen opgenomen te worden maar ook wat betreft de gewenste aankleding en
uitstraling, de gelijktijdige combinatie van activiteiten in het gebouw, de toegankelijkheid van de
ruimten en het gebouw voor andere bezoekers, de gewenste verbinding tussen de
verschillende ruimten, de tijden waarop de ruimte gebruik wordt en de wijze waarop het beheer
wordt uitgevoerd.
In de wijk Overvecht is gekeken welke ruimte op korte termijn beschikbaar is. Er waren 4 opties:
• Een schoolgebouw aan de Pyramidedreef. Daarvan bleek de huurconstructie
gecompliceerd en de huurprijs hoog.
• Het Multifunctionele Centrum bij sportveld De Dreef. De ontwikkeling daarvan staat nog
in de kinderschoenen waardoor het beschikbaar komen van ruimte op korte termijn niet
realistisch is. Wel biedt het mogelijkheden om in de toekomst (programmatisch) ruimte
te huren.
•
ROC Brandenburghdreef biedt geen mogelijkheid als uitvalsbasis van het MKC omdat
het karakter van de inloopactiviteiten van het MKC te weinig aansluit op het cursorische
karakter van deze onderwijsinstelling. Ook de ligging aan de rand van de wijk is niet
optimaal. Echter, de locatie is wel geschikt om cursussen af te nemen of het huren van
ruimte.
•
Buurthuis Einstein aan de Stroyenborgdreef heeft op korte termijn ruimte beschikbaar.
De activiteiten van het MKC sluiten aan op het karakter van het buurthuis. Deze optie is
verder uitgewerkt om de start van het MKC mogelijk te maken.
Het MKC in buurthuis Einstein
Cumulus, huurder van buurthuis Einstein, kan op korte termijn ruim 200 m2 specifiek voor het
MKC beschikbaar stellen. Daarnaast is nog eens 100 m2 beschikbaar in dubbelgebruik namelijk
samen met de buitenschoolse opvang die de ruimte tussen de middag en na 15.00 uur nodig
heeft. Tijden waarop er geen uitvoerende activiteiten van het MKC zullen zijn omdat die juist
onder schooltijd zijn.
2
De in totaal ruim 300 m (⅓ van het totale buurthuis) is verdeeld over 12 ruimtes die variëren
2
van 9 tot 50 m .
Cumulus denkt de beschikbare ruimte met een aantal ingrepen geschikt te kunnen maken b.v.
door het aanbrengen van een eigen entree, een afscheiding met de rest van het buurthuis en
MOEDER KIND CENTRUM IN DE STEIGERS
18
eigen meters voor de nutsvoorzieningen. Daarnaast zullen in het gebouw enkele activiteiten en
werkplekken verplaatst worden.
Aangezien het MKC voorlopig een project van Cumulus is, is het niet nodig een huurcontract af
te sluiten. Wel zullen de huurlasten voor dit deel van het pand ten laste van het project komen.
De kosten daarvan worden gedekt uit de subsidie van het ESF-Equal project.
Wanneer welzijnsorganisatie Cumulus de ruimte in overleg met de kerngroep vrouwen geschikt
maakt voor het MKC en de vrouwen een rol geeft in het inrichten en beheren van de ruimte is
aan een belangrijke voorwaarde voldaan: een eigen ruimte in zelfbeheer, de eerste pijler onder
het MKC.
Daarnaast heeft het ROC Midden Nederland aan de Brandenburghdreef ruimte voor cursussen
van het MKC, zo is toegezegd. Dat kan in combinatie met het gebruik van ruimte voor
kinderopvang (alle voorzieningen zijn aanwezig). Het ROC biedt zelf géén kinderopvang aan.
Wanneer de ruimte gebruikt wordt in combinatie met het afnemen van een cursus of activiteit
van ROC wordt er geen huur in rekening gebracht. Het hoort tot de kernactiviteiten van het
ROC.
Coördinatie in het MKC
Het MKC krijgt gedurende de eerste 2 jaar professionele ondersteuning.
Er is een ondernemende projectleider voor 32 uur per week, verantwoordelijk voor:
• De algemene coördinatie van het MKC
• Opstellen van het programma-aanbod
• Aansturing van de trajectbegeleiders en trainers
• Ondersteuning en advisering kerngroep
• Ambtelijk secretaris van de adviesgroep MKC (voorheen de klankbordgroep)
• Ontwikkelen en onderhouden van een netwerk van bedrijven en organisaties
• Doorontwikkeling van het concept MKC
• Verzelfstandiging van het MKC
• Aansturing overige medewerkers
Er is een projectmedewerker kinderoppas voor 16 uur per week, verantwoordelijk voor:
• Werving medewerkers kinderoppas
• Inschrijven kinderen
• Bij elkaar brengen van kinderen en oppas
• Administratieve en financiële afwikkeling
Er is een administratieve kracht voor 20 uur verantwoordelijk voor:
• Ondersteuning projectleider
• Administratie cursussen en individuele trajecten
• Dagelijks financieel beheer
Projectleider MKC, projectmedewerker kinderoppas en administratieve kracht zijn in dienst van
Cumulus.
Financiën
De Samenwerkende Maatschappelijke Partners hebben het MKC geïnitieerd. Cumulus en BOA
hebben het initiatief genomen in de ontwikkeling van het project. BOA als kwartiermaker. De
MOEDER KIND CENTRUM IN DE STEIGERS
19
kosten werden vergoed door de DMO van de gemeente Utrecht. Het oranjefonds financierde de
activiteiten van Cumulus. Beide geldstromen stoppen 1 september.
Voor de startfase is een exploitatiebegroting opgesteld. Daarvoor zijn ervaringsgegevens
gebruikt en de aanvraag van Cumulus voor ESF-Equal subsidie. Aanvulling en verfijning
gebeurt door Cumulus.
Exploitatiebegroting sept. 2005-dec. 2007
Uitgaven
Dekking
uit
ESF
DMO
Huisvesting 300 m2
huur, gas, water, licht, servicekosten
afschrijving inrichting
112.500
15.000
afschrijving computers
50.000
schoonmaak
26.000
203.500
203.500
203.500
Organisatiekosten
internet, telefoon,
18.000
18.000
kantine
6.000
6.000
belastingen
4.000
4.000
kopiëren
1.800
1.800
18.000
18.000
leasekosten apparatuur
onkosten vergoedingen vrijwilligers
30.000
77.800
30.000
77.800
47.800
30.000
Personeel
projectleider 2 jaar
projectmedewerker oppas (geschat)
administratieve kracht (geschat)
100.000
100.000
30.000
30.000
25.000
155.000
25.000
155.000
155.000
Aanbod/programma
scholingstrajecten
bedrijven/medewerkers
niet werkenden
werkenden
duale trajecten
train de trainer
4.800
4.800
16.000
16.000
4.800
4.800
211.300
211.300
6.400
243.300
6.400
243.300
243.300
individueel
bedrijven benaderen
12.800
12.800
bedrijfsplannen
32.000
32.000
EVC
32.000
aanbod overige activiteiten mkc
76.800
20.000
20.000
kinderoppas
pm
toeleiding/werving
pm
totaal
32.000
76.800
76.800
20.000
pm
pm
776.400
726.400
50.000
776.400
Vanaf 1 september worden de activiteiten van het MKC gefinancierd uit de Europese middelen
ESF Equal en DMO welzijnsgelden. Voor de laatste stroom geldt dat het vooral
toeleidingsactiviteiten gaat. In termen van de ketenaanpak zijn het activiteiten die gericht zijn op
het vinden en activeren van de doelgroep vrouwen. Het let’s talk project van Cumulus is zo’n
MOEDER KIND CENTRUM IN DE STEIGERS
20
activiteit. Vrouwen kunnen van let’s talk deel gaan nemen in het MKC. Daarnaast financiert de
DMO ontmoetingsactiviteiten die in het centrum plaats vinden. Het gaat reguliere subsidiëring
die wellicht anders gericht zal moeten worden.
De exploitatie van het centrum zelf en de activiteiten gericht op scholing en werk van de
deelnemers worden bekostigd met ESF middelen. Daarnaast betalen de deelnemers een eigen
bijdrage voor cursussen en voor kinderoppas.
Voor het aanpassen van het gebouw zal door Cumulus een investeringsbegroting opgesteld
worden.
De organisatiestructuur
Bestuurlijke verantwoordelijkheid
Het MKC is een project van de welzijnsorganisatie Cumulus. Daarmee is de directie van
Cumulus bestuurlijk eindverantwoordelijk voor het MKC.
Cumulus heeft twee grote financiers voor het project: Europa (ESF Equal) en de gemeente
Utrecht (welzijnsgelden). Er is sprake van cofinanciering, de middelen zijn in de financiering van
het MKC aan elkaar verbonden. Daarnaast kan het MKC zelf middelen genereren door
cursusgelden, entree etc. Via de richtlijnen voor subsidiëring hebben Europa en de Gemeente
Utrecht invloed op het MKC. Voor Europa wordt die taak uitgevoerd door bureau Nieuwland,
voor de gemeente Utrecht door de DMO.
Organisatorische verantwoordelijkheid
De vrouwen die op dit moment betrokken zijn bij de start willen graag ondersteuning bij het
opzetten en uitwerken van het MKC. De opbouwwerkwerkers van Cumulus geven die
ondersteuning. Het gaat om methodische ondersteuning gericht op zelfstandig functioneren van
de betrokken vrouwen.
De vrouwen, verenigd in de kerngroep, bepalen zelf op welke manier het MKC vorm willen
geven. Binnen de beleidslijnen van Cumulus en de voorwaarden voor subsidiëring kunnen zijn
het project zelf ontwikkelen. Voor de verdeling van taken richt de kerngroep werkgroepen op.
Uitvoering
De uitvoering van activiteiten gebeurt op verschillende manieren. De kerngroep stelt in overleg
met Cumulus een programma vast. Voor de uitvoering van dat programma is uiteenlopende
expertise nodig die geleverd kan worden door vrijwilligers en professionele vakkrachten. B.v.:
• Vrijwilligers van het centrum zelf
• Vakkrachten van ROC, Trijn van Leemput, BOA
• Trajectbegeleiders van BOA en Cumulus
• Zelforganisatie’s, belangengroepen
Invloed van binnenuit en buitenaf
De kansen op een succesvol MKC hangen samen met een gegarandeerde inbreng van
vrouwen in de organisatie en inbedding in de sociale en economische infrastructuur van
Overvecht. De inbreng van vrouwen kan gegarandeerd worden door de kerngroep invloed te
geven op besluiten die door de directie genomen worden. Dat kan door een rechtstreekse
verbinding tussen kerngroep en directie b.v. in de vorm van gevraagd en ongevraagd advies. Of
door de kerngroep de positie van stuurgroep te geven die in het centrum beslissingen neemt op
projectniveau en de directie adviseert op bestuurlijk niveau. Op deze lijn speelt zich ook de
besluitvorming rondom toekomstige verzelfstandiging van het MKC af. De inbedding in de
MOEDER KIND CENTRUM IN DE STEIGERS
21
sociale structuur is van belang omdat vrouwen zich bewegen tussen het MKC en
onderwijsinstellingen en ondernemingen. Het MKC functioneert als onderdeel van een keten
waarin andere organisaties hun plaats en opdracht hebben. Afstemming van de plek van het
MKC in die keten, afstemming van vraag en aanbod en de weerslag daarvan op de
programmering van het MKC is daarom uiterst belangrijk. De juiste programmering en goede
samenwerking zorgen voor succesvolle individuele trajecten van vrouwen. Directe invloed van
de organisaties in die keten op de ontwikkeling van het MKC (zowel organisatorisch als
bestuurlijk) kan vorm krijgen in een adviesraad. De huidige klankbordgroep wordt omgezet in
adviesraad en kan gevraagd en ongevraagd advies geven aan de directie van Cumulus maar
ook aan de Kerngroep van het MKC.
De volgende organisaties kunnen deelnemen aan de adviesraad:
• Stichting de Bundeling (ondernemers)
• Een plaats voor een (vrouwelijke) ondernemer uit Overvecht
• Trijn van Leemput (onderwijs)
• ROC Midden Nederland (onderwijs)
• BOA (training, reïntegratie)
• Gemeente Utrecht (DMO of DW)
• Nieuwland
• Vrouwenorganisatie b.v. Arsena
• Kerngroep Moeder Kind Centrum
Cumulus
De voorzitter van de adviesraad is bij voorkeur een vrouw die een voorbeeldfunctie heeft
bijvoorbeeld doordat zij maatschappelijk, politiek of als ondernemer actief is.
•
Verschillende organisaties hebben in het project twee rollen:
• Opdrachtnemer voor de uitvoering van programmaonderdelen van het MKC
• Adviseur van Cumulus met betrekking tot de ontwikkeling van het MKC
Positie, taak en samenstelling van zowel de Adviesraad als de Kerngroep (stuurgroep) van het
MKC wordt vastgelegd in twee samenwerkingsovereenkomsten. De uitvoering van onderdelen
van het programma komt niet in dergelijke overeenkomsten. Daar is immers sprake van
aanbesteden en opdrachtverstrekking.
Het Organigram van het MKC
Directie Cumulus
Adviesraad
Betrokken
organisaties
ROC
BOA
Trijn van Leemput
DMO Nieuwland
Ondernemersver.
etcetera
Kerngroep Moeder
Kindcentrum
Werkgroep
beheer
MOEDER KIND CENTRUM IN DE STEIGERS
Werkgroep
activiteiten
Werkgroep
etcetra.
22
Bronnen
Projectplan Moeder-Kind-Centrum Overvecht (2004): Cumulus
Timmeren aan gezamenlijk initiatief, gereedschapkist voor sociaal initiatief: LCO Den Haag
Moedercentrum staat als een huis (1999): LCO Den Haag
Moedercentra op de kaart: rapport 2, beleid van moedercentra, instellingen en gemeenten (mei
2005) PJ Partners
De kleine coöperatie: Peter W. Voogd
Een Gouden Greep: op weg naar het eerste Moedercentrum in Utrecht: auteur onbekend
Interviews met:
ROC Midden Nederland
Cumulus opbouwwerk
Cumulus management
Trijn van Leemput – Opbouwwerk Cumulus
Koepel van Ondernemers, stichting de Bundeling
Kamer van Koophandel
Nieuwland Advies
www.kansenatlas.nl
MOEDER KIND CENTRUM IN DE STEIGERS
23